Hôm Chủ nhật, Tổng thống Donald Trump thông báo bổ nhiệm Thống đốc bang Louisiana Jeff Landry làm đặc phái viên của Hoa Kỳ tại Greenland — vùng lãnh thổ rộng lớn, có quyền tự trị cao của Đan Mạch mà ông Trump từng tuyên bố Mỹ “cần phải tiếp quản”.
“Jeff hiểu rõ tầm quan trọng sống còn của Greenland đối với an ninh quốc gia của chúng ta, và sẽ thúc đẩy mạnh mẽ lợi ích của đất nước vì sự an toàn, an ninh và sinh tồn của các đồng minh — và trên thực tế là của cả thế giới,” ông Trump nói khi công bố quyết định bổ nhiệm.
Trong những tháng đầu sau khi trở lại Tòa Bạch Ốc, ông Trump liên tục kêu gọi Hoa Kỳ thiết lập quyền tài phán đối với Greenland, và không loại trừ khả năng sử dụng vũ lực quân sự để giành quyền kiểm soát hòn đảo Bắc Cực giàu tài nguyên và có vị trí chiến lược này.
Vấn đề Greenland từng lắng xuống trên mặt báo trong vài tháng gần đây, nhưng đến tháng 8, giới chức Đan Mạch đã triệu tập đại sứ Mỹ sau khi xuất hiện các báo cáo cho rằng ít nhất ba người có liên hệ với ông Trump đã tiến hành các hoạt động gây ảnh hưởng bí mật tại Greenland.
Đầu năm nay, Phó Tổng thống JD Vance đã tới thăm một căn cứ quân sự hẻo lánh của Mỹ trên đảo và cáo buộc Đan Mạch đầu tư không đầy đủ cho khu vực này.
Ông Trump nhiều lần nhấn mạnh Greenland giữ vai trò then chốt đối với an ninh Hoa Kỳ và tiếp tục không loại trừ khả năng chiếm giữ hòn đảo bằng biện pháp quân sự, dù Đan Mạch là đồng minh NATO của Mỹ.
Ông Landry nhậm chức Thống đốc Louisiana vào tháng 1 năm 2024; nhiệm kỳ của ông dự kiến kết thúc vào tháng 1 năm 2028.
Trong một bài đăng trên nền tảng X hôm Chủ nhật, ông Landry gọi việc được bổ nhiệm là “vinh dự được phục vụ ngài trong vai trò tình nguyện, nhằm đưa Greenland trở thành một phần của Hoa Kỳ,” đồng thời nhấn mạnh rằng quyết định này “không ảnh hưởng gì tới cương vị Thống đốc bang Louisiana” của ông.
Đan Mạch — một đồng minh NATO của Hoa Kỳ — cùng với Greenland, đã nhiều lần khẳng định hòn đảo không phải để bán, đồng thời lên án các báo cáo cho rằng Mỹ thu thập thông tin tình báo tại đây. Nỗ lực của Washington nhằm giành quyền kiểm soát Greenland cũng vấp phải sự phản đối từ Nga và phần lớn các nước châu Âu.
Đại sứ quán Đan Mạch tại Washington chưa đưa ra phản hồi ngay trước yêu cầu bình luận về việc bổ nhiệm ông Landry.
Trước đó trong tháng này, Cơ quan Tình báo Quốc phòng Đan Mạch cho biết trong một báo cáo rằng Hoa Kỳ đang sử dụng sức mạnh kinh tế để “áp đặt ý chí” và đe dọa dùng vũ lực quân sự đối với cả đồng minh lẫn đối thủ.
Trong bản đánh giá thường niên, cơ quan này nhận định việc Washington gia tăng tính quyết đoán dưới thời chính quyền Trump diễn ra song song với nỗ lực của Trung Quốc và Nga nhằm làm suy giảm ảnh hưởng của phương Tây, đặc biệt là của Mỹ.
“Tầm quan trọng chiến lược của Bắc Cực đang gia tăng khi xung đột giữa Nga và phương Tây leo thang, và việc Hoa Kỳ ngày càng tập trung về mặt an ninh – chiến lược vào khu vực này sẽ tiếp tục thúc đẩy nhanh những diễn biến đó,” báo cáo nêu rõ.
Nguồn AP news
