Báo cáo điều tra mới nhắm vào “autopen” thời Biden
(AP) — Sau nhiều tháng điều tra, Hạ viện do phe Cộng hòa kiểm soát đang chuẩn bị công bố báo cáo kết quả điều tra liên quan đến cáo buộc rằng cựu Tổng thống Joe Biden đã lạm dụng công cụ ký tự động (autopen) trong nhiệm kỳ của mình.
Bản báo cáo, dự kiến công bố trong vài tuần tới, tập trung vào các cáo buộc chưa được kiểm chứng rằng ông Biden xuống sức và suy giảm nhận thức trong thời gian tại vị, khiến các quan chức Tòa Bạch Ốc có thể ban hành chính sách mà ông không hề hay biết.
“Ủy ban Giám sát Hạ viện đã phát hiện ra rằng ‘nhiệm kỳ autopen của ông Biden’ là một trong những vụ bê bối lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ,”
Chủ tịch Ủy ban, Dân biểu James Comer (Cộng hòa – Kentucky) tuyên bố.
“Khi Tổng thống Biden yếu đi, đội ngũ của ông đã lạm dụng autopen để ký các sắc lệnh hành pháp trái thẩm quyền. Chúng tôi đã hoàn tất phỏng vấn các trợ lý then chốt và sẽ sớm báo cáo kết quả tới người dân Mỹ.”
Phe Cộng hòa cáo buộc, nhưng chưa có bằng chứng cụ thể
Ủy ban Cộng hòa không nêu rõ bất kỳ trường hợp cụ thể nào mà họ cho là “autopen bị lạm dụng”. Người phát ngôn Ủy ban chỉ nói rằng chi tiết sẽ được nêu trong báo cáo chính thức.
Autopen là thiết bị cơ học tái tạo chữ ký thật của một người, thường được dùng trong các thủ tục hành chính để ký văn kiện hàng loạt.
Trong cuộc điều tra, ủy ban đã phỏng vấn hơn chục cựu quan chức cao cấp trong chính quyền Biden, tập trung vào tình trạng minh mẫn và khả năng ra quyết định của ông.
Phe Dân chủ trong Ủy ban cho rằng cuộc điều tra này chỉ nhằm đánh lạc hướng dư luận và né tránh việc làm rõ các bê bối trong chính quyền Trump.
Về phần mình, ông Biden kiên quyết bác bỏ mọi cáo buộc rằng ông không kiểm soát được công việc của chính quyền:
“Tôi là người đưa ra các quyết định trong suốt nhiệm kỳ: từ ân xá, sắc lệnh hành pháp, đến luật pháp và tuyên bố. Mọi lời nói rằng tôi không làm vậy đều vô lý và sai sự thật,” ông nói trong một tuyên bố mùa hè vừa qua.
Những lời khai mâu thuẫn
Một số cựu quan chức được triệu tập, bao gồm bác sĩ riêng của ông Biden – Kevin O’Connor, chánh văn phòng Đệ nhất phu nhân Jill Biden – Anthony Bernal, và cố vấn cấp cao Annie Tomasini, đã viện dẫn Tu chính án thứ Năm và từ chối trả lời.
Những người khác thừa nhận rằng tốc độ làm việc của ông Biden giảm sút theo tuổi tác. Theo lời Jeff Zients, cựu Chánh văn phòng Tòa Bạch Ốc, “những quyết định từng cần ba cuộc họp, nay cần đến bốn.”
Các quan chức cũng thảo luận về việc có nên công khai kiểm tra nhận thức của tổng thống để trấn an công chúng. Bác sĩ O’Connor cho biết ông “sẽ xem xét khả năng đó.”
Tuy nhiên, nhiều trợ lý thân cận của Biden bác bỏ hoàn toàn cáo buộc rằng nhân viên đã “thay quyền tổng thống”.
“Không hề có bất kỳ âm mưu nào nhằm chiếm quyền điều hành hoặc che giấu tình trạng sức khỏe của tổng thống với người dân Mỹ,”
cố vấn lâu năm Steve Ricchetti khẳng định trước ủy ban.
Vì sao “autopen” lại trở thành tâm điểm
Tuổi tác và sự chậm chạp của ông Biden trong các bài phát biểu từng là vũ khí công kích chính của ông Donald Trump và phe Cộng hòa trong cuộc bầu cử năm ngoái.
Chính quyền Trump hiện còn chế giễu ông Biden bằng cách treo ảnh máy autopen thay cho chân dung chính thức của ông trong phòng trưng bày tổng thống tại West Wing.
Phe Cộng hòa cho rằng nếu việc dùng autopen bị coi là “lạm quyền,” nhiều sắc lệnh, lệnh ân xá, và đạo luật dưới thời Biden có thể bị tòa tuyên vô hiệu. Tổng thống Trump đã ra lệnh cho Bộ Tư pháp điều tra vấn đề này.
Một bản ghi nhớ của Tòa Bạch Ốc gửi Bộ trưởng Tư pháp Pam Bondi viết rằng:
“Nếu autopen được sử dụng mà không có sự cho phép của Tổng thống Biden, thì đó là hành vi vi phạm Hiến pháp, ảnh hưởng đến tính hợp pháp của hàng loạt sắc lệnh và chính sách ban hành nhân danh ông ấy.”
Tuy nhiên, lập luận này chưa từng được thử thách trước tòa — và có thể gây phản tác dụng cho chính ông Trump, người cũng từng dùng autopen để ký một số văn kiện trong hai nhiệm kỳ của mình.
Cuộc chiến pháp lý và chính trị mới
Phe Cộng hòa kêu gọi truy tố hình sự bất kỳ nhân viên nào bị phát hiện “lạm dụng autopen.”
Ngược lại, giới học giả pháp lý và phe Dân chủ gọi đây là “luận điểm nực cười”, cảnh báo rằng nếu lập tiền lệ này, nhiều chính sách của chính Trump cũng có thể bị xem là bất hợp pháp.
Một chuyên gia tại Đại học Georgetown nhận định:
“Nếu họ tuyên bố việc dùng autopen là lạm quyền, thì chính các sắc lệnh được ký tự động dưới thời Trump cũng phải chịu chung tiêu chuẩn đó.”
Tóm lại:
Báo cáo “Autopen của Biden” là bước mới trong nỗ lực của phe Cộng hòa nhằm làm suy yếu hình ảnh của cựu tổng thống, nhưng đến nay chưa có bằng chứng xác thực.
Trong khi đó, chính quyền Trump coi đây là cơ hội thách thức tính hợp pháp của hàng loạt chính sách thời Biden, mở ra một mặt trận chính trị – pháp lý mới ngay giữa lúc nước Mỹ vẫn đang chia rẽ sâu sắc.
