CALITODAY (22/9/2025): Hôm nay Thứ Hai, Disney cho biết sẽ cho danh hài Jimmy Kimmel trở lại sóng vào tối mai thứ Ba 23/9, sau khi trước đó tạm ngưng người dẫn chương trình đêm khuya này. Điều nầy chắc sẽ làm Donald Trump tức giận sau khi Trump ăn mừng việc Kimmel bị ngưng phát sóng!
Trong một tuyên bố được chia sẻ với nhiều hãng truyền thông, công ty Disney nói rằng họ đã cho Jimmy Kimmel tạm ngưng “để tránh làm căng thẳng thêm một tình huống nhạy cảm trong thời điểm cảm xúc dâng cao của đất nước.”
Kimmel bị ngưng sóng sau khi tuần trước ông nói rằng phe bảo thủ đang cố “trục lợi chính trị” từ vụ ám sát Charlie Kirk và đùa rằng Tổng thống Trump đau buồn trước cái chết này “giống như một đứa trẻ 4 tuổi tiếc con cá vàng.”
Những lời nhận xét này đã khiến Chủ tịch Ủy ban Truyền thông Liên bang (FCC) Brendan Carr do Trump bổ nhiệm chỉ trích gay gắt, cho rằng người dẫn chương trình này cần bị mạng lưới truyền hình xử phạt.
Kimmel từ lâu đã là người chỉ trích Trump và các đồng minh MAGA của Trump. Trump từng dự đoán Kimmel có thể sẽ bị “gỡ sóng kế tiếp” sau khi chương trình đêm khuya của Stephen Colbert trên CBS bị Paramount hủy hồi đầu mùa hè này.
Charlie Kirk được tưởng niệm trong buổi lễ có sự tham gia của Trump.
Lệnh đình chỉ Kimmel đã gây phẫn nộ trong hàng ngũ đảng Dân chủ và các nhà bảo vệ Tu chính án thứ Nhất, nhiều người cảnh báo chính quyền Trump đang dùng quyền lực nhà nước để đàn áp những phát ngôn mà họ không thích.
Thậm chí một số Dân biểu Cộng hòa cũng bày tỏ lo ngại rằng FCC dưới quyền Trump đã đi quá xa khi tìm cách đe dọa một trong những nhà cung cấp tin tức, thể thao và giải trí lớn nhất thế giới.
Các nhân vật truyền thông nổi tiếng, từ Howard Stern đến John Oliver, đã kêu gọi khán thính giả tẩy chay sản phẩm của Disney hoặc hủy đăng ký dịch vụ phát trực tuyến của công ty Disney, trong khi các Dân biểu Dân chủ tại Quốc hội dọa sẽ mở cuộc điều tra về việc ABC đình chỉ ngôi sao Hollywood lớn nhất của họ.
Tin tức về việc Kimmel được phục chức đến chỉ một ngày sau lễ tưởng niệm Kirk, nơi bạn bè và đồng minh của nhân vật bảo thủ này đã đọc điếu văn và thề sẽ tiếp tục sự nghiệp vận động của Kirk.
John Oliver kêu gọi khán giả hủy Disney+, Hulu vì việc đình chỉ Kimmel.
Người dẫn chương trình “Last Week Tonight” John Oliver vào tối Chủ nhật đã kêu gọi khán thính giả hủy mọi đăng ký Disney+ sau khi kênh ABC trực thuộc của họ đình chỉ danh hài Jimmy Kimmel vào tuần trước vì những bình luận của ông liên quan vụ sát hại nhà hoạt động bảo thủ Charlie Kirk.
“Disney cần phải đứng về phía Kimmel và ê-kíp của anh ấy,” Oliver nói trong tập phát sóng hàng tuần đầu tiên sau khi chương trình vừa giành giải Emmy mới nhất. “Và có những cách để các bạn gây áp lực với họ: các bạn có thể hủy Disney+ hoặc Hulu.”
Oliver cho biết, số lượt tìm kiếm trên Google về cách hủy dịch vụ phát trực tuyến của Disney đã tăng vọt kể từ khi Kimmel bị đình chỉ.
“Lẽ ra Disney không cần đến mối đe dọa mất doanh thu mới có thể tỉnh ngộ,” Oliver nói, trực tiếp gửi thông điệp đến Giám đốc điều hành Disney Bob Iger, người mà ông gọi là một “kẻ hèn nhát” và “biết rõ hơn” nhưng vẫn đình chỉ Kimmel vì chỉ trích chính quyền Trump.
“Đưa tiền ăn trưa cho kẻ bắt nạt không khiến hắn biến mất, mà chỉ khiến hắn quay lại đói khát hơn mỗi lần,” Oliver nói thêm.
Kimmel bị đình chỉ tuần trước vì gợi ý rằng phe bảo thủ đang tìm cách “ghi điểm chính trị” từ vụ ám sát Kirk, một phát ngôn đã bị Chủ tịch Ủy ban Truyền thông Liên bang (FCC) Brendan Carr do Trump bổ nhiệm chỉ trích gay gắt, đồng thời vấp phải cáo buộc kiểm duyệt từ phía đảng Dân chủ và những người ủng hộ Tu chính án thứ nhất (quyền tự do ngôn luận).
“Kimmel chắc chắn không phải là nạn nhân đầu tiên trong những cuộc tấn công của Trump vào tự do ngôn luận,” Oliver nói. “Anh ấy chỉ là con chim hoàng yến mới nhất trong hầm mỏ — một hầm mỏ mà lúc này dường như đã có nhiều chim chết hơn là than.”
Zohran Mamdani hủy buổi đối thoại truyền hình với WABC News vì vụ đình chỉ Kimmel.
Ứng cử viên Thị trưởng New York của đảng Dân chủ, Zohran Mamdani, cho biết hôm thứ Hai 22/9 rằng ông sẽ hủy buổi đối thoại trực tiếp với WABC ở New York để phản đối việc Disney đình chỉ vô thời hạn Jimmy Kimmel khỏi chương trình đêm khuya của ông.
ABC đưa ra quyết định này sau khi chịu áp lực từ Ủy ban Truyền thông Liên bang (FCC) liên quan đến những phát biểu của Kimmel về nghi phạm trong vụ ám sát nhà hoạt động bảo thủ Charlie Kirk.
“Tôi rút lui không phải để chỉ trích đài địa phương hay các nhà báo làm việc chăm chỉ ở đó, mà là để phản ứng lại với các lãnh đạo tập đoàn, những người đã đặt lợi nhuận lên trên trách nhiệm bảo vệ tự do báo chí,” Mamdani phát biểu tại Công viên Tự Do Franklin D. Roosevelt.
“Chúng ta không thể coi chủ nghĩa độc tài chỉ đến từ Tòa Bạch Ốc, mà còn được đặc trưng bởi sự hèn nhát trong cách người ta phản ứng với nó — sự hèn nhát mà chúng ta đã thấy điển hình ở công ty mẹ của ABC hay những người tự gọi là lãnh đạo như Andrew Cuomo và Eric Adams, những kẻ chỉ nhìn về Tòa Bạch Ốc để vạch đường cho tham vọng tương lai của mình,” ông nói thêm, ám chỉ hai đối thủ của mình trong cuộc đua thị trưởng: cựu Thống đốc New York và thị trưởng đương nhiệm của thành phố.
Quyết định hủy buổi đối thoại của Mamdani là diễn biến mới nhất trong làn sóng tranh cãi sau khi Disney đình chỉ chương trình “Jimmy Kimmel Live!” vô thời hạn.
Những người chỉ trích cho rằng đây là một đòn tấn công đáng sợ vào quyền tự do ngôn luận, trong khi Tòa Bạch Ốc và các đồng minh lại cho rằng phát biểu của Kimmel không phù hợp trong bối cảnh chính trị hiện nay.
Danh hài này trước đó cáo buộc các đảng viên Cộng hòa bảo thủ tìm cách “trục lợi chính trị” từ cái chết của Kirk.
Ông cũng chế giễu Tổng thống Trump, nói rằng Trump thương tiếc Charlie Kirk “như một đứa trẻ 4 tuổi thương tiếc con cá vàng.”
Kimmel còn ám chỉ nghi phạm trong vụ giết người là “MAGA”, mặc dù có thông tin lan truyền rằng tư tưởng chính trị của nghi phạm này đã chuyển sang cánh tả trong những năm gần đây.
Quyết định của ABC được đưa ra ngay sau khi Nexstar Media Group — công ty mẹ của The Hill — tuyên bố các đài liên kết trên toàn quốc sẽ ngừng phát sóng chương trình của Kimmel vì những phát biểu đó. Nexstar đưa ra thông báo sau khi Chủ tịch FCC Brendan Carr kêu gọi các đài địa phương phản ứng, điều mà một số người coi là một mối đe dọa ngầm.
Tòa án Tối cao bật đèn xanh cho Trump sa thải ủy viên FTC.
Tòa án Tối cao hôm thứ Hai 22/9 đã đồng ý chính thức xem xét việc lật lại một tiền lệ 90 năm cho phép Quốc hội trao cho một số cơ quan quyền độc lập nhất định với Tòa Bạch Ốc — một phép thử lớn đối với sự khẳng định rộng rãi quyền lực tổng thống của Donald Trump.
Các thẩm phán sẽ xem xét lập luận của Trump rằng ông có thể tùy ý sa thải lãnh đạo các cơ quan độc lập, cho rằng quy định “chỉ được cách chức vì lý do chính đáng” là vi phạm nguyên tắc phân quyền.
Phiên điều trần miệng dự kiến diễn ra vào tháng 12, và phán quyết có thể được đưa ra vào mùa hè năm sau.
Trong khi chờ đợi, phán quyết tạm thời của tòa đã bật đèn xanh cho Trump sa thải thành viên Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) Rebecca Slaughter, bất chấp sự phản đối của ba thẩm phán tự do.
Đa số thẩm phán không giải thích lý do, nhưng Thẩm phán Elena Kagan viết một bản phản đối ngắn, chỉ trích các đồng nghiệp vì sự can thiệp khẩn cấp này:
“Chương trình xét xử khẩn cấp không bao giờ nên được sử dụng, như đã xảy ra năm nay, để cho phép những gì chính tiền lệ của chúng ta cấm.”
Bà cùng với Thẩm phán Sonia Sotomayor và Ketanji Brown Jackson ký tên phản đối.
Kagan nói thêm:
“Hơn thế nữa, nó cũng không nên được sử dụng để chuyển giao quyền lực từ Quốc hội sang Tổng thống, và từ đó tái định hình nguyên tắc phân quyền của quốc gia.”
Việc tòa tiếp nhận vụ án đồng nghĩa với việc họ sẽ xem xét lại phán quyết năm 1935, Humphrey’s Executor v. United States, vốn công nhận tính hợp hiến của quy định bảo vệ thành viên FTC khỏi bị sa thải tùy tiện. Kể từ đó, phán quyết này trở thành nền tảng pháp lý cho các cơ quan độc lập khác.
Đa số bảo thủ của Tòa án Tối cao trong những năm gần đây đã từng bước thu hẹp phạm vi áp dụng của Humphrey’s Executor, làm dấy lên nghi ngờ về tương lai của tiền lệ này.
Những nghi ngờ đó càng gia tăng trong nhiệm kỳ hai của Trump, khi ông tìm cách xóa bỏ các quy định bảo vệ chức vụ và khẳng định quyền lực tuyệt đối trong việc bổ nhiệm và sa thải gần như bất kỳ ai trong nhánh hành pháp.
Trước đó, tòa cũng đã cho phép tạm thời các vụ sa thải tương tự của Trump đối với thành viên Gwynne Wilcox (Ủy ban Quan hệ Lao động Quốc gia – NLRB) và Cathy Harris (Ủy ban Bảo vệ Hệ thống Công vụ – MSPB). Tuy nhiên, họ gửi các vụ đó về tòa cấp dưới thay vì đưa vào chương trình nghị sự chính thức, cho đến khi Tòa Bạch Ốc tiếp tục đưa ra kháng nghị trong vụ FTC.
Trong đơn trình lên tòa, Tổng Luật sư D. John Sauer viết:
“Phán quyết của Tòa trong vụ kiện này có thể kiểm soát nhiều vụ tương tự và cung cấp hướng dẫn quan trọng cho những vụ khác.”
Slaughter, một thành viên được bổ nhiệm vào FTC năm 2018 bởi một tổng thống Đảng Dân chủ, đã kiện sau khi Trump tìm cách sa thải bà hồi tháng Ba.
Luật liên bang quy định tổng thống chỉ có thể sa thải ủy viên FTC nếu có “sự kém hiệu quả, thiếu trách nhiệm, hoặc hành vi sai trái”.
Chính quyền Trump thừa nhận không có lý do cụ thể, mà cho rằng các quy định bảo vệ này vi phạm phân quyền vì hạn chế khả năng của tổng thống trong việc điều hành nhân sự hành pháp. Họ cũng lập luận rằng tòa án không có thẩm quyền khôi phục chức vụ cho các ủy viên FTC.
Vụ việc đến Tòa án Tối cao qua chương trình khẩn cấp, sau khi Tòa phúc thẩm Liên bang khu vực Đặc khu Columbia giữ nguyên phán quyết của một thẩm phán cấp quận, khôi phục vị trí cho Slaughter hồi tháng 7.
Chánh án John Roberts cho phép việc sa thải tiếp tục có hiệu lực cho đến khi Tòa án Tối cao quyết định.
Các luật sư của Slaughter cho rằng tòa cấp dưới đã xử lý đúng và phản đối sự can thiệp khẩn cấp, nhưng cũng đồng ý rằng vụ án nên được tòa tối cao giải quyết sớm:
“Điều có ý nghĩa công cộng cấp thiết là bất kỳ nghi ngờ nào về tính hợp hiến của các cơ quan độc lập truyền thống cần được giải quyết nhanh chóng.”
Vụ việc cũng thu hút sự chú ý của các thành viên NLRB và MSPB từng bị sa thải, họ nộp đơn kiến nghị phụ thuộc, kêu gọi tòa xem xét vụ của họ nếu đồng ý xét xử vụ của Slaughter. Tuy nhiên, Tòa chỉ chấp nhận trực tiếp xem xét vụ FTC.
Trump sẽ gặp Schumer, Jeffries để ngăn chặn nguy cơ đóng cửa chính phủ.
Tổng thống Trump sẽ gặp Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer (D-N.Y.) và Lãnh đạo phe thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries (D-N.Y.) trong tuần này để bàn về ngân sách chính phủ trước nguy cơ đóng cửa, một quan chức Tòa Bạch Ốc nói với The Hill.
Punchbowl là bên đầu tiên đưa tin về cuộc gặp sắp tới. Tổng thống dự kiến sẽ đến New York tham dự Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào thứ Ba và quay lại Washington vào thứ Tư.
Schumer và Jeffries đã đề nghị một cuộc gặp với Trump để bàn cách duy trì hoạt động của chính phủ sau hạn chót ngày 1/10. Khi được hỏi liệu Trump có gặp hai lãnh đạo Đảng Dân chủ hay không, Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt hôm thứ Hai cho biết: “Các cuộc thảo luận đang diễn ra với cả thành viên Cộng hòa và Dân chủ tại Quốc hội.”
Tuần trước, Thượng viện đã bác bỏ dự luật do Hạ viện thông qua nhằm tài trợ cho các cơ quan liên bang trong bảy tuần và sau đó tạm nghỉ cho đến ngày 29/9.
Đảng Dân chủ đổ lỗi cho Đảng Cộng hòa về nguy cơ chính phủ đóng cửa, trong khi Leavitt cho rằng chính Đảng Dân chủ sẽ phải chịu trách nhiệm.
“Chúng tôi muốn một gia hạn ngân sách trong sạch để giữ cho chính phủ hoạt động, đó là tất cả những gì chúng tôi kêu gọi,” bà nói.
Leavitt bổ sung:
“Nếu chính phủ phải đóng cửa, thì đó sẽ là lỗi của Đảng Dân chủ, và điều đó sẽ khiến những người dễ bị tổn thương nhất trong đất nước chúng ta — người cao tuổi, cựu chiến binh, gia đình quân nhân — chịu thiệt hại, cũng như ảnh hưởng đến việc tăng cường an ninh cho các thành viên Quốc hội, điều mà Tòa Bạch Ốc và chính quyền này luôn ủng hộ.”
Những điều cần biết về nỗ lực của RFK Jr. liên kết Tylenol với bệnh tự kỷ.
Tòa Bạch Ốc dự kiến sẽ đưa ra thông báo vào thứ Hai về nỗ lực xác định nguyên nhân gây ra tự kỷ và dự kiến sẽ liên kết tình trạng thần kinh này với acetaminophen, loại thuốc giảm đau phổ biến không cần kê đơn.
Theo nhiều báo cáo, thông báo dự kiến sẽ liên kết sự phát triển của tự kỷ với việc phụ nữ mang thai sử dụng acetaminophen, thành phần chính trong Tylenol.
Phụ nữ mang thai vốn đã có ít lựa chọn an toàn để giảm đau, và một thông báo đề cập mối liên hệ với tự kỷ có thể đặt họ vào tình thế khó xử. Ibuprofen và thương hiệu Advil đã bị khuyến cáo tránh sử dụng do nguy cơ sảy thai và dị tật bẩm sinh.
Hội Hàn lâm Sản phụ khoa Mỹ (American College of Obstetricians and Gynecologists) trong một tuyên bố cho biết: “Acetaminophen vẫn là lựa chọn an toàn, đáng tin cậy để giảm đau trong thời kỳ mang thai.”
“Tuy có những tuyên bố gần đây không có căn cứ, không có bằng chứng rõ ràng nào liên kết việc sử dụng hợp lý với các vấn đề phát triển bào thai,” tuyên bố cho biết thêm.
Tổng thống Trump đã hé lộ trước thông báo này, dự kiến diễn ra vào 16 giờ EDT, tại lễ tưởng niệm Charlie Kirk hôm Chủ nhật.
“Tôi nghĩ các bạn sẽ thấy điều này thật tuyệt vời,” Trump nói. “Tôi nghĩ chúng tôi đã tìm ra câu trả lời cho tự kỷ.” Ông không cung cấp thêm chi tiết, chỉ nói rằng ông dự kiến đây sẽ là “một trong những cuộc họp báo quan trọng nhất mà tôi từng tham dự.”
Nỗ lực xác định nguyên nhân tự kỷ đã là ưu tiên hàng đầu của Trump, người đã giao cho các quan chức y tế hàng đầu nhiệm vụ tìm câu trả lời. Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Robert F. Kennedy Jr. đã cam kết sẽ công bố nguyên nhân của “đại dịch tự kỷ” vào tháng 9 năm nay.
Tờ Wall Street Journal đầu tháng này đưa tin Kennedy dự định phát hành báo cáo liên kết tự kỷ với việc sử dụng acetaminophen trong thai kỳ.
Ngoài ra, Tòa Bạch Ốc dự kiến sẽ đề xuất sử dụng một loại thuốc có tên leucovorin để giảm các triệu chứng của tự kỷ. Leucovorin là một dạng acid folic, một loại vitamin B thiết yếu.
Các hội y khoa lớn, bao gồm Hội Y học Mẹ và Thai nhi (SMFM), khuyến cáo acetaminophen an toàn để sử dụng, nhưng cũng khuyên nên tham khảo ý kiến nhà cung cấp y tế trước khi dùng.
“Tại thời điểm này, trọng lượng bằng chứng khoa học cho thấy việc sử dụng acetaminophen trong thai kỳ gây tăng nguy cơ tự kỷ hoặc ADHD là chưa đủ thuyết phục,” Chủ tịch SMFM Sindhu Srinivas cho biết.
Nhà sản xuất Tylenol, Kenvue, đã ra tuyên bố mạnh mẽ bác bỏ bất kỳ mối liên hệ nào giữa tự kỷ và việc sử dụng acetaminophen trong thai kỳ.
“Chúng tôi tin rằng khoa học độc lập và đáng tin cậy cho thấy việc dùng acetaminophen không gây tự kỷ. Chúng tôi hoàn toàn phản đối bất kỳ gợi ý ngược lại và vô cùng quan ngại về nguy cơ sức khỏe mà điều này đặt ra cho các bà mẹ đang mang thai,” công ty cho biết.
“Acetaminophen là lựa chọn giảm đau an toàn nhất cho phụ nữ mang thai khi cần thiết trong suốt thai kỳ. Nếu không có nó, phụ nữ phải đối mặt với những lựa chọn nguy hiểm: chịu đựng các tình trạng như sốt có thể gây hại cho cả mẹ và bé hoặc dùng các lựa chọn rủi ro hơn.”
Công ty cho biết các lãnh đạo đã “tham gia trao đổi khoa học” với Kennedy và các thành viên trong đội ngũ của ông, sau khi Wall Street Journal đưa tin CEO của Kenvue gặp Kennedy để vận động ông không công bố thông báo này.
Sự quan tâm đến acetaminophen được khơi nguồn từ một nghiên cứu gần đây do Viện Y tế Quốc gia (NIH) tài trợ. Các nhà nghiên cứu cho biết phân tích của họ về các nghiên cứu trước đây “hỗ trợ bằng chứng phù hợp với mối liên hệ giữa việc tiếp xúc acetaminophen trong thai kỳ và tăng tỷ lệ rối loạn phát triển thần kinh.”
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng nghiên cứu này có sai sót, không chứng minh được mối quan hệ nhân quả và không đủ cơ sở để thay đổi khuyến nghị y tế.
Diddier Prada, một nhà nghiên cứu tại Trường Y Icahn, Mount Sinai, đơn vị dẫn đầu nghiên cứu, nhấn mạnh rằng kết quả không chứng minh mối liên hệ nhân quả.
“Chúng tôi chỉ cho thấy acetaminophen có liên quan đến nguy cơ cao hơn, chứ không phải gây ra. Hai điều đó hoàn toàn khác nhau,” ông nói trong một cuộc phỏng vấn với Washington Post.
Hiện tại, hiểu biết chung là tự kỷ xuất phát từ sự kết hợp giữa yếu tố di truyền và môi trường.
Kennedy nhiều lần chỉ ra tỷ lệ chẩn đoán tự kỷ tăng cao như bằng chứng về một nguyên nhân nhân tạo. Ông từng nghi ngờ chất bảo quản chứa thủy ngân trong vaccine thimerosal và khả năng liên quan đến tự kỷ, mặc dù các phân tích liên tục không tìm thấy mối liên hệ.
Nhưng các chuyên gia cho rằng việc chẩn đoán tăng lên chủ yếu do cải thiện khả năng phát hiện kể từ khi người đầu tiên được chẩn đoán tự kỷ chính thức vào năm 1943.
“Việc cho rằng nguyên nhân của tự kỷ chỉ gói gọn trong một yếu tố là thiếu trung thực và gây hiểu lầm. Chúng ta biết tự kỷ cực kỳ phức tạp, và cần tránh những nghiên cứu đơn giản hóa nó chỉ bằng một yếu tố mà không xem xét các khía cạnh khác,” Alycia Halladay, Giám đốc khoa học tại Autism Science Foundation, nói.
Theo các chuyên gia, hiện không có dữ liệu chất lượng cao mới nào đủ để xem xét lại tác động của acetaminophen. Những người quen thuộc vấn đề này cho biết báo cáo của Kennedy sẽ dựa trên nghiên cứu hiện có.
“Acetaminophen được coi là thuốc an toàn nhất và rủi ro thấp nhất… cho phụ nữ mang thai, để giảm đau và hạ sốt. Và quan trọng là chưa có nghiên cứu lớn, chuẩn vàng mới nào thách thức điều này,” Lisa Zuckerwise, Giám đốc Chương trình Y học Mẹ và Thai nhi tại UVA Health, nói với The Hill.
Heidi Leftwich, Phó giám đốc chương trình học bổng Y học Mẹ và Thai nhi tại Đại học Massachusetts, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xem xét kỹ lưỡng các tài liệu khoa học hiện có trước khi đưa ra khuyến nghị rộng rãi có thể khiến người dân tránh dùng một số loại thuốc.
Leftwich lưu ý rằng các nghiên cứu so sánh anh chị em chưa tìm thấy mối liên hệ giữa acetaminophen và tự kỷ, ADHD hay khuyết tật trí tuệ.
“Các nghiên cứu nhìn vào hiệu ứng anh chị em thực tế không cho thấy mối liên hệ với Tylenol và tự kỷ. Tôi nghĩ điều đó đáng để cân nhắc, và tôi cũng nghĩ khi có nhiều nghiên cứu kết luận khác nhau,” Leftwich nói với The Hill.
“Chúng ta cần xem xét lại phương pháp nghiên cứu hiện có, cần xem xét cẩn thận và đưa ra kết luận mà chúng ta cảm thấy an toàn và thận trọng.”
Hegseth trừng phạt quân nhân ăn mừng vụ sát hại Kirk.
Chiến dịch của Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth nhằm loại bỏ các quân nhân ăn mừng hoặc chế nhạo vụ xả súng làm chết Charlie Kirk trên mạng đã khiến ít nhất tám người bị đình chỉ hoặc bị điều tra, với các chuyên gia pháp lý cảnh báo rằng điều này có thể gây hiệu ứng làm chùn bước quyền tự do ngôn luận.
Các biện pháp kỷ luật — bao gồm đình chỉ ít nhất năm sĩ quan Lục quân và một trung sĩ Không quân, một sĩ quan Thủy quân Lục chiến bị tước nhiệm vụ tuyển mộ và đang bị điều tra, và một đại tá Quân dự bị Lục quân cũng đang được xem xét, theo Task & Purpose — diễn ra sau khi Hegseth tuần trước ra lệnh cho nhân viên tích cực tìm kiếm bất kỳ ai làm việc cho Bộ Quốc phòng mà ủng hộ hoặc chế nhạo cái chết của Kirk vào ngày 10/9.
Tuy nhiên, “săn phù thủy” nhắm vào những người chỉ trích ai đó mà chính quyền Trump đang ca ngợi là “rất nguy hiểm” vì nó đe dọa làm mất đi tính trung lập lâu đời của quân đội, theo Rachel VanLandingham, cựu luật sư Quân đội Không quân và hiện là giáo sư luật tại Southwestern Law School.
“Đi quá xa những điều trực tiếp ảnh hưởng đến trật tự và kỷ luật tốt, trực tiếp ảnh hưởng đến nhiệm vụ quân sự, chỉ để trả thù, trừng phạt và do đó đàn áp và làm nản lòng bất kỳ biểu hiện cá nhân nào dựa trên cơ sở ý thức hệ là điều không thể chấp nhận,” VanLandingham nói với The Hill.
Cô bổ sung: “Chúng ta chưa từng thấy về mặt thể chế… khả năng của Ngũ Giác Đài hạn chế ngôn luận được sử dụng đến mức độ như vậy chỉ vì lý do ý thức hệ.”
Charlie Kirk, đồng sáng lập nhóm hoạt động bảo thủ Turning Point USA, đã bị bắn chết khi đang phát biểu tại Đại học Utah Valley ở Orem, Utah.
Một ngày sau cái chết của Kirk, Hegseth cho biết các quan chức Ngũ Giác Đài sẽ giám sát các bài đăng trên mạng xã hội của bất kỳ quân nhân nào bình luận tiêu cực về nhà hoạt động này.
“Chúng tôi đang theo dõi tất cả những điều này rất chặt chẽ — và sẽ xử lý ngay lập tức. Hoàn toàn không thể chấp nhận được,” Hegseth đăng trên mạng xã hội X vào thứ Năm tuần trước, đáp lại phát ngôn của người phát ngôn Ngũ Giác Đài Sean Parnell, người viết: “Không thể chấp nhận được việc quân nhân và nhân viên dân sự Bộ Chiến tranh ăn mừng hoặc chế nhạo vụ ám sát một đồng bào Mỹ.”
Các tư lệnh của Lục quân, Không quân và Hải quân cũng đưa ra các tuyên bố tương tự, hứa sẽ hành động đối với bất kỳ bài đăng nào không phù hợp.
Ngày 14/9, Parnell tuyên bố những người công khai ăn mừng hoặc chế nhạo vụ sát hại Kirk đã vi phạm lời thề công vụ, hành xử không xứng đáng với tư cách quân nhân và phản bội “những người Mỹ mà họ đã thề bảo vệ,” khiến họ “nguy hiểm và không phù hợp với quân đội.”
Một số tài khoản mạng xã hội bảo thủ lớn và một số tài khoản nhỏ tập trung vào quân sự đã xác định các bài đăng của một số người bình luận về cái chết của Kirk, gắn thẻ Hegseth và các quan chức Ngũ Giác Đài khác để thu hút sự chú ý, dẫn đến nhiều người bị đình chỉ.
Nỗ lực của Hegseth đã bị những người theo xu hướng cánh tả chỉ trích mạnh mẽ, bao gồm Dân biểu Jason Crow (D-Colo.), cựu lính Lính Đặc nhiệm Lục quân, người cho rằng săn lùng, loại bỏ và truy tố quân nhân vì quan điểm chính trị cá nhân là “nguy hiểm và không phải kiểu Mỹ.”
“Chúng ta phải lên án bạo lực chính trị VÀ cho phép ngôn luận hòa bình mà không ảnh hưởng đến chuỗi chỉ huy,” Crow đăng trên X vào Chủ nhật.
Đồng nghiệp và đồng thời là cựu binh của ông, Dân biểu Ryan Zinke (R-Mont.), nói rằng ông hoàn toàn ủng hộ việc loại bỏ như vậy.
“Nếu bạn ăn mừng cái chết của một con người, một vụ ám sát chính trị của một người cha, một người chồng — nếu bạn ăn mừng vụ ám sát chính trị, tôi có thể nói với bạn, tôi không muốn bạn trong đội SEAL của tôi,” Zinke nói trên “CNN This Morning.”
“Tôi không muốn bạn trong Bộ Quốc phòng hay Bộ Chiến tranh của tôi,” ông tiếp tục. “Tôi không muốn bạn là thủy thủ, lính bộ binh hay lính Thủy quân Lục chiến, nếu bạn ăn mừng điều đó.”
Tuy nhiên, các chuyên gia pháp lý lo ngại rằng bất kỳ chiến dịch nào nhắm vào quân nhân vì bày tỏ quan điểm trên mạng cuối cùng sẽ gây hại cho quân đội, đẩy những người tài năng ra khỏi lực lượng vũ trang mà không có biện pháp kháng cáo và gieo rắc nỗi sợ hãi về việc phát ngôn ở người khác.
Một số quan chức Ngũ Giác Đài còn đi xa hơn, đặt ra khả năng truy tố hình sự những thành viên hoan hô hoặc coi nhẹ vụ sát hại Kirk.
Stephen Simmons, Phó Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng phụ trách cộng đồng quân sự và chính sách gia đình, khẳng định các quân nhân đăng bài tiêu cực về Kirk đã vi phạm lời thề công vụ, và Hegseth “biết (cũng như tất cả chúng ta) rằng căn bệnh này xúc phạm hiến pháp – và những người mà nó được viết ra để bảo vệ – phải được loại bỏ.”
Ngoài ra, Thứ trưởng Không quân Matthew Lohmeier cho biết vào thứ Bảy rằng trong trường hợp một quân nhân Không quân bị loại khỏi vai trò của mình, ông đã yêu cầu các lãnh đạo quân sự cấp cao “đọc quyền của quân nhân đó và đưa anh ta cùng toàn bộ chuỗi chỉ huy vào diện điều tra.”
“Những gì tôi thấy ít nhất là vi phạm Điều 134 của UCMJ… Những người đàn ông và phụ nữ có hành vi như vậy sẽ không phục vụ trong quân phục,” Lohmeier đăng, theo CNN.
Mặc dù Bộ luật Tư pháp Quân đội (UCMJ) giới hạn những gì quân nhân có thể nói công khai — bao gồm việc sử dụng lời lẽ khinh miệt đối với Tổng tư lệnh và các quan chức chính phủ Mỹ — các quân nhân vẫn có quyền Tu chính án thứ nhất theo Hiến pháp. Điều này có nghĩa là có những rào cản pháp lý đối với quyền của Ngũ Giác Đài trong việc trừng phạt quân nhân về bất kỳ bình luận nào liên quan đến Kirk, theo Don Christensen, cựu đại tá Không quân, từng là thẩm phán quân sự và là công tố viên chính của Không quân.
Ông nói rằng trong khi quân nhân có thể bị loại khỏi công việc, không có cơ sở pháp lý để truy tố họ theo Điều 133 của UCMJ, quy định cấm hành vi không xứng đáng của sĩ quan.
Christensen nói rằng để áp dụng điều này, phải có thông báo trước rằng hành vi đó sẽ bị coi là vi phạm.
“Bạn không thể chỉ truy tố mọi người tùy tiện mà không có thông báo nào rằng những gì họ làm sẽ bị coi là tội phạm,” ông nói.
Điều 134 của UCMJ, được biết đến như là điều khoản “bắt mọi thứ”, cũng được trích dẫn để kỷ luật, áp dụng cho những hành vi không được đề cập ở nơi khác, trừng phạt quân nhân có hành vi gây hại cho trật tự và kỷ luật hoặc làm mất uy tín quân đội.
Tuy nhiên Christensen cho rằng để truy tố quân nhân theo điều khoản này, “bạn phải chứng minh, ngoài mọi nghi ngờ hợp lý, rằng hành vi đó làm mất uy tín quân đội hoặc gây hại cho trật tự và kỷ luật,” điều này rất khó đạt được.
“Điều tôi thấy phi lý nhất là cho rằng đây là vi phạm lời thề của chúng tôi,” ông nói. “Không có gì trong lời thề khi chúng tôi trở thành quân nhân nói rằng bạn vi phạm lời thề vì bạn không thích Charlie Kirk và nghĩ rằng anh ta nên chết. Điều đó thật phi lý.”
Ngay cả khi con đường pháp lý để trừng phạt quân nhân còn mơ hồ, “thực tế là họ có thể phá hủy cuộc sống của nhiều người bằng những gì họ đang làm,” ông nói về các lãnh đạo Ngũ Giác Đài.
VanLandingham cũng lưu ý rằng cô biết một số quân nhân đã liên lạc trực tiếp với cô và cho biết họ đang xóa hết mọi thứ trên mạng xã hội vì “sợ hãi.”
“Thiệt hại đã bắt đầu xảy ra,” cô nói. “Có một hiệu ứng làm chùn bước cực kỳ lớn. Và thực tế là chúng ta đang chứng kiến một cuộc săn phù thủy chống lại những cá nhân đã sử dụng quyền Tu chính án thứ nhất để bày tỏ quan điểm ý thức hệ trong tư cách cá nhân.”
HẠNH DƯƠNG
Tổng hợp.
