CALITODAY (31/10/2025): Bộ Tư pháp (DOJ) đang chịu áp lực rút lui khỏi yêu cầu của Tổng thống Trump về khoản bồi thường 230 triệu USD liên quan đến các rắc rối pháp lý của ông, khi các nhà phê bình nói rằng việc này đặt ra một loạt vấn đề đạo đức rối rắm.
Trump lập luận rằng ông xứng đáng được bồi thường vì sự giám sát đối với hành vi của mình, tự mô tả là nạn nhân của cả cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt về cuộc bầu cử năm 2016 và vụ án liên quan đến các tài liệu mật.
Tuy nhiên, quyết định này lại thuộc về một nhóm luật sư từng đại diện cá nhân cho Trump.
Rupa Bhattacharyya, người từng xem xét các yêu cầu bồi thường trong vai trò trước đây là giám đốc Nhánh Tố tụng của Bộ Tư pháp, cho biết hầu hết các thỏa thuận được phê duyệt bởi bộ thường là vài chục nghìn USD hoặc tối đa vài trăm nghìn USD.
“Trong quy trình thông thường, việc nộp đơn yêu cầu hành chính là bắt buộc. Vì vậy điều đó không có gì bất thường. Trong quy trình thông thường, một yêu cầu bồi thường tương đối cao trong đơn hành chính cũng không phải là hiếm. Điều bất thường ở đây là việc tổng thống yêu cầu tiền từ chính cơ quan mà ông ta giám sát, điều này tạo ra đủ loại vấn đề đạo đức,” Bhattacharyya nói với The Hill.
“Điều này cũng hoàn toàn chưa từng có. Chưa từng có trường hợp tổng thống Hoa Kỳ yêu cầu bộ mà ông ta điều hành đưa ra quyết định có lợi cho mình, dẫn đến việc hàng triệu đô la rơi vào túi cá nhân của ông ta, gây thiệt hại cho người đóng thuế Mỹ.”
Chính khoản tiền lớn mà Trump yêu cầu khiến quyết định này được đẩy lên cấp cao nhất của bộ, buộc Phó Bộ trưởng Tư pháp Todd Blanche và Phó Tổng chưởng lý Stanley Woodward phải cân nhắc. Blanche từng là luật sư bào chữa hình sự cá nhân của Trump, trong khi Woodward đại diện cho đồng phạm của Trump trong vụ tài liệu Mar-a-Lago. Cả hai đều đã ký thỏa thuận yêu cầu tự rút lui khỏi các vụ việc liên quan đến tổng thống trong một năm.
Joseph Tirrell, từng là cố vấn đạo đức hàng đầu tại Bộ Tư pháp, cho biết nghĩa vụ tự rút lui cũng áp dụng với bất kỳ vấn đề nào mà một người hợp lý có thể đặt câu hỏi về tính công bằng của một nhân viên liên bang. Họ có thể xin miễn trừ, nhưng điều đó đòi hỏi xem xét bổ sung.
“Liệu nhân viên liên bang đó có nên hành động trong vấn đề liên quan đến cựu chủ sử dụng của họ không? Dựa trên kinh nghiệm của tôi, câu trả lời là không, đúng không?” Tirrell nói.
“Ấn tượng về sự thiên vị là cực kỳ rõ ràng. Ý tôi là, đó là vài trăm triệu đô la,” do người duy nhất có thể sa thải Blanche hoặc Woodward yêu cầu.
Tirrell nói rằng việc an toàn công việc của họ phụ thuộc vào Trump, một tổng thống có xu hướng sa thải những người không tuân theo yêu cầu của ông, điều này cũng tạo ra vấn đề.
“Có một điều luật hình sự khác áp dụng cho tất cả nhân viên liên bang nói rằng, bạn không được làm việc trong các vụ việc mà bạn có lợi ích tài chính,” ông nói.
“Trump đã làm rõ và hành động của ông ta đã cho thấy rằng ông ta sẽ sa thải những người không đưa ra quyết định phù hợp với ưu tiên của ông. Vì vậy tôi nghĩ đó là một tuyên bố khá rõ ràng rằng nếu ông Blanche, ông Woodward hoặc bất kỳ nhân viên nào khác trong bộ đưa ra quyết định trái ý ông ta, họ sẽ mất việc, và điều đó vi phạm điều luật hình sự này theo ý kiến của tôi.”
Richard Painter, từng là luật sư đạo đức tại Tòa Bạch Ốc dưới thời Tổng thống George W. Bush, cũng cho rằng tình huống này “là một xung đột lợi ích nghiêm trọng.”
“Đó là xung đột lợi ích rõ ràng cho tất cả những người trong Bộ Tư pháp,” ông nói, đồng thời cho rằng còn có vấn đề với các yêu cầu cơ bản mà Trump đưa ra trong thỏa thuận.
“Vì vậy chúng ta có một yêu cầu không hợp lệ. Chúng ta có xung đột lợi ích trong Bộ Tư pháp, và nếu họ chi trả tiền, đó có thể là vi phạm Điều khoản Bồi thường (Emoluments Clause) trong Hiến pháp.”
Trump cũng thừa nhận tính bất thường của tình huống, nói rằng “thật kỳ lạ khi đưa ra quyết định mà tôi tự trả tiền cho chính mình.”
Bộ Tư pháp cho biết họ sẽ tuân thủ các nghĩa vụ đạo đức trong vấn đề này, và chưa rõ những hành động tiếp theo đã được thực hiện ra sao.
“Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, tất cả các quan chức tại Bộ Tư pháp đều tuân theo hướng dẫn của các quan chức đạo đức chuyên nghiệp,” phát ngôn viên Bộ Tư pháp Chad Gilmartin cho biết trong một tuyên bố.
Tuy nhiên, Bondi đã sa thải Tirrell, loại bỏ quan chức cao cấp nhất có thể cung cấp hướng dẫn về vấn đề này.
Bộ Tư pháp có sáu tháng để xem xét yêu cầu bồi thường, sau đó bên yêu cầu có thể đưa vụ việc ra tòa.
Bhattacharyya nói rằng Blanche và Woodward nên khôn ngoan không hành động gì cả.
“Vì vấn đề đạo đức ở đây, tôi nghĩ cách tốt nhất là không làm gì cả. Tôi không muốn họ chấp nhận hay từ chối yêu cầu, vì tôi nghĩ cả hai đều là xung đột đạo đức, thành thật mà nói,” Bhattacharyya nói, hiện là giám đốc pháp lý tại Viện Bảo vệ và Vận động Hiến pháp thuộc Đại học Georgetown.
Nhưng Tirrell cho rằng các quan chức Bộ Tư pháp sẽ gặp cùng các vấn đề đạo đức nếu giải quyết vụ việc tại tòa, nói rằng cách tốt nhất của Trump là yêu cầu Quốc hội cấp 230 triệu USD.
Tuy nhiên, tại đây Trump sẽ đối mặt các vấn đề hiến pháp, vì các nhà lập pháp cho rằng việc nhận 230 triệu USD theo bất kỳ hình thức nào sẽ vi phạm Điều khoản Bồi thường Nội địa (Domestic Emoluments Clause) của Hiến pháp, cấm tổng thống nhận bất kỳ khoản tiền nào từ nhà nước hoặc liên bang ngoài mức lương 400.000 USD.
“Hiến pháp không nói rằng Tổng thống không thể nhận tiền ‘trừ khi ông ta nghĩ mình bị đối xử bất công,’” các Dân biểu Dân chủ Ủy ban Tư pháp Hạ viện viết trong một bức thư gửi lãnh đạo Bộ Tư pháp.
Trong cùng bức thư, họ lập luận Bondi, Blanche và Woodward đều có nguy cơ vi phạm lời thề nhậm chức để bảo vệ Hiến pháp nếu phê duyệt thỏa thuận.
“Là những quan chức cấp cao của Bộ Tư pháp chịu trách nhiệm phê duyệt khoản bồi thường đó, mỗi người phải đối mặt với lựa chọn: tuân thủ lời thề hiến pháp và từ chối yêu cầu bất hợp pháp này, hoặc trở thành đồng phạm trong một trong những vi phạm trắng trợn nhất các quy định chống tham nhũng của Hiến pháp trong lịch sử Mỹ,” các Dân biểu Dân chủ viết.
Các chuyên gia pháp lý cũng đặt câu hỏi về tính hợp lý của các yêu cầu của Trump. Ít thông tin được biết về chi tiết các khiếu nại liên quan đến cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt, nhưng trong một bài viết của Painter và các luật sư đạo đức Tòa Bạch Ốc khác, họ lưu ý nhiều tổng thống từng là đối tượng của cuộc điều tra như vậy và không phản hồi bằng cách nộp đơn yêu cầu.
Trong yêu cầu liên quan đến Mar-a-Lago, một trong những lập luận của Trump đã được tòa án xem xét. Trump nói quyền riêng tư của ông bị xâm phạm khi nhà ông bị khám xét, nhưng Thẩm phán Aileen Cannon bác bỏ các lập luận tương tự rằng lệnh khám xét là trái pháp luật.
Trump cũng cho rằng ông là nạn nhân của việc truy tố ác ý, nhưng đây cũng là yêu cầu khó thực hiện, vì các tài liệu có dấu mật được tìm thấy tại nhà ông và Bộ Tư pháp thường truy tố những người xử lý sai tài liệu an ninh quốc gia.
Painter nói ông rất chỉ trích các vụ bê bối đạo đức của gia đình Biden, cho rằng Hunter Biden đã vượt quá giới hạn khi bán tranh và trong các giao dịch kinh doanh tại Ukraine. Nhưng ông nói trong khi các thành viên GOP khác chỉ trích việc làm giàu từ chức tổng thống, con số mà Trump yêu cầu là “sự khác biệt giữa ăn cắp vặt và cướp cả cửa hàng.”
Painter nói nếu Bộ Tư pháp đồng ý với thỏa thuận, Trump có thể bị kiện để lấy lại số tiền sau khi rời nhiệm sở, tương tự như việc Bộ Tài chính yêu cầu hoàn trả tiền nếu họ nhầm lẫn chi trả cho một người đóng thuế.
“Điều đầu tiên sẽ xảy ra là khi chúng ta có tổng thống khác, chính phủ Mỹ sẽ kiện và lấy lại tiền. Và tôi nghĩ họ có một lý do kiện rất thuyết phục và đó sẽ là một mớ hỗn độn lớn cho Bộ Tư pháp,” ông nói.
“Vì vậy tôi nghĩ họ nên suy nghĩ kỹ trước khi làm điều này.”
Cộng Hòa Hạ viện lo lắng Chủ tịch Johnson nghỉ suốt thời gian đóng cửa chính phủ.
Đảng Cộng hòa tại Hạ viện ngày càng lo ngại về việc họ sẽ bù đắp quỹ thời gian đã mất như thế nào sau khi Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (R–La.) quyết định cho Hạ viện nghỉ hơn một tháng trong thời gian chính phủ bị đóng cửa, với việc các lãnh đạo bắt đầu chuẩn bị tinh thần cho các thành viên rằng sẽ có những ngày làm việc kéo dài khi bế tắc ngân sách cuối cùng được giải quyết.
Sự bức xúc vì thiếu hành động của Hạ viện đã bộc lộ rõ trong cuộc gọi hội nghị của Đảng Cộng hòa hôm thứ Ba, khi Dân biểu Marjorie Taylor Greene (R–Ga.) — người trước đó đã công khai chỉ trích chiến lược nghỉ họp — một lần nữa đối đầu với Johnson về cách ông xử lý cuộc đóng cửa.
Nhưng những lo ngại cũng đến từ các thành viên như Dân biểu Dan Crenshaw (R–Texas), một nguồn tin xác nhận và Axios đã đưa tin trước đó, khi ông chất vấn về việc các Dân biểu sẽ bù thời gian đã mất bằng cách nào.
Lần cuối Hạ viện tiến hành bỏ phiếu là ngày 19/9. Đây là khoảng nghỉ dài nhất trong một phiên làm việc kể từ kỳ nghỉ sáu tuần trước cuộc bầu cử năm 2024 — và lần này là một kỳ nghỉ ngoài kế hoạch.
Johnson đã hủy năm tuần bỏ phiếu theo lịch nhằm gây áp lực lên các Thượng Nghị sĩ Dân chủ — những người đang đòi đàm phán về việc gia hạn các khoản trợ cấp Obamacare được tăng cường — để chấp nhận nghị quyết chi tiêu tạm thời “sạch” do Đảng Cộng hòa tại Hạ viện soạn thảo nhằm tài trợ chính phủ đến ngày 21/11.
Dân biểu Stephanie Bice (R–Okla.) nói với báo chí tuần này rằng bà “tất nhiên” thích việc có nhiều thời gian hơn ở đơn vị bầu cử của mình, và rằng các Dân biểu vẫn đang làm việc trong các ủy ban và các vấn đề khác trong thời gian nghỉ, nhưng “chúng tôi đều được xây dựng để làm việc tại đây.”
Một thành viên Cộng hòa quen thuộc với các cuộc thảo luận lãnh đạo nói rằng các Dân biểu nên chuẩn bị tinh thần cho một lịch trình dày đặc khi Hạ viện trở lại — ví như “tập bóng đá hai buổi một ngày”.
“Không thể làm việc như bình thường được. Sẽ là những đêm dài, những ngày dài,” vị Dân biểu này nói.
Chủ tịch Ủy ban Chuẩn chi Hạ viện Tom Cole (R–Okla.) cho biết ông sẽ gặp Johnson vào thứ Năm để bàn về tất cả công việc còn lại cho các dự luật chi tiêu khi đóng cửa kết thúc. Cả 12 dự luật đã được ủy ban thông qua, nhưng chỉ một vài trong số đó được đưa ra bỏ phiếu toàn viện.
“Chúng ta sẽ phải đạp ga,” Cole nói với The Hill trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Năm 30/10, cho biết ông sẽ gặp Chủ tịch Hạ viện về vấn đề chuẩn chi chiều hôm đó.
Cole cho biết gần như không có nhiều cuộc đàm phán với Đảng Dân chủ về chi tiết các dự luật chi tiêu trong thời gian đóng cửa, và cáo buộc lãnh đạo Dân chủ đã ngăn thành viên của họ làm việc nghiêm túc về các dự luật này. Vì lý do đó, ông không nghĩ rằng việc Hạ viện ở lại làm việc trong thời gian đóng cửa sẽ tạo khác biệt về lượng công việc của Ủy ban Chuẩn chi — không giống các ủy ban khác.
Tuy nhiên, Cole vẫn tìm kiếm thêm chỉ đạo từ lãnh đạo của cả hai đảng và cả hai viện về thứ tự xử lý các dự luật và việc ủy ban hay lãnh đạo sẽ đàm phán mức chi tiêu tổng thể.
“Chúng ta phải hành động, và chúng ta đang lãng phí rất nhiều thời gian,” Cole nói.
Trong khi Chủ tịch Hạ viện khẳng định việc giữ Hạ viện nghỉ không phải là một “chiến lược” và cho rằng không còn gì để Hạ viện làm khi chính phủ đóng cửa, một số Dân biểu và nhân viên nói riêng rằng vẫn còn rất nhiều việc có thể làm trong tòa nhà.
Một số Dân biểu than phiền rằng lãnh đạo không chỉ ngăn bỏ phiếu mà còn ngăn các ủy ban tổ chức điều trần và thông qua dự luật trong thời gian đóng cửa.
Nhưng họ cũng thừa nhận rằng việc Johnson tránh để Dân biểu phải bỏ phiếu giúp ngăn những thành viên thích gây chú ý làm lệch hướng thông điệp về cuộc đóng cửa — đồng thời hạn chế các thành viên ôn hòa hơn tự ý làm việc với Đảng Dân chủ để đạt một thỏa thuận về trợ cấp chăm sóc sức khỏe mà không có sự chấp thuận của lãnh đạo.
Bằng cách trì hoãn việc tuyên thệ đối với Dân biểu đắc cử Adelita Grijalva (D–Ariz.) trong lúc Hạ viện nghỉ, Johnson cũng tránh được việc kiến nghị cưỡng chế có đủ chữ ký để buộc bỏ phiếu công khai “Hồ sơ Epstein” — dù ông khẳng định việc trì hoãn không liên quan đến bản kiến nghị này.
Johnson, phàn nàn rằng các cuộc gọi hội nghị hàng tuần của Đảng Cộng hòa thường xuyên bị rò rỉ cho báo chí, nói trong cuộc họp báo hôm thứ Tư rằng chỉ khoảng “ba đến bốn thành viên” của Đảng Cộng hòa “hơi đặt câu hỏi” về việc làm việc tại địa phương thay vì có mặt trên sàn.
“Tôi có thể nói rằng 99% các thành viên Cộng hòa tại Thượng viện và Hạ viện hoàn toàn đồng ý với những gì chúng tôi đang làm,” Johnson nói.
Johnson nhấn mạnh công việc vẫn đang diễn ra tại các ủy ban giữa lúc đóng cửa, như việc Ủy ban Giám sát và Cải cách Chính phủ công bố thêm bản ghi lời khai và tài liệu từ cuộc điều tra về tội phạm tình dục Jeffrey Epstein. Ông cũng lưu ý Ủy ban Năng lượng và Thương mại đã, trên cơ sở lưỡng đảng, yêu cầu Ủy viên NBA Adam Silver cung cấp thông tin về việc một số cầu thủ và huấn luyện viên bị truy tố liên quan đến đánh bạc bất hợp pháp và âm mưu gian lận các công ty cá cược thể thao.
Có sự đồng thuận ngày càng tăng rằng hạn chót 21/11 của nghị quyết chi tiêu tạm thời sẽ phải gia hạn thêm khi các nhà lập pháp giải quyết được cuộc đóng cửa, với một thành viên Cộng hòa quen thuộc với thảo luận lãnh đạo cho rằng cuối tháng 1 hoặc đầu tháng 2 là khả thi nhất.
Một số thành viên của Freedom Caucus và các nhóm khác đã đề xuất một nghị quyết chi tiêu tạm thời dài hạn khác, kéo dài đến hết năm tài khóa, hoặc thậm chí đến tháng 12/2026.
Cole nói ông “kịch liệt phản đối” loại nghị quyết dài hạn đó, nhưng cho rằng một nghị quyết đến cuối tháng 1 “nghe có vẻ hợp lý với tôi.”
Ông nói thêm rằng lãnh đạo Ủy ban Chuẩn chi từ cả hai đảng tin rằng “khi chúng tôi được cho phép đàm phán, chúng tôi có thể hoàn thành các dự luật này. Chúng tôi từng làm được trước đây.”
“Nếu có điểm sáng nào trong chuyện này, thì có lẽ đó là chúng ta sẽ có động lực mạnh mẽ hơn để hoàn thành công việc,” Cole nói.
Trump áp lực Quốc hội chấm dứt thủ tục Filibuster.
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (R–La.) đã cảnh báo về việc chấm dứt thủ tục cản trở (filibuster – độc chiếm diễn đàn), điều mà Tổng thống Trump yêu cầu Thượng viện thực hiện để thông qua dự luật tài trợ chính phủ chỉ với đa số đơn giản.
Trump đăng trên Truth Social tối thứ Năm 30/10 rằng đã đến “lúc” đảng Cộng hòa sử dụng cái gọi là “tùy chọn hạt nhân” để “Loại bỏ Filibuster, và loại bỏ nó NGAY BÂY GIỜ!”
Sáng thứ Sáu 31/10, Johnson nhấn mạnh “biện pháp bảo vệ quan trọng” mà filibuster mang lại. “Nếu tình thế đảo ngược, tôi không nghĩ phe chúng tôi sẽ thích điều đó.”
Khi tình trạng chính phủ đóng cửa kéo dài sang ngày thứ 31, các quyền lợi của Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP) dự kiến sẽ hết hạn vào thứ Bảy 01/11, ảnh hưởng đến hơn 40 triệu người dân nghèo Mỹ.
Hội nghị Thượng viện của đảng Cộng hòa đang bắt đầu chia rẽ về việc liệu có nên để điều đó xảy ra hay không. Tuy nhiên, Thượng viện đã tạm hoãn làm việc cho đến cuối tuần và sẽ quay lại vào thứ Hai.
Cộng Hòa Thượng viện nói “chắc chắn không” với đề xuất của Trump về loại bỏ Filibuster.
Thượng Nghị sĩ John Curtis (R-Utah) cho biết ông “chắc chắn không” loại bỏ thủ tục cản trở trong Thượng viện, thủ tục yêu cầu một dự luật phải có 60 phiếu để được tiến hành, phản đối đề xuất của Tổng thống Trump về việc sử dụng “tùy chọn hạt nhân” (Nuclear Option) để thay đổi quy tắc Thượng viện và mở cửa lại chính phủ.
“Thủ tục cản trở buộc chúng ta phải tìm điểm chung trong Thượng viện. Quyền lực có thể thay đổi, nhưng nguyên tắc không nên thay đổi. Tôi chắc chắn không loại bỏ nó,” Curtis viết trên X, nền tảng mạng xã hội, phản hồi một bài báo của Fox News về yêu cầu của Trump nhằm loại bỏ thủ tục cản trở để cấp ngân sách cho chính phủ.
Các Dân biểu Cộng hòa tại Thượng viện đã bỏ phiếu 13 lần về dự luật tiếp tục được Hạ viện thông qua nhằm mở cửa lại chính phủ và duy trì ngân sách đến ngày 21/11.
Đảng Dân chủ đã chặn dự luật này mỗi lần bằng cách từ chối cấp 60 phiếu cần thiết cho Lãnh đạo đa số Thượng viện John Thune (R-S.D.) để tiến hành dự luật ngân sách.
Thune đã cam kết vào năm ngoái sẽ bảo vệ thủ tục cản trở trong Thượng viện khi tranh cử chức Lãnh đạo đa số Thượng viện sau khi đảng Cộng hòa giành quyền kiểm soát Thượng viện từ tay đảng Dân chủ.
Các thành viên trong nhóm lãnh đạo của ông, bao gồm các Thượng Nghị sĩ James Lankford (R-Okla.), phó chủ tịch Ủy ban Chính sách Thượng viện của đảng Cộng hòa, và John Cornyn (R-Texas), cố vấn cho nhóm lãnh đạo của Thune, hồi đầu tháng này đã loại trừ khả năng thay đổi thủ tục cản trở.
Tuy nhiên, một số Dân biểu Cộng hòa dự đoán rằng Trump sẽ gia tăng áp lực lên lãnh đạo GOP tại Thượng viện để loại bỏ thủ tục cản trở nếu việc đóng cửa chính phủ kéo dài đến tháng 11.
“Một Dân biểu Cộng hòa giấu tên nói với The Hill tuần trước rằng, tôi nghĩ áp lực từ Tòa Bạch Ốc sẽ trở nên rất lớn,” dự đoán rằng Trump sẽ yêu cầu các lãnh đạo GOP phá bỏ thủ tục cản trở để chấm dứt việc đóng cửa chính phủ.
Thune nói với các phóng viên tuần trước rằng việc loại bỏ thủ tục cản trở để mở cửa chính phủ sẽ là “một ý tưởng tồi.”
Các Nghị sĩ Cộng hòa kiểm soát 53 ghế và có thể thay đổi quy tắc của Thượng viện bằng cách bỏ phiếu thiết lập tiền lệ mới rằng thủ tục cản trở không áp dụng cho các dự luật cấp ngân sách cho chính phủ.
Việc thay đổi quy tắc bằng cách bỏ phiếu đa số đơn giản thay vì 67 phiếu như thông thường được coi là một bước đi cực kỳ quyết liệt, được so sánh với việc kích nổ vũ khí hạt nhân trong xung đột quân sự.
Nếu làm vậy, Thượng viện sẽ thay đổi căn bản, mở đường cho việc thông qua dự luật bằng đa số đơn giản thay vì 60 phiếu, cho phép bất kỳ đảng nào kiểm soát Tòa Bạch Ốc và cả hai viện Quốc hội có thể viết lại luật của quốc gia trong thời gian tương đối ngắn.
Đảng Cộng hòa đấu đá hậu trường về cấp vốn cho SNAP lúc chính phủ đóng cửa.
Các rạn nứt đang xuất hiện trong nhóm Nghị sĩ Cộng hòa tại Thượng viện về việc liệu các quyền lợi trong Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP) có nên để hết hạn vào cuối tuần này hay không.
Đảng Cộng hòa đã đoàn kết trong suốt thời gian chính phủ đóng cửa, bỏ phiếu 13 lần ủng hộ dự luật do Hạ viện Cộng hòa thông qua nhằm mở cửa lại chính phủ. Nhưng họ lại chia rẽ về vấn đề SNAP, điều có thể khiến hàng triệu người mất đi những quyền lợi thiết yếu.
Việc nguồn được cấp cho trợ cấp thực phẩm hết hạn dự kiến sẽ ảnh hưởng đến hơn 42 triệu người Mỹ trên toàn quốc, trong đó có hàng triệu người ở các bang do đảng Cộng hòa đại diện.
“Tôi nghĩ chúng ta phải tìm cách hỗ trợ 40 triệu người. Thứ Bảy này sẽ tệ. Sẽ cực kỳ tệ,” Thượng Nghị sĩ Josh Hawley (R–Mo.) nói, đề cập đến việc SNAP sẽ hết kinh phí vào cuối tuần này.
Hawley đã giới thiệu dự luật Đạo luật Duy trì Cấp vốn SNAP để đảm bảo lợi ích SNAP không bị gián đoạn, có hiệu lực hồi tố từ khi chính phủ đóng cửa. Dự luật đã có 14 đồng bảo trợ Cộng hòa — một phần đáng kể trong nhóm Nghị sĩ GOP tại Thượng viện.
Nhưng một số thành viên Cộng hòa phản đối việc gia hạn SNAP trong thời gian chính phủ đóng cửa mà họ cho rằng đảng Dân chủ phải chịu trách nhiệm. Họ lập luận rằng chính đảng Dân chủ, khi chặn dự luật chi tiêu của GOP do Hạ viện Cộng hòa thông qua, phải chịu trách nhiệm cho bất kỳ sự gián đoạn nào của SNAP.
Phó Tổng thống Vance đã nói với các Thượng Nghị sĩ Cộng hòa tại cuộc họp hôm thứ Ba rằng họ nên tránh bỏ phiếu cho những dự luật “đơn lẻ” để tài trợ từng phần riêng biệt của chính phủ liên bang như SNAP trong thời gian đóng cửa.
Đảng Cộng hòa muốn dồn áp lực lên đảng Dân chủ để chấm dứt tình trạng đóng cửa. Đảng Dân chủ nói rằng họ chặn dự luật của GOP vì muốn gia hạn các khoản trợ cấp Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng (ACA) vốn sẽ hết hạn vào cuối năm.
Thượng Nghị sĩ Lisa Murkowski (R–Alaska) cho biết bà muốn giữ cho lợi ích SNAP tiếp tục được phân phối trong thời gian chính phủ đóng cửa, dù việc sắp hết quỹ trợ cấp thực phẩm đang tạo áp lực lớn lên các Thượng Nghị sĩ Dân chủ phải bỏ phiếu cho một nghị quyết tạm thời “sạch” để mở cửa lại chính phủ.
“Tôi muốn tìm cách đảm bảo quyền lợi SNAP không bị gián đoạn,” bà nói với The Hill.
Murkowski nói việc SNAP hết hạn sẽ ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng đến các cộng đồng người bản địa Alaska.
“Ở nhiều ngôi làng nhỏ, cửa hàng duy nhất trong làng có đến 60% khách hàng là người nhận SNAP. Vì vậy tác động đối với người bản địa trên toàn quốc khi chính phủ đóng cửa không hề nhỏ,” bà giải thích.
Ước tính có khoảng 1 triệu người Mỹ bản địa và người bản địa Alaska sẽ bị ảnh hưởng nếu nguồn trợ cấp thực phẩm liên bang hết vào ngày 1/11.
Thượng Nghị sĩ Susan Collins (R–Maine), đồng bảo trợ dự luật của Hawley để duy trì cấp vốn cho SNAP, đặt nghi vấn về lập luận pháp lý của chính quyền Trump rằng họ không có thẩm quyền sử dụng 5 tỷ USD trong quỹ dự phòng của SNAP — vốn được Quốc hội tạo ra nhằm duy trì chương trình dinh dưỡng cho người thu nhập thấp trong các tình huống khẩn cấp.
“Đó là một cách diễn giải rất lạ khi bộ tuyên bố họ không thể sử dụng 5 tỷ USD đó để hỗ trợ quyền lợi SNAP,” bà nói, đề cập đến bản ghi nhớ của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA).
“Tôi không nghĩ đây là ý kiến của USDA. Tôi nghĩ nó bị áp đặt bởi OMB, và chúng tôi đã thảo luận với các luật sư của OMB,” bà nói, ám chỉ Văn phòng Quản lý và Ngân sách do Russell Vought lãnh đạo.
Collins nói với The Hill rằng bà muốn được bỏ phiếu về dự luật của Hawley nhằm duy trì cấp vốn SNAP trong thời gian chính phủ đóng cửa.
Những Thượng Nghị sĩ Cộng hòa khác đồng bảo trợ dự luật gồm: James Lankford (Okla.), Marsha Blackburn (Tenn.), Bernie Moreno (Ohio), Kevin Cramer (N.D.), Bill Cassidy (La.), Katie Britt (Ala.), John Cornyn (Texas), Jon Husted (Ohio), Dan Sullivan (Alaska), Roger Marshall (Kan.), Cynthia Lummis (Wyo.) và Shelley Moore Capito (W.Va.).
Lãnh đạo đa số Thượng viện John Thune (R–S.D.) ban đầu cởi mở với ý tưởng bỏ phiếu cho các dự luật riêng lẻ nhằm tài trợ từng phần cho chính phủ và giảm bớt tác động của việc đóng cửa đối với hàng triệu người Mỹ.
Ông đã lên lịch bỏ phiếu tuần trước về một dự luật nhằm trả lương cho quân nhân đang phục vụ, nhân viên điều hành không lưu, nhân viên ICE và nhân viên TSA. Tuy nhiên, đảng Dân chủ đã chặn dự luật với tỷ lệ 54–45, dù ba Thượng Nghị sĩ Dân chủ — John Fetterman (Pa.), Raphael Warnock (Ga.) và Jon Ossoff (Ga.) — ủng hộ.
Kể từ đó, Thune đã quay lưng với ý tưởng bỏ phiếu cho những dự luật rời rạc để mở cửa từng phần chính phủ hoặc tài trợ các ưu tiên chủ chốt.
Hôm thứ Năm, Thune dội gáo nước lạnh vào việc bỏ phiếu tuần tới để duy trì cấp vốn SNAP.
“Tôi nghĩ cuộc bỏ phiếu cần phải là bỏ phiếu mở cửa chính phủ,” ông nói khi được hỏi liệu ông có bác bỏ việc bỏ phiếu dự luật SNAP của Hawley hay không.
Các nguồn tin GOP tại Thượng viện cho biết Thune đổi quan điểm sau khi ngày càng rõ rằng Tòa Bạch Ốc và cả các thành viên trong chính nhóm lãnh đạo Cộng hòa của ông không muốn làm giảm áp lực chính trị lên đảng Dân chủ.
Vance nói với các Thượng Nghị sĩ Cộng hòa trong bữa trưa chính sách hàng tuần rằng họ nên tránh xa các dự luật đơn lẻ như tài trợ SNAP và những ưu tiên khác.
Một lập luận được đưa ra là việc thông qua các dự luật đó sẽ gây áp lực lên Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (R–La.) phải triệu tập Hạ viện trở lại để xử lý các dự luật đã được Thượng viện thông qua, làm suy yếu chiến lược cô lập đảng Dân chủ của Thượng viện.
Thune trước đó đã rút lại kế hoạch bỏ phiếu về việc cấp vốn SNAP khi nhóm lãnh đạo của ông họp hôm thứ Hai.
“Chúng tôi sẽ trao đổi với các thành viên về việc họ muốn tiến hành những bước gì, nhưng quan điểm của tôi từ đầu đến giờ vẫn vậy: muốn trả tiền cho người nhận SNAP thì hãy mở cửa chính phủ. Không có gì phức tạp,” ông nói.
Một số Thượng Nghị sĩ Cộng hòa khác ủng hộ chiến lược của Thune và Tòa Bạch Ốc , nói rằng thông qua dự luật tài trợ SNAP tuần tới sẽ khiến đảng Dân chủ dễ dàng hơn về mặt chính trị trong việc kéo dài tình trạng đóng cửa.
“Nó khiến sức ép giảm đi quá nhiều,” một Thượng Nghị sĩ GOP giấu tên nói. “Áp lực tối đa để mở lại chính phủ là cách hiệu quả nhất. Chúng tôi vẫn giữ quan điểm ‘mở cửa chính phủ, rất đơn giản.’”
Nhưng vị Thượng Nghị sĩ cũng thừa nhận: “Thật buồn khi điều này đồng nghĩa lợi dụng những bà mẹ trẻ không thể nuôi con.”
Thượng Nghị sĩ Thom Tillis (R–N.C.) nói rằng Thượng viện nên thông qua các dự luật chi tiêu để tài trợ cho USDA đến năm tài khóa 2026, thay vì biện pháp tạm thời chỉ cấp vốn cho SNAP.
“Chúng ta đã có các dự luật ra khỏi ủy ban để giải quyết vấn đề này. Tại sao lại bắt đầu bằng một biện pháp tạm thời? Tôi hiểu Josh đang làm gì, nhưng chúng ta có các dự luật lưỡng đảng có thể làm việc để không chỉ giải quyết SNAP mà còn đưa vấn đề này ra khỏi phạm vi của nghị quyết tiếp tục tiếp theo,” ông nói.
“Tôi nghĩ chiến lược tốt hơn là nói: ‘Hãy thông qua nghị quyết tiếp tục (CR).’” ông nói, ám chỉ dự luật CR do Hạ viện Cộng hòa thông qua để mở cửa chính phủ.
Hôm thứ Tư 29/10, Thune đã phản đối yêu cầu của Thượng Nghị sĩ Dân chủ Ben Ray Luján (N.M.) về việc thông qua bằng đồng thuận dự luật của Dân chủ nhằm tài trợ SNAP và Chương trình Dinh dưỡng Phụ nữ, Trẻ sơ sinh và Trẻ nhỏ (WIC).
Lãnh đạo GOP cáo buộc đảng Dân chủ chơi trò chính trị trong bài phát biểu nảy lửa trên sàn Thượng viện.
“Chúng ta đã 29 ngày trong tình trạng chính phủ do Dân chủ đóng cửa và Thượng Nghị sĩ từ New Mexico nói hoàn toàn đúng. Người nhận SNAP không nên thiếu thực phẩm. Người dân nên được trả lương và chúng tôi đã cố gắng làm điều đó 13 lần và các bạn bỏ phiếu ‘không’ 13 lần. Đây không phải trò chơi chính trị. Đây là cuộc sống thật của người dân,” Thune nói, giọng ông tăng lên đầy giận dữ.
Thune đã lên lịch 13 cuộc bỏ phiếu về nghị quyết tạm thời sạch để tài trợ cho chính phủ đến ngày 21/11, nhưng đảng Dân chủ đã chặn cả 13 lần, lập luận rằng dự luật không giải quyết được chi phí chăm sóc sức khỏe tăng cao.
HẠNH DƯƠNG
Tổng hợp.
