Một nghiên cứu mới từ Phòng thí nghiệm Truyền thông (Media Lab) của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) cho thấy việc sử dụng ChatGPT lâu dài có thể làm giảm khả năng tư duy phản biện của con người.
Các nhà nghiên cứu đã yêu cầu những người tham gia viết nhiều bài luận theo chuẩn SAT, chia họ thành ba nhóm:
Nhóm sử dụng ChatGPT của OpenAI,
Nhóm sử dụng công cụ tìm kiếm Google,
Và nhóm không sử dụng bất kỳ công cụ nào — được gọi là nhóm “chỉ dùng não”.
Trong suốt quá trình, hoạt động não của các đối tượng được theo dõi bằng phương pháp điện não đồ (EEG), ghi lại tín hiệu thần kinh từ nhiều vùng trong não.
Kết quả cho thấy: những người sử dụng ChatGPT trong vài tháng có mức độ hoạt động não thấp nhất và “liên tục thể hiện kém ở các cấp độ thần kinh, ngôn ngữ và hành vi.”
Nghiên cứu cũng ghi nhận: ban đầu nhóm ChatGPT dùng mô hình để hỏi các câu hỏi về cấu trúc bài viết, nhưng về sau họ ngày càng có xu hướng sao chép và dán toàn bộ bài viết từ ChatGPT.
Trong khi đó, nhóm dùng Google có mức độ hoạt động não trung bình. Còn nhóm “chỉ dùng não” thể hiện mạng lưới hoạt động thần kinh mạnh và rộng nhất.
🧠 Tác hại tiềm ẩn đối với nhận thức
Kết quả cho thấy việc phụ thuộc vào mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) như ChatGPT có thể gây suy giảm chức năng nhận thức theo thời gian, đặc biệt là ở người trẻ. Điều này gây lo ngại trong bối cảnh ngành giáo dục đang phải đối mặt với tình trạng học sinh lạm dụng AI để gian lận.
“Lý do tôi công bố sớm nghiên cứu này, trước khi hoàn thành đánh giá đồng cấp, là vì tôi lo rằng chỉ trong 6–8 tháng tới, sẽ có chính trị gia đề xuất đưa GPT vào trường mẫu giáo. Điều đó sẽ vô cùng nguy hiểm,” tiến sĩ Nataliya Kosmyna, tác giả chính của nghiên cứu, nói với TIME.
“Não bộ đang phát triển là nhóm có nguy cơ cao nhất.”
📘 Trump thúc đẩy AI trong giáo dục
Tuy vậy, việc áp dụng AI trong giáo dục tại Mỹ vẫn đang gia tăng. Tháng 4 vừa qua, Tổng thống Donald Trump đã ký sắc lệnh hành pháp nhằm tích hợp AI vào các lớp học.
Will Scharf, thư ký văn phòng của Tòa Bạch Ốc, phát biểu khi đó:
“Ý tưởng cơ bản của sắc lệnh là đảm bảo thế hệ lao động tương lai được đào tạo đúng cách, bằng cách giúp trẻ em Hoa Kỳ làm quen với các công cụ AI, để có thể cạnh tranh trong nền kinh tế tương lai – nơi AI ngày càng đóng vai trò then chốt.”
The Hill