CALIFORNIA (09/10/2025): Tổng Chưởng lý bang New York Letitia James (Đảng Dân chủ) đã bị đại bồi thẩm đoàn liên bang truy tố với hai tội danh liên quan đến cáo buộc gian lận thế chấp, khiến bà trở thành đối thủ nổi bật thứ hai của Tổng thống Trump bị truy tố hình sự kể từ khi ông tuyên bố sẽ trả đũa những “kẻ thù” của mình.
Theo bản cáo trạng được nộp hôm thứ Năm 09/10 tại Tòa án Quận Đông Virginia, bà James bị buộc tội gian lận ngân hàng và khai báo sai với tổ chức tài chính.
Phiên tòa đầu tiên dự kiến diễn ra tại Norfolk, bang Virginia, vào ngày 24 tháng 10, trước một thẩm phán sơ thẩm.
Lindsey Halligan, quyền công tố viên Hoa Kỳ của quận này, là công tố viên duy nhất có tên trong hồ sơ tính đến thứ Năm.
Halligan tuyên bố:
“Không ai đứng trên pháp luật. Những cáo buộc trong vụ án này thể hiện các hành vi tội phạm có chủ đích và là sự vi phạm nghiêm trọng lòng tin của công chúng. Sự thật và luật pháp trong vụ việc này rất rõ ràng, và chúng tôi sẽ tiếp tục theo đuổi chúng để bảo đảm công lý được thực thi.”
Trong phản hồi, Letitia James gọi các cáo buộc này là: “sự tiếp nối của việc Tổng thống tuyệt vọng lợi dụng hệ thống tư pháp cho mục đích chính trị,”
và cáo buộc rằng Trump đang ép buộc các cơ quan thực thi pháp luật liên bang phục vụ lợi ích cá nhân, chỉ vì bà đã “làm đúng bổn phận” với tư cách là tổng chưởng lý bang New York.
Bà nói thêm: “Những cáo buộc này là vô căn cứ, và chính những phát biểu công khai của Tổng thống cho thấy mục tiêu duy nhất của ông ta là trả thù chính trị bằng mọi giá.”
Các tội danh này có thể mang mức án tối đa 30 năm tù giam, tuy nhiên nếu bị kết tội, bà James — người phạm tội lần đầu — có thể sẽ nhận mức án nhẹ hơn.
Thẩm phán Jamar Walker, do cựu Tổng thống Biden bổ nhiệm, đã được chỉ định ngẫu nhiên để xử lý vụ án.
Theo cáo trạng, James bị cáo buộc mua một căn nhà ở Norfolk năm 2020 theo một hợp đồng gọi là “second home rider” (phụ lục nhà thứ hai), yêu cầu bà phải sử dụng căn nhà này làm nơi ở phụ và nhờ đó được hưởng điều kiện vay ưu đãi.
Tuy nhiên, công tố viên cho rằng bà đã cho một gia đình ba người thuê căn nhà, điều khiến bà không đủ điều kiện nhận khoản vay ưu đãi này, dẫn đến khoảng 19.000 USD lợi nhuận không hợp pháp trong thời gian vay.
Ngoài ra, bà còn tiếp tục khai sai về mục đích sử dụng tài sản trong hồ sơ bảo hiểm nhà và khai thuế, theo cáo buộc.
Bà James từng là mục tiêu tấn công của Trump sau khi khởi kiện doanh nghiệp của ông ta về gian lận dân sự, và thắng kiện gần 500 triệu USD — khi một thẩm phán New York xác định Trump và các đồng phạm thổi phồng giá trị tài sản để được lợi về thuế và bảo hiểm.
Tòa phúc thẩm đã hủy bỏ khoản phạt này vào tháng 8, nhưng vẫn giữ nguyên vụ án và các hình phạt khác. Cả Trump và văn phòng của James đều kháng cáo.
Bà James khẳng định hôm thứ Năm 09/10 rằng bà “kiên định” với vụ kiện và nhấn mạnh cuộc điều tra của bà “dựa trên sự thật và bằng chứng – chứ không phải chính trị.”
Cáo buộc gian lận thế chấp chống lại James bắt nguồn từ Cơ quan Tài chính Nhà ở Liên bang (FHFA), do Giám đốc Bill Pulte đứng đầu, người đã nộp đơn tố cáo hình sự chống lại bà hồi tháng 4.
Pulte cáo buộc rằng James khai gian về nơi cư trú chính khi tuyên bố một căn nhà ở Virginia là nơi ở chính, trong khi bà đang giữ chức tổng chưởng lý và sống tại New York.
“Tại thời điểm mua căn nhà ở Norfolk, VA năm 2023, bà James đang giữ chức Tổng Chưởng lý bang New York, theo luật phải có nơi cư trú chính tại New York — nhưng hồ sơ thế chấp lại ghi rằng bà dự định coi căn nhà ở Norfolk là nơi ở chính,” đơn tố cáo nêu rõ.
Pulte còn nêu rằng bà có thể đã tiếp tục khai gian để được hưởng lãi suất thấp hơn và điều kiện vay tốt hơn.
Ông Pulte cũng nộp đơn tố cáo tương tự với Thượng Nghị sĩ Adam Schiff (D-Calif.) và Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang Lisa Cook.
Tổng Chưởng lý Pam Bondi đã bổ nhiệm một “công tố viên đặc biệt” để điều tra các cáo buộc này — Ed Martin, một quan chức Bộ Tư pháp, người đầu năm nay đã chụp ảnh bên ngoài nhà của James ở Brooklyn.
Tính đến nay, chỉ có James bị truy tố, và bà tuyên bố sẽ “chiến đấu quyết liệt” để tự bảo vệ mình. Bà được luật sư nổi tiếng Abbe Lowell đại diện — người từng bảo vệ nhiều nhân vật đối đầu với chính quyền Trump.
Trong trường hợp của Lisa Cook, Trump đã dựa vào đơn tố cáo này để cách chức bà khỏi Hội đồng Thống đốc Fed, và bà đang kháng cáo lên Tòa án Tối cao. Phiên điều trần dự kiến diễn ra vào tháng 1.
Vụ truy tố James diễn ra chỉ hai tuần sau khi cựu Giám đốc FBI James Comey, một người chống Trump lâu năm, bị truy tố hai trọng tội liên quan đến lời khai trước Quốc hội năm 2020.
Comey đã ra tòa hôm thứ Tư 08/10 tại Alexandria, Virginia, phủ nhận tội, và phiên tòa xét xử được ấn định vào ngày 5 tháng 1, dù phía luật sư cho biết họ sẽ nộp nhiều kiến nghị nhằm bác bỏ vụ truy tố trước phiên xét xử.
Đáng chú ý, trước đó một công tố viên cấp cao điều tra vụ việc đã kết luận rằng không có căn cứ hợp lý để tin rằng bà James có hành vi gian lận thế chấp.
Thượng viện bác bỏ dự luật tài trợ chính phủ khi tình trạng đóng cửa bước sang ngày thứ 9
Thượng viện Hoa Kỳ vào thứ Năm đã bỏ phiếu lần thứ bảy để chặn một dự luật do Hạ viện thông qua nhằm mở lại chính phủ liên bang, khi chỉ có ba thành viên trong khối Dân chủ cùng bỏ phiếu với đảng Cộng hòa để giải quyết bế tắc.
Dự luật do đảng Cộng hòa tại Hạ viện soạn thảo nhằm tài trợ cho chính phủ đến ngày 21 tháng 11, một nghị quyết tiếp tục “sạch” (giữ nguyên mức tài trợ hiện tại), đã không vượt qua được vòng thủ tục, với 54 phiếu thuận và 45 phiếu chống — cần ít nhất 60 phiếu để được thông qua.
Ba Thượng Nghị sĩ Dân chủ John Fetterman (Pennsylvania), Catherine Cortez Masto (Nevada) và Angus King (Maine) — người độc lập nhưng liên minh với Dân chủ — đã bỏ phiếu ủng hộ dự luật của Hạ viện.
Thượng Nghị sĩ Rand Paul (Cộng hòa – Kentucky) là thành viên duy nhất của đảng Cộng hòa bỏ phiếu phản đối.
Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, John Thune (Cộng hòa – Nam Dakota), đã nộp kiến nghị xem xét lại dự luật ngay sau cuộc bỏ phiếu, cho phép ông đưa vấn đề trở lại bàn nghị sự khi thấy phù hợp.
Trong khi đó, phe Dân chủ không có dấu hiệu nhượng bộ, khi các cuộc thăm dò gần đây cho thấy đa số người dân Mỹ đổ lỗi cho đảng Cộng hòa, đảng hiện đang kiểm soát cả Tòa Bạch Ốc và Quốc hội, về việc chính phủ bị đóng cửa.
Lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer (New York) nói trong một cuộc phỏng vấn với Punchbowl:
“Mỗi ngày trôi qua đều tốt hơn cho chúng tôi.”
Phát biểu này được đưa ra một ngày sau khi Schumer phát hành video mới, cáo buộc đảng Cộng hòa gây ra việc đóng cửa và tuyên bố:
“Không đời nào. Đây là chuyện sống còn. Chúng tôi sẽ không để Cộng hòa phá hủy hệ thống y tế của chúng ta.”
Những lời tuyên bố cứng rắn này đã gây phẫn nộ cho các lãnh đạo Cộng hòa, những người cáo buộc Dân chủ đang chơi trò chính trị.
Thune phát biểu trước Thượng viện: “Đây không phải là trò chính trị. Có thể phe Dân chủ nghĩ vậy, nhưng chẳng ai khác nghĩ thế cả. Càng kéo dài, người dân Mỹ càng thấy rõ rằng chính phe Dân chủ phải chịu trách nhiệm cho việc đóng cửa này.”
Phó Tổng thống J.D. Vance cũng chỉ trích Schumer trên mạng xã hội, gọi phát ngôn “mỗi ngày càng tốt hơn” là “đáng khinh tởm”.
Tuy nhiên, các cuộc tấn công của Cộng hòa dường như không làm lay chuyển phe Dân chủ.
Khi được hỏi liệu đảng Dân chủ có bị quy trách nhiệm cho việc đóng cửa hay không, Thượng Nghị sĩ Chris Murphy (Dân chủ – Connecticut) trả lời:
“Cuối cùng, nhiệm vụ của chúng tôi là bảo vệ đất nước khỏi xu hướng độc tài và bảo vệ cử tri khỏi việc chi phí sinh hoạt tăng cao.”
Ông nói thêm: “Việc chính phủ đóng cửa gây tổn hại, đúng vậy, nhưng sau này sẽ còn tệ hơn khi 4 triệu người mất bảo hiểm y tế — và họ sẽ chết.”
Các Thượng Nghị sĩ Cộng hòa cho biết họ sẽ tiếp tục gây áp lực bằng cách đưa dự luật tài trợ của Hạ viện trở lại biểu quyết thêm nhiều lần nữa.
Thượng viện dự kiến nghỉ trong tuần Lễ Columbus, nhưng các nhà lập pháp hiện kỳ vọng kỳ nghỉ này sẽ bị hủy để ở lại Washington bỏ phiếu nhằm chấm dứt việc đóng cửa chính phủ.
Cũng trong ngày thứ Năm, Thượng viện đã bỏ phiếu về một đề xuất khác của phe Dân chủ nhằm mở lại chính phủ.
Dự luật này sẽ gia hạn vĩnh viễn trợ cấp bảo hiểm y tế nâng cao theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng (ACA) và khôi phục gần 1 nghìn tỷ USD cắt giảm Medicaid được thực hiện theo Đạo luật One Big Beautiful Bill.
Tuy nhiên, dự luật thất bại với tỉ lệ 47–50, theo đường lối đảng phái.
Đề xuất tài trợ của phe Dân chủ đã thất bại trong 6 lần biểu quyết trước đó kể từ ngày 19 tháng 9.
Hơn 1,3 triệu quân nhân dự kiến sẽ không nhận được khoản lương đầu tiên vào ngày 15 tháng 10, và chính quyền Trump đang xem xét phương án điều chuyển ngân sách để chi trả cho lực lượng này.
Việc chính phủ đóng cửa sang ngày thứ 9 cũng đang gây áp lực lớn lên các sân bay, khi nhân viên kiểm soát không lưu của Cục Hàng không Liên bang (FAA) phải làm việc không lương.
Các sân bay ở Burbank và Nashville đã buộc phải trì hoãn chuyến bay trong tháng này do thiếu nhân sự.
Đảng Dân chủ giành được lợi thế trước Đảng Cộng hòa trong cuộc chiến đóng cửa chính phủ
Khi cuộc chiến đóng cửa chính phủ bước sang tuần thứ hai, tình thế dường như đang nghiêng về phía Đảng Dân chủ — ít nhất là tạm thời.
Các cuộc thăm dò ban đầu cho thấy cử tri có xu hướng đổ lỗi cho Tổng thống Trump và Đảng Cộng hòa vì bế tắc kéo dài này. Tổng thống và các đồng minh trong Quốc hội đang công khai bất đồng về việc trả lương cho nhân viên bị cho nghỉ việc tạm thời. Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Cộng hòa – Louisiana) đưa ra những tín hiệu mâu thuẫn về việc có nên bảo đảm lương cho quân đội hay không. Và những rạn nứt đáng kể đang xuất hiện trong hàng ngũ Cộng hòa về việc gia hạn trợ cấp theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền (ObamaCare).
Những yếu tố đó khiến các lãnh đạo Đảng Cộng hòa rơi vào thế phòng thủ, ngay cả khi họ vẫn cố đổ lỗi cho Đảng Dân chủ về cuộc khủng hoảng này. Diễn biến này đồng thời củng cố niềm tin của Đảng Dân chủ rằng họ có thể duy trì sự đoàn kết, vừa phản đối dự luật chi tiêu ngắn hạn của GOP (Đảng Cộng hòa), vừa kiên định yêu cầu gia hạn các khoản tín thuế của ObamaCare — vấn đề đang là tâm điểm của thế bế tắc.
“Đảng Dân chủ đã nhất quán. Lập trường của chúng tôi không thay đổi — chúng tôi đã nói rõ điều đó suốt nhiều tháng qua,” Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer (Dân chủ – New York) phát biểu hôm thứ Tư tại Thượng viện. “Đảng Cộng hòa đang đóng cửa chính phủ vì họ từ chối giải quyết khủng hoảng trong hệ thống y tế Hoa Kỳ.”
Không lâu sau, Schumer cùng 43 Thượng Nghị sĩ Dân chủ khác bỏ phiếu phản đối nghị quyết tiếp tục chi tiêu (CR) của Đảng Cộng hòa. Kết quả 54–45 không đủ 60 phiếu để vượt qua thủ tục tranh luận (filibuster), đánh dấu lần thứ sáu dự luật thất bại tại Thượng viện.
Hai Thượng Nghị sĩ Dân chủ và một Thượng Nghị sĩ độc lập (John Fetterman – Pennsylvania, Catherine Cortez Masto – Nevada, và Angus King – Maine, người họp cùng phe Dân chủ) đã bỏ phiếu ủng hộ dự luật — giống như năm lần bỏ phiếu trước đó. Không có thêm thành viên Dân chủ nào “đào ngũ”, khiến chiến lược bỏ phiếu lặp lại hằng ngày của GOP không đạt được hiệu quả mong muốn.
Trong khi đó, các thành viên Dân chủ tại Hạ viện chỉ trích việc Chủ tịch Johnson hủy toàn bộ các phiên bỏ phiếu kể từ hai ngày trước khi chính phủ đóng cửa.
“Đảng Cộng hòa luôn hô hào yêu cầu người nghèo phải làm việc nhiều hơn — những người hưởng SNAP, Medicaid,” Dân biểu Jim McGovern (Dân chủ – Massachusetts) nói. “Vậy tôi có ý kiến thế này: hãy bắt Đảng Cộng hòa phải có ‘yêu cầu làm việc’ — tức là phải đến Quốc hội và làm công việc chết tiệt của mình đi.”
Phía Đảng Cộng hòa cũng tự tin rằng họ đang thắng thế. Họ kiên quyết không đàm phán về vấn đề y tế — hay bất cứ điều gì khác — cho đến khi Đảng Dân chủ đồng ý mở cửa lại chính phủ.
“Hạ viện đã xong phần việc của mình. Giờ quả bóng nằm trong sân Thượng viện,” Johnson nói trong buổi họp báo hôm thứ Tư. “Chúng tôi không được lợi gì nếu cứ lặp đi lặp lại các cuộc bỏ phiếu vô ích.”
“Tôi biết câu chuyện này đang trở nên nhàm chán — các bạn (báo chí) đang cố tìm góc mới, nhưng chẳng có gì thay đổi cả,” Lãnh đạo phe đa số Thượng viện John Thune (Cộng hòa – Nam Dakota) nói thêm.
Tuy nhiên, trong những ngày gần đây, một số chuyển biến cho thấy Đảng Dân chủ đang chiếm ưu thế — ít nhất là tạm thời.
Các cuộc khảo sát công chúng, dù còn sớm, liên tục cho thấy cử tri đổ lỗi cho Đảng Cộng hòa nhiều hơn.
- Khảo sát của YouGov cho thấy 45% cử tri trách Tổng thống Trump và Đảng Cộng hòa, trong khi 36% đổ lỗi cho Đảng Dân chủ.
- Một khảo sát mới của CBS cũng cho thấy khoảng cách 9 điểm phần trăm (39% đổ lỗi Trump/GOP, 30% đổ lỗi Dân chủ). Các cuộc thăm dò khác cho kết quả tương tự.
Đảng Cộng hòa còn đối mặt với tranh cãi xung quanh lời đe dọa của Trump rằng ông có thể không trả lương bù cho nhân viên liên bang nghỉ việc. Việc này vốn được coi là thông lệ trong các đợt đóng cửa chính phủ trước, và chính Trump từng ký luật năm 2019 bảo đảm điều đó. Tuy nhiên, Văn phòng Quản lý và Ngân sách Tòa Bạch Ốc (OMB) tuần này cho biết không có nghĩa vụ pháp lý phải trả khoản bù này — tuyên bố được Trump lặp lại.
Điều này khiến nhiều Dân biểu Cộng hòa phản ứng mạnh:
“Điều đó không phải do tổng thống quyết định,” Thượng Nghị sĩ John Kennedy (Cộng hòa – Louisiana) nói. “Ý kiến của ông ấy quan trọng, nhưng Quốc hội mới là nơi phê chuẩn ngân sách. Hãy đọc lại Hiến pháp đi.”
Khi Đảng Dân chủ giữ vững lập trường, Trump và các phụ tá có dấu hiệu dịu giọng.
Tuần trước, các quan chức nói rằng việc sa thải nhân viên là “sắp xảy ra” — thậm chí Trump còn gợi ý chúng đã bắt đầu — nhưng đến nay chưa diễn ra. Và hôm thứ Ba, Trump nói:
“Về cơ bản, chúng ta sẽ chăm lo cho người của mình.”
Cuộc tranh cãi về lương quân đội cũng gây rắc rối cho GOP. Johnson từng nói có thể triệu tập Hạ viện bỏ phiếu thông qua dự luật riêng để đảm bảo quân nhân nhận được lương đúng hạn (đợt đầu tiên đến hạn 15/10).
“Tôi sẵn sàng xem xét việc đó. Chúng tôi từng làm vậy trước đây,” ông nói. “Chúng tôi muốn chắc chắn quân đội được trả lương.”
Nhưng chỉ một ngày sau, Johnson lại đổi ý, nói rằng nếu Đảng Dân chủ muốn quân đội được trả lương, họ nên ủng hộ nghị quyết chi tiêu CR của Đảng Cộng hòa.
“Hakeem Jeffries và phe Dân chủ đang sốt ruột muốn quay lại đây bỏ phiếu vì họ muốn thể hiện rằng họ ủng hộ trả lương cho quân đội,” ông nói. “Chúng tôi đã có cuộc bỏ phiếu đó rồi — nó được gọi là CR.”
Trump, khi được hỏi liệu ông có kêu gọi Quốc hội thông qua dự luật riêng cho quân đội không, đáp:
“Chắc chắn rồi, có thể sẽ làm vậy. Nhưng chưa cần lo bây giờ. Một tuần với tôi là cả một đời người… Quân đội của chúng ta sẽ luôn được chăm sóc.”
Trong vấn đề y tế, Đảng Cộng hòa tiếp tục gửi tín hiệu trái chiều.
- Phe bảo thủ phản đối gay gắt việc gia hạn trợ cấp ObamaCare,
- nhưng một số Dân biểu GOP ở các bang cạnh tranh khốc liệt lại ủng hộ gia hạn một năm.
- Thậm chí Dân biểu Marjorie Taylor Greene (Cộng hòa – Georgia), đồng minh thân cận của Trump, cũng thúc giục lãnh đạo GOP giải quyết vấn đề này.
“Trợ cấp này là vấn đề thật, không phải chuyện bịa ra,” Greene nói với NewsNation hôm thứ Ba.
Tòa Bạch Ốc khẳng định Quốc hội phải mở lại chính phủ trước, rồi mới bàn chuyện y tế.
Tuy nhiên, hôm thứ Hai, Trump dường như mở cửa cho đối thoại khi ám chỉ sẵn sàng thảo luận về chính sách y tế với Đảng Dân chủ — sau đó ông nhanh chóng làm rõ rằng chỉ sau khi chính phủ mở cửa lại.
“Tôi sẵn sàng làm việc với Đảng Dân chủ về các chính sách y tế thất bại của họ — hoặc bất cứ điều gì khác — nhưng trước hết họ phải để chính phủ hoạt động trở lại,” ông viết trên mạng xã hội Truth Social.
Một nguồn tin thân cận Tòa Bạch Ốc cho biết nếu tình trạng đóng cửa kéo dài, lo ngại về kinh tế có thể buộc Trump phải cân nhắc thỏa thuận. Nhưng người này cũng nói rằng dân chúng cần “cảm nhận được nỗi đau” của việc chính phủ đóng cửa — và rằng bất kỳ hậu quả nào như thiếu kiểm soát không lưu hay chậm lương quân đội đều có thể “phản tác dụng” đối với Đảng Dân chủ.
Johnson khuyên Trump không nên ân xá cho Maxwell: “Tôi sẽ không bao giờ xem xét điều đó”
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Cộng hòa – Louisiana) đã khuyên Tổng thống Trump không nên ân xá cho Ghislaine Maxwell, cựu cộng sự của nhà tài phiệt tai tiếng Jeffrey Epstein.
“Ông có muốn thấy Ghislaine Maxwell được ân xá không? Hay ngược lại?” – người dẫn chương trình Piers Morgan hỏi trong tập phát sóng của chương trình “Piers Morgan Uncensored” được đăng hôm thứ Tư 98/10.
“Tôi sẽ không bao giờ xem xét điều đó. Cô ta là một tội phạm buôn người bị kết án. Cô ta có liên quan đến toàn bộ vụ việc. Theo chính lời thú nhận của mình, cô ta đã tham gia vào mọi chuyện. Không có lý do gì để cô ta được ra khỏi tù,” Johnson trả lời.
Hôm thứ Hai, Trump nói rằng ông cần trao đổi với Bộ Tư pháp (DOJ) và xem xét lại vụ án của Maxwell sau khi Tòa án Tối cao từ chối xem xét kháng cáo bản án buôn người của cô ta từ năm 2021.
Trong phát biểu tại Phòng Bầu dục, Tổng thống nhiều lần từ chối loại trừ khả năng ân xá khi được hỏi về vấn đề này, nhấn mạnh rằng ông cần “xem xét kỹ”.
“Tôi không nghe thấy tên đó đã lâu rồi. Tôi chỉ có thể nói rằng tôi sẽ phải xem xét. Họ đã bác bỏ vụ đó à?” – Trump nói với Kaitlan Collins của CNN.
“Vâng, tôi sẽ xem xét. Tôi sẽ nói chuyện với DOJ,” Trump nói thêm. “Tôi chưa cân nhắc cũng chưa loại trừ – tôi chưa biết gì về việc đó. Tôi sẽ nói chuyện với DOJ.”
Trong những tháng gần đây, chính quyền Trump đã bị chỉ trích từ cả hai phe về cách xử lý các tài liệu liên quan đến Epstein.
Hôm thứ Ba, Dân biểu Marjorie Taylor Greene (Cộng hòa – Georgia) cho biết bà đang phải chịu áp lực lớn chưa từng có liên quan đến bản kiến nghị buộc Hạ viện bỏ phiếu yêu cầu công bố hồ sơ về Epstein.
“Tôi đã ký vào bản kiến nghị đó, và chưa từng có vấn đề nào khiến tôi chịu nhiều áp lực như vậy. Thật sự tôi rất sốc. Tôi không thể hiểu nổi – tôi không biết tại sao đây lại là vấn đề,” Greene nói với Blake Burman của NewsNation trong chương trình “The Hill.”
Tờ The Hill đã liên hệ với Tòa Bạch Ốc và luật sư của Maxwell để xin bình luận.
“Con tôi có thể chết” vì quân đội ngưng trả lương!
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Cộng hòa – Louisiana) hôm thứ Năm 09/10 nói rằng trách nhiệm về việc quân đội có nguy cơ không được trả lương thuộc hoàn toàn về phía Đảng Dân chủ, vì họ từ chối ủng hộ gói chi tiêu do Đảng Cộng hòa đề xuất.
Trong một buổi xuất hiện hiếm hoi trên C-SPAN — lần đầu tiên có một Chủ tịch Hạ viện đương nhiệm tham gia kể từ năm 2001 — Johnson nhận được một cuộc gọi đầy xúc động từ một phụ nữ cho biết chồng cô đang phục vụ trong quân đội, và gia đình cô — gồm hai đứa con mắc bệnh hiểm nghèo — sẽ rơi vào cảnh tuyệt vọng nếu lương bị tạm ngừng, vì “chúng tôi sống nhờ từng kỳ lương.”
“Tôi cầu xin ông hãy thông qua dự luật này,” cô nói. “Con tôi có thể chết.”
Johnson bày tỏ sự cảm thông, nhưng cho rằng trách nhiệm hiện nằm trong tay Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer (Dân chủ – New York) và các Thượng Nghị sĩ Dân chủ, những người đã chặn nghị quyết tiếp tục chi tiêu (continuing resolution) của Đảng Cộng hòa — dự luật này sẽ tài trợ cho chính phủ đến ngày 21 tháng 11.
“Đây là điều khiến tôi trăn trở mỗi đêm,” Johnson nói. “Chính Đảng Cộng hòa đang hành động để giúp các bạn. Chúng tôi đã bỏ phiếu để trả lương cho quân đội — đó là nghị quyết tiếp tục cách đây ba tuần.”
Ông nói thêm: “Chính Đảng Dân chủ là những người ngăn các bạn nhận được tiền lương.”
Đầu tuần này, Johnson cho biết ông sẵn sàng triệu tập Hạ viện quay lại Washington để bỏ phiếu cho một dự luật độc lập nhằm đảm bảo binh sĩ và kiểm soát viên không lưu vẫn được trả lương, dù chính phủ vẫn đang đóng cửa. Tuy nhiên, các lãnh đạo Cộng hòa tại Thượng viện phản đối ý tưởng này, và vào thứ Tư, Johnson đã rút lại sự ủng hộ đối với dự luật độc lập đó.
Nếu Quốc hội không hành động, quân nhân sẽ không nhận được kỳ lương đầu tiên kể từ khi chính phủ đóng cửa, dự kiến sẽ được phát vào thứ Tư tới.
Turning Point USA công bố chương trình biểu diễn giữa hiệp Super Bowl “All American”
Turning Point USA — mạng lưới hành động chính trị bảo thủ cấp cơ sở do cố nhà hoạt động Charlie Kirk sáng lập — đang lên kế hoạch tổ chức một chương trình biểu diễn giữa hiệp Super Bowl với mục tiêu cạnh tranh với buổi biểu diễn chính thức do Bad Bunny biểu diễn và được Apple Music tài trợ.
Chương trình có tên “All-American Halftime Show” sẽ diễn ra vào Chủ nhật Super Bowl, tức ngày 8 tháng 2. Trang web chính thức của sự kiện chưa tiết lộ nhiều chi tiết về kế hoạch của Turning Point, nhưng cho biết sẽ sớm công bố thêm thông tin về các nghệ sĩ biểu diễn và cách buổi hòa nhạc được phát sóng.
Một khảo sát trên trang web yêu cầu người tham gia chọn thể loại âm nhạc họ muốn nghe trong buổi diễn, bao gồm nhạc đồng quê, hip-hop, rock hoặc “bất cứ thể loại nào bằng tiếng Anh.”
Trong nhiều năm qua, nhiều chương trình “đối trọng” đã được tổ chức nhằm thu hút khán giả khỏi Super Bowl, chẳng hạn như “puppy bowl” (trận bóng của cún con) hay các chương trình đấu vật.
Tuy nhiên, đây có thể là lần đầu tiên một nhóm chính trị tổ chức chương trình đối trọng vì bất đồng với nghệ sĩ biểu diễn chính.
Thông báo về buổi diễn được đưa ra giữa lúc cánh hữu phản ứng dữ dội với quyết định của NFL chọn Bad Bunny, ngôi sao người Puerto Rico, làm nghệ sĩ biểu diễn giữa hiệp.
Bad Bunny từng nói rằng anh sẽ không lưu diễn tại Mỹ vì lo ngại các buổi hòa nhạc của mình sẽ bị cơ quan di trú liên bang nhắm đến, trong bối cảnh tổng thống đang thực hiện chiến dịch trục xuất quy mô lớn.
Anh cũng ủng hộ cựu Phó Tổng thống Kamala Harris trong cuộc bầu cử tổng thống năm ngoái, và công khai bày tỏ quan điểm sau khi một diễn viên hài tại cuộc vận động của Trump ở Madison Square Garden đùa cợt rằng Puerto Rico là “một hòn đảo rác trôi nổi.”
Tổng thống Colombia Petro gợi ý Qatar làm trung gian các hoạt động quân sự của Mỹ ngoài khơi Venezuela.
Tổng thống Colombia Gustavo Petro hôm thứ Năm đã đề xuất rằng Qatar có thể đóng vai trò “trung gian” để Hoa Kỳ chấm dứt việc triển khai quân sự tại vùng biển quốc tế ngoài khơi bờ biển Venezuela, nơi Mỹ đã tấn công các tàu nhỏ mà họ cho là đang vận chuyển ma túy.
Phát biểu trong chuyến công du tới Brussels, ông Petro cho biết điều này một ngày sau khi ông tuyên bố — dù không đưa ra bằng chứng — rằng có thể có người Colombia trên con tàu mới nhất bị quân đội Mỹ phá hủy ở vùng biển Caribbean. Chính quyền của Tổng thống Trump trước đó cho biết đã đánh chìm bốn tàu nhỏ bị cáo buộc chở ma túy.
Ông Petro lưu ý rằng Qatar là một nước đã chứng tỏ năng lực trung gian trong nhiều tình huống căng thẳng, và có thể sẽ thành công trong việc khiến Mỹ “ngừng các hành động tấn công bằng tên lửa” ở biển Caribbean.
Chính phủ Qatar chưa đưa ra bình luận ngay về đề xuất này.
Một quan chức Tòa Bạch Ốc (đề nghị giấu tên vì không được phép phát biểu công khai) cho biết Mỹ bác bỏ tuyên bố của ông Petro về việc có người Colombia trên tàu và muốn ông rút lại lời nói đó. Tuy nhiên, ông Petro nói sẽ không rút lại, và khẳng định lời ông dựa trên dữ liệu của Colombia về các vụ bắt giữ ma túy ở Caribbean và quốc tịch của những người bị bắt.
Về đề xuất để Qatar làm trung gian, quan chức này nói rằng mặc dù hai nước có khác biệt về chính sách, Hoa Kỳ vẫn coi Colombia là đối tác chiến lược quan trọng, và vẫn cam kết hợp tác chặt chẽ với Colombia trong các ưu tiên chung.
Tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth thông báo đã tấn công một tàu nhỏ bị cáo buộc chở ma túy ở vùng biển ngoài khơi Venezuela, khiến bốn người thiệt mạng, nhưng không nêu rõ họ là ai hay thuộc tổ chức nào.
Tổng thống Donald Trump nói với các nhà lập pháp Mỹ rằng ông coi những kẻ buôn ma túy là “chiến binh bất hợp pháp”, và việc sử dụng vũ lực quân sự là cần thiết để đối phó với họ.
Tổng thống Venezuela Nicolás Maduro nhiều lần khẳng định rằng đất nước ông không phải là một trung tâm buôn bán ma túy lớn. Ông Maduro cũng đã gửi thư tới Giáo hoàng Leo XIV, kêu gọi Vatican giúp duy trì hòa bình tại Venezuela.
Ông Petro chỉ trích việc Mỹ sử dụng vũ lực với các tàu nhỏ là “quá mức cần thiết” và gọi những cái chết đó là “giết người”, nhấn mạnh rằng việc ngăn chặn ma túy có thể được thực hiện bằng bắt giữ thay vì tiêu diệt.
Nhà lãnh đạo Colombia cho rằng nếu mục tiêu thực sự là chấm dứt nạn buôn bán ma túy, cách làm đúng là đàm phán để giải thể các tổ chức buôn ma túy. Chính quyền của ông vừa hoàn tất vòng đàm phán đầu tiên với một trong những tổ chức đó — Clan del Golfo — tại Qatar hồi tháng 9. Hôm thứ Năm, ông gợi ý Qatar có thể làm trung gian với một nhóm khác, Lực lượng Tự vệ Sierra Nevada.
Thống đốc Cộng hòa Oklahoma lên tiếng phản đối việc Texas điều quân đến Illinois
Thống đốc Oklahoma Kevin Stitt (Đảng Cộng hòa), người đang giữ chức Chủ tịch Hiệp hội Thống đốc Quốc gia (NGA), hôm thứ Năm 09/10 đã lên tiếng phản đối việc Lực lượng Vệ binh Quốc gia Texas được triển khai đến bang Illinois của đảng Dân Chủ, cho rằng động thái này dường như vi phạm nguyên tắc “quyền của các bang.”
Trong một cuộc phỏng vấn với The New York Times hôm thứ Năm, Stitt cho biết ông ngạc nhiên khi Thống đốc Texas Greg Abbott (R) gửi quân đến Illinois bất chấp sự phản đối của Thống đốc bang này, JB Pritzker (D), và nói rằng ông cho đây là một hướng đi sai lầm.
“Tôi rất ngạc nhiên khi Thống đốc Abbott gửi quân từ Texas đến Illinois,” Stitt nói với The Times. “Abbott và tôi đã từng kiện chính quyền Biden khi họ tìm cách buộc chúng tôi phải tiêm vắc-xin cho tất cả binh sĩ và áp dụng quy định đeo khẩu trang trên toàn quốc.”
Ông nói thêm:
“Là người tin vào hệ thống liên bang, việc một thống đốc hành động chống lại thống đốc khác — tôi cho rằng đó không phải là cách tiếp cận đúng đắn.”
Theo cập nhật từ Bộ Tư lệnh Phía Bắc Hoa Kỳ, tính đến tối thứ Tư, có khoảng 200 binh sĩ Vệ binh Quốc gia Texas và 300 binh sĩ Vệ binh Quốc gia Illinois đã được huy động tại khu vực Chicago mở rộng.
Stitt nhấn mạnh rằng ông ủng hộ mục tiêu của Tổng thống Trump nhằm duy trì “luật pháp và trật tự” tại các thành phố do Đảng Dân chủ điều hành, cũng như nỗ lực của ông Trump trong việc bảo vệ các nhân viên của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE). Tuy nhiên, ông bày tỏ lo ngại rằng việc triển khai này có thể tạo ra một tiền lệ nguy hiểm mà một tổng thống tương lai thuộc đảng khác có thể lợi dụng.
“Chúng tôi tin vào hệ thống liên bang — đó chính là quyền của các bang,” Stitt nói. “Người dân Oklahoma sẽ phát điên nếu Thống đốc Pritzker ở Illinois gửi quân đến Oklahoma dưới thời chính quyền Biden.”
Hai Thống đốc Đảng Dân chủ — JB Pritzker (Illinois) và Gavin Newsom (California) — đã đe dọa rời khỏi Hiệp hội Thống đốc Quốc gia nếu tổ chức này không công khai phản đối việc Texas triển khai quân. Tuy nhiên, Stitt cho biết điều đó không thuộc phạm vi hoạt động của NGA:
“NGA là một tổ chức giáo dục theo quy định của Sở Thuế vụ (IRS),” ông nói. “Vì vậy chúng tôi sẽ không can dự vào chính trị. Đó không phải là nhiệm vụ của chúng tôi.”
Stitt nói rằng ông chưa trao đổi trực tiếp với Abbott về vấn đề này, nhưng dự đoán rằng “chắc chắn nó sẽ được nhắc đến” khi hai người gặp nhau cuối tuần này tại trận bóng đá đối đầu truyền thống ở Dallas.
“Tôi và Abbott có mối quan hệ tốt,” Stitt chia sẻ. “Tôi sẵn sàng gửi quân đến biên giới phía Nam theo yêu cầu của ông ấy bất cứ lúc nào, và tôi biết ông ấy cũng sẽ làm điều tương tự cho tôi.”
Giáo hoàng Leo XIV lên án các nền kinh tế gạt người nghèo ra bên lề trong khi người giàu sống trong “bong bóng xa hoa”
Giáo hoàng Leo XIV chỉ trích việc người giàu sống trong “bong bóng của sự tiện nghi và xa hoa” trong khi người nghèo phải chịu khổ bên lề xã hội, khẳng định trong văn kiện giáo huấn đầu tiên của mình rằng ngài hoàn toàn tiếp nối đường lối của người tiền nhiệm – Giáo hoàng Phanxicô – về các vấn đề bất công xã hội và kinh tế.
Văn kiện mang tựa đề “Ta đã yêu thương các con” (Dilexi te) được Vatican công bố hôm thứ Năm 09/10, là bản thảo mà Giáo hoàng Phanxicô đã bắt đầu viết trong những tháng cuối đời nhưng chưa kịp hoàn thành. Giáo hoàng Leo XIV, được bầu vào tháng 5/2025, ghi nhận công lao của Phanxicô, trích dẫn ngài nhiều lần, song nói rằng ông đã hoàn thiện, ký và biến tài liệu này thành của riêng mình.
Văn kiện dài 100 trang này điểm lại lịch sử mối quan tâm liên tục của Kitô giáo đối với người nghèo – từ Kinh Thánh, các giáo phụ, đến những giáo hoàng gần đây – nhấn mạnh việc chăm sóc người di cư, tù nhân và nạn nhân buôn người.
Leo XIV đặc biệt ca ngợi các dòng tu nữ đã thực thi sứ mạng của Thiên Chúa trong việc chăm sóc người bệnh, nuôi người đói, đón tiếp người xa lạ, và cũng tán dương các phong trào giáo dân đấu tranh cho đất đai, nhà ở và công việc cho những người yếu thế nhất.
Theo kết luận của Leo, “sự chọn lựa ưu tiên cho người nghèo” của Giáo hội Công giáo đã tồn tại từ thuở ban đầu, là điều không thể thương lượng và chính là bản chất của đức tin Kitô giáo. Ngài kêu gọi cam kết đổi mới để khắc phục những nguyên nhân cơ cấu của nghèo đói, đồng thời thể hiện lòng bác ái vô điều kiện đối với những ai cần giúp đỡ.
“Khi Giáo hội quỳ bên cạnh một người phong cùi, một đứa trẻ suy dinh dưỡng hoặc một người hấp hối vô danh, Giáo hội đang thực hiện ơn gọi sâu thẳm nhất của mình: yêu mến Chúa nơi Ngài bị biến dạng nhất,” Giáo hoàng Leo viết.
Leo XIV nhiều lần nhắc đến Giáo hoàng Phanxicô, kể cả những luận điểm nổi tiếng nhất của ngài về “nền kinh tế giết người” và sự phê phán mô hình “kinh tế nhỏ giọt” (trickle-down economics). Từ đầu triều đại năm 2013, Phanxicô đã kêu gọi xây dựng “một Giáo hội nghèo và vì người nghèo.”
“Thiên Chúa dành một vị trí đặc biệt trong trái tim Ngài cho những người bị kỳ thị và bị áp bức, và Ngài yêu cầu chúng ta – Giáo hội của Ngài – phải có một lựa chọn dứt khoát và triệt để cho những người yếu đuối nhất,” Leo XIV viết.
Ngài cảnh báo về “ảo tưởng hạnh phúc” đến từ việc tích lũy của cải: “Trong một thế giới nơi người nghèo ngày càng đông, chúng ta lại chứng kiến sự tăng trưởng của một tầng lớp giàu có sống trong bong bóng xa hoa, gần như tách biệt hoàn toàn với đời sống của người bình thường.”
Những lời phê phán chủ nghĩa tư bản của Giáo hoàng Phanxicô từng khiến nhiều người Công giáo bảo thủ và giàu có, đặc biệt ở Hoa Kỳ, tức giận – họ buộc tội ngài là “Mác-xít”.
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, Giáo hoàng Leo XIV nói rằng những cáo buộc như vậy không thể áp dụng cho ngài:
“Việc tôi là người Mỹ có nghĩa là người ta không thể nói như họ từng nói về Phanxicô rằng: ‘Ông ấy không hiểu nước Mỹ, ông ấy không biết điều gì đang diễn ra,’” Leo XIV nói với trang tin Công giáo Crux.
Bởi vậy, việc Leo XIV tiếp tục đường hướng của Phanxicô về vấn đề nghèo đói và nghĩa vụ chăm sóc người yếu thế là một sự khẳng định mạnh mẽ, nhất là trong văn kiện giáo huấn đầu tiên của ngài.
Tinh thần của Phanxicô trong văn bản và lễ công bố
Các quan chức Vatican khẳng định văn kiện này hoàn toàn là của Leo XIV, nhưng cũng hoàn toàn mang tinh thần của Phanxicô.
“Nó là 100% của Phanxicô và 100% của Leo,” Hồng y Michael Czerny – người đứng đầu Văn phòng Phát triển và Di dân của Vatican – nói.
Khi được hỏi liệu những người từng gọi Phanxicô là “Mác-xít” có sẽ nói điều tương tự về Leo không, Czerny trả lời rằng cả hai chỉ đơn giản là đang làm theo Tin Mừng:
“Những nhãn mác đó nói nhiều hơn về người gán nhãn hơn là về Giáo hoàng,” ông nói. “Vấn đề không nằm ở Giáo hoàng Phanxicô hay Giáo hoàng Leo XIV, mà ở những người dùng các nhãn đó để từ chối giáo huấn của Giáo hội.”
Buổi họp báo công bố tài liệu cũng có sự góp mặt hiếm hoi của Hồng y Konrad Krajewski, người từng được Giáo hoàng Phanxicô giao phụ trách các hoạt động bác ái cá nhân. Dưới sự hướng dẫn của ông, Vatican đã lắp đặt phòng tắm cho người vô gia cư cạnh Quảng trường Thánh Phêrô, cung cấp vắc-xin COVID-19 cho 6.000 người di cư và người không có bảo hiểm, gửi xe cứu thương đến Ukraina và tổ chức bữa ăn hằng tuần cho người nghèo.
Krajewski nói rằng tài liệu này chứng minh rằng những hành động bác ái như vậy xuất phát trực tiếp từ Kinh Thánh:
“Chúa Giêsu không làm việc hành chính từ 9 giờ đến 5 giờ, Ngài đi ra ngoài tìm kiếm những người cần Ngài,” ông nói.
Ông kể thêm rằng Phanxicô thường đùa rằng nếu tài khoản ngân hàng của ông có quá nhiều tiền, nghĩa là ông chưa tiêu đủ cho người nghèo.
Ký vào lễ Thánh Phanxicô
Giáo hoàng Leo XIV ký văn kiện này ngày 4 tháng 10, lễ Thánh Phanxicô thành Assisi – vị tu sĩ thế kỷ 13 từ bỏ giàu sang để sống nghèo giữa người nghèo – một lựa chọn mang đầy ý nghĩa biểu tượng.
Giáo hoàng Phanxicô cũng từng lấy tên mình theo vị thánh này, và một trong những văn kiện quan trọng nhất của ngài – Fratelli Tutti (“Tất cả là anh em”) – cũng được công bố đúng ngày 4 tháng 10 năm 2020.
Leo XIV dường như cũng chịu ảnh hưởng sâu sắc từ tấm gương đó: khi còn là linh mục trẻ với tên Robert Prevost, ngài đã rời bỏ quê hương để làm nhà truyền giáo tại Peru, thuộc dòng Augustinô – một trong những dòng khất sĩ cổ xưa, đề cao đời sống cộng đoàn, chia sẻ của cải và phục vụ tha nhân.
“Việc một số người xem nhẹ hay chế giễu các hoạt động bác ái, coi chúng như sự ám ảnh của vài cá nhân thay vì là trái tim rực cháy của sứ mạng Giáo hội, khiến tôi càng tin rằng chúng ta cần đọc lại Tin Mừng, kẻo chúng ta vô tình thay thế nó bằng ‘sự khôn ngoan của thế gian,’” Leo viết.
HẠNH DƯƠNG
Tổng hợp.
