-Khi tiếp Tổng thống Phi Luật Tân Ferdinand Marcos Jr. tại Tòa Bạch Ốc hôm 1/5/2023, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã tuyên bố bảo đảm sự yểm trợ “không gì lay chuyển” của Hoa Thịnh Ðốn với Manila, trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Trung Quốc.
Theo hãng tin AFP, hôm 1/5, Tổng thống Marcos Jr. và phu nhân đã được đón tiếp long trọng hơn một chút so với phần lớn các vị nguyên thủ quốc gia mà Tổng thống Hoa Kỳ tiếp ở Tòa Bạch Ốc.
Trước khi hội đàm song phương, hai vị Tổng thống đã phát biểu vài câu trước báo chí. Ông Joe Biden nhấn mạnh đến “cam kết không gì lay chuyển của Hoa Kỳ trong việc bảo vệ Phi Luật Tân, kể cả tại khu vực Biển Đông”, đồng thời ông hứa sẽ “hỗ trợ việc hiện đại hóa quân đội Phi Luật Tân”. Hoa Kỳ đặc biệt dự trù chuyển các phi cơ quân sự đến Phi Luật Tân và giúp Manila tăng cường đội máy bay chiến đấu.
Về phần Tổng thống Marcos Jr., ông cho rằng Phi Luật Tân ở trong một khu vực mà nay trở nên “phức tạp hơn” về mặt địa chính trị, cho nên Manila phải hướng về quốc gia duy nhất đã ký Hiệp ước phòng thủ chung với Phi Luật Tân, đó là Hoa Kỳ.
Tuy không nêu đích danh, nhưng rõ ràng cả hai Tổng thống Mỹ và Phi Luật Tân đều nghĩ đến Trung Quốc, trong bối cảnh căng thẳng trên Biển Đông gia tăng trong thời gian gần đây. Vụ mới nhất xảy ra hôm 23/4 vừa qua, khi các tàu của Trung Quốc và của Phi Luật Tân suýt nữa đã đụng nhau trên biển tại khu vực cách đảo Palawan của Phi Luật Tân khoảng 200 cây số.
Sau khi đắc cử Tổng thống, ông Ferdinand Marcos Jr. thi hành một chính sách ngoại giao theo hướng giữ quan hệ cân bằng giữa Phi Luật Tân với hai cường quốc Mỹ Trung. Trước khi đi thăm Hoa Kỳ, tháng 1 năm nay, ông đã đến Bắc Kinh với lời hứa Phi Luật Tân sẽ là “bạn với mọi người, không là kẻ thù của bất cứ ai”.
Nhưng Hoa Thịnh Ðốn hy vọng là với căng thẳng gia tăng ở Biển Đông, Manila sẽ nghiêng về phía Mỹ nhiều hơn. Quân đội của Hoa Kỳ và Phi Luật Tân vừa kết thúc đợt tập trận chung lớn nhất từ trước đến nay ở vùng Biển Đông. Manila cũng vừa cho phép quân đội Mỹ sử dụng thêm 4 căn cứ quân sự của Phi Luật Tân, trong đó có những căn cứ nằm không xa Đài Loan.
Theo thông tấn xã AFP, hôm 1/5, ông John Kirby, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia của Tòa Bạch Ốc, cho biết Hoa Kỳ bảo đảm việc sử dụng các căn cứ nói trên “sẽ có sự phối hợp và hợp tác hoàn toàn với chính quyền Phi Luật Tân”.
Nhật Báo Calitoday