Một thẩm phán liên bang hôm thứ Tư đã ra lệnh cho nhà chức trách cải thiện điều kiện giam giữ tại một cơ sở di trú ở vùng ngoại ô Chicago, sau khi một nhóm người bị giam kiện chính phủ với cáo buộc họ đang phải sống trong “điều kiện vô nhân đạo.”
Lệnh có hiệu lực 14 ngày, yêu cầu nhà chức trách tại trung tâm Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) ở Broadview, phía tây Chicago, phải cung cấp nệm sạch, đủ chỗ ngủ, xà phòng, khăn tắm, giấy vệ sinh, bàn chải, kem đánh răng, sản phẩm vệ sinh phụ nữ và thuốc theo toa cho người bị giam.
“Mọi người không nên ngủ cạnh bồn cầu tràn nước,” Thẩm phán Robert Gettleman nói. “Họ cũng không nên phải nằm chồng chất lên nhau để ngủ.”
ICE chưa phản hồi yêu cầu bình luận. Luật sư đại diện chính phủ liên bang lập luận rằng điều kiện tại cơ sở chưa đến mức cần thay đổi, và việc cải thiện như nguyên đơn đề xuất có thể buộc phải đóng cửa trung tâm.
Lệnh khẩn cấp và điều kiện cải thiện
Theo lệnh tạm thời, các phòng giam phải được vệ sinh hai lần mỗi ngày, người bị giam được tắm ít nhất cách ngày, và phải có ba bữa ăn đầy đủ cùng nước uống đóng chai khi yêu cầu.
Thẩm phán Gettleman cũng yêu cầu ICE phải cho phép gọi điện riêng miễn phí với luật sư, đồng thời cung cấp danh sách các luật sư miễn phí bằng tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha. Nhân viên ICE bị cấm đánh lừa người bị giam khi trình bày các tài liệu yêu cầu ký tên.
Trong phiên điều trần trước đó, Gettleman mô tả các điều kiện bị cáo buộc là “tàn nhẫn không cần thiết”, nêu chi tiết về toilet tràn, phòng chật chội, thiếu giường và nước uống “có mùi cống.”
Ông nói các nhân chứng “rất đáng tin cậy” và “bị xúc động mạnh” trước mức độ tệ hại của cơ sở.
Thẩm phán yêu cầu báo cáo tiến độ vào trưa thứ Sáu và thừa nhận việc thực thi lệnh này “sẽ không dễ dàng.”
“Tôi không mong chỉ búng tay là xong,” ông nói.
Luật sư bên nguyên hoan nghênh phán quyết
Luật sư Alexa Van Brunt (Trung tâm Tư pháp MacArthur) ca ngợi phán quyết là bước tiến bảo vệ quyền con người và ngăn chặn tình trạng người bị giam ký giấy mà không hiểu nội dung.
“Không thể để ai đó bị đưa ra khỏi đất nước chỉ vì họ ký vào một tờ giấy viết bằng ngôn ngữ họ không hiểu. Sự cưỡng ép đó phải chấm dứt,” Van Brunt nói.
Luật sư Kevin Fee, Giám đốc pháp lý ACLU bang Illinois, nói giai đoạn thu thập tài liệu sắp tới sẽ hé lộ phần nào bí mật bên trong cơ sở Broadview, nơi “bị che giấu quá lâu.”
Nguyên đơn yêu cầu tòa buộc ICE cung cấp hồ sơ chính sách giam giữ, nhật ký tạm giữ, hồ sơ kiểm tra cơ sở, thư trao đổi giữa luật sư và ICE, cùng thông tin về thực phẩm, nước uống và thuốc men mà chính phủ mua cho người bị giam.
Cáo buộc sử dụng vũ lực quá mức
Trong một vụ kiện khác ở Chicago, quan chức cấp cao Tuần tra Biên giới Greg Bovino ra điều trần, bênh vực việc sử dụng hơi cay, đạn hơi và vũ lực với người biểu tình phản đối chính sách di trú.
Đoạn video được chiếu tại tòa cho thấy Bovino túm và quật ngã một người đàn ông trong cuộc biểu tình bên ngoài trung tâm Broadview.
Juan Munoz, viên chức Hội đồng thị trấn Oak Park, nói ông bị Bovino hất ngã, giật điện thoại và bắt giữ suốt 8 tiếng.
Bovino phủ nhận đã “tấn công người cao tuổi” như trong video, dù thừa nhận “có va chạm cơ thể” nhưng cho rằng “không đủ để báo cáo là dùng vũ lực.”
Giới hạn mới với nhân viên ICE
Thẩm phán Sara Ellis đã yêu cầu nhân viên ICE phải đeo bảng tên, cấm sử dụng hơi cay với người biểu tình ôn hòa và nhà báo, đồng thời bắt buộc đeo camera gắn thân (bodycam).
Ellis đang xem xét các cáo buộc rằng nhân viên ICE vùng Chicago thường xuyên lạm dụng vũ lực, trong bối cảnh nhiều vụ kiện mới được đệ trình.
Luật sư Craig Futterman cho biết ông có nhiều bằng chứng cho thấy nhân viên ICE dùng hơi cay với người dân, kể cả trong lễ diễu hành Halloween và ngoài siêu thị, đồng thời chiếu video Bovino ném lựu đạn hơi cay vào đám đông.
Phía Bộ Tư pháp, luật sư Sarmad Khojasteh phản bác, nói nhiều người biểu tình đã tấn công cảnh sát, ném đá, pháo và đe dọa giết nhân viên công lực.
“Hành vi như vậy không thể được dung thứ,” ông nói. “Tự do ngôn luận không bao gồm quyền ném đá, ném chai, hay vây hãm lực lượng thi hành công vụ.”
Tuy nhiên, nhân chứng khẳng định hành động của ICE là vô cớ.
Nhà hoạt động trẻ Leslie Cortez kể lại rằng khi cô đang giải thích quyền lợi bằng tiếng Tây Ban Nha cho nhóm lao động bị bắt, một nhân viên ICE đã chĩa súng vào cô.
“Tôi nhìn thấy rõ trong nòng súng. Tim tôi đập loạn, tôi sợ họ sẽ bắn,” Cortez nói.
Emily Steelhammer, Giám đốc Liên đoàn Báo chí Chicago, cũng cho biết nhiều nhà báo bị trúng đạn cao su, đạn hơi và hơi cay trong các cuộc biểu tình tại Broadview và khu vực Chicago.
Trong buổi điều trần tuần trước, thẩm phán Ellis đã buộc Bovino báo cáo tình hình hàng đêm về chiến dịch trấn áp di trú — một động thái hiếm thấy — nhưng tòa phúc thẩm nhanh chóng đình chỉ lệnh này.
Nguồn AP
