Ủy viên thương mại của Liên minh châu Âu hôm thứ Hai kêu gọi một mối quan hệ kinh tế cân bằng hơn với Trung Quốc, lưu ý sự mất cân bằng thương mại gần 400 tỷ euro (425 tỷ USD), đồng thời cảnh báo rằng quan điểm của Trung Quốc về cuộc chiến ở Ukraine có thể gây nguy hiểm cho chính quyền Trung Quốc.
Valdis Dombrovskis, trong một bài phát biểu tại Đại học Thanh Hoa danh tiếng của Trung Quốc, nói rằng EU và Trung Quốc phải đối mặt với những trở ngại chính trị và kinh tế đáng kể có thể khiến họ xa cách.
Ông nói: “Chướng gió mạnh nhất, nhưng không phải duy nhất, là cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine của Nga và cách Trung Quốc đặt mình vào vấn đề này”.
Dombrovskis đang ở Trung Quốc để đồng chủ trì các cuộc đàm phán kinh tế và thương mại cấp cao vào thứ Hai với Phó Thủ tướng Trung Quốc He Lifeng. Các nhà lãnh đạo EU đã bày tỏ lo ngại về thâm hụt thương mại ngày càng tăng của khối với Trung Quốc, lên tới 396 tỷ euro vào năm ngoái. Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen gần đây đã công bố một cuộc điều tra về các khoản trợ cấp của Trung Quốc cho các nhà sản xuất xe điện, cho rằng làn sóng ô tô giá rẻ của Trung Quốc đang làm méo mó thị trường châu Âu.
Chính phủ Trung Quốc gọi cuộc điều tra là hành động bảo hộ nhằm bóp méo chuỗi cung ứng. Dombrovskis, trong bài phát biểu tại Thanh Hoa, cho biết việc này sẽ tuân theo các quy tắc đã được thiết lập rõ ràng và được thực hiện với sự tham vấn của chính quyền và các bên liên quan của Trung Quốc.
Cao ủy thương mại EU kêu gọi Trung Quốc giải quyết tình trạng thiếu đi có lại trong mối quan hệ kinh tế, nói rằng “các số liệu đã nói lên điều đó”.
Ông nói rằng Trung Quốc đã tạo ra một môi trường kinh doanh chính trị hóa hơn để bảo vệ an ninh quốc gia và lợi ích phát triển của mình, dẫn đến kém minh bạch hơn, khả năng tiếp cận mua sắm không bình đẳng cũng như các tiêu chuẩn và yêu cầu an ninh mang tính phân biệt đối xử.
Dombrovskis lấy ví dụ về luật quan hệ đối ngoại mới và luật chống gián điệp cập nhật khiến các công ty châu Âu gặp khó khăn để hiểu nghĩa vụ tuân thủ của họ.
Ông nói về luật này: “Sự mơ hồ của chúng cho phép có quá nhiều chỗ để giải thích”, đồng thời cho biết thêm chúng ngăn cản đầu tư mới vào Trung Quốc.
Các quan chức Trung Quốc đang cố gắng thu hút đầu tư nước ngoài quay trở lại để giúp nền kinh tế thoát khỏi tình trạng trì trệ kéo dài bất chấp việc dỡ bỏ các hạn chế về đại dịch vào tháng 12 năm ngoái.
Chính phủ Trung Quốc đã cố gắng giữ thái độ trung lập trong cuộc chiến ở Ukraine thay vì cùng với Hoa Kỳ và phần lớn châu Âu lên án cuộc xâm lược của Nga. Dombrovskis, người Latvia, lưu ý rằng toàn vẹn lãnh thổ luôn là nguyên tắc then chốt đối với Trung Quốc trong ngoại giao quốc tế.
Ông nói: “Chiến tranh của Nga là sự vi phạm trắng trợn nguyên tắc này”. “Vì vậy, chúng tôi rất khó hiểu được lập trường của Trung Quốc đối với cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine, vì nó vi phạm các nguyên tắc cơ bản của chính Trung Quốc”.
Việt Linh (Theo ABC News)