Trong việc vẽ lại bản đồ bầu cử quốc hội, đảng Dân chủ tại California và đảng Cộng hòa ở Texas đang đặt cùng một cược: tình thế trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ 2026 sẽ không tệ hơn năm 2024.

Tuần trước, cơ quan lập pháp của cả hai bang đã thông qua bản đồ mới nhằm bổ sung tới năm ghế Hạ viện có lợi cho đảng nắm quyền. Nỗ lực tái phân chia của Cộng hòa Texas diễn ra theo thúc giục của Tổng thống Donald Trump; còn bản đồ của Dân chủ California là bước đi của Thống đốc Gavin Newsom nhằm “hóa giải” Texas.

Tuy nhiên, các bản đồ này chưa chắc chắn được áp dụng. Tại California, cử tri sẽ phải bỏ phiếu trong mùa thu để quyết định có thay thế bản đồ cũ của Ủy ban độc lập tái phân chia hay không; trong khi đó, cả hai bang đều phải đối mặt với các vụ kiện pháp lý.

Nếu cùng có hiệu lực, số lượng khu vực tranh chấp trong bầu cử giữa kỳ 2026 sẽ giảm. Song cả Texas và California vẫn sẽ chứng kiến nhiều cuộc đua gay gắt, nơi xu hướng nhân khẩu học hoặc mức độ ủng hộ Trump có thể xoay chuyển kết quả.

Một biến số khác: Tỷ lệ cử tri đi bầu trong kỳ giữa nhiệm kỳ thường thấp hơn nhiều so với năm tổng thống, khiến việc dự đoán 2026 dựa trên cuộc bầu cử 2024 – khi Trump lôi kéo được đông đảo cử tri ít khi đi bầu – càng khó khăn.

Texas: Cộng hòa đặt cược vào cử tri gốc Latino

Cộng hòa Texas hy vọng làn sóng ủng hộ đảng này từ cử tri Latino dưới thời Trump sẽ tiếp diễn, có thể giúp họ lật hai ghế của Dân chủ tại Thung lũng Rio Grande. Tuy nhiên, họ phải đối đầu với hai hạ nghị sĩ Dân chủ kỳ cựu: Henry Cuellar (Địa hạt 28, Laredo) và Vicente Gonzalez (Địa hạt 34, từ Brownsville đến Corpus Christi).

Cuellar đặc biệt nổi tiếng với khả năng sống sót qua nhiều kỳ bầu cử khó khăn. Năm 2024, ông giành chiến thắng với cách biệt gần 6 điểm, dù Trump thắng tại địa hạt này 7 điểm và ông đang đối mặt 14 cáo buộc liên bang về hối lộ và rửa tiền (trong đó 2 cáo buộc đã bị hủy). Ông bác bỏ mọi sai phạm.

Là nghị sĩ Dân chủ bảo thủ nhất tại Hạ viện, Cuellar phản đối quyền phá thai và cho rằng lập trường này phù hợp với cử tri địa phương. Ông lập luận rằng cử tri Latino ở Nam Texas tuy bầu cho Trump nhưng không đồng nghĩa sẽ chuyển hẳn sang Cộng hòa.

“Ở đây, nhiều người đã chia phiếu. Họ bầu cho Trump nhưng cũng bầu cho tôi. Năm 2026 sẽ không khác,” Cuellar nói, đồng thời nhấn mạnh rằng chính sách thuế quan và chiến dịch trục xuất ồ ạt của Trump đang khiến nhiều cử tri Latino hối tiếc.

Ngay trong nội bộ Cộng hòa cũng có tiếng nói cảnh báo. Thượng nghị sĩ bang Phil King, người bảo trợ bản đồ mới, thừa nhận: “Đây là bản đồ cạnh tranh hơn, nhưng không có gì đảm bảo nó sẽ giúp Cộng hòa giành thêm ghế.”

Cựu Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy cũng lưu ý bản đồ mới dựa quá nhiều vào kết quả bầu cử của Trump: “Đó là cử tri của Trump, không hẳn là cử tri trung thành của Cộng hòa.”

California: Dân chủ tìm cách “cắt cánh” đối thủ

Ở California, Dân chủ cũng đặt cược rằng họ sẽ không sa sút so với năm 2024. Bản đồ mới dự kiến giúp đảng này có ưu thế tại ba địa hạt do Cộng hòa nắm giữ, và biến hai địa hạt khác thành các cuộc đua sít sao.

Dân biểu Darrell Issa được chuyển từ địa hạt Cộng hòa an toàn sang một khu vực nơi Dân chủ chỉ nhỉnh hơn chút ít năm 2024. Trong khi đó, địa hạt 22 của Dân biểu David Valadao cũng được bổ sung thêm nhiều cử tri Dân chủ.

Tuy nhiên, Valadao – giống như Cuellar ở Texas – là một đối thủ khó bị đánh bại. Ông từng mất ghế năm 2018 nhưng giành lại vào năm 2020. Là một nghị sĩ Cộng hòa ôn hòa, ông nằm trong số ít bỏ phiếu luận tội Trump năm 2021 và vẫn tái đắc cử. Valadao cho biết ông tự tin có thể chiến thắng ngay cả khi địa hạt mới khó khăn hơn.

Ngoài ra, nhiều nghị sĩ Dân chủ vẫn phải đối diện thử thách. Bản đồ mới giúp Dân biểu Adam Gray (Địa hạt 13, Central Valley) – người thắng sít sao nhất cả nước năm 2024 – có lợi thế hơn, nhưng vẫn còn là mục tiêu của Cộng hòa. Dân biểu Derek Tran (Địa hạt 45, Quận Cam) cũng chỉ nhận được chút ít lợi thế, không đủ để thoát khỏi danh sách những ghế cạnh tranh.

Nguồn CNN

27/8 (Reuters) – Quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc tăng gấp đôi thuế nhập khẩu hàng hóa từ Ấn Độ, lên mức cao nhất 50%, đã chính thức có hiệu lực vào ngày thứ Tư, làm gia tăng căng thẳng giữa hai nền dân chủ lớn nhất thế giới vốn là đối tác chiến lược của nhau.

Một mức thuế trừng phạt 25% được áp đặt do Ấn Độ mua dầu từ Nga nay được cộng thêm với thuế 25% trước đó đối với nhiều mặt hàng của Ấn Độ. Tổng mức thuế lên tới 50% đối với các sản phẩm như dệt may, đá quý và trang sức, giày dép, đồ thể thao, đồ nội thất và hóa chất – thuộc hàng cao nhất mà Mỹ từng áp dụng, ngang bằng với Brazil và Trung Quốc.

Mức thuế mới đe dọa hàng nghìn doanh nghiệp xuất khẩu nhỏ và việc làm, đặc biệt tại bang Gujarat – quê hương của Thủ tướng Narendra Modi.

Bộ Thương mại Ấn Độ chưa đưa ra bình luận. Tuy nhiên, một quan chức giấu tên cho biết các doanh nghiệp bị ảnh hưởng sẽ được hỗ trợ tài chính và khuyến khích mở rộng sang các thị trường khác như Trung Quốc, Mỹ Latinh và Trung Đông.

Theo thông báo của Cơ quan Hải quan và Biên phòng Mỹ, các lô hàng từ Ấn Độ đã lên tàu và đang trên đường tới Mỹ trước thời hạn nửa đêm sẽ được miễn thuế trong vòng ba tuần, được nhập khẩu với mức thuế cũ cho đến 12:01 sáng ngày 17/9 (giờ miền Đông).

Ngoài ra, thép, nhôm và các sản phẩm phái sinh, xe chở khách, đồng và một số mặt hàng khác thuộc diện áp dụng theo Đạo luật thương mại an ninh quốc gia Section 232 – với mức thuế tối đa 50% – cũng không bị ảnh hưởng.

Theo các quan chức Ấn Độ, mức thuế trung bình của Ấn Độ đối với hàng Mỹ vào khoảng 7,5%. Trong khi đó, Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ nhấn mạnh rằng mức thuế đối với ô tô có thể lên tới 100% và thuế trung bình áp dụng với nông sản Mỹ khoảng 39%.

Đàm phán thất bại

Khi thời hạn áp dụng cận kề, giới chức Mỹ không đưa ra tín hiệu nào cho thấy Ấn Độ có thể tránh được đòn thuế.

Khi được hỏi về việc liệu mức thuế mới có được áp dụng đúng kế hoạch hay không, Cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro trả lời ngắn gọn: “Đúng vậy.”

Động thái này diễn ra sau năm vòng đàm phán thất bại, trong đó phía Ấn Độ từng bày tỏ hy vọng Washington sẽ chấp thuận mức trần 15% – tương tự mức áp dụng cho Nhật Bản, Hàn Quốc và Liên minh châu Âu.

Quan chức hai bên cho rằng sự sai lệch trong tính toán chính trị và tín hiệu ngoại giao đã khiến tiến trình đàm phán đổ vỡ. Năm 2024, tổng kim ngạch thương mại hàng hóa song phương đạt 129 tỷ USD, trong đó Mỹ thâm hụt 45,8 tỷ USD, theo số liệu của Cục Thống kê Mỹ.

Xuất khẩu Ấn Độ mất lợi thế cạnh tranh

Các hiệp hội xuất khẩu ước tính mức thuế mới sẽ ảnh hưởng tới gần 55% trong tổng số 87 tỷ USD kim ngạch hàng hóa Ấn Độ xuất sang Mỹ, đồng thời tạo lợi thế cho các đối thủ như Việt Nam, Bangladesh và Trung Quốc.

“Động thái này sẽ gây xáo trộn nghiêm trọng hoạt động xuất khẩu của Ấn Độ sang thị trường lớn nhất,” ông S.C. Ralhan – Chủ tịch Liên đoàn các Tổ chức Xuất khẩu Ấn Độ – nhận định, nhấn mạnh rằng khoảng 55% hàng xuất khẩu như dệt may, hóa chất, da thuộc sẽ chịu bất lợi về giá 30–35% so với đối thủ.

Ông kêu gọi chính phủ áp dụng lệnh hoãn trả nợ ngân hàng trong vòng một năm cho các doanh nghiệp bị ảnh hưởng, đồng thời mở rộng tín dụng giá rẻ và nới lỏng điều kiện vay.

Giáo sư kinh tế Rajeswari Sengupta thuộc Viện Nghiên cứu Phát triển Indira Gandhi (Mumbai) cho rằng việc để đồng rupee giảm giá “là một cách hỗ trợ gián tiếp cho các nhà xuất khẩu” nhằm khôi phục lợi thế cạnh tranh.

Nếu mức thuế này duy trì lâu dài, Ấn Độ có thể mất sức hút trong vai trò trung tâm sản xuất thay thế Trung Quốc đối với các mặt hàng như điện thoại thông minh và thiết bị điện tử.

Quan hệ song phương bị thử thách

Căng thẳng thương mại làm dấy lên câu hỏi về tương lai quan hệ Mỹ – Ấn, dù hai nước vẫn được xem là đối tác an ninh quan trọng cùng chia sẻ mối lo ngại về Trung Quốc.

Tuy vậy, hôm thứ Ba, Bộ Ngoại giao Mỹ và Bộ Ngoại giao Ấn Độ đồng loạt ra tuyên bố cho biết quan chức cấp cao hai bên đã họp trực tuyến một ngày trước đó, bày tỏ “mong muốn tiếp tục tăng cường chiều sâu và phạm vi quan hệ song phương.”

Cả hai cũng tái khẳng định cam kết đối với Bộ Tứ (Quad) – liên minh an ninh gồm Mỹ, Ấn Độ, Úc và Nhật Bản.

BALTIMORE (AP) — Một thẩm phán liên bang hôm thứ Ba đã bác bỏ vụ kiện của chính quyền Trump chống lại toàn bộ tòa án liên bang Maryland trong một phán quyết mạnh mẽ nhấn mạnh bản chất đặc biệt của vụ kiện, chỉ trích vụ kiện là “có khả năng gây tai hại”.

Thẩm phán Tòa án Liên bang Hoa Kỳ Thomas Cullen, người được Tổng thống Donald Trump đề cử, cũng chỉ trích các cuộc tấn công của chính quyền vào ngành tư pháp, nhấn mạnh trong một chú thích rằng các quan chức Nhà Trắng trong những tháng gần đây đã mô tả các thẩm phán là “lừa đảo”, “mất trí” và “gian dối”, cùng nhiều từ ngữ khác.

Ông viết: “Mặc dù một số căng thẳng giữa các nhánh phối hợp của chính quyền là đặc điểm của hệ thống hiến pháp của chúng ta, nhưng nỗ lực phối hợp này của Cơ quan hành pháp nhằm bôi nhọ và công kích các thẩm phán cá nhân đưa ra phán quyết chống lại cơ quan này là chưa từng có tiền lệ và đáng tiếc”.

Chính quyền Trump đã nộp đơn kháng cáo.

Vấn đề trong vụ kiện là lệnh của chánh án tòa án quận Maryland đã ngăn chặn việc trục xuất ngay lập tức những người di cư phản đối việc trục xuất họ. Bộ Tư pháp cho biết việc tạm dừng tự động này đã cản trở thẩm quyền thực thi luật nhập cư của tổng thống, và họ đã yêu cầu tòa án ra lệnh ngăn chặn việc này.

Cullen cho biết việc cho phép vụ kiện tiếp tục “sẽ đi ngược lại tiền lệ áp đảo, đi ngược lại truyền thống hiến pháp lâu đời và vi phạm pháp luật”.

“Với sự khôn ngoan của mình, những người soạn thảo Hiến pháp đã hợp nhất ba nhánh phối hợp để thiết lập một nền quân chủ duy nhất,” Cullen viết. “Cấu trúc đó đôi khi có thể gây ra xung đột giữa hai nhánh và sự xâm phạm thẩm quyền của một nhánh này đối với nhánh kia. Nhưng việc hòa giải những tranh chấp đó phải diễn ra theo cách tôn trọng vai trò hiến định của ngành Tư pháp.”

Phán quyết bất lợi cho Trump

Vụ kiện, được Bộ Tư pháp đệ trình vào tháng 6, là một động thái pháp lý đáng chú ý, đẩy mạnh cuộc chiến pháp lý giữa chính quyền Trump và ngành tư pháp liên bang. Bộ Tư pháp ngày càng thất vọng trước các phán quyết cản trở chương trình nghị sự của Trump, liên tục cáo buộc các thẩm phán liên bang cản trở quyền hạn của ông một cách không đúng mực.

“Lệnh của tòa án Maryland ủng hộ một cuộc tấn công trực tiếp vào khả năng thực thi luật nhập cư của Tổng thống”, người phát ngôn Nhà Trắng Abigail Jackson cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Ba. “Đây sẽ không phải là phán quyết cuối cùng về vấn đề này, và Chính quyền Trump mong đợi chiến thắng cuối cùng trong vấn đề này.”

Trump đã chỉ trích các phán quyết tư pháp bất lợi và trong một trường hợp đã kêu gọi luận tội một thẩm phán liên bang ở Washington, người đã ra lệnh buộc các chuyến bay chở đầy người nhập cư bị trục xuất phải quay đầu. Vào tháng 7, Bộ Tư pháp đã đệ đơn khiếu nại về hành vi sai trái của vị thẩm phán đó.

Các thẩm phán Maryland, do luật sư bảo thủ nổi tiếng Paul Clement đại diện, lập luận rằng vụ kiện của chính quyền nhằm hạn chế quyền lực của cơ quan tư pháp trong việc xem xét một số thủ tục nhập cư trong khi theo đuổi chương trình trục xuất hàng loạt .

Trong số các thẩm phán được nêu tên trong vụ kiện có Paula Xinis, người đã phát hiện chính quyền Trump vào tháng 3 đã trục xuất Kilmar Abrego Garcia bất hợp pháp đến El Salvador — một vụ việc nhanh chóng trở thành điểm nóng trong chiến dịch trấn áp người nhập cư của Trump.

Cullen, người được Trump đề cử vào tòa án liên bang năm 2020, làm việc tại Quận phía Tây của Virginia nhưng được bổ nhiệm giám sát vụ án vì cả 15 thẩm phán liên bang của Maryland đều được nêu tên là bị cáo cùng với thư ký tòa án và chính tòa án, một tình huống rất bất thường mà ông lưu ý trong phán quyết của mình.

Ông viết: “Khi tung lưới rộng, Cơ quan hành pháp đã lôi kéo toàn bộ cơ quan tư pháp – một bộ phận quan trọng của nhánh chính phủ phối hợp này – và các viên chức chủ chốt của cơ quan này vào các vụ kiện tụng mới lạ và có khả năng gây tai hại”.

Cullen nhận thấy chính quyền không có thẩm quyền pháp lý để khởi kiện, nhưng ông nói rằng ngay cả khi có thể, các thẩm phán vẫn được miễn trừ. Thay vì áp dụng cách tiếp cận “đối đầu” hơn trong một vụ kiện, chính quyền nên kháng cáo lệnh của chánh án, ông viết, và gọi đó là “biện pháp khắc phục đã được thử nghiệm và đúng đắn dành cho tất cả các bên liên quan đến vụ kiện liên bang”.

Ông viết: “Việc một nhánh bị cáo buộc vi phạm quyền lực độc quyền của nhánh khác không tạo điều kiện cho sự tự do theo hiến pháp”.

Phán quyết của thẩm phán Maryland nói gì

Được ký bởi Chánh án Tòa án Quận Maryland George L. Russell III, lệnh đang được tranh luận trong vụ án này ngăn cản chính quyền Trump trục xuất ngay lập tức bất kỳ người nhập cư nào tìm cách xem xét lại việc giam giữ họ tại tòa án quận Maryland. Lệnh này sẽ trì hoãn việc trục xuất họ cho đến 4 giờ chiều ngày làm việc thứ hai sau khi họ nộp đơn xin lệnh habeas corpus, cho phép người dân khiếu nại việc chính phủ giam giữ họ.

Sắc lệnh nêu rõ mục đích là duy trì các điều kiện hiện tại và thẩm quyền tiềm năng của tòa án, đảm bảo người nộp đơn xin nhập cư có thể tham gia vào các thủ tục tố tụng tại tòa án và tiếp cận luật sư, đồng thời trao cho chính phủ “cơ hội đầy đủ để tóm tắt và trình bày các lập luận để bảo vệ mình”.

Trong lệnh sửa đổi tạm dừng trục xuất, Russell cho biết tòa án đã nhận được rất nhiều đơn xin lệnh habeas sau giờ làm việc, “dẫn đến các phiên điều trần vội vã và gây khó chịu vì khó có thể thu thập được thông tin rõ ràng và cụ thể về vị trí và tình trạng của người nộp đơn”.

Các luật sư của chính quyền Trump cáo buộc các thẩm phán Maryland ưu tiên lịch trình thường lệ, viết trong các tài liệu của tòa án rằng “cảm giác thất vọng và mong muốn thuận tiện hơn không cho Bị cáo quyền coi thường pháp luật”.

Clement, người từng giữ chức vụ tổng cố vấn dưới thời Tổng thống đảng Cộng hòa George W. Bush, đã lên án vụ kiện trong phiên điều trần đầu tháng này.

“Ngành hành pháp đang tìm cách khởi kiện nhân danh Hoa Kỳ chống lại một nhánh chính phủ ngang hàng”, ông nói. “Thực sự không có tiền đề nào cho vụ kiện này”.

Ny (Theo AP)