( The Hill ) – California và New York đang ra tín hiệu rằng họ sẽ tiếp tục thực hiện kế hoạch vẽ lại ranh giới quốc hội khi đảng Dân chủ tìm cách chống lại đảng Cộng hòa Texas .
Thống đốc California Gavin Newsom (Dân chủ) hôm thứ Hai cho biết Đảng Dân chủ đang theo đuổi kế hoạch đưa việc phân chia lại khu vực bầu cử giữa thập kỷ ra trước cử tri, một kế hoạch có thể được “kích hoạt” bởi những gì đang diễn ra ở Texas. Và Thống đốc New York Kathy Hochul (Dân chủ), xuất hiện cùng với các đảng viên Dân chủ Texas đã chạy sang bang của bà vì bản đồ được đề xuất hôm thứ Hai, đã ủng hộ việc xem xét “mọi lựa chọn” để vẽ lại ranh giới Quốc hội.
Tuy nhiên, cả hai tiểu bang đều phải đối mặt với những thách thức liên quan đến kế hoạch của mình và khó có thể có bản đồ mới trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào năm tới, khi Đảng Cộng hòa sẽ bảo vệ thế đa số mong manh 219-212 tại Hạ viện.
“Những gì Texas đã làm bây giờ là: Nếu bạn lái xe lao thẳng xuống vực, sẽ không còn đường nào cả. Và tôi không biết liệu họ có nhận ra chính xác họ đã đẩy một số nhân tố khác trên khắp đất nước đi xa đến mức nào không”, Justin Levitt, giáo sư luật tại Đại học Loyola Marymount, người sáng lập cơ sở dữ liệu “Tất cả về việc phân chia lại khu vực bầu cử”, cho biết.
Kế hoạch phân chia lại khu vực bầu cử do Đảng Cộng hòa Texas đề xuất , được Tổng thống Trump ủng hộ và có thể giúp Đảng Cộng hòa giành thêm nhiều ghế trong Quốc hội , đã khiến Đảng Dân chủ Texas rời bỏ tiểu bang và phá vỡ quy định, khiến cơ quan này mất đi số lượng đại biểu cần thiết để hoạt động.
Tuy nhiên, mặc dù động thái của họ, vốn đi kèm với những rào cản pháp lý và chính trị đáng kể đối với các nhà lập pháp tiểu bang tham gia, khiến hoạt động của Hạ viện tiểu bang bị đình trệ, nhưng nó khó có thể dập tắt hoàn toàn đề xuất này. Do đó, đảng Dân chủ đang nhắm đến các cơ hội để hủy bỏ những lợi thế mà đảng Cộng hòa có thể đạt được tại Tiểu bang Ngôi sao Cô đơn này bằng cách phân chia lại khu vực bầu cử theo hướng có lợi cho họ ở những nơi khác. Newsom nói với các phóng viên vào thứ Hai rằng California đang tiến hành chuẩn bị cho việc phân chia lại khu vực bầu cử trước kỳ bầu cử giữa kỳ “để ứng phó với thực tế hiện sinh mà chúng ta đang phải đối mặt”.
“Chúng tôi sẽ lấy lửa mà đấu,” Newsom nói. “Chúng tôi cũng sẽ nỗ lực hết sức mình về mặt tác động của những gì chúng tôi đang làm, và tôi nghĩ điều đó nên được các thành viên trong phái đoàn Texas tiếp thu. Bất cứ điều gì họ đang làm sẽ bị vô hiệu hóa tại tiểu bang California.”
Các nhà lãnh đạo trong thành trì xanh đang xem xét một kế hoạch sẽ đưa việc phân chia lại khu vực bầu cử giữa thập kỷ ra trước cử tri trong cuộc bầu cử đặc biệt vào tháng 11 này, tùy thuộc vào việc Texas có tiến hành phân chia lại bản đồ bầu cử hay không.
Thống đốc cho biết: “Đó là nguyên nhân và kết quả, được kích hoạt dựa trên những gì xảy ra hoặc không xảy ra ở Texas”.
Kế hoạch sẽ duy trì khuôn khổ của ủy ban phân chia lại khu vực bầu cử độc lập của California nhưng “cho phép phân chia lại khu vực bầu cử giữa kỳ này chỉ dành cho bản đồ quốc hội ở 26, 28 và 30” trước khi quay lại hệ thống hiện tại, Newsom giải thích.
Sara Sadhwani, thành viên hiện tại của ủy ban phân chia lại khu vực bầu cử đã vẽ lại ranh giới của California vào năm 2021 và là giáo sư chính trị tại Pomona College, cho biết bà ủng hộ bản đồ hiện tại của Golden State là “một chiến thắng thực sự cho nền dân chủ và cho việc phân chia lại khu vực bầu cử một cách công bằng”.
“Tuy nhiên, chắc chắn, khi các tiểu bang khác tham gia vào việc phân chia khu vực bầu cử một cách cực đoan, điều này sẽ làm suy yếu tiếng nói của người dân California và cử tri Mỹ nói chung,” bà nói. “Tôi có thể hiểu tại sao đảng Dân chủ lại muốn phản kháng.”
Sadhwani dự đoán rằng Newsom và cơ quan lập pháp California sẽ cần phải “vận động tranh cử mạnh mẽ” nếu thực hiện kế hoạch tổ chức một cuộc bầu cử đặc biệt, do việc phân chia lại khu vực bầu cử độc lập ở cả cấp tiểu bang và địa phương rất được ưa chuộng.
Tờ Politico đưa tin hôm thứ Ba rằng cựu Thống đốc Arnold Schwarzenegger đã sẵn sàng vận động phản đối kế hoạch này.
Sadhwani cho biết: “Chắc chắn thống đốc và cơ quan lập pháp sẽ phải nỗ lực hết sức để thuyết phục cử tri rằng đây là động thái đúng đắn”.
California có thể là hy vọng tốt nhất của đảng Dân chủ để chống lại Texas, vì các tiểu bang khác thậm chí còn khó có thể thực hiện thay đổi vào năm 2026.
Hôm thứ Hai, Hochul cho biết bà đang tìm hiểu các phương án để vẽ lại ranh giới Quốc hội New York “càng sớm càng tốt”, xây dựng quy trình lập pháp và xem xét các chiến lược pháp lý “để ngăn chặn cuộc tấn công trắng trợn này”.
Bà nói: “Phải lấy độc trị độc” và nói thêm rằng “trong tình yêu và chiến tranh, mọi thứ đều công bằng”.
“Đối với đảng Cộng hòa, họ có khả năng rơi vào tình huống không có ghế an toàn. Họ dễ bị tổn thương ở mọi nơi”, chiến lược gia đảng Dân chủ Basil Smikle, cựu giám đốc điều hành của Đảng Dân chủ Tiểu bang New York, cho biết.
“Đây là vấn đề do chính tổng thống và đảng gây ra, bởi vì các vị muốn tỏ ra dễ dãi khi làm điều này ở Texas. Tại sao các vị lại nghĩ rằng điều đó sẽ không xảy ra ở khắp mọi nơi? Rằng các vị sẽ không cho phép các thống đốc Dân chủ làm điều tương tự?” Smilke nói.
Nhưng tại New York, nơi bản đồ Hạ viện đã bị tòa án bác bỏ vào năm 2022 vì mang lại lợi thế đảng phái cho đảng Dân chủ, vẫn còn nhiều rào cản đối với việc phân chia lại khu vực bầu cử vào giữa thập kỷ này.
Tiểu bang sử dụng một ủy ban phân chia lại khu vực bầu cử , và bản đồ phải được cơ quan lập pháp tiểu bang phê duyệt. Hiến pháp tiểu bang cũng cần được sửa đổi , và quá trình này đòi hỏi hai kỳ họp liên tiếp trước khi được đưa ra trưng cầu ý dân — vì vậy Đảng Dân chủ sẽ không có thời gian để thay đổi trước năm 2026.
Jonathan Cervas, chuyên gia phân chia lại khu vực bầu cử, người đã vẽ lại ranh giới quốc hội của New York vào năm 2022, cho biết những thay đổi vào giữa thập kỷ tại Empire State sẽ “rất khó khăn, cả về mặt chính trị lẫn thực tiễn”. Ông được tòa án tối cao của tiểu bang bổ nhiệm làm chuyên gia trung lập đặc biệt sau khi các bản đồ trước đó bị hủy bỏ.
“Điều đó rất khó xảy ra, chắc chắn là trước cuộc bầu cử tiếp theo,” Cervas nói. “Nó có thể sẽ không xảy ra, bởi vì cử tri có thể sẽ từ bỏ ý tưởng từ bỏ hệ thống được tạo ra với mục đích tạo ra một sân chơi bình đẳng hơn cho cử tri.”
Trong khi đó, những diễn biến ở Texas cũng đang ảnh hưởng đến các tiểu bang khác của Đảng Cộng hòa.
Ohio chuẩn bị thúc đẩy việc phân chia lại khu vực bầu cử có thể ảnh hưởng đến hai ghế tại Hạ viện do đảng Dân chủ nắm giữ, trong khi đảng Cộng hòa ở Florida đã đưa ra kế hoạch riêng của họ để vẽ lại ranh giới .
Các tiểu bang xanh khác ngoài California và New York cũng đang cân nhắc các lựa chọn của mình. Các nhà lãnh đạo của Maryland và New Jersey đã để ngỏ khả năng , mặc dù sẽ có ít ghế hơn để giành được ở các tiểu bang xanh nhỏ hơn.
Cũng có thể có một con đường tiến lên cho đảng Dân chủ ở Illinois , nơi có nhiều sự linh hoạt hơn vào giữa chu kỳ.
Levitt cho rằng Illinois có thể “sáng tạo” hơn trong cách tiếp cận của mình nhằm vẽ lại ranh giới và giành lại ba ghế hiện tại do Đảng Cộng hòa nắm giữ.
Nhưng Cervas cho rằng một cuộc phân chia khu vực bầu cử một cách hung hăng ở Prairie State có thể phản tác dụng, “vì khi đó bạn sẽ cắt giảm quá nhiều ghế của đảng Dân chủ và có nguy cơ mất một số ghế nữa”.
Ông nói thêm: “Vấn đề cốt lõi là có rất ít cách hợp pháp để đảng Dân chủ chống lại Texas, và cũng có rất ít cách thực tế để làm điều đó”.
Những cuộc trò chuyện này diễn ra trong bối cảnh Tòa án Tối cao ra phán quyết vào năm 2019 rằng việc phân chia khu vực bầu cử theo đảng phái quá mức là một vấn đề chính trị, chứ không phải là vấn đề dành cho tòa án liên bang.
Levitt cho biết: “Khi bạn không còn cách nào khác… bạn phải làm chính xác những gì đang diễn ra ở đây, đó là đảng Dân chủ [Texas] rời khỏi thị trấn và đảng Dân chủ ở những nơi khác cố gắng tìm cách đáp trả”.
Bất chấp những thách thức, những nỗ lực phân chia lại khu vực bầu cử theo kiểu ăn miếng trả miếng không hẳn là điều gây sốc đối với các chuyên gia vì cả hai đảng đều lo lắng về tỷ lệ phiếu bầu sít sao tại Quốc hội và mùa bầu cử giữa kỳ đầy rủi ro sắp tới.
“Chính trị thực sự đang ở trong tình thế ngàn cân treo sợi tóc, nơi quyền kiểm soát Quốc hội và các thể chế chính trị của chúng ta thực sự chỉ phụ thuộc vào một vài ghế. Vì vậy, việc cố gắng giành lợi thế ở bất cứ đâu có thể, xét từ góc độ các đảng phái chính trị, là rất hợp lý”, Cervas nói. “Phân chia lại khu vực bầu cử là một cách tương đối tiết kiệm để tăng quyền lực [bầu cử], so với chính trị bằng cách bắt tay và giành được sự ủng hộ của cử tri.”
Ny (Theo The Hill)
