FBI đã sa thải bốn đặc vụ từng tham gia nhóm điều tra Tổng thống Donald Trump do Công tố viên Đặc biệt Jack Smith lãnh đạo — nhưng một số quyết định đã bị đảo ngược ngay sau đó, năm nguồn tin thân cận tiết lộ với Reuters.

Đây là bước đi mới nhất trong loạt hành động nhân sự nhắm vào những nhân viên từng điều tra Trump hoặc các đồng minh của ông.

Tên các đặc vụ bị công khai sau khi Thượng viện tiết lộ trát đòi

Một trong những người bị sa thải, đặc vụ Jeremy Desor, trở thành tâm điểm chú ý trên mạng xã hội sau khi Thượng nghị sĩ Cộng hòa Charles Grassley, Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện, công bố hơn 1.000 trang trát đòi liên quan đến cuộc điều tra mang mật danh “Arctic Frost”, tập trung vào nỗ lực của Trump nhằm duy trì quyền lực sau khi thất bại trước Joe Biden trong cuộc bầu cử 2020.

Các tài liệu này không được bôi xóa tên của bất kỳ nhân viên FBI hoặc Bộ Tư pháp nào, khiến danh tính các đặc vụ bị lộ công khai.

Một đặc vụ khác, Jamie Garman, bị cho nghỉ hành chính vài tuần trước khi bị sa thải, sau khi hồ sơ cho thấy nhóm của Jack Smith từng thu thập dữ liệu “tolling” hạn chế từ điện thoại của tám thượng nghị sĩ Cộng hòa và một dân biểu quanh thời điểm vụ bạo loạn Điện Capitol ngày 6/1/2021.

Hai đặc vụ khác — Blaire Toleman và David Geist — cũng được thông báo bị sa thải hôm thứ Hai, nhưng sau đó được báo tin rằng quyết định đã bị hủy bỏ, theo bốn nguồn tin.

Toleman hiện làm việc tại văn phòng FBI ở Chicago, từng lãnh đạo đội điều tra tham nhũng công, trong khi Geist, trước đây là phó đặc vụ phụ trách tại văn phòng Washington, nay được điều sang đơn vị phản ứng nhanh trong các tình huống khẩn cấp như giải cứu con tin.

Hàng loạt vụ sa thải bị đảo ngược không rõ lý do

Theo hai nguồn tin khác, nhiều đặc vụ khác cũng bị sa thải trong cùng ngày rồi được phục hồi sau đó.
Reuters chưa thể xác định lý do khiến FBI thay đổi quyết định đột ngột, và cơ quan này từ chối bình luận.

Trong khi đó, Grassley tuyên bố với Reuters:

“Người dân có quyền biết tiền thuế của họ được chi thế nào, và nếu các đặc vụ sai phạm, họ phải chịu trách nhiệm. Minh bạch mang lại trách nhiệm giải trình.”

Tranh cãi quanh “theo dõi” nghị sĩ

Cuộc điều tra của Jack Smith bị các nghị sĩ Cộng hòa cáo buộc là “theo dõi” các nhà lập pháp, dù không có bằng chứng.
Luật sư của Smith đã gửi thư phản hồi, khẳng định những cáo buộc đó là “sai sự thật.”

Việc thu thập “dữ liệu tolling” chỉ bao gồm thời lượng và vị trí cuộc gọi, chứ không ghi nội dung — điều vẫn thường được thực hiện trong các cuộc điều tra hình sự.

Áp lực chính trị và kiện tụng trong nội bộ FBI

Từ tháng 1 đến nay, hàng chục nhân viên FBI, công tố viên và nhân viên hỗ trợ liên quan đến các vụ án của Jack Smith hoặc các cuộc điều tra liên quan vụ bạo loạn 6/1 đã bị sa thải khỏi Bộ Tư pháp.

Cựu Quyền Giám đốc FBI Brian Driscoll và cựu Giám đốc Văn phòng FBI Washington, người giám sát một số vụ việc này, đã khởi kiện Giám đốc FBI Kash Patel và Bộ Tư pháp, cáo buộc rằng Tòa Bạch Ốc đã gây áp lực buộc FBI sa thải những người từng điều tra các vụ liên quan đến Trump.

Tóm lại:
Việc sa thải – rồi phục chức – hàng loạt đặc vụ từng tham gia điều tra Trump cho thấy mức độ can thiệp chính trị sâu sắc vào nội bộ FBI dưới thời chính quyền Trump, và làm dấy lên lo ngại về sự độc lập của cơ quan thực thi pháp luật liên bang trong các vụ án có yếu tố chính trị.

Nguồn reuters

Tổng thống Donald Trump đã sa thải Joe Allen, quyền Tổng Thanh tra của Cơ quan Tài chính Nhà ở Liên bang (FHFA) – một động thái gây chú ý khi cơ quan này đang đóng vai trò trong việc điều tra các đối thủ chính trị của Trump, theo bốn nguồn tin thân cận tiết lộ với Reuters.

Việc Allen bị loại bỏ diễn ra giữa lúc Giám đốc FHFA Bill Pulte — người được Trump bổ nhiệm — công khai thể hiện sự ủng hộ chính quyền. Tính đến nay, chính quyền Trump đã sa thải hoặc thuyên chuyển gần hai chục thanh tra nội bộ của các cơ quan liên bang, đồng thời cắt ngân sách của nhóm giám sát độc lập chuyên theo dõi các văn phòng này.

Cơ quan quản lý nhà ở trở thành công cụ chính trị

Được thành lập sau khủng hoảng tài chính 2008, FHFA vốn là cơ quan ít gây chú ý. Nhưng từ khi Bill Pulte lên nắm quyền, cơ quan này đã mở đường dây nóng tố cáo gian lận thế chấp và công khai chuyển hồ sơ hình sự chống lại một loạt nhân vật bị xem là “đối thủ của Trump,” bao gồm Tổng Chưởng lý New York Letitia James, Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang Lisa Cook, và Thượng nghị sĩ Dân chủ bang California Adam Schiff.

Lindsey Halligan, quyền Biện lý Liên bang khu Đông Virginia — người được Trump chỉ định — đã khởi tố Letitia James, sau khi người tiền nhiệm từ chối vì “thiếu bằng chứng.”

Allen bị sa thải sau khi cung cấp tài liệu cho công tố viên

Theo bốn nguồn tin, Allen nhận quyết định sa thải trực tiếp từ Tòa Bạch Ốc sau khi ông gửi thông tin bắt buộc cho công tố viên liên bang, một số nguồn mô tả là “tài liệu có giá trị pháp lý.”
Ba người khác cho biết Allen cũng chuẩn bị gửi thư thông báo Quốc hội rằng FHFA không hợp tác với văn phòng tổng thanh tra — động thái có thể gây rắc rối cho Pulte.

Website của FHFA hiện hiển thị vị trí “Thanh tra nội bộ: để trống”, trong khi bản lưu cuối tháng 9 vẫn còn ghi tên Allen.

Phản ứng chính trị

Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren (Dân chủ – Massachusetts) yêu cầu làm rõ:

“Giám đốc Bill Pulte phải giải thích về việc này.”

Allen từng có 40 năm công tác tại Bộ Tư pháp Mỹ, giữ nhiều chức vụ từ công tố viên liên bang đến cố vấn cấp cao của Cục Rượu, Thuốc lá, Súng đạn và Chất nổ (ATF), trước khi gia nhập FHFA.

Bối cảnh rộng hơn

Letitia James — người từng giành án phạt 450 triệu USD chống lại Trump trong vụ gian lận tài chính năm ngoái — hiện đang đối mặt với cáo buộc gian lận ngân hàng sau khi Pulte đề nghị Bộ Tư pháp điều tra bà.
Luật sư của James yêu cầu hủy bỏ vụ án, cáo buộc rằng việc bổ nhiệm Halligan là trái luật và vụ truy tố này mang động cơ chính trị trả đũa.

Trong khi đó, Pulte tiếp tục gây sóng gió tại FHFA, tuyên bố vừa sa thải hàng chục nhân viên tại Fannie Mae — một trong những cơ quan tài chính nhà ở lớn nhất mà ông giám sát.

Tóm lại:
Việc sa thải Joe Allen phản ánh cuộc thanh trừng sâu rộng của chính quyền Trump đối với các cơ quan giám sát độc lập, biến một cơ quan kỹ thuật như FHFA thành đấu trường chính trị, nơi các thanh tra từng giữ vai trò bảo vệ liêm chính nay trở thành mục tiêu thanh trừng mới.

Nguồn reuters

Dân biểu Nancy Pelosi (D-California) đã gọi Tổng thống Donald Trump là “tai họa lớn nhất của nhân loại”” trong một cuộc phỏng vấn gần đây với Elex Michaelson của CNN.

“Ông ta là một sinh vật hèn hạ. “tai họa lớn nhất của nhân loại”,” Pelosi nói trong đoạn video được đăng trên X.

Toàn bộ cuộc phỏng vấn sẽ được phát trong chương trình “The Story Is with Elex Michaelson” của CNN vào nửa đêm (giờ miền Đông).

Pelosi tiếp tục chỉ trích gay gắt Tổng thống, cho rằng ông Trump “không tôn trọng Hiến pháp,” đã biến Tối cao Pháp viện thành một tòa án lạc hướng, “xóa bỏ vai trò của Hạ viện” — ám chỉ ảnh hưởng của Trump đối với Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (R-Louisiana) — và “làm lạnh bầu không khí tự do báo chí” trong nhiệm kỳ của mình.

Mối thù giữa Pelosi và Trump đã kéo dài nhiều năm. Năm ngoái, Trump từng lên mạng xã hội công kích bà sau khi bà gọi ông là “nguy hiểm” và “tà ác” vì những tuyên bố sai sự thật liên quan đến vụ bạo loạn ngày 6 tháng 1 năm 2021.

Cùng ngày, NBC News đưa tin nhiều đảng viên Dân chủ ở California và trong Hạ viện tin rằng Pelosi, 85 tuổi, sẽ không tái tranh cử. Tuy nhiên, Ian Krager, giám đốc truyền thông của bà, khẳng định trên X rằng Pelosi “hoàn toàn tập trung” vào dự luật tái phân chia khu vực bầu cử tại California, sẽ được đưa ra bỏ phiếu trong cuộc bầu cử ngày thứ Ba.

Khi được hỏi về kế hoạch năm 2026, Pelosi tránh trả lời, chỉ nói rằng ưu tiên của bà là “đảm bảo đảng Dân chủ giành lại Hạ viện để bảo vệ chúng ta khỏi nọc độc của chính quyền Trump.”

Đề xuất 50 (Proposition 50) — được Pelosi, Thống đốc Gavin Newsom, cựu Tổng thống Barack Obama và nhiều lãnh đạo Dân chủ ủng hộ — sẽ chuyển quyền kiểm soát việc tái phân chia khu vực bầu cử California từ ủy ban độc lập sang cơ quan lập pháp tiểu bang nếu được thông qua. Đây là phản ứng trước việc cơ quan lập pháp do Đảng Cộng hòa kiểm soát ở Texas tự ý vẽ lại bản đồ quốc hội giữa nhiệm kỳ.

Hiện nhiều ứng viên Dân chủ, gồm Thượng nghị sĩ tiểu bang Scott Wiener và Saikat Chakrabarti (cựu chánh văn phòng của Dân biểu Alexandria Ocasio-Cortez), đã tuyên bố ra tranh cử tại khu vực của Pelosi.

Dù vậy, nguyên Chủ tịch Hạ viện hai nhiệm kỳ khẳng định với CNN rằng nếu quyết định tiếp tục tranh cử nhiệm kỳ thứ 20, bà “hoàn toàn tin tưởng sẽ chiến thắng.”

“Điều đó không cần bàn cãi,” bà nói. “Không phải kiêu ngạo, mà là năng lực. “Tôi nắm rất rõ cử tri của mình.”

Nguồn The Hill

Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ hôm thứ Tư sẽ xem xét chính sách thuế quan toàn cầu của Tổng thống Donald Trump, một trong những sáng kiến kinh tế lớn nhất của ông – và có thể là phép thử lớn nhất cho giới hạn quyền lực hành pháp trong lĩnh vực thương mại quốc tế.
Trọng tâm vụ kiện là liệu Trump có thể viện dẫn “tình trạng khẩn cấp quốc gia” để biện minh cho việc áp thuế trên toàn thế giới hay không — một sự mở rộng quyền lực tổng thống chưa từng được thử nghiệm.
Một phán quyết từ 50 năm trước, thời Tổng thống Nixon, có thể đóng vai trò then chốt trong cách các thẩm phán lý giải quyền lực này.
Dưới đây là 5 điều đáng theo dõi trong phiên tranh luận.

1. Ảnh hưởng của tiền lệ Nixon
   Trump dựa vào Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) ban hành năm 1977, cho phép tổng thống “điều chỉnh” hoạt động nhập khẩu trong tình huống khẩn cấp.
   Các doanh nghiệp nhỏ và các tiểu bang do Đảng Dân chủ lãnh đạo lập luận rằng Quốc hội chưa bao giờ định nghĩa “điều chỉnh” là quyền áp thuế khi ban hành luật này.
   Tiền lệ duy nhất tương tự là năm 1971, khi Tổng thống Richard Nixon áp mức thuế 10% tạm thời, viện dẫn một điều khoản gần giống trong đạo luật tiền nhiệm Trading with the Enemy Act.
   Phán quyết sau đó trong vụ United States v. Yoshida International Inc. đã công nhận hành động của Nixon, và đây sẽ là cái tên được nhắc đến nhiều nhất tại phiên tòa.
   Luật sư của chính phủ, Tổng biện lý D. John Sauer, cho rằng Quốc hội đã biết đến vụ Yoshida khi tái thông qua ngôn ngữ tương tự trong IEEPA, nên việc hiểu “điều chỉnh” bao gồm “áp thuế” là hợp lý.
   Ngược lại, phía nguyên đơn khẳng định Yoshida vẫn giới hạn quyền lực tổng thống và không thể được dùng để biện minh cho quy mô thuế quan toàn cầu của Trump.
2. “Khẩn cấp” hay “vấn đề kéo dài”?
   Ngay cả khi IEEPA cho phép áp thuế, luật chỉ cho phép làm vậy trong tình trạng khẩn cấp quốc gia “bất thường và nghiêm trọng.”
   Trump viện dẫn hai tình huống: nạn buôn lậu fentanyl (để áp thuế Canada, Trung Quốc và Mexico) và thâm hụt thương mại – mà ông tuyên bố là “tình trạng khẩn cấp toàn cầu.”
   Bên nguyên cho rằng không tình huống nào đáp ứng tiêu chí “khẩn cấp.”
   Họ chỉ ra rằng trong sắc lệnh của Trump, cụm từ “thâm hụt thương mại dai dẳng” xuất hiện hàng chục lần — “dai dẳng” (persistent) là điều ngược lại với “bất thường.”
   Chính quyền Trump phản bác rằng thâm hụt hiện nay đã vượt ngưỡng nguy hiểm, đe dọa nền sản xuất Mỹ và khiến chuỗi cung ứng phụ thuộc đối thủ địa chính trị.
   Tổng biện lý Sauer còn lập luận rằng tòa án không nên xem xét bản chất của “tình trạng khẩn cấp,” vì “các thẩm phán không có năng lực thể chế để đánh giá các mối đe dọa đối ngoại.”
3. Học thuyết “Vấn đề lớn” (Major Questions Doctrine)
   Nếu Tối cao Pháp viện cho rằng ngôn ngữ của IEEPA không rõ ràng về việc trao quyền áp thuế, họ có thể bác bỏ chính sách của Trump theo học thuyết “Vấn đề lớn.”
   Học thuyết này từng được dùng để vô hiệu hóa các quyết định đơn phương của các tổng thống Dân chủ như Obama (về khí thải) hay Biden (xóa nợ sinh viên).
   Theo học thuyết này, mọi quy định có ảnh hưởng kinh tế–chính trị lớn phải có sự cho phép rõ ràng của Quốc hội.
   Các doanh nghiệp nhỏ kiện Trump cho rằng IEEPA không hề đề cập “tariff”, “duty” hay “tax”, nên không thể được hiểu là cho phép áp thuế toàn cầu.
   Một tòa phúc thẩm liên bang tháng 8 vừa qua đã phán rằng cách diễn giải của chính quyền Trump “vi phạm học thuyết Vấn đề lớn”, còn tòa thương mại quốc tế trước đó nhận định rằng việc trao quyền thuế quan vô hạn cho tổng thống là “vi hiến.”
4. Sức ảnh hưởng của các nhóm bên ngoài
   Tòa nhận được hơn 40 bản “amicus brief” (ý kiến bạn của tòa) từ các tổ chức, chuyên gia và nghị sĩ.
   Phần lớn ủng hộ bên nguyên, gồm các cựu Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Ben Bernanke và Janet Yellen, Phòng Thương mại Hoa Kỳ, nhiều doanh nghiệp nhỏ, viện nghiên cứu tự do, tổ chức của cựu Phó Tổng thống Mike Pence và hơn 200 nghị sĩ Quốc hội.
   Phe ủng hộ Trump chỉ có vài nhóm, như hai dân biểu Darrell Issa và Brian Mast, Trung tâm Pháp lý & Công lý Hoa Kỳ của Jay Sekulow, cùng Viện Chính sách America First.
   Thẩm phán Amy Coney Barrett từng thừa nhận trong sách Listening to the Law rằng các trợ lý pháp lý sẽ chọn lọc tài liệu hữu ích, bởi “nhiều bản chỉ bàn về chính sách, không phải luật.”
5. Trump không có mặt, nhưng vẫn là tâm điểm
   Trump mô tả đây là một trong những vụ kiện “quan trọng nhất trong lịch sử nước Mỹ.”
   Trên mạng Truth Social, ông viết:

“Nếu chúng ta thắng, nước Mỹ sẽ trở thành quốc gia giàu mạnh nhất thế giới, vượt xa mọi nước khác. Nếu thua, đất nước này có thể tụt xuống gần như mức của thế giới thứ ba.”

Ban đầu, Trump cân nhắc tham dự phiên điều trần — điều chưa từng có tiền lệ đối với một tổng thống đương nhiệm — nhưng cuối cùng ông chọn ở lại Miami, nói rằng không muốn “làm lu mờ tầm quan trọng của quyết định.”
Dù không xuất hiện, phiên tòa này vẫn là cuộc đối đầu trực diện giữa chính quyền Trump và Tối cao Pháp viện bảo thủ 6–3, trong đó ba thẩm phán do chính ông bổ nhiệm.
Từ đầu nhiệm kỳ hai, Trump đã thắng hầu hết các vụ kiện tại tòa tối cao, nhưng đây là lần đầu tiên tòa xem xét trực tiếp tính hợp hiến của một chính sách kinh tế chủ chốt trong chương trình nghị sự nhiệm kỳ hai của ông.

Nguồn The Hill

Hôm thứ Hai, các Thượng nghị sĩ Cộng hòa đã bác bỏ đề xuất của đảng Dân chủ nhằm khôi phục nguồn tài trợ cho chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP), sau khi quỹ của chương trình này cạn kiệt vào cuối tuần qua do chính phủ liên bang tiếp tục đóng cửa.
Thượng nghị sĩ Jeff Merkley (Dân chủ – Oregon) đã tìm cách thông qua một nghị quyết bằng hình thức đồng thuận tuyệt đối, cho phép Bộ Nông nghiệp tạm thời cấp lại khoản chi 8 tỷ USD để duy trì chương trình trong tháng 11. Tuy nhiên, nỗ lực này bị chặn bởi phe Cộng hòa, khi Thượng nghị sĩ John Barrasso (Lãnh đạo kỷ luật của phe đa số – Wyoming) phản đối.

“Đây không phải là lập pháp, mà là một chiêu trò chính trị của đảng Dân chủ,” Barrasso tuyên bố. “Nghị quyết họ đưa ra hoàn toàn trống rỗng, vô nghĩa.”

Ông lập luận rằng **“cách duy nhất và đơn giản nhất” để đảm bảo 42 triệu người Mỹ tiếp tục nhận được tem phiếu thực phẩm là “mở lại chính phủ.”

“Đảng Dân chủ biết rõ hành động của họ sẽ đe dọa đến trợ cấp thực phẩm. Họ hoàn toàn nhận thức được điều đó,” Barrasso nói thêm, nhắc lại rằng phe Dân chủ đã 13 lần bỏ phiếu chống lại dự luật chi tiêu tạm thời.
“Nếu thật sự muốn giúp các gia đình đang chật vật, họ nên ngừng cản trở nghị quyết duy trì ngân sách sạch sẽ.”

Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Merkley xuất hiện trước Thượng viện bên cạnh một tấm bảng xanh in dòng chữ lớn:
“Trump đang dùng thực phẩm làm vũ khí cho MAHA – Make America Hungry Again.”

“Hãy cùng nhau nói rằng ‘hãy tài trợ cho SNAP’ – không phải vài tuần hay vài tháng nữa, mà là ngay bây giờ – để các gia đình Mỹ có thể được hưởng lợi,” Merkley kêu gọi.

Động thái này diễn ra ngay sau khi chính quyền Trump tuyên bố sẽ tài trợ một phần cho SNAP bằng nguồn quỹ tạm thời trong Bộ Nông nghiệp, ước tính khoảng 5 tỷ USD, nhằm bù đắp phần nào khoản thiếu hụt trong tháng tới.
Nếu tình trạng bế tắc kéo dài, cuộc khủng hoảng tem phiếu thực phẩm có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hàng chục triệu người Mỹ có thu nhập thấp — và khiến đợt đóng cửa chính phủ hiện nay trở thành dài nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.

Nguồn The Hill