Friday, December 26, 2025
Home Blog Page 197

Trump tái diễn giải hiệp ước tên lửa 1987 để mở đường xuất khẩu UAV tấn công hạng nặng

Ngày 5 tháng 9 (Reuters) – Tổng thống Donald Trump dự kiến sẽ đơn phương tái diễn giải một hiệp ước kiểm soát vũ khí 38 năm tuổi nhằm cho phép bán ra nước ngoài các loại máy bay không người lái tấn công tiên tiến, bao gồm mẫu tương tự “Reaper”, theo một quan chức Hoa Kỳ và bốn nguồn thạo tin.

Diễn giải mới này sẽ mở đường cho việc bán hơn 100 chiếc MQ-9 cho Ả Rập Saudi, vốn đã được vương quốc này yêu cầu vào mùa xuân năm nay, có thể nằm trong gói thỏa thuận vũ khí trị giá 142 tỷ USD công bố hồi tháng 5. Các đồng minh của Mỹ tại Thái Bình Dương và châu Âu cũng bày tỏ sự quan tâm.

Bằng cách phân loại drone như máy bay (tương tự F-16) thay vì hệ thống tên lửa, Washington sẽ lách khỏi hiệp định Kiểm soát Công nghệ Tên lửa (MTCR) do 35 quốc gia ký kết năm 1987, qua đó thúc đẩy xuất khẩu sang các quốc gia như UAE và nhiều nước Đông Âu vốn lâu nay khó tiếp cận UAV tiên tiến của Mỹ.

Chính sách mới sẽ cho phép General Atomics, Kratos (KTOS.O) và Anduril – những nhà sản xuất drone cỡ lớn – được bán sản phẩm theo diện “Bán quân sự nước ngoài” (FMS) dưới sự quản lý của Bộ Ngoại giao, giúp việc xuất khẩu thuận lợi hơn, theo nguồn tin giấu tên. Đây là bước đầu trong kế hoạch rà soát “lớn” chương trình FMS, quan chức này cho biết. Bộ Ngoại giao từ chối bình luận.

Theo cách diễn giải hiện tại của MTCR, việc bán nhiều loại drone quân sự vẫn bị mặc định “bác bỏ mạnh mẽ”, trừ khi có lý do an ninh thuyết phục và nước mua cam kết tuân thủ nghiêm ngặt luật pháp quốc tế.

MTCR vốn được thiết lập nhằm hạn chế phổ biến tên lửa tầm xa có khả năng mang vũ khí hủy diệt hàng loạt. Dù UAV ra đời sau, chúng được đưa vào phạm vi kiểm soát vì có khả năng bay xa và mang vũ khí.

Các nhà sản xuất drone Mỹ đang chịu cạnh tranh gay gắt từ Israel, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ – những nước áp dụng tiêu chuẩn nới lỏng hơn. Trung Quốc và Israel không ký MTCR nên giành được nhiều hợp đồng tại Trung Đông. Thổ Nhĩ Kỳ, gia nhập năm 1997, đã đưa drone Bayraktar-TB2 ra chiến trường Ukraine vì thuộc diện nhẹ, tầm ngắn, nằm ngoài quy định nghiêm ngặt áp dụng cho các UAV hạng nặng như Reaper.

Trong khi đó, Nga đang sử dụng cả drone nội địa lẫn UAV Iran để tấn công Ukraine. Mỹ cho đến nay không cung cấp drone lớn cho Kyiv vì lo ngại công nghệ tiên tiến rơi vào tay đối phương.

Một quan chức Mỹ cho biết việc thay đổi hướng dẫn sẽ giúp Hoa Kỳ “trở thành nhà cung cấp UAV hàng đầu, thay vì để khoảng trống này cho Thổ Nhĩ Kỳ và Trung Quốc”.

Hiện chưa ấn định ngày công bố chính thức. Việc cải tổ FMS dự kiến diễn ra cuối năm nay, nhằm kịp thời hỗ trợ các hãng sản xuất UAV động cơ phản lực thế hệ mới, có khả năng bay kèm máy bay chiến đấu có người lái – một thị trường đầy tiềm năng.

Tất cả các hợp đồng vẫn phải trải qua quy trình FMS, xem xét yếu tố khu vực, nhân quyền và khả năng bảo mật của nước mua. Một trong những thương vụ lớn đầu tiên nhiều khả năng là với Ả Rập Saudi. Trước đó, năm 2021, Tổng thống Joe Biden từng siết chặt bán vũ khí cho Riyadh vì chiến dịch tại Yemen gây thương vong lớn cho dân thường. Tuy nhiên, quan hệ hai bên đã ấm dần sau vụ Hamas tấn công Israel tháng 10/2023.

Tòa Bạch Ốc dự kiến quảng bá động thái này như một phần trong nỗ lực tạo việc làm và giảm thâm hụt thương mại của Trump. Song các nhà hoạt động nhân quyền và kiểm soát vũ khí cảnh báo, chính sách có thể làm gia tăng bạo lực và bất ổn tại Trung Đông và Nam Á.

Thái Lan: Anutin Charnvirakul đắc cử Thủ tướng sau khi đánh bại đối thủ thuộc đảng cầm quyền

5/9 (Reuters) – Anutin Charnvirakul đã được bầu làm Thủ tướng Thái Lan vào ngày thứ Sáu, sau khi dễ dàng vượt qua cuộc bỏ phiếu tại quốc hội, đánh bại ứng viên của gia tộc Shinawatra – từng một thời thống trị chính trường – chấm dứt một tuần hỗn loạn và bế tắc chính trị.

Với sự hậu thuẫn quyết định từ phe đối lập, Anutin dễ dàng đạt quá bán số phiếu cần thiết tại Hạ viện để trở thành tân thủ tướng. Chiến thắng này khép lại những ngày đầy kịch tính với các toan tính quyền lực, trong đó ông đã vượt qua chính đảng thành công nhất trong lịch sử Thái Lan.

Là một “tay chơi chính trị khôn khéo”, Anutin nhiều năm qua luôn hiện diện trong đời sống chính trị Thái, đặt đảng Bhumjaithai vào vị trí chiến lược giữa các phe phái đối nghịch, qua đó bảo đảm vai trò trong nhiều chính phủ liên minh kế tiếp.

Đối thủ Chaikasem Nitisiri của ông Anutin bị đánh bại nặng nề, gây cú sốc cho đảng cầm quyền Pheu Thai – vốn từng là cỗ máy chính trị bất khả chiến bại của tỷ phú Thaksin Shinawatra. Thaksin đã rời Bangkok vào hôm thứ Năm, bay sang Dubai – nơi ông sống lưu vong suốt 15 năm.

Trong cuộc bỏ phiếu, Anutin dẫn trước ngay từ đầu và giành 63% số phiếu, gấp đôi Chaikasem. Khi rời nghị trường, ông bị truyền thông bao vây, các trợ lý phải vất vả ngăn dòng phóng viên chen lấn để tiếp cận.
Tôi sẽ làm việc hết sức mình, mỗi ngày, không nghỉ, vì chúng ta không có nhiều thời gian. Chúng ta phải nhanh chóng giải quyết các vấn đề,” Anutin tuyên bố giữa ánh đèn chớp liên hồi.

Khủng hoảng của Pheu Thai

Cuộc khủng hoảng trong Pheu Thai bùng nổ từ tháng Sáu, khi Anutin rút khỏi liên minh, khiến chính phủ chỉ còn đa số mong manh, trong bối cảnh biểu tình gia tăng và uy tín suy giảm.

Cú giáng mạnh hơn cả là tuần trước, khi Tòa án Hiến pháp phế truất bà Paetongtarn Shinawatra – con gái Thaksin – người kế nhiệm thứ sáu trong gia tộc Shinawatra bị quân đội hoặc tư pháp loại bỏ khỏi quyền lực.

Chiến thắng của Anutin có được nhờ thỏa thuận với đảng đối lập cấp tiến Người Dân (People’s Party), lực lượng lớn nhất trong quốc hội. Ông đã “chinh phục” họ bằng lời hứa tổ chức trưng cầu dân ý sửa đổi hiến pháp và kêu gọi bầu cử trong vòng bốn tháng.

Chân dung Anutin

Xuất thân là con trai một cựu bộ trưởng, từng điều hành công ty xây dựng gia đình, Anutin (58 tuổi) là một chính khách kỳ cựu: từng giữ chức Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Nội vụ, Bộ trưởng Y tế, và được biết đến như “tổng chỉ huy chống COVID-19” của Thái Lan.

Là người bảo hoàng trung thành, Anutin được coi là nhân vật bảo thủ, song ông gây tiếng vang khi dẫn dắt chiến dịch hợp pháp hóa cần sa, mở đường cho hàng nghìn cửa hàng bán lẻ cần sa mọc lên khắp nước.

Dù vậy, ông sẽ lãnh đạo một chính phủ thiểu số, bởi đảng Người Dân sẽ không tham gia nội các. Ông tiếp quản đất nước trong bối cảnh kinh tế suy yếu, tiêu dùng thấp, tín dụng thắt chặt và nợ hộ gia đình leo thang.

Thaksin – từ hồi hương đến lưu vong lần nữa

Sự trỗi dậy nhanh chóng của Anutin gắn liền với sự suy tàn của Pheu Thai và nhân vật quyền lực Thaksin. Dù thua nặng, Pheu Thai vẫn tuyên bố: “Chúng tôi sẽ trở lại để hoàn thành công việc cho toàn dân Thái.

Thaksin bất ngờ rời Thái Lan bằng chuyên cơ riêng sau khi đảng của ông thất bại trong nỗ lực giải tán quốc hội nhằm phá liên minh của Anutin. Tuần tới, ông sẽ phải đối diện một phán quyết có thể đưa ông trở lại tù giam.

Từng hồi hương rầm rộ năm 2023 để thi hành bản án 8 năm tù, Thaksin chỉ ở trại giam một đêm rồi được chuyển sang bệnh viện với lý do y tế. Nhà vua sau đó giảm án xuống còn 1 năm, và ông được phóng thích sau 6 tháng. Tuy nhiên, Tòa Tối cao sẽ quyết định vào thứ Ba tới liệu thời gian trong bệnh viện có được tính vào thời gian thụ án hay không.

Trên mạng xã hội X, Thaksin viết rằng ông sang Dubai để khám sức khỏe và gặp bạn bè cũ:
Tôi sẽ trở lại Thái Lan trước ngày 8/9 để trực tiếp ra tòa,” ông cho biết.

Trump kêu gọi rút bớt ứng viên trong cuộc đua Thị trưởng New York

Tổng thống Donald Trump tối thứ Năm cho rằng ứng viên Dân chủ Zohran Mamdani có thể giành chiến thắng trong cuộc bầu cử thị trưởng New York nếu danh sách ứng viên không được thu hẹp.

“Tôi không nghĩ ai có thể thắng trừ khi chỉ còn một đối một, bởi vì bằng cách nào đó ông ta đã có chút lợi thế,” Trump nói với phóng viên trước buổi tiệc tối tại Tòa Bạch Ốc với các lãnh đạo công nghệ hàng đầu.

“Tôi muốn thấy hai người rút lui để còn lại một đối một. Tôi nghĩ đó sẽ là một cuộc đua có thể thắng,” ông nói thêm, song không nêu rõ muốn những ứng viên nào bỏ cuộc.

Hiện Mamdani đang đối đầu với đương kim Thị trưởng Eric Adams, cựu Thống đốc New York Andrew Cuomo và ứng viên Cộng hòa Curtis Sliwa.

Khi được hỏi liệu ông có trực tiếp khuyến khích ứng viên nào rút lui hay không, Trump trả lời: “Không,” rồi nói thêm: “Tôi không muốn thấy một người cộng sản trở thành thị trưởng, tôi nói thẳng vậy.”

Trump nhiều lần công kích Mamdani, gọi ông là cộng sản và cho rằng ứng viên 33 tuổi này không xứng đáng lãnh đạo thành phố lớn nhất nước Mỹ. Mamdani tự nhận mình là một nhà xã hội dân chủ.

Nghi vấn can thiệp hậu trường

Nhận định của Trump được đưa ra chỉ một ngày sau khi The New York Times tiết lộ các cố vấn thân cận của ông tìm cách thuyết phục Adams và Sliwa rút lui bằng cách hứa hẹn vị trí trong chính quyền liên bang, nhằm tạo lợi thế cho Cuomo đối đầu Mamdani. Cuomo, sau thất bại nặng nề ở vòng sơ bộ của đảng Dân chủ hồi tháng Bảy, hiện ra tranh cử với tư cách ứng viên của một đảng thứ ba. Adams cũng đang tái tranh cử với tư cách độc lập.

Một phát ngôn viên của Adams khẳng định Thị trưởng chưa hề có cuộc trao đổi nào với Trump về cuộc đua này và bác bỏ thông tin ông được đề nghị vị trí tại Bộ Gia cư và Phát triển Đô thị. Tuy nhiên, phía Adams không phủ nhận cáo buộc trọng tâm của bài báo rằng các trung gian của Trump đã tiếp xúc để bàn về vai trò trong chính quyền.

Sliwa cũng phủ nhận có bất kỳ cuộc trao đổi nào và tuyên bố ông “không quan tâm đến việc làm trong Tòa Bạch Ốc.”

Phản ứng của Mamdani

Trả lời MSNBC, Mamdani gọi sự can thiệp bị cáo buộc của phe Trump vào cuộc đua thị trưởng là “gây phẫn nộ”:

“Đây là một sự xúc phạm đối với nền dân chủ của thành phố chúng ta. Đây là một sự xúc phạm đối với những giá trị khiến chúng ta tự hào là người Mỹ – rằng chúng ta có thể chọn lãnh đạo của mình, chứ không phải lãnh đạo tự chọn cho bản thân và bạn bè của họ.”

Ông khẳng định vẫn tự tin đánh bại Cuomo: “Tôi tin chắc hôm nay cũng như hôm qua.”

Chính quyền Trump hủy bỏ kế hoạch thời Biden buộc hãng bay bồi thường hành khách khi chuyến bay gián đoạn

Chính quyền Tổng thống Donald Trump hôm thứ Năm thông báo sẽ loại bỏ kế hoạch từ thời Tổng thống Joe Biden vốn yêu cầu các hãng hàng không phải bồi thường tiền mặt, chi trả khách sạn và bữa ăn cho hành khách bị mắc kẹt khi chuyến bay bị hủy hoặc thay đổi do lỗi của hãng.

Kế hoạch này được đưa ra vào tháng 12 năm ngoái, trong những tuần cuối cùng của nhiệm kỳ ông Biden, nhằm đưa chính sách hàng không Mỹ tiến gần hơn với tiêu chuẩn bảo vệ người tiêu dùng tại châu Âu. Đến nay, Bộ Giao thông vận tải Mỹ dưới thời ông Trump khẳng định việc hủy bỏ quy định này là “phù hợp với ưu tiên của Bộ cũng như của chính quyền,” đồng thời nhấn mạnh mục tiêu giảm thiểu những quy định liên bang bị coi là tốn kém hoặc gây gánh nặng.

Tranh cãi giữa hành khách và ngành hàng không

Hiệp hội ngành hàng không Airlines for America – đại diện cho các hãng lớn như United, Delta và Southwest – đã hoan nghênh động thái này, cho rằng việc bãi bỏ “những quy định dư thừa và vượt thẩm quyền” là cần thiết.

Thực tế, nhiều hãng hàng không hiện cũng cung cấp một số dịch vụ hỗ trợ khi xảy ra hủy chuyến hoặc chậm chuyến nghiêm trọng, nhưng phần lớn hành khách phải tự yêu cầu tại sân bay và các cam kết đó không mang tính bắt buộc theo luật liên bang.

Theo đề xuất thời Biden, mức bồi thường khởi điểm sẽ là 200 USD nếu chuyến bay bị hủy hoặc trễ nghiêm trọng vì lỗi kỹ thuật hoặc sự cố máy tính, và có thể lên tới 775 USD nếu chậm trên 9 tiếng. Ngoài ra, kế hoạch còn xem xét việc miễn phí đổi vé sang chuyến sớm nhất có thể, kể cả của hãng đối thủ, cùng chi trả bữa ăn và nơi ở nếu hành khách bị mắc kẹt qua đêm.

Các hãng hàng không phản ứng mạnh mẽ

Các hãng bay, đặc biệt là Spirit Airlines, đã phản đối gay gắt. Trong văn bản góp ý mùa hè vừa qua, Spirit cho rằng quy định sẽ làm tăng chi phí vận hành và đẩy giá vé lên cao.

Spirit – vốn đã nộp đơn xin phá sản lần thứ hai trong vòng một năm – cảnh báo rằng quy định bồi thường này có thể tạo ra “động cơ ngược”: thay vì chờ đợi, hãng có thể hủy chuyến ngay khi có dấu hiệu trục trặc nhỏ để tránh chi phí bồi thường khổng lồ.

PBS cắt giảm nhân sự vì mất nguồn tài trợ liên bang

Hệ thống Truyền hình Công cộng PBS cho biết đã buộc phải cắt giảm gần 100 vị trí nhân sự trong vài tháng qua sau khi mất nguồn tài trợ từ liên bang. Trong đó, 34 nhân viên đã chính thức được thông báo thôi việc hôm thứ Năm.

Nguyên nhân là Quốc hội do Đảng Cộng hòa kiểm soát đã thông qua gói cắt giảm ngân sách vào tháng Bảy, loại bỏ 1,1 tỷ USD vốn liên bang dành cho PBS và NPR.

Một phát ngôn viên PBS khẳng định:

“Trong thời điểm chưa từng có tiền lệ này, chúng tôi vẫn tập trung vào điều quan trọng nhất: đảm bảo các đài thành viên có thể tiếp tục mang đến nội dung và dịch vụ chất lượng cho cộng đồng trên khắp nước Mỹ.”

Theo The New York Times, việc cắt giảm nhân sự diễn ra sau khi Quốc hội hủy bỏ 9 tỷ USD ngân sách liên bang, bao gồm toàn bộ số tiền 1,1 tỷ USD vốn đã được phê duyệt cho Corporation for Public Broadcasting (CPB) trong hai năm tới. CPB – tổ chức hỗ trợ hơn 1.500 đài thành viên địa phương của NPR và PBS – tuyên bố hồi tháng Tám rằng họ sẽ buộc phải đóng cửa vì mất hoàn toàn nguồn tài trợ.

Tranh cãi chính trị và tác động cộng đồng

Tổng thống Donald Trump cùng nhiều nghị sĩ Cộng hòa từ lâu đã cáo buộc PBS và NPR mang “thiên kiến tự do” trong đưa tin – điều mà cả hai tổ chức đều bác bỏ. Ngoài mảng tin tức, PBS còn nổi tiếng với các chương trình thiếu nhi, như Sesame Street.

Các nhà vận động cảnh báo việc cắt giảm ngân sách sẽ đặc biệt nguy hiểm đối với các cộng đồng nông thôn, nơi radio và truyền hình công cộng thường là kênh thông tin thiết yếu.

Thượng nghị sĩ Lisa Murkowski (Cộng hòa – Alaska) đã bỏ phiếu chống gói cắt giảm, nhấn mạnh vai trò “thiết yếu và cứu sinh” của hệ thống phát thanh công cộng trong các tình huống khẩn cấp. Bà dẫn chứng rằng sau trận động đất mạnh 7,3 độ ngày 16/7 vừa qua, các đài công cộng là nguồn duy nhất phát cảnh báo sóng thần tại nhiều khu vực hẻo lánh.

Tại thành phố Sitka (dân số khoảng 8.300 người), đài phát thanh công cộng KCAW – Raven Radio là nơi duy nhất phát sóng cảnh báo và thông tin hướng dẫn. Tuy nhiên, KCAW cho biết họ đang phải đối mặt với khoản cắt giảm ngân sách lên tới 24% do mất nguồn tài trợ liên bang.

Nguồn NBC news

Các nhà lập pháp Thái Lan chuẩn bị bỏ phiếu chọn thủ tướng mới, các ứng viên cam kết sớm tổng tuyển cử

(AP) — Hôm thứ Sáu, các nghị sĩ Thái Lan nhóm họp để bầu chọn thủ tướng mới trong bối cảnh các đảng lớn đưa ra những cam kết cạnh tranh về việc sớm giải tán Quốc hội và tổ chức bầu cử nhằm tháo gỡ cuộc khủng hoảng chính trị hiện nay.

Theo quy định hiến pháp Thái Lan, chỉ có năm ứng viên được đề cử trong cuộc tổng tuyển cử năm 2023 đủ điều kiện tham gia. Trong số này, Anutin Charnvirakul, lãnh đạo đảng Bhumjaithai, được xem là ứng viên sáng giá nhất.

Tuần trước, Tòa án Hiến pháp đã phế truất Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra của đảng Pheu Thai vì vi phạm luật đạo đức, liên quan đến cuộc điện đàm với Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen về căng thẳng tranh chấp biên giới. Vụ việc đã leo thang thành xung đột vũ trang kéo dài 5 ngày trong tháng Bảy.

Chính phủ lâm thời do Pheu Thai dẫn dắt đã tìm cách giải tán Quốc hội hôm thứ Ba, song yêu cầu này bị Hội đồng Cơ mật của nhà vua bác bỏ. Hôm thứ Năm, đảng này cho biết sẽ đề cử ứng viên cuối cùng còn lại của mình, cựu Tổng chưởng lý kiêm Bộ trưởng Tư pháp Chaikasem Nitisiri, để tham gia cuộc bỏ phiếu hôm nay. Ông Chaikasem khẳng định, nếu đắc cử, ông sẽ giải tán Hạ viện ngay sau bài phát biểu nhậm chức.

Trong khi đó, ông Anutin tuyên bố đã nắm chắc 146 phiếu từ đảng mình và các đồng minh. Đảng Nhân dân cũng cam kết toàn bộ 143 nghị sĩ của họ sẽ bỏ phiếu cho ông, giúp Anutin dễ dàng vượt qua ngưỡng đa số 247 phiếu trên tổng số 492 ghế hiện có ở Hạ viện.

Năm nay 58 tuổi, ông Anutin từng tham gia chính phủ liên minh do Pheu Thai dẫn dắt từ năm 2023 cho tới tháng Bảy, và trước đó giữ chức vụ trong chính phủ do quân đội hậu thuẫn dưới thời cựu Thủ tướng Prayuth Chan-ocha. Ông được biết đến nhiều nhất với vai trò vận động thành công việc hợp pháp hóa cần sa — hiện đang được siết chặt quản lý cho mục đích y tế. Với cương vị Bộ trưởng Y tế trong đại dịch COVID-19, ông cũng từng bị chỉ trích vì chậm trễ trong việc mua đủ vaccine.

Nếu thành công, đảng Bhumjaithai cam kết sẽ giải tán Quốc hội trong vòng bốn tháng để đổi lấy sự ủng hộ của Đảng Nhân dân. Tuy nhiên, lãnh đạo đảng này, Natthaphong Ruengpanyawut, tuyên bố họ vẫn sẽ ở phe đối lập, khiến chính phủ mới nhiều khả năng trở thành chính phủ thiểu số.

Đảng Nhân dân cũng đặt điều kiện: chính phủ do Anutin lãnh đạo phải tổ chức trưng cầu dân ý về việc soạn thảo hiến pháp mới do một quốc hội lập hiến được bầu trực tiếp đảm trách. Đảng này từ lâu đã theo đuổi mục tiêu thay đổi bản hiến pháp hiện hành — vốn được áp đặt trong thời kỳ chính quyền quân sự — nhằm hướng tới nền dân chủ rộng mở hơn.

Đảng Nhân dân, khi đó còn mang tên Đảng Tiến Bước, từng giành nhiều ghế nhất trong cuộc bầu cử năm 2023 nhưng bị gạt khỏi quyền lực khi Hạ viện và Thượng viện bỏ phiếu phủ quyết ứng viên thủ tướng của họ. Các thượng nghị sĩ do chính quyền quân sự bổ nhiệm, vốn trung thành với trật tự bảo hoàng bảo thủ, đã bác bỏ vì phản đối chính sách cải cách chế độ quân chủ. Hiện nay, Thượng viện không còn quyền bỏ phiếu chọn thủ tướng.

Sau khi Tiến Bước bị chặn đứng, một ứng viên khác của Pheu Thai, doanh nhân bất động sản Srettha Thavisin, được chấp thuận làm thủ tướng để lãnh đạo liên minh cầm quyền. Nhưng ông chỉ tại vị một năm trước khi bị Tòa án Hiến pháp phế truất vì vi phạm đạo đức. Người kế nhiệm ông, bà Paetongtarn — con gái cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra — cũng chỉ cầm quyền vỏn vẹn một năm trước khi bị buộc thôi chức.

Ngay cả trước khi bị phế truất, chính phủ của Paetongtarn đã suy yếu nghiêm trọng sau khi đảng Bhumjaithai của Anutin rút khỏi liên minh vào tháng Sáu, ngay sau cuộc gọi gây tranh cãi của bà với Hun Sen. Động thái này khiến liên minh của Pheu Thai chỉ còn một đa số mong manh và bấp bênh trong Quốc hội.

Trump thúc giục các CEO công nghệ gia tăng đầu tư sản xuất tại Mỹ trong sự kiện ở Tòa Bạch Ốc

Tối thứ Năm, Tổng thống Donald Trump đã chủ trì một sự kiện đặc biệt tại Tòa Bạch Ốc, nơi ông kêu gọi các lãnh đạo công nghệ hàng đầu công bố mức đầu tư của doanh nghiệp mình vào lĩnh vực sản xuất tại Mỹ.

Tổng thống ngồi cạnh Giám đốc điều hành Meta Mark Zuckerberg tại một chiếc bàn dài, đối diện là Đệ nhất phu nhân Melania Trump. Trước mặt mỗi khách mời trong Phòng Tiệc Nhà Nước đặt sẵn micro và bảng tên, sau khi sự kiện phải chuyển vào trong do trời mưa. Ban đầu, đây được dự kiến là sự kiện khai mạc tại Vườn Hồng vừa được cải tạo.

“Chúng tôi không thường có dịp gặp nhau dưới tư cách CEO các công ty khác nhau, nhưng đây là một cơ hội tốt,” Zuckerberg nói.
Khi Trump hỏi về mức đầu tư trong những năm tới, Zuckerberg cho biết Meta sẽ chi ít nhất 600 tỷ USD tại Mỹ đến năm 2028.

Trump sau đó chất vấn Sundar Pichai, Giám đốc điều hành Google, về thắng lợi pháp lý khi một thẩm phán liên bang cho phép Google giữ lại trình duyệt Chrome trong tuần. Tuy nhiên, Pichai tránh đề cập vụ kiện, mà tập trung vào trí tuệ nhân tạo (AI), gọi kế hoạch hành động AI của chính quyền Trump là “một khởi đầu tuyệt vời.” Pichai cho biết Google sẽ đầu tư 250 tỷ USD.

Giám đốc điều hành Apple Tim Cook cảm ơn Trump vì đã mời tham dự. Khi được hỏi về mức đầu tư, Cook cũng công bố con số 600 tỷ USD, tái khẳng định cam kết đã được hai bên công bố tại Phòng Bầu Dục tháng trước.

Đáng chú ý là sự vắng mặt của Elon Musk, CEO Tesla và nhà sáng lập SpaceX. Musk từng giữ vai trò cố vấn cao cấp cho Trump trong vài tháng đầu năm, nhưng sau đó xảy ra bất đồng. Đại diện các công ty của Musk cũng không tham dự.

“Tôi biết tất cả quý vị, có người rất thân, có người gián tiếp qua sách báo, nghiên cứu nhiều về doanh nghiệp của các vị,” Trump nói trong phát biểu khai mạc. Ông nhấn mạnh chính quyền đang “tạo điều kiện thuận lợi nhất” cho hoạt động kinh doanh, từ năng lực điện năng đến thủ tục cấp phép.

Trong lúc đi quanh bàn, Bill Gates – nhà sáng lập Microsoft, ngồi cạnh Đệ nhất phu nhân – chia sẻ về những sáng kiến trong y tế, từ phát triển vaccine đến chăm sóc sức khỏe cho châu Phi thông qua AI. Gates từng chỉ trích gay gắt Musk hồi tháng 5 vì vai trò trong Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE), đặc biệt là việc cắt giảm ngân sách Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID), cáo buộc ông “giết chết những đứa trẻ nghèo nhất thế giới.”

Bên cạnh Zuckerberg là David Sacks, nhà đầu tư mạo hiểm và hiện giữ vai trò “đặc trách AI và tiền điện tử” của Tòa Bạch Ốc, người ca ngợi rằng đang có “một làn sóng bùng nổ AI nhờ những gì Tổng thống Trump đã làm.”

Sergey Brin, đồng sáng lập Google, gọi việc một tổng thống Mỹ gây sức ép lên lãnh đạo Venezuela Nicolás Maduro là “phi thường” và xem đó như “công việc về quyền dân sự.” Khi Trump mời phát biểu, ông còn ca ngợi “cô bạn gái MAGA tuyệt vời” Gerelyn Gilbert-Soto, người ngồi cạnh mình.

Lisa Su, Giám đốc điều hành Advanced Micro Devices (AMD), bày tỏ sự “biết ơn” đối với sự hỗ trợ của chính quyền Trump trong lĩnh vực AI.

Nguồn The Hill

Hoa Kỳ xem xét cấm người Iran mua sắm tại Costco

HOUSTON (AP) — Chính quyền Trump đã từ chối cấp thị thực cho nhà lãnh đạo Palestine Mahmoud Abbas và phái đoàn lớn của ông tham dự cuộc họp cấp cao của Liên hợp quốc trong tháng này và hiện đang xem xét tăng cường các hạn chế đối với một số phái đoàn khác, điều này sẽ hạn chế nghiêm trọng khả năng họ di chuyển ra khỏi Thành phố New York.

Theo một bản ghi nhớ nội bộ của Bộ Ngoại giao, các hạn chế đi lại và các hạn chế khác có thể sớm được áp dụng đối với các phái đoàn từ Iran, Sudan, Zimbabwe và, có lẽ đáng ngạc nhiên là cả Brazil, quốc gia thường giữ vị trí danh dự trong các cuộc họp của các nhà lãnh đạo cấp cao tại Đại hội đồng Liên hợp quốc bắt đầu vào ngày 22 tháng 9.

Trong khi các hạn chế tiềm ẩn vẫn đang được xem xét và hoàn cảnh có thể thay đổi, các đề xuất sẽ là một bước nữa trong nỗ lực siết chặt thị thực của chính quyền Trump, bao gồm việc xem xét rộng rãi những người đã có giấy phép hợp pháp để đến Hoa Kỳ và những người muốn nhập cảnh để tham dự cuộc họp của Liên hợp quốc.

Việc di chuyển của các nhà ngoại giao Iran bị hạn chế nghiêm ngặt ở New York, nhưng một đề xuất đang được đưa ra sẽ cấm họ mua sắm tại các cửa hàng bán buôn lớn chỉ dành cho thành viên như Costco và Sam’s Club mà không có sự cho phép rõ ràng của Bộ Ngoại giao.

Những cửa hàng như vậy là địa điểm ưa thích của các nhà ngoại giao Iran được cử đến và ghé thăm New York vì họ có thể mua số lượng lớn các sản phẩm không có ở quốc gia bị cô lập về kinh tế của họ với giá tương đối rẻ và gửi về nước.

Hiện vẫn chưa rõ liệu lệnh cấm mua sắm được đề xuất đối với Iran có hiệu lực hay không và khi nào có hiệu lực, nhưng bản ghi nhớ cho biết Bộ Ngoại giao cũng đang xem xét soạn thảo các quy tắc cho phép áp đặt các điều khoản và điều kiện đối với tư cách thành viên trong các câu lạc bộ bán buôn của tất cả các nhà ngoại giao nước ngoài tại Hoa Kỳ.

Đối với Brazil, vẫn chưa rõ liệu bất kỳ hạn chế thị thực tiềm tàng nào có ảnh hưởng đến Tổng thống Luiz Inácio Lula da Silva hay các thành viên cấp thấp hơn trong phái đoàn của nước này tham dự cuộc họp của Liên hợp quốc hay không.

Tổng thống Brazil theo truyền thống là nhà lãnh đạo thế giới đầu tiên phát biểu trước các quan chức có mặt vào ngày khai mạc phiên họp. Theo lệ thường, Tổng thống Hoa Kỳ là người phát biểu thứ hai.

Lula là mục tiêu của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, người phản đối việc chính phủ của ông truy tố người bạn của ông, cựu Tổng thống Jair Bolsonaro, với cáo buộc lãnh đạo một âm mưu đảo chính.

Một quốc gia sẽ chứng kiến ​​ít hạn chế hơn là Syria, khi các thành viên phái đoàn của nước này đã được miễn trừ khỏi những hạn chế áp dụng đối với việc đi lại của họ tại Liên hợp quốc trong hơn một thập kỷ.

Theo bản ghi nhớ, lệnh miễn trừ đó được ban hành vào tuần trước và diễn ra khi chính quyền Trump tìm cách xây dựng mối quan hệ sau khi lật đổ Tổng thống Syria Bashar Assad vào năm ngoái và đưa quốc gia từng bị ruồng bỏ này vào Trung Đông.

Mặc dù được nêu tên là những mục tiêu có thể bị nhắm tới, bản ghi nhớ không nêu rõ những hạn chế nào có thể áp dụng đối với các phái đoàn Sudan và Zimbabwe.

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ chưa đưa ra bình luận ngay lập tức. Phái đoàn Liên Hợp Quốc của Iran và Brazil cũng không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.

Ny (Theo AP)

Tòa Bạch Ốc bảo vệ Kennedy sau phiên điều trần gay gắt tại Thượng viện

Các quan chức Tòa Bạch Ốc đã lên tiếng bảo vệ Bộ trưởng Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Robert F. Kennedy Jr., người đang phải đối mặt với làn sóng chỉ trích từ các thượng nghị sĩ đảng Dân chủ và sự hoài nghi từ một số thành viên đảng Cộng hòa trong phiên điều trần gay gắt hôm thứ Năm.

“Bộ trưởng @RobertKennedyJr đang bị chỉ trích vì ông ấy đã vượt quá mục tiêu”, thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt đăng trên nền tảng xã hội X. “Chính quyền Trump đang giải quyết tận gốc các nguyên nhân gây bệnh mãn tính, đề cao tính minh bạch trong chính phủ và ủng hộ khoa học chuẩn mực. Chỉ có đảng Dân chủ mới có thể công kích nỗ lực hợp lý đó.”

Taylor Budowich, phó chánh văn phòng Nhà Trắng, tuyên bố rằng đảng Dân chủ dường như “không quan tâm đến y tế hay dịch vụ nhân sinh, chỉ là những con vẹt lặp lại một học thuyết y khoa chính thống đã thất bại khiến nước Mỹ kém lành mạnh hơn. Bộ trưởng đã lắng nghe và chuẩn bị rất tốt.”

Phó Tổng thống Vance cho biết các thượng nghị sĩ cố gắng “giảng đạo” Kennedy trong khi ủng hộ liệu pháp hormone cho trẻ em là “hoàn toàn vô lý và mọi người đều biết điều đó”.

Đảng Dân chủ chiếm phần lớn các cuộc trao đổi căng thẳng với Kennedy trong các lần ông xuất hiện trước phiên điều trần của Ủy ban Tài chính Thượng viện.

Thượng nghị sĩ Ron Wyden (D-Ore.) cho rằng Kennedy đã “khuyến khích những người theo thuyết âm mưu, những kẻ lập dị và những kẻ lừa đảo đưa ra những quyết định sống còn về chăm sóc sức khỏe của người Mỹ”. Thượng nghị sĩ Michael Bennet (D-Colo.) lên tiếng và nói với Kennedy rằng cha mẹ và giáo viên “xứng đáng được đối xử tốt hơn nhiều so với sự lãnh đạo của ngài”. Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren (D-Mass.) chất vấn Kennedy về lý do tại sao ông sa thải người đứng đầu Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) vừa được xác nhận.

Nhưng đôi khi đảng Cộng hòa cũng tham gia gây sức ép lên Kennedy, đặc biệt là về vấn đề vắc-xin.

Thượng nghị sĩ Bill Cassidy (Đảng Cộng hòa-La.), một bác sĩ, đã hỏi Kennedy rằng liệu ông có nghĩ Tổng thống Trump xứng đáng nhận giải Nobel cho Chiến dịch Thần tốc (Operation Warp Speed), chiến dịch đã thúc đẩy quá trình phát triển vắc-xin và phương pháp điều trị COVID-19 trong nhiệm kỳ đầu của Trump hay không. Khi Kennedy trả lời “có”, Cassidy hỏi ngược lại về sự phản đối của ông đối với công nghệ mRNA và lý do tại sao cơ quan của ông lại cắt giảm hơn 500 triệu đô la hợp đồng nghiên cứu mRNA.  

Thượng nghị sĩ John Barrasso (Đảng Cộng hòa-Wyo.), cũng là một bác sĩ được đào tạo, cho biết ông “rất quan ngại” về những lời lẽ xung quanh vắc-xin, nói rằng chúng có hiệu quả và niềm tin vào sức khỏe cộng đồng không thể bị suy yếu.

Phiên điều trần hôm thứ Năm diễn ra sau khi cựu Giám đốc CDC Susan Monarez bị cách chức và một số quan chức cấp cao khác của cơ quan này cũng rời đi. Kennedy cũng đã thay thế các quan chức trong ban cố vấn chuyên đánh giá vắc-xin bằng những cá nhân hoài nghi về việc tiêm chủng.

Kennedy từ lâu đã  lên tiếng phản đối  vắc-xin, mặc dù ông không muốn bị gắn mác “chống vắc-xin”. Ông đã dành nhiều thập kỷ để quảng bá cho lý thuyết rằng vắc-xin ở trẻ em đã dẫn đến sự gia tăng bệnh tự kỷ và các bệnh mãn tính, mặc dù các nghiên cứu liên tục chỉ ra điều ngược lại.  

Ny (Theo The Hill)