Washington — Một hội đồng thẩm phán tòa phúc thẩm đã ra phán quyết vào thứ Tư rằng chính quyền Trump có thể đình chỉ hoặc chấm dứt hàng tỷ đô la tiền tài trợ do Quốc hội cấp cho viện trợ nước ngoài.
Hai trong số ba thẩm phán từ Tòa Phúc thẩm Hoa Kỳ tại Quận Columbia đã kết luận rằng những người nhận trợ cấp phản đối lệnh đóng băng không đáp ứng được các yêu cầu để được cấp lệnh tạm thời khôi phục dòng tiền.
Vào tháng 1, vào ngày đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai tại Tòa Bạch Ốc, Tổng thống Trump đã ban hành sắc lệnh hành pháp chỉ đạo Bộ Ngoại giao và Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ đóng băng chi tiêu cho viện trợ nước ngoài.
Sau khi các nhóm người nhận trợ cấp kiện để phản đối lệnh đó, Thẩm phán Tòa án Quận Hoa Kỳ Amir Ali đã ra lệnh cho chính quyền giải ngân toàn bộ số tiền viện trợ nước ngoài mà Quốc hội đã phân bổ cho năm ngân sách 2024.
Đa số tòa phúc thẩm đã hủy bỏ một phần lệnh của Ali.
Thẩm phán Karen LeCraft Henderson và Gregory Katsas kết luận rằng các nguyên đơn không có cơ sở pháp lý hợp lệ để tòa án thụ lý đơn kiện của họ. Phán quyết không dựa trên việc liệu chính phủ có vi phạm hiến pháp quyền chi tiêu của Quốc hội hay không.
Henderson viết: “Các bên cũng tranh chấp về phạm vi biện pháp khắc phục của tòa án quận nhưng chúng ta không cần phải giải quyết vấn đề này… vì bên được cấp quyền đã không đáp ứng được các yêu cầu để được cấp lệnh cấm sơ bộ trong mọi trường hợp”.
Thẩm phán Florence Pan, người phản đối, cho biết Tòa án Tối cao đã “ra phán quyết chắc chắn” rằng tổng thống không có thẩm quyền không tuân thủ luật pháp vì lý do chính sách.
“Tuy nhiên, đó lại là điều mà đa số cho phép ngày nay”, Pan viết. “Ý kiến của đa số do đó đã hiểu sai tuyên bố về phân chia quyền lực do những người được cấp quyền đưa ra, áp dụng sai tiền lệ, và cho phép các quan chức của nhánh hành pháp trốn tránh việc xem xét tư pháp đối với các hành động không được phép theo hiến pháp.”
Số tiền đang được tranh cãi bao gồm gần 4 tỷ đô la cho USAID chi cho các chương trình y tế toàn cầu và hơn 6 tỷ đô la cho các chương trình phòng chống HIV và AIDS. Ông Trump đã mô tả khoản viện trợ nước ngoài này là lãng phí, không phù hợp với các mục tiêu chính sách đối ngoại của mình.
Henderson được Tổng thống Cộng hòa George H.W. Bush đề cử vào Tòa án Tối cao. Katsas được Tổng thống Trump đề cử. Pan được Tổng thống Dân chủ Joe Biden đề cử.
Ny (Theo CBS News)
