Washington — Tổng thống Trump hôm thứ Hai đã ký một sắc lệnh hành pháp nhằm đẩy nhanh quá trình khám phá khoa học thông qua việc sử dụng trí tuệ nhân tạo, chỉ đạo Bộ Năng lượng và các phòng thí nghiệm quốc gia xây dựng một nền tảng AI tích hợp bằng cách sử dụng các siêu máy tính hiện có và tương lai của họ.
Mục tiêu của cái mà Tòa Bạch Ốc gọi là “Sứ mệnh Genesis” là đẩy nhanh quá trình nghiên cứu và khám phá khoa học bằng cách phân tích các tập dữ liệu khổng lồ trong các lĩnh vực khoa học, kỹ thuật, năng lượng và chăm sóc sức khỏe từ chính phủ liên bang, trường đại học và khu vực tư nhân bằng công nghệ siêu máy tính. Đây là một sáng kiến AI mà Tòa Bạch Ốc hy vọng sẽ mang lại những đột phá nhanh hơn trong các lĩnh vực nghiên cứu, bao gồm cả liệu pháp điều trị bệnh.
Michael Krastios, cố vấn khoa học của tổng thống, phát biểu với các phóng viên trong một cuộc họp qua điện thoại rằng sứ mệnh Genesis là “cuộc huy động nguồn lực khoa học liên bang lớn nhất kể từ chương trình Apollo”.
“Bằng cách kết hợp các tập dữ liệu liên bang khổng lồ, năng lực siêu máy tính tiên tiến và các cơ sở khoa học hàng đầu thế giới, sứ mệnh Genesis sẽ sử dụng AI để tự động hóa thiết kế thí nghiệm, tăng tốc mô phỏng và tạo ra các mô hình bảo vệ cho mọi thứ, từ quá trình gấp nếp protein đến động lực học plasma tổng hợp”, Krastios nói. “Điều này sẽ rút ngắn thời gian khám phá từ nhiều năm xuống còn vài ngày, thậm chí vài giờ, cho phép các nhà khoa học kiểm tra các giả thuyết táo bạo hơn và khám phá những đột phá hiện chưa thể đạt được.”
Các quan chức Tòa Bạch Ốc nói với các phóng viên trong cuộc họp trực tuyến rằng họ muốn đưa năng lực siêu máy tính AI mà khu vực tư nhân đang xây dựng vào hoạt động. Tòa Bạch Ốc cho biết đã nhận được sự quan tâm đáng kể từ khu vực tư nhân, bao gồm các công ty như Nvidia và Dell.
Nỗ lực này sẽ bắt đầu với các siêu máy tính hiện có tại 17 phòng thí nghiệm quốc gia của Bộ Năng lượng, mặc dù chính quyền có ý định xây dựng thêm nhiều siêu máy tính hơn.
Tuy nhiên, vẫn chưa rõ sứ mệnh này sẽ được tài trợ bằng cách nào, và các quan chức Nhà Trắng cho rằng có thể cần thêm sự hỗ trợ từ Quốc hội trong tương lai. Một quan chức tham gia cuộc gọi cho biết Bộ Năng lượng hiện đang vận hành “một số cơ sở siêu máy tính tốt nhất thế giới”. Vị quan chức này cho biết chính quyền sẽ tận dụng mọi nguồn lực sẵn có và, với sự hỗ trợ của Quốc hội, sẽ “tiếp tục đầu tư ngày càng nhiều hơn cho sự thành công của sứ mệnh”.
“Tôi nghĩ chúng ta sẽ chứng kiến những tiến bộ đáng kinh ngạc trong khoa học sức khỏe, rất nhiều căn bệnh ngày nay được ví như những bản án tử hình đáng tiếc”, một trong những quan chức tham gia cuộc gọi cho biết. “Chúng ta sẽ hiểu rõ bản chất hóa học và sinh học của chúng, cũng như cách chống lại chúng. Chúng ta đã thấy những tiến bộ đáng kể trong năm năm qua. Nhưng những tiến bộ đó chẳng là gì so với những gì chúng ta sẽ thấy trong năm năm tới.”
PHOENIX – Hãng thông tấn Associated Press đưa tin Ngũ Giác Đài đang điều tra Thượng nghị sĩ Mark Kelly (D-AZ) vì có khả năng vi phạm luật quân sự.
Theo AP, cuộc điều tra diễn ra sau khi Thượng nghị sĩ Kelly tham gia cùng năm nhà lập pháp Dân chủ khác trong một video, trong đó họ nói với các thành viên quân đội rằng họ có thể “từ chối các mệnh lệnh bất hợp pháp”.
Đoạn clip dài khoảng 1 phút 30 giây này bao gồm nhiều tuyên bố khác nhau của các cựu chiến binh hiện đang phục vụ tại Quốc hội, phát biểu trước lực lượng vũ trang, cảnh báo rằng Chính quyền Trump “đang kích động quân đội mặc đồng phục và các chuyên gia tình báo chống lại công dân Mỹ”.
“Bạn có thể từ chối các mệnh lệnh bất hợp pháp”, Thượng nghị sĩ Elissa Slotkin (Dân chủ-Mich.) phát biểu trong video. “Không ai phải thực hiện các mệnh lệnh vi phạm pháp luật.”
Nó kết thúc bằng một câu nói mang tính quân sự: “Đừng từ bỏ con tàu”.
Đáp lại đoạn video , Tổng thống Donald Trump đã dán nhãn bản ghi âm là “HÀNH VI PHẢN LOẠN” và “đáng bị trừng phạt bằng cái chết!”
“Nó được gọi là HÀNH VI PHẢN LOẠN Ở CẤP ĐỘ CAO NHẤT. Mỗi kẻ phản bội Tổ quốc này cần phải bị BẮT GIỮ VÀ ĐƯA RA XÉT XỬ. Lời nói của chúng không thể được chấp nhận – Chúng ta sẽ không còn đất nước nữa!!! PHẢI LÀM GƯƠNG. Tổng thống DJT,” trích bài đăng của Tổng thống Trump trên TruthSocial.
Theo AP, tiền lệ pháp lý rộng rãi cho rằng việc chỉ tuân theo mệnh lệnh không thể giải oan cho quân đội. Biện pháp bào chữa này, thường được gọi là “Phòng thủ Nuremberg”, đã được các quan chức cấp cao của Đức Quốc xã sử dụng nhưng không thành công để biện minh cho hành động của họ dưới thời Adolf Hitler.
Những gì chúng ta biết:
Tuyên bố của Ngũ Giác Đài, được đăng tải trên mạng xã hội hôm thứ Hai, đã trích dẫn một luật liên bang cho phép quân nhân đã nghỉ hưu được triệu tập trở lại phục vụ theo lệnh của Bộ trưởng Quốc phòng để có thể bị đưa ra tòa án quân sự hoặc các biện pháp khác. Kelly từng phục vụ trong Hải quân Hoa Kỳ với tư cách là phi công chiến đấu trước khi trở thành phi hành gia. Ông nghỉ hưu ở cấp bậc đại úy.
“Tất cả quân nhân được nhắc nhở rằng họ có nghĩa vụ pháp lý theo UCMJ phải tuân thủ các mệnh lệnh hợp pháp và rằng các mệnh lệnh đó được coi là hợp pháp. Triết lý cá nhân của quân nhân không biện minh hay bào chữa cho việc không tuân thủ một mệnh lệnh hợp pháp”, một phần bài đăng trên mạng xã hội viết.
Tuyên bố này không đề cập cụ thể lý do tại sao Kelly bị điều tra.
Cả Thượng nghị sĩ Kelly và Thượng nghị sĩ Dân chủ khác của Arizona, Ruben Gallego, đều đã phản hồi thông báo của Ngũ Giác Đài.
“Bài đăng trên Twitter của Bộ trưởng Hegseth là lần đầu tiên tôi nghe về chuyện này. Tôi cũng thấy Tổng thống đăng bài nói rằng tôi nên bị bắt, treo cổ và tử hình”, một phần bài đăng của Thượng nghị sĩ Kelly trên X viết. “Nếu điều này nhằm mục đích đe dọa tôi và các thành viên khác của Quốc hội, khiến họ không thể thực hiện nhiệm vụ và buộc chính quyền này phải chịu trách nhiệm, thì sẽ không hiệu quả. Tôi đã cống hiến quá nhiều cho đất nước này để bị bịt miệng bởi những kẻ bắt nạt chỉ quan tâm đến quyền lực của mình hơn là bảo vệ Hiến pháp.”
“[Thượng nghị sĩ Mark Kelly] đã cống hiến cả cuộc đời mình để phục vụ đất nước một cách vinh dự”, một phần bài đăng của Thượng nghị sĩ Gallego trên X viết. “Và giờ đây Trump lại nhắm vào ông ấy với cùng những lời lẽ vô căn cứ mà ông ta vẫn dùng để chỉ trích bất kỳ ai từ chối quỳ gối.”
Đáp lại tuyên bố của Lầu Năm Góc về vấn đề này, Thượng nghị sĩ Gallego đã sử dụng ngôn từ khá gay gắt khi viết “[chửi thề] anh và cuộc điều tra của anh”.
Đảng Dân chủ Quận Maricopa cũng đã ra tuyên bố gọi cuộc điều tra là “một sự xúc phạm đối với Thượng nghị sĩ Kelly, các cựu chiến binh Arizona và quân nhân trên khắp cả nước”.
Một phần của tuyên bố viết rằng: “Màn trình diễn này của Bộ Quốc phòng là một sự đánh lạc hướng thảm hại do một vị tổng thống tuyệt vọng và không được ưa chuộng tạo ra”.
( The Hill ) – Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh (HHS) đã mời lại tất cả những người đã bị sa thải trong thời gian chính phủ đóng cửa, một quan chức cấp cao đã nói với tòa án liên bang California vào thứ sáu.
Vào ngày 17 tháng 11, Văn phòng Nhân sự của cơ quan này đã gửi email cho 954 nhân viên đã nhận được thông báo “giảm biên chế” trong thời gian đóng cửa, thông báo với họ rằng các thông báo đó đã bị hủy bỏ và họ “nên quay lại làm việc vào ngày làm việc thông thường tiếp theo”, Thomas Nagy Jr., phó trợ lý thư ký phụ trách nhân sự của HHS, đã viết trong hồ sơ tòa án.
Nagy viết rằng 954 nhân viên đó sẽ nhận được tiền lương trả ngược cho toàn bộ thời gian đóng cửa, từ ngày 1 tháng 10 đến ngày 12 tháng 11 năm 2025.
Những đợt sa thải đầu tiên diễn ra vào tuần thứ hai của thời gian đóng cửa chính phủ, và là một phần trong nỗ lực cắt giảm nhân sự của Tổng thống Trump. Các quan chức cấp cao trong chính quyền cho biết việc sa thải này nhằm mục đích trừng phạt và gây áp lực lên đảng Dân chủ; hơn 4.000 nhân viên chính phủ đã bị sa thải.
Việc sa thải tập trung ở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, mặc dù nó ảnh hưởng đến tất cả các khu vực của HHS.
Vụ kiện được đệ trình bởi hơn nửa tá công đoàn, bao gồm Liên đoàn Nhân viên Chính phủ Hoa Kỳ (AFGE) và Liên đoàn Nhân viên Tiểu bang, Quận và Thành phố Hoa Kỳ (AFSCME).
Vào cuối tháng trước, Thẩm phán Tòa án Liên bang Hoa Kỳ Susan Illston thuộc Quận phía Bắc California đã vô thời hạn chặn nỗ lực sa thải của chính quyền Trump.
Tòa Bạch Ốc đã có biện pháp cắt giảm lực lượng lao động y tế liên bang một cách có hệ thống, và các nhân viên của cơ quan này được đưa trở lại sau đợt cắt giảm nhân sự gần đây nhất cho biết họ dự đoán sẽ lại bị sa thải khi thỏa thuận tài trợ của chính phủ hết hạn vào cuối tháng 1.
BANGKOK (AP) — Một phụ nữ ở Thái Lan đã khiến các nhân viên chùa kinh ngạc khi bà bắt đầu cử động trong quan tài sau khi được đưa vào hỏa táng.
Wat Rat Prakhong Tham, một ngôi chùa Phật giáo ở tỉnh Nonthaburi, ngoại ô Bangkok, đã đăng một video lên trang Facebook của chùa, cho thấy cảnh một người phụ nữ nằm trong quan tài màu trắng ở phía sau một chiếc xe bán tải, hơi cử động tay và đầu, khiến các nhân viên chùa vô cùng bối rối.
Pairat Soodthoop, người quản lý tài chính và tổng vụ của ngôi chùa, nói vào thứ Hai rằng anh trai của người phụ nữ 65 tuổi này đã lái xe đưa bà từ tỉnh Phitsanulok đi hỏa táng.
Ông cho biết họ nghe thấy tiếng gõ nhẹ phát ra từ quan tài.
“Tôi hơi bất ngờ nên đã yêu cầu họ mở quan tài ra, và mọi người đều giật mình,” ông kể. “Tôi thấy cô ấy hé mắt và gõ vào thành quan tài. Chắc hẳn cô ấy đã gõ rất lâu rồi.”
Theo Pairat, người anh trai cho biết em gái anh đã nằm liệt giường khoảng hai năm, khi sức khỏe của cô suy yếu và cô trở nên bất tỉnh, dường như đã ngừng thở hai ngày trước. Sau đó, anh trai đặt cô vào quan tài và thực hiện hành trình dài 300 dặm đến một bệnh viện ở Bangkok, nơi cô đã bày tỏ mong muốn hiến tặng nội tạng.
Bệnh viện từ chối chấp nhận lời đề nghị của người anh trai vì anh không có giấy chứng tử chính thức, ông Pairat cho biết. Ngôi chùa của ông có dịch vụ hỏa táng miễn phí, đó là lý do tại sao người anh trai đã liên hệ với họ vào Chủ nhật, nhưng cũng bị từ chối vì thiếu giấy tờ.
Người quản lý chùa cho biết khi ông đang giải thích cách xin giấy chứng tử thì nghe thấy tiếng gõ cửa. Sau đó, họ đã khám cho bà và đưa bà đến bệnh viện gần đó.
Theo Pairat, vị trụ trì cho biết ngôi chùa sẽ chi trả chi phí y tế cho bà.
Những trường hợp tương tự về việc một người được tìm thấy còn sống tại nhà tang lễ hoặc nhà xác đã từng được báo cáo trong quá khứ.
Vào tháng 6 năm 2024, một phụ nữ 74 tuổi ở Nebraska được tuyên bố đã chết tại viện dưỡng lão đã được tìm thấy vẫn còn thở tại nhà tang lễ hai giờ sau đó.
Vào tháng 1 năm 2023, một phụ nữ 66 tuổi được tuyên bố đã tử vong tại một cơ sở chăm sóc ở Iowa sau khi một nhân viên nói rằng bà “không thấy mạch đập” và bà đã ngừng thở. Sau khi được đưa đến nhà tang lễ, bà tỉnh dậy trong tình trạng “thở hổn hển”.
Cùng năm đó, một nhà tang lễ ở New York đã tìm thấy một người phụ nữ 82 tuổi còn sống và thở ngay sau khi bà được tuyên bố đã chết tại một viện dưỡng lão.
Năm 2002, năm quan chức ở Thượng Hải, Trung Quốc đã bị trừng phạt và một bác sĩ đã bị thu hồi giấy phép hành nghề sau khi một đoạn video cho thấy cảnh nhân viên nhà tang lễ trả lại túi đựng thi thể có chứa một người sống cho một viện dưỡng lão.
( The Conversation ) – Giờ đây, người Mỹ đã biết đến phép tính kỳ lạ của việc đúc tiền: Mỗi đồng xu 1 cent tốn khoảng 4 cents để sản xuất . Rất có thể bạn đang giữ một ít trong lọ, hoặc rải rác trong túi quần, ví và gạt tàn thuốc lá trên xe hơi.
Tuy nhỏ bé, nhưng đồng penny lại mang một ý nghĩa văn hóa vô cùng to lớn. Nếu nó biến mất, thì lòng tốt giản dị “ lấy một 1 xu, để lại một xu ” cũng có thể biến mất, bên cạnh những món đồ kinh điển vượt thời gian như giày lười penny và truyền thống ném một xu xuống đài phun nước.
Nhưng thời của đồng xu một xu thực sự đã đến hồi kết. Sở Đúc tiền Hoa Kỳ đã đúc đồng xu peny cuối cùng vào ngày 12 tháng 11 năm 2025, theo chỉ thị từ Tòa Bạch Ốc. Mặc dù đồng xu 1 cent vẫn sẽ là tiền tệ hợp pháp, nhưng những đồng xu cũ sẽ dần bị loại khỏi lưu thông.
Tác động của sự thay đổi này sẽ vượt ra ngoài phạm vi những chiếc lọ đựng tiền xu. Làn sóng lan tỏa của nó sẽ được cảm nhận khi các tiểu thương nhỏ lẻ, phụ thuộc vào tiền mặt trên phố Main Street, đối mặt với một bài kiểm tra khác về khả năng thích ứng trong một hệ thống ngày càng ưu tiên quy mô, công nghệ và thẻ. Nó cũng sẽ được cảm nhận bởi những người phụ thuộc vào tiền mặt – thường là những người không có tài khoản ngân hàng, những người có ít khả năng ảnh hưởng ngay cả những biến động nhỏ về giá cả.
Niềm đam mê của tôi xuất phát từ những trải nghiệm trước đây với vai trò giám đốc tài chính của một tổ chức tín dụng lớn và chủ một doanh nghiệp nhỏ. Giờ đây, tôi kết nối lý thuyết và thực hành với tư cách là một giáo sư – hay “thực hành học thuật”, như tôi vẫn thường gọi – nghiên cứu những thách thức mà các doanh nghiệp Main Street đang phải đối mặt .
Khi đồng xu biến mất, một số người sẽ được lợi, một số người sẽ thiệt hại – và với một số người, đó sẽ là trò tung đồng xu.
Ai hưởng lợi?
Người hưởng lợi đầu tiên và rõ ràng nhất là chính phủ Hoa Kỳ, họ sẽ tiết kiệm được hàng chục triệu đô la mỗi năm bằng cách không còn đúc những đồng tiền có chi phí sản xuất cao hơn giá trị thực của nó. Việc ngừng sản xuất dường như là một quyết định dễ dàng vì mục đích hiệu quả.
Các ngân hàng và hợp tác xã tín dụng có thể cũng sẽ được hưởng lợi. Việc xử lý đồng xu penny tốn kém một cách bất thường: Mỗi túi xu đều được đếm, phân loại, cuộn, xác minh và gửi trả về Cục Dự trữ Liên bang, tạo ra chi phí nhân công và thiết bị vượt xa giá trị của đồng xu . Việc loại bỏ mệnh giá nhỏ nhất sẽ loại bỏ toàn bộ một lớp chi phí và ma sát trong hoạt động ngân hàng – khoản tiết kiệm được nhân rộng ngay lập tức trên hàng nghìn chi nhánh.
Một bên hưởng lợi khác, ẩn mình ngay trước mắt, chính là ngành vận chuyển tiền mặt: ngành công nghiệp xe bọc thép. Đối với các công ty như Loomis và Brink’s, tiền xu là loại hàng hóa nặng, giá trị thấp và gây thất thoát về mặt hậu cần. Việc loại bỏ xe bán tải xu sẽ loại bỏ một trong những dịch vụ kém hiệu quả nhất của họ, giảm mức tiêu thụ nhiên liệu, giờ làm việc và hao mòn xe tải.
Các nhà bán lẻ lớn cũng có khả năng thắng lợi. Quy mô và quy mô giúp dễ dàng thực hiện các biện pháp chuẩn bị, cả lớn lẫn nhỏ , chẳng hạn như lập trình lại máy tính tiền và tích trữ tiền xu để phòng ngừa tình trạng thiếu hụt. Các công ty lớn hơn cũng có đủ năng lực và khả năng để tính toán chi phí và lợi ích thực sự của việc chấp nhận thanh toán bằng tiền mặt hoặc không dùng tiền mặt. Nếu hầu hết các giao dịch của họ đã được số hóa , họ có thể sẽ tương đối thờ ơ với những khoản chi tiêu nhỏ.
Các nhà bán lẻ lớn cũng đàm phán mức phí xử lý thẻ thấp hơn , tức là mức phí mà các nhà bán lẻ phải trả cho các công ty thẻ mỗi khi khách hàng sử dụng thẻ tín dụng hoặc thẻ ghi nợ. Các mức phí này không đồng nhất: Các chuỗi cửa hàng lớn được giảm giá dựa trên khối lượng bán hàng , trong khi các doanh nghiệp nhỏ phải đối mặt với chi phí cao hơn cho cùng một giao dịch. Do đó, bất kỳ thay đổi chính sách nào dẫn đến việc nhiều người thanh toán bằng thẻ nhựa hơn sẽ mang lại lợi ích không cân xứng cho các nhà bán lẻ lớn.
Chắc chắn, một số ngân hàng, hợp tác xã tín dụng và các nhà bán lẻ lớn đã bày tỏ lo ngại và ngạc nhiên trước tốc độ thay đổi và sự thiếu hướng dẫn từ chính phủ liên bang. Nhưng đối với hầu hết mọi người, vấn đề này chỉ là một phần nhỏ trong hoạt động. Các doanh nghiệp chỉ hoạt động trực tuyến cũng hoạt động trong thế giới không ma sát này – không tiền xu, không cần đếm, không vấn đề gì.
Ai bị thiệt hại?
Đối với các doanh nghiệp nhỏ trên phố Main, sự biến mất của đồng xu này làm nổi bật những bất lợi về mặt cấu trúc mà họ đang phải đối mặt – và tôi nghĩ điều này sẽ buộc họ phải tính toán xem loại thanh toán nào có lợi cho lợi nhuận của họ.
Khi xu dần biến mất, các doanh nghiệp địa phương có thể sẽ làm tròn các giao dịch tiền mặt lên đến 5 xu gần nhất, dẫn đến cái mà các nhà kinh tế gọi là ” thuế làm tròn “. Theo các nhà nghiên cứu tại Ngân hàng Dự trữ Liên bang Richmond, việc làm tròn lên đến 5 xu gần nhất có thể khiến các doanh nghiệp và người tiêu dùng mất khoảng 6 triệu đô la mỗi năm.
Và điều này cũng chẳng giúp ích gì nhiều nếu ngày càng nhiều người mua sắm chuyển sang thanh toán bằng thẻ và các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt khác. Lý do là vì hầu hết các thương gia nhỏ đều không có đủ sức mạnh thương lượng để giảm phí xử lý thẻ .
Việc chấp nhận thẻ đi kèm với một loạt chi phí cho các đơn vị chấp nhận thẻ: phí chuyển đổi, đánh giá mạng lưới, phí xử lý, phí cổng thanh toán, phí hoàn tiền, phí thuê thiết bị đầu cuối, v.v. Tổng cộng, những chi phí này chiếm trung bình từ 2,5% đến 3,5% mỗi giao dịch đối với nhiều doanh nghiệp nhỏ . Ngoài ra, còn có các chi phí liên quan đến việc áp dụng các phương thức thanh toán mới nhất, hiệu quả nhất và sau đó cập nhật chúng.
Hãy xem xét một nhà hàng phục vụ nhanh, nơi một khách hàng trung bình chi 14 đô la. Nếu khách hàng đó thanh toán bằng thẻ tín dụng và doanh nghiệp phải trả phí xử lý trung bình là 2,2% cộng với 10 xu cho mỗi giao dịch, thì mỗi giao dịch sẽ phát sinh khoảng 41 xu phí. Ngay cả thẻ ghi nợ giá rẻ cũng bao gồm phí cố định cho mỗi giao dịch, điều này ảnh hưởng không cân xứng đến doanh nghiệp khi giá trị trung bình mỗi giao dịch nhỏ. Khi giá trị giao dịch trung bình là 10 đô la hoặc thấp hơn, nó hầu như không đủ để trang trải chi phí xử lý giao dịch thẻ.
Tuy nhiên, việc xử lý tiền mặt cũng đi kèm với một chi phí, và không phải lúc nào cũng dễ dàng để biết điều gì là tốt nhất cho doanh nghiệp . Một phân tích cho thấy việc chấp nhận tiền mặt tốn 53 cents cho mỗi 100 đô la doanh số , so với 1,12 đô la khi chấp nhận thanh toán bằng thẻ ghi nợ sử dụng chữ ký và 81 xu khi chấp nhận thanh toán bằng mã PIN. Tất nhiên, các doanh nghiệp cũng nên lưu ý rằng mỗi khách hàng sẽ có sở thích thanh toán khác nhau.
Và khi nói đến khách hàng, những người có khả năng cảm thấy khó khăn nhất là những người vẫn phụ thuộc vào tiền mặt: người lớn tuổi , hộ gia đình có thu nhập thấp, những người không có thẻ tín dụng hoặc tài khoản ngân hàng – không có hoặc có rất ít tài khoản ngân hàng – và những người lập ngân sách bằng tiền mặt vì nó giúp kiểm soát chi tiêu chặt chẽ hơn.
Việc thêm vài xu vào tổng hóa đơn mua sắm hàng tạp hóa hoặc mua sắm tại cửa hàng tiện lợi có thể không quan trọng đối với người dùng thẻ tín dụng tích điểm, nhưng những người tiêu dùng phụ thuộc vào tiền mặt sẽ được hưởng những khoản tăng nhỏ này trực tiếp, không có điểm thưởng, ưu đãi hay hoàn tiền cuối tháng. Và đúng vậy, giá thường kết thúc bằng 99 xu, được làm tròn lên chứ không phải làm tròn xuống . Vì vậy, gánh nặng đè lên những người ít được trang bị nhất để ảnh hưởng ngay cả những khoản tăng tích lũy nhỏ.
Đối với một số người, đó là một trò tung đồng xu
Người tiêu dùng ưu tiên kỹ thuật số có thể hầu như không nhận thấy sự biến mất của đồng xu. Họ chạm vào điện thoại, quét mã QR và sử dụng các ứng dụng thanh toán vẫn thanh toán đúng số tiền .
Mặc dù các doanh nghiệp vẫn chưa nhận được hướng dẫn cuối cùng về cách xử lý thanh toán trong thời kỳ hậu penny, một lựa chọn là định giá giao dịch điện tử đến từng cent và làm tròn giao dịch tiền mặt đến từng nickel gần nhất. Nếu điều này được áp dụng rộng rãi, chỉ riêng thanh toán kỹ thuật số vẫn sẽ chính xác.
Người tiêu dùng sử dụng thanh toán không dùng tiền mặt có thể tin rằng lựa chọn của họ không ảnh hưởng đến cách họ mua sắm, nhưng nghiên cứu hành vi lại cho thấy điều ngược lại. Thẻ tín dụng làm giảm “nỗi đau khi thanh toán”, khiến mọi người chi tiêu nhiều hơn – thường cao hơn từ 10% đến 20% so với tiền mặt. Các chương trình thưởng thẻ tín dụng càng khuyến khích việc sử dụng thẻ. Một điểm cộng cuối cùng cho chi phí thanh toán không dùng tiền mặt, những phần thưởng này được tài trợ bởi phí giao dịch cao hơn, cuối cùng sẽ dẫn đến giá bán lẻ cao hơn .
Việc cắt giảm chi tiêu có ý nghĩa kinh tế đối với chính phủ và một số doanh nghiệp, nhưng nó cũng làm nổi bật một sự thật sâu sắc hơn: Hiệu quả thường mang lại phần thưởng cho những người đã có hiệu quả. Tuy nhiên, đối với nhiều người, ngay cả khi khoản chênh lệch nhỏ, mỗi xu vẫn có giá trị.
OAKLAND, California – Đối với nhiều người Mỹ, mùa mua sắm Giáng sinh thực sự bắt đầu vào ngày sau Lễ Tạ ơn, khi người tiêu dùng tìm kiếm các chương trình giảm giá và ưu đãi để tận dụng tối đa số tiền bỏ ra.
Khi người mua sắm phải đối mặt với lạm phát và giá cả tăng do thuế quan , ưu tiên chi tiêu của người Mỹ có thể đang thay đổi, khi sự kiện Thứ Sáu Đen trở thành dịp để tìm kiếm các ưu đãi mua sắm nhu yếu phẩm hàng ngày hơn là mua quà tặng ngày lễ.
Một cuộc khảo sát gần đây cho thấy gần một phần tư người tiêu dùng, tức 23%, cho biết họ chỉ dự định sử dụng Black Friday để mua các nhu yếu phẩm và đồ dùng gia đình cơ bản như hàng tạp hóa và đồ dùng vệ sinh cá nhân.
Theo công ty thanh toán và điểm bán lẻ Lightspeed , gần một nửa số người được khảo sát, tức 47%, cho biết họ có kế hoạch chia nhỏ chi tiêu giữa các mặt hàng thiết yếu hàng ngày và các mặt hàng cao cấp.
Một cuộc khảo sát khác cho thấy mối lo ngại về thuế quan vẫn là mối quan tâm hàng đầu của người tiêu dùng Hoa Kỳ.
Liên đoàn Bán lẻ Quốc gia phát hiện 85% số người được khảo sát dự đoán giá sẽ cao hơn do thuế quan.
63% dự định đợi đến cuối tuần Lễ Tạ ơn mới mua sắm hầu hết các mặt hàng cho kỳ nghỉ lễ. Con số này tăng so với mức 59% của năm ngoái.
Nguồn gốc của Black Friday
Nguồn gốc của thuật ngữ “Black Friday” liên quan đến mua sắm bắt nguồn từ những năm 1950 ở Philadelphia.
Theo History.com , thuật ngữ này được đặt ra bởi cảnh sát Philadelphia, họ dùng nó để mô tả cảnh tượng hỗn loạn của những người mua sắm ngoại ô và khách du lịch đổ về thành phố sau Lễ Tạ ơn. Đám đông khổng lồ này cũng bao gồm những người đến thành phố trước trận đấu bóng bầu dục thường niên giữa Lục quân và Hải quân, vốn được tổ chức tại Philadelphia vào thứ Bảy sau lễ Tạ ơn.
Đã có những nỗ lực định nghĩa lại Black Friday theo nghĩa tích cực hơn bằng cách gọi nó là “Big Friday”. Tuy nhiên, theo các nhà sử học, điều này đã không được chấp nhận rộng rãi, và Black Friday vẫn chủ yếu là một thuật ngữ của vùng Philadelphia. Phải mất hàng thập kỷ, phần còn lại của đất nước mới áp dụng cụm từ này, sau khi các nhà bán lẻ quyết định thay đổi và định hình lại ý nghĩa của nó.
Vào cuối những năm 1980, các công ty bán lẻ đã áp dụng thuật ngữ này vì nó đảo ngược ý tưởng về việc bị thâm hụt lợi nhuận cuối năm và thay vào đó mô tả nó là có lãi nhờ mua sắm vào phút chót trong kỳ nghỉ lễ giúp thúc đẩy doanh số bán hàng.
Theo History.com, “Kết quả là khái niệm ‘từ đỏ sang đen’ ra đời và quan niệm rằng ngày sau Lễ Tạ ơn đánh dấu thời điểm các cửa hàng ở Mỹ cuối cùng cũng có lãi”.
Sự kiện mua sắm này đã trở thành một truyền thống của người Mỹ, với các cửa hàng mở cửa lúc nửa đêm và những người săn hàng giảm giá sẽ cắm trại sau bữa tối Lễ Tạ ơn để tận dụng cơ hội mua sắm giá hời.
Sẽ không phải là cảnh tượng hiếm gặp khi chứng kiến đám đông hỗn loạn của người mua sắm chen lấn xô đẩy nhau lao vào cửa hàng khi mở cửa, xô ngã mọi người và tranh giành để mua được những món hàng giảm giá có hạn.
Sự tiến hóa do COVID thúc đẩy
Thực tế này phần lớn đã chấm dứt khi lệnh ở nhà được ban hành trong đại dịch COVID-19. Sau đó, mua sắm trực tuyến dần trở thành một lựa chọn phổ biến và tiện lợi hơn. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng áp dụng các chương trình khuyến mãi và giảm giá trực tuyến đặc biệt như “Cyber Monday”, diễn ra vào thứ Hai sau Lễ Tạ ơn và Black Friday.
Tuy nhiên, các chuyến đi mua sắm săn hàng giảm giá trực tiếp vẫn là một sự kiện diễn ra vào ngày sau Lễ Tạ ơn, mặc dù các nhà bán lẻ đã có sự điều chỉnh, không mở cửa vào đêm Lễ Tạ ơn nữa mà thay vào đó mở cửa thêm giờ vào ngày hôm sau.
Đối với những ai có ý định chen chân vào đám đông mua sắm để tận dụng các ưu đãi tại cửa hàng, đây là danh sách đầy đủ về giờ mở cửa Black Friday cho nhiều cửa hàng và trung tâm mua sắm lớn tại Bay Area.
Trung tâm mua sắm và khu thương mại
Broadway Plaza in Walnut Creek: 8:00 a.m. – 9:00 p.m.
Nordstrom: 9:00 a.m. – 9:00 p.m.
Macy’s: 6:00 a.m. – 10:00 p.m.
Sunvalley Shopping Center in Concord: 9:00 a.m. – 9:00 p.m.
Giờ làm việc có thể khác nhau tùy từng doanh nghiệp.
Target6 a.m. – 10 p.m. Giờ mở cửa có thể thay đổi tùy theo địa điểm, vì vậy hãy kiểm tra cửa hàng cụ thể của bạn để biết lịch hoạt động mới nhất.
Nordstrom: “Các cửa hàng sẽ mở cửa sớm hơn và mở cửa muộn hơn, đồng thời kéo dài giờ mở cửa vào cuối tuần”, đồng thời khuyên người mua sắm nên vào trang web của họ để biết giờ mở cửa cụ thể theo từng địa điểm.
Macy’s 6 a.m. – 10 p.m.. Nhà bán lẻ lưu ý rằng giờ mở cửa sẽ khác nhau tùy theo địa điểm .
Kohl’s 5 am – 11:59 pm. Giờ mở cửa có thể thay đổi tùy theo địa điểm và khuyến khích người mua hàng kiểm tra kỹ trang web của Kohl.
JCPenney: Tất cả các cửa hàng JCPenney sẽ mở cửa lúc 5 giờ sáng, lưu ý rằng thời gian đóng cửa sẽ khác nhau tùy theo địa điểm .
Walmart: 6 a.m. – 11 p.m.. Giờ mở cửa có thể thay đổi tùy theo địa điểm, vì vậy hãy kiểm tra cửa hàng cụ thể của bạn để biết thông tin mới nhất.
TJ Maxx , Marshalls , HomeGoods 7 a.m. – 10 p.m.. Giờ mở cửa có thể thay đổi tùy theo địa điểm và khách hàng nên truy cập trang web của cửa hàng bán lẻ để biết thông tin chi tiết về địa điểm cụ thể.
Sephora“Mỗi cửa hàng Sephora hoạt động theo giờ mở cửa riêng hoặc giờ mở cửa của trung tâm thương mại, có thể thay đổi tùy theo khu vực”. Để tìm giờ mở cửa Black Friday của cửa hàng gần bạn, hãy kiểm tra store locatorcủa Sephora.
Costco Giờ mở cửa cụ thể có thể được tìm thấy trên Costco’s warehouse locator . “Nếu có bất kỳ thay đổi nào về giờ mở cửa, thông tin đó sẽ được ghi chú trong giờ mở cửa của kho cụ thể”
Lowe’sCác cửa hàng sẽ mở cửa theo giờ thông thường lúc 6 giờ sáng, mặc dù người phát ngôn của công ty cho biết khách hàng có thể mua sắm trực tuyến với các ưu đãi chỉ có trong một ngày vào Ngày Lễ Tạ ơn, với các thành viên MyLowe’s Rewards và MyLowe’s Pro Rewards sẽ được quyền truy cập trực tuyến sớm độc quyền vào các ưu đãi giảm giá lớn trong ngày Black Friday.
Home Depot Các cửa hàng sẽ hoạt động theo giờ thông thường và cho biết thêm: “Chúng tôi luôn khuyến nghị khách hàng xác nhận trên Store Locator vì giờ mở cửa có thể thay đổi tùy theo địa điểm.”
CALL FOR COMPASSION – FLOOD RELIEF FOR CENTRAL VIETNAM
Nguyên Vinh- Nguyễn ngọc Mùi
Những hình ảnh chớp vội, những đoạn video quay nhanh từ người thân trong vùng lũ đã ghi lại cảnh đau thương tột cùng: tiếng kêu cứu thất thanh giữa biển nước mênh mông, những ngôi nhà bị dòng lũ hung hăng cuốn phăng, mang theo cả sinh mạng vô tội. Người sống sót ngồi co ro, lạnh lẽo, đói khát trên mái nhà ngập nước – không phân biệt già hay trẻ. Xa xa, những tấm áo phất phơ yếu ớt thay cho lá cờ cấp cứu trong cơn vô vọng.
Trận lũ hung hãn nhất trong lịch sử Việt Nam đã tàn phá quê hương Thừa Thiên Huế, cuốn đi tài sản và nhân mạng. Khi các đoàn cứu trợ chưa kịp đến, dòng lũ tiếp tục tràn về Khánh Hòa, Phú Yên, Nha Trang, gieo thêm tang tóc.
Theo VietExpress:
“Chiều 22/11, Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai cho biết mưa lũ khiến 72 người chết ở 6 tỉnh, tăng 17 so với sáng nay. Trong đó Đắk Lắk ghi nhận 44 ca tử vong (riêng xã Hòa Thịnh 23 người chết, một mất tích), Khánh Hòa 14, Gia Lai và Lâm Đồng mỗi nơi 5 người, Huế và Đà Nẵng mỗi nơi hai người. Hiện còn 13 người mất tích.”
Từ bi khởi động – hành động tức thời Động đến trái tim vốn sẵn có chủng tử từ bi, Gia Đình Phật Tử Kim Quang – từ huynh trưởng đến đoàn sinh và phụ huynh – đã nhanh chóng tổ chức Pho Fundraising Day tại chùa Kim Quang. Với tinh thần “Cứu người như cứu lửa, như cứu lũ”, buổi bán phở gây quỹ đã thu hút đông đảo tấm lòng nhân ái: người mua cho mình, mua thêm cho gia đình, mua tặng bạn bè, cả người địa phương và khách vãng lai.
Qua chia sẻ của chị Lê Thị Thu – Trưởng Ban Nguyên Nhơn:
“Ý tưởng bán phở tại chùa vừa phù hợp văn hóa ẩm thực người Việt, vừa tiết kiệm chi phí hơn so với thuê nhà hàng. Phụ huynh và huynh trưởng tự nấu, hương vị phở nguyên chất, thơm ngon, đậm đà tình người.”
Kết quả sơ khởi: hơn 20.000 USD
Ngay trong ngày, chị Võ Thị Thúy Thương – Liên Đoàn Trưởng Quảng Mỹ, đang về thăm quê Phú Yên – đã nhận 2.000 USD để cứu trợ trực tiếp. Số tiền còn lại sẽ được Thầy Trụ trì chùa Kim Quang mang về cuối tuần này, nhằm kịp thời giúp đỡ những người đang cần đến.
Tình người xoa dịu nỗi đau Những tấm lòng vàng và hành động nhanh chóng ấy đã xoa dịu biết bao đau khổ. Người Phật tử đã thể hiện bản chất yêu thương, đồng cảm với đồng loại – mọi nơi, mọi lúc.
CALL FOR COMPASSION – FLOOD RELIEF FOR CENTRAL VIETNAM
Images and videos from Central Vietnam reveal heartbreaking scenes: desperate cries for help in raging waters, homes swept away, survivors shivering in hunger and cold on flooded rooftops, with shirts waving weakly as SOS flags.
According to the Directorate of Dyke Management and Disaster Prevention, as of November 22, floods have claimed 72 lives across six provinces, with 44 in Đắk Lắk, 14 in Khánh Hòa, 5 each in Gia Lai and Lâm Đồng, and 2 each in Huế and Đà Nẵng. Thirteen remain missing. This is among the most devastating floods in Vietnam’s history.
In response, the Kim Quang Buddhist Youth Association organized Pho Fundraising Day at Kim Quang Temple. With the spirit of “Saving lives as saving fire”, the event drew parents, youth members, alumni, and local visitors. Serving pho at the temple proved culturally fitting, cost-effective, and delicious.
The fundraiser raised over 20,000 USD. Immediately, 2,000 USD was sent to Phú Yên for direct relief, while the remaining funds will be delivered by the temple’s abbot to victims in need.
These compassionate actions have eased suffering and demonstrated the enduring kindness and solidarity of Vietnamese Buddhists.
Vụ khởi tố cựu Cục phó An toàn thực phẩm và 13 thuộc cấp đang tạo ra một dư chấn mạnh trong nội bộ chính quyền, không chỉ vì số lượng bị can đông, mà bởi tính chất của lĩnh vực: an toàn thực phẩm vốn là “vùng cấm” lâu nay, nơi niềm tin của người dân đã bị bào mòn quá nhiều bởi những bê bối thực phẩm bẩn, các vụ kiểm định “ma”, hay chuyện doanh nghiệp lách luật bằng phong bì lót tay. Vụ án lần này, xét về bề nổi, là câu chuyện trách nhiệm hình sự đối với cán bộ quản lý một ngành đặc thù. Nhưng xét về bề chìm, đây là một mảnh ghép trong chuỗi chiến dịch thanh lọc hàng loạt đang được đẩy mạnh trong giai đoạn tiền Đại Hội 14 của Đảng cộng sản Việt Nam, nơi mà mỗi động thái xử lý kỷ luật đều mang ý nghĩa vượt xa phạm vi pháp lý thông thường.
Khi một cục phó của bộ Y tế bị khởi tố, người ta không chỉ nhìn vào hành vi vi phạm mà còn nhìn vào hệ thống nâng đỡ ông ta, các nhóm lợi ích đứng phía sau, các mắt xích trong bộ máy vốn vận hành như một cấu trúc lợi ích chằng chịt. Đặc biệt, lĩnh vực an toàn thực phẩm vốn gắn trực tiếp với doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu, phân phối, thử nghiệm, chứng nhận… tức là cả một thị trường khổng lồ hàng chục nghìn tỷ đồng. Từ lâu, ai cũng hiểu cơ chế “đổi lợi ích lấy giấy phép” không phải điều mới lạ. Việc khởi tố 14 người cùng lúc phản ánh sự thừa nhận rằng sai phạm không xuất phát từ một cá nhân, mà là biểu hiện của cả một cơ chế đã mục ruỗng trong nhiều năm.
Ông Nguyễn Thanh Phong (ngoài cùng bên trái) và một số bị can trong vụ 100 tấn thực phẩm chức năng giả. Ảnh: Bộ Công an cung cấp.
Nhìn rộng ra, vụ án xuất hiện đúng thời điểm hệ thống chính trị đang đẩy mạnh chiến dịch chỉnh đốn nội bộ, đặc biệt sau hàng loạt vụ án đa ngành liên quan đến các bộ, ngành từ ngoại giao, y tế, công thương đến tài chính. Điều này cho thấy xu hướng làm mạnh tay không dừng lại ở những lĩnh vực từng bị phanh phui như kit test, Việt Á, thao túng trái phiếu, tham nhũng đất đai… mà lan sang các ngách tưởng chừng ít phơi bày hơn. Sự lan rộng này phản ánh tinh thần “không có vùng cấm”, nhưng đồng thời cũng hé lộ bối cảnh cạnh tranh quyền lực gay gắt, khi các phe phái cần chứng minh quyết tâm, hoặc đẩy đối thủ ra khỏi đường đua nhân sự Đại Hội Đảng 14.
Một vụ án lớn trong ngành y không thể không tác động đến Bộ Y tế – một bộ vốn đã chịu tổn thương nặng nề sau các đợt thanh tra, điều tra giai đoạn 2021 – 2023. Sự suy yếu của bộ này khiến nhiều vị trí chóp bu phải được cơ cấu lại, và mỗi vị trí đều là mục tiêu tranh giành của các nhóm chính trị khác nhau. Trong bối cảnh cuộc đua nhân sự Đại Hội 14 đang bước vào giai đoạn quyết liệt, việc thêm một loạt cán bộ cấp cục bị khởi tố càng mở rộng cơ sở để thanh lọc, sắp xếp lại nhân sự ngành y.
Hệ quả tức thời của vụ án là làm lộ ra những lỗ hổng quản lý nghiêm trọng. Một hệ thống mà doanh nghiệp có thể chi phối quy trình chứng nhận an toàn thực phẩm thì đó không còn là quản lý nhà nước mà là sự tư nhân hóa ngầm, nơi quyền lực công trở thành nguồn lợi sinh lợi cho cá nhân. Điều này sẽ tạo ra áp lực buộc bộ máy phải tái cơ cấu, nâng cấp quy trình giám sát, thay đổi nhân sự lãnh đạo. Tuy nhiên, nếu chỉ nhìn dưới góc cải cách kỹ thuật thì sẽ là sai lầm. Trong thực tế, các vụ án như thế này thường được sử dụng như những đòn bẩy chính trị nhằm củng cố ảnh hưởng của những phe đang thắng thế hoặc loại bỏ các đường dây lợi ích gắn với phe đang suy yếu. Vụ án cục phó an toàn thực phẩm không nằm ngoài quy luật đó.
Một xu hướng dễ thấy là việc thanh lọc cán bộ từ cấp cục, vụ trở xuống sẽ còn được đẩy mạnh, bởi đây là tầng lớp trực tiếp thao túng quyền lực hành chính, nơi xuất hiện tình trạng “quyền lực mềm” nhưng đầy rủi ro. Thanh lọc cấp bộ trưởng đôi khi gây chấn động lớn, nhưng thanh lọc cấp cục mới là điểm mấu chốt để các nhóm quyền lực tái thiết bộ máy theo ý mình. Những vị trí này ít được chú ý trên truyền thông, nhưng là nơi ra quyết định liên quan đến hàng nghìn doanh nghiệp mỗi ngày. Một khi tầng lớp này bị “quét”, các nhóm chính trị có khả năng bổ sung người của họ vào, mở rộng ảnh hưởng và chuẩn bị bàn đạp cho Đại Hội 14.
Đặt vụ án vào bối cảnh Đại Hội 14 để thấy nó mang ý nghĩa vượt ra khỏi phạm vi ngành y. Chỉnh đốn nội bộ đòi hỏi phải có những vụ án lớn gần sát thời điểm chuẩn bị đại hội, bởi các phe cần chứng minh quyết tâm chống tham nhũng, đồng thời triệt tiêu vị trí của đối thủ bằng cách đánh vào điểm yếu nhân sự. Điều này đặc biệt quan trọng khi nhân sự cấp chiến lược đang được cơ cấu lại sau nhiều biến động của các kỳ trước. Những vụ án như cựu cục phó an toàn thực phẩm bị khởi tố sẽ tạo ra hiệu ứng tâm lý lan rộng: các nhóm quyền lực phải tự điều chỉnh để tránh rủi ro, nhưng cũng đồng thời tận dụng cơ hội để tái cấu trúc ảnh hưởng trong bộ máy.
Một hệ quả sâu xa hơn là niềm tin của người dân, vốn đã mong manh, có thể tiếp tục bị thử thách. Người dân hẳn sẽ đặt câu hỏi: tại sao một lĩnh vực liên quan trực tiếp đến sức khỏe mà lại để xảy ra sai phạm kéo dài đến vậy? Tại sao người ta chỉ thấy bị khởi tố sau khi hệ thống đã quá mục ruỗng? Và liệu có thêm những lĩnh vực tương tự mà sai phạm đang bị che giấu? Áp lực dư luận, vì vậy, sẽ buộc chính quyền phải thúc đẩy nhanh hơn các biện pháp phòng ngừa, tăng cường công khai, minh bạch trong quản lý.
Tuy nhiên, dù niềm tin cần được khôi phục, câu hỏi lớn hơn vẫn là: liệu các biện pháp chống tham nhũng hiện nay mang tính trị tận gốc hay chỉ là hình thức thanh trừng theo chu kỳ chính trị? Người dân kỳ vọng rằng sự quyết liệt lần này sẽ tạo ra một bộ máy sạch hơn, nhưng cũng hiểu rằng phía sau mỗi vụ án luôn tồn tại những toan tính mà chỉ thời gian mới phơi bày rõ./.
Quốc Hội CSVN tưởng niệm đồng bào lũ lụt nhưng cần hành động ngay
Sáng ngày 24 tháng 11 năm 2025, tại trụ sở của Quốc Hội cộng sản Việt Nam, trước khi khai mạc phiên thảo luận về dự thảo Luật Sở hữu trí tuệ, các đại biểu đã dành một phút mặc niệm nghiêm trang để tưởng nhớ đồng bào tử nạn trong đợt mưa lũ lịch sử vừa xảy ra ở miền Trung. Trong phát biểu khai mạc, ông Đỗ Văn Chiến, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc Hội, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, và Mặt trận Tổ Quốc gửi lời chia buồn sâu sắc tới thân nhân các gia đình có người mất do thiên tai, đồng thời biểu dương lực lượng vũ trang, chính quyền và nhân dân các cấp đã khẩn trương triển khai ứng phó, hỗ trợ và cứu trợ.
Theo báo cáo nhanh, hiện đã có hơn 100 người tử vong và gần 20 người mất tích, hàng chục nghìn ngôi nhà bị ngập hoặc hư hỏng nặng và hàng trăm nghìn ha hoa màu bị thiệt hại trong đợt mưa lũ đặc biệt nghiêm trọng tại các tỉnh như Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa và Lâm Đồng. Ông Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh: “Những thiệt hại này rất nặng nề, để lại nỗi đau thương, mất mát lớn cho nhân dân và các địa phương vùng bị thiên tai.”
Tại phiên họp của Quốc Hội cộng sản Việt Nam đồng thời kêu gọi toàn thể các đại biểu, cán bộ công chức viên chức và người lao động tại các cơ quan của Quốc Hội ủng hộ đồng bào vùng lũ. Những khoản đóng góp này được thu thập nhanh và sẽ chuyển tới tay người dân bị mất nhà, mất người thân, hoặc đang bị cô lập, thiếu thốn do lũ. Việc tưởng niệm diễn ra ngay trước khi bắt đầu nội dung chính của phiên thảo luận đã tạo không khí trang nghiêm, xúc động.
Ngoài ra, Quốc Hội cộng sản Việt Nam yêu cầu cần tăng cường ưu tiên nguồn lực, đẩy nhanh công tác khắc phục, hỗ trợ tái thiết nhà cửa, hạ tầng thiết yếu, giúp người dân sớm ổn định đời sống.
Việc Quốc Hội cộng sản Việt Nam dành phút mặc niệm và kêu gọi ủng hộ rõ ràng là cần thiết và đúng lúc, tuy nhiên, thực tế nỗi đau của người dân vùng thiên tai không thể giảm bớt chỉ bằng nghi thức. Thiên tai không chờ; người dân đang phải vật lộn để ngủ trên nền đất ẩm, vệ sinh nghèo nàn, lương thực bị ngập, đường sá bị chia cắt. Mỗi ngày mất ổn định đời sống, mỗi mái nhà bị sập là một chuỗi ngày không sản xuất, không thu nhập. Lời chia sẻ, cảm thông, tưởng niệm cần phải chuyển thành hành động nhanh hơn, triệt để hơn.
Nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam không chỉ cứu trợ khẩn cấp mà còn phải có kế hoạch tái thiết bền vững: di dời dân khỏi vùng nguy hiểm, nâng cấp hệ thống thủy lợi, cảnh báo sớm phải hiệu quả hơn. Mỗi lần lũ lại dâng lên như cảnh báo rằng chúng ta vẫn “đi sau” thiên tai. Người đứng đầu các cơ quan có trách nhiệm không chỉ “xin lỗi vì thiệt hại” mà phải chịu trách nhiệm với công tác phòng chống, giảm nhẹ thiên tai. Người dân vùng lũ muốn được nhìn thấy công trình chống sạt lở, nhà chống ngập, hệ thống thoát nước tốt, chứ không chỉ một phút mặc niệm trong hành lang Quốc Hội rồi… trở lại bàn nghị sự bình thường. Thực tâm mong rằng phút tưởng niệm ấy sẽ là khởi nguồn cho hành động mạnh mẽ, chứ không là nghi thức khép lại./.
Hơn 13 triệu USD viện trợ quốc tế hướng tới cứu trợ miền Trung Việt Nam
Một lô hàng viện trợ của Nga cho người dân vùng lũ ở Huế đến sân bay Nội Bài ngày 30-10. Ảnh tư liệu
Trước những tổn thất nặng nề do bão và lũ lụt tại nhiều tỉnh miền Trung Việt Nam, nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế trên thế giới, đã nhanh chóng công bố gói viện trợ khẩn cấp để hỗ trợ công tác cứu trợ, tái thiết. Theo Vietnam Net, Chính Phủ Hàn Quốc vào ngày 21 tháng 11 năm 2025 đã trao 1 triệu USD viện trợ thông qua Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) tại Việt Nam nhằm giúp đỡ người dân bị di dời, sơ tán, cũng như các cộng đồng đang chịu ảnh hưởng nặng nề bởi các cơn bão.
Khoản hỗ trợ này của Hàn Quốc chủ yếu dành cho việc tái ổn định đời sống của những gia đình mất nơi ở tạm thời, đảm bảo điều kiện sinh hoạt tối thiểu. IOM dự kiến dùng nguồn lực đó để triển khai chương trình cứu trợ gấp lớn, ưu tiên các vùng bị cô lập sau mưa lũ.
Đại sứ quán Séc tại Việt Nam cũng ghi nhận hành động thiết thực: Chủ tịch Thượng viện Séc Milos Vystrcil, khi gặp gỡ lãnh đạo Quốc Hội cộng sản Việt Nam, thay mặt Chính phủ Séc trao tặng khoản viện trợ tương đương 3,5 tỷ đồng. Số tiền này sẽ được sử dụng để giúp người dân tái thiết nhà cửa và khắc phục thiệt hại do thiên tai.
Về phía Mỹ, Đại sứ quán tại Hà Nội công bố hỗ trợ khẩn cấp 500.000 USD nhằm đáp ứng các nhu cầu thiết yếu như nhà tạm, nước sạch cho các hộ gia đình bị ảnh hưởng nặng nhất. Đây là gói viện trợ bổ sung sau khoản 500.000 USD mà Mỹ đã cam kết trước đó, thể hiện sự quan tâm và đồng hành lâu dài trong công tác cứu trợ thiên tai.
Không chỉ có Hàn Quốc, Séc và Mỹ, nhiều đối tác quốc tế khác cũng đã lên tiếng và cam kết hỗ trợ. Điển hình là New Zealand, với khoản viện trợ nhân đạo trị giá 1 triệu đô la New Zealand (khoảng 15 tỷ đồng), hướng tới việc giúp các cộng đồng chịu ảnh hưởng khắc phục hậu quả thiên tai, ổn định cuộc sống.
Báo cáo từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết tính đến ngày 19 tháng 11, tổng nguồn viện trợ và cam kết viện trợ từ các đại sứ quán, tổ chức đối tác quốc tế cho các địa phương chịu ảnh hưởng bởi bão số 10–13, cũng như đợt mưa lũ sau bão, ước đạt khoảng 13, 484 triệu USD.
Cùng với viện trợ tiền mặt, Liên minh châu Âu (EU) cũng chuẩn bị lô hàng cứu trợ vật chất gồm 138 bộ dụng cụ bếp và 150 bộ lều bạt gia đình, dự kiến được chuyển tới tỉnh Đắk Lắk. Những bộ lều và vật dụng sinh hoạt thiết yếu này rất cần thiết để hỗ trợ các gia đình mất nhà, hoặc đang sống tạm sau đợt lũ lớn.
Tổ chức quốc tế, chính phủ các nước viện trợ đều nhấn mạnh rằng cứu trợ là việc cấp bách, song hành với việc tái thiết lâu dài. Dự kiến viện trợ sẽ tiếp tục được phân bổ hợp lý, ưu tiên các khu vực thiệt hại nặng, và hướng đến việc hồi phục bền vững cho người dân sau thiên tai.
Cali Today thực sự hy vọng rằng hơn 13 triệu USD viện trợ quốc tế không chỉ là con số khô khan được công bố trên giấy. Mong sao số tiền này và hàng cứu trợ thực tế được chuyển nhanh, minh bạch đến tận tay người dân vùng lũ: những gia đình mất nhà, mất nguồn nước sạch, đang chật vật sống trong lều bạt, dưới mái tôn tạm. Đây không chỉ là hành động nhân đạo mà là nghĩa vụ chung của cộng đồng quốc tế và Chính Phủ cộng sản Việt Nam phải có trách nhiệm, để người dân không chỉ vượt qua giông bão hôm nay mà có cơ hội xây dựng lại cuộc sống một cách bền vững./.
Vụ án hối lộ tại Cục An toàn thực phẩm gây chấn động Bộ Y Tế
Ông Nguyễn Thanh Phong (ngoài cùng bên trái) và một số bị can trong vụ 100 tấn thực phẩm chức năng giả. Ảnh: Bộ Công an cung cấp.
Ngày 22 tháng 11 năm 2025, Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công An cộng sản Việt Nam (C01) chính thức công bố quyết định khởi tố 14 bị can liên quan vụ án “Đưa hối lộ – Nhận hối lộ” tại Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế. Trong số này, nổi bật là ông Đỗ Hữu Tuấn, nguyên Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm.
Theo thông tin từ Bộ Công an, Cơ quan điều tra đã ra lệnh bắt tạm giam ông Tuấn, cùng với Lê Mạnh Hùng, Trưởng phòng Quản lý sản phẩm thực phẩm, và Vũ Huy Long, chuyên viên của phòng này. Ngoài ra, có 5 người khác bị áp dụng lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú, gồm: Nguyễn Thị Thu Quỳnh (chuyên viên Phòng giám sát ngộ độc thực phẩm và truyền thông), Nguyễn Thị Yến (Phó chánh văn phòng), Phạm Hoàng Giang và Trần Thị Hồng Nhung (chuyên viên Phòng quản lý sản phẩm), cùng Trần Thị Tuyết (chuyên viên Phòng quản lý tiêu chuẩn và kiểm nghiệm).
Vụ án được xác định thuộc tội “Nhận hối lộ” theo Điều 354 Bộ luật Hình sự. Cơ quan điều tra cho biết đang tiếp tục mở rộng, làm rõ vai trò và mức độ sai phạm của các cá nhân liên quan.
Theo Bộ Công An cộng sản Việt Nam, các hành vi sai phạm có dấu hiệu liên quan tới việc thẩm định, cấp phép sản phẩm thực phẩm – trong đó có thực phẩm chức năng – để doanh nghiệp bỏ tiền “chạy” giấy phép.
Ông Tuấn được bổ nhiệm làm Phó Cục trưởng từ tháng 12 năm 2015. Vụ việc này không phải là lần đầu các lãnh đạo Cục An toàn thực phẩm bị điều tra: trước đó, nhiều cán bộ cao cấp như nguyên Cục trưởng Trần Việt Nga, nguyên cục trưởng Nguyễn Thanh Phong và nhiều chuyên viên khác cũng từng bị khởi tố vì hành vi nhận hối lộ.
Theo Bộ Công An, hành vi hối lộ xảy ra trong quá trình xét duyệt hồ sơ công bố tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, đánh giá các tiêu chí “GMP” (thực hành sản xuất tốt), và cấp giấy xác nhận nội dung quảng cáo cho sản phẩm bảo vệ sức khỏe. Nhiều doanh nghiệp bị cáo buộc đã tiếp cận ông Tuấn và các cán bộ cấp phòng trong Cục, đưa tiền hoặc lợi ích vật chất để được “mở đường” cho sản phẩm của họ lưu hành hợp pháp.
Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao (Vụ 3) đã phê chuẩn toàn bộ các quyết định tố tụng do Cơ quan điều tra đưa ra. Hiện cơ quan điều tra cam kết sẽ làm rõ toàn bộ hành vi của 14 bị can, xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.
Vụ việc thu hút sự chú ý lớn bởi Cục An toàn thực phẩm là cơ quan giữ vai trò trọng yếu trong việc bảo đảm chất lượng thực phẩm, đặc biệt là các sản phẩm chức năng đang phổ biến rộng rãi. Việc quản lý lỏng lẻo, cấp phép sai phạm, nếu có lợi ích nhóm hoặc tham nhũng ăn sâu, có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe cộng đồng./.
Ngưỡng thuế 200 triệu: Gánh nặng mới chèn ép tiểu thương Việt Nam
Việc áp ngưỡng chịu thuế với doanh thu từ 200 triệu đồng/ năm đối với hộ kinh doanh, theo các đại biểu, là quá thấp, không phù hợp. Trong ảnh: tiểu thương buôn bán tại chợ An Đông (phường An Đông, TP.HCM) – Ảnh: THANH HIỆP
Từ năm 2026, dự kiến các hộ kinh doanh có doanh thu từ 200 triệu đồng/ năm trở lên sẽ phải kê khai và nộp thuế theo doanh thu thực tế, thay vì áp thuế khoán như trước. Đây là điểm gây tranh cãi lớn, khi nhiều tiểu thương tự hỏi: “28 hộp xôi mỗi ngày cũng phải đóng thuế?”
Chia sẻ với truyền thông cộng sản Việt Nam, chị Nguyễn Thu, chủ sạp xôi ở Hà Nội, chia sẻ rằng với giá khoảng 20.000 đồng mỗi hộp, chỉ cần bán khoảng 28 hộp/ ngày là đạt doanh thu hơn 553.000 đồng, tương đương doanh thu 200 triệu mỗi năm. Cô lo ngại rằng với mức thuế áp dụng lên tới 4,5% doanh thu (gồm 3% thuế giá trị gia tăng và 1,5% thuế thu nhập cá nhân), chi phí thuế sẽ “ăn mòn” phần lợi nhuận mong manh.
Không chỉ riêng người bán xôi, nhiều hộ kinh doanh nhỏ như tiệm phở, cửa hàng bánh mì hay tạp hóa cũng lo lắng. Chủ một cửa hàng tạp hóa, anh Văn Tuấn, cho VietNam Net được biết nếu chỉ cần doanh thu 18-20 triệu mỗi tháng là đã vượt ngưỡng chịu thuế. Trong khi đó, lợi nhuận thực tế của các tiểu thương này thường rất mỏng, có thể chỉ khoảng 5-10%, nhưng thuế lại được tính trực tiếp trên doanh thu, bất kể chi phí nguyên liệu, mặt bằng, nhân công…
Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Tú, giảng viên trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội, cũng phản ánh rằng cơ sở khoa học để chọn “200 triệu” làm ngưỡng chịu thuế là chưa thuyết phục. Ông nhấn mạnh rằng thuế Gía Trị Gia Tăng là thuế gián thu, người tiêu dùng cuối cùng chịu thuế, và việc thu hộ là nhiệm vụ của hộ kinh doanh — nhưng khi áp mức này, chi phí hành thu (quản lý, kê khai) sẽ rất lớn nếu đánh thuế nhiều hộ nhỏ lẻ.
Về phía cơ quan thuế, theo dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi), cơ chế thuế khoán sẽ bị loại bỏ từ 1/1/2026. Toàn bộ hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu vượt ngưỡng 200 triệu sẽ chuyển sang tự kê khai, tự nộp thuế. Bộ Tài chính cho biết sẽ nghiên cứu tiếp ý kiến để tìm ngưỡng hợp lý hơn, sao cho phản ánh đúng thực tế, đảm bảo công bằng với người làm công ăn lương.
Tuy nhiên, không ít ý kiến đề nghị ngưỡng này nên được nâng lên cao hơn, thậm chí 400-500 triệu hoặc 1 tỷ đồng/năm để tránh gánh nặng thuế chồng lên các hộ nhỏ lẻ.
Dư luận Việt Nam bày tỏ sự phẫn nộ, thật khó tưởng tượng rằng những người bán xôi, bánh mì, phở …giờ đây cũng bị xem như “doanh nghiệp” lớn chịu thuế lớn. Khi chính sách đặt ngưỡng chịu thuế chỉ ở mức 200 triệu/ năm, tức là một tiểu thương dậy từ 4 – 5 giờ sáng, chỉ cần doanh thu hơn nửa triệu mỗi ngày là đã bị “vào tầm ngắm” cơ quan thuế. Mà lãi thì phải tran trải cho nhiều chi phí sinh hoạt như: tiền gạo, gia vị, than ga, thuê chỗ, góp bảo hiểm. Áp thuế 4,5% doanh thu là “bóp cổ” những hộ kinh doanh bé nhỏ vốn chỉ mong gắng gượng kiếm sống.
Hơn nữa, việc đánh thuế trên doanh thu mà không trừ chi phí cơ bản như nguyên liệu, mặt bằng, tiền điện điều này không công bằng. Thuế khoán bị bỏ để thay vào kê khai thực doanh thu, nhưng nhiều tiểu thương đâu có chuyên môn kế toán, thủ tục, sổ sách. Họ kinh doanh để nuôi gia đình, không phải doanh nghiệp lớn để thuê kế toán chuyên nghiệp. Chính sách thuế lẽ ra phải hỗ trợ người yếu hơn, chứ không biến họ thành đối tượng gánh thuế nặng nề trong khi lợi nhuận thực tế ngày càng nhỏ.
Nếu cứ áp ngưỡng thấp như thế này, rất nhiều hộ nhỏ lẻ sẽ phải đóng thuế quá sức, hoặc buộc phải tăng giá bán, điều khiến khách khó khăn hơn. Đây là gánh nặng đè lên người lao động nhỏ, chứ không phải là nguồn thu dễ dàng. Chính Phủ cộng sản Việt Nam và cơ quan thuế cần xem xét lại, để tránh “vạch lá tìm sâu” vào những người bán hàng đích thực cần được khích lệ, chứ không là đối tượng bị bóp nghẹt bởi chính sách./.
Tranh cãi xả lũ: Người dân miền Trung vẫn chịu thiệt nặng nề
Giữa những ngày tháng 11 năm 2025, miền Trung Việt Nam chìm trong cơn lũ lịch sử, câu chuyện về trách nhiệm của các hồ thủy điện tiếp tục trở thành tâm điểm tranh luận. Nhiều người dân vùng lũ cho biết nước lên quá nhanh, không kịp trở tay, trong khi các báo cáo chính thức từ phía các nhà máy thủy điện và chính quyền địa phương vẫn khẳng định họ đã “xả lũ đúng quy trình”.
Báo Thanh Niên của cộng sản Việt Nam đã có bài viết với câu chữ đầy day dứt: “Quy trình thủy điện xả lũ hiện nay không thể đổ lỗi cho ai. Chủ hồ thủy điện xả lũ đúng quy trình, chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh làm đúng phận sự và chỉ có người dân là chạy không kịp.” Câu nói như một lát cắt thẳng vào trái tim dư luận, phơi bày nghịch lý kéo dài nhiều năm: quy trình luôn được tuân thủ, báo cáo luôn đầy đủ, nhưng thiệt hại và mất mát vẫn dồn hết về phía những người yếu thế nhất.
Trong khi đó, VnExpress đưa tin về tình cảnh tại huyện Đơn Dương, nơi mưa lớn kéo dài trùng thời điểm thủy điện Đa Nhim xả lũ khiến nước dâng đột ngột. Nhiều gia đình không kịp thu dọn tài sản, nhà cửa bị cuốn theo dòng nước dữ. Những hình ảnh người dân chới với giữa dòng lũ, bấu víu vào bất cứ vật gì trôi nổi, tiếp tục đặt ra câu hỏi lớn về mức độ an toàn của hệ thống thủy điện trong bối cảnh thời tiết cực đoan ngày càng tăng.
Không chỉ dư luận mà chính quyền địa phương cũng buộc phải lên tiếng. Vào ngày 22 tháng 11 vừa qua, nhà chức trách thành phố Đà Nẵng mới đây đã gửi báo cáo kiến nghị Thủ Tướng Chính Phủ cộng sản Việt Nam xem xét lại quy trình vận hành hồ chứa. Một điểm đáng chú ý là thành phố đề xuất thay từ “xả lũ” bằng cụm từ “vận hành điều tiết qua tràn xả sâu” gay dậy sóng dư luận. Theo giải thích, điều này nhằm phản ánh đúng bản chất kỹ thuật của việc điều tiết nước, tránh gây hiểu lầm.
Tuy nhiên, trong bối cảnh người dân đang phải hứng chịu thiệt hại nặng nề, đề xuất này ngay lập tức gây tranh cãi. Việc thay đổi thuật ngữ kỹ thuật được cho là cần thiết để chính xác về mặt chuyên môn, nhưng nhiều ý kiến lo ngại sự thay đổi có thể khiến trách nhiệm bị làm nhẹ đi hoặc mơ hồ hơn. Khi mà hậu quả đã quá rõ ràng, câu hỏi đặt ra là: đổi tên thì có làm giảm bớt nỗi đau? Hay chỉ khiến khoảng cách giữa báo cáo và thực tế càng trở nên xa vời?
Đề xuất đổi từ “xả lũ” sang “vận hành điều tiết qua tràn xả sâu” khiến không ít người dân phẫn nộ, bởi nó gợi cảm giác như một nỗ lực đánh tráo bản chất của vấn đề. Nước dâng lên đến nóc nhà, trẻ em phải chạy lũ trong đêm, người già bị cuốn trôi chỉ vì không kịp trở tay, đó không phải là chuyện ngôn từ, mà là sinh mạng con người. Khi những mất mát này còn chưa được bù đắp, khi nguyên nhân chưa được làm rõ, khi chưa ai chịu trách nhiệm vì “đúng quy trình”, việc đổi tên chẳng khác nào phủ một lớp sơn mới lên một vết nứt cũ.
Nếu nguyên nhân là xả lũ, hãy gọi đúng là xả lũ. Nếu thủy điện gây ra thiệt hại, hãy nói rõ là thủy điện. Việc thay thuật ngữ không thể xóa đi ký ức của những gia đình mất trắng, càng không thể che phủ được câu hỏi về trách nhiệm. Người dân không cần những cụm từ hoa mỹ, họ cần sự minh bạch và một lời giải thích rõ ràng: tại sao những dòng nước nhân tạo lại ập xuống đầu họ nhanh và dữ dội đến vậy?./
