Saturday, December 27, 2025
Home Blog Page 85

Tổng thống Mexico Sheinbaum khởi kiện sau khi bị sàm sỡ trên đường phố

Chuyến đi bộ ngắn ngủi, vốn chỉ để tiết kiệm năm phút trên quãng đường từ Phủ Tổng thống Quốc gia đến Bộ Giáo dục của Tổng thống Claudia Sheinbaum đã trở thành biểu tượng cho nạn quấy rối mà phụ nữ Mexico đối mặt hàng ngày, sau khi một đoạn video lan truyền ghi lại cảnh một người đàn ông say rượu sàm sỡ nữ tổng thống đầu tiên của đất nước.

Hôm thứ Tư, vấn đề bạo lực giới đã được đẩy lên tầm cao chính trị nhất khi bà Sheinbaum công bố trong buổi họp báo thường nhật rằng bà đã nộp đơn kiện hình sự đối với người đàn ông này.

“Tôi cảm thấy có trách nhiệm khởi kiện thay mặt cho tất cả phụ nữ Mexico,” Sheinbaum nói. “Nếu điều này có thể xảy ra với tổng thống, thì điều gì sẽ xảy ra với hàng triệu phụ nữ trẻ khác trong đất nước chúng ta?”

Bà cũng kêu gọi các tiểu bang xem xét lại luật pháp và quy trình để giúp phụ nữ dễ dàng tố cáo hành vi tấn công tình dục hơn, đồng thời gửi thông điệp “rõ ràng và dứt khoát: Không ai được xâm phạm không gian cá nhân của phụ nữ.”

Vấn nạn lan rộng

Sự việc đã khơi lại một thực tế nhức nhối: nếu ngay cả tổng thống cũng không tránh khỏi bị quấy rối giữa phố, thì phụ nữ bình thường — những người phải di chuyển hàng giờ trên phương tiện công cộng — đang phải chịu đựng điều gì mỗi ngày.

Andrea González Martínez, 27 tuổi, nhân viên ngân hàng Nacional Monte de Piedad, kể cô nhiều lần bị quấy rối trên xe buýt, thậm chí một kẻ từng bám theo cô về tận nhà.

“Chuyện đó xảy ra thường xuyên, trên xe buýt, trên tàu điện — gần như ngày nào cũng gặp,” cô nói.

Đồng nghiệp của cô, Carmen Maldonado Castillo, 43 tuổi, cho biết:

“Bạn không thể tự do đi lại trên đường phố. Luôn có cảm giác sợ hãi.”

Sheinbaum cho biết chính bà từng bị quấy rối từ năm 12 tuổi khi đi học bằng phương tiện công cộng, nên hiểu sâu sắc mức độ phổ biến của vấn nạn này.

“Tôi quyết định nộp đơn kiện, vì đây không chỉ là chuyện của riêng tôi, mà là chuyện mà phụ nữ trên khắp đất nước này đang trải qua,” bà nói.

Phản ứng của chính phủ

Sự cố đã dấy lên câu hỏi về an ninh của tổng thống, song bà Sheinbaum khẳng định sẽ không tăng cường bảo vệ hay thay đổi cách tiếp xúc với người dân.

Bà giải thích, việc đi bộ từ Phủ Quốc gia đến Bộ Giáo dục chỉ nhằm tránh quãng đường 20 phút bị kẹt xe nếu di chuyển bằng ô tô.

Thị trưởng Mexico City Clara Brugada thông báo trong đêm rằng người đàn ông đã bị bắt giữ.
Bà Brugada nhấn mạnh, việc quấy rối bất kỳ phụ nữ nào — đặc biệt là người quyền lực nhất đất nước — là hành vi tấn công toàn bộ giới nữ.

Khi Sheinbaum đắc cử tổng thống, bà từng nói:

“Không chỉ một mình tôi lên nắm quyền, mà là tất cả phụ nữ Mexico.”

Brugada nhắc lại thông điệp ấy:

“Đó không phải là khẩu hiệu, mà là cam kết — không quay lưng làm ngơ, không để thói gia trưởng che đậy bạo lực, không chấp nhận thêm một sự sỉ nhục, một vụ lạm dụng hay một vụ nữ sát nào nữa.”

Hy vọng cho sự thay đổi

Đoạn video ghi lại vụ sàm sỡ lan truyền chóng mặt, khiến cả nước bùng nổ tranh luận về nạn quấy rối đường phố thường nhật tại Mexico.

Lilian Valvuena, 31 tuổi, nói cô trước đây không tin Sheinbaum thật sự quan tâm đến bạo lực giới, nhưng sau sự việc này, cô hy vọng chính phủ sẽ đào tạo lại cảnh sát để xử lý những vụ việc tương tự.

“Họ phải được huấn luyện, vì hiện nay nhiều người không biết quy trình phải làm gì,” cô nói.

Marina Reyna, Giám đốc Hiệp hội Chống Bạo lực Đối với Phụ nữ tại Guerrero, nói ban đầu lo ngại tổng thống xem nhẹ vụ việc khi vẫn giữ nụ cười và nói chuyện với kẻ tấn công. Nhưng bà hy vọng việc Sheinbaum công khai lên tiếng sẽ là bước ngoặt, giúp thay đổi cách xử lý sau nhiều năm các nhà hoạt động kêu gọi cải cách.

“Phụ nữ đã mất niềm tin vào hệ thống,” Reyna nói. “Người ta không muốn tố cáo nữa, vì khi tố cáo — chẳng có gì xảy ra.”

Theo Báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm nay, cứ ba phụ nữ ở châu Mỹ thì có một người từng bị bạo lực thể xác hoặc tình dục bởi bạn đời hoặc người khác.

Trong bảy tháng đầu năm 2025, số vụ nữ sát ở Mexico giảm gần 40% so với cùng kỳ năm 2024, và các vụ cố ý gây thương tích đối với phụ nữ giảm 11%, theo số liệu của Bộ An ninh Liên bang.

Tuy nhiên, tỷ lệ miễn trừ trách nhiệm hình sự trong các vụ bạo lực giới vẫn vượt quá 70%, khiến phụ nữ ngại tố cáo.
Một báo cáo của Ủy ban Kinh tế Mỹ Latinh và Caribe (ECLAC) cho biết, giai đoạn 2019–2024, chỉ 20–30% phụ nữ bị bạo hành ở các nước như Mexico, Argentina, Brazil, Chile, Ecuador, Honduras, Peru và Uruguay từng sử dụng các dịch vụ hỗ trợ của nhà nước.

Kêu gọi trừng phạt nghiêm minh

Nhà khoa học chính trị Manuel Pérez Aguirre, thuộc Viện Nghiên cứu Bạo lực và Hòa bình của Đại học Mexico, cho rằng:

“Trong trường hợp này, cần có một bản án thật nghiêm khắc, mang tính răn đe, gửi thông điệp rõ ràng đến những kẻ quấy rối tình dục rằng không ai, dù là tổng thống hay người bình thường, đáng bị xâm hại.”

Nguồn AP

12 người thiệt mạng sau khi động cơ rơi khỏi máy bay chở hàng của UPS, gây nổ lớn ở Kentucky

Một máy bay chở hàng của UPS đã bốc cháy ở cánh trái và rơi mất một động cơ ngay trước khi rơi và phát nổ sau khi cất cánh ở Kentucky, khiến ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có một trẻ em, theo thông tin sơ bộ của giới chức liên bang hôm thứ Tư.

Thống đốc bang Andy Beshear cho biết, khả năng tìm thấy người sống sót là rất thấp, khi lực lượng cứu hộ tìm kiếm trong khu vực cháy rụi tại UPS Worldport, trung tâm hàng không toàn cầu của hãng ở Louisville. Ngọn lửa thiêu rụi hoàn toàn chiếc máy bay khổng lồ và lan sang nhiều cơ sở kinh doanh lân cận.

Cánh trái bốc cháy, động cơ rơi khỏi thân máy bay

Ông Todd Inman, Ủy viên Hội đồng An toàn Giao thông Quốc gia (NTSB), cho biết ngay sau khi được phép cất cánh, lửa bùng lên ở cánh trái, sau đó một động cơ tách khỏi thân máy bay.
NTSB sẽ điều tra nguyên nhân gây cháy và vì sao động cơ rơi ra, một quá trình có thể kéo dài hơn một năm.

Chiếc máy bay kịp bay qua hàng rào cuối đường băng trước khi rơi và phát nổ ngay bên ngoài sân bay quốc tế Louisville Muhammad Ali, ông Inman nói.

“Video an ninh của sân bay cho thấy động cơ bên trái rơi khỏi cánh trong lúc cất cánh,” ông cho biết.

Hai hộp đen của máy bay — ghi âm buồng lái và dữ liệu chuyến bay — đã được thu hồi, cùng một phần động cơ tìm thấy trên khu vực sân bay.
Hiện trường trải dài hơn nửa dặm, với “mảnh vỡ ở khắp nơi,” theo mô tả của Inman.

Hiệu ứng dây chuyền khủng khiếp

Chiếc máy bay chở ba người rơi lúc 5 giờ 15 chiều thứ Ba, khi đang khởi hành từ Louisville để bay đến Honolulu.

Vụ nổ tạo ra hàng loạt vụ cháy thứ cấp, làm nổ tung nhà máy tái chế dầu Kentucky Petroleum Recycling và bãi xe phế liệu Grade A Auto Parts.
Thống đốc Beshear cho biết, đứa trẻ thiệt mạng đang ở cùng cha hoặc mẹ tại bãi xe khi tai nạn xảy ra.

“Điều may mắn là máy bay không lao vào nhà máy Ford gần đó hoặc trung tâm hội nghị,” ông nói.

Người dân quanh khu vực nghe tiếng nổ lớn, ngửi thấy mùi nhiên liệu cháy và nhìn thấy cột khói đen khổng lồ bốc lên trời.

“Tôi không biết chuyện gì xảy ra — tưởng như bị tấn công,” Summer Dickerson, nhân viên một cửa hàng gần đó, kể lại.

Kyla Kenady, nhân viên quán bar Stooges Bar & Grill, nói cô nhìn thấy “một chiếc máy bay bốc cháy lao xuống trên đầu sân bóng chuyền.”

“Tôi hoảng loạn, bỏ chạy và hét lên cho mọi người biết có máy bay đang rơi,” cô nói.

Quản lý Lynn Cason kể lại, các vụ nổ rung chuyển tòa nhà ba lần, “như thể có ai đang ném bom,” nhưng may mắn không ai bị thương.

“Chúa đã che chở chúng tôi,” bà nói.

Số người chết tiếp tục tăng

Thị trưởng Louisville Craig Greenberg thông báo trên mạng xã hội X tối thứ Tư rằng số người chết đã tăng lên 12, đồng thời kêu gọi người dân “ôm người thân và quan tâm đến hàng xóm của mình.”

Thống đốc Beshear cảnh báo con số có thể tiếp tục tăng, khi nhiều người vẫn còn mất tích:

“Chúng tôi không kỳ vọng sẽ tìm thấy thêm ai còn sống.”

Trưởng sở cứu hỏa Okolona, ông Mark Little, nói đống đổ nát phải được di dời thủ công và việc tìm kiếm sẽ kéo dài nhiều ngày.

Bệnh viện Đại học Louisville cho biết hai người đang nguy kịch, và 18 người khác đã được điều trị và xuất viện.

Sân bay, cách trung tâm Louisville khoảng 11 km, đã mở lại một đường băng vào sáng thứ Tư.

Chiếc máy bay gặp nạn

Chiếc McDonnell Douglas MD-11 được sản xuất năm 1991, chở ba thành viên phi hành đoàn. Hiện chưa rõ họ có nằm trong số người thiệt mạng hay không.

UPS ra thông báo nói họ “vô cùng đau buồn trước thảm kịch này.”
Cơ sở Worldport ở Louisville là trung tâm phân phối lớn nhất của UPS, tuyển hơn 20.000 lao động, xử lý 300 chuyến bay mỗi ngày và phân loại hơn 400.000 kiện hàng mỗi giờ.

Nghi ngờ lỗi kỹ thuật tương tự vụ tai nạn năm 1979

Sửa số hiệu chuyến bay: Tháp kiểm soát không lưu (ATC) hiện rõ trong làn khói bốc lên từ hiện trường vụ rơi chuyến bay UPS 2976 gần Sân bay Quốc tế Louisville Muhammad Ali, vào thứ Tư, ngày 5 tháng 11 năm 2025, tại Louisville, Kentucky. (Ảnh AP/Jon Cherry)

Chuyên gia điều tra tai nạn hàng không Jeff Guzzetti, cựu nhân viên liên bang, cho rằng có nhiều khả năng gây ra cháy:

“Có thể động cơ rời ra, xé đứt ống dẫn nhiên liệu, hoặc ngược lại – rò rỉ nhiên liệu khiến động cơ bốc cháy và rơi. Giờ vẫn còn quá sớm để kết luận.”

Ông nhận định vụ rơi này rất giống vụ tai nạn năm 1979 khi động cơ trái rơi khỏi máy bay American Airlines lúc cất cánh ở Chicago O’Hare, khiến 273 người thiệt mạng.

Cả hai máy bay đều dùng động cơ General Electric và được bảo dưỡng lớn trong tháng trước khi gặp nạn.
NTSB quy kết vụ tai nạn năm 1979 là do sai sót trong quy trình bảo dưỡng.

Hồ sơ cho thấy chiếc MD-11 của UPS đã nằm tại San Antonio từ 3/9 đến 18/10 để bảo dưỡng, nhưng chưa rõ loại hình bảo trì và liệu có liên quan đến vụ nổ hay không.

Nguồn AP

Hegseth và Rubio chia sẻ thông tin mật về các vụ tấn công tàu với lãnh đạo Quốc hội

Hai quan chức hàng đầu trong chính quyền Trump đã báo cáo kín cho một nhóm nhỏ lãnh đạo Quốc hội hôm thứ Tư về chiến dịch quân sự đang mở rộng nhằm tiêu diệt các tàu bị nghi buôn ma túy ngoài khơi Nam Mỹ — qua đó hé lộ phần nào cơ sở pháp lý và chiến lược đằng sau chuỗi vụ tấn công gây tranh cãi này.
Ngoại trưởng Marco Rubio và Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đã gặp nhóm nghị sĩ lưỡng đảng phụ trách an ninh quốc gia trong phiên họp kéo dài khoảng một giờ tại khu họp mật trong Điện Capitol.

Đảng Cộng hòa ủng hộ, Đảng Dân chủ đòi minh bạch
Các nghị sĩ Cộng hòa sau buổi họp phần lớn im lặng hoặc bày tỏ tin tưởng vào chiến dịch của Tổng thống Trump, vốn đã khiến ít nhất 66 người thiệt mạng qua 16 vụ tấn công được xác nhận ở vùng Caribe và Thái Bình Dương phía Đông.
Ngược lại, phía Dân chủ cho rằng Quốc hội cần được cung cấp thêm thông tin về cách thức thực hiện và cơ sở pháp lý của các vụ tấn công mà giới phê bình coi là vi phạm luật quốc tế và luật Mỹ khi giết người bị nghi buôn ma túy trên vùng biển quốc tế.

“Những gì chúng tôi nghe hôm nay chưa đủ. Cần nhiều câu trả lời hơn nữa. Tôi đang yêu cầu một buổi họp riêng cho toàn thể Thượng viện về vấn đề này,” lãnh đạo phe Dân chủ Chuck Schumer nói sau buổi họp.

Cuộc họp diễn ra một ngày trước khi Thượng viện bỏ phiếu về nghị quyết yêu cầu Quốc hội phải phê chuẩn trước bất kỳ cuộc tấn công nào nhắm trực tiếp vào Venezuela.

Hé lộ về chiến dịch “diệt tàu”
Chính quyền Trump bắt đầu phá hủy các tàu nghi buôn ma túy ở vùng Caribe cách đây hai tháng, nhưng chỉ cung cấp rất ít thông tin chính thức cho Quốc hội. Ngoài vài buổi họp mật, phần lớn chi tiết được tiết lộ qua các cuộc trao đổi không chính thức với các thành viên nội các.
Bất chấp quyền hiến định của Quốc hội trong việc phê chuẩn hành động quân sự, chính quyền Trump đã vượt quyền lập pháp, tuyên bố rằng các thành viên băng đảng ma túy là “đối tượng chiến đấu bất hợp pháp” có thể bị tiêu diệt như khủng bố.
Song song đó, hải quân Mỹ đang tăng cường lực lượng ngoài khơi Nam Mỹ, làm dấy lên lo ngại về khả năng xâm lược Venezuela và âm mưu lật đổ Tổng thống Nicolás Maduro, người đang bị Mỹ truy tố tội buôn ma túy quốc tế.

Nội dung chính trong báo cáo mật
Buổi họp kín chỉ dành cho lãnh đạo hai đảng tại Hạ viện và Thượng viện, cùng chủ tịch và thành viên cấp cao của các ủy ban quân sự, tình báo và đối ngoại.
Chính quyền cũng cho phép Thượng nghị sĩ xem bản tài liệu mật giải thích cơ sở pháp lý của chiến dịch.
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Jim Risch (Cộng hòa) nói:

“Chính quyền đã thông tin đầy đủ cho chúng tôi. Tôi hoàn toàn hài lòng. Họ có cơ sở pháp lý vững chắc. Tổng thống đáng được khen vì đã bảo vệ sinh mạng thanh niên Mỹ.”

Tuy nhiên, phe Dân chủ chỉ trích gay gắt việc tuần trước chính quyền chỉ báo cáo riêng cho các nghị sĩ Cộng hòa, coi đây là hành động chính trị hóa vấn đề an ninh quốc gia.
Sau buổi họp, Thượng nghị sĩ Mark Warner – lãnh đạo Dân chủ trong Ủy ban Tình báo Thượng viện – dù thừa nhận Mỹ cần cứng rắn hơn với Maduro, nhưng nhấn mạnh:

“Đó là sai lầm nghiêm trọng khi tấn công các tàu này mà không chứng minh được cho công chúng Mỹ thấy rằng chúng thật sự chở ma túy và tội phạm.”

Hạ nghị sĩ Jim Himes, lãnh đạo Dân chủ Ủy ban Tình báo Hạ viện, cho biết tình báo Mỹ đang xác minh các tàu có chở cocaine, nhưng cảnh báo rằng “rất dễ xảy ra sai lầm”. Ông không tin rằng quy trình xác định mục tiêu hiện nay đủ chặt chẽ để tránh giết nhầm dân thường.

Cơ sở pháp lý bí mật
Các thượng nghị sĩ được xem bản ý kiến mật dài 40 trang của Văn phòng Cố vấn Pháp lý Bộ Tư pháp, trong đó nêu lý luận pháp lý cho việc tấn công các tàu.
Thượng nghị sĩ Tim Kaine (Dân chủ – Virginia) cho rằng tài liệu này “có nhiều điểm lập luận thiếu logic” và “không hề đề cập đến Venezuela.” Warner cũng xác nhận tài liệu không nhắc đích danh Caracas.
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Gregory Meeks (Dân chủ – New York) nói:

“Họ trình bày và biện minh, nhưng tôi vẫn tin rằng những hành động đó là phi pháp.”

Tranh cãi quanh nghị quyết về Venezuela
Nghị quyết do Kaine và các nghị sĩ Dân chủ đệ trình — dự kiến được bỏ phiếu hôm thứ Năm — sẽ buộc Tổng thống Trump phải xin phép Quốc hội trước khi tiến hành tấn công trực tiếp vào Venezuela.
Kaine nói đây là bước cần thiết để Quốc hội giành lại quyền phê chuẩn hành động quân sự và đảm bảo có cuộc tranh luận công khai trước khi Mỹ dùng vũ lực.
Mặc dù các nỗ lực tương tự trước đó bị bác bỏ theo ranh giới đảng phái, nhưng sự hoài nghi trong nội bộ Cộng hòa đang tăng lên, đặc biệt sau một số bất đồng giữa Quốc hội và Lầu Năm Góc về giảm quân tại Romania và hạn chế chia sẻ thông tin với Quốc hội.
Tuy vậy, nhiều thượng nghị sĩ Cộng hòa vẫn ủng hộ hành động trực tiếp với Venezuela.
Thượng nghị sĩ Bernie Moreno (Ohio), người sinh tại Colombia, nói ông “hoàn toàn tin rằng chính quyền Venezuela là một nhà nước ma túy” và ủng hộ chính sách thay đổi chế độ Maduro.
Thượng nghị sĩ John Cornyn (Texas) thì dè dặt hơn:

“Nếu ông ấy (Trump) chỉ tấn công các phòng thí nghiệm ma túy, tôi sẵn sàng ủng hộ, nhưng tôi chưa rõ kế hoạch cụ thể.”

Lo ngại về chiến lược dài hạn
Phe Dân chủ kêu gọi tổ chức điều trần công khai về kế hoạch của chính quyền.
Thượng nghị sĩ Chris Coons (Delaware) cảnh báo:

“Tôi lo ngại về việc thiếu hẳn một chiến lược rõ ràng, một chính sách và lộ trình cụ thể cho tương lai.”

Nguồn AP

Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ đặt nghi vấn về tính hợp pháp của các biện pháp thuế quan toàn cầu do Trump áp đặt

Các thẩm phán Tối cao Pháp viện Mỹ hôm thứ Tư đã bày tỏ nghi ngờ về tính hợp pháp của các mức thuế quan mà Tổng thống Donald Trump áp đặt trên phạm vi toàn cầu — một vụ kiện có thể tác động sâu rộng đến kinh tế thế giới, đồng thời là phép thử quan trọng cho quyền hạn của Tổng thống.
Cả các thẩm phán bảo thủ lẫn tự do đều chất vấn gay gắt luật sư của chính quyền Trump về việc liệu đạo luật năm 1977 — vốn được ban hành để ứng phó trong tình huống khẩn cấp quốc gia — có trao cho ông Trump quyền áp đặt thuế quan như ông tuyên bố hay không, hay đây là sự xâm phạm quyền lực hiến định của Quốc hội.
Tòa án có đa số bảo thủ 6–3, và nhiều thẩm phán bảo thủ lại nhấn mạnh quyền hạn vốn có của tổng thống trong các vấn đề đối ngoại, cho thấy khả năng phán quyết sẽ bị chia rẽ sâu sắc.
Các lập luận kéo dài hơn 2 tiếng rưỡi, diễn ra sau khi các tòa cấp dưới phán quyết rằng việc ông Trump sử dụng đạo luật này để áp thuế là vượt quá thẩm quyền. Nhiều doanh nghiệp bị ảnh hưởng cùng 12 tiểu bang — chủ yếu do đảng Dân chủ lãnh đạo — đã khởi kiện.

Tranh cãi “quyền lực cốt lõi”
Chánh án John Roberts nói với Tổng luật sư D. John Sauer rằng thuế quan là “một hình thức đánh thuế người dân Mỹ – điều vốn luôn là quyền cốt lõi của Quốc hội”.
Hiến pháp Mỹ trao cho Quốc hội quyền ban hành thuế và thuế quan. Roberts gợi ý rằng Tòa có thể áp dụng “học thuyết các vấn đề trọng đại” (major questions doctrine), vốn yêu cầu mọi hành động của nhánh hành pháp có ảnh hưởng lớn về kinh tế hoặc chính trị phải được Quốc hội cho phép rõ ràng.
Ông nhận định: “Việc dùng đạo luật này để áp thuế lên bất kỳ sản phẩm nào, từ bất kỳ quốc gia nào, với mức và thời gian tùy ý — đó là quyền lực lớn. Và căn cứ cho quyền lực đó dường như không khớp với mục đích ban đầu của luật.”
Trước đó, chính Tối cao Pháp viện đã dùng học thuyết này để bác bỏ một số chính sách quan trọng của Tổng thống Joe Biden.

Áp lực và quyền hành pháp
Ông Trump đang gây sức ép để Tòa bảo vệ các mức thuế mà ông xem là công cụ chủ đạo trong chính sách kinh tế và đối ngoại. Nếu thua kiện, đây sẽ là một bước ngoặt đáng kể, bởi Tòa đã từng ủng hộ ông trong nhiều quyết định tạm thời về nhập cư, sa thải quan chức liên bang và cấm binh sĩ chuyển giới.
Trump viện dẫn Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) để áp thuế gần như lên mọi đối tác thương mại. Đây là lần đầu tiên một tổng thống sử dụng đạo luật này theo cách đó.
Thẩm phán bảo thủ Amy Coney Barrett truy vấn: “Ông có thể chỉ ra thời điểm nào trong lịch sử mà cụm từ ‘quy định nhập khẩu’ từng được hiểu là cho phép áp thuế không?”
Thẩm phán tự do Ketanji Brown Jackson thì phản bác rằng IEEPA vốn được lập ra để hạn chế, chứ không phải mở rộng quyền lực tổng thống.

Hệ quả và phản ứng
Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, có mặt tại phiên tòa, tuyên bố nếu Trump thua kiện, chính quyền sẽ tìm cách dựa vào các căn cứ pháp lý khác để duy trì thuế quan. Sau phiên điều trần, ông nói trên Fox Business rằng ông “rất lạc quan”.
Các mức thuế dựa trên IEEPA đã mang lại 89 tỷ USD cho ngân sách Mỹ từ tháng 2 đến tháng 9 năm nay.

“Chiến tranh thương mại tàn nhẫn”
IEEPA cho phép tổng thống đối phó với “mối đe dọa bất thường và nghiêm trọng” trong tình trạng khẩn cấp, vốn trước đây chỉ dùng để trừng phạt hoặc đóng băng tài sản kẻ thù.
Chính quyền Trump lập luận rằng thâm hụt thương mại là “thảm họa kinh tế và an ninh quốc gia”, và thuế quan đã giúp Mỹ tái thương lượng các hiệp định thương mại.
Sauer cảnh báo việc dỡ bỏ thuế “sẽ khiến Mỹ đối mặt với sự trả đũa tàn nhẫn từ các đối tác hung hăng hơn và đẩy nước Mỹ vào khủng hoảng kinh tế lẫn an ninh”.
Từ khi trở lại Tòa Bạch Ốc, ông Trump đã khơi mào cuộc chiến thương mại toàn cầu, khiến các thị trường biến động mạnh và làm dấy lên lo ngại về bất ổn kinh tế quốc tế.

Học thuyết “Các vấn đề trọng đại”
Thẩm phán bảo thủ Brett Kavanaugh tỏ ra có phần đồng tình với phía Trump, nhắc lại rằng Tổng thống Richard Nixon từng áp thuế toàn cầu dựa trên một đạo luật tương tự trong thập niên 1970.
Tuy nhiên, Thẩm phán Neil Gorsuch lại cảnh báo: nếu chấp nhận lập luận của Trump, “liệu có gì ngăn Quốc hội trao hết quyền quản lý thương mại — hay thậm chí quyền tuyên chiến — cho tổng thống?”
Vụ kiện này không chỉ kiểm nghiệm giới hạn của quyền hành pháp mà còn đặt ra câu hỏi căn bản: trong kỷ nguyên chính trị đầy biến động, ai thật sự kiểm soát chính sách kinh tế của Hoa Kỳ — Quốc hội hay Tổng thống?

Nguồn reuters

ĐẢNG DÂN CHỦ THẮNG LỚN TRONG BẦU CỬ ĐẶC BIỆT 04/11 LÀM TRUMP BÀNG HOÀNG!

CALITODAY (05/11/2025): Kết quả cuộc bầu cử đặc biệt ngày Thứ Ba hôm qua 04/11 đã giúp các ứng cử viên của Đảng Dân Chủ thắng lớn làm Donald Trump và Đảng Cộng Hòa bàng hoàng lo ngại cho cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2026 sắp tới!

1- Tại New Jersey, ứng cử viên Dân chủ bà Mikie Sherrill đã đè bẹp đối thủ Cộng Hòa Jack Ciattarelli  và giành chức nữ Thống Đốc Dân Chủ đầu tiên của bang New Jersey. 

Tính đến 9:30 giờ tối với 63% số phiếu đã được báo cáo, Mikie Sherrill dẫn trước hơn 14 điểm — 57,0% so với 42,4%.

“New Jersey, được giành được sự tin tưởng của các bạn để trở thành Thống đốc thứ 57 của tiểu bang vĩ đại này là vinh dự lớn nhất trong đời tôi,” bà Mikie Sherrill viết trên X, ăn mừng chiến thắng. “Tôi hứa sẽ lắng nghe, dẫn dắt bằng lòng dũng cảm và không bao giờ quên những người mà tôi phục vụ.”

Bà là cựu phi công hải quân đã đi vào lịch sử khi trở thành nữ Thống đốc Dân chủ đầu tiên của New Jersey. 

Trước đó, Thống đốc Cộng hòa Christine Todd Whitman là nữ Thống đốc đầu tiên của tiểu bang, phục vụ hai nhiệm kỳ từ 1994-2001.

Chiến thắng của bà Mikie Sherrill phá vỡ một xu hướng đáng chú ý ở tiểu bang, khi không có đảng nào kiểm soát ghế Thống đốc New Jersey ba nhiệm kỳ liên tiếp kể từ những năm 1960. Nhiệm kỳ Dân chủ của bà sẽ kế tiếp ngay lập tức nhiệm kỳ liên tiếp của Thống đốc Dân chủ hiện tại Phil Murphy.

Sherrill hiện đại diện cho quận 11 của New Jersey, bao gồm các phần của Essex và Morris County. Bà đã lật đổ quận này khi thắng cử vào năm 2018.

Kết quả ngày thứ Ba đánh dấu lần thứ ba Ciattarelli thất bại trong cuộc đua Thống đốc. Cựu thành viên hội đồng bang này đã nhắm tới Phủ Thống đốc vào năm 2017 nhưng thất bại trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa. Ông tiến vào cuộc bầu cử chung năm 2021 nhưng thua Thống đốc Phil Murphy chỉ với 3 điểm.

Bà Mikie Sherrill luôn dẫn trước Ciattarelli trong các cuộc thăm dò suốt chiến dịch, mặc dù khoảng cách của họ thu hẹp đôi chút trong những ngày gần bầu cử.

Thất bại của Ciattarelli diễn ra trong bối cảnh đảng Cộng hòa đã rút ngắn cách biệt tại New Jersey trong những năm gần đây, với Trump thua tiểu bang này chỉ 6 điểm trong năm 2024, so với 16 điểm vào năm 2020.

Cựu Tổng thống Bill Clinton đã phản ứng trước tin tức, chúc mừng Mikie Sherrill về chiến thắng của bà.

“Hôm nay là một ngày tuyệt vời cho New Jersey khi người dân đã chọn một nhà lãnh đạo giàu kinh nghiệm, biết cách hoàn thành công việc và sẽ đấu tranh cho các bạn mỗi ngày với tư cách Thống đốc. Chúc mừng về chiến thắng bầu cử của bạn,” ông viết trên X.

Phần lớn các điểm bỏ phiếu ở New Jersey đóng cửa vào 8 giờ tối giờ ET thứ Ba — tuy nhiên, chúng vẫn mở đến 9 giờ tối giờ ET ở một số khu vực của Quận Passaic sau khi các mối đe dọa bom không có căn cứ xảy ra vào buổi sáng, làm gián đoạn việc bỏ phiếu tại nhiều điểm ở phía Bắc tiểu bang New Jersey, theo quyết định của một thẩm phán.

Cuộc đua được xem là chỉ báo về cảm nhận của cử tri đối với Tổng thống Donald Trump, cuộc chiến sắp tới cho Hạ viện Mỹ trong kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ 2026, cũng như tâm lý quốc gia nói chung đối với các nhà lãnh đạo Cộng Hòa hiện tại.

Đảng Cộng hòa cũng suy đoán rằng họ có thể lật ngôi Phủ Thống đốc do khoảng cách giữa Trump và Phó Tổng thống khi đó Kamala Harris trong năm 2024 gần hơn dự đoán.

Theo phân tích thăm dò sơ bộ của ABC News, thuế và kinh tế là những vấn đề quan trọng nhất đối với cử tri New Jersey.

Hầu hết cử tri New Jersey cho rằng kinh tế trong tiểu bang “không tốt lắm” hoặc “kém”, và thuế bất động sản là “vấn đề lớn” nơi họ sống. Họ cũng cho rằng chi phí điện là “vấn đề lớn” tại nơi cư trú.

Sherrill và Ciattarelli đã đối đầu về vấn đề khả năng chi trả, thuế và chính sách, đồng thời nhấn mạnh bối cảnh quốc gia của nhiệm kỳ thứ hai của Trump. Trong một cuộc tranh luận, Ciattarelli ủng hộ các nguyên tắc chính của tổng thống Trump trong khi cố gắng giữ khoảng cách với phong trào chính trị lớn hơn của Trump; trong khi đó, Sherrill đã nhiều lần chỉ trích Trump và liên kết chặt chẽ ông với Ciattarelli.

Cuộc đua bị chấn động vào tháng 9 sau khi Cơ quan Lưu trữ Quốc gia đổ lỗi cho lỗi của một kỹ thuật viên trong việc công bố hồ sơ quân đội chưa bị làm mờ của Sherrill, bao gồm thông tin cá nhân, mà bà cho là cố ý. Trong khi đó, Ciattarelli chỉ trích bà vì thừa nhận đã không tham dự lễ tốt nghiệp Học viện Hải quân vì không tố giác bạn học gian lận.

2- Thành phố New York chứng kiến mức độ tham gia bầu cử cao nhất kể từ năm 1969, khi hơn hai triệu cư dân New York đi bỏ phiếu trong cuộc bầu cử thị trưởng vào thứ Ba, mang lại chiến thắng vang dội và nhanh chóng cho ứng cử viên Dân Chủ Zohran Mamdani.

Mamdani, 34 tuổi, là một nhà xã hội dân chủ không ngần ngại thể hiện quan điểm, đã đánh bại cựu Thống đốc New York Andrew Cuomo, người ra tranh cử độc lập sau khi thua Mamdani trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Dân chủ vào tháng Sáu, và ứng viên Cộng hòa Curtis Sliwa. Trên khắp năm quận của thành phố, Zohran Mamdani — người giành 50,4% số phiếu, vượt tổng số phiếu của hai ứng viên còn lại — thắng áp đảo tại Brooklyn, Manhattan, Queens và Bronx, trong khi Cuomo chỉ thắng tại Staten Island.

Theo phân tích của The New York Times, Cuomo có kết quả tốt hơn ở các khu vực chủ yếu là cư dân da trắng, trong khi Mamdani làm tốt hơn ở các khu vực chủ yếu là cư dân châu Á, người da đen hoặc gốc Tây Ban Nha. Mamdani cũng thắng tại các khu vực mà cựu Phó Tổng thống và ứng viên Dân chủ Kamala Harris đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử 2024, trong khi Cuomo làm tốt hơn ở các khu vực mà Tổng thống Donald Trump, người đã ủng hộ Cuomo vào đêm trước bầu cử, giành chiến thắng năm ngoái.

Theo phân tích của tổ chức phi lợi nhuận The CityZohran Mamdani vượt trội so với các đối thủ trên mọi mức thu nhập, giành được 50% trở lên số phiếu ở các quận bầu cử có hầu hết hộ gia đình dưới mức thu nhập trung bình cũng như ở các quận có thu nhập bằng hoặc trên mức trung bình. Mamdani cũng có kết quả tốt hơn đáng kể ở các quận có nhiều người đi lại bằng phương tiện công cộng, chủ yếu là người thuê nhà hoặc có nhiều khu nhà công cộng, trong khi Cuomo làm tốt hơn ở các quận có nhiều người lái xe và chủ nhà.

Mamdani quét hầu hết Manhattan, với biên độ chiến thắng cao nhất — khoảng cách số phiếu giữa ứng viên dẫn đầu và ứng viên thứ hai — tại Morningside Heights (+49), Hamilton Heights (+47), Harlem (+45) và East Village (+42).

Cuomo thắng ở Upper East Side, Midtown, Midtown East, Murray Hill, NoMad, Flatiron, NoHo, TriBeCa, Two Bridges và Battery Park. Biên độ chiến thắng cao nhất của ông tại Manhattan là ở Midtown East, Upper East Side và Battery Park với 24 điểm so với Mamdani, và TriBeCa với 26 điểm. Upper East Side có tổng số phiếu cao nhất mỗi khu phố theo phân tích của Times với 90.390 phiếu.

Nhiều khu vực mà Mamdani có biên độ chiến thắng lớn nằm ở Brooklyn, đặc biệt là phía Bắc. Tại Bushwick, với 29.197 cử tri, Mamdani thắng với biên độ 67 điểm. Ông cũng có biên độ tương tự tại Clinton Hill (11.369 phiếu), Prospect Heights (10.119 phiếu) và East Williamsburg (5.030 phiếu).

Mamdani cũng thắng với biên độ trên 50 điểm ở 14 khu phố khác của Brooklyn: Greenwood Heights, South Slope, Ditmas Park, Greenpoint, Fort Greene, Gowanus, Bedford-Stuyvesant, Boerum Hill, Park Slope, Flatbush, Ocean Hill, Downtown Brooklyn, Prospect Lefferts Gardens và Windsor Terrace. Bedford-Stuyvesant, với tổng số phiếu cao thứ ba trong các khu phố, mang lại cho Mamdani biên độ chiến thắng 57 điểm, chiếm 77% trong tổng số 48.030 phiếu. (Mamdani cũng thắng Upper West Side, nơi có 85.951 cử tri, với biên độ 5 điểm.)

Ở nhiều khu phía nam Brooklyn, Cuomo làm tốt hơn, với các khu vực như Borough Park, Coney Island và Sheepshead Bay là nơi Cuomo thắng lớn. Tại Borough Park, Cuomo thắng với biên độ 78 điểm so với Mamdani; tại Sheepshead Bay là 52 điểm; và tại Coney Island là 43 điểm.

Tại Queens, Mamdani có biên độ thắng lớn nhất ở Jamaica Hills (+54), Ridgewood (+48) và Long Island City (+42). Ông cũng dễ dàng thắng tại một số khu phố lớn khác của Queens, bao gồm Astoria, nơi ông từng là Nghị sĩ tiểu bang, với biên độ 39 điểm và chiếm 66% trong tổng số 45.362 phiếu.

Cuomo làm tốt hơn ở các khu vực phía bắc-trung tâm và đông bắc của Queens, bao gồm Bayside (+25), Flushing (+13) và Douglaston (+35).

Cuomo thắng ở hầu hết Staten Island, ngoại trừ các khu vực bờ bắc mà Mamdani giành được.

Mamdani cũng lật ngược Bronx, nơi Cuomo từng thắng đa số phiếu ưa thích trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Dân chủ.

3- Kết quả bầu cử Virginia 2025: Đảng Dân chủ đã  thắng áp đảo 3 cuộc đua toàn bang

Ứng viên Đảng Dân chủ bà Abigail Spanberger đã thắng lớn trong cuộc đua gubernatorial được theo dõi chặt chẽ, vượt qua Phó Thống đốc Đảng Cộng hòa Winsome Earle-Sears và trở thành người phụ nữ đầu tiên được bầu làm Thống đốc bang Virginia.

Với gần một nửa số phiếu dự kiến được báo cáo, Spanberger, cựu Dân biểu  Quốc hội Mỹ từng duy trì vị trí dẫn đầu ổn định trong các cuộc thăm dò trước Ngày Bầu cử, đã dẫn trước Earle-Sears khoảng 10 điểm — 55% so với 44%.

ABC News đã dự đoán chiến thắng cho Đảng Dân chủ Ghazala Hashmi trong cuộc đua được chú ý đến chức Phó Thống đốc và cho Đảng Dân chủ Jay Jones trong cuộc đua Tổng Chưởng lý.

“Tối nay chúng tôi đã gửi một thông điệp,” Spanberger nói với đám đông ủng hộ reo hò.

Cô thêm rằng, “Chúng tôi đã gửi một thông điệp tới toàn thế giới rằng vào năm 2025, Virginia đã chọn chủ nghĩa thực dụng thay vì đảng phái. Chúng tôi chọn vì sự thịnh vượng chung thay vì hỗn loạn.”

Đảng Cộng hòa hy vọng giữ chức thống đốc — hiện do Thống đốc Glenn Youngkin đang hết nhiệm kỳ nắm giữ — trong tay, trong khi Đảng Dân chủ muốn tận dụng phản ứng tiêu cực đối với việc cắt giảm nhân sự liên bang, điều đã ảnh hưởng sâu sắc đến Virginia.

Kết quả cuộc bầu cử gubernatorial ở Virginia — diễn ra trong năm bầu cử ngoài kỳ — được xem như một “chuông báo” chính trị cho các cuộc đua cạnh tranh trong kỳ bầu cử giữa kỳ năm sau 2026.

Cuộc đua thống đốc năm nay đặc biệt được quan tâm vì Virginia là nơi sinh sống của hơn 300.000 công chức liên bang, nhiều người trong số họ có khả năng bị ảnh hưởng bởi các nỗ lực của Bộ Hiệu quả Chính phủ dưới thời chính quyền Trump nhằm cắt giảm nhân sự liên bang và tình trạng đóng cửa chính phủ hiện tại.

Theo dữ liệu thăm dò sơ bộ của ABC, khoảng một nửa cử tri Virginia cho rằng kinh tế là vấn đề quan trọng nhất đối với bang Virginia, và hầu hết cử tri Virginia nói rằng việc cắt giảm nhân sự liên bang đang ảnh hưởng đến tài chính của họ.

Chiến thắng của bà Spanberger của Đảng Dân Chủ có thể được coi là một cuộc trưng cầu ý dân về nhiệm kỳ thứ hai của Trump ở một bang mà ông đã thua ba lần với khoảng cách đáng kể.

Cả hai ứng viên đều thảo luận các vấn đề như năng lượng, giáo dục và thực thi luật nhập cư trong chiến dịch và trong cuộc tranh luận vào tháng 10.

Thượng nghị sĩ Dân Chủ bang Virginia là Ghazala Hashmi đã thắng trước đối thủ Đảng Cộng hòa John Reid trong cuộc đua Phó Thống đốc, chức danh được bầu riêng biệt với thống đốc.

Với chiến thắng này, Hashmi trở thành người phụ nữ Hồi giáo đầu tiên được bầu toàn bang ở Mỹ, theo chiến dịch của cô.

Trong cuộc đua Tổng Chưởng lý, ứng viên Đảng Dân chủ và cựu thành viên Hạ viện bang Virginia là Jay Jones đã thắng trước đương kim Đảng Cộng hòa Jason Miyares.

Jones từng đối mặt với yêu cầu rút lui từ phía Đảng Cộng hòa vào tháng 10 sau bê bối nhắn tin gần đây, trong đó anh bị phát hiện kêu gọi bạo lực chống lại một nghị sĩ Đảng Cộng hòa. Jones đã xin lỗi về các tin nhắn và nói rằng anh sẽ “chịu trách nhiệm về những sai lầm của mình.”

“Tôi vô cùng vinh dự và khiêm tốn khi đứng trước các bạn với tư cách là Phó Thống đốc đắc cử của Virginia,” bà Hashmi nói  trong bài phát biểu nhận chức tối thứ Ba.

Với chiến thắng này, Hashmi đã lập nên lịch sử. Bà là phụ nữ Hồi giáo đầu tiên thắng cử ở cấp bang tại Hoa Kỳ.

4- Trong khi đó, các Nghị sĩ Đảng Dân chủ đã giành chiến thắng trong các cuộc bầu cử đặc biệt quan trọng tại Georgia, được xem như dấu hiệu dự báo bầu cử giữa kỳ 2026 đảng Dân Chủ sẽ đánh bại phe của MAGA và đồng minh của Donald Trump.

Các nghị sĩ Đảng Dân chủ đã giành được hai ghế trong Ủy ban Dịch vụ Công Georgia, được xem là một dấu hiệu quan trọng trước cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2026, theo Decision Desk HQ.

Các ứng cử viên Đảng Dân chủ Alicia Johnson và Peter Hubbard, tranh cử ghế Ủy viên Dịch vụ Công Georgia ở Khu vực 2 và 3, đã đánh bại các nghị sĩ đương nhiệm của Đảng Cộng hòa Tim Echols và Fitz Johnson.

Cuộc bầu cử hôm thứ Ba 04/11 đánh dấu lần đầu tiên kể từ năm 2000 một ứng cử viên Đảng Dân chủ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Ủy ban Dịch vụ Công, theo The Atlanta Journal-Constitution.

Chủ tịch Ủy ban Quốc gia Đảng Dân chủ Ken Martin ca ngợi các chiến thắng của Đảng Dân chủ trong một tuyên bố, nói rằng: “Johnson và Hubbard đã thắng trong cuộc bầu cử Ủy viên Dịch vụ Công Georgia tối nay nhờ tập trung vào vấn đề quan trọng nhất đối với người dân Georgia: giảm chi phí.”

“Chiến thắng này là phản ứng trực tiếp trước chương trình tăng chi phí của Trump, đang siết chặt ví tiền ở Georgia và trên toàn quốc,” ông bổ sung.

Các nghị sĩ Đảng Cộng hòa nắm giữ tất cả năm ghế ủy viên trước bầu cử và hiện vẫn giữ đa số 3-2 trong ủy ban sau chiến thắng 2 ghế của Đảng Dân chủ. Tuy nhiên, kết quả bầu cử có thể là một cảnh báo đối với Đảng Cộng hòa trước cuộc bầu cử giữa kỳ 2026, giữa những dấu hiệu cho thấy sự nhiệt tình cao của cử tri Đảng Dân chủ.

5- Anh cùng cha khác mẹ của Phó Tổng thống JD Vance thất bại trong cuộc chạy đua vào chức Thị trưởng Cincinnati.

Thị trưởng Cincinnati Aftab Pureval của Đảng Dân Chủ (D) đã tái đắc cử, đánh bại thách thức từ Cory Bowman (R), một mục sư kiêm đồng sở hữu quán cà phê, là anh cùng cha khác mẹ của Phó Tổng thống Vance, theo Decision Desk HQ.

Pureval lần đầu nhậm chức vào năm 2021 sau khi đánh bại cựu Thị trưởng Cincinnati David Mann (D). Pureval đã dễ dàng vượt qua Bowman trong cuộc bầu cử sơ bộ mở vào tháng 5, nơi ông nhận được hơn 80% số phiếu. Vì cả hai đều là những người có số phiếu cao nhất trong vòng sơ bộ, họ tiếp tục bước vào cuộc bầu cử chính thức vào tháng ngày 04/11 và Thị trưởng Cincinnati David Mann của Dân Chủ đã tái đắc cử mặc dù đối thủ đã được cả Donald Trump và JD Vance vận động tích cực!

6- Cử tri California ủng hộ kế hoạch của Thống đốc Gavin Newsom về việc vẽ lại các khu vực bầu cử Hạ viện theo hướng có lợi cho Đảng Dân chủ sau khi Đảng Co65g Hòa đã vẽ lại khu vực bầu cử dành 5 ghế Hạ viện cho Cộng Hòa tại bang Texas. 

Đây là một đêm quan trọng đối với Thống đốc Dân Chủ Gavin Newsom trong cuộc cạnh tranh với Tổng thống Donald Trump.

Vào thứ Ba 04/11, cử tri California đã bỏ phiếu áp đảo thông qua biện pháp của Thống đốc Gavin Newsom cho phép bang vẽ lại bản đồ bầu cử Hạ viện theo hướng có lợi cho Đảng Dân chủ, chống lại nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm giữ quyền kiểm soát Quốc hội do Đảng Cộng hòa nắm bằng cách thúc đẩy việc phân vùng lại tại Texas.

Thứ Ba khép lại chiến dịch kéo dài hai tháng rưỡi đầy sôi động và cực kỳ phân cực cho một trong những biện pháp bỏ phiếu đắt đỏ nhất trong lịch sử bang. Những người ủng hộ đã đổ hơn 120 triệu USD vào ủy ban của Newsom để hỗ trợ biện Đề xuất Prop. 50 này. Các đối thủ chỉ huy động được 44 triệu USD. Các nhóm bên ngoài chi thêm 27 triệu USD nhằm tác động đến kết quả bỏ phiếu.

Dưới đây là những điểm nổi bật:

Newsom tuyên bố chiến thắng
Trong bài phát biểu chiến thắng, Newsom tuyên bố rằng chiến thắng của Đề xuất 50 không chỉ là chiến thắng cho California mà còn là chiến thắng cho cả nước Hoa Kỳ. Ông kêu gọi các nhà lãnh đạo ở những bang do Đảng Dân chủ nắm quyền — Illinois, Virginia, Maryland và New York — “nắm bắt thời điểm” và vẽ lại các khu vực bầu cử Hạ viện của họ.

“Thay vì lo lắng về tình trạng đất nước, chúng tôi đã tổ chức một cách chưa từng có,” Newsom nói. “Tối nay, tôi tự hào. Nhưng tôi cũng rất nhận thức và tỉnh táo về thời điểm chúng ta đang sống. Donald Trump không tin vào bầu cử tự do và công bằng, dứt khoát.”

Việc thông qua Đề xuất 50 đánh dấu một chiến thắng quan trọng cho thống đốc, người đã chấp nhận rủi ro chính trị với biện pháp này, tính toán rằng nó sẽ cung cấp cho các cử tri Dân chủ tại bang, vốn thất vọng với chính quyền Trump, một cách để “phản công.”

Mặc dù các đối thủ chỉ trích ông sử dụng biện pháp này để nâng cao hồ sơ quốc gia của mình, Newsom đã nhận được sự ủng hộ từ nhiều nhóm tự do, những người lập luận rằng việc giúp Đảng Dân chủ giành được Hạ viện có thể chống lại các cuộc truy quét nhập cư quyết liệt, cắt giảm dịch vụ xã hội và suy giảm các chuẩn mực dân chủ của chính quyền.

Ảnh hưởng đối với các nghị sĩ Đảng Cộng hòa hiện tại.
Năm nghị sĩ GOP hiện đối mặt với cơ hội tái đắc cử thấp hơn sau kỳ bầu cử giữa kỳ năm tới:

  • Dân biểu Cộng hòa  Kevin Kiley (Rocklin) khẳng định sẽ tranh cử lại mặc dù Khu vực 3 trở nên tự do hơn: “Các chính trị gia có thể thay đổi đường ranh trên bản đồ, nhưng không thể bảo bạn bỏ phiếu thế nào.”
  • Dân biểu Cộng hòa Doug LaMalfa (Chico) cũng sẽ tranh cử lại khi Khu vực 1 mất một số quận bảo thủ và nhận thêm các khu vực tự do như Santa Rosa.
  • Dân biểu Cộng hòa Ken Calvert (Corona) sẽ phải quyết định tranh cử trong một cuộc sơ bộ với một đồng nghiệp GOP sau khi khu vực Riverside County của ông thay đổi hoàn toàn. Ông sẽ chuyển sang Khu vực 40 an toàn do Đảng Cộng hòa kiểm soát.
  • Dân biểu Cộng hòa David Valadao (Hanford) sẽ thấy khu vực của mình trở nên Dân chủ hơn và kéo dài gần Fresno. Cuộc đua vẫn có thể cạnh tranh.
  • Dân biểu Cộng hòa Darrell Issa (Escondido) mất các khu vực bảo thủ và nhận thêm cử tri tự do ở Coachella Valley. Ông nói tối thứ Ba rằng ông “không từ bỏ.”

Ảnh hưởng đối với các nghị sĩ Đảng Dân chủ hiện tại.
Dân biểu Dân chủ tại Hạ viện sẽ thấy khu vực bầu cử của họ an toàn hơn nhờ Đề xuất 50:

  • Josh Harder (Stockton) giữ vững ghế dù liên tục là mục tiêu của Đảng Cộng hòa.
  • Dân biểu Dân chủ Adam Gray (Turlock) dễ dàng hơn trong việc giữ ghế sau khi nhận thêm cử tri Dân chủ từ Stockton.
  • Dân biểu Dân chủ George Whitesides (Santa Clarita) nhận thêm cử tri Dân chủ từ San Fernando Valley.
  • Dân biểu Dân chủ Derek Tran (Cypress) dễ bảo vệ ghế hơn ở Khu vực 45 nặng cử tri gốc Á.
  • Dân biểu Dân chủ Dave Min (Costa Mesa) nhận được sự thay đổi bản đồ giúp ghế của ông bớt khó khăn.

Một số Dân biểu có thể chuyển khu vực tranh cử:

  • Ami Bera (Sacramento County) sẽ chuyển từ Khu vực 6 sang Khu vực 3 để thách thức Kiley.
  • Richard Pan, trước đó dự định thách thức Kiley, sẽ chuyển sang Khu vực 6.
  • Brandon Riker và Anuj Dixit sẽ thách thức Issa ở Khu vực 48 mới.

Trump đe dọa xem xét “hình sự và pháp lý”
Trump đe dọa sẽ thách thức kết quả bỏ phiếu qua thư ở California, cho rằng có gian lận mà không đưa ra bằng chứng. Ông nói sẽ có “xem xét pháp lý và hình sự rất nghiêm túc” đối với việc bang sử dụng phiếu bầu qua thư phổ quát.

Khoảng 7 triệu cử tri California đã bỏ phiếu trước ngày bầu cử, trong đó 4,6 triệu gửi phiếu qua đường bưu điện. 2,3 triệu phiếu còn lại được bỏ vào thùng phiếu hoặc văn phòng bầu cử. Trong hơn một thập kỷ, phần lớn cử tri California bỏ phiếu qua thư. Gian lận cử tri rất hiếm, và các nghiên cứu không tìm thấy bằng chứng rằng bỏ phiếu qua thư làm tăng gian lận.

Các thắng cử dần dập của Đảng Dân Chủ làm Donald Trump choáng váng và giận dữ, ông thề sẽ có biện pháp tận diệt Đảng Dân Chủ mà ông thường gắn mác là “bọn tả phái Cộng sản”.

Đảng Cộng hòa California kiện để ngăn bản đồ Hạ viện mới
bởi Caroline Vakil – 05/11/2025 15:31

Đảng Cộng hòa California đã đệ đơn kiện hôm thứ Tư nhằm ngăn bản đồ Hạ viện mới nghiêng về đảng Dân chủ có hiệu lực, chỉ một ngày sau khi cử tri tại Bang Vàng (Golden State) bỏ phiếu ủng hộ nó trong một cuộc bầu cử đặc biệt.

Đảng Cộng hòa California cùng một nhóm cử tri kiện Thống đốc Gavin Newsom (D) và Thư ký Bang Shirley Weber (D), cáo buộc trong đơn kiện rằng các đảng viên Dân chủ “tham gia vào việc phân vùng theo chủng tộc vi hiến” và rằng các nhà lập pháp bang đã vi phạm Hiến pháp “khi vẽ các ranh giới khu vực bầu cử mới dựa trên chủng tộc, cụ thể là để ưu tiên cử tri gốc Tây Ban Nha, mà không có lý do hay bằng chứng thuyết phục.”

“Cử tri gốc Tây Ban Nha ở California đã bầu thành công các ứng cử viên mà họ ưa thích vào cả văn phòng bang và liên bang, mà không bị cản trở bởi một đa số chủng tộc bỏ phiếu theo khối,” đơn kiện nêu.

Các đảng viên Cộng hòa đang yêu cầu một hội đồng ba thẩm phán hủy bỏ bản đồ Hạ viện mới.

Vào thứ Ba, người dân California đã thông qua Đề xuất 50, được đưa vào phiếu bầu bởi các nhà lập pháp bang, cho phép bang tạm thời bỏ qua ủy ban phân vùng độc lập để thông qua một bộ ranh giới khu vực bầu cử mới, dự kiến mang lại cho đảng Dân chủ bốn hoặc năm cơ hội giành ghế Hạ viện vào năm tới.

Đề xuất này quy định rằng bang sẽ nhường quyền cho ủy ban vẽ lại bản đồ Hạ viện sau khi Điều tra Dân số Mỹ năm 2030 được tiến hành.

Việc Đề xuất 50 được thông qua là chiến thắng lớn cho đảng Dân chủ và Thống đốc Newsom, người được coi là đã đánh cược chính trị lớn với cuộc bầu cử đặc biệt này trong bối cảnh ông có khả năng ra tranh cử Tổng thống. Các đảng viên Cộng hòa từng cố gắng ngăn chặn nỗ lực của đảng Dân chủ thông qua đề xuất này trước cuộc bầu cử tháng 11 nhưng không thành công.

Văn phòng báo chí của Newsom trên nền tảng X cho biết:
“Chúng tôi chưa xem xét kỹ đơn kiện, nhưng nếu nó đến từ Đảng Cộng hòa California và công ty luật của Harmeet Dhillon, chắc chắn sẽ thất bại. Chúc may mắn, những kẻ thua cuộc.”

Trong khi đó, Lãnh đạo Thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries (D-N.Y.) gọi vụ kiện là “vô lý.”

Ông nói rằng việc phân vùng của California tuân thủ cả Hiến pháp bang và Đạo luật Quyền Bầu cử 1965, cấm vẽ bản đồ nhằm gây bất lợi cho cử tri người da đen và các nhóm thiểu số khác. Điều này trái ngược với bản đồ mới ở Texas, nơi các đảng viên Cộng hòa vẽ các khu vực mới dự kiến sẽ lật ngược tới năm ghế Dân chủ, tất cả đều do các nhà lập pháp người da đen hoặc gốc Tây Ban Nha nắm giữ.

“Điều này rất khác,” Jeffries nói, “so với quyết định của người dân California, nhằm đảm bảo họ có một bản đồ công bằng.”

Cuộc chiến phân vùng bắt đầu từ năm nay bởi Tòa Bach Ốc và đảng Cộng hòa quốc gia đã nhanh chóng lan rộng trên toàn quốc khi cả hai đảng chạy đua vẽ bản đồ mới và tạo cơ hội giành ghế Hạ viện trước năm 2026.

Các đảng viên Cộng hòa ở Texas, Missouri và North Carolina đã thông qua bản đồ thuận lợi cho GOP, trong khi California là bang duy nhất đến nay thông qua bản đồ nghiêng về đảng Dân chủ.

Vụ kiện này diễn ra trong bối cảnh Tòa án Tối cao Mỹ đang xem xét bản đồ Hạ viện Louisiana và Đạo luật Quyền Bầu cử. Trong các phiên tranh luận, tòa dường như có xu hướng hạn chế việc sử dụng chủng tộc trong phân vùng, điều này có thể ảnh hưởng rộng rãi đến bản đồ Hạ viện của bang và các bang khác trên toàn quốc.

Trump nói việc đóng cửa chính phủ là một phần lý do khiến Đảng Cộng hòa thua cuộc bầu cử
 

Tổng thống Trump hôm thứ Tư 05/11 thừa nhận kết quả bầu cử kém của Đảng Cộng hòa, gợi ý rằng việc chính phủ đóng cửa đang diễn ra là một phần lý do khiến các đảng viên Dân chủ giành được chiến thắng lớn ở New Jersey, Virginia và những nơi khác.

“Đêm qua, chiến thắng không được dự đoán. Đó là những khu vực vốn rất nghiêng về Dân chủ. Tôi không nghĩ điều đó tốt cho Đảng Cộng hòa,” Trump phát biểu với các Thượng Nghị sĩ GOP trong buổi ăn sáng vào Thứ Tư 05/11 tại Tòa Bạch Ốc. Trump nói: “Tôi cũng không chắc nó tốt cho ai cả. Nhưng chúng ta đã có một buổi tối thú vị, và học được nhiều điều.”

Trump lập luận rằng các cuộc thăm dò cho thấy việc đóng cửa chính phủ, hôm thứ Tư đã lập kỷ lục về thời gian đóng cửa lâu nhất trong lịch sử, “là một yếu tố lớn, tiêu cực, đối với Đảng Cộng hòa.” Ông cũng gợi ý rằng việc ông không xuất hiện trên lá phiếu cũng là một yếu tố.

Một cuộc thăm dò của NBC News được công bố hôm Chủ nhật cho thấy 52% cử tri đổ lỗi cho Trump và Đảng Cộng hòa về việc đóng cửa chính phủ, trong khi 42% đổ lỗi cho Đảng Dân chủ.

Các đảng viên Dân chủ đã thắng các cuộc bầu cử thống đốc ở New Jersey và Virginia, cũng như các cuộc bầu cử cấp hạ viện ở Virginia. Họ cũng giành chiến thắng ở các cuộc đua quan trọng tại Pennsylvania và Georgia, và nhà xã hội chủ nghĩa dân chủ Zohran Mamdani đã thắng cử chức thị trưởng New York mặc dù Trump kêu gọi cử tri ủng hộ cựu Thống đốc Andrew Cuomo, một đảng viên Dân chủ phản thùng chạy theo phò Trump, người chạy với tư cách độc lập sau khi thua trong cuộc bầu cử sơ bộ.

Tổng thống không tiến hành vận động ở New Jersey hay Virginia trước cuộc bầu cử ngày thứ Ba. Ông ủng hộ Jack Ciattarelli, ứng cử viên thống đốc của Đảng Cộng hòa tại New Jersey, nhưng không chính thức ủng hộ Phó Thống đốc Virginia, Winsome Earle-Sears (R), trong nỗ lực tranh cử lãnh đạo tiểu bang.

Trump đã triệu tập các Thượng Nghị sĩ Đảng Cộng hòa tới Tòa Bach Ốc hôm thứ Tư để thảo luận về kết quả bầu cử và việc đóng cửa chính phủ, nơi ông tăng cường kêu gọi GOP loại bỏ quyền ngăn cản (filibuster) và bắt đầu thông qua luật với đa số đơn thuần theo đảng.

Tòa Bach Ốc và Đảng Cộng hòa, vốn duy trì đa số sít sao ở Hạ viện và Thượng viện, kiên quyết rằng các nhà lập pháp nên thông qua một “nghị quyết tiếp tục” (continuing resolution) “sạch” để cấp ngân sách cho chính phủ theo mức hiện tại đến tháng 11.

Đảng Dân chủ phản đối ý tưởng này khi họ yêu cầu cam kết gia hạn trợ cấp theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng (ACA) sẽ hết hạn vào cuối năm. Nếu không được gia hạn, phí bảo hiểm y tế của hàng triệu người Mỹ sẽ tăng vọt.

Thống đốc Virginia, Glenn Youngkin (Đảng Cộng hòa), hôm thứ Tư đã đổ lỗi cho thất bại rộng rãi của các ứng viên Cộng hòa trong cuộc bầu cử tại bang này là do việc chính phủ vừa qua bị đóng cửa.

“Tôi tin chắc rằng việc chính phủ đóng cửa là một thách thức rất, rất lớn khi chúng tôi bước vào cuộc bầu cử này,” Youngkin nói với các phóng viên. “Chúng ta có 330.000 nhân viên chính phủ ở đây không được trả lương. Đây là một thách thức thực sự trước một cuộc bầu cử.”

“Vì vậy, một lần nữa tôi kêu gọi Thượng viện hãy mở cửa chính phủ vì người dân Virginia đang chịu thiệt hại,” ông nói thêm.

Kết quả bầu cử tại Quận hạt Santa Clara, bắc California:

Tại Quận Santa Clara, California – Cử tri đã thông qua một biện pháp tăng thuế bán hàng tại Quận Santa Clara vào thứ Ba; 57% đồng ý tăng thuế, trong khi biện pháp này chỉ cần đa số đơn giản để được thông qua.

Những gì chúng ta biết:

Biện pháp A là một loại thuế bán hàng chung 0,625% (năm phần tám cent), sẽ có hiệu lực từ ngày 1 tháng 4 năm 2026 và sẽ hết hạn sau năm năm vào tháng 4 năm 2031.

Biện pháp tăng thuế này được đưa vào lá phiếu nhằm đối phó với các khoản cắt giảm liên bang do Chính quyền Trump áp dụng theo Đạo luật One Big Beautiful Bill, được thông qua vào tháng 04/7 vừa qua.

Các nhà ủng hộ cho biết Biện pháp A sẽ mang lại 330 triệu USD mỗi năm cho quận hạt và số tiền này không thể bị chính phủ liên bang lấy đi.

Lãnh đạo South Bay ủng hộ Biện pháp A
Vào thứ Tư, thị trưởng San Jose cùng các lãnh đạo Quận Santa Clara đã công bố sự ủng hộ đối với Biện pháp A. Việc tăng thuế bán hàng đề xuất nằm trong lá phiếu ngày 04/11 và dự kiến sẽ tạo ra 330 triệu USD hàng năm trong năm năm tới. Mục tiêu là thay thế một phần nguồn tài trợ liên bang bị cắt giảm.

Các nhà ủng hộ cũng cho rằng doanh thu từ thuế này sẽ tăng cường dịch vụ chăm sóc chấn thương, phòng cấp cứu, sức khỏe tâm thần và an toàn công cộng tại địa phương, đồng thời số tiền thu được sẽ giảm nguy cơ đóng cửa bệnh viện tại Santa Clara Valley Healthcare.

Một nhóm, SaveOurLocalHospitals.com, cho biết các bệnh viện ở Quận Santa Clara đang trong tình trạng khủng hoảng sau khi chính quyền Trump để lại khoản thiếu hụt một tỷ USD cho quận.

Hạ nghị sĩ Sam Liccardo của California đã vận động cho biện pháp này, nói rằng các khoản cắt giảm liên bang của chính quyền Trump sẽ ảnh hưởng đến chăm sóc sức khỏe của mọi người.

Bác sĩ cựu Trưởng Cơ quan Y tế Quận Santa Clara, Dr. Sara Cody, cũng cảnh báo các bệnh viện và phòng khám trong quận sẽ bắt đầu đóng cửa nếu cộng đồng địa phương không hành động.

Ý kiến phản đối:
Các đối lập, bao gồm một liên minh các chính trị gia South Bay theo xu hướng thận trọng về tài chính, đã chỉ trích Biện pháp A, cho rằng sẽ thiếu giám sát và trách nhiệm giải trình. Họ cũng hoài nghi rằng biện pháp này sẽ chỉ tạm thời, và lo ngại nó sẽ trở thành “séc trắng” cho các quan chức quận.

Quận cho biết Biện pháp A sẽ không ảnh hưởng đến tỷ lệ thuế hiện có.

Quận hạt Santa Clara bắc California trong ngày bầu cử 04/11 hôm qua cũng bầu chọn một Đánh giá viên (Assessor) để thay thế cho Larry Stone làm đánh giá viên quận hạt nay nghỉ hưu. 

Có 4 ứng cử viên cho chức vụ nầy, trong đó bà Neysa Fligor, hiện đang giữ chức Phó đánh giá viên (Assessor) Quận Santa Clara, đã thắng cuộc đua. Bà  Neysa Fligor là phụ nữ da đen, đối đầu với Rishi Kumar trong cuộc bầu cử vòng hai vào tháng 12.

Với tất cả các khu vực bầu cử đã báo cáo, Fligor dẫn đầu rõ rệt trước một nhóm ứng cử viên đông đảo, bao gồm cựu thành viên hội đồng thành phố Saratoga Yan Zhao và Bryan Do, thành viên hội đồng Quận Trường Trung học East Side Union. Khi khoảng 95% khu vực bầu cử đã được báo cáo, Fligor nhận được 38% tổng số phiếu bầu, dẫn xa so với Kumar và Zhao, lần lượt nhận được 24% và 21%. Bryan Do xếp sau với 17% số phiếu bầu.

Fligor, hiện đang giữ chức phó thị trưởng Los Altos, là ứng cử viên được yêu thích trong cuộc đua kế nhiệm Stone, người đã phục vụ làm đánh giá viên quận suốt 30 năm. Vào tháng 6, Stone thông báo ý định nghỉ hưu, dẫn đến một cuộc bầu cử đặc biệt cho vị trí của ông vào tuần này.

Stone là một trong nhiều quan chức địa phương, quận, bang và liên bang đã ủng hộ Fligor, danh sách này còn bao gồm các Dân biểu Hoa Kỳ Sam Liccardo và Zoe Lofgren, cựu Dân biểu Hoa Kỳ Anna Eshoo, Thượng nghị sĩ bang Josh Becker, Dân biểu bang Marc Berman, cựu nghị sĩ bang và quận Joe Simitian, Thị trưởng Mountain View Ellen Kamei và Phó thị trưởng Palo Alto Vicki Veenker.

Chức vụ nầy chịu trách nhiệm xác định giá trị của các bất động sản chịu thuế trên toàn quận. Danh sách đánh giá bất động sản của Quận Santa Clara bao gồm hơn 500.000 đánh giá, là cơ sở để áp thuế bất động sản, theo thông tin từ quận hạt cho hay.

HẠNH DƯƠNG

Tổng hợp.

Thẩm phán ra lệnh cải thiện điều kiện tại trung tâm giam giữ di trú ở Chicago sau cáo buộc vô nhân đạo

Một thẩm phán liên bang hôm thứ Tư đã ra lệnh cho nhà chức trách cải thiện điều kiện giam giữ tại một cơ sở di trú ở vùng ngoại ô Chicago, sau khi một nhóm người bị giam kiện chính phủ với cáo buộc họ đang phải sống trong “điều kiện vô nhân đạo.”

Lệnh có hiệu lực 14 ngày, yêu cầu nhà chức trách tại trung tâm Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) ở Broadview, phía tây Chicago, phải cung cấp nệm sạch, đủ chỗ ngủ, xà phòng, khăn tắm, giấy vệ sinh, bàn chải, kem đánh răng, sản phẩm vệ sinh phụ nữ và thuốc theo toa cho người bị giam.

“Mọi người không nên ngủ cạnh bồn cầu tràn nước,” Thẩm phán Robert Gettleman nói. “Họ cũng không nên phải nằm chồng chất lên nhau để ngủ.”

ICE chưa phản hồi yêu cầu bình luận. Luật sư đại diện chính phủ liên bang lập luận rằng điều kiện tại cơ sở chưa đến mức cần thay đổi, và việc cải thiện như nguyên đơn đề xuất có thể buộc phải đóng cửa trung tâm.

Lệnh khẩn cấp và điều kiện cải thiện

Theo lệnh tạm thời, các phòng giam phải được vệ sinh hai lần mỗi ngày, người bị giam được tắm ít nhất cách ngày, và phải có ba bữa ăn đầy đủ cùng nước uống đóng chai khi yêu cầu.

Thẩm phán Gettleman cũng yêu cầu ICE phải cho phép gọi điện riêng miễn phí với luật sư, đồng thời cung cấp danh sách các luật sư miễn phí bằng tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha. Nhân viên ICE bị cấm đánh lừa người bị giam khi trình bày các tài liệu yêu cầu ký tên.

Trong phiên điều trần trước đó, Gettleman mô tả các điều kiện bị cáo buộc là “tàn nhẫn không cần thiết”, nêu chi tiết về toilet tràn, phòng chật chội, thiếu giường và nước uống “có mùi cống.”

Ông nói các nhân chứng “rất đáng tin cậy” và “bị xúc động mạnh” trước mức độ tệ hại của cơ sở.
Thẩm phán yêu cầu báo cáo tiến độ vào trưa thứ Sáu và thừa nhận việc thực thi lệnh này “sẽ không dễ dàng.”

“Tôi không mong chỉ búng tay là xong,” ông nói.

Luật sư bên nguyên hoan nghênh phán quyết

Luật sư Alexa Van Brunt (Trung tâm Tư pháp MacArthur) ca ngợi phán quyết là bước tiến bảo vệ quyền con người và ngăn chặn tình trạng người bị giam ký giấy mà không hiểu nội dung.

“Không thể để ai đó bị đưa ra khỏi đất nước chỉ vì họ ký vào một tờ giấy viết bằng ngôn ngữ họ không hiểu. Sự cưỡng ép đó phải chấm dứt,” Van Brunt nói.

Luật sư Kevin Fee, Giám đốc pháp lý ACLU bang Illinois, nói giai đoạn thu thập tài liệu sắp tới sẽ hé lộ phần nào bí mật bên trong cơ sở Broadview, nơi “bị che giấu quá lâu.”

Nguyên đơn yêu cầu tòa buộc ICE cung cấp hồ sơ chính sách giam giữ, nhật ký tạm giữ, hồ sơ kiểm tra cơ sở, thư trao đổi giữa luật sư và ICE, cùng thông tin về thực phẩm, nước uống và thuốc men mà chính phủ mua cho người bị giam.

Cáo buộc sử dụng vũ lực quá mức

Trong một vụ kiện khác ở Chicago, quan chức cấp cao Tuần tra Biên giới Greg Bovino ra điều trần, bênh vực việc sử dụng hơi cay, đạn hơi và vũ lực với người biểu tình phản đối chính sách di trú.

Đoạn video được chiếu tại tòa cho thấy Bovino túm và quật ngã một người đàn ông trong cuộc biểu tình bên ngoài trung tâm Broadview.
Juan Munoz, viên chức Hội đồng thị trấn Oak Park, nói ông bị Bovino hất ngã, giật điện thoại và bắt giữ suốt 8 tiếng.

Bovino phủ nhận đã “tấn công người cao tuổi” như trong video, dù thừa nhận “có va chạm cơ thể” nhưng cho rằng “không đủ để báo cáo là dùng vũ lực.”

Giới hạn mới với nhân viên ICE

Thẩm phán Sara Ellis đã yêu cầu nhân viên ICE phải đeo bảng tên, cấm sử dụng hơi cay với người biểu tình ôn hòa và nhà báo, đồng thời bắt buộc đeo camera gắn thân (bodycam).

Ellis đang xem xét các cáo buộc rằng nhân viên ICE vùng Chicago thường xuyên lạm dụng vũ lực, trong bối cảnh nhiều vụ kiện mới được đệ trình.

Luật sư Craig Futterman cho biết ông có nhiều bằng chứng cho thấy nhân viên ICE dùng hơi cay với người dân, kể cả trong lễ diễu hành Halloween và ngoài siêu thị, đồng thời chiếu video Bovino ném lựu đạn hơi cay vào đám đông.

Phía Bộ Tư pháp, luật sư Sarmad Khojasteh phản bác, nói nhiều người biểu tình đã tấn công cảnh sát, ném đá, pháo và đe dọa giết nhân viên công lực.

“Hành vi như vậy không thể được dung thứ,” ông nói. “Tự do ngôn luận không bao gồm quyền ném đá, ném chai, hay vây hãm lực lượng thi hành công vụ.”

Tuy nhiên, nhân chứng khẳng định hành động của ICE là vô cớ.
Nhà hoạt động trẻ Leslie Cortez kể lại rằng khi cô đang giải thích quyền lợi bằng tiếng Tây Ban Nha cho nhóm lao động bị bắt, một nhân viên ICE đã chĩa súng vào cô.

“Tôi nhìn thấy rõ trong nòng súng. Tim tôi đập loạn, tôi sợ họ sẽ bắn,” Cortez nói.

Emily Steelhammer, Giám đốc Liên đoàn Báo chí Chicago, cũng cho biết nhiều nhà báo bị trúng đạn cao su, đạn hơi và hơi cay trong các cuộc biểu tình tại Broadview và khu vực Chicago.

Trong buổi điều trần tuần trước, thẩm phán Ellis đã buộc Bovino báo cáo tình hình hàng đêm về chiến dịch trấn áp di trú — một động thái hiếm thấy — nhưng tòa phúc thẩm nhanh chóng đình chỉ lệnh này.

Nguồn AP

Chính quyền Trump hủy hơn 80.000 thị thực không định cư, quan chức Mỹ xác nhận

WASHINGTON — Kể từ ngày nhậm chức 20/1, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã hủy khoảng 80.000 thị thực không định cư (non-immigrant visas) vì nhiều vi phạm khác nhau — từ lái xe khi say rượu đến hành hung và trộm cắp — theo một quan chức cấp cao Bộ Ngoại giao Mỹ hôm thứ Tư.

Theo tờ Washington Examiner, con số này phản ánh chiến dịch siết chặt nhập cư quy mô lớn mà Trump khởi động ngay khi trở lại Tòa Bạch Ốc, bao gồm việc trục xuất kỷ lục nhiều người di trú, trong đó có cả những người vẫn còn thị thực hợp lệ.

Chính quyền cũng áp dụng quy trình xét duyệt visa nghiêm ngặt hơn, bổ sung khâu kiểm tra mạng xã hội và sàng lọc mở rộng.

Khoảng 16.000 trường hợp bị hủy visa liên quan đến lái xe khi say rượu, 12.000 do hành hung, và 8.000 vì trộm cắp.

“Ba tội danh này chiếm gần một nửa số visa bị hủy trong năm nay,” quan chức Bộ Ngoại giao cho biết, với điều kiện ẩn danh.

Tháng 8 vừa qua, người phát ngôn Bộ Ngoại giao xác nhận hơn 6.000 sinh viên nước ngoài bị hủy visa vì lưu trú quá hạn hoặc vi phạm pháp luật, trong đó một số ít bị cáo buộc “ủng hộ khủng bố.”

Tháng trước, Bộ Ngoại giao cũng cho biết đã thu hồi visa của ít nhất sáu người vì bình luận trên mạng xã hội liên quan đến vụ ám sát nhà hoạt động bảo thủ Charlie Kirk.

Ngoại trưởng Marco Rubio hồi tháng 5 nói ông đã thu hồi visa của “hàng trăm, có thể hàng nghìn” người, bao gồm sinh viên, vì tham gia các hoạt động trái với ưu tiên chính sách đối ngoại của Mỹ.

Các chỉ thị nội bộ trong năm nay yêu cầu các nhà ngoại giao Mỹ ở nước ngoài phải cảnh giác với những người nộp đơn bị cho là có tư tưởng chống Mỹ hoặc có tiền sử hoạt động chính trị.

Quan chức chính quyền Trump cũng khẳng định rằng sinh viên và người có thẻ xanh có thể bị trục xuất nếu ủng hộ người Palestine hoặc chỉ trích cách Israel tiến hành chiến sự ở Gaza, cho rằng những hành động này đe dọa chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ và thể hiện “sự thân Hamas.”

Nguồn reuters

Đảng Dân chủ tận hưởng chiến thắng bầu cử một năm sau khi Trump tái đắc cử

Tóm tắt

Dù còn nhiều bất định phía trước, Đảng Dân chủ lạc quan trước loạt kết quả khả quan.

Các ứng cử viên chủ chốt tập trung mạnh vào các vấn đề kinh tế.

Tòa Bạch Ốc kỷ niệm tròn một năm ngày Trump trở lại cầm quyền.

Trump gần như tránh nói về kết quả bầu cử, nhưng mỉa mai Mamdani.

Đảng Dân chủ hôm thứ Tư đã mở tiệc ăn mừng sau khi quét sạch loạt cuộc bầu cử lớn đầu tiên kể từ ngày Donald Trump trở lại Tòa Bạch Ốc — một liều thuốc tinh thần cần thiết cho đảng vốn đã chật vật tìm lại vị thế suốt năm qua.
Một thế hệ Dân chủ mới, gồm Zohran Mamdani – thị trưởng đắc cử 34 tuổi của New York – đã giành chiến thắng trong các cuộc đua được theo dõi sát tại New Jersey, New York và Virginia, trong khi cử tri California thông qua bản đồ bầu cử quốc hội mới giúp cải thiện cơ hội giành lại Hạ viện cho Đảng Dân chủ vào năm tới.

“Chúng tôi thắng khắp nơi — ở các quận đỏ, quận tím và quận xanh. Đây là sự bác bỏ mạnh mẽ chủ nghĩa cực đoan của Trump,” Chủ tịch Ủy ban Toàn quốc Đảng Dân chủ Ken Martin phát biểu, ám chỉ màu sắc truyền thống của các khu vực ủng hộ Cộng hòa, trung lập và Dân chủ.

Những kết quả ấn tượng – bao gồm cả chiến thắng ở các bang dao động như Pennsylvania và Georgia – đã giúp Đảng Dân chủ lấy lại tinh thần, dù họ vẫn bị loại khỏi quyền lực tại Washington sau khi để mất Tòa Bạch Ốc, Hạ viện và Thượng viện vào tay Trump và Đảng Cộng hòa năm ngoái.
Tuy nhiên, các cuộc đua then chốt diễn ra chủ yếu tại các bang nghiêng về Dân chủ, và phía trước vẫn còn nhiều thách thức trước kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ 2026.
Theo khảo sát, thương hiệu Đảng Dân chủ vẫn không được lòng cử tri, trong khi tỷ lệ ủng hộ Trump giảm nhưng cử tri vẫn chia rẽ. Thăm dò Reuters/Ipsos cuối tháng 10 cho thấy tỷ lệ người chọn Dân chủ hay Cộng hòa cho Hạ viện gần như ngang nhau.
Trong nội bộ, căng thẳng cũng chưa hẳn chấm dứt. Mamdani, một người theo chủ nghĩa xã hội dân chủ, thu hút cử tri trẻ với hình ảnh chống hệ thống, trong khi Abigail Spanberger (Virginia) và Mikie Sherrill (New Jersey) – hai nữ thống đốc tân cử – lại thuộc phe ôn hòa, có nền tảng an ninh quốc gia.
Dù khác biệt, cả ba đều tập trung vào vấn đề kinh tế, nhất là chi phí sinh hoạt, yếu tố từng giúp Trump thắng cử năm ngoái và vẫn là mối quan tâm hàng đầu của cử tri.

“Bài học cho tổng thống là: chỉ chẩn đoán khủng hoảng của tầng lớp lao động thôi là chưa đủ. Phải thật sự hành động,” Mamdani nói trong buổi họp báo đầu tiên sau khi đắc cử.

Các lãnh đạo Đảng Dân chủ hân hoan không chỉ vì chiến thắng lớn mà còn vì nhiều thắng lợi cấp địa phương, như các ghế hội đồng giáo dục Pennsylvania, tòa án bang, và nghị viện Mississippi.
Giám đốc điều hành Hiệp hội Thống đốc Dân chủ Meghan Meehan-Draper nói:

“Chúng tôi đạt được bước tiến lớn ở nhóm nam giới trẻ, cử tri không có bằng đại học, và đặc biệt là cử tri gốc Latin ở Virginia và New Jersey.”

TRUMP GIẢM NHẸ TỔN THẤT
Trump, vốn nổi tiếng thích đối đầu, gần như phớt lờ thất bại của đảng mình trong bài phát biểu dài gần một tiếng ở Miami hôm thứ Tư, thay vào đó nhấn mạnh kỷ niệm một năm ngày ông tái đắc cử, gọi đó là “chiến thắng bầu cử mang tính bước ngoặt nhất trong lịch sử nước Mỹ.”
Sau khi tuyên bố người Mỹ đã “lấy lại chủ quyền,” Trump châm chọc Mamdani:

“Đêm qua, chúng ta mất một chút chủ quyền ở New York.”

Tuy vậy, ông nói thêm rằng ông muốn New York thành công và có thể “giúp một chút, có lẽ vậy,” nhưng không nhắc lại lời đe dọa cắt viện trợ liên bang cho thành phố.
Mamdani – người Hồi giáo đầu tiên được bầu làm thị trưởng của thành phố lớn nhất nước Mỹ – đã đánh bại cựu Thống đốc Dân chủ Andrew Cuomo, 67 tuổi, người tranh cử với tư cách độc lập sau khi mất đề cử trong nội bộ đảng. Cuomo, từng từ chức giữa bê bối quấy rối tình dục (mà ông phủ nhận), gọi Mamdani là “phần tử cực tả nguy hiểm với các chính sách không khả thi.”
Mamdani đề xuất tăng thuế doanh nghiệp và người giàu để tài trợ cho các chính sách táo bạo như đóng băng tiền thuê nhà, miễn phí giữ trẻ và xe buýt công cộng.
Trong khi chiến thắng của Sherrill và Spanberger có thể đoán trước ở các bang Dân chủ, tỷ lệ thắng áp đảo hai con số vượt xa kết quả của Kamala Harris trong cuộc bầu cử tổng thống năm ngoái.
Cả hai đã thành công khi gắn đối thủ với Trump, khai thác sự bất mãn của cử tri Dân chủ và độc lập trước nhiệm kỳ hỗn loạn của ông. Theo thăm dò ngoài phòng phiếu, hơn một phần ba cử tri ở hai bang nói rằng họ bỏ phiếu để phản đối Trump, và đa số áp đảo trong nhóm này chọn ứng viên Dân chủ.
Với Đảng Cộng hòa, kết quả bầu cử hôm thứ Ba là hồi chuông cảnh báo sớm: họ có thể khó huy động lại lực lượng cử tri trung thành của Trump khi ông không trực tiếp có tên trên lá phiếu. Phó Tổng thống JD Vance thừa nhận điều này trên mạng xã hội, nói rằng đảng cần nỗ lực hơn để kéo ra những cử tri ít trung thành nhưng từng ủng hộ Trump năm 2024.

Nguồn reuters

Trump ra lệnh giảm 10% chuyến bay tại các sân bay lớn của Hoa Kỳ do đóng cửa

WASHINGTON/CHICAGO, ngày 5 tháng 11 (Reuters) – Bộ trưởng Giao thông Hoa Kỳ Sean Duffy cho biết vào thứ Tư rằng ông sẽ ra lệnh cắt giảm 10% các chuyến bay tại 40 sân bay lớn của Hoa Kỳ bắt đầu từ thứ Sáu trừ khi đạt được thỏa thuận chấm dứt tình trạng đóng cửa chính phủ liên bang.

Việc đóng cửa, hiện đã bước sang ngày thứ 36 và là ngày dài nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, đã buộc 13.000 nhân viên kiểm soát không lưu và 50.000 nhân viên của Cục An ninh Vận tải phải làm việc không lương. Điều này đã làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt nhân sự, gây ra sự chậm trễ trên diện rộng và kéo dài thời gian xếp hàng kiểm tra an ninh tại sân bay.

“Chúng tôi đã xem xét kỹ lưỡng công việc của mình”, Duffy nói với các phóng viên, giải thích lý do tại sao ông đưa ra quyết định này.Reuters trước đó đã đưa tin về kế hoạch này.

Mặc dù chính phủ không nêu tên 40 sân bay bị ảnh hưởng, việc cắt giảm dự kiến ​​sẽ ảnh hưởng đến 30 sân bay đông đúc nhất, bao gồm các sân bay phục vụ Thành phố New York, Washington, D.C., Chicago, Atlanta, Los Angeles và Dallas. Theo công ty phân tích hàng không Cirium, điều này sẽ làm giảm tới 1.800 chuyến bay và hơn 268.000 chỗ ngồi trên máy bay.

Động thái này nhằm mục đích giảm bớt áp lực cho các nhân viên kiểm soát không lưu.

Cục Hàng không Liên bang Hoa Kỳ cũng cảnh báo rằng họ có thể áp dụng thêm nhiều hạn chế chuyến bay sau thứ Sáu nếu có thêm vấn đề về lưu thông hàng không xảy ra.

Airlines for America, một nhóm thương mại đại diện cho các hãng hàng không lớn của Hoa Kỳ như Delta (DAL.N), United (UAL.O), American, và Southwest (LUV.N) cho biết các thành viên của mình đang cố gắng tìm hiểu các bước tiếp theo.

“Chúng tôi đang làm việc với chính phủ liên bang để hiểu rõ mọi chi tiết về lệnh cắt giảm mới và sẽ nỗ lực giảm thiểu tác động đến hành khách và người vận chuyển”, công ty cho biết.

Theo các nguồn tin trong ngành, FAA dự kiến ​​sẽ có cuộc gọi với các hãng hàng không vào tối thứ Tư để giải thích cách thức thực hiện việc cắt giảm.Chính phủ liên bang gần như đã đóng cửa do Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ đang bế tắc tại Quốc hội về dự luật tài trợ. Đảng Dân chủ khẳng định sẽ không thông qua một kế hoạch nào không mở rộng trợ cấp bảo hiểm y tế, trong khi Đảng Cộng hòa lại bác bỏ điều đó.

Tổng thống Donald Trump và đảng Cộng hòa đã cố gắng tăng cường áp lực lên đảng Dân chủ bằng cách gia tăng nỗi đau mà người dân Mỹ phải chịu đựng do tình trạng đóng cửa chính phủ.

Việc đóng cửa bắt đầu từ ngày 1 tháng 10 đã khiến nhiều người Mỹ có thu nhập thấp không được hỗ trợ thực phẩm, đóng cửa nhiều dịch vụ của chính phủ và dẫn đến việc khoảng 750.000 nhân viên liên bang phải nghỉ việc tạm thời.

Duffy đã cảnh báo vào thứ Ba rằng nếu tình trạng đóng cửa chính phủ liên bang kéo dài thêm một tuần nữa, nó có thể dẫn đến “sự hỗn loạn lớn” và buộc ông phải đóng cửa một số không phận quốc gia đối với hoạt động hàng không.Các hãng hàng không đã nhiều lần kêu gọi chấm dứt việc đóng cửa, viện dẫn những rủi ro về an toàn hàng không.

CỔ PHIẾU HÀNG KHÔNG GIẢM

Cổ phiếu của các hãng hàng không lớn bao gồm United và American đã giảm khoảng 1% trong phiên giao dịch mở rộng.

Một nhóm ngành hàng không ước tính hơn 3,2 triệu hành khách đã bị ảnh hưởng bởi việc hoãn hoặc hủy chuyến bay do sự vắng mặt ngày càng tăng của nhân viên kiểm soát không lưu trong thời gian đóng cửa. Các hãng hàng không đã bày tỏ lo ngại với các nhà lập pháp về tác động đối với hoạt động.

Các hãng hàng không cho biết việc đóng cửa không ảnh hưởng đáng kể đến hoạt động kinh doanh của họ, nhưng cảnh báo lượng đặt vé có thể giảm nếu tình trạng này kéo dài. Hơn 2.100 chuyến bay đã bị hoãn vào thứ Tư.

Vào thứ Ba, Giám đốc FAA Bryan Bedford cho biết có từ 20% đến 40% nhân viên kiểm soát tại 30 sân bay lớn nhất của cơ quan này không đến làm việc.Duffy cho biết chính quyền cũng sẽ giới hạn các vụ phóng tàu vũ trụ vào một số thời điểm nhất định trong ngày.

Ny (Theo AP)