Ngày 30 tháng 5 (Reuters) – Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Sáu cho biết ông có kế hoạch tăng thuế đối với thép và nhôm nhập khẩu từ 25% lên 50%, gia tăng áp lực lên các nhà sản xuất thép toàn cầu và làm sâu sắc thêm cuộc chiến thương mại của ông.
“Chúng tôi sẽ áp thêm 25% nữa. Chúng tôi sẽ nâng từ 25% lên 50% – thuế nhập khẩu thép vào Hoa Kỳ, điều này sẽ càng củng cố ngành thép trong nước hơn nữa,” ông Trump phát biểu tại một cuộc vận động tranh cử ở Pennsylvania.
Trump công bố mức thuế mới ngay bên ngoài thành phố Pittsburgh, nơi ông đang ca ngợi thỏa thuận giữa Nippon Steel và U.S. Steel. Ông cho rằng thương vụ trị giá 14,9 tỷ USD này, giống như việc tăng thuế, sẽ giúp bảo vệ việc làm cho công nhân ngành thép ở Mỹ.
Sau đó, ông đăng tải trên mạng xã hội rằng mức thuế tăng cũng sẽ áp dụng cho sản phẩm nhôm, và sẽ có hiệu lực vào thứ Tư tới.
Cổ phiếu của nhà sản xuất thép Cleveland-Cliffs Inc đã tăng vọt 26% sau giờ giao dịch khi các nhà đầu tư đặt cược rằng mức thuế mới sẽ cải thiện lợi nhuận của công ty.
Việc tăng gấp đôi thuế đối với thép và nhôm đánh dấu một bước leo thang trong cuộc chiến thương mại toàn cầu của Trump và diễn ra chỉ vài giờ sau khi ông cáo buộc Trung Quốc vi phạm thỏa thuận với Mỹ trong việc cùng nhau gỡ bỏ thuế và hạn chế thương mại liên quan đến khoáng sản thiết yếu.
Phòng Thương mại Canada nhanh chóng chỉ trích động thái tăng thuế này, gọi đó là hành động “đi ngược lại với an ninh kinh tế Bắc Mỹ.”
“Việc làm gián đoạn các chuỗi cung ứng xuyên biên giới hiệu quả, cạnh tranh và đáng tin cậy như trong ngành thép và nhôm sẽ gây ra tổn thất lớn cho cả hai nước,” bà Candace Laing – chủ tịch phòng thương mại – cho biết.
Chính phủ trung tả của Úc cũng phản ứng gay gắt, cho rằng việc tăng thuế là vô lý và không phù hợp với cách hành xử của một đồng minh thân thiết.
“Đây là hành động tự gây hại về kinh tế, sẽ chỉ làm tổn thương người tiêu dùng và doanh nghiệp vốn dựa vào thương mại tự do và công bằng,” Bộ trưởng Thương mại Úc Don Farrell nói.
Ông cho biết Úc – một đồng minh an ninh quan trọng của Mỹ tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương – sẽ tiếp tục thúc đẩy và vận động mạnh mẽ việc gỡ bỏ các mức thuế này.
Trump đã phát biểu tại nhà máy thép Mon Valley Works thuộc U.S. Steel, một biểu tượng của sức mạnh công nghiệp Mỹ trong quá khứ, đồng thời cũng phản ánh sự suy giảm của ngành sản xuất tại khu vực “vành đai gỉ sét,” nơi nhiều nhà máy đã mất thị phần vào tay các đối thủ quốc tế. Bang Pennsylvania – một khu vực có tính cạnh tranh cao – cũng là mục tiêu quan trọng trong cuộc bầu cử tổng thống.
Mỹ hiện là nước nhập khẩu thép lớn nhất thế giới (ngoại trừ EU), với tổng lượng nhập khẩu trong năm 2024 đạt 26,2 triệu tấn, theo Bộ Thương mại Mỹ. Do đó, mức thuế mới được cho là sẽ làm tăng giá thép trên diện rộng, ảnh hưởng đến cả ngành công nghiệp lẫn người tiêu dùng.
Các mức thuế đối với thép và nhôm là những chính sách đầu tiên mà Trump ban hành khi quay lại Nhà Trắng vào tháng 1. Mức thuế 25% đối với hầu hết thép và nhôm nhập khẩu đã có hiệu lực từ tháng 3, và ông từng đe dọa sẽ áp mức thuế 50% đối với thép từ Canada nhưng sau đó đã rút lại.
Theo quy định “Mục 232 về an ninh quốc gia”, các mức thuế nhập khẩu này bao gồm cả kim loại thô và các sản phẩm phái sinh như bồn rửa inox, bếp gas, dàn lạnh điều hòa, móng ngựa, chảo nhôm và bản lề cửa bằng thép.
Tổng giá trị nhập khẩu năm 2024 đối với 289 danh mục sản phẩm này đạt 147,3 tỷ USD, trong đó gần 2/3 là nhôm và 1/3 là thép, theo dữ liệu từ Cục Thống kê Mỹ và Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ.
So sánh, trong nhiệm kỳ đầu, hai đợt áp thuế đầu tiên của Trump đối với hàng công nghiệp Trung Quốc vào năm 2018 có tổng giá trị khoảng 50 tỷ USD mỗi năm.
