KYIV, Ukraine (AP) — Các lô vũ khí của Mỹ đến Ukraine đã được nối lại vào thứ Tư, một ngày sau khi chính quyền Trump dỡ bỏ lệnh tạm dừng viện trợ quân sự cho Kyiv trong cuộc chiến chống lại cuộc xâm lược của Nga. Trong khi đó, các quan chức đang chờ phản ứng của Điện Kremlin đối với đề xuất ngừng bắn 30 ngày mà Ukraine đã chấp thuận.
Người phát ngôn Điện Kremlin, Dmitry Peskov, nhấn mạnh rằng không nên “đưa ra kết luận vội vàng” về việc phản hồi lệnh ngừng bắn do Washington đề xuất. Ông cho biết Moscow đang chờ “thông tin chi tiết” từ Mỹ và cần có đầy đủ dữ kiện trước khi đưa ra lập trường. Trước đó, Điện Kremlin luôn bác bỏ mọi thỏa thuận tạm thời và kiên quyết không chấp nhận bất kỳ nhượng bộ nào.
Tổng thống Mỹ Donald Trump muốn chấm dứt cuộc chiến kéo dài ba năm và đã gây áp lực buộc Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy tham gia đàm phán. Việc tạm dừng viện trợ quân sự diễn ra vài ngày sau khi Zelenskyy và Trump tranh cãi về cuộc xung đột trong một cuộc họp căng thẳng tại Tòa Bạch Ốc. Tuy nhiên, quyết định nối lại viện trợ quân sự sau cuộc thảo luận với các quan chức cấp cao của Ukraine tại Ả Rập Xê Út vào thứ Ba đánh dấu một sự thay đổi rõ rệt trong lập trường của chính quyền Trump.
Trump tuyên bố: “Giờ mọi chuyện phụ thuộc vào Nga”, đồng thời thúc giục Moscow chấp thuận lệnh ngừng bắn.
“Và hy vọng chúng ta có thể khiến Nga đồng ý ngừng bắn,” Trump nói trong cuộc trao đổi kéo dài với các phóng viên tại Phòng Bầu dục cùng Thủ tướng Ireland, Micheál Martin, vào thứ Tư. “Nếu điều đó thành công, tôi nghĩ chúng ta đã đạt được 80% chặng đường để kết thúc cuộc đổ máu khủng khiếp này.”
Tổng thống Mỹ tiếp tục đưa ra những lời đe dọa ngầm về việc áp đặt các lệnh trừng phạt mới đối với Nga.
“Chúng ta có thể làm điều đó, nhưng tôi hy vọng sẽ không cần thiết,” Trump nói.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio, người dẫn đầu phái đoàn Mỹ đến Ả Rập Xê Út – nơi Ukraine đồng ý với đề xuất ngừng bắn của Washington, cho biết Mỹ sẽ sử dụng “nhiều kênh liên lạc” với Nga để xem liệu Tổng thống Vladimir Putin có sẵn sàng đàm phán chấm dứt chiến tranh hay không. Tuy nhiên, ông không tiết lộ chi tiết hoặc các bước tiếp theo nếu Putin từ chối tham gia đối thoại.
Mỹ hy vọng Nga sẽ ngừng tấn công Ukraine trong vài ngày tới như một bước đầu tiên, theo lời của Rubio khi ông dừng tiếp nhiên liệu tại Ireland trên đường đến Canada để tham dự cuộc họp với Nhóm G7.
Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt xác nhận rằng Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp Nga vào thứ Tư.
Bà cũng cho biết đặc phái viên của Trump, Steve Witkoff, sẽ đến Moscow để đàm phán với các quan chức Nga. Một nguồn tin giấu tên tiết lộ rằng Witkoff dự kiến sẽ gặp Putin vào cuối tuần này.
Tổng thống Ukraine Zelenskyy cho biết lệnh ngừng bắn 30 ngày sẽ tạo điều kiện cho các bên “chuẩn bị đầy đủ một kế hoạch từng bước để chấm dứt chiến tranh, bao gồm các đảm bảo an ninh cho Ukraine.”
Tổng thống Ukraine Zelenskyy nhấn mạnh rằng các vấn đề kỹ thuật liên quan đến việc giám sát lệnh ngừng bắn dọc theo chiến tuyến dài khoảng 1.000 km, nơi máy bay không người lái hoạt động thường xuyên, là “rất quan trọng”
Mỹ nối lại viện trợ quân sự cho Ukraine
Các chuyến hàng vũ khí đến Ukraine đã được nối lại thông qua một trung tâm hậu cần tại Ba Lan, các bộ trưởng ngoại giao Ukraine và Ba Lan thông báo vào thứ Tư. Các lô hàng này được chuyển qua một trung tâm của NATO và Mỹ tại thành phố Rzeszow, phía đông Ba Lan, nơi đã được sử dụng để vận chuyển vũ khí phương Tây vào Ukraine, cách đó khoảng 70 km.
Viện trợ quân sự của Mỹ đóng vai trò quan trọng đối với Ukraine trong bối cảnh quân đội nước này thiếu nhân lực và kiệt sức trước lực lượng Nga đông đảo hơn. Đồng thời, việc Mỹ tiếp tục hỗ trợ Ukraine có thể cản trở các mục tiêu chiến tranh của Moscow và làm phức tạp thêm nỗ lực hòa bình của Washington.
Chính phủ Mỹ cũng đã khôi phục quyền truy cập của Ukraine đối với hình ảnh vệ tinh thương mại do Maxar Technologies cung cấp theo một chương trình do Washington điều hành, phát ngôn viên của Maxar, Tomi Maxted, cho biết. Những hình ảnh này giúp Ukraine lên kế hoạch tấn công, đánh giá hiệu quả và theo dõi các động thái của Nga.
Ukraine đã cạn kiệt tên lửa ATACMS
Các quan chức xác nhận rằng Kyiv hiện không còn bất kỳ tên lửa Army Tactical Missile System (ATACMS) nào.
Theo một quan chức Mỹ và một nghị sĩ Ukraine trong ủy ban quốc phòng nước này, Ukraine đã sử dụng hết số tên lửa ATACMS. Quan chức Mỹ cho biết Washington đã cung cấp tổng cộng chưa đến 40 tên lửa loại này, và Ukraine đã hết sạch từ cuối tháng 1.
Các lãnh đạo quốc phòng Mỹ trước đó, bao gồm cựu Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin, đã tuyên bố rằng chỉ một số lượng hạn chế tên lửa ATACMS được cung cấp cho Ukraine. Mỹ và các đồng minh NATO đánh giá rằng một số loại vũ khí khác có giá trị hơn trong cuộc xung đột này.
Putin thăm tiền tuyến ở Kursk
Vào thứ Tư, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đến thăm sở chỉ huy quân sự ở vùng Kursk, nơi quân đội Nga đang tiến gần đến việc giành lại quyền kiểm soát từ lực lượng Ukraine.
Trong những ngày qua, quân đội Nga đã tiến vào thị trấn Sudzha, gần biên giới, nơi từng bị lực lượng Ukraine chiếm đóng từ tháng 8 năm ngoái.
Phát biểu trước các chỉ huy, Putin tuyên bố quân đội Nga sẽ “hoàn toàn giải phóng vùng Kursk khỏi kẻ thù trong tương lai gần.”
Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga, Tướng Valery Gerasimov, báo cáo với Putin rằng quân đội Nga đã vượt qua biên giới vào vùng Sumy, đông bắc Ukraine, tại một số địa điểm và đang “tiêu diệt lực lượng dự bị của đối phương, mở rộng khu vực kiểm soát.”
Putin cũng gợi ý rằng Moscow có thể mở rộng kiểm soát bằng cách chiếm thêm các phần lãnh thổ của vùng Sumy.
Nga thận trọng với các cuộc đàm phán Mỹ-Ukraine
Các nhà lập pháp Nga tỏ ra dè dặt trước khả năng đạt được thỏa thuận ngừng bắn.
Thượng nghị sĩ Nga Konstantin Kosachev viết trên Telegram: “Bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải theo điều kiện của chúng ta, chứ không phải của Mỹ.”
Nghị sĩ Mikhail Sheremet phát biểu với hãng thông tấn Tass rằng Nga “không mong muốn kéo dài chiến tranh” nhưng cũng “sẽ không để bị dẫn dắt.”
Kết quả các cuộc đàm phán tại Ả Rập Xê Út đặt trách nhiệm lên Washington trong việc thuyết phục Moscow chấp thuận và thực thi lệnh ngừng bắn, theo chuyên gia quốc phòng John Hardie của Viện Nghiên cứu Quốc phòng Mỹ.
Nguồn AP
