TikTok cho biết đã gỡ bỏ một mẫu dây chuyền có biểu tượng swastika được rao bán trong TikTok Shop, sau khi người dùng phản ánh việc món đồ xuất hiện trên bảng gợi ý ngay những ngày sau lễ Hanukkah.
Sản phẩm – được mô tả là “mặt dây chuyền thép titan phong cách hiphop” – nhanh chóng gây phẫn nộ khi nhiều người chất vấn vì sao một biểu tượng gắn liền với Đức Quốc xã lại được bày bán trên nền tảng. Mặt dây chuyền bạc, giá khoảng 8 USD, được người bán miêu tả là “biểu tượng swastika đơn giản… phù hợp cho cả nam và nữ, hợp thời và mang tính dòng ngách.”
Tính đến lễ Giáng sinh, sản phẩm này đã biến mất khỏi TikTok Shop. Tuy vậy, gian hàng của người bán vẫn hoạt động, tiếp tục rao các mẫu dây chuyền khác – như mặt thẻ bài Tarot, mặt thánh Michael, và một dây chuyền in khẩu hiệu “Bring Them Home–Now!” bằng tiếng Anh cùng dòng chữ bằng tiếng Hebrew: “Trái tim chúng ta bị cầm tù tại Gaza,” thể hiện sự ủng hộ con tin Israel bị Hamas bắt giữ ngày 7/10/2023.
TikTok xác nhận đã lập tức gỡ bỏ sản phẩm ngay khi được thông báo, song không cho biết liệu có thêm biện pháp nào đối với người bán – tài khoản Twoosome – hay không.
Theo quy định nội dung của TikTok Shop, nền tảng cấm quảng bá “ngôn từ thô tục hoặc xúc phạm, bao gồm ngôn luận thù ghét, kỳ thị, hoặc mang tính phân biệt,” và cấm các tư tưởng, biểu tượng cổ súy hận thù.
Tổ chức vận động Jewish on Campus lên án mạnh mẽ sản phẩm này trên mạng xã hội:
“Khi một biểu tượng gắn với chủ nghĩa bài Do Thái và thượng đẳng da trắng được thương mại hóa trên nền tảng lớn, cộng đồng Do Thái cảm nhận sự sốc và lo sợ. Swastika không chỉ là vết nhơ của quá khứ – nó tiếp tục được sử dụng chống lại chúng ta ngày nay. Điều đó thật đáng sợ và không thể chấp nhận.”
Tính đến thứ Năm, Twoosome đạt 4,4/5 sao trên TikTok Shop, đã bán hơn 5.000 sản phẩm và có hơn 600 khách quay lại. Thông tin gian hàng ghi rằng thương hiệu được vận hành bởi Shanwei Chengcheng Technology Trading Co., nhưng NBC News không tìm thấy doanh nghiệp nào trùng tên. NBC cũng tìm cách liên hệ qua TikTok Shop nhưng nhận được thông báo lỗi “không thể gửi tin nhắn do tài khoản hoặc nội dung không phù hợp với hướng dẫn.”
Những tranh cãi tương tự từng xảy ra với nhiều nền tảng thương mại điện tử khác.
Năm 2020, hãng thời trang nhanh Shein từng gỡ bỏ một mẫu dây chuyền swastika giá 2,50 USD sau khi bị phản ứng dữ dội. Khi đó, Shein nói với New York Post rằng sản phẩm không mang biểu tượng Nazi, mà là “biểu tượng swastika Phật giáo – biểu trưng tâm linh và may mắn hơn một thiên niên kỷ.”
“Shein giải thích: Swastika của Đức Quốc xã có thiết kế khác – xoay theo chiều kim đồng hồ và nghiêng một góc. Nhưng vì hai biểu tượng dễ gây nhầm lẫn và một trong số đó có tính xúc phạm cao, chúng tôi đã gỡ sản phẩm.”
Theo Fox News, trước khi bị gỡ khỏi TikTok Shop, mô tả sản phẩm đã được đổi từ “biểu tượng swastika” sang “biểu tượng manji Phật giáo.”
Trước khi bị Đức Quốc xã chiếm dụng vào thập niên 1920, swastika vốn mang tên gọi gốc Sanskrit “svastika,” nghĩa là “may mắn” hoặc “bình an,” theo Bách khoa toàn thư Holocaust của Bảo tàng Tưởng niệm Holocaust Hoa Kỳ. Biểu tượng hình móc (hooked cross) này từng xuất hiện tại khu vực Á-Âu cách đây khoảng 7.000 năm, có thể tượng trưng cho chuyển động của mặt trời qua bầu trời, và đến nay vẫn là biểu tượng thiêng liêng trong Ấn Độ giáo, Phật giáo, Kỳ Na giáo và Odin giáo.
NBC News cho biết không thể xác minh độc lập liệu người bán đã chủ động thay mô tả trước thời điểm sản phẩm bị gỡ.
Nguồn NBC news
