Trump tuyên bố gần đạt thỏa thuận với Đại học Harvard
(AP) – Tổng thống Donald Trump hôm thứ Ba cho biết chính quyền của ông sắp đạt được thỏa thuận với Đại học Harvard, sau nhiều tháng xung đột với ngôi trường Ivy League này – một cuộc đối đầu được xem là phép thử cho tính độc lập của các trường đại học Mỹ.
Từ khi nhậm chức, Trump đã cam kết cắt tài trợ đối với những cơ sở giáo dục chống đối nghị trình của ông, đồng thời tuyên bố loại bỏ cái mà ông gọi là “chủ nghĩa thức tỉnh” (wokeness). Harvard trở thành mục tiêu chính sau khi thẳng thừng bác bỏ các yêu cầu từ chính quyền, dẫn đến hàng loạt cuộc điều tra và cắt giảm hàng tỷ USD ngân sách nghiên cứu.
Ban đầu Trump khẳng định một thỏa thuận đã được ký kết, nhưng sau đó đính chính rằng đôi bên “gần như hoàn tất” văn kiện. “Chúng tôi vẫn chưa chính thức xong,” ông nói tại Tòa Bạch Ốc.
Theo ông Trump, thỏa thuận bao gồm khoản 500 triệu USD từ Harvard để thành lập “một hệ thống trường dạy nghề quy mô lớn do Harvard điều hành.” Ông nhấn mạnh đây là khoản đầu tư để hồi sinh các trường nghề và đào tạo lực lượng lao động cho các nhà máy Mỹ. “Họ sẽ dạy về trí tuệ nhân tạo và nhiều kỹ năng khác,” ông nói.
Nếu đạt được, thỏa thuận này sẽ mở đường cho việc tháo gỡ các biện pháp trừng phạt, trong đó có việc cắt hơn 2,6 tỷ USD tài trợ nghiên cứu, đình chỉ hợp đồng liên bang và hạn chế quyền tuyển sinh du học sinh quốc tế của Harvard.
Chính quyền Trump cáo buộc Harvard dung túng nạn bài Do Thái, đặc biệt trong các cuộc biểu tình kéo dài năm ngoái liên quan đến chiến tranh Israel–Hamas. Trong thư gửi Harvard, các quan chức liên bang cho rằng khuôn viên trường đã “bị chiếm đóng bất hợp pháp bởi các lều trại nhiều tuần lễ,” khiến sinh viên Do Thái và Israel bất an, gián đoạn việc học.
Chủ tịch Harvard Alan Garber thừa nhận còn tồn tại vấn đề bài Do Thái và kỳ thị Hồi giáo, nhưng khẳng định nhà trường đã có nhiều bước tiến trong việc chống lại định kiến.
Đầu tháng này, một thẩm phán liên bang tại Boston đã yêu cầu chính quyền Trump khôi phục nguồn tài trợ nghiên cứu cho Harvard, cho rằng các biện pháp cắt giảm này là hành vi trả đũa bất hợp pháp.
Bất chấp cuộc chiến pháp lý, Harvard và chính quyền Trump vẫn âm thầm đàm phán. Một số giảng viên cảnh báo không nên ký kết, vì có thể đánh mất tính độc lập học thuật trước sự can thiệp thái quá của chính phủ.
Trước đó, chính quyền Trump đã đạt được thỏa thuận với Đại học Columbia và Đại học Brown, khôi phục tài trợ nghiên cứu sau khi giải quyết các cuộc điều tra dân quyền.
Nhà sáng lập Spotify Daniel Ek từ chức CEO, chuyển sang vai trò Chủ tịch điều hành
(AP) — Spotify thông báo hôm thứ Ba rằng nhà sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Daniel Ek sẽ rời khỏi vị trí CEO để đảm nhận vai trò Chủ tịch điều hành, một quyết định ngay lập tức khiến cổ phiếu công ty giảm mạnh trong phiên giao dịch.
Theo đó, tập đoàn phát trực tuyến có trụ sở tại Stockholm cho biết Ek sẽ được thay thế bởi hai phó tướng thân cận — Giám đốc Sản phẩm & Công nghệ Gustav Söderström và Giám đốc Kinh doanh Alex Norström — những người hiện cũng đang giữ chức đồng chủ tịch. Họ sẽ chính thức trở thành đồng CEO từ ngày 1/1 tới và báo cáo trực tiếp cho Ek.
Trong thông cáo báo chí, Spotify nhấn mạnh động thái này chỉ “chính thức hóa” cách công ty đã vận hành từ năm 2023, khi Söderström và Norström đảm nhận phần lớn vai trò hoạch định chiến lược và triển khai vận hành. Ek thừa nhận ông đã “chuyển giao phần lớn công việc quản lý thường nhật và định hướng chiến lược” cho hai đồng sự, và khẳng định sự thay đổi này “chỉ là việc điều chỉnh chức danh cho phù hợp thực tế.”
Trả lời trực tuyến sau thông báo, Ek nói vai trò mới của ông sẽ không mang tính nghi lễ như nhiều nhà đầu tư Mỹ hình dung. Ở châu Âu, Chủ tịch điều hành “thường rất chủ động trong kinh doanh” và giữ vai trò đại diện cho công ty trước các đối tác, bao gồm cả chính phủ. Ông cho biết sẽ tập trung vào “tầm nhìn dài hạn” của Spotify, đồng thời nhấn mạnh tiềm năng mở rộng tại những khu vực chưa quen với dịch vụ phát trực tuyến, từ châu Á đến châu Phi, cùng các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo.
Kể từ khi sáng lập Spotify cách đây khoảng 20 năm, Ek đã góp phần làm thay đổi toàn bộ ngành công nghiệp âm nhạc, mở đường cho mô hình phát trực tuyến hiện đại. Spotify hiện có hơn 700 triệu thuê bao, sở hữu thư viện hơn 100 triệu bài hát, 7 triệu podcast và 350.000 tựa sách nói.
Dù cổ phiếu Spotify đã tăng gấp đôi trong năm qua, thông tin Ek rời ghế CEO đã khiến giá cổ phiếu giảm hơn 5% trong phiên chiều thứ Ba.
Nhân viên liên bang bị bắt sau “cú lừa báo động xả súng” tại căn cứ quân sự lớn nhất New Jersey
(AP) — Một nhân viên liên bang đã bị bắt giữ hôm thứ Ba sau khi tung tin giả về một vụ xả súng, khiến căn cứ quân sự lớn nhất bang New Jersey phải phong tỏa, theo quyền Công tố viên Liên bang Alina Habba.
Trong một bài đăng mạng xã hội tối cùng ngày, bà Habba cho biết nhân viên dân sự này — chưa được công bố danh tính — bị tạm giữ vì “cung cấp thông tin sai lệch về một tay súng đang hoạt động tại Căn cứ Liên hợp McGuire.”
Căn cứ này, một trong những cơ sở quân sự lớn nhất nước Mỹ, đã được lệnh phong tỏa vào sáng thứ Ba. Thông báo trên trang Facebook của căn cứ kêu gọi toàn bộ nhân sự ở nguyên tại chỗ, nhưng không nêu chi tiết mối đe dọa. Lệnh phong tỏa được dỡ bỏ ngay trước buổi trưa, chưa đầy một giờ sau khi ban hành.
Thông cáo của Habba không cho biết chi tiết hành vi bị cáo buộc, chỉ nhấn mạnh rằng người này là “đối tượng trong… vụ lừa báo động xả súng hôm nay.”
Bà Habba cảnh báo: “Kiểu gieo rắc nỗi sợ vô nghĩa và gây rối loạn này sẽ không bao giờ được dung thứ ở bang của tôi. Sau tất cả những gì đất nước này đã trải qua, đặc biệt trong bối cảnh hiện nay, tôi sẽ dùng sức mạnh của pháp luật để trừng trị bất kỳ ai cố tình tạo ra hoảng loạn và làm xói mòn niềm tin công chúng.”
Căn cứ Liên hợp McGuire-Dix-Lakehurst trải rộng 42.000 mẫu Anh (17.000 hecta), kết hợp các lực lượng Không quân, Lục quân và Hải quân, với hơn 42.000 quân nhân, thân nhân và nhân viên dân sự. Nằm cách thủ phủ Trenton khoảng 29 km về phía nam và cách Philadelphia 48 km về phía đông, đây là trung tâm quân sự trọng yếu của khu vực.
Sự việc xảy ra cùng ngày các lãnh đạo quân sự Mỹ tập trung tại căn cứ Thủy quân Lục chiến ở Quantico, Virginia, theo lệnh của Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth, để nghe ông tuyên bố chấm dứt “văn hóa thức tỉnh” (woke) trong quân đội.
Vụ việc cũng nối dài loạt bạo lực tại các căn cứ quân sự trong những năm gần đây. Tháng trước, một trung sĩ Lục quân bị truy tố vì nổ súng vào năm đồng đội tại căn cứ ở Georgia. Những vụ khác dao động từ xung đột cá nhân giữa binh sĩ, các vụ tấn công nhỏ lẻ, cho tới những thảm sát nghiêm trọng như vụ xả súng năm 2009 tại Fort Hood (Texas) do một bác sĩ tâm thần quân đội gây ra, khiến 13 người thiệt mạng.
Ba thượng nghị sĩ Dân chủ bất đồng với Schumer trong cuộc bỏ phiếu ngân sách
Ba thành viên thuộc khối Dân chủ tại Thượng viện hôm thứ Ba đã tách khỏi lập trường của Lãnh đạo Thiểu số Chuck Schumer (New York), khi họ bỏ phiếu ủng hộ dự luật do Hạ viện Cộng hòa soạn thảo nhằm tài trợ ngân sách chính phủ đến ngày 21/11, qua đó phơi bày những rạn nứt nội bộ về cách đối đầu chính quyền Trump.
Thượng nghị sĩ Catherine Cortez Masto (Nevada), thành viên ban lãnh đạo Dân chủ Thượng viện, cùng với Thượng nghị sĩ John Fetterman (Pennsylvania) và Thượng nghị sĩ độc lập Angus King (Maine, liên minh cùng Dân chủ), đã ủng hộ dự luật ngân sách của Cộng hòa.
Đề xuất này cần 60 phiếu để vượt qua ngưỡng nhưng chỉ đạt 55–45 và thất bại.
Cortez Masto giải thích rằng bà không muốn làm gia tăng khó khăn cho cử tri vốn đang chật vật với chi phí sinh hoạt cao và nền kinh tế chững lại. Bà nói: “Chính quyền này không quan tâm đến người dân Nevada, nhưng tôi thì có. Đó là lý do tôi không thể ủng hộ một vụ đóng cửa chính phủ đầy tốn kém, vốn sẽ làm tổn hại các gia đình Nevada và trao thêm quyền lực cho một chính quyền liều lĩnh.”
Bà cảnh báo tình trạng đóng cửa sẽ buộc hàng chục nghìn binh sĩ, công đoàn, lực lượng an ninh và y tá quân y tại Nevada phải làm việc không lương, đồng thời đẩy hàng trăm nhà thầu tại Cơ sở An ninh Quốc gia Nevada và khắp tiểu bang vào cảnh mất việc.
Về phần mình, Angus King gọi đây là một trong những lá phiếu khó khăn nhất sự nghiệp Thượng viện của ông. Trong video thông điệp, ông nói: “Nhiều người xem đây là cơ hội để đứng lên chống lại Donald Trump, bỏ phiếu ‘không’ và phản kháng. Nhưng nghịch lý là, bằng việc đóng cửa chính phủ, chúng ta lại trao thêm quyền lực cho Trump.”
King nhắc lại lời đe dọa của Trump tại Phòng Bầu dục rằng ông có thể gây “thiệt hại không thể đảo ngược” cho các ưu tiên của Dân chủ nếu chính phủ ngưng hoạt động.
Fetterman, người đã bỏ phiếu ủng hộ dự luật của Cộng hòa từ lần trước, tiếp tục cảnh báo rằng việc đóng cửa sẽ trao cho Trump công cụ để triệt tiêu ưu tiên của Dân chủ và cho phép Giám đốc Ngân sách Russell Vought triển khai Project 2025, bản kế hoạch bảo thủ nhằm tái cấu trúc chính phủ liên bang. Ông nói: “Tổng thống có nhiều cái ‘cần gạt’ trong tay. Đây là một cái chúng ta có thể kéo, nhưng nếu kéo thì sẽ cho phép ông ta kéo thêm nhiều cái khác.”
Các thượng nghị sĩ Cộng hòa ca ngợi động thái ly khai này, coi đó là tín hiệu cho thấy Schumer đang yếu thế trong thế bế tắc sắp tới. Lãnh đạo Đa số Thượng viện John Thune (Nam Dakota) tuyên bố: “Có những thành viên Dân chủ rất bất mãn với tình cảnh họ đang rơi vào. Chúng tôi cần thêm năm người như thế để thông qua nghị quyết chi tiêu tạm thời.”
Cộng hòa hiện nắm 53 ghế, nhưng cần ít nhất 8 phiếu từ phía Dân chủ để đạt ngưỡng 60 phiếu, bởi Thượng nghị sĩ Rand Paul (Kentucky) vẫn kiên quyết phản đối mọi dự luật duy trì mức chi tiêu thời Biden.
Thune khẳng định ông sẽ tiếp tục đưa dự luật này ra bỏ phiếu trong những ngày tới với hy vọng lôi kéo thêm sự ủng hộ từ phe Dân chủ. Ông nói: “Có nhiều người không muốn chính phủ đóng cửa, nhưng lãnh đạo của họ lại đặt họ vào một vị trí vô cùng khó xử.”
Nguồn The Hill
Trump rút đề cử EJ Antoni lãnh đạo Cục Thống kê Lao động
Tổng thống Donald Trump hôm thứ Ba đã rút lại đề cử E.J. Antoni cho vị trí Ủy viên Cục Thống kê Lao động (BLS), sau khi ông sa thải lãnh đạo tiền nhiệm vì những chỉ trích liên quan đến số liệu việc làm.
Hồi tháng Tám, Trump từng tuyên bố sẽ chọn Antoni — một nhà kinh tế hàng đầu tại tổ chức bảo thủ Heritage Foundation — đứng đầu BLS. Tối thứ Ba, Heritage Foundation xác nhận Antoni sẽ quay trở lại vị trí kinh tế trưởng tại viện nghiên cứu này.
“Không thể phủ nhận rằng BLS cần được cải tổ và @RealEJAntoni chính là người phù hợp,” Chủ tịch Heritage Kevin Roberts viết trên X. “E.J. sẽ tiếp tục kêu gọi cải cách và phục vụ lợi ích người dân Mỹ từ vai trò kinh tế trưởng tại @Heritage.”
Một quan chức Tòa Bạch Ốc trong thông cáo gọi Antoni là “một nhà kinh tế xuất chúng và một người yêu nước Mỹ, sẽ tiếp tục đóng góp cho đất nước từ công việc của mình.”
Quan chức này nói thêm: “Tổng thống Trump cam kết khắc phục những thất bại lâu nay tại BLS vốn làm xói mòn niềm tin công chúng vào dữ liệu kinh tế thiết yếu. Tổng thống sẽ sớm công bố một ứng viên mới.”
Trong quá khứ, Antoni từng bày tỏ hoài nghi về các số liệu do BLS công bố. Ông là một trong những người kêu gọi Trump sa thải Ủy viên tiền nhiệm Erika McEntarfer.
Hồi đầu tháng Tám, Trump đã ra lệnh sa thải McEntarfer — người được bổ nhiệm từ thời chính quyền Biden và từng được Thượng viện thông qua với sự ủng hộ lưỡng đảng năm 2024. Động thái này diễn ra sau báo cáo việc làm tháng Tám cho thấy số lao động tuyển dụng tháng Bảy thấp hơn kỳ vọng, kèm theo những điều chỉnh giảm mạnh đối với số liệu của tháng Năm và tháng Sáu.
Ngoài những lo ngại từ phía Dân chủ và giới kinh tế rằng Antoni có thể chính trị hóa số liệu việc làm hoặc thậm chí giữ lại thông tin, kênh CNN (KFile) đầu tháng này còn phát hiện Antoni từng điều hành một tài khoản mạng xã hội — nay đã bị xóa — trong đó có những bài viết công kích người đồng tính và những người chỉ trích Trump.
CNN, cơ quan truyền thông đầu tiên đưa tin Antoni bị rút đề cử, cũng cho biết ông có thể đã gặp khó khăn trong việc giành sự ủng hộ của hai Thượng nghị sĩ Cộng hòa Susan Collins (Maine) và Lisa Murkowski (Alaska), qua đó đe dọa con đường được Thượng viện phê chuẩn.
Nguồn The Hill
Thượng viện chặn hai dự luật đối nghịch nhằm ngăn chặn khủng hoảng đóng cửa nửa đêm
Thượng viện Hoa Kỳ hôm thứ Ba, như dự đoán, đã không thông qua cả dự luật tạm thời do Cộng hòa đề xuất lẫn phương án thay thế của Dân chủ, đẩy chính phủ tiến gần hơn tới nguy cơ đóng cửa vào nửa đêm.
Các cuộc bỏ phiếu khép lại một ngày hầu như không có nỗ lực thực chất nào từ cả hai đảng để ngăn chặn tình trạng tê liệt chính phủ. Thông thường, những giờ phút trước bờ vực đóng cửa tại Quốc hội Mỹ luôn nhộn nhịp cảnh các nghị sĩ và trợ lý tất bật thương lượng. Nhưng sau cuộc họp ở Tòa Bạch Ốc hôm thứ Hai giữa Tổng thống Trump và các lãnh đạo lưỡng đảng không đem lại bước tiến nào, thì ngày thứ Ba chỉ xoay quanh những màn “đấu khẩu chính trị” và dự đoán về việc tình trạng đóng cửa sẽ kéo dài bao lâu.
Thượng nghị sĩ Thom Tillis (Cộng hòa, Bắc Carolina) cho rằng đợt đóng cửa lần này có thể kéo dài “hơn một tuần lễ.” Ông nói: “Chúng tôi vẫn còn quá xa nhau; hôm nay cũng chẳng tiến gần hơn so với một tháng trước.”
Để thông qua bất kỳ dự luật nào cần 60 phiếu thuận. Dự luật của Hạ viện do Cộng hòa thông qua, cho phép duy trì ngân sách đến 21/11, chỉ nhận được ba phiếu thuận từ phía Dân chủ (trong đó có Thượng nghị sĩ Angus King, độc lập, Maine), và rốt cuộc thất bại với tỉ số 55–45. Đề xuất thay thế của Dân chủ cũng không qua được cửa Thượng viện, với kết quả 47–53.
Các thượng nghị sĩ cho biết họ sẽ tiếp tục duy trì nhân sự làm việc đến hết tuần để chuẩn bị cho những vòng bỏ phiếu kế tiếp — phần lớn mang tính thông điệp chính trị nhằm quy trách nhiệm cho phe đối lập về việc đóng cửa chính phủ.
Lãnh đạo Đa số Thượng viện John Thune (Cộng hòa, Nam Dakota) tuyên bố sẽ không đàm phán với Dân chủ cho đến khi họ đồng ý mở lại chính phủ. Trong khi đó, Lãnh đạo Thiểu số Chuck Schumer (Dân chủ, New York) cảnh báo đảng ông sẵn sàng để các cơ quan liên bang đóng cửa vô thời hạn cho đến khi Cộng hòa chấp nhận gia hạn trợ cấp y tế trong chương trình Obamacare.
Phía Cộng hòa tại Thượng viện dự kiến sẽ liên tục đưa ra bỏ phiếu về dự luật tạm thời dài 24 trang mà Hạ viện đã thông qua, bất chấp Dân chủ tiếp tục phản đối. Thune nhấn mạnh đây là “phương tiện duy nhất” để tái mở cửa chính phủ, đồng thời khẳng định Hạ viện sẽ không được triệu tập trở lại sớm hơn tuần tới. Ông cũng đổ lỗi cho Dân chủ phải giải thích “vì sao chính phủ bị đóng cửa.”
Schumer phản bác, cho biết Dân chủ sẽ chỉ đồng ý mở cửa lại nếu Trump chấp thuận các điều khoản gia hạn trợ cấp bảo hiểm y tế và ngăn Tòa Bạch Ốc thu hồi ngân sách đã được Quốc hội phê chuẩn. Ông khẳng định: “Đây là cuộc khủng hoảng do Cộng hòa tạo ra. Người dân Mỹ sẽ gây sức ép dữ dội và trách nhiệm cuối cùng thuộc về họ.”
Một cuộc thăm dò của NPR/PBS/Marist công bố hôm thứ Ba cho thấy 38% cử tri cho rằng Cộng hòa sẽ chịu trách nhiệm nhiều hơn, so với 27% đổ lỗi cho Dân chủ. Tuy nhiên, Cộng hòa cũng có số liệu thuận lợi: khảo sát của New York Times/Siena cho thấy 65% cử tri cho rằng Dân chủ không nên để chính phủ đóng cửa ngay cả khi yêu sách của họ không được đáp ứng.
Thượng nghị sĩ John Kennedy (Cộng hòa, Louisiana) nhận định các đòi hỏi của Dân chủ “phi thực tế,” khiến tình hình bế tắc. Một số thượng nghị sĩ giấu tên cũng cho biết cả hai bên lãnh đạo đều không muốn nhượng bộ, trong khi con số nghị sĩ sẵn sàng băng qua lằn ranh đảng phái là “rất ít.”
Để tái mở cửa, bất kỳ đề xuất nào cũng cần 60 phiếu. Với 53 ghế trong tay, Cộng hòa cần ít nhất 8 phiếu từ Dân chủ, nhưng trở ngại là những gương mặt bảo thủ cứng rắn như Thượng nghị sĩ Rand Paul luôn phản đối dự luật chi tiêu tạm thời.
Nhiều nghị sĩ Dân chủ ôn hòa lo ngại việc đóng cửa kéo dài sẽ bị chính quyền Trump lợi dụng làm cái cớ sa thải hàng ngàn nhân viên liên bang và cắt giảm những chương trình không phù hợp với ưu tiên của tổng thống. Thượng nghị sĩ John Fetterman (Dân chủ, Pennsylvania), người đã bỏ phiếu ủng hộ dự luật của Hạ viện, cảnh báo việc này có thể tạo điều kiện để Giám đốc Văn phòng Ngân sách Russell Vought triển khai Project 2025, kế hoạch gây tranh cãi nhằm tái cấu trúc bộ máy chính phủ.
Tổng thống Trump càng làm gia tăng lo lắng khi tuyên bố có thể thực hiện “những hành động không thể đảo ngược” để gây tổn hại đến các ưu tiên của phe Dân chủ. Ông nói: “Chúng ta có thể làm những việc trong thời gian chính phủ đóng cửa mà họ không thể đảo ngược được, như cắt giảm hàng loạt nhân sự, chương trình và các khoản chi tiêu mà họ yêu thích.”
Nguồn The Hill
Trump ra mắt trang “TrumpRx” và đạt thỏa thuận với Pfizer để giảm giá thuốc
Tổng thống Donald Trump hôm thứ Ba đã công bố một loạt nỗ lực nhằm hạ giá thuốc tại Hoa Kỳ, bao gồm việc thành lập một trang web trực tiếp đến người tiêu dùng mang tên “TrumpRx” – nơi người dân Mỹ có thể mua thuốc với giá ưu đãi – cùng một thỏa thuận quy mô lớn với Pfizer để giảm giá nhiều sản phẩm.
“Hoa Kỳ sẽ không còn tiếp tục trợ cấp cho y tế của phần còn lại của thế giới,” ông Trump tuyên bố tại cuộc họp báo. “Bằng bước đi táo bạo này, chúng tôi chấm dứt kỷ nguyên bị chèn ép giá toàn cầu trên lưng các gia đình Mỹ.”
Pfizer trở thành hãng dược phẩm đầu tiên tự nguyện chấp thuận toàn bộ yêu cầu của Trump, được nêu trong bức thư ông gửi cho các CEO ngành dược hồi tháng Bảy. Nhà lãnh đạo cũng ám chỉ rằng các công ty khác có thể sớm làm theo.
Theo thỏa thuận, Pfizer sẽ bán thuốc cho Medicaid và định giá các loại thuốc mới theo mức “Quốc gia được ưu đãi nhất” – tức mức thấp nhất hiện có tại các nước cùng nhóm. Công ty cho biết nhiều loại thuốc chăm sóc ban đầu và một số biệt dược sẽ được giảm trung bình 50% khi bán trên TrumpRx. Ngoài ra, Pfizer cam kết mở rộng sản xuất trong nước và được hoãn ba năm đối với một số loại thuế nhập khẩu dược phẩm.
Trang TrumpRx – dự kiến chỉ hoạt động từ đầu năm 2026 – sẽ không trực tiếp bán hay phân phối thuốc. Thay vào đó, người tiêu dùng sẽ tra cứu loại thuốc mình cần và được dẫn tới các kênh bán hàng trực tiếp của nhà sản xuất.
Trump thừa nhận biện pháp này có thể khiến giá thuốc tăng tại các quốc gia khác, nhưng giảm tại Mỹ – điều mà ông gọi là “công bằng.”
Bối cảnh và thách thức
Từ lâu, Trump luôn bức xúc việc người Mỹ phải trả giá thuốc cao hơn nhiều so với châu Âu và các nước phát triển khác, nơi chính phủ thường ấn định giá. Một báo cáo của Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh năm ngoái cho thấy giá thuốc tại Mỹ cao gần gấp ba lần so với các nước tương đồng.
Trong nhiệm kỳ đầu, ông từng thất bại khi cố áp dụng cơ chế “Quốc gia được ưu đãi nhất.” Tháng Năm vừa rồi, ông ban hành sắc lệnh hành pháp yêu cầu các hãng dược phải áp dụng mức giá này cho bệnh nhân Mỹ hoặc sẽ đối mặt hậu quả. Sau đó, ông gửi thư cho 17 tập đoàn dược lớn – trong đó có Pfizer – kèm danh sách yêu cầu cụ thể, buộc họ phải tuân thủ trước hạn chót hôm thứ Hai.
Các chuyên gia trong ngành bày tỏ nghi ngờ liệu nỗ lực này có thật sự giúp người Mỹ trả ít hơn, bởi giá thuốc còn phụ thuộc vào bảo hiểm y tế và nhiều khâu trung gian như các công ty quản lý quyền lợi dược phẩm.
Bán trực tiếp cho người tiêu dùng
Song song với việc định giá theo chuẩn quốc tế, Trump cũng thúc đẩy xu hướng bán trực tiếp cho người tiêu dùng, thay vì qua bảo hiểm. Nhiều hãng dược đã triển khai kênh bán như vậy, ví dụ Novo Nordisk hiện cung cấp thuốc tiểu đường Ozempic với giá 499 USD/tháng cho bệnh nhân Mỹ tự chi trả, thấp hơn gần một nửa so với giá niêm yết.
Hiệp hội các nhà nghiên cứu và sản xuất dược phẩm Mỹ (PhRMA) cũng vừa giới thiệu trang AmericasMedicines.com, kết nối bệnh nhân với chương trình mua trực tiếp của các hãng.
Tuy nhiên, giới phân tích cảnh báo TrumpRx có thể không mấy tác động, bởi hầu hết bệnh nhân vẫn mua thuốc thông qua bảo hiểm. Một số loại thuốc được công bố giảm giá ít được dùng tại Mỹ, ngoại trừ Xeljanz trị viêm khớp dạng thấp, nhưng loại này sắp có thuốc gốc giá rẻ cạnh tranh.
Hệ quả và phản ứng
Ngành dược cảnh báo các chỉ thị “Quốc gia được ưu đãi nhất” có thể gây hậu quả nặng nề, làm suy yếu vai trò dẫn đầu của Mỹ.
Công bố của Trump diễn ra ngay trước thời hạn áp thuế 100% với thuốc nhập khẩu có thương hiệu – trừ khi hãng xây nhà máy tại Mỹ. Riêng dược phẩm từ Liên minh châu Âu sẽ chịu mức thuế 15% theo thỏa thuận thương mại gần đây.
Pfizer cho biết sẽ đầu tư thêm 70 tỷ USD cho nghiên cứu và sản xuất trong những năm tới, đổi lại được miễn trừ thuế ba năm.
Dù vậy, nhiều chuyên gia nhận định động thái này chưa gây tổn hại lớn cho ngành dược. Một số dự đoán các hãng có thể tăng giá ở nước ngoài để bù đắp chi phí tại Mỹ, như Eli Lilly đã làm với thuốc giảm cân Mounjaro ở Anh, hay Bristol Myers Squibb với thuốc điều trị tâm thần Cobenfy.
👉 Tóm lại, kế hoạch “TrumpRx” và thỏa thuận với Pfizer là bước đi táo bạo của Tổng thống Trump nhằm giảm giá thuốc cho người Mỹ, nhưng hiệu quả thực tế vẫn còn gây nhiều tranh cãi, đồng thời có nguy cơ đẩy giá thuốc tại các quốc gia khác tăng cao.
Nguồn CNN
Dân chủ bác kế hoạch tài trợ của Cộng hòa, chính phủ trên bờ vực đóng cửa
Hôm thứ Ba, các Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ đã bỏ phiếu gần như đồng lòng để bác bỏ dự luật do Hạ viện thông qua nhằm cấp vốn cho chính phủ đến hết ngày 21 tháng 11, đẩy Washington đến bờ vực đóng cửa chính phủ có thể kéo dài trong nhiều ngày hoặc thậm chí nhiều tuần.
Đảng Dân chủ đang lo lắng về khả năng chính phủ đóng cửa sẽ diễn ra như thế nào trong vài ngày tới sau khi Tổng thống Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục rằng ông sẽ thực hiện các hành động “không thể đảo ngược” để phá bỏ các ưu tiên của họ trong thời gian chính phủ đóng cửa.
Nhưng họ đã xuất hiện sau một cuộc họp ăn trưa dài vào thứ Ba với Lãnh đạo đảng Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer (NY) quyết tâm đánh bại dự luật tài trợ do Đảng Cộng hòa soạn thảo, mà trước đó họ đã bác bỏ vào ngày 19 tháng 9.
Dự luật của Hạ viện cần 60 phiếu để thông qua, nhưng thiếu năm phiếu. Ngân sách chính phủ sẽ hết hạn vào nửa đêm, và lúc đó việc đóng cửa chính phủ sẽ bắt đầu.
Các Thượng nghị sĩ trung dung John Fetterman (Pa.) và Catherine Cortez Masto (Nev.) là những đảng viên Dân chủ duy nhất bỏ phiếu cho biện pháp do Đảng Cộng hòa soạn thảo, cũng như Thượng nghị sĩ Angus King (Maine), một người độc lập tham gia nhóm họp kín với Đảng Dân chủ.
Cortez Masto cho biết bà đã bỏ phiếu cho dự luật tài trợ của Đảng Cộng hòa vì việc đóng cửa chính phủ sẽ ảnh hưởng đến người dân Nevada vốn đang phải đối mặt với chi phí cao và suy thoái kinh tế.
“Chính quyền này không quan tâm đến người dân Nevada, nhưng tôi thì có. Đó là lý do tại sao tôi không thể ủng hộ một cuộc đóng cửa tốn kém, gây tổn hại đến các gia đình Nevada và trao thêm quyền lực cho chính quyền liều lĩnh này”, bà nói trong một tuyên bố.
Fetterman, người duy nhất trong ba người đã bỏ phiếu ủng hộ dự luật tương tự vào đầu tháng này, cảnh báo rằng việc đóng cửa chính phủ có thể trao quyền cho Trump cắt giảm thêm các chương trình liên bang.
Fetterman cảnh báo các phóng viên trên Đồi Capitol rằng: “Tổng thống có thể sử dụng rất nhiều đòn bẩy”.
Ông cho biết việc đóng cửa chính phủ sẽ “là giải pháp lý tưởng cho Dự án 2025”, ám chỉ kế hoạch bảo thủ nhằm cải tổ chính phủ đã gây tranh cãi trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2024.
Thượng nghị sĩ bang Alaska Lisa Murkowski (Đảng Cộng hòa), người đã bỏ phiếu chống lại giải pháp tạm thời do Hạ viện thông qua khi nó được đưa ra thảo luận vào đầu tháng này, cũng đã bỏ phiếu ủng hộ giải pháp này vào thứ Ba.
Trong khi Murkowski cho biết bà sẵn sàng đạt được thỏa hiệp với đảng Dân chủ về việc mở rộng trợ cấp bảo hiểm y tế và bảo vệ nguồn tài trợ liên bang bị cắt giảm theo lệnh cắt giảm ngân sách của Nhà Trắng, bà muốn tránh việc chính phủ đóng cửa.
Murkowski phát biểu trước buổi họp ăn trưa của Đảng Cộng hòa rằng: “Chúng ta chỉ còn vài giờ nữa là kết thúc năm tài chính nên tôi không còn lựa chọn nào khác”.
Bà nói: “Tôi không quan tâm đến việc tiếp tục đóng cửa”.
Cuộc bỏ phiếu về đề xuất của Đảng Cộng hòa diễn ra sau cuộc bỏ phiếu về một giải pháp thay thế của Đảng Dân chủ, theo đó sẽ cấp vốn cho chính phủ cho đến ngày 31 tháng 10. Biện pháp đó sẽ kéo dài vĩnh viễn các khoản trợ cấp bảo hiểm y tế tăng cường theo Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng, vốn sẽ hết hạn sau ba tháng nữa và khôi phục gần 1 nghìn tỷ đô la tiền cắt giảm Medicaid.
Đề xuất của đảng Dân chủ đã thất bại với tỷ lệ phiếu 47-53 mà không có sự ủng hộ của bất kỳ đảng viên Cộng hòa nào.
Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện John Thune (RS.D.) đã ca ngợi biện pháp do Hạ viện của Đảng Cộng hòa thông qua là dự luật duy nhất có cơ hội được Trump ký thành luật trước khi nguồn tài trợ của chính phủ hết hạn.
Ông nói: “Tôi không biết Hạ viện có thể làm gì mà họ chưa làm”, đồng thời bác bỏ khả năng Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Đảng Cộng hòa-La.) sẽ triệu tập các nhà lập pháp Hạ viện trở lại Washington trong tuần này để bỏ phiếu về một đề xuất thay thế nhằm cấp vốn cho chính phủ.
Ông cho biết đề xuất đang chờ xử lý của Đảng Cộng hòa là “một dự luật đã được Hạ viện thông qua, đang nằm tại Thượng viện, sẵn sàng để được tổng thống ký thành luật”.
Ông cho biết đảng Dân chủ sẽ “là những người phải giải thích vào nửa đêm nay lý do tại sao chính phủ lại đóng cửa”.
Thune lưu ý rằng dự luật tài trợ mà đảng Dân chủ bác bỏ chính là loại dự luật tài trợ ngắn hạn thông thường mà họ đã thông qua 13 lần để duy trì hoạt động của chính phủ khi đảng Dân chủ kiểm soát Nhà Trắng và Thượng viện dưới thời Tổng thống Biden.
Ông đã đệ trình một động thái kết thúc phiên họp để tổ chức một cuộc bỏ phiếu khác vào thứ Tư nhằm thúc đẩy nghị quyết tiếp tục được Hạ viện thông qua, nhưng động thái này khó có thể nhận được nhiều sự ủng hộ của đảng Dân chủ.
Kết quả của cuộc bỏ phiếu hôm thứ Ba phần lớn đã được dự đoán sau cuộc họp giữa Trump và các nhà lãnh đạo quốc hội tại Tòa Bạch Ốc hôm thứ Hai không đạt được tiến triển đáng kể nào .
Trump gần như đã xúi giục đảng Dân chủ bỏ phiếu chống lại dự luật tài trợ cho chính phủ bằng cách đăng lên mạng xã hội một video nhại lại do AI tạo ra về Schumer và Lãnh đạo đảng Dân chủ tại Hạ viện Hakeem Jeffries (NY) phát biểu tại Tòa Bạch Ốc .
Video mô tả Jeffries đội một chiếc mũ rộng vành và để ria mép hình chữ V một cách thô thiển, đồng thời lồng tiếng giả cho Schumer than thở về những khó khăn chính trị của Đảng Dân chủ trong khi nhạc Mexico được phát ở nền.
Schumer cho biết đoạn video nhại lại do tổng thống đăng tải cho thấy ông không nghiêm túc trong việc đàm phán với đảng Dân chủ để duy trì nguồn tài trợ cho chính phủ.
“Chỉ còn vài giờ nữa là chính phủ sẽ đóng cửa, điều mà chúng ta không muốn, người dân Mỹ không muốn, thì tổng thống lại mải mê lướt mạng như một đứa trẻ 10 tuổi. Và đó chính xác là lý do tại sao người Mỹ sẽ đổ lỗi cho ông ta nếu chính phủ đóng cửa”, ông ta phẫn nộ phát biểu tại Thượng viện.
Schumer lập luận trong cuộc họp báo hôm thứ Ba rằng Trump và đảng Cộng hòa sẽ phải chịu áp lực “rất lớn” để mở cửa lại chính phủ bằng cách đồng ý với yêu cầu của đảng Dân chủ về việc mở rộng trợ cấp bảo hiểm y tế hào phóng hơn, một chính sách còn sót lại từ đại dịch COVID-19.
“Hiện tại, vấn đề đang nằm trong tay Đảng Cộng hòa. Chúng tôi đã nói điều này với Trump hôm qua. Ông ta có thể dễ dàng gọi Thune và Johnson đến và nói, ‘Chỉ cần thêm hai phần [Đảng Dân chủ] muốn vào dự luật,’” Schumer nói. “Người dân Mỹ đang nhận ra cuộc khủng hoảng y tế này tồi tệ đến mức nào và họ sẽ gây áp lực rất lớn lên Đảng Cộng hòa để giải quyết nó.”
Đảng Dân chủ muốn bổ sung ngôn ngữ vào dự luật để gia hạn trợ cấp bảo hiểm y tế sắp hết hạn và ngăn giám đốc ngân sách Tòa Bạch Ốc Russ Vought nhắm mục tiêu cắt giảm ngân sách do Quốc hội cấp.
Tuy nhiên, Thune đã loại trừ khả năng đàm phán với đảng Dân chủ về vấn đề chăm sóc sức khỏe trong khi chính phủ đóng cửa.
“Cuộc đàm phán diễn ra khi chính phủ cởi mở”, ông nói với các phóng viên sau cuộc họp với hội nghị của mình vào thứ Ba.
Lãnh đạo đảng Cộng hòa cho biết ông sẵn sàng đàm phán gia hạn trợ cấp nếu đảng Dân chủ đồng ý tiếp tục cấp ngân sách cho chính phủ, nhưng ông cho biết việc làm như vậy sẽ là một phần của cuộc đại tu ACA rộng hơn nhằm loại bỏ lãng phí, gian lận và lạm dụng.
Ông cho biết: “Chúng tôi rất vui khi được ngồi lại và thảo luận về những vấn đề khác mà họ quan tâm nhưng điều đó không liên quan gì đến việc chúng tôi có nên duy trì hoạt động của chính phủ liên bang trong thời gian bảy tuần hay không”.
Ny (Theo The Hill)