Cơ quan khí tượng cảnh báo mưa lớn sẽ tiếp tục trút xuống Nam California trong kỳ nghỉ lễ, kèm theo lời nhắc: cơn bão lần này có thể gây chết người.
Một cơn bão mùa đông dữ dội đã tràn qua Nam California vào thứ Tư, gây ra lũ quét, sạt lở bùn đất, dòng chảy cuốn trôi vật liệu, buộc nhiều người dân tại các khu vực của vùng Los Angeles phải sơ tán.
Hệ thống thời tiết này có thể mang đến lượng mưa kỷ lục trong suốt kỳ nghỉ. Nhiều khu vực tại Nam California — bao gồm Santa Barbara, Ventura và Los Angeles — đã được đặt trong tình trạng cảnh báo lũ quét trong phần lớn ngày, sau đó hạ xuống mức khuyến cáo cho một số vùng phía tây nam tiểu bang, có hiệu lực đến 6 giờ sáng thứ Năm theo giờ Thái Bình Dương.
Lực lượng cứu hỏa đã sơ tán nhà dân tại hạt San Bernardino, và dòng bùn đá chặn Quốc lộ 2 ở phía đông Los Angeles. Xa lộ liên tiểu bang I-5 tại Thung lũng San Fernando bị ngập, khiến hướng đi bắc phải đóng cửa. Các đội cứu hộ đã thực hiện cứu người khỏi vùng nước lũ tại ít nhất hai hạt: Los Angeles và San Bernardino. Nhiều báo cáo về sạt lở đất, đá rơi xuất hiện trong khu vực Los Angeles.
Tại thị trấn nghỉ dưỡng trượt tuyết Wrightwood (khoảng 5.000 dân), nằm trên núi thuộc hạt San Bernardino, lực lượng cứu hộ đi từng nhà để đưa người dân ra khỏi ô tô và nhà ở khi nước mưa và bùn lũ cuốn tràn đường sá. Toàn bộ thị trấn được yêu cầu trú ẩn tại chỗ, và cơ quan cứu hỏa cho biết họ nhận được hàng chục cuộc gọi cứu hộ từ lúc 7:30 sáng.
“Nhiệm vụ hàng đầu của chúng tôi lúc này là bảo vệ tính mạng,” — Christopher Prater, phát ngôn viên Sở Cứu hỏa hạt San Bernardino.
Nguy cơ sạt lở thảm khốc – đặc biệt tại nơi từng bị cháy rừng
Lượng mưa lớn khiến giới chức lo ngại nguy cơ sạt lở đất thảm họa và lũ nặng hơn, nhất là tại các vùng đất bị sẹo vì cháy rừng hồi tháng 1.
Thị trưởng Los Angeles Karen Bass kêu gọi người dân:
“Xin đừng xem nhẹ cơn bão này. Nếu phải di chuyển, hãy vô cùng thận trọng.”
Thống đốc Gavin Newsom ban bố tình trạng khẩn cấp tại sáu hạt, gồm Los Angeles, Orange và San Diego. Cơ quan Khí tượng Quốc gia báo cáo 6–8 inch mưa tại San Diego tính đến chiều thứ Tư — và dự kiến còn tăng.
Tác động kinh tế cũng nặng nề. Sarah Bailey, hơn 20 năm sống tại Wrightwood, nói:
“Đây là trận lụt tệ nhất tôi từng chứng kiến.”
Bà điều hành các cabin cho thuê nghỉ dưỡng và cho biết buổi sáng của bà đầy ắp các cuộc gọi hủy phòng. Một số khách đã tới nơi thì không thể rời đi vì đường bị phong tỏa.
“Đây là cơn ác mộng kinh tế, vì Giáng Sinh và Năm Mới là hai tuần quan trọng nhất — người dân ở Wrightwood sống nhờ khoản thu này,” — Bailey, 33 tuổi.
Người vô gia cư – chịu thiệt nhiều nhất
Cơn mưa càng khoét sâu nỗi cùng cực đối với hàng nghìn người vô gia cư trong khu vực.
Tại Little Tokyo (Los Angeles), Matthew Alexander Consolato — rời khỏi nơi trú vì quá đông — đánh răng trong một trạm xe buýt, đúng ngày sinh nhật của mình:
“Kinh khủng lắm. Tôi không nghĩ nó tệ đến vậy.”
Cách đó không xa, tại Skid Row, Christavis Tillman nói:
“Tôi sẽ chui dưới gầm cầu và hy vọng vẫn khô ráo.”
Hiện tượng “atmospheric rivers” – và vết hằn khí hậu
Cơn bão đến từ chuỗi sông hơi ẩm trên khí quyển — luồng ẩm khổng lồ trên bầu trời — đang quét qua California. Biến đổi khí hậu được xác định là yếu tố khiến mưa bão và lũ lụt ngày càng thường xuyên.
Cơ quan Khí tượng Quốc gia hiếm khi ban bố cảnh báo “rủi ro cao” về mưa cực đoan — cấp độ mà trong 10 năm qua trùng với những trận lũ chết người và phá hủy nhất nước Mỹ.
Ariel Cohen — chuyên gia khí tượng — cảnh báo:
“Hệ thống bão kiểu này xuất hiện 5–10 năm một lần… Sẽ gần như chắc chắn xảy ra nhiều sạt lở, lũ lớn tại đô thị và dọc xa lộ — đó là lý do việc ra đường lúc này cực kỳ nguy hiểm.”
Lệnh sơ tán bắt buộc ở nhiều nơi
Các khu vực phải rời đi ngay gồm:
- Một số vùng tại hạt Orange, nơi năm ngoái xảy ra cháy rừng Airport fire
- Khu nhà di động RV tại hạt Ventura
- Một phần hạt Los Angeles — gồm Pacific Palisades
Tại Trabuco Canyon, dịch vụ bưu chính bị tạm dừng.
Lực lượng cảnh sát Los Angeles cho biết nhiều người không chịu rời đi vì Giáng Sinh. Cảnh sát trưởng Jim McDonnell nói họ đã đến 126 căn nhà tại vùng cháy Palisades:
“Phần lớn cảm ơn chúng tôi, nhưng vẫn ở lại. Tôi mong họ suy nghĩ lại.”
Trận mưa chỉ là khởi đầu
Đến tối thứ Tư, mưa đã giảm tại một số nơi. Trời nắng trở lại ở bãi biển Santa Monica, người dân bắt đầu ra ngoài — thậm chí có cậu bé xuống nước bơi.
Nhưng đây chỉ là làn sóng đầu tiên.
Theo Joe Sirard — khí tượng gia — mưa sẽ tăng trở lại đêm thứ Năm, có thể thêm vài inch.
Cơn bão là một phần của hệ thống lớn hơn đã quét qua Bắc và Trung California từ cuối tuần trước, và chuẩn bị trút tuyết dày xuống Sierra Nevada.
Ít nhất một người đã thiệt mạng tại Bắc California: một người đàn ông 74 tuổi tử vong khi lái xe vào đoạn đường ngập lụt ở Redding hôm Chủ nhật.
Kết
Nam California đang hứng chịu một trận bão “một thập kỷ có một” — và giữa lũ lụt, sơ tán, kinh tế đình trệ, hình ảnh đọng lại là người dân đứng trước ngã rẽ: ở lại – hay rời đi trước khi nước dâng.
