TEL AVIV, Israel — Một tên lửa của Iran đã tấn công vào bệnh viện chính ở miền nam Israel vào sáng sớm thứ năm, khiến nhiều người bị thương và gây ra “thiệt hại lớn”, theo cơ sở y tế. Truyền thông Israel đã phát sóng cảnh quay về các cửa sổ bị thổi bay và khói đen dày đặc.
Một tên lửa khác đã bắn trúng một tòa nhà cao tầng và một số tòa nhà dân cư khác tại ít nhất hai địa điểm gần Tel Aviv. Theo dịch vụ cứu hộ Magen David Adom của Israel, ít nhất 40 người đã bị thương trong các cuộc tấn công.
Trong khi đó, Israel đã tiến hành các cuộc tấn công vào lò phản ứng nước nặng Arak của Iran, trong cuộc tấn công mới nhất vào chương trình hạt nhân rộng lớn của nước này, vào ngày thứ bảy của một cuộc xung đột bắt đầu bằng làn sóng không kích bất ngờ của Israel nhằm vào các địa điểm quân sự, các sĩ quan cấp cao và các nhà khoa học hạt nhân.
Iran đã bắn hàng trăm tên lửa và máy bay không người lái vào Israel, mặc dù hầu hết đều bị bắn hạ bởi hệ thống phòng không nhiều tầng của Israel, phát hiện hỏa lực đang bay tới và bắn hạ tên lửa hướng về các trung tâm dân cư và cơ sở hạ tầng quan trọng. Các quan chức Israel thừa nhận rằng hệ thống này không hoàn hảo.
Tên lửa đã bắn trúng Trung tâm Y tế Soroka, nơi có hơn 1.000 giường bệnh và cung cấp dịch vụ cho khoảng 1 triệu cư dân miền nam Israel.
Một tuyên bố của bệnh viện cho biết một số bộ phận của trung tâm y tế đã bị hư hại và phòng cấp cứu đang điều trị một số vết thương nhẹ. Bệnh viện đã đóng cửa đối với tất cả bệnh nhân mới ngoại trừ các trường hợp đe dọa tính mạng. Hiện chưa rõ có bao nhiêu người bị thương trong cuộc tấn công.
Nhiều bệnh viện ở Israel đã kích hoạt các kế hoạch khẩn cấp trong tuần qua, chuyển đổi bãi đậu xe ngầm thành tầng bệnh viện và chuyển bệnh nhân xuống tầng hầm, đặc biệt là những bệnh nhân đang thở máy hoặc khó di chuyển nhanh chóng.
Quân đội Israel cho biết máy bay chiến đấu của họ nhắm vào cơ sở Arak và lớp vỏ lõi lò phản ứng để ngăn chặn việc nơi này được sử dụng để sản xuất plutonium.
“Cuộc tấn công nhắm vào thành phần được dùng để sản xuất plutonium, nhằm ngăn chặn lò phản ứng được khôi phục và sử dụng để phát triển vũ khí hạt nhân”, quân đội cho biết. Israel tuyên bố riêng rằng đã tấn công một địa điểm khác xung quanh Natanz mà họ mô tả là có liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran.
Đài truyền hình nhà nước Iran cho biết “không có bất kỳ nguy cơ bức xạ nào” từ cuộc tấn công vào địa điểm Arak. Một phóng viên truyền hình nhà nước Iran, phát biểu trực tiếp tại thị trấn Khondab gần đó, cho biết cơ sở đã được sơ tán và không có thiệt hại nào đối với các khu vực dân sự xung quanh lò phản ứng.
Israel đã cảnh báo vào sáng thứ năm rằng họ sẽ tấn công cơ sở này và kêu gọi người dân rời khỏi khu vực.
Iran từ lâu đã duy trì chương trình của mình là vì mục đích hòa bình. Tuy nhiên, nước này cũng làm giàu uranium lên đến 60%, một bước tiến kỹ thuật ngắn để đạt đến mức độ vũ khí là 90%. Iran là quốc gia duy nhất không có vũ khí hạt nhân làm giàu ở mức đó.
Israel là quốc gia duy nhất có vũ khí hạt nhân ở Trung Đông nhưng không thừa nhận sở hữu loại vũ khí này.
Các cuộc không kích diễn ra một ngày sau khi nhà lãnh đạo tối cao của Iran bác bỏ lời kêu gọi đầu hàng của Hoa Kỳ và cảnh báo rằng bất kỳ sự can thiệp quân sự nào của người Mỹ cũng sẽ gây ra “thiệt hại không thể khắc phục được cho họ”. Israel đã dỡ bỏ một số hạn chế đối với cuộc sống hàng ngày vào thứ Tư, cho thấy mối đe dọa tên lửa từ Iran trên lãnh thổ của mình đang giảm bớt.
Chiến dịch của Israel đã nhắm vào cơ sở làm giàu của Iran tại Natanz, các xưởng ly tâm xung quanh Tehran và một cơ sở hạt nhân ở Isfahan. Các cuộc tấn công của họ cũng đã giết chết các tướng lĩnh cấp cao và các nhà khoa học hạt nhân.
Một nhóm nhân quyền Iran có trụ sở tại Washington cho biết ít nhất 639 người, bao gồm 263 thường dân, đã thiệt mạng ở Iran và hơn 1.300 người bị thương. Để trả đũa, Iran đã bắn khoảng 400 tên lửa và hàng trăm máy bay không người lái, giết chết ít nhất 24 người ở Israel và làm bị thương hàng trăm người.
Lò phản ứng nước nặng Arak nằm cách Tehran 250 km (155 dặm) về phía tây nam.
Nước nặng giúp làm mát lò phản ứng hạt nhân, nhưng nó tạo ra plutonium như một sản phẩm phụ có khả năng được sử dụng trong vũ khí hạt nhân. Điều đó sẽ cung cấp cho Iran một con đường khác để chế tạo bom ngoài uranium làm giàu, nếu họ chọn theo đuổi vũ khí.
Theo thỏa thuận hạt nhân năm 2015 với các cường quốc thế giới, Iran đã đồng ý thiết kế lại cơ sở này để giảm bớt lo ngại về phổ biến vũ khí hạt nhân.
Năm 2019, Iran đã khởi động mạch thứ cấp của lò phản ứng nước nặng, vào thời điểm đó không vi phạm thỏa thuận hạt nhân năm 2015 của Tehran với các cường quốc thế giới.
Vào thời điểm đó, Anh đang giúp Iran thiết kế lại lò phản ứng Arak để hạn chế lượng plutonium mà nước này sản xuất, thay thế cho Hoa Kỳ, quốc gia đã rút khỏi dự án sau quyết định của Tổng thống Donald Trump vào năm 2018 về việc đơn phương rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân.
Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế, cơ quan giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc, đã kêu gọi Israel không tấn công các địa điểm hạt nhân của Iran. Các thanh tra viên của IAEA được cho là đã đến thăm Arak lần cuối vào ngày 14 tháng 5.
Do những hạn chế mà Iran áp đặt đối với các thanh tra viên, IAEA cho biết họ đã mất “thông tin liên tục” về sản xuất nước nặng của Iran — nghĩa là họ không thể xác minh tuyệt đối sản lượng và kho dự trữ của Tehran.
Ny (Theo AP)
