Nhật Báo Calitoday | Trang nhật báo Cali Today

THÂN PHẬN NHƯỢC TIỂU

admin

-

February 17, 2025

Khái niệm “bán đứng” (sold out) được dùng trong nhiều lãnh vực và thường dùng trong thì quá khứ để chỉ một sự kiện đã rồi. Trong chính trị học, “bán đứng” được dùng một cách khá lỏng lẻo để chỉ hành động phản bội, bỏ rơi, đổi chác hay có khi thông đồng giữa hai thành phần đối nghịch trên sự thiệt hại của thành phần thứ ba yếu hơn vốn là một đồng minh của một trong hai thành phần đối nghịch.

Lịch sử để lại nhiều bài học về số phận đắng cay của các quốc gia bị “bán đứng” đã phải mất lãnh thổ, mất hàng triệu người dân vô tội trong cuộc chiến và mất quyền quyết định vận mệnh của chính mình khi cần quyết định. Bài này giới thiệu cả bốn trường hợp, “bỏ rơi”, bán đứng”, “đổi chác” “và “thông đồng”.

Mỹ “bỏ rơi” Việt Nam Cộng Hòa

Sau Thông Cáo Chung Thượng Hải giữa Tổng thống Nixon và Chu Ân Lai ngày 27 tháng 2, 1972, một chính sách đối ngoại mới của Mỹ được ra đời. Chủ thuyết Domino của Tổng thống Dwight D. Eisenhower cho rằng sự sụp đổ của VNCH sẽ dẫn tới sự sụp đổ dây chuyền của vùng Đông Nam Á không còn đúng và được thay bằng chủ thuyết Nixon đương đầu trực tiếp với các cường quốc bảo trợ chiến tranh đứng phía sau, trong trường hợp chiến tranh Việt Nam là Liên Xô và Trung Cộng.

Tổng thống Nixon không còn nhìn Việt Nam như điểm nóng trong Chiến Tranh Lạnh giữa Mỹ, Trung Cộng và Liên Xô mà nhìn rộng hơn. Tài liệu lưu trữ tại Bộ Ngoại Giao Mỹ giải thích quan điểm của Tổng thống Nixon: “Trong khi đó, Nixon và Kissinger tìm cách định hình lại bối cảnh quốc tế của cuộc chiến thông qua việc xây dựng mối quan hệ với các đồng minh siêu cường của Bắc Việt là Moscow và Bắc Kinh. Nixon muốn tạo ra một tình thế tiến thoái lưỡng nan cho Liên Xô và Trung Quốc – cho họ “con cá lớn hơn để chiên” theo cách nói của ông – trong việc lựa chọn giữa sự ủng hộ của họ đối với Bắc Việt Nam và mối quan hệ chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ. Hội nghị thượng đỉnh năm 1972 tại Bắc Kinh và Moscow phản ánh chiến lược này, mặc dù các cường quốc Cộng sản vẫn tiếp tục hỗ trợ vật chất cho Hà Nội.” (Office of Historian, Richard Nixon, Ending the Vietnam War, 1969–1973, US State Deparment).

Trước Thông Cáo Chung Thượng Hải, VNCH và Mỹ có mục đích hoàn toàn tương hợp là ngăn chặn làn sóng Cộng sản không tràn xuống phía Nam Châu Á. Nhưng khi Mỹ bắt tay với Trung Cộng, mục đích không mâu thuẫn nhưng không còn tương hợp nữa. Cuộc chiến tranh tự vệ của quân và dân miền Nam trở thành cuộc chiến cô đơn và cô thế. Dù có hay không vụ Watergate, với chủ thuyết Nixon, chiến tranh Việt Nam sẽ phải kết thúc, nhanh hay chậm chỉ là vấn đề thời gian. Về phía người dân Mỹ, theo Thống Kê của Gallup năm 1972, 61% người được thăm dò đồng ý việc Mỹ tham dự vào chiến tranh Việt Nam là một sai lầm trong khi chỉ 28% trả lời không đồng ý. Để kiếm phiếu, các ứng cử viên chạy đua vào Tòa Bạch Ốc năm 1972 dù Cộng Hòa (Richard Nixon) hay Dân Chủ (George McGovern) đều cổ võ cho một giải pháp hòa bình.

Tổng thống Hoa Kỳ Richard Nixon và Tổng thống Nam Việt Nam Nguyễn Văn Thiệu ra Tuyên bố chung tại Đảo Midway, ngày 8 tháng 6 năm 1969.

Trường hợp Việt Nam Cộng Hòa đã được hàng trăm tác giả từ các sử gia qua sách vở cho đến các lãnh đạo chính phủ viết lại trong hồi ký của họ như Tổng thống Nixon với The Memoirs of Richard Nixon, Hennry Kissinger với Ending the Vietnam War. Gần 50 năm từ ngày 30 tháng 4, 1975, “bỏ rơi Việt Nam Cộng Hòa” vẫn còn là một câu chuyện thời sự. Tiếng trực thăng cất cánh từ sân thượng của tòa đại sứ Mỹ như vẫn còn nghe. Những đoàn tàu ra khơi dường như vẫn còn để lại màu khói xám trên cảng Bạch Đằng Sài Gòn. “Bỏ rơi” là một động từ gợi hình và gợi cảm.

Khi nghĩ tới “bỏ rơi”, hai khuôn mặt nổi tiếng trong chính trị Mỹ gồm Richard Nixon và Henry Kissinger xuất hiện ngay trong tâm trí. Văn bản gọi là “Hiệp định về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam” được thảo luận từ 1969 cho tới 27 tháng Giêng 1973, là kết quả của những cuộc đàm phán, phần lớn trong bí mật, giữa Kissinger và Lê Đức Thọ. Ngoại trừ những ngày chót, chính phủ Việt Nam Cộng Hòa trong suốt thời gian mật đàm không hề được tham khảo. Theo sử gia Fredrik Logevall “Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu không thực sự đồng ý với Hiệp định. Tổng thống Thiệu hiểu rất rõ miền Nam Việt Nam sẽ dễ bị tổn thương như thế nào nếu không có sự tham gia tích cực của Mỹ, và ông lo ngại rằng những lời hứa tiếp tục hỗ trợ mạnh mẽ của Nixon sẽ trở nên trống rỗng. Nixon buộc phải đưa ra lời đe dọa: Trừ khi Thiệu đồng ý với thỏa thuận, ông ta sẽ phải đối mặt với nguy cơ bị cắt hoàn toàn viện trợ của Mỹ.” Tổng thống Thiệu không còn chọn lựa nào khác. Ngay cả khi sắp sửa ký, Tổng thống Thiệu cũng vẫn không ủng hộ nội dung của hiệp định Paris, chỉ không chống đối nữa thôi. (Historian Fredrik Logevall, 50 years later, the legacy of the Paris Peace Accords isn’t one of peace, Harvard Kennedy School, Jan 26, 2023)

Final Batch Of Nixon Tapes, Just Released, Reveal More Anti-Jewish Sentiment - Tablet Magazine

Truyền thông Mỹ phê bình VNCH bại trận, không giữ được miền Nam. Không một cường quốc nào tự hào là chưa từng bại trận dù dư thừa nhân lực, võ khí, đạn bom. Nước Pháp với đạo quân 800 ngàn đã phải bỏ ngỏ Paris chỉ sau 6 tuần lễ của Thế Chiến Thứ Hai. Nước Anh thua trận Singapore khi 85 ngàn quân Anh đầu hàng tập thể trước một đạo quân Nhật chỉ 35 ngàn ngày 15 tháng 2, 1942. Trong trận Bataan, liên quân Mỹ-Philippines đầu hàng Nhật ngày 9 tháng 4, 1942 để sau đó chịu đựng Cuộc Đi Bộ Tử Thần (Bataan Death March) với gần 20 ngàn lính Mỹ và Phi chết trên đường tới trại tù. VNCH vẫn tiếp tục chiến đấu suốt hai năm sau trong điều kiện khó khăn thiếu thốn để đương đầu với một đạo quân cuồng tín ý thức hệ Cộng sản và được sự ủng hộ bằng sinh mạng, vật chất lẫn tinh thần của hai cường quốc Cộng sản, Trung Cộng và Liên Xô. Hạt gạo của Trung Cộng gởi cho Cộng sản Việt Nam mới thật sự là “hạt gạo chẻ làm đôi” vì trong thời gian đó nhiều triệu dân số tỉnh Tứ Xuyên (Sichuan) quê hương của Đặng Tiểu Bình chết đói.

Lịch sử Việt Nam trong thế kỷ 20 là một lịch sử đầy ngộ nhận và sau nửa thế kỷ, danh dự của những người lính VNCH đã hy sinh hay còn sống vẫn chưa được phục hồi.

Neville Chamberlain “Bán Đứng” Tiệp Khắc

Trong những bài học “bán đứng”, bài học được biết nhiều nhất là bài học Sudetenland.

Sau Thế Chiến Thứ Nhất, dù thắng hay bại, các quốc gia đều phải chịu đựng một thời kỳ suy thoái kinh tế trầm trọng. Khuynh hướng chủ hòa chế ngự trong sinh hoạt chính trị tại các cường quốc dân chủ và lãnh tụ hàng đầu của khuynh hướng này là thủ tướng Anh, Neville Chamberlain. Thủ tướng Neville Chamberlain tìm cách hòa giải mối thù địch với Đức. Khi Đức sáp nhập Áo, Chamberlain không có phản ứng cụ thể nào.

Khi Hitler công khai bày tỏ ý định sáp nhập vùng Sudetenland của Tiệp Khắc đang có hơn ba triệu người gốc Đức, vào lãnh thổ Đức, vấn đề trở nên phức tạp vì Tiệp Khắc có liên minh quân sự với Pháp và Pháp có liên minh quân sự với Anh. Thủ tướng Anh Neville Chamberlain qua trung gian của Sir Horace Wilson chuẩn bị đàm phán với Đức và qua trung gian của Lord Runciman thuyết phục Tiệp Khắc nhượng bộ. Trong lúc Hitler thông đồng với các nước nhỏ như Hungary và Ba Lan để xẻ thịt Tiệp, Tổng thống Mỹ Franklin Roosevelt tuyên bố chủ trương trung lập của Mỹ về tranh chấp Sudetenland.

Ngày 15 tháng Chín năm 1938, Thủ tướng Neville Chamberlain bay sang Đức để thương thuyết với Hitler. Các cuộc thương thuyết giằng co cho đến sáng sớm 30 tháng 9 năm 1938, thỏa hiệp Munich được ký kết giữa Đức, Anh, Pháp và Ý, trong đó, cho phép Đức sáp nhập vùng Sudetenland trù phú và chiến lược vào lãnh thổ Đức.

Chamberlain (bên trái) và Hitler rời khỏi cuộc họp Bad Godesberg, ngày 23 tháng 9 năm 1938

Tiệp Khắc không được mời tham dự hội nghị và chỉ được Anh Pháp thông báo kết quả.

Chính phủ Tiệp nghĩ rằng Tiệp Khắc không có hy vọng gì thắng được Đức bằng sức mạnh của riêng mình, đã đồng ý với nội dung của thỏa hiệp Munich. Theo thỏa hiệp này, tướng Đức Wilhelm Keitel được cử vào chức thống đốc quân sự vùng Sudetenland. Những người dân Tiệp không phải gốc Đức phải rời Sudetenland trong vòng 10 ngày và không được mang theo bất cứ một món sở hữu nào. Mất Sudetenland, Tiệp Khắc không chỉ bỏ trống biên giới chiến lược phía nam mà còn mất 70% dự trữ sắt thép, 70% điện và 3 triệu công dân Tiệp. Trong lúc hiệp ước Munich là một thành quả ngoại giao lớn của Neville Chamberlain, đối với Hitler lại là một bước lùi. Mục tiêu của Hitler không phải chỉ chiếm vùng Sudetenland mà cả nước Tiệp như Wilson Churchill tiên đoán. Đầu năm sau, Hitler lần lượt chiếm các vùng Bohemia, Moravia và phần còn lại của Tiệp Khắc.

Câu “Phản bội Tiệp Khắc” để chỉ sự phản bội của đồng minh đối với Tiệp ra đời từ đó và còn đang lưu truyền cho tới ngày nay để chỉ âm mưu “bán đứng” Tiệp Khắc của Anh để mong đổi lấy hòa bình với Đức.

Winston Churchill “đổi chác” các nước vùng Balkans

Hội nghị Moscow, ngày 12-17 tháng 8 năm 1942. Thủ tướng Anh Winston Churchill, (bên trái), gặp Thủ tướng Liên Xô Joseph Stalin tại hội nghị. Ảnh của Văn phòng Thông tin Chiến tranh.(15/01/2016).

Hôm đó là ngày 9 tháng 10, 1944, Thủ tướng Anh Winston Churchill đến Moscow gặp Joseph Stalin để bàn về tương lai của các quốc gia vùng Balkans. Bán đảo Balkans là khu vực địa lý ở phía nam Châu Âu giữa Biển Adriatic và Địa Trung Hải trong đó có những quốc gia nằm hẳn hay nằm một phần trong bán đảo như Albania, Bulgaria, Hy Lạp, Romania, Thổ Nhĩ Kỳ v.v… Chuyến viếng thăm lịch sử này được ghi lại trong cuốn thứ sáu của bộ sách về Thế Chiến Thứ Hai của Winston Churchill.

Vào buổi tối ngày đầu sau khi đến Churchill nói với Stalin: “Cho đến nay, như Anh và Nga quan tâm, làm thế nào để Nga có được 90% ưu thế tại Romania, để chúng tôi có 90% Hy Lạp, và 50-50 Nam Tư?” Trong khi chờ thông dịch viên dịch, Churchill viết ra những đề nghị đó chi tiết hơn trên nửa tờ giấy và đưa cho Stalin. Theo lời của Churchill viết trong hồi ký: “Tôi chuyển mảnh giấy nhỏ cho Stalin. Ông ta cũng vừa nghe xong lời dịch. Có một khoảng im lặng ngắn. Sau đó, Stalin lấy cây bút chì màu xanh của mình và đánh một dấu lớn trên nó, và chuyển lại cho tôi. Tất cả đã được giải quyết trong thời gian không quá lâu. Sau đó là một khoảng im lặng dài. Tờ giấy và cây bút chì nằm ở giữa bàn.”

Nội dung nửa tờ giấy như sau:

Romania:

. Nga 90%

. Các quốc gia khác 10%

Hy Lạp:

. Anh (cùng với Mỹ): 90%

. Nga: 10%

Nam Tư: 50-50%

Hungary: 50-50%

Bulgaria:

. Nga 75%

. Các quốc gia khác: 25

Trong thời điểm 1944, các dân tộc vùng Balkans hoàn toàn không biết rằng dù có thắng Hitler số phận của họ cũng đã bị ký thác vào tay một đồ tế khác độc tài và tàn bạo không kém là Stalin. Tài liệu đó dưới góc nhìn của các dân tộc Romania, Bulgaria, Hungary, Nam Tư và các nước Đông Âu như Ba Lan, Tiệp Khắc bị Cộng sản hóa dây chuyền là một bằng chứng cho sự phản bội của đồng minh. ((The Second World War. Volume VI, Triumph and Tragedy by Winston Churchill, January 1, 1953) Nếu năm 1942, Đồng Minh đổ bộ Balkans thay vì đổ bộ Bắc Phi thì khuôn mặt thế giới sau Thế Chiến Thứ Hai đã khác, Bức Màn Sắt cũng như Chiến Tranh Lạnh có thể không có. Nhưng đó chẳng qua là bàn chuyện đã rồi. Mảnh giấy mà chúng ta thường gọi là “giấy lộn” chỉ hơn mười chữ được Churchill giữ lại là một trong những tài liệu đổi chác lãnh thổ quan trọng nhất của Thế Chiến Thứ Hai. Hành động đơn giản như trò chơi giữa hai đứa trẻ nhưng đã quyết định số phận của bảy quốc gia (Tiệp, Ba Lan, Romania, Albania, Bulgaria, Nam Tư, Hungary) chưa tính Đông Đức, suốt 46 năm với không biết bao nhiêu nghèo nàn, chết chóc, ngục tù và chịu đựng.

Mao Trạch Đông “thông đồng” với Thực Dân Pháp trong Hiệp Định Geneva 1954

Trong trường hợp Hiệp Định Geneva, Mao không “bán đứng” nhưng đã lợi dụng xương máu của Cộng sản Việt Nam để củng cố vị trí của Trung Cộng trên chính trường quốc tế. Mao Trạch Đông biết các quốc gia Triều Tiên, Việt Nam, Lào, Cambode nói riêng và Á Châu Thái Bình Dương nói chung có ảnh hưởng trực tiếp đối với an ninh của Trung Cộng. Đây là những tiền đồn, những vùng độn ngoài biên giới Trung Cộng mà trong suốt dòng lịch sử từ phong kiến đến Cộng sản đều muốn duy trì ảnh hưởng.

Để thực hiện âm mưu thâm độc thống trị Á Châu, Mao làm bộ mặt hòa hoãn, yêu chuộng hòa bình. Năm nguyên tắc “Sống chung hòa bình” gồm (1) tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau, (2) không xâm lược nhau, (3) không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, (4) bình đẳng và cùng có lợi, (5) cùng chung sống hòa bình là đường lối ngoại giao chính của Trung Cộng. Sau Chiến Tranh Triều Tiên với khoảng 600 ngàn quân bị giết, Mao không muốn tham dự vào một xung đột quân sự khác với Mỹ. Thay vào đó, Mao thỏa mãn với mô hình hai nước Triều Tiên và hai nước Việt Nam. Mao ủng hộ chủ trương hai nước Việt Nam không phải phát xuất từ lòng thương xót người dân miền Nam mà chỉ muốn tiếp tục chi phối chính trị Việt Nam. Tìm hiểu quan điểm của Mao qua các giai đoạn của cuộc chiến để thấy phía sau những khẩu hiệu tuyên truyền đường mật, dã tâm của Trung Cộng vẫn là khống chế Việt Nam bằng mọi cách.

Chính sách đối ngoại của Trung Cộng trong mười năm từ 1952 đến 1962, đặc biệt suốt hội nghị Geneva cho thấy Mao Trạch Đông và Chu Ân Lai đã đi trước Cộng sản Việt Nam hàng mấy mươi năm. Trong mắt Mao và Chu trung ương đảng Cộng sản Việt Nam từ Hồ Chí Minh trở xuống là một đoàn cừu dễ bảo, khờ khạo đến mức tội nghiệp. Mặc dù đổ không biết bao nhiêu xương máu trong suốt 9 năm, Hồ Chí Minh và các lãnh đạo Cộng sản Việt Nam không hề hay biết gì các thảo luận diễn ra giữa các cường quốc về một thỏa hiệp đình chiến tại Việt Nam mãi cho đến khi nhận điện tín của Chu Ân Lai ký ngày 11 tháng 3, 1954. Nội dung điện tín không phải để hỏi ý mà là vừa khuyên nhủ và vừa ra lịnh: “Hội nghị Geneva đã quyết định sẽ bắt đầu được tổ chức vào ngày 26 tháng 4. Tình hình quốc tế và tình hình quân sự ở Việt Nam hiện nay rất thuận lợi cho Việt Nam tiến hành đấu tranh ngoại giao. Dù Hội nghị Geneva có thể đạt đượckết quả gì, chúng ta cũng nên tích cực tham gia.” (Telegram, Zhou Enlai to Ho Chi Minh, March 11, 1954, Wilson Center)

Les accords de Genève de 1954 - La Libre

Nhắc lại, vấn đề triệu tập một hội nghị về xung đột Đông Dương tổ chức tại Geneva đã được Anh, Pháp, Liên Xô và Mỹ đặt ra trong gặp gỡ giữa tứ cường tại Berlin ngày 25 tháng 1, 1954. Chu Ân Lai cũng không biết nhưng khi được Liên Xô thông báo trong điện văn ký ngày 26 tháng 2, 1954 Mao và Chu đã giấu Cộng sản Việt Nam suốt hai tháng để có thời gian vận dụng biến cố như một sân khấu chính trị quốc tế riêng cho Trung Cộng.

Trung Cộng và Cộng sản Việt Nam “đồng sàng dị mộng”. Trung Cộng muốn thắng trận Điện Biên Phủ để buộc Pháp phải ký kết hiệp định chấm dứt chiến tranh trong khi Cộng sản Việt Nam muốn thắng trận Điện Biên Phủ để có lợi thế trong đàm phán.

Cộng sản Việt Nam dù nhiều ngàn người phơi xác dọc các phòng tuyến trong các cuộc tấn công biển người vào Điện Biên Phủ đã không giành được lợi thế nào trên bàn hội nghị. Đường phân chia lãnh thổ là vĩ tuyến 17 chứ không phải 13 theo ý muốn của Cộng sản Việt Nam. Nhắc lại đoạn này không phải để tiếc giùm cho các ông Hồ Chí Minh, Phạm Văn Đồng nhưng để thấy Cộng sản Việt Nam hoàn toàn không đóng vai trò gì chủ động trong đàm phán mà hoàn toàn lệ thuộc vào Chu Ân Lai. Cộng sản Việt Nam chỉ đóng góp phần xương máu. Tại hội nghị Geneva, Phạm Văn Đồng gặp Chu Ân Lai nhiều lần, đã nhìn cách ứng xử của họ Chu trên bàn hội nghị, đã thấy cách họ Chu dàn xếp kín với Pháp và Liên Xô bên trong hội nghị. Rõ ràng Chu Ân Lai có nghị trình riêng và theo đuổi nghị trình đó từ trước khi có hội nghị cho đến khi đặt bút ký. Những kẻ đổ máu xương không có quyền quyết định mà chỉ phải nghe theo. Thân phận chư hầu Cộng sản đó không chỉ chấm dứt sau Hiệp Định Geneva mà kéo dài mãi cho tới ngày nay.

Hội nghị Geneva

Chọn lựa của các quốc gia nhược tiểu

Số phận của các nước nhược tiểu thời hay nơi nào cũng giống nhau. Nếu có hai câu lạc bộ thì số hội viên trong câu lạc bộ của những nước bị Mỹ phản bội hay bỏ rơi cũng đông không kém câu câu lạc bộ những quốc gia được Mỹ ủng hộ hay bảo trợ.

Những người có lương tâm và sống theo công đạo đều ủng hộ cuộc chiến tự vệ chính đáng của Ukraine. Nhưng lương tâm và công đạo chưa đủ, phải cần thế và lực. Trên đường dài, Ukraine không đủ lực để có thể đánh bại Nga trên chiến trường và không đủ thế để cô lập Nga. Các biện pháp trừng phạt kinh tế của Mỹ và Châu Âu không thành công như dự đoán vì Mỹ và đồng minh của Ukraine tại Châu Âu không có các biện pháp chế tài hay ngăn chặn các nước thứ ba như Ấn Độ, Trung Cộng, Belarus, Hungary, Áo, Czech v.v… làm ăn buôn bán với Nga. Tổng số 41% dầu của Ấn Độ được nhập từ Nga với giá rẻ. Trung Cộng điền khuyết các thiệt hại kỹ thuật bán dẫn cho Nga do cấm vận gây ra. Nga và Trung Cộng giao dịch bằng tiền của mỗi nước theo tỉ giá chứ không dựa trên đồng dollar nên không bị ảnh hưởng bởi các hình thức thanh toán quốc tế đã bị cấm vận. Theo Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế nền kinh tế Nga không suy sụp mà gia tăng 2.2% trong năm 2023. (Noah Berman, Two Years of War in Ukraine: Are Sanctions Against Russia Making a Difference?, Council on Foreign Relations, February 23, 2024)

Ngoại trừ việc Nga tấn công một thành viên NATO hay Ukraine có khả năng lôi kéo Nga vào một xung đột quân sự rộng hơn, cuộc chiến giữa Nga và Ukraine vẫn là chiến tranh giữa hai nước và mọi sự ủng hộ từ các quốc gia khác đều có giới hạn, kể cả giới hạn thời gian.

Các nước Châu Âu lớn tiếng ủng hộ Ukraine nhưng sự ủng hộ vật chất của họ không tương xứng và đi đôi với những lời phát biểu hùng hồn. Tính theo đơn vị tỉ dollar, từ tháng Giêng 2022 đến tháng 12, 2024 Pháp chỉ viện trợ tổng cộng 5.1, Anh 15.4, Đức 18.1. Đan Mạch 8.4, Hòa Lan 7.7 trong khi Mỹ viện trợ 119.2. (Ukraine Support Tracker at the Kiel Institute for the World Economy released Feb 14, 2025)

Chiến tranh nào cũng phải kết thúc. Dù kết thúc dưới hình thức nào đi nữa, trong lòng nhân loại, Ukraine vẫn là quốc gia chiến thắng. Lịch sử thế giới ngàn năm sau vẫn còn in đậm dấu son của dân tộc Ukraine trong cuộc chiến bảo vệ tổ quốc đầy hào hùng của họ. Trong một Podcast dành cho đài Tiếng Nói Hoa Kỳ ngày 25 tháng 2, 2024, 9 tháng trước ngày bầu cử Tổng thống Mỹ, người viết có giải thích trừ phi Ukraine và đồng minh đánh gục Nga như đã đánh gục Đức và Nhật trong Thế Chiến Thứ Hai, đàm phán giữa Nga và Ukraine vẫn sẽ diễn ra. Nga lẫn Ukraine không thể đàm phán những gì họ không có trong tay. Ukraine không thể chấp nhận giao cho Nga không chỉ bán đảo Crimea và tất cả vùng đất miền Đông Ukraine Nga đã chiếm được trong giai đoạn đầu của cuộc chiến và Nga vì nhiều lý do trong đó có cả thể diện, cũng không thể rút về biên giới Nga-Ukraine trước 2014.

Zelenskyy ở Kyiv Oblast sau khi Ukraine chiếm lại khu vực này, ngày 4 tháng 4, 2022

Dù sao, ba năm qua, dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Volodymyr Zelenskyy, Ukraine đã giành được cảm tình của phần lớn nhân loại. Tư cách và tài năng lãnh đạo của ông cho thấy Ukraine dù thiệt hại vẫn sẽ vượt qua để trở thành một cường quốc Châu Âu. Thật vậy, các điều kiện thế giới dù có thay đổi bao nhiêu, nếu một quốc gia có những lãnh đạo sáng suốt, có một tầm nhìn xa, biết đoàn kết và xác định một hướng đi rõ ràng, dân tộc đó sẽ vượt qua được mọi khó khăn. Rất nhiều bài học vượt qua quá khứ để hướng tới tương lai. Người viết chọn một nước có vị trí hẻo lánh và sức mạnh chênh lệch để tham khảo, đó là Chiến tranh Mùa Đông (Winter War) giữa Goliath Liên Xô và David Phần Lan. Năm 1939, dân số Phần Lan chỉ vỏn vẹn 3.7 triệu người nhưng đã chiến đấu anh dũng chống lại quân Liên Xô với dân số 170 triệu. Quân dân Phần Lan đã chiến đấu ngang ngửa và thắng nhiều trận. Hội Quốc Liên đứng về phía Phần Lan và trục xuất Liên Xô ra khỏi tổ chức quốc tế này.

Tuy nhiên trong một cuộc chiến toàn diện và lâu dài Phần Lan không phải là đối thủ của Liên Xô. Sau những trận đánh đầu, Liên Xô tăng cường lực lượng và mở các cuộc phản công. Phần Lan yếu thế. Năm 1940, hiệp ước Moscow được ký kết giữa hai nước và Phần Lan nhượng cho Liên Xô 11% lãnh thổ để giữ được chủ quyền. Từ đó, sau khi vượt qua nhiều thử thách của Thế Chiến Thứ Hai, Chiến Tranh Lạnh, Phần Lan Hóa, quốc gia vùng Bắc Âu nhỏ bé này đã tồn tại và vươn lên để ngày nay là một trong những nước tiên tiến nhất thế giới trong nhiều lãnh vực. Trong suốt 10 năm liền từ 2014 đến 2024 Phần Lan được World Happiness Report xếp hàng đầu trong số các quốc gia hạnh phúc nhất thế giới.

Cuối cùng sinh mệnh của một dân tộc vẫn nằm trong tay của dân tộc đó chứ không nằm trong tay ai khác.

Trần Trung Đạo

Thế nào Trump cũng bịxử bãinhiệm lần thứ ba?

admin

-

February 17, 2025

0

Thế nào Trump cũng bịxử bãinhiệm lần thứ ba?

Phi cơ Delta Airlines bị lật tại Phi trường Toronto, 15 người bị thương

admin

-

February 17, 2025

0

Phi cơ Delta Airlines bị lật tại Phi trường Toronto, 15 người bị thương

Theo FAA và chính quyền địa phương, có mười tám người bị thương khi chuyến bay của Delta Air Lines từ Minneapolis bị rơi khi hạ cánh xuống Phi trường quốc tế Toronto Pearson ở Canada.

Trong bài đăng trên X lúc 1:57 chiều thứ Hai, Phi trường cho biết họ đã biết về một “tai nạn” liên quan đến một chiếc phi cơ của Delta Air Lines từ Minneapolis khi hạ cánh.

Chiếc phi cơ, hoạt động với số hiệu DL4819 từ Sân bay quốc tế Minneapolis/St Paul, dường như đã lật úp tại Sân bay quốc tế Toronto Pearson sau khi hạ cánh thô bạo vào khoảng 15:00 giờ địa phương. Sự cố xảy ra trong điều kiện thời tiết mùa đông khắc nghiệt

Theo bài đăng, tất cả hành khách và phi hành đoàn đều được tính đến. Đoạn phim đăng trên mạng xã hội cho thấy phi cơ bị lật úp trên đường băng.

Mười lăm người bị thương và được đưa đến bệnh viện với những vết thương nhẹ, Lawrence Saindon, giám đốc Dịch vụ Cấp cứu Khu vực Peel, xác nhận. Một người đàn ông ngoài 60 tuổi và một phụ nữ ngoài 40 tuổi đã được trực thăng đưa đến các trung tâm chấn thương địa phương trong tình trạng nguy kịch, và một đứa trẻ được xe cứu thương mặt đất đưa đến bệnh viện nhi với những vết thương nghiêm trọng, theo Toronto Air Ambulance.

“Toronto Pearson biết về một tai nạn khi hạ cánh liên quan đến một chiếc máy bay của Delta Airlines đến từ Minneapolis. Các đội cứu hộ đang phản ứng. Tất cả hành khách và phi hành đoàn đều được ghi nhận.” — Toronto Pearson (@TorontoPearson) ngày 17 tháng 2 năm 2025

Cục Hàng không Liên bang cho biết chuyến bay 4819 của Delta Air Lines, do Endeavor Air khai thác, đã bị rơi khi hạ cánh tại Phi trường vào khoảng 2:45 chiều. Trên phi cơ vào thời điểm đó có 80 người.

Theo FAA, Ủy ban An toàn Giao thông Canada sẽ chịu trách nhiệm điều tra. TSB, trong một bài đăng trên X, cho biết họ đang triển khai một nhóm điều tra viên và “sẽ thu thập thông tin và đánh giá sự việc”.

TSBAir đang triển khai một nhóm để điều tra một vụ tai nạn phi cơ tại Phi trường quốc tế Toronto / Lester B. Pearson, ON. TSB sẽ thu thập thông tin và đánh giá tai nạn. #media

— TSB Canada (@TSBCanada) ngày 17 tháng 2 năm 2025
FAA tuyên bố rằng tất cả các chuyến bay khởi hành và đến đều bị hủy tại sân bay Toronto Pearson vì lệnh dừng bay được ban hành do “tình trạng khẩn cấp của máy bay”.

Trong một tuyên bố, Delta cho biết Chuyến bay Delta Connection 4819, do Endeavor Air khai thác bằng phi cơ CRJ900, đã gặp phải “một vụ tai nạn phi cơ đơn lẻ” tại Phi trường quốc tế Toronto Pearson.

“Báo cáo ban đầu cho biết không có trường hợp tử vong nào”, hãng hàng không tuyên bố một phần. “Một số hành khách bị thương đã được đưa đến bệnh viện trong khu vực. Trọng tâm chính của chúng tôi là chăm sóc những người bị ảnh hưởng”.

Theo Delta, chuyến bay chở tổng cộng 76 hành khách và bốn thành viên phi hành đoàn.

Mặc dù không rõ thời tiết có đóng vai trò gì không, vụ việc xảy ra trong bối cảnh tuyết rơi liên tục ở khu vực này và sau những cơn bão mùa đông liên tiếp. Vào thời điểm xảy ra vụ tai nạn, Toronto đang hứng chịu những cơn gió ổn định từ phía tây với tốc độ 20 đến 30 dặm một giờ, với những cơn gió giật lên đến 40 dặm một giờ.

Vụ tai nạn này xảy ra sau một loạt thảm họa hàng không và các vụ tai nạn suýt xảy ra khiến người ta lo ngại về việc bay.

Một phi cơ phản lực chở khách của American Airlines và một trực thăng của Quân đội đã bị rơi gần Washington, DC, vào ngày 29 tháng 1, đánh dấu vụ tai nạn máy bay chết người nhất tại Hoa Kỳ kể từ ngày 12 tháng 11 năm 2001. Hai ngày sau, một phi cơ vận chuyển y tế đã bị rơi ngay sau khi cất cánh tại Philadelphia, khiến một bệnh nhân là trẻ em, mẹ của cô bé và bốn người khác trên phi cơ thiệt mạng. Một người trên một chiếc xe trên mặt đất cũng đã thiệt mạng.

Ngay sau đó, một chuyến bay chở khách đã rơi xuống băng biển Alaska, khiến toàn bộ 10 người trên phi cơ thiệt mạng.

Ny (Theo NBC News)

Phúc trình về tình hình thế giới của Tiến sĩ Ian Bremmer: Chế Độ Cai Trị Ở Iran Đang Bị Lung Lay

admin

-

February 17, 2025

0

Phúc trình về tình hình thế giới của Tiến sĩ Ian Bremmer: Chế Độ Cai Trị Ở Iran Đang Bị Lung Lay

Vài tháng gần đây, nước Iran phải chịu nhiều thảm họa tàn khốc, và chế độ cai trị ở nước này không đủ sức để đối phó với những nước thù nghịch ở trong vùng. Lực lượng an ninh Do Thái đã đánh gục hàng ngũ lãnh đạo của hai tổ chức đồng minh cật ruột của Iran: nhóm Hamas ở dải Gaza và nhóm Hezbollah ở Lebanon. Sự sụp đổ bất ngờ của chính quyền Syria do Bashar Assad cầm quyền không những khiến cho Iran bị mất đi một quốc gia đồng minh, mà còn làm gián đoạn nguồn tiếp tế vũ khí và nhiên liệu cho tổ chức Hezbollah. Nhóm phiến loạn Houthi ở Yemen từ bấy lâu nay vẫn hay đánh cướp nhiều tàu chở hàng trên Biển Đỏ, mới đây bị quân đội Do Thái đánh một đòn chí tử, đánh sâu vào nội địa Yemen. Cùng lúc đó, Iran nhận ra rằng nước Nga, một đồng minh quan trọng của Iran, ở ngoài vùng Trung đông chỉ quan tâm đến cuộc chiến xâm lăng Ukraine, không còn tỏ ra hào phóng với Iran nữa. Tóm lại, Iran đang chứng kiến sự sụp đổ của trục liên minh quân sự – Axis of Resistance- nhằm xây dựng một đế quốc trong vùng trung đông.

Trong năm 2024, Thủ tướng Do Thái Benjamin Netanyahu ra lệnh đánh thẳng vào Iran, và biết trước Iran sẽ không dám, hay không đủ khả năng đánh trả lại Do Thái. Ở Hoa Kỳ, ông Donald Trump người luôn luôn chủ trương cần phải gây sức ép đối với Iran, nay trở lại quyền ở Bạch Cung với chức vụ Tổng thống Hoa Kỳ. Có lẽ ông ta không muốn gây ra một cuộc chiến tranh toàn diện với Iran, nhưng chắc chắn ông sẽ theo dõi rất sát bất cứ cố gắng nào của Iran trong việc chế tạo bom nguyên tử. Hiện nay có rất nhiều áp lực về cả hai phía Hoa Kỳ cũng như Do Thái muốn biến sức ép tối đa thành hành động quân sự.

Những khó khăn trong nội tình nước Iran còn là đe dọa lớn hơn nữa cho giới lãnh đạo của nước Cộng Hòa Hồi Giáo này.

Nền kinh tế Iran từ bấy lâu nay đã bị trừng phạt, hạn chế đến mức làm cho cả nước gặp rất nhiều khó khăn về kinh tế vì bị cô lập khắp nơi. Gía trị đồng tiền của Iran đang bị mất giá không kìm hãm được, lạm phát ở mức trên 30%, và dân chúng bày tỏ sự tức giận tột độ với nhà cầm quyền.

Cơn giận dữ mới đây nhất của dân chúng là về vấn đề khủng hoảng nhiên liệu, năng lượng. Nhiều lần nhà ở của dân chúng bị cúp điện, trường học và công sở phải đóng cửa vì không có hơi gas để nấu nướng, hay để sưởi ấm. Nền kinh tế của Iran đã do một nhóm người bất tài quản lý kém cỏi và đầy tham nhũng. Mặc dù Iran là một nước có khối dự trữ dầu hỏa, hơi đốt lớn hàng nhì trên thế giới, vậy mà họ đang bị thiếu nhiên liệu. (Iran cứ để cho dầu thô đốt thả cửa để bù đắp thiếu hụt, vì vậy có nhiều thành phố bị ô nhiễm rất trầm trọng.).

Chế độ cầm quyền vẫn cương quyết áp dụng những nguyên tắc tàn ác, khắc nghiệt về luân lý xã hội khiến cho dân chúng tổ chức trở lại những cuộc biểu tình rầm rộ để phản đối chính phủ như từng xảy ra hồi năm 2022-2023. Đó là khẩu hiệu: Woman- Life-Freedom”, tức là “Quyền của Phụ Nữ- Quyền được sống- Tự Do.”. Đối với nhiều người dân Iran, việc cảnh sát hung hăng áp dụng luật bắt phụ nữ khi ra ngoài đường phải mặc toàn đồ đen từ đầu xuống chân càng làm cho người dân bực bội thêm vì họ đang bị khốn khổ do những khó khăn vì nền kinh tế bị cô lập. Trong kỳ bầu cử tổng thống hồi năm ngoái, chỉ có 50% cử tri tham gia đi bỏ phiếu, một tỉ lệ rất thấp trong một chế độ độc tài kiểu Iran. Sự bất mãn của người dân càng thẩm thấu sâu đậm hơn khi họ thấy hình ảnh Tổng thống Syria là Assad bỏ chạy sang Nga khi bị phiến quân đánh bật ra ngoài. Rõ rệt là Iran từng chi tiêu hàng tỷ đô la để duy trì, yểm trợ một chế độ độc tài trong cuộc nội chiến ở Syria. Ngày nay, tất cả số tiền đầu tư đó tan thành mây khói. Người dân cảm thấy xấu hổ, nhục nhã vì hành động sai lầm của nhà cầm quyền.

Mọi thất bại, suy sụp kể trên là do ông Tổng thống Massoud Pezeshki, một người được mệnh danh là “nhà cải cách”.

Ông Tổng thống thất bại này vẫn tiếp tục được sự yểm trợ của nhà lãnh đạo tối cao là Giáo Chủ Ali Khamenei, và Chủ tịch quốc hội Mohammad-Badger Ghalibaf, một nhân vật quyền lực về chính trị. Nhưng càng ngày càng có nhiều người Iran tỏ ra nản lòng. Trước đây, họ cứ nghĩ rằng Tổng thống Pezeshki là một nhà cải cách thực sự, nhưng rồi bây giờ ông tỏ ra là một nhà lãnh đạo yếu kém.

Đằng sau hậu trường chính trị, người dân Iran còn lo ngại rằng trong tương lai ai sẽ là người thay thế ông giáo chủ Khamenei khi ông ta chết. Ông già này đã được 85 tuổi, và còn bị ung thư prostate. Những kẻ sắp xếp quyền lực ở Iran trong Lực Lượng Quân Đội Cách Mạng Iran và những định chế thuộc hàng giáo phẩm có ít năm để chuẩn bị cho việc chuyển giao quyền lực. Song có lẽ đây là lần chuyển giao quyền lực tối cao đầu tiên kể từ 45 năm lịch sử của nước Cộng Hòa Hồi Giáo này.

Nhiều nguồn tin trong ban tham mưu chính trị ở Hoa Kỳ và Do Thái lý luận rằng chế độ cai trị ở Tehran sắp đến lúc sụp đổ. Chỉ cần một động thái nhỏ đẩy mạnh là chế độ này sẽ tan tành. Tuy nhiên, hiện nay Iran có thể được xem như con sư tử bị trọng thương, nhưng với khối hỏa tiễn, và máy bay không người lái khổng lồ của nó chứng tỏ rằng móng vuốt của con sư tử bị thương vẫn còn sắc bén lắm. Nếu giới lãnh đạo Iran cảm thấy họ bị dồn vào chân tường, cả thù trong lẫn giặc ngoài, có thể họ sẽ làm một hành động điên cuồng là gây ra một cuộc chiến tranh lớn ở trong vùng, lôi kéo Hoa Kỳ vào cuộc chiến mới. Đó chính là trường hợp sự suy yếu của Iran vô hình chung có thể trở thành một vấn nạn lớn cho cả thế giới.

Nguyễn Minh Tâm dịch theo báo TIME ngày 10/2/2025

HẢI HÀNH TỬ SINH (Vượt biên)

admin

-

February 17, 2025

0

Sau gần 11 năm bị bọn cọng sản Bắc Việt nhốt “tập trung cải tạo”chuyển đẩy ải nhiều trại khác nhau khắp Miền Nam Việt Nam nào là Suối Máu Biên Hoà, Phú Quốc Rạch giá ,Trảng Lớn Đồng Ban, Catum Tây Ninh rồi xuôi về Z30A Xuân Lộc Đồng Nai, tôi được cs thả ra và chỉ sau 28 ngảy sống chui tại Sàigon với nhà người bạn tù về trước ở cạnh nhà Thờ Ba chuông Phú Nhuận và liều mình đi vượt biên sau khi được người bạn thân cho đi ( đàng em trước 75 ) .

Số là như thế này : khi ra tù, cs có cấp 29 đồng tiền cs để đi đường, chúng tôi 15 anh em ra trại, đón xe đò từ quốc lộ I về Sảigòn, Chủ xe không lấy tiền, nên tiền vẫn còn nguyên trong túi …Hôm đó , tôi mượn chiếc xe đạp của bạn tôi để đi về Gò Vấp thăm Ông Cậu ruột và luôn tiện hỏi thăm Cậu tôi có biết gia đình vợ con tôi nay ở đâu ? Khi đi ngang qua chợ Ba Chiểu Phú Nhuận nghe hơi đói bụng muốn ghé chợ xem có thứ gì rẻ mua ăn lót dạ, tôi dựng xe bên cột điện và không quên.

Khoá xe cẩn thận rồi đi vào chợ … bên lề đường, có bả chị bán cháo, tôi hỏi bao nhiêu một tô, chị ta nói 2 đồng 1 tô, vậy thì tôi ưng ý lắm vì trong túi mỉnh còn nguyên 29 đồng cs cấp… tôi bảo chị cho tôi 1 tô và chị ta đẩy cái đòn ngồi cho tôi ngồi rồi vui vẻ múc cháo chuyển cho tôi… Ấy ! sao chị ta cứ cầm chặc tô cháo trên tay mà không buông tay đưa cho tôi, mắt chị lại đăm đăm nhìn tôi, tôi thấy làm lạ ? cũng hơi lo lo không biết chuyện gì đây ? Và cũng sợ nửa …Tôi hỏi chị, ủa ! sao chị cứ nhìn tôi vậy ? Chị không đưa tô cháo cho tôi ; Lúc bấy giờ chị ấy lên tiếng, dạ em thấy anh ….., sao em quen quen !! Tôi rất ngạc nhiên và rất dè dặt cẩn thận, tôi bình tỉnh và hỏi lại : chị quen tôi lúc nảo và ở đâu ? chị ấy lại hỏi tôi, anh có bao giờ ở Qui Nhơn Bình Định không ? Lúc nầy tôi giực mình và càng sợ hơn nửa vì Qui Nhơn là nơi tôi lảm việc nhiều năm nhất của Thời Đệ nhất Đệ nhị Cọng Hoà…càng lo càng sợ, nhưng tôi vẫn hỏi tiếp : vậy, chị biết tôi thế nào đây ? chị ấy, không ngần ngại hỏi tôi , anh có biết anh Qúy không ? Trời ! ! Tôi ngẩn ngờ chốc lác ( tôi nói trong bụng , Qúy là Thiếu Uý Qúy phụ tá cho tôi lúc tôi Trưởng Phòng Quản Trị nhân viên Kế Toán Tiểp Liệu BCH/CSQG/Tỉnh Bình Định đây mả, phải rồi !! ) vậy, chị là ai ? Em là vợ anh Qúy…..đúng rồi, Qúy là Nguyển Qúy ở khu 2 bến cảng phải không ? Dạ, phải … vậy anh, anh là Lê Quang Dật đây, cùng một Đơn vị với Qúy ở Qui Nhơn trứơc 75 , chị Qúy đổ tô cháo lại vảo nồi và không ngần ngại bão tôi đứng dậy cùng đi với chị ấy vào nhà, chị ta quẫy gánh đi trước , tôi theo sau, nhà chị ấy cạnh chợ nên một hai phút sau chúng tôi đã vảo nhà , nhà rộng rải, đằng trước bàn Thờ phòng khách vẫn thấy còn sum sê, tươm tất nhưng các phòng sau thì trống rỗng, tôi hỏi Qúy đi đâu rồi ?, vợ Qúy ghé tai tôi nói nhỏ: anh Qúy đi Rạch Giá đóng thuyền để chuẩn bị đưa cả nhà vượt biên … Ôi ! tôi vui không thể tả, Trời Phật đã đẫy đưa cho tôi gặp lại được Quý, một Sỉ Quan phụ tá mà tôi thương mến và nâng đở thuở ấy lại lả người đang chuẫn bị một chuyến vượt biên như ý mong muốn cuả tôi khi bước ra khỏi trại tù cọng sản mà tôi thề rằng SỐNG CHẾT THẾ NÀO, TÔI CŨNG TÌM ĐƯỜNG VƯỢT BIÊN …Những ngày tá túc tại nhả bạn tôi cạnh nhà thờ Ba chuông Phú Nhuận, tối nào tôi cũng mượn xe đạp bạn tôi chạy xuống bến Bặch Đằng đứng trứơc Tựơng Dài Đức Thánh Trần Hưng Đạo , tôi khấn vái ,vang xin, cầu nguyện Ngài phù hộ cho tôi gặp được một ân nhân nào giúp đở cho tôi đi vượt biên , vì mới ra tù tiền vàng đâu có mà tính chuyện đi vượt biên , chỉ có cách “ canh me “ ( từ của những ngừơi Sài Gòn thường xử dụng để trao đổi với nhau ) chịu khó và kiên nhẩn “ canh me “ như thế này và tôi cũng thường nghe kể Đức Thánh Trần thừờng thị hiện che chở nhiều ngừơi thuyền nhân lâm nạn, vì Ngài không những Bậc Thành mà là Thánh Tổ Hãi Quân QLVNCH nữa , tôi nghỉ lời khấn nguyện của tôi đã đến với Ngài và Ngài đã cho tôi gặp đựơc Qúy ! Cám ơn Nrgài, con xin ghi tạt mãi trong lòng ơn cứu độ của Ngài…. trở lại, khi hỏi chuyện với vợ Qúy, biết Qúy chiều mai trở về Sàigon, tôi hẹn với vợ Qúy chiều mai anh Dật trở lại, lúc ấy vợ Quý sửa soạn cơm nước mời tôi ở lại ăn cơm trưa và nói với tôi anh ra đem xe đạp vào nhả …. cơm xong, tôi xin phép đi Gò Vấp về gặp Ông Cậu để hỏi thăm tin tức gia đình, nhưng khi gặp được Ông Cậu, ông cùng chỉ biết gia đình tôi ở kinh tế mới Đồng Phú thế thôi, ông không biết gì thêm nửa. Như thế, tôi cũng khó tìm ra điạ chỉ để nhắn gởi tin tức về tôi …. Hôm sau, tôi xuống nhà Qúy, anh em mừng rở gặp mặt nhau qua bao nhiêu năm xa cách, Qúy cũng đi “cải tạo “ nhưng khá “ rẻ “ chỉ 4 năm 3 tháng, chúng tôi kể chuyện vui buồn rồi sau đó Qúy kể chuyện chuẩn bị vượt biên; Qúy cho biết đang đóng tàu quy mô hơn để đưa toàn bộ giá đỉnh kể cả bố mẹ mình và bố mẹ vợ, còn chuyến này chỉ cho con trai đi theo thuyền nhỏ để dò đường, thuyền nầy chở cũng được 20 người toàn là người Hoa, chắc cũng còn vài ngày nửa là khởi hành, mọi sự đã chuẫn bị xong xuôi , bải đáp đâu đó họ đã lo tính cả rồi …anh mới về, nếu anh muốn đi vợ chồng Qúy mời anh và gia đình cùng đi, tôi ôm choàng lấy Qúy và vui mừng vô hạng…, tôi hỏi Qúy : bao giờ đi ? Qúy đáp : chuyến dò đường 3 ngày nữa khởi hành, chuyến nầy là bạn của Qúy, tôi chỉ hùn hạp chút đĩnh,còn chuyến sau của chính riêng Qúy phải mất 4,5 tháng chờ tin tức con tôi đi chuyến này ra sao đã, vã lại đóng tàu mới còn nhiều phức tạp phải giải quyết từ từ mới an toàn ; Tôi không một chút suy nghỉ , trả lời với Qúy rằng: Qúy cho anh đi chuyến đầu, Qúy lại hỏi tôi , vậy anh làm sao liên lạc được với chị cho kįp, cấp bách như thế không ổn đâu anh Dật ; Tôi nói với Qúy không sao! Nếu Trời Phật cho tôi liên lạc được Gia đình thì Phước Đức cho tôi lắm …nếu không , Qúy dành cho anh 3 chổ được không trong chuyến này ? Qúy trả lời : trừ anh ra còn 2 người khác nếu không phải là gia đình anh thì phải đóng 3 cây . Tôi nói , vậy là tốt lắm rồi….

Ngày tôi mới ra tù và tá túc tại nhà người bạn như tôi đã kể phần trên, trên đường đi xe đạp từ nhà Thờ Ba chuông đường Trương Mình Giảng đến đường Bạch Đằng nơi có Tượng Đức Thánh Trần tôi phải đi ngang qua chợ Trương Mình Giang, nơi đây tôi có bà chị bà con bạn gì ruột ở cạnh chợ, do vậy tôi có ghé thăm để hỏi chị ấy có biết gì tin tức về Gia đình tôi không ? Nhưng đều vô vọng, tôi cũng thăm dò chị ấy có quen ai tổ chức đi vượt biên không ? Chị ấy trả lời lúc ni thì không ? trước đây thì có ; chị mất biết bao nhiêu vàng cho hai đứa con đi vượt biên, nhưng tiền mất tật còn, bị lộ, bị bắt rồi bao nhieu vảng cũng phải chạy chuột con ra ; Bây giờ, cậu muốn đi thì phải cẩn thận, tìm chổ nảo chắc chắn đàn hoản mình tin được, cậu do hỏi xem, chị sẻ cho cậu vàng để đi và luôn tiện cậu dẫn hai cháu đi cho chị . Tôi qúa mừng và chính vì vậy mà hôm nay tôi phải ghé nhà chị ấy để báo cho chị tôi biết là tôi đã có đường giây tổ chức vượt biên rất bảo đảm, 3 cây 1 người, sau một hồi căn dặn tôi cẩn thận, chị đưa cho tôi 9 cây vàng, chị ấy quá tốt…thương con lo cho con một phần mà còn thương đứa em mới ra tù chưa gặp được vợ con mà đã vội ra đi… Tôi thưa với chị tôi rằng : em nhận 6 cây để đóng cho hai cháu ; còn em, người tổ chức là bạn em họ cho em đi không, nhưng nếu chị cho thì em xin nhận 1 cây để góp thêm cho bạn em đóng tàu , vui vẻ tôi nhận 7 cây và nhanh chóng tôi đạp xe xuống nhà bạn tôi trở lại để thông báo và chuẩn bị tinh thần ra đi cho dù chưa gặp được gia đinh sau bao nhiêu năm xa cách… Tôi luôn nhắc nhỡ trong lòng hãy can đảm lên, không được nhút nhát nếu ra đi bị lộ, bị bắt thì cứ xem như mình được chúng ( trường ngục )cho “ đi phép “ về Saigon chơi 28 ngảy, hết phép trở vô lại trại là xong ngay, có gì mà lo sợ…đối đế, tàu bị bão tố đánh chìm hay hải tặc cướp của hãm hiếp,giết người rổi đâm chìm tàu thì mình cứ xem như đã chết trong ngục tù cọng sẵn do bọn chúng hành hạ khổ sai lao động đói khát, bệnh tật chết là được rồi nên tôi rất yên tâm ra đi không một chút do dự đắn đo; biết ra đi là cái chết trước gan tay , không bị cs phát hiện bắng đuổi trúng đạn chết, không bị hãi tác đâm chìm tàu thì cùng bị bão đánh tàu chìm vì chúng tôi ra đi trong mùa sóng to gió lớn bão tố triền miên xẫy ra ( tháng 11 mùa mưa bão ) anh Qúy lợi dụng thời tiết khắc nghiệt như vậy bọn cọng sản lơ là canh gắt nên quyết định ra đi là qúa chí lý nó an toàn hơn . Nhưng,nó lại thập phần nguy hiểm với thời tiết……Nghỉ cho cùng , ĐƯỜNG TỈM TỰ DO không phải tự nhiên mà có, nó phải trả bằng máu, nườc mắt và thân mạng . Do vậy, chúng tôi vui vẽ ra đi, không do dự

Ôi !! Xin phó thát thân mạng cho Trời Phật, các Đấng Thiêng liêng phù hộ và che chở… chỉ nghỉ như vậy và luôn cầu Nguyện mả thôi ,

Hôm ấy, ngày 14/11/85 vào khoảng 5 giờ sáng 3 cậu cháu tôi khởi hành từ Chợ Trương Mình Giảng lên bến xe Miền Đông,đến bến xe tôi cứ theo kế hoạch của Qúy đã hướng dẫn, tìm người dẫn đường đúng dấu hiệu cứ bám theo người đó và không được nhìn mặt nhau( xin mở ngoặc ở đây)Qúy đã cho tôi cũng như người dẫn đường biết dấu hiệu nhau, nên tôi yên tâm tìm đối tượng … Ồ !! người đó đây rồi, tôi như trinh thám bám sát mục tiêu, người ấy cầm sẳn 4 vé xe đò bườc lên xe, ba cậu cháu tôi cũng tiếp theo chân người đó lên xe tỉnh bơ không một chút gì lo ngại, đến bến xe Cần Thơ người ấy xuống, cậu cháu chúng tôi xuống…mục tiêu đi trước, chúng tôi theo sau, lên xe ngựa chúng tôi cũng lên theo, tiền bạc người ấy trả, cậu cháu tôi cứ ngồi tỉnh bơ….xuống xe đi một đoạn đường khá dài, qua một rạch nước rộng đi sâu vảo lùm cây có một chiếc ghe nhỏ và một người chở sẵn ở đó. cả 4 người chúng tôi lên ghe, lúc bấy giờ trời đã ngã tối, ghe di chuyển chúng tôi qua những đường suối rạch quanh co rồi ra sông, đấy là chiếc ghe Taxi ( từ của người vượt biên gọi ) ghe chạy giửa giồng sông một đoạn rồi tấp vào lùm cây cừa bên giồng sông, bấy giờ người hường dẫn mới lên tiếng nói “ Ông trèo lên cây cừa nầy ngồi chờ,cố gắng đừng lộ diện, đừng ho, khi nào tôi trở lại đây, tôi sẽ bấm một chớp đèn pin báo hiệu để ông nhận diện và hai chớp thì ông lên tiếng tôi sẽ vào chở ông ra tàu mẹ, còn hai cháu này tôi sẽ ém nơi khác ông yên tâm .

Ngồi ở trên cây nầy, nhìn đồng hồ đeo tay, đã 12 giờ khuya sao vắng vẻ, tôi hơi lo và nghỉ anh Qúy và mình bị “taxi” cs gài rồi… thế nhưng, 1 giờ 15 phút sáng, có đèn pin chớp 1 cái tôi mừng, tiếp theo 2 chớp ( theo lời dặn người dẫn đường ) tôi lên tiếng ! dạ tôi đây, người ấy bão tôi xuống ghe ra “ tàu mẹ “ …nhảy vọt xuống ghe lòng vui biết cở nào, khi ghe tấp vào mạn tàu mẹ ( thật tỉnh mà tả, nói đến hai tiếng tàu mẹ tưởng như to lớn ghê gớm lắm ) nhưng không,đó là 1 chiếc tàu đánh cá loại nhỏ cở 13 thước chiều dài , rộng chừng 6,7 thướt đó thôi, việc đầu tiên tôi nhảy qua tàu, tôi lên tiếng kêu Thọ Thảo hai đứa có đây không ? (hai đứa cháu tôi dẫn đi theo) cả hai trả lời “ dạ ! có rổi cậu, tôi mừng quá…lọt mất hai đứa cháu, tôi ăn nói với chị tôi sao đây ? Lạy Phật, con xin đội ơn Ngải che chở cho cậu cháu con …. ra đến Hải phận Quốc tế, sóng to gió lớn cơn bão thịnh sộ nỗi lên, con tàu bấp bênh nhào lên lộn xuống ,sóng, nước đập vào mạn tàu …tàu vỡ, mọi người hoản hốt, tài công thì quá trẻ, đa số là phụ nử, trên tàu 24 người cả nam lẫn nử trong đo tôi là đản ông lớn nhất và với 5 cháu trai tuổi tử 15,16, con của Qúy có mặt ở trên tàu nhưng tuổi cũng còn ngây thơ còn ai lớn hơn nữa, lúc bấy giờ tôi phải ra tay… Tôi yêu cầu mọi người bình tỉnh và đề nghi mọi người cởi áo , phụ nử các chị chỉ chừa lại áo ngực tất cả giao cho tôi để trám các lổ bị sóng đánh vở và sắp xếp người ngồi tấn giử chổ trám không cho nườc vào còn các cháu con trai, tôi điều động xuống ngồi dưới cạnh máy nổ ,sau đó tôi đổ bớt 3 can dầu để làm 3 cái gàu tát nước,cầm cự như thế hể chúng tôi trông thấy tàu hàng, tàu buôn chúng tôi lấy áo đốt lửa và lấy áo viết chử S. O. S kêu cứu , nhưng đã 3,4 ngày vả gặp ít nhất 3 lần tàu xuất hiện mà chẳng có tàu nào dừng cứu trong lúc tàu chúng tôi đã bị tàu hải tặc chận cướp bóc và hãm hiếp, chúng nhảy qua tàu xô đẩy lục lạo tìm vàng và dành nhau hảm hiếp không chừa một ai. Qúa tội nghiệp cho các chị …. Nước lại ồ ạt tràn vào, tôi lại phải sắp xếp một lần nữa, các cháu trai qua mệt mỏi đuối sức không giử được gàu, sóng đánh buông tay , gàu trôi tôi lại phải đổ bớt 2 can dầu nửa, lần nầy tôi lấy vãi áo xe giây cột vào gàu và nhắc nhỡ các cháu cố gắng nắm giử chặc giây vì mình chỉ còn 1 can dầu mà thôi nếu đánh rơi nửa thì cùng đường hy vọng, cháu gái tôi cũng may mắn, tôi hoá trang cho cháu con trai ngồi chung với 5 cháu trai dưới máy nổ nên 2 lần hãi tặc cháu thoát được, nhưng cũng đã đuối sức vì đói, khát nước mà phải lăn lộn tát với mấy cậu con trai cả suốt mấy ngày qua, rất tội nghiệp cho cháu gái tôi . Trời đã xế chiều, sóng vẫn còn đập mạnh, lênh đênh trên đại dương đã 5 ngày đường vô vọng tìm phương hướng, con của Qúy và cháu trai của tôi lớn nhất trong đám, chúng nó cũng lăn lộn mấy ngày nầy rất vất vã để động viên lũ nhỏ, nhưng cả hai đứa cũng không khá hơn ai …

cháu tôi tuy 16 tuổi nhưng rất thư sinh vì con nhà giàu chỉ biết lo ăn học nên cũng yếu đuối lắm …Rồi lại một chiếc gàu bị sóng đánh đức giây nữa . Tôi thở dài cùng đường cứu chửa .Lần nầy, chỉ còn 1 cái là hết tôi xe giây lớn gấp 2 lần trước khoan lỗ cột kỷ càng và nói với các cháu , tụi con thay nhau mà tát, thấy mệt thì nghỉ đứa khác tát, minh cẩm chừng chờ sáng mai gió yên biển lặng mình hy vọng gặp tàu cứu….Nhưng sức người có hạn 5,6 ngày đường kiệt quệ lương khô, nước uống cũng cạn, chị tôi cũng cho cậu cháu tôi 10 trái bách thảo khô Đàlạt đi đường mỗi khi khát nước bẻ một miếng ngậm cho đở khát, nhưng đâu chỉ dùng riêng cho cậu cháu tôi, tôi cũng phải chia xẻ cho mọi người trong mấy ngày qua nên giờ này không còn một trái, chính tôi cũng mệt lã đây rồi , môi nức, nôn mữa muốn xĩu,nhưng gắng gượng phụ giúp tải công và con trai Anh Qúy giữa lúc 9 phần chết một phần sống ai nấy mang nổi thất vọng …..Thế rổi, trông đêm tối không trăng bầu trời một màng tối đen , rồi bỗng nghe tiếng kêu thất thanh của cháu trai tôi : Cậu ơi ! Cậu Dật ơi !!con Thảo xỉu rồi , nó thả mất cái gàu rồi, thế lả hết can dầu đâu còn nữa, tôi điên cả cái đầu…Tàu ngày hôm nay hết dầu, tắt máy để cho gió đẩy tới đâu thì tới không cần biết, giờ nầy thì vô vọng ; tôi phải chạy tới lo cho cháu gái tôi, nó đang ngầt xĩu ….nó là đứa con gái cưng của chị tôi, tôi phải lo và gìn giử nó, ra đi chị tôi đã căng đặn và gởi gắm nó cho tôi …..Trời đất ơi !! chỉ một khoảnh khắc trôi qua, nước đã tràn vào đầy ấp cả lòng thuyền vì không còn bất cứ vật gì để dùng tát nước, mọi người nhao nhao đòi phá sàng tàu để lấy váng thủ thân khi tàu bị chìm còn có tấm váng để ôm hy vọng lênh đênh trên đại dương cầu may được tàu vớt ….Nườc đã lên cao rồi, tôi phải làm sao đây bây giờ ! không còn kịp suy nghỉ, tôi nói to lên : xin bà con yên lặng, những ngày qua bà con chúng ta đã hết lòng cầu nguyện Trời, Phật , giờ nầy đây cũng dừơng ,THẬP TỬ NHẤT SANH xin bà con yên lặng bình tỉnh nhất tâm Cầu Nguyện lần nữa…trong yên lặng, tôi đang lâm râm Cầu Nguyện “ Nam Mô Đại Từ Đại Bi Cứu Khổ Cứu Nạn Linh Cảm Ứng Quan Thế Âm Bồ Tát “ thì một vệt sáng bay xoẹt qua mắt tôi, tôi hét lên : Thảo ! Con cởi cái áo cho cậu, cầm cái áo tôi đến đầu máy ngấm dầu xăng bật lửa đốt …trời ! từ phía bên phải thuyền chúng tôi có đèn pha rọi vào, mọi người trong chúng tôi la lên CỨU,CỨU chúng tôi với !! ( nhìn đồng hồ lúc ấy 11giờ 49 phút đêm 20/11/85 )Nếu không phải là phép mầu nhiệm, thì hiện tượng ấy không thể xẫy ra giữa cơn tuyệt vọng

(tôi xin mở ngoặc ở đây ) : lúc cháu gái tôi đã lên được thuyền vỉ để tránh hãi tặc dòm ngó con gái với cái tuổi 14,15 nên tôi hoá trang cháu con trai như tôi đã kể phần trên ) đúng là đêm 20 trời tối như mực mây phủ cả bầu trời tàu chúng tôi dạt vào đó mà không hay biết có một chiếc tàu đang neo ở đấy, mừng quá nó xuất hiện đúng lúc tàu chúng tôi sắp chìm vỉ nước đã vào đầy gần đến mạn tàu, thế rồi chiếc tàu ấy nổ máy chạy sát vào tàu chúng tôi quăng giây qua tàu chúng tôi và chỉ cho chúng cột chặc vào sườn tàu rồi từng ngưởi đu giây qua tàu bên đó , tôi là ngưởi qua cuối cùng vì phải đứng bên này giử phụ sợi giây, khi qua được bên tảu vớt, tôi nằm sãi trên bon tàu ôm bình nước uống cho đã vì mầy ngày qua không có một giọt nước vảo miệng khô cả họng, uống gần hết bình nứơc , nhìn qua tàu mình thì chiếc tảu đã chìm mất . Cháu Thọ tôi , nói tiếng anh thông thạo trao đồi được đôi chút với người Thái này( cậu Thái này bập bẹ nói và hiểu chút chút ) nên chúng tôi biết anh ta lái tàu nhỏ này chỉ có một nhiệm vũ duy nhất cứ 3 tiếng đồng hồ , anh cho nồ máy chạy đi kiểm soát phao giăng lưới vì công ty anh giăng lưới đánh cá cả một vùng rộng lớn ở đầy, kiểm soát xong anh lại trở về neo ở đây vì nơi nảy là thung lũng lặng gió , sau đó cháu Thọ nói với anh ấy, chúng tôi vừa khát nước vừa đói, khát thì anh đã cho uống còn bây giờ anh có gì ăn được giúp cho chúng tôi ăn với, thế rồi anh ầy lấy gạo nấu cháo cho chúng tôi dùng tạm, thật quá dể thương gặp được người Thái quá tốt bụng….Ăn cháo xong, anh ta nói : vì tàu nầy nhỏ không đủ sức chứa số đông nầy , vã lại không có lương thực để giúp Qúy vị , nên tôi sẻ đưa các người đến tàu lớn hơn cũng cùng công ty đánh bắt cá chúng tôi, nói xong chừng một tiếng, anh ta cho nổ máy kéo neo lên và cho tàu chạy lòng vòng khá lâu, lúc bấy giờ trời đã sáng , mới gặp được một tàu khá lớn, anh ấy dừng tàu tắt máy nói chuyện với đám thủy thủ bên tàu kia bằng tiếng Thái rồi anh ta thả neo, lội qua tàu bên kia , nhảy lên đải chỉ huy…thì đám thủy thủ tàu lớn ào ảo phóng xuống lội qua tảu chúng tôi tấn công dành nhau lột quần áo phụ nử dở trò hảm hiếp, chúng tôi la lên : cứu chúng tôi, cứu chúng tôi với !!, ngay lập tức cậu chủ thuyền nhỏ từ trên đài chỉ huy phóng xuống nhảy lên tảu nhào xô bọn Hải tặc , và cũng ngay lúc đó loa phóng thanh tàu lớn lên tiếng can thiệp, bọn dâm tặc nầy nhẫy xuống tàu trở về lại tàu lớn… hú hổn các chị em thoát được bận nầy, thương qúa là thương ! Tội nghiệp cho các chị và các em gái trên tàu tôi …. Bây giờ người Thái trẻ chủ tàu cứu chúng tôi nói với cháu trai tôi rằng , anh ta sẻ đưa chúng tôi ra gởi tại giàn khoan và đây là giàn khoan của Mỹ;vì công ty chúng tôi không cho nhận ngừơi vượt biên lên tàu , tin này cháu tôi Loan báo cho mọi người biết, tất cả đều vui mừng, reo hò quên hết mệt mỏi sợ hãi, vì ở Sài Gòn họ thường nghe nói đi vượt biên gặp được giàn khoan xem như mình đã thoát và sẽ được đến bến bờ TỰ DO… Thế rổi ! Cậu ta kéo neo cho tảu chạy một đoạn khá xa tảu lớn hồi nảy, sau đó dừng lại và tắt máy, không hiểu tại sao cậu ta lại ngồi sửng sờ ôm đầu khóc, cháu trai tôi hỏi nó. cậu ta cho biết cách đây 10 năm khi nó bắt đầu đi hành nghề biển , mẹ nó có cho một sợi giây chuyền bằng vàng 5 lượng có Tượng Phật và bà đeo vào cổ nó , dặn nó mỗi khi con lặn xuống nước con nhớ ngậm Tượng Phật vào miệng trước khi nhảy xuống nước, lúc tôi nghe mấy người la thất thanh dưới tàu, tôi không kịp ngậm Tượng Phật vội nhẫy xuống để cứu mấy người, sóng đánh đức giây chuyền trôi mất, vừa nói vừa tức tưởi khóc như đứa trẻ mới lớn lên, quá tội nghiệp…Các bà,các chị chẳng ai rủ rê ai họ tự động rút vàng dấu trong hậu môn ra để tặng lại cho cậu ấy( xin mở ngoặc ở đây) ngừơi Hoa đi vượt biên thường họ để dành những chiếc khâu vàng cột thảnh chuồi nhét vảo hậu môn để dấu kín hãi tặc cướp bóc, khi đến nơi an toàn kéo ra để tiêu dùng….,nhưng cậu ta từ chối, không những thế cậu ta cho biết 6,7 ngày nửa cậu ta sẻ vào đất liền, nếu trên tàu ai có địa chỉ thân nhân ở nườc nảo cũng được, tôi đưa giấy, bút cho để viết báo tin gia đình, nhớ ghi rỏ địa chỉ, vảo đất liền tôi có rất nhiều bạn Việt Nam ở đó , tôi sẻ nhờ họ điền vào gởi đi cho … mọi người vui mừng và không ngớt cám ơn cậu ta , thế là hai cây bút chì chúng tôi chuyền nhau viết….Tôi xin thưa ở đây, khi ba cậu cháu chúng tôi đi, chị tôi ( mẹ của 2 đứa cháu ) có đưa cho tôi địa chỉ Sư Ông Nhất Hạnh bên Pháp,sợ đưa địa chỉ VN sẻ không báo tin được vỉ chưa có nước nào khối Tự Do bang giao với VN lúc bấy giờ, điạ chỉ ấy tôi viết vào chiếc áo thun bận trong người nên rất an toàn … Người chủ tàu tốt bụng ấy, lúc đó cho nồ máy, kéo neo lên và trực chỉ chạy ra giàn khoan, chúng tôi gom thơ lại , chính tay tôi chuyển đến cậu ấy và các chị cũng không quên gởi tặng mấy khâu nhẩn vảng; nhưng lại một lần nữa cậu ta cự tuyệt từ chối . Chúng tôi vô cùng cảm kích tấm lòng quá tốt của một Người Thái trẻ tuồi có một Đức Tính Tử Bi hiếm có, chúng tôi ai nấy rất cảm động và hết lời cám ơn ráo riết…..Tàu chạy suốt 2 tiềng đồng hổ gặp giản khoan, chúng tôi reo mừng không thề tả được, trên giàn khoan, một chiếc xà lan rộng dài như một sân bay của hạm đội và cũng đã có số đông đồng bảo mình được vớt lên ở đó từ trứơc , họ vẩy tay vui mừng chào đón chúng tôi như họ gặp đươc người thân , bấy giờ trên đài giàn khoan phóng loa kêu gọi bình tỉnh giử trật tự, cháu trai tôi bây giờ làm đại diện cho 24 người thuyền nhân chúng tôi đề trao đổi tin tức bằng tiếng anh với họ và xin được giúp đở, lát sau họ thả thuyển nhỏ xuống vả lần lược cho chúng tôi lên xà lan (phà).trên phà họ đã dựng nhiểu tấm lểu giây dợ chằng chít với nhau vào những móc sắt trên sàng xà lan để che mưa nắng cho mọi ngưởi thuyền nhân được vớt có nơi tạm trú chờ di chuyển vào đất liền …Chúng tôi, ở trên xà Lan giàn khoan gần cả tháng, cứ vài ngày trực thăng thả từng rớ ( lưới vỏng )thực phẩm xuống giàn khoan , nhân viên giàn khoan đem phân phát từng lểu cho thuyền nhân không thiếu thứ gì , nào trái cây táo, nho, thịt hộp ,lương khô, bánh mì nước ngọt .v.v…ăn uống đầy đủ ; lại nữa mỗi lều chúng tôi còn được phát 3,4 cần câu để câu cá. Ôi thôi, nói chuyện câu cá là thứ tiêu khiển vui nhất thời giàng chúng tôi sống trên xà Lan, ngảy nảo cũng móc mồi ( ruột bánh mì ) thả xuống là cá ngừ đớp ngay, con nào con nấy to xanh móc lưởi câu đu tòn teng vui ơi là vui ! ! ; Trên xà Lan họ cũng thiết kế cách vài chục mét một cái chão nấu bằng điện( Lò điện ), thế rổi câu đựơc cá thả vảo chão luộc ăn mệt nghỉ … ngày lại ngảy , hôm đó Cao Uỷ cho tàu ra chở chúng tôi vào đất Thái, chúng tôi từ giả công nhân và ban chỉ huy giàn khoan và không ngớt lời CỨU HỘ, nếu không có giàn khoan ở gần vùng biển tàu Thái cứu chúng tôi thì lúc ấy biết tính làm sao, trong lúc nghiệp đoàn công ty đánh bắt cá của cậu ta không cho vớt người vượt biên tỵ nạn. Tàu Cao ủy rời giàn khoan, đưa chúng tôi vào trại tỵ nạn Songkhla (gần bờ biển ) và sau đó chúng tôi được di chuyển bằng đường bộ cả 3,4 trăm thuyền nhân được đưa lên 5,6 chiếc xe đò lớn chở sâu vảo nội địa Thái suốt đêm rạng sáng mới đến một trại Tỵ nạn qúa đổ sộ,đó là Trại Tỵ nạn Sikiew, trại thuộc tẩm cở lớn nhất Đông Nam Á và có văn phòng Đại Diện Cao Uỷ Liên Hiệp Quốc ở đó ; đoàn xe vào sân trại, chúng tôi xuống ngồi tập trung trước sân trại , gần 400 thuyền nhân đang ngồi chờ để được sắp xếp vảo các dảy nhà ở; bỗng loa phóng thanh gọi đích danh tôi : ông Lê Quang Dật đứng dậy, ra khỏi hàng có cảnh sát dẫn đến gặp Cao Uỷ… Tôi không biết chuyện gì xẩy ra đây nữa qúa khiếp, các cháu tôi kể cả những người đi chung tàu cũng ngạt nhiên và ngẫn ngơ lo cho tôi ….. Vào Văn phòng Cao Uỷ, tôi đứng đối diện với một phụ nử trung niên qúy phái , cô ta lên tiếng chào Ông Dật và mời tôi ngồi ; hú hồn ! Người phụ nử nầy là người Việt Nam, tôi bớt lo sợ phần nào, tôi bình tỉnh chào chị, sau đó chị ấy kéo trông hộc ra một tấm giấy trao cho tôi và nói ông Dật xem đi… tấm giấy là một điện thư từ Lảng Mai Pháp Quốc gởi Bà Kim Dung Đại Diện phái Bộ Liên Hiệp Quốc, Cao Uỷ Trửơng các Trại Tỵ Nạn Đông Nam Á , đọc được hàng chử nơi gởi là tôi mừng rồi …biết đây là Ông Nhất Hạnh Làng Mai đã nhận được thơ của tôi rồi ( thơ tôi viết gởi Ngài lúc tàu Thái cứu ), tôi mỉm cười vui mừng…Bà ấy giới thiệu ngay , bà nói : Tôi là Kim Dung Đại Diện Cao Uỷ, tôi là bạn thân với chị Cao Ngọc Phượng cùng học văn khoa Đại Học Sàigòn, Cao ngọc Phượng bây giờ là Thư ký riêng của Ngài Nhất Hạnh bên Pháp, Ngài nhận được thư của Ông và Ngài đã bão Cao Ngọc Phượng đánh điện thư cho tôi để báo tin ông đã có mặt tại giàn khoan và cũng có thể vào đất Thái, chính vì vậy mà tôi cho tàu ra giàn khoan sớm hơn quy trình đề luôn dịp chở Ông vào đất liền nghỉ ngơi lấy lại sức khỏe, đồng thời Tôi cũng được biết ông Dật là Huynh Trưởng Gia Đỉnh Phật Tử mà tôi cũng là Đoàn Sinh GIa Đình Phật Tử đây….Phật đã đưa đẩy cho anh em mình gặp nhau, vậy tử đây chúng ta là anh em nhé, anh Dật xem hết điện văn đi, Kim Dung sẻ cho anh thêm một tin vui nữa, rồi chị Kim Dung lại kéo hộc ra lấy một bao thơ gởi bằng đường Bưu Điện, đọc qua thơ , tôi đựơc chị Cao Ngọc Phượng kể cho chị Kim Dung biết sơ lược lý lịch của tôi và trong đó có kể tôi đi “cải tạo” gần 11 năm, ra tù 28 ngày chưa gặp đựơc gia đình nhưng gặp được nhân viên củ trườc 75 đã cho đi vượt biên , chính vì vậy Sư Ông Nhất Hạnh bão Cao ngọc Phượng gởi cấp tốc tặng tôi 200 dollars…chị Kim Dung nói : do vậy , Kim Dung mời anh Dật lên gặp Kim Dung đây…vui ơi là vui !! một thuyền nhân mới cập BẾN BỜ TỰ DO lại được nhận 200 dollars tiền Mỹ như một giấc mơ…., cám ơn Trời Phật’ tôi sẻ dành số tiền nầy nhờ chị Kim Dung ra phố mua cho tôi ít qùa gởi về việt Nam cho gia đình theo địa chỉ nhà chị tôi ở chợ Trương Mình Giảng để nhờ chị tôi tìm cách chuyển đến cho gia đình vợ con tôi hiện đang sống trong rừng thiêng nước độc kinh tế mới của cs VN , gia Đinh tôi chắc chắn giờ nầy đang cẩn thuổt chống sốt rét, mùng, mển, vải. áo quần và một ít kẹo bánh cho con tôi , tôi nói với chị Kim Dung như vậy, và tôi nhờ chị ấy mua nốt 200 đổng theo những món tôi vừa kể trên và chị ấy cũng nói với tôi anh nhớ mua thứ gì ghi rỏ tờ giấy cho tôi, đồng thời anh cũng viết một lá thư cho gia đình anh, Kim Dung sẻ bõ vào thùng qùa gởi đi, chính nhờ chị Kim Dung nhắc như vậy, nên tôi lại phải nhờ chị ấy mua thêm 2 chai rượu “ Tây “ để một chai tặng cho anh rể tôi( tức ba của 2 đứa cháu ) và một chai tặng cho anh Qúy, đây món qùa đầu tiên tôi mới đặt chân lên vùng trời TỰ DO, tôi còn căn dặn vợ tôi nhớ kèm theo ít bánh kẹo để tặng hai anh …

Từ đó, tôi và chị Kim Dung gặp nhau hằng ngày, chị ấy mời tôi hợp tác với Cao Uỷ viết một ít nguyên tắc, điều kiện và hệ thống điểu hành cấp tỉnh trổ xuống của Ngành CSQG để phụ giúp khi phái bộ phỏng vấn những Thuyền nhân liên quan lảm việc cho lực lượng CSQG/ VNCH, chị Kim Dung còn giới thiệu tôi cho Đức Cha Piter Namvong Người Thái gốc Việt ( 300 trăm năm, ba đời ngừơi lưu vong trên đất Thái) để Đức Cha mời tôi vào dạy học Trửơng Our school tại trại và tôi đã được Đức Cha sắp xếp dạy lớp 7 về môn toán ( trường nầy của Nhà Thở, có từ các lớp mẫu giáo đến lớp 9 gổm 1,200 học sinh và trên 100 Thầy Cô Giáo( thời điểm đó) tôi cũng được chị Kim Dung giới thiệu với Đại Tá Chỉ Huy Trướng Chính Quyền Hoàng Gia Trại Tỵ Nạn Sikiew Thailand giử vai trò Đại Diện Cộng Đồng Tỵ nạn đợt 8 ở trại nầy vỉ hầu hết Ban Đại Diện Cộng Đổng đợt 7 sắp lên đường đi Đinh cư các nước Đệ tam Quốc Gia…Ở lại đây một năm, tôi mới chuyển qua phillipine để chuẫn bị lên đường đi định cư Hoa Kỳ….( Tôi xin mở ngoặc ở đây ) lúc tôi mới đặt chân vào Trại Tỵ Nạn Sikiew Tháiland thì trước hôm đó 1 ngày phái đoàn phỏng vấn Hoa Kỳ đã rời Trại và theo chu kỳ một năm sau họ mới quay trở lại Thái lan, chị Kim Dung nói với tôi nếu anh Dật muốn đi Úc thì Kim Dung sẻ lập tức lo thủ tục cho anh đi ngay lúc này, vì phái đoàn Úc đang có mặt ở đây….Tôi thưa với chị Kim Dung, Dật có diện đi Mỹ, sao mình không chờ phái đoàn Mỹ đến để được đi định cư Quốc Gia số I ; chị ấy hoan hỹ, chìu theo ý tôi và như vậy tôi ở lại trại nầy một năm sau mới lên dường đi định cư ; trong một năm ở đấy, tôi ôm đồm nhiều việc, bởi toàn bộ tổ chức cộng đồng đợt 7 đã đi định cư các nứơc Đễ Tam Quốc Gia, tôi vừa dạy học và lảm Tổng Giám Thị Trường Our School vừa phụ cao Uỷ, vừa chủ tịch Ban Đại Diện Cộng Đồng Tỵ nạn vừa thay mặt Ban Tôn Giáo trại và cũng không tử chối nhận trách nhiệm Chánh Đại Diện GHPGVNTN trại nầy mà chị Kim Dung đã tiến cử, trong lúc tôi con bận rộn lo hường dẫn các em Gia đình Phật Tử Tu Học nữa… ngày nào cũng lu bù công việc và cùng nhờ vậy thời gian nó qua mau, thấm thoát mới đó mà tôi đã chuẫn bị chia tay 2 đứa cháu tôi và cậu con trai anh Qúy , cháu tôi không có diện đi Mỷ, chúng nó đi diện nhân đạo , được nhận đi Canada còn con anh Qúy chắc chắn sẻ được đi Mỷ vì có bố là cựu Sĩ quan CSQG|VNCH, nhưng cháu còn đợi phỏng vấn … thời gian ở đây, tôi dạy học và làm Tổng Giám Thị tiền phụ cấp mỗi tháng 700 bạt ( tiển Thái ) 4 người chúng tôi sống trong trại tương đối thoải mái đấy là chưa kể lâu lâu tôi được 2 ông anh ở Mỷ gởi cho 1,2 trăm đô nửa…..Nói chuyên ở trại Tỵ nạn có nhiều điều thú vị lắm và cá nhân tôi cũng làm được những việc bổ ích cho Đồng Bào Thuyền nhân Tỵ Nạn tại trại nầy cũng như trại Batanan philliping, nhưng chuyện kể cũng đã khá dài,tôi hẹn sẻ kể tiếp nếu có dịp rổi rảnh …Hôm nay, nhân kỷ niệm 45 năm ngày đau buồn của Dân Tộc, 30 THÁNG TƯ ĐEN ,những biến cố đau thương trong cuộc đời của tôi từ khi miền Nam thân yêu của chúng ta rơi vào tay cs VN,đặc biệt trong CHUYẾN HÃI HÀNH TỬ SINH tìm cái sự sống, trong cái sự chết… biết chết trước gan tay mà tôi vẫn phải ra đi TÌM TỰ DO…Lạy Ơn Trên Trời Phật, liều mình,tôi mới còn có ngày hôm nay và chính vì vậy, tôi phải viết lại để kể cho con cháu chúng tôi biết cái giá HAI CHỬ TỰ DO,cái SUNG SƯỚNG,cái HẠNH PHÚC gia đình hưởng được ngày hôm nay cha của chúng nó ông của chúng nó ĐỔI BẰNG cái CHẾT mới có cái SỐNG và mãi mái nhớ như vậy….đừng quên !!!

Viết trong những ngày lánh nạn đại dịch virus corona Vuhan,

Little Sàigòn, Tháng Tư Đen 2020

Tâm Hoà Lê Quang Dật

Cái Giá Phải Trả Vì Thiên Tai: Trong Tương Lai Rất Khó Mua Bảo Hiểm Cho Căn Nhà.

admin

-

February 17, 2025

0

Cái Giá Phải Trả Vì Thiên Tai: Trong Tương Lai Rất Khó Mua Bảo Hiểm Cho Căn Nhà.

Từ khá lâu trước khi xảy ra vụ cháy rừng mới đây, nhiều công ty bảo hiểm tỏ ý lo ngại không muốn bán bảo hiểm cho những căn nhà ở vùng Pacific Palisades, Quận hạt Los Angeles, bởi vì khu vực này nằm ở vị trí rất nguy hiểm, ngay bên cạnh ngọn núi Monica Mountains, có nhiều bụi cây. Chỉ cần một nhúm lửa là sẽ gây ra vụ cháy rừng khủng khiếp, công ty bảo hiểm sẽ không thể bồi thường cho đủ. Nhiều công ty bảo hiểm từ chối không nhận thêm hồ sơ bảo hiểm mới, và không gia hạn bảo hiểm cũ. Tính đến tháng Bảy năm 2024, công ty State Farm là công ty bảo hiểm lớn nhất trong vùng, đã hủy bỏ khoảng 70% hợp đồng bảo hiểm cho những căn nhà vùng Pacific Palisades.

Vì lý do đó, chủ nhà đành phải mua bảo hiểm của công ty bảo hiểm do tiểu bang đứng ra điều hành. Đây là điều bất đắc dĩ phải làm khi không còn chọn lựa nào khác. Công ty bảo hiểm của tiểu bang có tên là California Fair Access to Insurance Requirements, gọi tắt là CA FAIR. Hiện nay công ty này đang bảo hiểm hỏa hoạn cho 1,430 căn nhà trong khu Pacific Palisades, zip code 90272, số nhà được bảo hiểm tăng 85% so với năm 2023. Công ty CA FAIR đồng ý bảo hiểm nhà khi có hỏa hoạn nhưng với lệ phí cao hơn so với những công ty bảo hiểm thông thường. Ngoài ra, mức bảo hiểm cho mỗi căn nhà chỉ tối đa là $3 triệu đô la.

Giống như ở 33 tiểu bang khác, loại bảo hiểm bất đắc dĩ do chính phủ đứng ra điều khiển, công ty bảo hiểm CA FAIR phải gồng mình đối phó với những rủi ro do thiên tai vì sự thay đổi của khí hậu gây ra. Ông Jim Wood, trước đây là một dân biểu tiểu bang, đã tuyên bố trong buổi điều trần hồi tháng Ba năm 2024 rằng: “Chỉ cần một trận hỏa hoạn tàn khốc là chúng ta sẽ hết tiền, và không còn đền bù được cho những tổn thất.”. Tại đây, chủ tịch công ty CA FAIR là Victoria Roach giải thích rằng công ty chỉ có sẵn $200 triệu đô la tiền mặt, và $450 triệu đô la do tiểu bang cung cấp.

Trận hỏa hoạn tàn khốc mà ông Jim Wood lo ngại đã xảy ra. Trong lúc ngọn lửa đang hừng hực cháy thiêu rụi hơn 40,000 mẫu đất của quận hạt Los Angeles, các nhà phân tích thuộc tổ chức CoreLogic chuyên về ước tính mức thiệt hại, cho rằng tổng cộng số thiệt hại trong vụ cháy rừng mới đây có thể lên đến $45 tỷ đô la. Mức thiệt hại này khiến cho nhiều công ty bảo hiểm tư ở California phải hoảng hốt. Đặc biệt đối với công ty bảo hiểm của tiểu bang. Quả thực đây là một thiệt hại quá nặng, tiền đâu ra để mà trả, đền bù thiệt hại. Hoàn cảnh bi đát của công ty bảo hiểm của tiểu bang nói lên khía cạnh khó khăn ở California cũng như nhiều nơi khác trên toàn quốc. Vì có quá nhiều thiên tai xảy ra như hỏa hoạn, lụt lội, bão tố và những loại thiên tai khác, nên các công ty bảo hiểm khó có thể cung cấp kế hoạch bảo hiểm cho bất cứ người nào nếu chỉ xét trên góc cạnh tài chính, lời lỗ của ngành bảo hiểm. Hậu quả sẽ là từ thua lỗ đến phá sản.

Ông Dave Jones, cựu Ủy Viên trong hội đồng bảo hiểm của tiểu bang California, hiện đang là Giám đốc tổ chức Climate Risk Initiative dạy ở trường Luật, đại học Berkeley, nói như sau: “Về lâu dài, khi mà chúng ta chưa trực diện đối phó với hai nguyên do chính của thay đổi khí hậu là khai thác nhiên liệu hóa thạch, và thải khí carbon vào khí quyển, chúng ra sẽ đi đến tình trạng không thể nào cung cấp bảo hiểm được nữa. Nói rõ hơn là chúng ta đang từ từ đi đến một tương lai không còn có bảo hiểm ở đất nước này.”.

Khi công ty bảo hiểm tư từ chối không bán bảo hiểm nữa, chủ nhà buộc lòng phải mua bảo hiểm do chính phủ đứng ra làm, đây là loại bảo hiểm bất đắc dĩ mới phải mua- the last resort. Loại bảo hiểm này còn có tên là Beach and Windstorm Plan. Đã vậy, loại bảo hiểm này lại còn rất đắt tiền, nhiều khi chủ nhà cũng không mua nổi. Tuy nhiên, một số tiểu bang vẫn tiếp tục đứng ra thực hiện bảo hiểm loại này vì họ muốn khuyến khích thị trường bảo hiểm tư nhân. Trên toàn nước Mỹ, công ty bảo hiểm do chính quyền tiểu bang đứng ra làm giống như CA FAIR có kế hoạch bảo hiểm bán ra tăng gần gấp đôi từ năm 2018 đến năm 2023. Đây là tài liệu do tổ chức AM Best thu thập về tình trạng tài chánh của các công ty bảo hiểm. Riêng công ty California FAIR, số kế hoạch bảo hiểm bán được tăng gấp chín lần trong vòng sáu năm.

Số phận của chương trình bảo hiểm California FAIR ảnh hưởng đến mọi người sống trong tiểu bang đông dân dân nhất nước Mỹ. Công ty bảo hiểm chịu trách nhiệm bồi thường tới mức tối đa là $1 tỷ đô la của tổng số đơn xin bồi thường ở California khi tai nạn xảy ra. Sau đó, mọi người mua bảo hiểm sống trong tiểu bang sẽ phải cùng nhau chia sẻ tổng số thiệt hại phụ trội. Cốt lõi của vấn đề là mọi người cùng nhau chia sẻ thiệt hại, kể cả những nơi không bị ảnh hưởng bởi vụ hỏa hoạn.

Lấy ví dụ ở Florida để hiểu rõ vấn đề hơn: Khi công ty bảo hiểm Citizens, loại bảo hiểm do tiểu bang Florida đứng ra điều hành, không còn đủ sức để bồi thường tổn thất, tất cả mọi người mua bảo hiểm trong tiểu bang phải cùng nhau đưa lưng ra gánh chịu, chia sẻ số tổn thất. Nó biến thành một loại “thuế bão lụt” “hurricane tax” chung cho toàn tiêu bang. Hồi năm 2022, khi trận bão Ian đánh vào Cape Canaveral, mỗi gia đình phải trả thêm hàng trăm đô la.

Ông David Mariett, Giám đốc Trung tâm Brantley, nghiên cứu về Rủi ro trong ngành bảo hiểm ở trường đại học Appalachian State University đưa ra nhận xét như sau: “Đường lối hoạt động của công ty bảo hiểm California FAIR thực sự là triệu chứng cho thấy thị trường bảo hiểm đang đi dần đến chỗ thất bại.”.

Trong một khía cạnh nào đó, sự thất bại của ngành bảo hiểm lại có một ý nghĩa hữu dụng. Thị trường bảo hiểm mách khéo cho chúng ta biết nên tránh xa khu vực nào không nên sống ở đó, nguy hiểm lắm. Kế hoạch bảo hiểm càng đắt tiền càng khiến người ta phải tránh xa những nơi có nhiều rủi ro. Nhưng tính toán theo cái nhìn lời lỗ của công ty bảo hiểm để kinh doanh xem ra không thể áp dụng được vì có quá nhiều vùng đất bị xem là nguy hiểm do thiên tai. Tính toán theo kiểu công ty CA FAIR không phải là giải pháp tốt. Ông David Marlett nói: “Chúng ta cần phải suy nghĩ cặn kẽ lại từ đầu xét xem nên có loại bảo hiểm nhà như thế nào để có thể duy trì lâu dài được.”.

Một đề nghị được đưa ra là chính phủ liên bang cần cung cấp cấp bảo hiểm phụ thêm cho CA FAIR, còn gọi là “reinsurance” , hay tái bảo hiểm, phụ thêm cho bảo hiểm của CA FAIR. Ông Jones, cựu Ủy viên trong Ủy ban Bảo Hiểm giải thích thêm: Chính phủ liên bang phụ giúp gánh vác việc bồi thường sẽ tốt hơn là để cho CA FAIR mua thêm bảo hiểm của những công ty tư. Nói rõ hơn là chúng ta bắt chức loại Obamacare về bảo hiểm sức khỏe, áp dụng cho bảo hiểm nhà ở.Theo đó, chính phủ liên bang sẽ trợ cấp, trả phụ thêm, cho những chủ nhà có lợi tức trung bình hay thấp để họ có thể mua được bảo hiểm cho căn nhà họ đang ở.

Ông Jones nói thêm: “Nếu cứ để hệ thống bảo hiểm hiện nay tiếp tục kéo dài, với niềm hy vọng rằng rủi ro do khí hậu thay đổi sẽ biến mất, đó là điều không tốt, không dùng được nữa. Công ty bảo hiểm không phải là nhà ảo thuật, có thể phù phép bằng đôi đũa thần. Những rủi ro do thay đổi khí hậu sẽ còn tiếp tục gia tăng, và công ty bảo hiểm không thể múa đôi đũa thần lên là những rủi ro này sẽ biến mất.”.

Nguyễn Minh Tâm dịch theo báo TIME ngày 10/2/2025

Biểu tình trên khắp nước Mỹ ngày tổng thống phản đối Trump và Musk

admin

-

February 17, 2025

0

Biểu tình trên khắp nước Mỹ ngày tổng thống phản đối Trump và Musk

Những người biểu tình ở Oakland đã diễu hành qua các đường phố của thành phố để phản đối Ngày Tổng thống, phản đối chính quyền Trump, các cuộc trục xuất hàng loạt đang diễn ra và động thái của tỷ phú Elon Musk nhằm phá hoại các cơ quan liên bang.

Cuộc biểu tình là một trong nhiều cuộc biểu tình tại các thành phố của Hoa Kỳ như một phần của nỗ lực toàn quốc nhằm lên án các chính sách của chính quyền. Những người tổ chức Phong trào 50501 – đại diện cho 50 tiểu bang, 50 cuộc biểu tình, một phong trào – đã bắt đầu với hàng chục cuộc biểu tình vào ngày 5 tháng 2 tại tất cả 50 tiểu bang, theo những người tổ chức.

Cuộc biểu tình “Không phải Ngày Tổng thống của tôi” vào thứ Hai tại Oakland bắt đầu bằng một cuộc tuần hành tại Fruitvale Plaza và một cuộc diễu hành vào buổi trưa đến Hồ Merritt đã được lên kế hoạch.

Còn được gọi là “Không có vua vào Ngày của Tổng thống”, cuộc biểu tình mới nhất này cũng lên án Tổng thống Donald Trump và cố vấn tỷ phú Elon Musk, người đứng đầu Bộ Hiệu quả Chính phủ mới của Trump, một tổ chức bên ngoài chính phủ được thiết kế để cắt giảm chi tiêu liên bang.

Những người biểu tình còn tập trung tại các đại lý Tesla trên khắp Vùng Bay Area vào thứ Hai để phản đối việc Elon Musk cắt giảm chi phí với chính quyền Trump.

Vào ngày mà ban tổ chức gọi là “Ngày Không phải Tổng thống của tôi”, các cuộc biểu tình đã được lên kế hoạch diễn ra tại San Francisco, San Jose và Dublin, cùng nhiều địa điểm khác mà công ty xe điện của Musk hiện diện.

Những người biểu tình cho biết họ lo ngại về việc Tổng thống Donald Trump bổ nhiệm Musk làm người đứng đầu Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE), có nhiệm vụ cắt giảm chi phí ở Washington và Musk sẽ có quyền truy cập vào dữ liệu nhạy cảm.

Những người tổ chức các cuộc biểu tình hôm thứ Hai, tập trung vào các thủ phủ tiểu bang và các thành phố lớn bao gồm Washington, DC; Orlando, Florida; và Seattle, cho biết họ nhắm vào “các hành động phi dân chủ và bất hợp pháp của chính quyền Trump và các đồng minh giàu có của họ”.

Một tấm biển tại cuộc biểu tình thu hút hàng trăm người ở thủ đô nước này có nội dung: “Trục xuất Musk và phế truất Trump”.

Những người biểu tình ở Boston, một số mặc trang phục theo phong cách Chiến tranh Cách mạng từ những năm 1700, cầm những tấm biển ghi những điều như “Đây là một cuộc đảo chính” và “Những kẻ hèn nhát cúi đầu trước Trump, những người yêu nước hãy đứng lên”. Một tấm biển có hình ảnh Chú Sam nói rằng “Tôi muốn các bạn phản kháng”.

Nhiều cuộc biểu tình được lên kế hoạch tại các thành phố có nhiệt độ xuống dưới mức đóng băng do luồng xoáy cực đang di chuyển khắp cả nước.

Các cuộc biểu tình diễn ra sau một loạt các sắc lệnh hành pháp của Trump và chỉ vài ngày sau các đợt sa thải trên khắp các cơ quan liên bang như một phần trong nỗ lực cắt giảm lực lượng lao động của chính phủ.

“Chúng tôi chứng kiến, với sự báo động ngày càng tăng, cách các quyền hiến định của chúng tôi bị chà đạp, cách thẩm quyền của Tổng thống bị những kẻ tìm cách củng cố quyền lực để trục lợi cá nhân chiếm đoạt”, 50501 cho biết trong một tuyên bố trên trang web của mình. “Trong khi đó, Tổng thống Trump đã có hệ thống phá bỏ những rào cản được thiết kế để đảm bảo trách nhiệm giải trình giữa các nhánh của chính phủ”.

Phong trào 50501 − 50 tiểu bang, 50 cuộc biểu tình, trong một ngày − được khởi xướng bởi những người tổ chức cơ sở bằng cách truyền bá thông tin trên các diễn đàn Reddit , Instagram, Bluesky, Discord và các trang web xã hội khác. 50501 có 115.000 thành viên trên trang Reddit của mình.

Mọi người tham gia cuộc biểu tình “No Kings Day” vào Ngày Tổng thống tại Washington, để ủng hộ các công nhân liên bang và phản đối các hành động gần đây của Tổng thống Donald Trump và Elon Musk, Thứ Hai, ngày 17 tháng 2 năm 2025, tại hồ phản chiếu gần Điện Capitol ở Washington. Cuộc biểu tình được tổ chức bởi Phong trào 50501, có nghĩa là Phong trào 50 cuộc biểu tình 50 tiểu bang 1. (Ảnh AP/Jacquelyn Martin)

Diễn biến:

∎ Hàng ngàn người tụ tập biểu tình bên ngoài Tòa nhà Quốc hội Hoa Kỳ, vẫy cờ, mang theo biểu ngữ phản đối và hô vang “Đây chính là nền dân chủ!”

∎ Tại thành phố New York, hàng trăm người biểu tình đã diễu hành cùng biểu ngữ có dòng chữ “Hãy dừng cuộc đảo chính của Đảng Cộng hòa” và hô vang nhiều khẩu hiệu, bao gồm “Không ai bầu cho Elon Musk!”

∎ Tại Texas, một đám đông tụ tập tại Austin hô vang “Hey hey, ho ho, Elon Musk phải ra đi!” và “Không có công lý, không có hòa bình!”

∎ Tại Colorado, hàng chục người biểu tình tụ tập bên ngoài Công viên Quốc gia Rocky Mountain, mang theo những tấm biển như “Tôi nói thay cho cây cối” và hô vang khẩu hiệu “Không vua, không vương miện, chúng tôi, người dân sẽ không lùi bước”.

Sự lo lắng gia tăng khi Trump loại bỏ các công việc liên bang

Phong trào này đã phản đối mạnh mẽ các sắc lệnh hành pháp của Trump, chẳng hạn như trấn áp nhập cư bất hợp pháp và ân xá cho những người liên quan đến cuộc bạo loạn ngày 6 tháng 1 năm 2021 tại Điện Capitol Hoa Kỳ. Nhóm này cũng tìm cách khôi phục các nỗ lực về Đa dạng, Công bằng và Hòa nhập.

Sự bất mãn ngày càng gia tăng khi chính quyền tiến hành sa thải hàng nghìn công chức liên bang nhằm tinh giản bộ máy chính phủ và cắt giảm chi phí.

“Chúng tôi kiên định tại thời điểm quan trọng trong lịch sử, yêu cầu người dân Mỹ phải được lắng nghe và Nhà Trắng phải được điều hành theo ý nguyện thực sự của người dân, chứ không phải bởi một tỷ phú công nghệ muốn mua chuộc ảnh hưởng và quyền kiểm soát”, nhóm này cho biết trong một tuyên bố trên trang web của mình.

Người biểu tình muốn ‘lấy lại lá cờ’

Nhóm 50501, trong một bài đăng trên mạng xã hội, đã kêu gọi những người biểu tình vẫy cờ Mỹ “như thể mạng sống của bạn phụ thuộc vào nó”. Họ đề xuất người biểu tình mặc đồ màu xanh vì nó tượng trưng cho “sự cảnh giác, kiên trì và công lý”. Bài đăng cho biết những người biểu tình đang cố gắng cứu đất nước vì họ yêu đất nước này.

“Nếu bạn có bất kỳ lá cờ Mỹ hoặc trang phục yêu nước nào, hãy mang chúng đến và vẫy chúng một cách tự hào”, bài đăng cho biết. “Đó là một cách tuyệt vời để lấy lại lá cờ của chúng ta”.

Thượng nghị sĩ Hollen tham gia cuộc biểu tình ở Annapolis

Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Chris Van Hollen, D-Md., cho biết ông sẽ tham dự cuộc biểu tình ở Annapolis. Van Hollen chỉ trích “những nỗ lực của Trump và Musk nhằm gây tổn hại đến công chức dựa trên thành tích để thực hiện một hệ thống thân hữu chính trị”.

Van Hollen cho biết ông sẽ bày tỏ cam kết đấu tranh cho người lao động liên bang và “bảo vệ các dịch vụ quan trọng đối với người dân Mỹ đang bị Chính quyền Trump-Musk đe dọa”.

Cuộc biểu tình trước đó đã thu hút hàng trăm người ở DC

Các cuộc biểu tình tương tự đã diễn ra vào ngày 5 tháng 2. Tại Washington, các cuộc biểu tình gần Điện Capitol của Hoa Kỳ đã thu hút hàng trăm người mang theo biểu ngữ và hô vang khẩu hiệu phản đối. Những người biểu tình đã diễu hành từ các con phố xung quanh Điện Capitol đến tòa nhà Bộ Lao động trên Đại lộ Constitution − nơi các viên chức DOGE của Elon Musk đang đến thăm trong ngày. Musk, một đồng minh trung thành của Trump, đã thực hiện sáng kiến cắt giảm chi phí của Trump nhằm giảm quy mô của chính phủ Hoa Kỳ.

Ny (Theo USA Today & CbS News)