Một thẩm phán liên bang hôm thứ Hai đã mở đường để Rumeysa Ozturk, nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học Tufts và là nhà hoạt động ủng hộ Palestine, được phép làm việc trong khuôn viên trường, sau khi ra lệnh chính quyền Trump khôi phục tình trạng của cô trong cơ sở dữ liệu trọng yếu dùng để theo dõi sinh viên quốc tế.
Chánh án Denise Casper của Tòa án Liên bang khu vực Massachusetts đã ban hành lệnh khẩn cấp, cho rằng Ozturk nhiều khả năng chứng minh được rằng Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) đã chấm dứt hồ sơ của cô trong cơ sở dữ liệu này một cách trái pháp luật — đúng vào ngày các đặc vụ bịt mặt, mặc thường phục đưa cô vào diện tạm giữ hồi tháng Ba.
Cơ sở dữ liệu do ICE quản lý, mang tên Hệ thống Thông tin Sinh viên và Trao đổi (SEVIS), được sử dụng để theo dõi sinh viên nước ngoài nhập cảnh theo visa. Việc xóa hồ sơ khỏi hệ thống này đồng nghĩa sinh viên không thể được tuyển dụng.
Trong tuyên bố, Ozturk bày tỏ biết ơn phán quyết và hy vọng “sẽ không ai khác phải trải qua những bất công mà tôi đã chịu đựng.”
Bộ An ninh Nội địa, cơ quan quản lý ICE, chưa phản hồi yêu cầu bình luận.
Vụ bắt giữ Ozturk trên một con phố thuộc ngoại ô Somerville, bang Massachusetts, đã được ghi lại trong một đoạn video lan truyền rộng rãi, gây chấn động dư luận và thu hút chỉ trích từ các tổ chức bảo vệ quyền dân sự.
Cô bị tạm giữ sau khi Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ thu hồi visa du học, trong bối cảnh chính quyền Trump đẩy mạnh trấn áp những người không phải công dân Mỹ tham gia hoạt động ủng hộ Palestine tại các trường đại học.
Cơ sở duy nhất được nhà chức trách đưa ra để thu hồi visa của cô là một bài xã luận mà cô đồng tác giả đăng trên báo sinh viên của Tufts một năm trước, chỉ trích phản ứng của nhà trường về cuộc chiến của Israel tại Gaza.
Cựu học giả Fulbright này bị giam 45 ngày tại một cơ sở ở Louisiana, cho đến khi một thẩm phán liên bang ở Vermont — nơi cô tạm thời bị giam giữ — ra lệnh trả tự do ngay lập tức, nhận định rằng cô đã nêu ra được một yêu cầu thuyết phục rằng việc giam giữ này là hành động trả đũa trái pháp luật, vi phạm quyền tự do ngôn luận theo Tu chính án thứ nhất của Hiến pháp Hoa Kỳ.
Sau khi được thả, Ozturk — một nhà nghiên cứu về phát triển trẻ em — đã tiếp tục chương trình học tại Tufts.
Tuy nhiên, việc chính quyền từ chối khôi phục hồ sơ SEVIS khiến cô không thể giảng dạy hoặc làm trợ lý nghiên cứu, buộc nhóm luật sư của cô yêu cầu Thẩm phán Casper ra lệnh khôi phục hồ sơ để không cản trở cơ hội học thuật và nghề nghiệp của cô trong những tháng cuối trước khi tốt nghiệp.
Casper — người được Tổng thống Barack Obama bổ nhiệm — cho biết chính quyền đã đưa ra “những lập luận thay đổi liên tục” nhằm biện minh cho việc xóa hồ sơ SEVIS của Ozturk, thậm chí có lúc còn sai lầm khi tuyên bố cô không duy trì tình trạng hợp lệ của sinh viên quốc tế.
Trong khi hiện nay chính quyền thừa nhận cô đã tuân thủ toàn bộ các quy định dành cho sinh viên nước ngoài, “thì việc áp đặt những hệ quả bất lợi trái ngược với tình trạng hợp lệ đó càng trở nên vô lý hơn,” Casper viết trong phán quyết.
Nguồn reuters
