Tổng chưởng lý California Rob Bonta tuyên bố tiểu bang sẽ tham gia vụ kiện sau lệnh hành pháp của Tổng thống Trump nhằm chấm dứt quyền công dân theo nơi sinh.
Vụ kiện có sự tham gia của tổng chưởng lý của 17 tiểu bang khác và Luật sư thành phố San Francisco David Chiu, lập luận rằng lệnh này vi phạm Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Hoa Kỳ và Mục 1401 của Đạo luật Di trú và Quốc tịch.
“Sắc lệnh hành pháp của Tổng thống nhằm hủy bỏ quyền công dân theo nơi sinh là hoàn toàn vi hiến và thẳng thắn mà nói, là phản Mỹ”, Bonta cho biết trong một tuyên bố. “Chúng tôi đang yêu cầu tòa án ngay lập tức chặn lệnh này có hiệu lực và đảm bảo rằng quyền của trẻ em sinh ra tại Mỹ bị ảnh hưởng bởi lệnh này vẫn có hiệu lực trong khi vụ kiện đang diễn ra. Tổng thống đã vượt quá thẩm quyền của mình một dặm với lệnh này, và chúng tôi sẽ buộc ông phải chịu trách nhiệm”.
Sắc lệnh được ký vài giờ sau khi ông Trump nhậm chức , nhằm mục đích từ chối quyền công dân theo nơi sinh đối với con cái của những người nhập cư vào Hoa Kỳ bất hợp pháp hoặc bằng thị thực tạm thời.
Ông Bonta cho biết hôm thứ Ba rằng nếu lệnh này được duy trì, hàng chục nghìn trẻ em sinh ra tại Hoa Kỳ mỗi năm sẽ phải đối mặt với nguy cơ bị trục xuất, sẽ không đủ điều kiện hưởng nhiều chế độ phúc lợi liên bang và sẽ mất khả năng xin số An sinh Xã hội.
Chính phủ Hoa Kỳ từ lâu đã diễn giải Hiến pháp theo nghĩa những người sinh ra trên đất Mỹ là công dân ngay từ khi sinh ra, bất kể tình trạng nhập cư của cha mẹ họ.
Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp nêu rõ: “Tất cả những người sinh ra hoặc nhập tịch tại Hoa Kỳ và chịu sự quản lý của Hoa Kỳ đều là công dân của Hoa Kỳ và của Tiểu bang nơi họ cư trú”.
Trong một tuyên bố được đưa ra sau khi Trump ký lệnh, Bonta đã lưu ý đến vai trò của California trong việc tạo ra tiền lệ, trích dẫn một trường hợp do Wong Kim Ark, một người Mỹ gốc Hoa sinh ra tại San Francisco, người đã bị từ chối nhập cảnh trở lại Hoa Kỳ theo Đạo luật Loại trừ người Hoa, đưa ra.
Một quyết định mang tính bước ngoặt của Tòa án Tối cao Hoa Kỳ năm 1898 đã khẳng định quyền công dân của ông theo Điều khoản Công dân của Tu chính án thứ 14.
“Đây là lịch sử của California. Và chúng tôi sẵn sàng chiến đấu vì nó”, Bonta phát biểu hôm thứ Hai.
Trong một tuyên bố riêng, Chiu cho biết, “Là một người San Francisco sinh ra từ cha mẹ là người nhập cư, tôi quyết tâm đảm bảo rằng thế hệ người Mỹ tiếp theo sẽ không bị tước mất quyền hiến định này. Sắc lệnh hành pháp này sẽ gây tổn hại đáng kể đến các khu vực pháp lý địa phương như San Francisco, nơi sẽ mất đi nguồn tài trợ liên bang đáng kể nếu sắc lệnh này được duy trì. Nó sẽ gieo rắc sự nhầm lẫn về tình trạng pháp lý của nhiều công dân Mỹ mới sinh.”
Vụ kiện này được dự kiến sẽ là một trong nhiều cuộc chiến pháp lý giữa chính quyền mới và California. Là kẻ thù dai dẳng của các chính sách của Trump, tiểu bang này đã đệ đơn kiện hàng chục lần trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông với tư cách là tổng thống.
Người tiền nhiệm của Bonta, Xavier Becerra, đã kiện chính quyền Trump đầu tiên 122 lần.
Cùng với Bonta và Chiu, các tổng chưởng lý ở New Jersey, Massachusetts, Colorado, Connecticut, Delaware, Hawaii, Maine, Maryland, Michigan, Minnesota, Nevada, New Mexico, New York, North Carolina Rhode Island, Vermont và Wisconsin đã tham gia vụ kiện.
Ny (Theo CBS News)
