Một thẩm phán liên bang tại New Hampshire hôm thứ năm đã chứng nhận một vụ kiện tập thể bao gồm tất cả trẻ em sẽ bị ảnh hưởng bởi lệnh hành pháp của Tổng thống Trump chấm dứt quyền công dân theo nơi sinh và ban hành lệnh cấm sơ bộ để ngăn chặn vụ kiện này.
Thẩm phán Joseph LaPlante đã công bố quyết định của mình sau phiên điều trần kéo dài một giờ và ngay sau đó đã ban hành lệnh bằng văn bản . Lệnh này bao gồm thời hạn hoãn phiên tòa bảy ngày để có thể kháng cáo.
Nhóm này hẹp hơn một chút so với nhóm mà nguyên đơn yêu cầu, ban đầu bao gồm cả cha mẹ.
Vụ kiện được đệ trình thay mặt cho một phụ nữ mang thai, hai cha mẹ và con nhỏ của họ. Đây là một trong số nhiều vụ kiện phản đối lệnh hồi tháng 1 của ông Trump , vốn từ chối quyền công dân đối với những người sinh ra từ cha mẹ sống bất hợp pháp hoặc tạm thời tại Hoa Kỳ. Các nguyên đơn được đại diện bởi Liên đoàn Tự do Dân sự Hoa Kỳ (ACLU) và các tổ chức khác.
“Hàng chục nghìn trẻ sơ sinh và cha mẹ của chúng có thể phải chịu vô số tác hại của lệnh này chỉ trong vài tuần và cần lệnh cấm ngay bây giờ”, luật sư của nguyên đơn viết trong các tài liệu nộp lên tòa án hôm thứ Ba.
Tòa Bạch Ốc chỉ trích quyết định này, người phát ngôn Harrison Fields gọi đó là “một nỗ lực rõ ràng và bất hợp pháp nhằm lách lệnh rõ ràng của Tòa án Tối cao chống lại biện pháp cứu trợ phổ quát”.
“Quyết định của thẩm phán này đã vi phạm pháp luật bằng cách lạm dụng các thủ tục chứng nhận vụ kiện tập thể”, Fields nói. “Chính quyền Trump sẽ đấu tranh mạnh mẽ chống lại những nỗ lực của các thẩm phán tòa án quận bất hảo này nhằm cản trở các chính sách mà Tổng thống Trump được bầu để thực hiện.”
Quyền công dân theo nơi sinh
Vấn đề đang được tranh luận là Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp, trong đó nêu rõ: “Tất cả những người sinh ra hoặc nhập tịch tại Hoa Kỳ và chịu sự quản lý của Hoa Kỳ đều là công dân Hoa Kỳ”. Chính quyền Trump cho biết cụm từ “chịu sự quản lý của Hoa Kỳ” có nghĩa là Hoa Kỳ có thể từ chối quyền công dân đối với trẻ sơ sinh được sinh ra từ những phụ nữ sống bất hợp pháp tại Hoa Kỳ, chấm dứt điều được coi là một phần cố hữu của luật pháp Hoa Kỳ trong hơn một thế kỷ.
Các luật sư của chính phủ đã viết trong vụ án ở New Hampshire rằng: “Những hiểu lầm trước đây về điều khoản quyền công dân đã tạo ra động cơ sai trái cho việc nhập cư bất hợp pháp, tác động tiêu cực đến chủ quyền, an ninh quốc gia và sự ổn định kinh tế của đất nước này”.
LaPlante, người đã ban hành lệnh cấm hạn hẹp trong một vụ án tương tự, cho biết mặc dù ông không coi lập luận của chính phủ là phù phiếm, nhưng ông thấy chúng không thuyết phục. Ông nói rằng quyết định ban hành lệnh cấm của mình “không phải là một quyết định khó khăn” và việc tước quyền công dân Hoa Kỳ rõ ràng là một tổn hại không thể khắc phục.
Một số thẩm phán liên bang đã ban hành lệnh cấm trên toàn quốc để ngăn chặn sắc lệnh của ông Trump có hiệu lực, nhưng Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã hạn chế các lệnh cấm đó trong phán quyết ngày 27 tháng 6, cho phép các tòa án cấp dưới có 30 ngày để hành động. Với khung thời gian đó, những người phản đối thay đổi đã nhanh chóng quay lại tòa án để cố gắng ngăn chặn nó. Lệnh cấm phổ quát trong các vụ kiện tập thể có cơ sở pháp lý vững chắc hơn theo khuôn khổ mới của Tòa án Tối cao.
Trong một vụ kiện tại tiểu bang Washington trước Tòa Phúc thẩm Liên bang Khu vực 9, các thẩm phán đã yêu cầu các bên viết bản tóm tắt giải thích tác động của phán quyết của Tòa án Tối cao. Washington và các tiểu bang khác trong vụ kiện đó đã yêu cầu tòa phúc thẩm trả lại vụ án cho thẩm phán tòa án cấp dưới.
Tương tự như ở New Hampshire, một nguyên đơn ở Maryland đang tìm cách tổ chức một vụ kiện tập thể bao gồm tất cả những người sẽ bị ảnh hưởng bởi lệnh này. Thẩm phán đã ấn định hạn chót là thứ Tư để nộp các lập luận pháp lý bằng văn bản trong khi bà xem xét yêu cầu ban hành một lệnh cấm toàn quốc khác từ CASA, một tổ chức phi lợi nhuận bảo vệ quyền của người nhập cư.
Ama Frimpong, giám đốc pháp lý tại CASA, cho biết nhóm đã nhấn mạnh với các thành viên và khách hàng của mình rằng đây không phải là lúc để hoảng sợ.
“Không ai phải chuyển tiểu bang ngay lúc này cả,” bà nói. “Có nhiều cách khác nhau mà tất cả chúng ta đang cùng nhau đấu tranh, một lần nữa, để đảm bảo rằng sắc lệnh hành pháp này không bao giờ được thực thi.”
Các nguyên đơn ở New Hampshire, chỉ được gọi bằng biệt danh, bao gồm một phụ nữ đến từ Honduras, người đang chờ đơn xin tị nạn và dự kiến sinh đứa con thứ tư vào tháng 10. Cô nói với tòa rằng gia đình cô đến Mỹ sau khi bị các băng đảng nhắm đến.
“Tôi không muốn con mình phải sống trong sợ hãi và trốn tránh. Tôi không muốn con mình trở thành mục tiêu của cơ quan thực thi di trú”, cô viết. “Tôi sợ gia đình chúng tôi có nguy cơ bị chia cắt.”
Một nguyên đơn khác, một người đàn ông đến từ Brazil, đã sống cùng vợ ở Florida năm năm. Đứa con đầu lòng của họ chào đời vào tháng Ba, và họ đang trong quá trình nộp đơn xin thường trú hợp pháp dựa trên mối quan hệ gia đình — cha của vợ anh là công dân Hoa Kỳ.
“Con tôi có quyền được hưởng quyền công dân và tương lai tại Hoa Kỳ”, ông viết.
Ny (Theo CBS News)
