Ngày 3 tháng 7 (Reuters) – Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi hôm thứ Năm khẳng định nước này vẫn cam kết với Hiệp ước Chống Phổ biến Vũ khí Hạt nhân (NPT) và thỏa thuận thanh tra an toàn, chỉ một ngày sau khi Tehran ban hành luật đình chỉ hợp tác với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) của Liên Hiệp Quốc.
“Việc hợp tác với IAEA sẽ được điều phối thông qua Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran vì những lý do an toàn và an ninh hiển nhiên,” ông Araqchi viết trên mạng xã hội X.
Trước đó một ngày, Tổng thống Masoud Pezeshkian đã ban hành đạo luật do quốc hội thông qua tuần trước, đình chỉ việc hợp tác với IAEA – một động thái mà Hoa Kỳ gọi là “không thể chấp nhận được.”
Bình luận của ông Araqchi nhằm đáp lại lời kêu gọi từ Bộ Ngoại giao Đức, yêu cầu Tehran hủy bỏ quyết định ngừng hợp tác với IAEA.
Ông Araqchi cáo buộc Đức “công khai ủng hộ cuộc tấn công phi pháp của Israel vào Iran, bao gồm cả các cơ sở hạt nhân thuộc diện giám sát của IAEA.”
Iran cho rằng IAEA đã đứng về phía các nước phương Tây và tạo cớ cho các cuộc không kích của Israel trong thời gian 13–24 tháng Sáu nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran, chỉ một ngày sau khi Ban Thống đốc của IAEA bỏ phiếu tuyên bố Tehran vi phạm nghĩa vụ theo NPT.
Phương Tây từ lâu nghi ngờ Iran tìm cách phát triển khả năng chế tạo vũ khí hạt nhân dưới vỏ bọc chương trình năng lượng dân sự. Tuy nhiên, Iran nhiều lần khẳng định họ chỉ làm giàu uranium cho mục đích hòa bình.
Các thanh tra của IAEA có nhiệm vụ đảm bảo các quốc gia thành viên tuân thủ NPT bằng cách giám sát, xác minh rằng chương trình hạt nhân không bị chuyển hướng sang mục đích quân sự.
Theo luật mới có hiệu lực từ ngày thứ Tư, mọi cuộc thanh tra hạt nhân của IAEA trong tương lai sẽ cần được sự chấp thuận của Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran.
“Chúng tôi đã ghi nhận các báo cáo này. IAEA đang chờ thông tin chính thức từ phía Iran,” cơ quan giám sát hạt nhân có trụ sở tại Vienna cho biết trong một tuyên bố.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Tammy Bruce, tại cuộc họp báo thường kỳ hôm thứ Tư, cho biết Iran cần hợp tác đầy đủ với IAEA mà không trì hoãn thêm.
(AP) – Tổng thống Donald Trump vừa tìm thấy một đối thủ chính trị mới: ứng viên Thị trưởng New York thuộc đảng Dân chủ – Zohran Mamdani.
Trong những ngày qua, ông Trump đã liên tục gia tăng công kích đối với chính trị gia 33 tuổi, người tự nhận là “xã hội chủ nghĩa dân chủ.” Tổng thống đe dọa sẽ bắt giữ Mamdani, trục xuất ông khỏi Hoa Kỳ, và thậm chí sẽ “tiếp quản” thành phố lớn nhất nước nếu Mamdani thắng cử vào tháng 11.
“Với tư cách là Tổng thống Hoa Kỳ, tôi sẽ không để tên Cộng sản điên loạn này phá hủy New York. Hãy yên tâm, tôi nắm hết các đòn bẩy quyền lực,” ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social sáng thứ Tư. “Tôi sẽ cứu New York và khiến thành phố này ‘nóng’ và ‘tuyệt vời’ trở lại, giống như tôi đã làm với nước Mỹ thân yêu!”
Chiến thắng bất ngờ của Mamdani trước cựu Thống đốc Andrew Cuomo đã trở thành “mồi ngon” để đảng Cộng hòa khắc họa toàn bộ đảng Dân chủ là cực đoan và xa rời nguyện vọng cử tri – nhất là khi mùa bầu cử tại New Jersey, Virginia và cuộc bầu cử giữa kỳ năm sau đang đến gần. Từ sau chiến thắng của Mamdani, phe Cộng hòa đã không ngừng lôi lại những phát ngôn và lập trường gây tranh cãi của ông, gán cho ông là “cộng sản”, “bài Do Thái” và tìm cách liên hệ ông với các lãnh đạo Dân chủ khác.
Những chỉ trích nhắm vào Mamdani không chỉ tập trung vào chính sách tranh cử mà còn bao gồm các đòn công kích phân biệt chủng tộc, bài Hồi giáo trắng trợn.
Nếu đắc cử, Mamdani sẽ trở thành thị trưởng thiên tả nhất trong lịch sử hiện đại của New York. Ông tranh cử với chương trình hành động như: mở cửa hàng thực phẩm do thành phố điều hành, miễn phí xe buýt, đóng băng giá thuê nhà ổn định và tăng thuế bất động sản đối với các khu phố “giàu có và da trắng.”
Dù đã hạ giọng trong chiến dịch, Mamdani từng gọi Sở Cảnh sát New York là “kỳ thị chủng tộc, kỳ thị LGBTQ và là mối đe dọa lớn đối với an toàn công cộng” trong bài đăng mạng xã hội năm 2020, đồng thời kêu gọi xóa bỏ toàn bộ hệ thống nhà tù.
Ông cũng bị chỉ trích dữ dội từ cả hai đảng vì lập trường ủng hộ Palestine – từng gọi chiến dịch quân sự của Israel ở Gaza là “diệt chủng,” từ chối lên án khẩu hiệu “toàn cầu hóa intifada” (mà nhiều người Do Thái xem là lời kêu gọi bạo lực), và không công nhận quyền tồn tại của Israel như một quốc gia Do Thái.
Sự trỗi dậy của Mamdani đang gây chia rẽ nội bộ đảng Dân chủ quốc gia – từ giới lãnh đạo, nhà tài trợ đến chiến lược gia. Trong khi các tiến bộ ca ngợi ông như biểu tượng tương lai của đảng – sát cánh với Thượng nghị sĩ Bernie Sanders hay Dân biểu Alexandria Ocasio-Cortez – thì phe ôn hòa lại xem ông như trở ngại lớn trong nỗ lực mở rộng sức hút của đảng với cử tri trung dung.
Trump đe dọa quốc tịch của Mamdani Hôm thứ Ba, trong chuyến thăm trung tâm giam giữ người di dân ở vùng đầm lầy Florida, Trump tung ra hàng loạt lời đe dọa mạnh nhất:
“Nếu Mamdani cản trở ICE bắt người ở New York, thì chúng ta sẽ phải bắt ông ta thôi,” Trump nói. “Chúng ta không cần cộng sản ở đất nước này. Nhưng nếu đã có một tên, tôi sẽ theo dõi sát sao thay mặt quốc gia.”
Ông cũng phát tán cáo buộc sai sự thật rằng Mamdani đang sống bất hợp pháp ở Mỹ.
“Nhiều người đang nói ông ta ở đây bất hợp pháp. Chúng tôi sẽ điều tra mọi thứ,” Trump tuyên bố.
Mamdani – sinh ra tại Uganda trong một gia đình gốc Ấn Độ, sang Mỹ từ năm 7 tuổi – đã trở thành công dân Mỹ sau khi tốt nghiệp đại học. Nếu thắng cử, ông sẽ là thị trưởng gốc Ấn và Hồi giáo đầu tiên trong lịch sử thành phố.
Phát biểu với báo giới hôm thứ Tư, Mamdani cho biết Trump đang dùng ông làm “bình phong” để đánh lạc hướng dư luận khỏi dự luật cắt giảm thuế và chi tiêu quy mô lớn của đảng Cộng hòa đang được Quốc hội thảo luận.
“Donald Trump nói tôi nên bị bắt, bị trục xuất, bị tước quốc tịch. Ông ta nói thế vì ông ta muốn đánh lạc hướng khỏi điều tôi đang đấu tranh,” Mamdani nói. “Tôi đấu tranh cho những người lao động mà chính ông ấy từng hứa sẽ bảo vệ. Nhưng thay vì thực hiện lời hứa, ông ta chọn cách chia rẽ, phản bội giai cấp lao động.”
Phe bảo thủ chuyển mũi nhọn sang Mamdani Trước khi Mamdani thắng cử, Trump và đảng Cộng hòa gặp khó trong việc tìm một “đối thủ tiêu biểu” để công kích. Ông từng nhắm vào Tổng thống Joe Biden, rồi quay sang các dân biểu cấp tiến khác như Jasmine Crockett ở Texas.
Từ sau khi Mamdani đánh bại Cuomo, giới chính khách và truyền thông bảo thủ chuyển toàn bộ hỏa lực về phía ông.
Hôm thứ Tư, các dân biểu Cộng hòa chỉ trích Dân biểu Hakeem Jeffries – lãnh đạo đảng Dân chủ tại Hạ viện – vì lên tiếng bênh vực Mamdani.
“Lãnh đạo Jeffries vừa quỳ gối trước tên cộng sản Mamdani,” Ủy ban Quốc hội Cộng hòa tuyên bố trong email gửi giới truyền thông. “Chương trình hành động cực đoan này chính là tương lai của đảng Dân chủ – và cử tri nên thấy sợ.”
Các đòn tấn công đã được lên kế hoạch từ trước. Trước cuộc bầu cử sơ bộ, nghị viên Cộng hòa Vickie Paladino đã kêu gọi trục xuất Mamdani. Sau khi Mamdani tuyên bố chiến thắng, Dân biểu Cộng hòa Randy Fine viết trên X: “Nếu Mamdani nắm quyền, trường học New York sẽ dạy luật Sharia thay vì Hiến pháp Hoa Kỳ.”
Dân biểu Brandon Gill (Texas) đăng video Mamdani ăn bằng tay với bình luận: “Người văn minh ở Mỹ không ăn như thế. Nếu không chấp nhận văn hóa phương Tây, thì hãy quay về thế giới thứ ba.”
Dân biểu Andy Ogles (Tennessee) thì gọi Mamdani là “thằng muhammad nhỏ” và gửi thư lên Bộ Tư pháp đề nghị điều tra khả năng tước quốc tịch của ông.
Ngày 2 tháng 7 (Reuters) – Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ hôm thứ Tư cho biết các cuộc không kích của Mỹ cách đây 10 ngày đã khiến chương trình hạt nhân của Iran bị trì hoãn từ một đến hai năm, cho thấy chiến dịch quân sự của Washington có thể đã đạt được mục tiêu – trái ngược với các đánh giá ban đầu thận trọng từng bị rò rỉ ra công chúng.
Sean Parnell, người phát ngôn của Ngũ Giác Đài, đưa ra con số này trong một buổi họp báo, và nói rằng ước tính chính thức “có lẽ gần với hai năm hơn”. Tuy nhiên, ông không đưa ra bằng chứng cụ thể để chứng minh cho nhận định này.
“Chúng tôi đã làm chậm chương trình của họ từ một đến hai năm. Ít nhất, các đánh giá tình báo nội bộ của Bộ Quốc phòng đều cho là như vậy,” ông Parnell nói trước báo giới.
Các oanh tạc cơ Mỹ đã tiến hành không kích vào ba cơ sở hạt nhân của Iran vào ngày 22 tháng 6, sử dụng hơn một tá bom xuyên boongke nặng 30.000 pound (khoảng 13.600 kg) và hơn hai chục tên lửa hành trình Tomahawk.
Tình báo Mỹ đang tiếp tục cập nhật về tác động thực sự của các cuộc không kích, sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố ngay sau đó rằng chương trình hạt nhân của Iran “đã bị xóa sổ” – và phát biểu này được ông Parnell nhắc lại trong cuộc họp báo hôm thứ Tư.
Thông thường, việc đưa ra kết luận như vậy sẽ mất nhiều tuần hoặc lâu hơn để cộng đồng tình báo Mỹ xác nhận.
“Tất cả các thông tin tình báo mà chúng tôi thu thập được cho thấy các cơ sở đó – đặc biệt là Fordow – đã bị phá hủy hoàn toàn,” ông Parnell nói.
Tuy nhiên, Chủ tịch Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), ông Rafael Grossi, cuối tuần qua cảnh báo rằng Iran có thể khôi phục quá trình làm giàu uranium trong vòng vài tháng tới – đặt ra nghi vấn về mức độ hiệu quả thực sự của các cuộc tấn công của Mỹ.
Nhiều chuyên gia cũng lưu ý rằng Iran có thể đã di dời kho uranium tinh luyện gần mức vũ khí ra khỏi cơ sở Fordow – nơi được chôn sâu dưới lòng đất – trước khi bị tấn công, và có thể đang giấu trữ ở nơi khác.
Tuy vậy, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth tuần trước cho biết ông không nhận được thông tin tình báo nào cho thấy Iran đã di chuyển kho uranium đó để tránh bị phá hủy trong đợt không kích.
Một đánh giá sơ bộ từ Cơ quan Tình báo Quốc phòng (DIA) đưa ra tuần trước cho rằng các đòn không kích chỉ khiến chương trình hạt nhân Iran chậm lại vài tháng. Tuy nhiên, các quan chức trong chính quyền Trump khẳng định đánh giá đó thiếu độ tin cậy, và cho biết các phân tích tình báo mới nhất cho thấy chương trình của Iran đã bị “tổn hại nghiêm trọng.”
Theo Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi, cuộc tấn công vào cơ sở hạt nhân Fordow đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng.
“Không ai biết chính xác điều gì đã xảy ra trong lòng Fordow. Nhưng những gì chúng tôi biết đến nay là cơ sở này đã bị hư hỏng nặng nề,” ông Araqchi phát biểu trong cuộc phỏng vấn được CBS News phát sóng hôm thứ Ba.
Gần 368.000 pound (khoảng 167 tấn) sản phẩm thịt xông khói gà tây hiệu Oscar Mayer đã bị thu hồi do nghi ngờ nhiễm khuẩn Listeria monocytogenes, loại vi khuẩn có thể gây ngộ độc thực phẩm, theo thông báo từ các cơ quan y tế liên bang Hoa Kỳ vào ngày thứ Tư.
Hiện chưa ghi nhận trường hợp nào bị bệnh liên quan đến đợt thu hồi này, theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA).
Công ty Kraft Heinz Food, có trụ sở tại Newberry, bang South Carolina, thông báo thu hồi các sản phẩm thịt xông khói gà tây đã nấu chín được sản xuất trong khoảng thời gian từ 24 tháng 4 đến 11 tháng 6. Vấn đề được phát hiện sau khi kết quả kiểm nghiệm trong phòng thí nghiệm nội bộ của công ty cho thấy khả năng nhiễm khuẩn Listeria.
Bao bì của sản phẩm thịt xông khói gà tây Oscar Mayer bị thu hồi.USDA qua AP
Các sản phẩm bị thu hồi đã được phân phối rộng rãi tại các siêu thị trên toàn nước Mỹ, cũng như xuất khẩu sang Quần đảo Virgin thuộc Anh và Hồng Kông. Cụ thể bao gồm:
Gói 12 ounce (~340g) thịt xông khói gà tây hiệu Oscar Mayer Turkey Bacon Original, mã vạch UPC: 071871548601, với hạn sử dụng từ 18/7 đến 2/8 và mã lô RS40.
Gói 36 ounce (~1,02kg) gồm 3 gói 12 ounce, mã UPC: 071871548748, hạn sử dụng từ 23/7 đến 4/9, các mã lô: RS19, RS40, RS42.
Gói 48 ounce (~1,36kg) gồm 4 gói 12 ounce, mã UPC: 071871548793, hạn sử dụng từ 18/7 đến 4/9, các mã lô: RS19, RS40, RS42.
Người tiêu dùng được khuyến cáo không sử dụng các sản phẩm nói trên nếu còn lưu trữ trong tủ lạnh hoặc tủ đông. Thay vào đó, nên tiêu hủy hoặc mang trả lại nơi mua để được hoàn tiền.
USDA qua AP
Nguy cơ từ vi khuẩn Listeria Vi khuẩn Listeria monocytogenes có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng, đặc biệt đối với người lớn tuổi, phụ nữ mang thai, trẻ sơ sinh và những người có hệ miễn dịch suy yếu.
Triệu chứng bao gồm: sốt, đau cơ, đau đầu, cứng cổ, lú lẫn, mất thăng bằng và co giật.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), khoảng 1.600 người mắc bệnh do nhiễm Listeria mỗi năm tại Mỹ, và khoảng 260 ca tử vong được ghi nhận.
Trước đó, vào tháng 12, chính phủ Mỹ từng tuyên bố sẽ cải tổ quy trình phòng chống Listeria sau một loạt vụ bùng phát nghiêm trọng, trong đó có một vụ liên quan đến sản phẩm thịt nguội Boar’s Head khiến 10 người thiệt mạng và hơn 60 người mắc bệnh trong năm ngoái.
CALITODAY – Một chiếc máy bay phục vụ nhảy dù đã trượt khỏi đường băng và lao vào rừng gần một sân bay ở miền Nam tiểu bang New Jersey vào tối thứ Tư, khiến 15 người phải nhập viện, theo giới chức cho biết.
Vụ tai nạn xảy ra tại Sân bay Cross Keys, cách thành phố Philadelphia khoảng 21 dặm về phía đông nam. Chiếc máy bay gặp nạn là loại Cessna 208B, đang chở theo 15 người, theo thông tin từ người phát ngôn Cơ quan Hàng không Liên bang Hoa Kỳ (FAA), và vụ việc đang được điều tra.
Hình ảnh từ trên không cho thấy xác máy bay nằm trong khu vực rừng cây, xung quanh là nhiều mảnh vỡ. Xe cứu hỏa và các phương tiện cấp cứu khác đã có mặt tại hiện trường để ứng phó.
Bà Wendy A. Marano, phát ngôn viên Bệnh viện Đại học Cooper ở Camden (New Jersey), cho biết 3 người đang được theo dõi tại trung tâm chấn thương của bệnh viện, trong khi 8 người khác với các thương tích nhẹ hơn đang được điều trị tại khoa cấp cứu. Bốn bệnh nhân còn lại, cũng bị thương nhẹ, đang chờ được đánh giá thêm. Bà Marano không nêu chi tiết cụ thể về mức độ thương tích.
Các nhân viên y tế và đội chấn thương của bệnh viện đã có mặt tại hiện trường vụ rơi máy bay để hỗ trợ.
Một người trả lời điện thoại tại Sân bay Cross Keys tối thứ Tư cho biết không có thông tin và đề nghị liên lạc với công ty Skydive Cross Keys – đơn vị kinh doanh dịch vụ nhảy dù tại sân bay này. Tuy nhiên, Skydive Cross Keys chưa phản hồi yêu cầu bình luận của hãng AP.
Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Quận Gloucester đã đăng thông báo trên trang Facebook của mình, kêu gọi người dân tránh xa khu vực tai nạn để tạo điều kiện cho các phương tiện cấp cứu tiếp cận hiện trường.
Một thực tập sinh 21 tuổi đang làm việc tại văn phòng Quốc hội đã bị bắn tử vong tối thứ Hai tại thủ đô Washington, sau khi một nhóm tay súng nổ súng vào đám đông, theo thông tin từ giới chức.
Nạn nhân, Eric Tarpinian-Jachym, không phải là mục tiêu của vụ tấn công, Sở Cảnh sát Đô thị Washington cho biết. Những kẻ nổ súng đã bước xuống từ một chiếc xe tại ngã tư đường 7 và đường M NW vào khoảng 10:28 tối và bất ngờ xả súng vào một nhóm người.
Ngoài Tarpinian-Jachym, còn có một phụ nữ và một thiếu niên 16 tuổi cũng bị trúng đạn nhưng may mắn sống sót, cảnh sát cho biết trong thông cáo báo chí.
Khi lực lượng cấp cứu đến hiện trường, Tarpinian-Jachym đã trong tình trạng bất tỉnh và qua đời sau đó tại bệnh viện vào ngày thứ Ba.
Dân biểu Ron Estes (Cộng hòa – bang Kansas), người mà Tarpinian-Jachym làm thực tập sinh, cho biết ông và phu nhân Susan vô cùng đau buồn và gửi lời chia buồn sâu sắc đến gia đình nạn nhân.
Theo văn phòng của ông Estes, Tarpinian-Jachym là sinh viên năm cuối tại Đại học Massachusetts ở Amherst, chuyên ngành tài chính và phụ ngành khoa học chính trị.
“Tôi sẽ luôn nhớ đến tấm lòng tử tế và nụ cười rạng rỡ của Eric mỗi khi chào đón bất kỳ ai bước vào văn phòng của chúng tôi,” ông Estes viết trong tuyên bố.
“Chúng tôi biết ơn Eric vì sự phục vụ của em dành cho Địa hạt 4 của Kansas và cho đất nước,” ông nói. “Xin hãy cùng Susan và tôi cầu nguyện cho gia đình em và tôn trọng sự riêng tư của họ trong thời khắc đau thương này.”
Sở cảnh sát cho biết chiếc xe mà hung thủ sử dụng đã được tìm thấy, nhưng chưa có ai bị bắt giữ. Theo điều tra ban đầu, nhiều nghi phạm đã nổ súng vào nhóm người tại hiện trường.
Giới chức đang treo mức thưởng lên đến 25.000 USD cho bất kỳ ai cung cấp thông tin dẫn đến việc bắt giữ và truy tố những kẻ chịu trách nhiệm trong vụ án mạng này — mức thưởng tiêu chuẩn được áp dụng cho mỗi vụ giết người xảy ra trong địa phận thủ đô.
CALITODAY (03/7/2025): Phe Cộng hòa MAGA cho rằng Tổng thống Trump bước vào kỳ nghỉ Lễ Độc Lập 4/7 với một chuỗi chiến thắng ấn tượng: từ các phán quyết của Tòa án Tối cao, chính sách đối ngoại, số lượng người vượt biên thấp, cho đến khả năng sẽ thông qua một dự luật “To và Đẹp” chứa nhiều nội dung then chốt trong chương trình nghị sự của Trump.
Loạt diễn biến tích cực đến vào thời điểm ông Trump tiếp tục củng cố quyền lực trong nội bộ Đảng Cộng hòa, trong khi phe Dân chủ vẫn loay hoay trong việc thống nhất thông điệp để chỉ trích chính quyền Trump.
“Ông Trump đang mang lại hết chiến thắng này đến chiến thắng khác cho người dân Mỹ, và chúng ta đang là quốc gia ‘nóng bỏng’ nhất thế giới,” phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Liz Huston tuyên bố.
“Ông ấy vừa trải qua 7 đến 10 ngày tốt đẹp nhất trong cả hai nhiệm kỳ tổng thống,” chiến lược gia Đảng Cộng hòa Ford O’Connell nhận định.
Ông O’Connell đánh giá cao các thành tựu đối ngoại gần đây của Trump – như các cuộc không kích vào cơ sở hạt nhân của Iran, cam kết đóng góp quốc phòng tăng từ các đồng minh NATO, và khả năng đạt được lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas.
Chuỗi chiến thắng của ông Trump có thể được xem là khởi đầu vào ngày 21/6, khi chính quyền ông tiến hành không kích ba cơ sở hạt nhân của Iran mà Trump khẳng định là đã bị “xóa sổ” hoàn toàng. Trump cũng tuyên bố đã đạt được lệnh ngừng bắn giữa Israel và Iran.
Tiếp đó, Trump có thêm thắng lợi khác trong chuyến công du tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO tại Hà Lan và đã thúc đẩy các thành viên NATO đóng góp 5% GDP cho việc phòng thủ an ninh.
Vào thứ Ba, Trump công bố rằng Israel đã đồng ý với các điều kiện cho một thỏa thuận ngừng bắn kéo dài 60 ngày tại Dải Gaza – vùng đất vẫn đang chìm trong chiến tranh. Trump đang kêu gọi Hamas, lực lượng kiểm soát Gaza, chấp nhận thỏa thuận này nhưng chưa có kết quả.
Về thương mại, Trump ghi điểm khi Canada rút lại kế hoạch áp thuế kỹ thuật số nhắm vào các công ty công nghệ Mỹ. Thư ký báo chí Karoline Leavitt tuyên bố rằng Canada đã “nhượng bộ” trước Trump, người từng dọa chấm dứt đàm phán thương mại nếu thuế này được thông qua.
Hôm thứ Tư, Trump cũng công bố khung thỏa thuận thương mại với Việt Nam – một bước tiến đáng chú ý trước thời hạn 9/7 mà ông tự đặt ra để hoàn tất các thỏa thuận trước khi tăng thuế.
Trong nước, Trump tiếp tục gặt hái thành công khi Tòa án Tối cao tuần trước đã trao chiến thắng cho Trump khi ngăn các thẩm phán cấp thấp ban hành lệnh cấm toàn quốc nhằm chặn sắc lệnh hành pháp của ông về quyền công dân theo nơi sinh (birthright citizenship). Phán quyết này không chấm dứt hoàn toàn chương trình của Trump nhưng đã hạn chế quyền lực của các thẩm phán mà Tòa Bạch Ốc thường chỉ trích là “cực đoan” hoặc thiên vị.
Dự luật “Một, To, Đẹp”
Việc thông qua Dự luật Một, To, Đẹp – một gói chi tiêu và thuế khổng lồ – có thể là “lớp kem trên chiếc bánh” của Trump. Thượng viện đã thông qua dự luật vào thứ Ba sau nhiều giờ tranh luận và gửi lại Hạ viện để bỏ phiếu cuối cùng.
Dự luật này sẽ gia hạn cắt giảm thuế mà Trump ký từ năm 2017, bao gồm điều khoản xóa thuế trên tiền tip – như ông từng hứa khi tranh cử – và tăng ngân sách cho an ninh biên giới, một ưu tiên lớn trong chương trình nghị sự của ông.
Tuy nhiên, vẫn còn trở ngại trước khi dự luật được gửi đến bàn làm việc của Trump, và mục tiêu lâu nay của ông là ký thành luật vào đúng ngày 4/7 có vẻ đang gặp khó.
Một số nghị sĩ Cộng hòa vẫn còn nghi ngờ, lo ngại dự luật Thượng viện sẽ làm tăng thâm hụt ngân sách. Tuy nhiên, Trump và các đồng minh tin rằng dự luật cuối cùng vẫn sẽ được thông qua, vì phần lớn các Dân biểu Hạ viện không muốn trở thành mục tiêu công kích của tổng thống.
“Hôm nay là một ngày lớn. Hy vọng chúng tôi có thể giải quyết xong chuyện này,” Dân biểu Tim Burchett (Cộng hòa – Tennessee) nói sau cuộc họp tại Tòa Bạch Ốc với các Dân biểu bảo thủ. “Tổng thống đã trả lời mọi câu hỏi của chúng tôi, rất rõ ràng. JD Vance cũng có mặt. Hôm nay là một ngày rất tích cực.”
Hạ viện tê liệt khi nhận lại dự luật “To và đẹp” do Thượng viện chuyển đến.
Hạ viện hiện đang trong tình trạng đình trệ khi các lãnh đạo Đảng Cộng hòa tìm cách thuyết phục các thành viên bảo thủ chưa đồng ý bỏ phiếu để thúc đẩy dự luật “lớn, đẹp” của Donald Trump.
Một cuộc bỏ phiếu thủ tục được dự kiến kéo dài 5 phút đã bị kéo dài hơn một giờ, khiến Hạ viện không thể tiến hành bước tiếp theo.
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Cộng hòa – Louisiana) và ông Trump dành phần lớn trong ngày để thuyết phục nhóm các nghị sĩ bảo thủ thuộc “Caucus Tự do” – những người lo ngại về mức thâm hụt ngân sách – nhằm cứu vãn dự luật.
Dân biểu Andy Harris (Cộng hòa – Maryland), chủ tịch nhóm Freedom Caucus, nói rằng ông Johnson “không có đủ phiếu”.
Trong khi đó, đội ngũ pháp lý của Trump vừa đạt được một chiến thắng pháp lý: Paramount Global đồng ý dàn xếp vụ kiện với Trump liên quan đến một cuộc phỏng vấn trên chương trình 60 Minutes với cựu Phó Tổng thống Kamala Harris.
Các điểm chính cần rà soát:
Dân biểu Chip Roy (Texas) nói rằng nhóm các nghị sĩ bảo thủ đang rà soát kỹ các thay đổi muộn mà Thượng viện đưa vào dự luật:
– Điều khoản cấm Medicaid chi trả cho điều trị chuyển giới đã bị loại bỏ. – Lo ngại về mức thâm hụt ngân sách gia tăng do dự luật. – Nghi ngờ việc giảm ưu đãi năng lượng xanh có thực sự bị rút lại. – Một số điều khoản liên quan đến Medicaid cho người nhập cư cũng bị thay đổi.
Dân biểu Victoria Spartz (Indiana) phản đối quy trình thủ tục do Chủ tịch Mike Johnson “phá vỡ cam kết”.
Dân biểuAndy Harris nói rằng nếu không có thay đổi, dự luật sẽ không được thông qua tại Hạ viện và Thượng viện sẽ phải quay lại làm việc.
Russ Vought, cựu Giám đốc Ngân sách dưới thời Trump, cho biết đang “tiến triển tốt” sau khi gặp nhóm bảo thủ.
Các nghị sĩ bảo thủ như Biggs, Roy, Norman, Boebert… vẫn chưa cam kết ủng hộ quy trình thủ tục.
Dân biểu Eric Burlison (Missouri) phản đối dự luật vì nó không có các biện pháp cắt giảm chi tiêu tương xứng với giảm thuế.
Dân biểu Greg Murphy (North Carolina) bày tỏ lo ngại về các điều khoản liên quan đến thuế nhà cung cấp dịch vụ Medicaid.
Phản ứng của Đảng Dân chủ:
– Lãnh đạo Thiểu số Hakeem Jeffries (New York) phát biểu trước Hạ viện, kêu gọi các nghị sĩ Cộng hòa thể hiện “dũng khí kiểu John McCain” để ngăn chặn dự luật.
– Các nghị sĩ Dân chủ cáo buộc dự luật sẽ cắt giảm mạnh Medicaid và hỗ trợ dinh dưỡng cho người nghèo, trẻ em và người cao tuổi – chỉ để dành tiền giảm thuế cho người giàu.
– Dân biểu Lloyd Doggett (Texas) nói: “Thượng viện đã khiến một dự luật xấu trở nên còn tồi tệ hơn”.
Lãnh đạo Cộng hòa GOP tại Hạ viện hoãn bỏ phiếu quan trọng về “siêu dự luật” của Trump do vấp phải phản đối và vắng mặt.
Các lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Hạ viện đã hoãn một cuộc bỏ phiếu quan trọng về “dự luật lớn và đẹp” của Tổng thống Trump, khi các nhà lập pháp hàng đầu đang cố gắng tập hợp đủ sự ủng hộ để vượt qua rào cản thủ tục trong bối cảnh vấp phải sự phản đối từ nội bộ GOP và sự vắng mặt của một số Dân biểu.
Lãnh đạo Hạ viện đã yêu cầu các Dân biểu quay trở lại văn phòng trong loạt bỏ phiếu chiều thứ Tư, khi một cuộc bỏ phiếu thủ tục quan trọng – ngay trước cuộc bỏ phiếu để mở cuộc tranh luận về dự luật – đã kéo dài hơn một giờ đồng hồ trong khi các lãnh đạo gặp gỡ các Dân biểu bất đồng sau hậu trường.
Nhiều thành viên Cộng hòa cứng rắn – trong đó có nhiều người thuộc nhóm Freedom Caucus – được thấy ra vào một phòng họp gần sàn Hạ viện trong khi cuộc bỏ phiếu diễn ra. Nhiều người trong số họ từng tuyên bố sẽ bỏ phiếu phản đối quy tắc điều hành tranh luận. Nếu đủ số người phản đối, Hạ viện có thể rơi vào tình trạng bế tắc.
Hạ viện bị đình trệ vì phản đối dự luật Trump:
Các Dân biểu Cộng hòa như Andy Harris (Maryland) – Chủ tịch Freedom Caucus, Chip Roy (Texas), Ralph Norman (South Carolina), Scott Perry (Pennsylvania), Eli Crane (Arizona), Lloyd Smucker (Pennsylvania), Andy Biggs (Arizona), cùng nhiều người khác, được nhìn thấy lần lượt bước vào phòng họp. Giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách (OMB) Russ Vought cũng có mặt tại đó.
Lãnh đạo Đa số Hạ viện Steve Scalise (Louisiana) cho biết lãnh đạo đang chờ một số Dân biểu Cộng hòa đến Capitol vì họ gặp trục trặc về chuyến bay do thời tiết xấu trên toàn quốc. Khi những người này đến nơi, cuộc bỏ phiếu sẽ tiếp tục.
“Như các bạn thấy, vẫn còn một vài thành viên không thể bắt được chuyến bay nhưng đang lái xe hoặc tìm cách khác đến D.C., và chúng tôi cần họ ở đây. Như các bạn biết, chúng tôi cần phiếu của họ. Họ sẽ đến sớm thôi. Khi họ tới trong vòng một giờ tới, chúng tôi sẽ quay lại, hoàn tất cuộc bỏ phiếu này và tiến ngay sang bỏ phiếu quy tắc,” Scalise nói.
Hiện vẫn chưa rõ những Dân biểu nào chưa trở lại Washington. Có tám phiếu còn thiếu trong cuộc bỏ phiếu đang mở, nhưng một số người trong số đó đã được nhìn thấy tại Capitol trong ngày.
Bất chấp sự vắng mặt, rõ ràng là lãnh đạo GOP đang gặp khó khăn trong việc thông qua rào cản thủ tục vì một nhóm Cộng hòa cứng rắn đã cam kết bỏ phiếu chống.
Những người bảo thủ đã bày tỏ lo ngại nghiêm trọng về tác động đến thâm hụt ngân sách của dự luật từ Thượng viện, cho rằng nó không tuân theo thỏa thuận chi tiêu đã đạt được hồi đầu năm. Họ yêu cầu thay đổi để đổi lấy sự ủng hộ.
“Hy vọng dự luật được gửi lại Ủy ban Quy tắc, được chỉnh sửa gần hơn với quan điểm của Hạ viện, và Thượng viện bị gọi quay trở lại làm việc,” Harris nói. “Lẽ ra Thượng viện không nên rời Washington. Tổng thống yêu cầu chúng tôi ở lại cho đến khi vấn đề được giải quyết, nhưng Thượng viện đã rời đi.”
Trước cuộc bỏ phiếu, Harris dự đoán rằng nỗ lực thông qua sẽ thất bại.
Trong khi đó, các nghị sĩ ôn hòa bày tỏ lo ngại về việc cắt giảm Medicaid và loại bỏ tín dụng thuế năng lượng xanh có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các khu vực bầu cử của họ.
Khi cuộc bỏ phiếu kéo dài và các cuộc đàm phán hậu trường tiếp tục, một số sự phản đối dường như đã dịu bớt.
Norman, ví dụ, nói với báo chí rằng Freedom Caucus có “kế hoạch ba điểm” để giành được sự ủng hộ của họ cho dự luật, bao gồm các thay đổi cụ thể.
“Tôi không muốn nghe thêm lời hứa hẹn nào nữa,” Norman nói. “Tốt nhất là gửi lại dự luật cho Thượng viện.”
Tuy nhiên, vài giờ sau đó, ông nói tích cực về cuộc gặp tại Tòa Bạch Ốc với Tổng thống, nơi các Dân biểu bất đồng “đã được giải đáp rất nhiều thắc mắc và biết thêm nhiều thông tin mà trước đó chúng tôi không được cung cấp.”
Ông cho biết tất cả thông tin mới đều là tích cực.
Những phiếu bầu Cộng hoà cần theo dõi:
Một số Dân biểu Cộng hòa — cả bảo thủ lẫn ôn hòa — đã công khai phản đối “siêu dự luật” của đảng khi các lãnh đạo GOP chạy đua để gửi gói dự luật khổng lồ này đến tay Tổng thống Trump trước hạn chót tự đặt ra vào ngày 4 tháng 7.
Phe bảo thủ cực đoan phẫn nộ vì dự luật sẽ làm thâm hụt ngân sách nghiêm trọng, trong khi phe trung dung lo ngại về tác động của việc cắt giảm Medicaid và việc bãi bỏ các khoản tín dụng thuế cho năng lượng xanh đối với khu vực bầu cử của họ.
Hạ viện dự kiến tổ chức bỏ phiếu về quy trình thủ tục vào chiều thứ Tư trước khi tiến hành bỏ phiếu thông qua cuối cùng.
Những gương mặt Phe bảo thủ cực đoan:
Dân biểu Chip Roy (R-Texas) Là thành viên nổi bật của Freedom Caucus. Roy phản đối mạnh mẽ nhiều phần trong dự luật, đặc biệt là phần làm gia tăng thâm hụt, cắt giảm Medicaid và việc rút lại tín dụng thuế năng lượng xanh một cách nửa vời. Ông đã bỏ phiếu chống lại việc thúc đẩy dự luật tại Ủy ban Quy tắc sáng thứ Tư.
Dân biểu Ralph Norman (R-S.C.) Cũng là thành viên của Freedom Caucus, Norman cùng Roy bỏ phiếu với đảng Dân chủ để phản đối việc thúc đẩy dự luật.
“Dự luật đã bị thay đổi hoàn toàn,” Norman nói, đề cập đến những điều chỉnh của Thượng viện. “Từ các tín dụng trong Đạo luật Giảm Lạm phát đến khoản thâm hụt tăng thêm 750 tỷ USD – điều này không thể chấp nhận được.”
Dân biểu Andy Harris (R-Md.) Chủ tịch Freedom Caucus, Harris đe dọa sẽ đánh chìm phiếu thủ tục nếu không có điều chỉnh đưa dự luật gần hơn với khuôn khổ ban đầu của Hạ viện — yêu cầu mọi khoản cắt thuế đều phải đi kèm cắt chi tiêu tương ứng.
Dân biểu Lloyd Smucker (R-Pa.) Người đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng khuôn khổ “đồng đô đổi đồng đô” ban đầu tại Ủy ban Ngân sách. Ông cùng 37 thành viên đã gửi thư cảnh báo Thượng viện phải bám sát khuôn khổ này — điều mà Thượng viện đã không làm.
Dân biểu Keith Self (R-Texas) Thành viên Freedom Caucus, nói với The Hill rằng sẽ bỏ phiếu chống quy tắc thủ tục và ủng hộ quay lại khuôn khổ mà Hạ viện đã thông qua hồi tháng Sáu.
Dân biểu Andy Biggs (R-Ariz.) Cựu chủ tịch Freedom Caucus, nói trong một cuộc phỏng vấn radio rằng:
“Khó mà tưởng tượng được dự luật này sẽ được thông qua như hiện tại… Có những điều cực kỳ tồi tệ, nhưng cũng có điều rất tốt. Elon Musk nói đúng, nó tệ. Nhưng Trump cũng đúng, nó tốt.”
Dân biểu Scott Perry (R-Pa.) Cựu chủ tịch khác của Freedom Caucus, chỉ trích dự luật từ Thượng viện, nói rằng Hạ viện đã “THẤT BẠI THẢM HẠI trong việc thực hiện lời hứa của Tổng thống Trump nhằm bãi bỏ và khôi phục quyền năng năng lượng của nước Mỹ.”
Dân biểu Andy Ogles (R-Tenn.) Cũng là thành viên Freedom Caucus, phản đối cách Thượng viện xử lý việc rút lại tín dụng thuế năng lượng xanh. Ông viết trên X:
“Thỏa thuận Xanh mới cần phải chết. Dự luật của Hạ viện mang lại chiến thắng then chốt, còn bản của Thượng viện thì không.”
Dân biểu Tim Burchett (R-Tenn.) Một “diều hâu về thâm hụt”, từng bỏ phiếu phế truất cựu Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy vì chi tiêu. Tuy nhiên, ông vẫn ủng hộ dự luật của Trump cho đến nay. Trước cuộc họp tại Tòa Bạch Ốc, ông nói rằng mình vẫn “chưa quyết định”.
Phe ôn hòa tại Hạ viện:
Dân biểu David Valadao (R-Calif.) Một Dân biểu trung dung, phản đối dự luật Thượng viện vì cắt giảm Medicaid. Ông tuyên bố sẽ không ủng hộ dự luật nào loại bỏ nguồn tài trợ quan trọng cho bệnh viện như thuế nhà cung cấp và thanh toán do tiểu bang chỉ đạo.
Dân biểu Jeff Van Drew (R-N.J.) Cựu đảng viên Dân chủ chuyển sang Cộng hoà năm 2020, nói sẽ bỏ phiếu chống dự luật Thượng viện vì những điều khoản liên quan đến thuế nhà cung cấp Medicaid.
Dân biểu Young Kim (R-Calif.) Một nguồn tin cho biết Young Kim phản đối dự luật vì các điều khoản liên quan đến Medicaid và việc bãi bỏ tín dụng thuế năng lượng mặt trời. Bà cũng không đồng tình với điều khoản về đất công — vốn đã bị loại bỏ tại Thượng viện.
Dân biểu Don Bacon (R-Neb.) Một Dân biểu ôn hoà vừa tuyên bố sẽ không tái tranh cử, chưa nói rõ cách sẽ bỏ phiếu nhưng bày tỏ lo ngại:
“Thay vì cải thiện phần Medicaid và năng lượng, Thượng viện dường như lại làm mọi thứ tệ hơn.”
Dân biểu Nick LaLota (R-N.Y.) Ban đầu phản đối vì điều khoản liên quan đến trần khấu trừ thuế tiểu bang và địa phương (SALT), nhưng có vẻ đang cân nhắc lại. Ông viết trên X:
“Đang xem xét kỹ 887 trang dự luật. Phân tích ban đầu: Các gia đình trung lưu ở Long Island có thể được giảm thuế liên bang hơn 6.000 USD năm sau — trong đó 5.000 USD nhờ tăng mức khấu trừ SALT lên 40.000 USD. Chúng tôi đang đánh giá kỹ hơn các vấn đề liên quan đến thâm hụt, y tế, SNAP và năng lượng.”
Dân biểuCộng hòa Roy bác bỏ lập luận của Tòa Bạch Ốc về dự luật lớn
Phó Tổng thống JD Vance và Phó trưởng ban chính sách Tòa Bạch Ốc Stephen Miller tập trung lập luận công khai cuối cùng cho “dự luật lớn, đẹp đẽ” vào việc thực thi nhập cư — điều này đã khiến một Dân biểu Đảng Cộng hòa phản đối gay gắt.
“Hãy đừng có mà đến với tôi và nói đây là chuyện biên giới,” Dân biểu Chip Roy (Cộng hòa – Texas), người chỉ trích mạnh mẽ các sửa đổi của Thượng viện với dự luật và được coi là thước đo cho các phe ủng hộ thắt chặt chi tiêu trong Đảng Cộng hòa Hạ viện, nói.
“Đây là một dự luật trị giá hàng nghìn tỷ đô, với mức nợ và vô số vấn đề đang được đưa ra xem xét. Vậy giờ ông muốn nói với tôi rằng nó chỉ là về khoản 150 tỷ đô tiền tài trợ cho biên giới?” Roy nói với tôi.
Phản ứng của Roy đến khi ông Vance kêu gọi các nghị sĩ Đảng Cộng hòa bỏ qua những lo ngại về thâm hụt ngân sách và cải cách Medicaid để thúc đẩy chương trình trục xuất hàng loạt của Tổng thống Trump với hàng tỷ đô dành cho Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE), lực lượng biên phòng, bức tường biên giới và các ưu tiên khác trong thực thi nhập cư.
“Những thứ còn lại — điểm số của Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO), chuẩn cơ sở thích hợp, những chi tiết vụn vặt về chính sách Medicaid — đều không quan trọng so với tiền cho ICE và các quy định về thực thi nhập cư,” Vance đăng trên nền tảng xã hội X vào đêm thứ Hai.
Stephen Miller cũng xuất hiện trên chương trình Fox News của Sean Hannity vào tối thứ Hai, nhấn mạnh những thành công của phe bảo thủ trong dự luật cắt giảm thuế và ưu tiên chi tiêu của Trump.
“Đây là đề xuất an ninh biên giới và an ninh nội địa toàn diện nhất trong đời tôi. Sean, không chỉ trong đời tôi, mà kể từ thời Eisenhower, kể từ khi chúng ta bắt đầu quan tâm đến biên giới,” Miller nói.
Và như một phản ứng với phàn nàn của phe Cộng hòa Hạ viện về việc Thượng viện loại bỏ điều khoản trừng phạt các bang cấp Medicaid cho người nhập cư bất hợp pháp, Miller đăng trên X hôm thứ Ba: “Cách tốt nhất để ngăn người nhập cư bất hợp pháp nhận chăm sóc sức khỏe miễn phí là trục xuất họ.”
Người phát ngôn Tòa Bạch Ốc Abigail Jackson nhấn mạnh thông điệp nhập cư trong một tuyên bố.
“Dự luật ‘Một Dự luật Lớn, Đẹp Đẽ’ của Tổng thống Trump cắt giảm thâm hụt và nợ công, đồng thời thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong khi thực hiện một trong những cam kết then chốt của Tổng thống: trục xuất người nhập cư bất hợp pháp phạm tội và bảo vệ biên giới vĩnh viễn,” Jackson nói. “Trong khi Tổng thống đã rất thành công trên hai mặt trận này, dự luật này là then chốt để củng cố thành công đó và làm cho tiến bộ trở nên lâu dài.”
Khối Tự do Hạ viện từng đề xuất chiến lược hai bước vào tháng Giêng, nhanh chóng tăng cường chương trình thực thi nhập cư của Trump trong khi xử lý việc gia hạn giảm thuế sau đó.
“Tôi muốn họ đọc lại bản ghi nhớ mà Khối Tự do và các nhà bảo thủ chúng tôi đã đưa ra,” Roy nói. “Đây là chiến lược hai dự luật: chúng tôi sẽ mang đến tăng trần nợ, tài trợ biên giới, tài trợ quốc phòng, và một sự kiềm chế chi tiêu vừa phải ngay từ đầu. Sau đó ta sẽ tranh luận về thuế và chi tiêu. Nhưng lựa chọn khác đã được đưa ra. Và đây là kết quả.”
Cuối cùng, dưới sự chỉ đạo của Trump, phe Cộng hòa chọn “một dự luật lớn, đẹp đẽ,” như Trump gọi — và từ đó tên gọi này trở thành tên chính thức của dự luật.
Dân biểu ôn hòa Don Bacon (Cộng hòa – Nebraska), người từng bày tỏ lo ngại về các điều khoản Medicaid và cắt giảm tín dụng thuế năng lượng sạch trong dự luật, đã cho rằng tăng mạnh chi tiêu quốc phòng và tăng cường an ninh biên giới là những lợi thế lớn cho dự luật này”.
Nhưng liệu đó có đủ lớn để vượt qua những quan ngại từ các phe đối lập về ý thức hệ? Những người còn do dự — vốn đã ủng hộ nhiều ưu tiên lớn của Trump trong dự luật — dường như chưa bị thuyết phục bởi các lập luận đó.
Phe Cộng hòa Hạ viện đang đối mặt với hạn chót vô cùng khó khăn tự đặt ra là ngày 4/7 để thông qua dự luật sau khi Thượng viện thông qua hôm thứ Ba — điều mà một số nghị sĩ cho là không thực tế. Hiện dự luật “To và Đẹp” đang ở tình trạng “Lo và Dẹp”!
Ngày 2 tháng 7 (Reuters) – Việc Washington quyết định tạm dừng một số lô vũ khí trọng yếu cho Ukraine đã khiến Kyiv lên tiếng cảnh báo hôm thứ Tư rằng điều này có thể làm suy yếu khả năng phòng thủ của nước này trước các đợt không kích gia tăng và các bước tiến trên chiến trường của Nga.
Chính phủ Ukraine cho biết đã triệu tập quyền đại sứ Hoa Kỳ tại Kyiv để nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục viện trợ quân sự từ Washington, đồng thời cảnh báo rằng bất kỳ sự gián đoạn nào cũng sẽ tạo đà cho Nga tiếp tục chiến tranh.
Quyết định của Ngũ Giác Đài – xuất phát từ lo ngại về mức độ cạn kiệt của kho vũ khí Mỹ – đã bắt đầu được thực hiện trong những ngày gần đây và bao gồm 30 tên lửa phòng không Patriot, loại vũ khí mà Ukraine phụ thuộc để bắn hạ các tên lửa đạn đạo tốc độ cao, theo bốn nguồn thạo tin hôm thứ Tư.
Các lô hàng bị đình chỉ còn bao gồm gần 8.500 quả đạn pháo 155mm, hơn 250 tên lửa GMLRS chính xác cao (tên lửa pháo binh cơ động) và 142 tên lửa Hellfire không-đối-đất.
“Phía Ukraine nhấn mạnh rằng bất kỳ sự chậm trễ hay trì hoãn nào trong việc hỗ trợ năng lực phòng thủ của Ukraine chỉ càng khuyến khích kẻ xâm lược tiếp tục chiến tranh và khủng bố, thay vì tìm kiếm hòa bình,” Bộ Ngoại giao Ukraine tuyên bố.
Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết chưa nhận được thông báo chính thức nào về việc tạm ngừng viện trợ từ Mỹ và đang tìm hiểu thông tin từ các đối tác Hoa Kỳ.
Một nguồn tin thân cận với chính phủ Ukraine mô tả quyết định này là “cú sốc hoàn toàn.”
Phó phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc, bà Anna Kelly, cho biết quyết định này được đưa ra sau khi Bộ Quốc phòng tiến hành rà soát hỗ trợ quân sự toàn cầu, với mục tiêu “ưu tiên lợi ích quốc gia của nước Mỹ.”
“Lực lượng vũ trang Hoa Kỳ vẫn là sức mạnh không thể tranh cãi – hãy hỏi Iran thì rõ,” bà nói, ám chỉ các cuộc không kích của Mỹ nhắm vào các cơ sở hạt nhân Iran hồi tháng trước.
Tổng thư ký NATO, ông Mark Rutte, thừa nhận Mỹ cần bảo đảm kho dự trữ của mình, nhưng nói với Fox News rằng “trong ngắn hạn, Ukraine không thể thiếu các hỗ trợ về đạn dược và hệ thống phòng không.”
Các cuộc không kích của Nga
Nhiều dân thường đã thiệt mạng trong các đợt không kích gần đây nhắm vào các thành phố Ukraine, trong khi lực lượng Nga – hiện kiểm soát khoảng 1/5 lãnh thổ Ukraine – tiếp tục giành được thế trận ở mặt trận phía Đông.
Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen, lãnh đạo Đảng Dân chủ tại Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, cho rằng quyết định này đe dọa tính mạng người Ukraine, làm suy yếu uy tín của Mỹ và khiến tiến trình chấm dứt chiến tranh thêm khó khăn.
“Thông điệp này không chỉ gửi đến các đồng minh như Ukraine hay châu Âu, mà còn gửi đến đối thủ như Trung Quốc, Triều Tiên và Nga rằng: các đồng minh không thể tin tưởng vào sự hậu thuẫn từ Mỹ,” bà phát biểu trên đài WKBK ở bang New Hampshire.
Kể từ khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức vào tháng 1, ông đã thay đổi lập trường của Washington đối với Nga, hướng đến giải pháp ngoại giao và thể hiện sự hoài nghi về việc tiếp tục hỗ trợ quân sự cho Kyiv.
Tuần trước, ông Trump cho biết đang cân nhắc việc bán thêm tên lửa phòng không Patriot cho Ukraine sau cuộc gặp với Tổng thống Volodymyr Zelenskiy.
Ông Fedir Venislavskyi, thành viên Ủy ban Quốc phòng và An ninh Quốc hội Ukraine, nói rằng quyết định ngừng viện trợ là “rất khó chấp nhận đối với chúng tôi.”
Trong một email, Ngũ Giác Đài cho biết đang trình cho Tổng thống Trump các phương án để tiếp tục hỗ trợ quân sự cho Ukraine, phù hợp với mục tiêu kết thúc chiến tranh.
Ông Elbridge Colby, Thứ trưởng Quốc phòng phụ trách chính sách, cho biết Ngũ Giác Đài đang “kiểm tra nghiêm ngặt và điều chỉnh cách tiếp cận… trong khi vẫn bảo đảm mức sẵn sàng chiến đấu của quân đội Mỹ.”
Toàn bộ viện trợ vũ khí từng bị đình chỉ tạm thời vào tháng 2, và tiếp tục bị gián đoạn lâu hơn vào tháng 3. Sau đó, Washington đã nối lại việc chuyển giao số vũ khí còn lại được phê duyệt dưới thời Tổng thống Joe Biden, nhưng chưa công bố thêm gói viện trợ mới nào cho Ukraine.
Điện Kremlin hoan nghênh thông tin tạm ngừng này, cho rằng cuộc chiến sẽ kết thúc sớm hơn nếu Ukraine không còn nhận được vũ khí.
Người dân Kyiv tỏ ra lo ngại trước quyết định từ Ngũ Giác Đài.
“Nếu chúng tôi rơi vào tình trạng không còn hệ thống phòng không, tôi sẽ rời khỏi Kyiv – vì sự an toàn là điều tôi ưu tiên nhất,” cô Oksana Kurochkina, 35 tuổi, luật sư, chia sẻ.
Trên chiến trường, việc thiếu hụt vũ khí chính xác sẽ hạn chế khả năng của quân đội Ukraine trong việc tấn công các mục tiêu hậu phương của Nga, theo nhận định của Jack Watling – chuyên gia quân sự thuộc Viện Nghiên cứu Dịch vụ Hoàng gia Anh (RUSI).
“Tóm lại, quyết định này sẽ khiến Ukraine phải trả giá bằng cả sinh mạng và lãnh thổ,” ông nói.
