Được tin nhà báo Nguyễn Xuân Nam từ trần chiều Thứ Năm 18-12-2025 tại San Jose, hưởng thọ 70 tuổi, tôi viết mầy dòng tiễn bạn.
Quê của Nguyễn Xuân Nam là Quận Ninh Hòa Tỉnh Khánh Hòa ( Nha Trang ). Anh học Đại học Sư Phạm ban Anh Văn ở Thành Hồ, định cư tại Hoa Kỳ theo diện bảo lãnh thân nhân thập niên 1990.
Thập niên 1990 ở San Jose có tuần báo Thị Trường Tự Do nổi tiếng với những bài viết chọn lọc. Tình cờ tôi đọc một bài viết về sinh hoạt ở vũ trường Lido, văn phong bay bướm, ký tên là Nguyễn Ninh Hòa. Đó là bút hiệu của nhà báo Nguyễn Xuân Nam, rồi anh giữ chức chủ bút tờ Thị Trường Tự Do. Khi tờ Thị Trường Tự Do đình bản thì Nguyễn Xuân Nam lập nên nhật báo Calitoday vào cuối thập niên 1990.
Với tài năng làm báo và tài thích ứng với kỹ thuật truyền thông, nhật báo Calitoday dần dần phát triển, mở thêm Website Calitoday, truyền hình Calitoday, chương trình phát thanh Calitoday và trở thành cơ quan truyền thông mạnh nhất hiện tại ở San Jose.
Mấy năm trước, Nguyễn Xuân Nam bị bệnh tim đưa vào bệnh viện cấp cứu. Tuy được cứu sống nhưng một tay bị tê liệt, đi đứng khó khăn và phải lọc máu mỗi tuần 3 lần. Nhưng lòng đam mê ngành truyền thông, anh vẫn mỗi ngày vào tòa soạn Calitoday và thực hiện các cuộc phỏng vấn về tin tức và các đề tài cộng đồng mà đăng trên mạng BaoCalitoday.
Tôi đã từng viết báo cho các tờ báo ở San Jose; khi dời xuống Quận Cam năm 2014 nhưng tôi vẫn thường xuyên viết các bài sinh hoạt cộng đồng ở Nam Cali mà đăng trên Calitoday. Mỗi lần gởi bài viết thì tôi điện thoại cho “ông chủ báo” Nguyễn Xuân Nam để nhắc nhở vì anh quá bận rộn và trí nhớ cũng kém đi vì bệnh tật.
Một kỷ niệm đáng nhớ với tờ báo Calitoday là thập niên 2000, tôi có viết một bản tin sinh hoạt ở San Jose kèm theo bức hình chụp các nhân vật chính trên sân khấu; có hai lá cờ Hoa Kỳ và lá cờ vàng ba sọc đỏ ở hai bên góc sân khấu. Lúc đó tờ báo Tuổi Trẻ ở trong nước có đăng bản tin về sự kiện này và dùng bức hình kia. Nhà báo Nguyễn Xuân Nam mau chóng viết một bản tin nóng hổi đăng trên Calitoday “ Cờ Vàng Bay Trên Tuoitre.com” kèm theo bức hình chụp từ báo Tuổi Trẻ. Sau này báo Tuổi Trẻ có nhận sự sơ xuất của họ. Nhắc lại chuyện này để biết rằng báo Calitoday được trong nước chú ý.
Những tháng ngày gần đây, thỉnh thoảng Nguyễn Xuân Nam gọi phôn than buồn và chúng tôi kể chuyện mưa nắng đời nhau. Anh có viết một cuốn sách về những kỷ niệm với sinh hoạt Phật Giáo bút hiệu là Tâm Phương. Anh kể rằng lúc bị bệnh tim cấp cứu thì bác sĩ nói là anh đã chết khoảng nữa giờ nhưng sống lại được. Tôi hỏi là trong khoảng thời gian gọi là “ chết “ đó . có gì lạ không. Thì anh trả lời rằng không biết gì hết, coi như là một giấc ngủ sâu rồi tỉnh lại mà biết mình còn sống.
Trong triết học của nhân loại có 2 lý thuyết tạm gọi là Duy Vật và Duy Tâm. Duy Vật thì cho rằng chết là hết, ý thức chỉ là một dạng cao nhất của vật chất, cho nên khi thân xác bị tan rã thì ý thức kia cũng không còn. Duy Tâm thì cho rằng dù thân xác tan rã nhưng còn có ý thức – tạm gọi là linh hồn- để đầu thai vào một sinh vật khác hoặc lên thiên đàng hoặc xuống địa ngục.
Tôi kể lại chuyện trao đổi với Nguyễn Xuân Nam đặc biệt này và cá nhân mình cũng không biết chết là hết hoặc là vẫn còn linh hồn mặc dù vẫn đọc sách Phật giáo, niệm Phật mỗi khi tâm trí hoang mang. Kết luận là Phật Giáo là phương pháp giúp con người ta bớt đau khổ – còn chuyện có linh hồn hay không thì Đức Phật không bàn luận rõ ràng.
Khởi nghiệp từ báo giấy Calitoday mỗi tuần 2 số rồi phát triển mạnh mẽ đến hôm nay, nhà báo Nguyễn Xuân Nam trong gần ba chục năm đã đồng hành cùng những sinh hoạt cộng đồng ở San Jose – với hơn một trăm ngàn đồng hương Việt Nam cư ngụ. Anh làm việc hăng say, một mình cáng đáng nhiều việc từ viết bài cho đến nói chuyện phỏng vấn trên Truyền hình Calitoday, lo tiếp thị quảng cáo từ thị trường Mỹ cho đến thị trường cộng đồng Việt Nam- chứng tỏ khả năng anh đa dạng giúp tờ Calitoday thành công.
Thời buổi Youtube và Facebook lên ngôi cho nên đài phát thanh và báo giấy giảm sút. Âm thanh nói và hình ảnh dần dần lấn áp chữ viết. Những bài viết đăng trên báo cũng bớt đi. Tờ Calitoday kết hợp giữa bài viết và âm thanh hình ảnh để thu hát độc giả.
Tóm lại Calitoday là tổ chức truyền thông gồm báo giấy, báo mạng với âm thanh và hình ảnh, thu hút sự chú ý của người đọc và người xem. Nhà báo Nguyễn Xuân Nam dù hoạt động một mình nhưng đã theo kịp sự đổi thay của hoàn cảnh và kỹ thuật truyền thông.
Anh đã ra đi nhưng báo Calitoday sẽ do gia đình anh tiếp tục quản trị. Đầu tháng 12 năm 2025 tôi phôn anh nói là sẽ về San Jose và thăm anh thì anh nói là không biết có còn sống để gặp nhau. Cứ tưởng là câu nói bình thường nhưng không dè là lời từ biệt cuối cùng. Tôi ghé tòa soạn và biết là anh đang nằm bệnh viện cấp cứu. Và tin anh mất làm tôi trằn trọc giấc ngủ với nhiều kỷ niệm viết báo cho Calitoday!
Ngày xưa Chúa ra đời trong đêm tuyết đổ. Thì nay Mùa Noel 2025 đang đến, mưa bão đang kéo tới tiểu bang California đúng ngày Giáng Sinh. Mưa buồn, mưa thơ mộng, mưa đường xá mịt mờ, êm đềm đoàn tụ gia đình, bồi hồi giã từ năm cũ, kỷ niệm tràn đầy buồn vui trộn lẫn.
Giã biệt nhà báo Nguyễn Xuân Nam- ký giả Nguyễn Ninh Hòa – bằng hữu báo chí lâu dài nhất trong đời tôi, người làm truyền thông tài giỏi ở thung lũng hoa vàng San Jose với cái tên Báo Calitoday!
Bạn ra đi ở tuổi bảy mươi, những ngày cuối của dòng thời gian kỷ niệm 50 Năm từ khi Cộng đồng Người Việt Nam Hải Ngoại ra đời 1975-2025.
Quận Cam Mùa Giáng Sinh 2025 GIÃ BIỆT NHÀ BÁO NGUYỄN XUÂN NAM (1955 -2025)
Trần Chí Phúc
