Cơ quan Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) vừa thông báo đã bắt giữ 11 công dân Iran vào cuối tuần qua vì nhập cư bất hợp pháp, trong số đó có những người có tiền án hình sự hoặc bị tình nghi có liên hệ với các tổ chức khủng bố. Các vụ bắt giữ diễn ra trong lúc máy bay chiến đấu Mỹ đang oanh kích các cơ sở hạt nhân tại Iran, theo xác nhận của giới chức liên bang hôm thứ Ba.
Ngoài ra, ICE cũng bắt giữ một công dân Mỹ bị cáo buộc che giấu một trong số các đối tượng Iran và đe dọa “bắn vào đầu nhân viên ICE”, theo thông cáo của Bộ An ninh Nội địa (DHS).
Trước khi Tổng thống Donald Trump ra lệnh tấn công các cơ sở hạt nhân Iran, Tehran đã cảnh báo sẽ phát động các vụ khủng bố nhằm vào Mỹ thông qua các “tế bào ngủ” (sleeper cells) trên lãnh thổ Hoa Kỳ, theo NBC News dẫn lời hai quan chức Mỹ và một người nắm rõ mối đe dọa này. Tuy nhiên, DHS cho biết không có bằng chứng cho thấy các cá nhân bị bắt giữ có liên quan trực tiếp đến âm mưu khủng bố, và Bộ trưởng DHS Kristi Noem cũng tuyên bố chưa phát hiện bất kỳ mối đe dọa đáng tin cậy nào đối với nước Mỹ.
Trường hợp người tị nạn bị bắt gây tranh cãi
Không liên quan trực tiếp đến 11 vụ bắt giữ trên, một luật sư nhập cư tại New York cho biết ICE đã bắt giữ một thân chủ người Iran của ông vào thứ Hai, dù người này không có tiền án và đã được cấp quy chế tị nạn từ tháng 8, sau khi nói với tòa rằng mình bị bức hại vì cải đạo sang Thiên Chúa giáo.
Luật sư Farzad Siman cho biết:
“Họ không đưa ra lý do gì khi bắt anh ấy. Nhưng thân chủ tôi nói rằng có những người Iran khác bị bắt cùng.” Người này – được gọi là “Ali” để bảo vệ gia đình tại Iran – nhập cảnh Mỹ từ biên giới Mexico ngày 1/7/2022 và ngay lập tức xin tị nạn vì lý do tôn giáo.
Thẩm phán di trú Richard Bailey ở Pennsylvania đã tuyên bố tại phiên điều trần rằng lời khai của Ali là “đáng tin cậy” và phù hợp với hồ sơ xin tị nạn cùng các tài liệu chứng minh khác. Tuy nhiên, chính phủ kháng cáo phán quyết, và trong thời gian chờ, Ali vẫn tuân thủ các quy định báo cáo định kỳ với ICE.
“Hôm qua Ali nhận được cuộc gọi yêu cầu đến một trung tâm ở Long Island. Khi đến nơi, anh ấy lập tức bị bắt giữ.” – luật sư Siman nói.
Bộ An ninh Nội địa chưa phản hồi yêu cầu bình luận liên quan đến trường hợp của Ali.
(AP) – Một quan chức Hoa Kỳ cho biết hôm thứ Ba, chính quyền Tổng thống Trump đã phê duyệt khoản viện trợ trị giá 30 triệu USD cho một tổ chức do Mỹ và Israel hậu thuẫn đang phân phát thực phẩm tại Dải Gaza – một hoạt động đang vấp phải chỉ trích từ nhiều tổ chức nhân đạo khác.
Đây là lần đầu tiên được biết đến việc chính phủ Mỹ tài trợ cho hoạt động cứu trợ của Tổ chức Nhân đạo Gaza (GHF) trong bối cảnh cuộc chiến Israel–Hamas đang diễn ra. Tổ chức này đã nộp đơn xin tài trợ từ Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) – một cơ quan đang bị giải thể và sắp được sáp nhập vào Bộ Ngoại giao như một phần trong kế hoạch cắt giảm viện trợ nước ngoài sâu rộng của chính quyền Trump.
Việc GHF xin tài trợ đánh dấu một xu hướng gây tranh cãi: các công ty tư nhân do cựu nhân viên tình báo và cựu binh Mỹ điều hành đang phân phát viện trợ tại những vùng xung đột ác liệt nhất thế giới, phối hợp cùng chính phủ các nước đang tham chiến.
Quan chức Mỹ, đề nghị giấu tên vì tính nhạy cảm của vấn đề ngoại giao, cho biết việc tài trợ trực tiếp cho GHF là nhằm “cung cấp viện trợ nhân đạo hiệu quả và dễ tiếp cận cho người dân Gaza.”
Thông báo trên được đưa ra trong bối cảnh bạo lực bùng phát tại nhiều khu vực gần các điểm phân phát thực phẩm mới của GHF kể từ khi chúng đi vào hoạt động hồi tháng trước. Trong tuyên bố chính thức, GHF bác bỏ thông tin của AP về việc có người bị giết gần các địa điểm của họ, và khẳng định đã phân phát khoảng 44 triệu suất ăn cho người Palestine cần giúp đỡ.
Tuy nhiên, theo lời kể của nhân chứng Palestine và các quan chức y tế địa phương, lực lượng Israel nhiều lần nổ súng vào đám đông đang tìm kiếm thực phẩm, khiến hàng trăm người thiệt mạng trong vài tuần gần đây. Quân đội Israel nói họ chỉ bắn cảnh cáo khi người dân “tiếp cận lực lượng một cách đáng nghi”.
Nhân chứng cho biết hôm thứ Ba, binh sĩ Israel đã nổ súng vào đám đông đang cố gắng tiếp cận một điểm phân phát thực phẩm của GHF ở phía nam Gaza, khiến ít nhất 19 người chết và 50 người bị thương, theo thông tin từ Bệnh viện Nasser và Bộ Y tế Gaza. Quân đội Israel chưa đưa ra bình luận nào về vụ việc.
Israel hiện đang muốn thay thế hệ thống phân phối do Liên Hợp Quốc và các tổ chức cứu trợ quốc tế điều phối, bằng GHF. Cả Israel và Hoa Kỳ đều cáo buộc Hamas đánh cắp viện trợ, dù không đưa ra bằng chứng. Trong khi đó, Liên Hợp Quốc, các tổ chức nhân đạo liên kết, và nhiều tổ chức cứu trợ hoạt động tại Gaza phủ nhận hoàn toàn việc có sự đánh cắp đáng kể từ phía Hamas.
Các tổ chức LHQ, chuyên gia nhân đạo và các nhóm cứu trợ quốc tế đã liên tục cảnh báo trong nhiều tháng qua rằng hơn 2 triệu người dân tại Gaza đang bên bờ vực nạn đói. Mặc dù Israel gần đây đã nới lỏng phong tỏa thực phẩm và hàng cứu trợ, nhưng Văn phòng Cứu trợ Nhân đạo Liên Hợp Quốc cho biết lượng hàng vào Gaza vẫn bị hạn chế nghiêm trọng, mô tả tình trạng hiện nay là “nhỏ giọt” so với nhu cầu cấp thiết.
AP từng đưa tin hôm thứ Bảy rằng GHF đã đề nghị chính quyền Trump cấp ngân sách để duy trì hoạt động, giữa làn sóng chỉ trích từ LHQ, các tổ chức nhân đạo và các chuyên gia. Họ cáo buộc tổ chức này phối hợp với các mục tiêu chính trị-quân sự của Israel trong cuộc chiến kéo dài 21 tháng với Hamas, vi phạm nguyên tắc trung lập của hoạt động cứu trợ nhân đạo.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Tammy Bruce hôm thứ Ba cho biết bà không có thông tin nào để cung cấp liên quan đến việc tài trợ cho GHF.
(KRON) — Vào tháng 6 này, các đặc vụ của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) đã thực hiện các vụ bắt giữ có mục tiêu tại nhà tù Elmwood Correctional Facility ở Milpitas và tòa án Hall of Justice ở San Jose, Văn phòng Cảnh sát trưởng Quận Santa Clara xác nhận.
Văn phòng cảnh sát trưởng viết vào thứ Ba rằng: “Trong vài tuần qua, chúng tôi đã quan sát thấy sự gia tăng sự hiện diện của các đặc vụ ICE tại các cơ sở của quận và Tòa án cấp cao”.
Tuần trước, các đặc vụ ICE đã đến sảnh công cộng của nhà tù Elmwood để bắt giữ một tù nhân dự kiến được thả khỏi nhà tù. Ba đặc vụ ICE mặc thường phục đã vào sảnh và cung cấp tên và ngày thả tù nhân.
Một phó cảnh sát phụ trách tại quầy lễ tân đã xác nhận thông tin, có thể truy cập công khai thông qua công cụ định vị tù nhân trực tuyến của cảnh sát trưởng, hồ sơ tòa án công khai và cơ sở dữ liệu liên bang. Ngay sau khi người đàn ông được thả khỏi nhà tù của quận, các đặc vụ ICE đã đưa anh ta vào nhà tù liên bang. Vợ anh ta đang đứng gần đó trong sảnh nhà tù, văn phòng cảnh sát trưởng cho biết.
Văn phòng Cảnh sát trưởng Quận Santa Clara cho biết họ không hỗ trợ bắt giữ, cũng không thông báo trước cho ICE về việc tù nhân được thả khỏi tù. “Có ít nhất bốn trường hợp ICE đã bắt giữ những cá nhân sau khi được thả khỏi nơi giam giữ”, SCCSO viết.
Các viên chức thực thi di trú liên bang cũng đã bắt giữ nhiều người khi họ có mặt tại tòa án Hall of Justice ở San Jose.
SCCSO viết: “Các đặc vụ liên bang cũng đã được nhìn thấy tại Văn phòng Thư ký tại Tòa án Công lý và đã bắt giữ những cá nhân bên ngoài tòa án khi họ đến hoặc rời khỏi phiên tòa”.
Máy tính bên trong văn phòng thư ký cho phép công chúng tra cứu thông tin chi tiết về các vụ án đang diễn ra. Các nhân viên ICE, cũng như bất kỳ thành viên nào của công chúng, đều được phép hợp pháp ở các khu vực công cộng của các cơ sở của quận mà không cần thông báo.
“Chúng tôi hiểu rằng những sự kiện này có thể gây ra đau khổ. Tuy nhiên, chúng tôi có nghĩa vụ pháp lý phải cung cấp quyền truy cập bình đẳng vào thông tin công khai — bất kể yêu cầu đến từ gia đình, bạn bè hay bất kỳ cơ quan thực thi pháp luật nào”, SCCSO viết.
SCCSO cũng làm rõ rằng họ tuân thủ các lệnh bắt giữ hợp lệ và lệnh của tòa án do thẩm phán ký.
Ngày 24/6/2025 – Một trợ lý thuộc Bộ phận Hiệu quả Chính phủ (DOGE), người được biết đến với biệt danh “Big Balls”, đã từ chức vào thứ Hai, ngay sau khi Elon Musk rời khỏi vai trò cố vấn Tòa Bạch Ốc.
Một quan chức Tòa Bạch Ốc am hiểu sự việc xác nhận với The Hill rằng Edward Coristine, người sử dụng bí danh lập trình “Big Balls”, đã chính thức rời khỏi vị trí.
Coristine, 19 tuổi, chỉ có bằng tốt nghiệp trung học, nhưng trong thời gian làm việc tại DOGE – một cơ quan kỹ thuật số mới thành lập – anh từng được tiếp cận các cuộc họp cấp cao liên quan đến Bộ Ngân khố, Bộ Thương mại và cả các hoạt động quân sự.
Theo WIRED, tài khoản Google Workspace của Coristine tại Cơ quan Quản trị Dịch vụ Tổng hợp (GSA) hiện đã bị vô hiệu hóa.
Đầu tháng này, Dân biểu Jared Moskowitz (Dân chủ – Florida) đã đùa trong một phiên điều trần tại Hạ viện khi đề cập đến những căng thẳng công khai giữa Trump và Musk:
“Giờ thì cuộc ly hôn quốc gia đang diễn ra… ai sẽ giành được ‘Big Balls’ đây?” – Moskowitz nói. “Tôi lo cho cậu ta. Bọn trẻ thường là người chịu thiệt khi bố mẹ chia tay.”
Tuy nhiên, Coristine không để lại bất kỳ dấu hiệu nào về kế hoạch tiếp theo của mình. Anh từng là sinh viên Đại học Northeastern nhưng nói với báo sinh viên rằng sẽ không quay lại học sau khi tham gia làm việc cùng Elon Musk tại DOGE.
Trước khi vào làm cho chính phủ, Coristine thành lập công ty Tesla.Sexy LLC năm 2021 và từng làm việc vài tháng tại Neuralink, một công ty khác của Musk, theo WIRED.
Tuy nhiên, theo Bloomberg, anh từng bị sa thải khỏi một kỳ thực tập tại Path Network do tiết lộ thông tin nhạy cảm cho đối thủ cạnh tranh.
Trong vài tháng gần đây, Coristine đã tham gia hỗ trợ DOGE trong các nỗ lực cắt giảm chi tiêu liên bang, xử lý gian lận và lạm dụng trong các dịch vụ chính phủ, và thậm chí tiếp cận được hệ thống trả lương quốc gia của Hoa Kỳ.
Ngày 25 tháng 6 (Reuters) – Các lãnh đạo Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) sẽ hội họp tại thành phố The Hague vào thứ Tư trong khuôn khổ một hội nghị thượng đỉnh được đánh giá là “phù hợp với phong cách” của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Trong khi đó, các đồng minh châu Âu kỳ vọng việc thông qua cam kết tăng mạnh chi tiêu quốc phòng sẽ giúp xóa tan những nghi ngờ lâu nay của Trump về vai trò và giá trị của liên minh quân sự này.
Tâm điểm của hội nghị lần này là việc thông qua một mục tiêu chi tiêu quốc phòng đầy tham vọng: 5% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) – cao hơn nhiều so với mức cam kết hiện tại là 2%. Đây là phản ứng trực tiếp trước sức ép của Trump, đồng thời cũng phản ánh mối lo ngại ngày càng lớn tại châu Âu về nguy cơ an ninh từ phía Nga kể từ sau cuộc xâm lược Ukraine năm 2022.
Tổng thư ký NATO Mark Rutte, người chủ trì hội nghị tại chính quê nhà của mình ở Hà Lan, hy vọng sự kiện sẽ không bị lu mờ bởi tình hình căng thẳng giữa Israel và Iran, đặc biệt là sau khi Mỹ tiến hành các cuộc không kích nhằm vào cơ sở hạt nhân Iran hồi cuối tuần.
Tổng thống Trump, người từng nhiều lần chỉ trích các thành viên NATO không chịu “chia sẻ gánh nặng”, tiếp tục làm dấy lên nghi vấn về cam kết của mình với liên minh. Trên đường tới hội nghị, ông từ chối đưa ra sự ủng hộ rõ ràng đối với Điều 5 – điều khoản phòng thủ tập thể cốt lõi của hiệp ước NATO – khi nói rằng “có nhiều định nghĩa khác nhau” cho điều khoản này.
Phát biểu trên chuyên cơ Air Force One, Trump nói:
“Tôi cam kết bảo vệ mạng sống. Tôi cam kết với sự sống và sự an toàn. Tôi sẽ cung cấp cho các bạn định nghĩa chính xác khi tôi đến nơi.”
Cam kết chi tiêu mới – được đặt ra để đạt được trong vòng 10 năm tới – sẽ thay thế chuẩn mực hiện tại và được đo lường theo cách khác biệt. Trong đó, 3,5% GDP sẽ được dành cho các hoạt động quốc phòng cốt lõi như duy trì lực lượng, mua sắm vũ khí, trong khi 1,5% GDP còn lại được phân bổ cho các lĩnh vực hỗ trợ an ninh như phòng vệ mạng, bảo vệ đường ống dẫn khí, và cải thiện cơ sở hạ tầng để phục vụ quân sự.
Tất cả các nước thành viên NATO đã ủng hộ tuyên bố chung về mục tiêu này – ngoại trừ Tây Ban Nha. Chính phủ Madrid khẳng định họ vẫn có thể thực hiện đầy đủ các cam kết quân sự với liên minh mà không cần chi đến mức cao như vậy, một quan điểm bị Tổng thư ký Rutte phản bác. Tuy nhiên, để bảo đảm hội nghị diễn ra suôn sẻ và tạo cơ hội cho Trump ghi điểm về mặt ngoại giao, Rutte đã đạt được một thỏa hiệp với Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez.
Thư khen riêng tư được công khai Một chi tiết đáng chú ý là vào hôm thứ Ba, Trump đã bất ngờ công bố một tin nhắn riêng từ Rutte, trong đó ông Rutte không ngần ngại ca ngợi tổng thống Mỹ và tán dương hành động quyết đoán của ông tại Iran:
“Ngài sẽ đạt được điều mà không một tổng thống Mỹ nào trong nhiều thập niên có thể làm được,” Rutte viết. “Châu Âu sẽ phải chi trả nhiều hơn – như lẽ ra họ nên làm – và đó sẽ là chiến thắng của ngài.”
Để chiều lòng Trump, hội nghị thượng đỉnh và tuyên bố cuối cùng đều được thiết kế ngắn gọn, tập trung tối đa vào cam kết tăng chi tiêu quốc phòng – yếu tố được coi là “ưu tiên số một” của Tổng thống Mỹ.
Tuyên bố chung dự kiến sẽ đề cập đến Nga như một mối đe dọa an ninh hiện hữu và tái khẳng định sự ủng hộ đối với Ukraine. Tuy nhiên, các nội dung liên quan đến xung đột Nga-Ukraine sẽ không được đào sâu, do Trump vẫn giữ thái độ hòa hoãn hơn với Moscow và ít thể hiện sự ủng hộ với Kyiv so với người tiền nhiệm Joe Biden.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy chỉ được mời tham dự bữa tối tiền hội nghị vào tối thứ Ba, thay vì tham dự phiên họp chính thức vào thứ Tư. Dù vậy, Trump cho biết có khả năng ông sẽ gặp riêng nhà lãnh đạo Ukraine bên lề hội nghị.
Trước đó, kế hoạch gặp mặt giữa Trump và Zelenskiy tại Canada trong khuôn khổ hội nghị G7 đã bị hủy bỏ do Trump rút lui sớm, viện dẫn lý do cần tập trung xử lý tình hình khẩn cấp tại Trung Đông.
Zelenskiy và các cố vấn của ông cho biết họ muốn thảo luận với Trump về việc mua thêm vũ khí từ Mỹ, bao gồm hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot, cũng như đề nghị Washington gia tăng trừng phạt đối với Moscow để gây sức ép lên điện Kremlin.
Trong khi đó, phía Nga đã lên tiếng chỉ trích NATO, cáo buộc khối này đang đẩy mạnh quân sự hóa và cố tình vẽ nên hình ảnh nước Nga như một “ác quỷ địa ngục” để biện minh cho việc gia tăng chi tiêu quốc phòng một cách ồ ạt.
( The Hill ) — Tuần tới, Dân biểu Haley Stevens (D-Mich.) sẽ đệ trình dự luật khiến việc Tổng thống Donald Trump triển khai lực lượng đang tại ngũ đến một tiểu bang hoặc vùng lãnh thổ mà không nhận được yêu cầu trực tiếp từ thống đốc tiểu bang hoặc vùng lãnh thổ đó là bất hợp pháp.
Đạo luật Ngăn chặn việc Trump lạm dụng quyền lực, được tiết lộ đầu tiên với The Hill, được đưa ra sau khi chính quyền Trump triển khai hàng trăm lính Thủy quân Lục chiến và hơn 2.000 lính Vệ binh Quốc gia California đến Los Angeles vào đầu tháng này trong bối cảnh bất ổn về chương trình nghị sự nhập cư của tổng thống.
“Tổng thống Trump đã thể hiện một mô hình đáng lo ngại về việc coi thường Hiến pháp và quy trình tố tụng hợp pháp. Tháng này, ông đã khiến lực lượng thực thi pháp luật địa phương khó thực hiện công việc của họ ở California hơn bằng cách triển khai quân đội của chúng ta một cách bất hợp pháp trên nước Mỹ — làm gia tăng thêm căng thẳng và bạo lực”, Stevens cho biết trong một tuyên bố.
“Chúng ta phải đứng lên chống lại sự hỗn loạn và phá hoại của Donald Trump, đó là lý do tại sao tôi giới thiệu luật này để hạn chế quyền lực của ông ta và đảm bảo rằng ông ta không thể triển khai quân đội trên nước Mỹ để đạt được lợi ích chính trị của mình. Chúng ta là một quốc gia của luật pháp và đã đến lúc Tổng thống bắt đầu tuân thủ chúng.”
Theo văn phòng của Stevens, luật này sẽ thêm ngôn ngữ này vào Đạo luật nổi loạn năm 1807 và chỉ áp dụng cho các nhiệm vụ liên quan đến biểu tình ôn hòa.
Trump phải đối mặt với phản ứng dữ dội từ đảng Dân chủ, bao gồm Thống đốc California Gavin Newsom về động thái triển khai quân tới Los Angeles.
Thống đốc California vẫn khẳng định động thái liên bang hóa quân đội mà không tham khảo ý kiến của tổng thống là bất hợp pháp và đã yêu cầu tòa án ra lệnh khẩn cấp để ngăn chặn việc triển khai này.
Thẩm phán Tòa án Quận Hoa Kỳ Charles Breyer, người được Clinton bổ nhiệm, ban đầu đã ra phán quyết có lợi cho California, nhưng lệnh khẩn cấp này đã bị Tòa phúc thẩm liên bang khu vực 9 hủy bỏ vào ngày 13 tháng 6. Sau đó, hội đồng gồm ba thẩm phán đã nhất trí gia hạn lệnh tạm dừng trong một phán quyết dài 38 trang chưa ký tên được công bố vào tối thứ Năm.
“Tuy nhiên, chúng tôi nhấn mạnh rằng quyết định của chúng tôi chỉ giải quyết những sự kiện trước mắt. Và mặc dù chúng tôi cho rằng Tổng thống có thể có thẩm quyền liên bang hóa Vệ binh Quốc gia, nhưng không có gì trong quyết định của chúng tôi đề cập đến bản chất của các hoạt động mà Vệ binh Quốc gia liên bang có thể tham gia”, hội đồng phúc thẩm viết.
Trump gọi phán quyết này là một “chiến thắng lớn” vào thứ Sáu, trong khi Newsom cho biết trong một bài đăng trên nền tảng xã hội X rằng “cuộc chiến không kết thúc ở đây”.
CALITODAY (24/6/2025):Hôm nay Thứ Ba 24/6, Tổng thống Trump đang trên đường đến hội nghị thượng đỉnh NATO, sau khi rời Tòa Bạch Ốc trong trạng thái tức giận vì cuộc giao tranh tiếp tục giữa Israel và Iran – chỉ một ngày sau khi ông công bố các điều khoản của một thỏa thuận ngừng bắn giữa hai bên đã do ông thu xếp thành công.
Trump chỉ trích Israel vì các cuộc không kích sau lệnh ngừng bắn do ông thu xếp.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã mạnh mẽ chỉ trích Israel vào hôm thứ Ba vì hành động quân sự sau khi đạt được thỏa thuận ngừng bắn, đồng thời cáo buộc cả Israel và Iran đã vi phạm thỏa thuận chỉ vài giờ sau khi ông công bố nó.
“Tôi không thích việc Israel đã tấn công ngay sau khi chúng tôi đạt được thỏa thuận. Họ không cần phải làm như vậy và tôi không hài lòng khi cuộc trả đũa lại mạnh đến thế,” Trump nói với các phóng viên hôm thứ Ba.
“Công bằng mà nói, Israel đã tấn công dữ dội, và giờ tôi nghe nói Israel lại tiếp tục vì họ cho rằng một quả rocket (của Iran) không rơi trúng mục tiêu nào đã là vi phạm. Đó không phải là điều chúng ta mong muốn,” ông nói thêm.
Bộ trưởng Quốc phòng Israel, ông Israel Katz, cho biết ông đã ra lệnh cho quân đội tiến hành các đợt không kích mới vào các mục tiêu ở Tehran để đáp trả điều ông gọi là các quả tên lửa do Iran phóng đi, vi phạm trắng trợn lệnh ngừng bắn.
Iran đã phủ nhận việc phóng bất kỳ tên lửa nào và cho biết các cuộc tấn công của Israel vẫn tiếp tục kéo dài thêm một tiếng rưỡi sau thời điểm lệnh ngừng bắn có hiệu lực.
Trước đó trong ngày, Trump đã công bố lệnh ngừng bắn trên mạng xã hội Truth Social với dòng chữ: “LỆNH NGỪNG BẮN HIỆN ĐÃ CÓ HIỆU LỰC. XIN ĐỪNG VI PHẠM NÓ!”
Tuy nhiên, sau đó cùng ngày, Trump nói với các phóng viên rằng Israel đã bắt đầu các đợt không kích gần như ngay lập tức sau khi đạt được thỏa thuận.
“Ngay khi chúng tôi công bố thỏa thuận, Israel đã xuất kích và thả một lượng bom lớn chưa từng thấy. Lượng bom lớn nhất mà chúng ta từng chứng kiến. Tôi không hài lòng với Israel,” ông nói.
Trump nói thêm rằng Iran và Israel đã chiến đấu “quá lâu và quá khốc liệt đến mức họ chẳng còn biết mình đang làm cái quái gì nữa.”
Khi được hỏi liệu ông có muốn thay đổi chế độ ở Iran hay không, Trump trả lời: “Không. Nếu có thì cũng là có, nhưng không, tôi không muốn vậy. Tôi muốn mọi thứ lắng dịu càng sớm càng tốt.”
“Thay đổi chế độ sẽ kéo theo hỗn loạn, và lý tưởng nhất là chúng ta không muốn chứng kiến quá nhiều hỗn loạn. Vậy nên chúng ta sẽ chờ xem mọi chuyện diễn ra thế nào.”
Những gì xảy ra tiếp theo trong cuộc xung đột gần hai tuần này sẽ rất có thể chiếm trọng tâm trong hàng loạt cuộc gặp song phương và các cuộc trao đổi không chính thức giữa Trump và các lãnh đạo thế giới thuộc khối NATO trong hội nghị kéo dài hai ngày tại Hà Lan.
Một chủ đề lớn khác sẽ là mức chi tiêu quốc phòng của các nước thành viên NATO, khi các lãnh đạo chuẩn bị ủng hộ mục tiêu tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP.
Điều này có liên quan đến cuộc chiến Nga–Ukraine, cùng với các chính sách thuế quan của Trump đối với các đối tác thương mại.
Xung đột Israel–Iran trở thành tâm điểm.
Trump dự kiến đến Hà Lan sau vài ngày bận rộn vụ chiến tranh Trung Đông. Ông rời Washington sáng thứ Ba trong tâm trạng giận dữ với cả Israel lẫn Iran vì các cuộc giao tranh tiếp tục xảy ra trong đêm Thứ Hai 23/6, bất chấp việc ông tuyên bố hai bên đã đồng ý với các điều khoản ngừng bắn.
Ông nói với báo giới: “Tôi nghĩ cả hai bên đều vi phạm. Tôi không chắc là họ cố ý, chỉ là họ không kiểm soát được người của mình.” “Điều tôi không thích là việc Israel tấn công sáng nay, và tôi sẽ xem liệu mình có thể ngăn chặn được điều đó hay không. Ngay sau khi rời khỏi các bạn, tôi sẽ bắt đầu hành động.”
Trước khi công bố thỏa thuận ngừng bắn, quân đội Mỹ đã tấn công ba cơ sở hạt nhân của Iran, sau đó Iran đáp trả bằng việc phóng tên lửa vào một căn cứ của Mỹ tại Qatar – tuy nhiên không gây thương vong.
Việc Mỹ can thiệp khiến nhiều người đặt câu hỏi, đặc biệt là từ chính những người ủng hộ Trump, do ông từng cam kết theo đuổi chính sách “Nước Mỹ trên hết” và tránh dính líu vào xung đột nước ngoài.
Lệnh ngừng bắn mong manh và các bước đi sắp tới liên quan đến tham vọng hạt nhân của Iran sẽ là chủ đề trọng điểm tại hội nghị NATO.
Trump và chi tiêu quốc phòng NATO.
Trump đã thúc đẩy mục tiêu yêu cầu tất cả thành viên NATO tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP (so với mục tiêu hiện tại là 2%), và chỉ trích các nước không “trả phần của mình”.
Hội nghị tại The Hague được xem là thời hạn chót để các nước cam kết mức chi tiêu mới. Mỹ cũng sẽ tăng từ 3% lên 5%. Năm 2024, 23 trên 32 nước thành viên đã đạt mức 2%.
Tuy nhiên, Tây Ban Nha được miễn trừ khỏi mục tiêu 5% và chỉ phải chi hơn 2%, theo thỏa thuận với Tổng thư ký NATO Mark Rutte – dù Trump từng tuyên bố “Tây Ban Nha cũng phải trả như mọi người khác”.
Trump từng tuyên bố Mỹ có thể sẽ không bảo vệ các đồng minh NATO nếu họ không đóng góp đủ – điều đi ngược với nguyên tắc cốt lõi của NATO rằng “một cuộc tấn công vào một nước là tấn công vào tất cả”.
Khi được hỏi về nghĩa vụ theo Điều 5 của NATO trên đường đến hội nghị, Trump đáp: “Tùy vào cách bạn định nghĩa. Có nhiều cách hiểu khác nhau về Điều 5.” “Tôi vẫn là bạn với họ. Tôi đã trở thành bạn với nhiều lãnh đạo, và tôi cam kết sẽ giúp đỡ họ.”
Trump nói thêm: “Tôi đã nói từ 7 năm trước – nếu bạn không trả, chúng tôi sẽ không bảo vệ. Nhờ đó mà họ đã đóng góp hàng trăm tỷ đô la.”
Lần duy nhất Điều 5 của NATO được kích hoạt là sau vụ tấn công ngày 11/9/2001 (gọi là 911). Trump lâu nay vẫn cho rằng NATO lợi dụng Mỹ và Mỹ gánh phần chi phí nhiều hơn các nước khác.
Ông chia sẻ một tin nhắn từ Rutte, trong đó tổng thư ký NATO nói: “Donald, ông đã đưa chúng tôi đến một thời điểm rất quan trọng cho cả Mỹ, châu Âu và thế giới. Ông đã đạt được điều mà không tổng thống Mỹ nào làm được trong hàng thập kỷ.”
NATO xác nhận cuộc trao đổi và ông Rutte cho biết ông không ngại việc Trump công khai tin nhắn.
Chiến tranh Nga–Ukraine
Ông Rutte nhấn mạnh NATO phải tiếp tục hỗ trợ Ukraine một cách kiên định: “Chúng ta phải tiếp tục bảo đảm Ukraine có đủ năng lực để tự vệ hôm nay và răn đe trong tương lai. Sự ủng hộ của chúng ta là vững chắc và sẽ tiếp tục.”
Đây là vấn đề khó xử với Trump, người từng tuyên bố sẽ kết thúc chiến tranh trong 24 giờ sau khi nhậm chức – nhưng đến nay chưa đạt được tiến triển rõ ràng.
Trump dự kiến sẽ gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại hội nghị.
Nga đã từ chối đề xuất ngừng bắn 30 ngày từ Mỹ, và Trump ngày càng bày tỏ sự khó chịu với Tổng thống Nga Vladimir Putin, đồng thời cũng trách Ukraine vì không chịu đạt được thỏa thuận hòa bình.
Trong khi đó, Nga lên án các cuộc tấn công của Mỹ vào cơ sở hạt nhân Iran và tuyên bố ủng hộ Iran. Ngoại trưởng Nga nói với người đồng cấp Iran rằng: “Chúng tôi đang nỗ lực để hỗ trợ nhân dân Iran.” Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố: “Đây là hành động xâm lược vô cớ, không có cơ sở hay lý do nào chính đáng.”
Trump cũng chỉ trích cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev sau khi ông này ám chỉ rằng các đồng minh của Iran có thể cung cấp đầu đạn hạt nhân cho Tehran. Trump khoe rằng Mỹ có kho vũ khí hạt nhân vượt trội.
Đàm phán thương mại
Lệnh tạm dừng thuế quan “đối ứng” trong 90 ngày của Trump sẽ hết hạn vào ngày 8/7. Cho đến nay, chỉ mới có các thỏa thuận được công bố với Trung Quốc và Vương quốc Anh.
Các đối tác thương mại lớn như Canada, Pháp và Ý sẽ có mặt tại hội nghị NATO và mong muốn đàm phán với Mỹ. Mục tiêu ban đầu của chính quyền Trump là ký 90 thỏa thuận trong 90 ngày – nhưng chưa có nhiều tiến triển rõ ràng ngoài các cuộc đàm phán gần hoàn tất với Ấn Độ, Nhật Bản và Việt Nam.
Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, người ở lại hội nghị G7 sau khi Trump rời sớm, gợi ý rằng có thể gia hạn thời hạn 8/7 để đạt được các thỏa thuận.
Tại G7, Trump và Thủ tướng Anh Keir Starmer đã công bố thỏa thuận thương mại song phương, vốn được đàm phán trước khi Trump áp thuế.
Trump nói rằng ông kỳ vọng sẽ còn nhiều thỏa thuận thương mại khác nữa – tuy nhiên chính quyền vẫn chưa thông báo bất kỳ tiến triển cụ thể nào.
Kết quả dội bom của Trump xuống 3 căn cứ hạt nhân của Iran ra sao?
Donald Trump đã tìm kiếm một giải pháp đơn giản – dù đầy bạo lực – để ngăn chặn tham vọng hạt nhân của Iran khi ông ra lệnh không kích 3 cơ sở hạt nhân quan trọng của Iran vào lúc 12:30AM sáng Chủ Nhật 22/6 theo giờ Iran.
Nhưng khi khói bụi lắng xuống tại ba cơ sở ngầm bị tấn công bởi máy bay tàng hình B-2 và tên lửa hành trình cuối tuần qua, các chuyên gia cho rằng kết quả có thể sẽ khiến Iran tiến gần hơn đến việc sở hữu bom hạt nhân, và làm tăng nguy cơ Mỹ bị cuốn sâu hơn vào cuộc xung đột.
“Về mặt kỹ thuật, có thể Iran đang cách xa mục tiêu hơn một chút, nhưng về mặt chính trị, nó lại trở nên cận kề hơn rất nhiều,” – Tiến sĩ Jeffrey Lewis, Giám đốc Chương trình Ngăn chặn Phổ biến Vũ khí Đông Á tại Viện Middlebury, và cựu thành viên Hội đồng Cố vấn An ninh Quốc tế của Bộ Ngoại giao Mỹ nhận định như thế.
“Iran đã chỉ còn cách vài tháng để chế tạo vũ khí hạt nhân kể từ khoảng năm 2007. Điều khiến họ chưa làm điều đó không phải là khả năng kỹ thuật mà là ý chí chính trị. Và bất kỳ tổn thất nào về kỹ thuật cũng bị vượt qua bởi ý chí chính trị gia tăng,” ông nói với The Independent.
Donald Trump tự hào mô tả các cuộc tấn công vào Fordow, Natanz và Esfahan là một “thành công quân sự ngoạn mục” trong bài phát biểu ngắn từ Tòa Bạch Ốc vào tối thứ Bảy, nói rằng các cơ sở này đã bị “phá hủy hoàn toàn”.
Tuy nhiên, ông Lewis cho biết điểm nhấn trong đợt không kích – tấn công cơ sở hạt nhân Fordow nằm sâu dưới lòng núi đá bằng bom xuyên phá GBU-57 nặng 30.000 pound – lại có hiệu quả hạn chế vì Iran đã kịp sơ tán Uranium và di dời thiết bị trước khi bị tấn công.
“Tôi hiểu rằng Fordow có ý nghĩa biểu tượng, nhưng nó không phải là cơ sở ngầm duy nhất liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran. Và với thời gian Mỹ cần để chuẩn bị tấn công, không chắc lúc bị đánh thì nó còn quan trọng nhất,” ông nói thêm.
Một trong những mục tiêu chính của cuộc tấn công là phá hủy khả năng làm giàu uranium của Iran. Nhưng trong nhiều năm qua, nước này đã tích lũy khoảng 400 kg uranium làm giàu ở mức cao — đủ để chế tạo khoảng 10 đầu đạn hạt nhân nếu được làm giàu từ mức 60% hiện tại lên mức 90% cần thiết để chế tạo vũ khí.
Sau cuộc không kích, ông Rafael Grossi – Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) – cho biết cơ quan của ông đang tìm cách tiếp cận để “kiểm kê” lượng uranium làm giàu cao của Iran hiện nằm ở đâu.
Phó Tổng thống JD Vance thừa nhận hôm Chủ nhật rằng số uranium này vẫn đang trong tay Iran và hiện chưa rõ nó đang ở đâu.
“Chúng tôi sẽ nỗ lực trong những tuần tới để tìm giải pháp với lượng nhiên liệu đó, và đó sẽ là một trong những điều mà chúng tôi sẽ thảo luận với Iran,” ông nói.
Nhưng mong muốn đàm phán với Iran của ông Vance sẽ trở nên khó khăn hơn nhiều sau vụ tấn công, theo bà Kelsey Davenport, Giám đốc Chính sách Ngăn chặn Phổ biến Vũ khí tại Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí.
“Cuộc tấn công cuối tuần này sẽ khiến Iran có động lực chính trị lớn hơn để theo đuổi vũ khí hạt nhân, và các phe ủng hộ lập luận rằng vũ khí hạt nhân là cần thiết để răn đe đã mạnh lên rất nhiều,” bà nói với The Independent.
“Quyết định tấn công khi đàm phán chưa kết thúc đã phá hủy uy tín của Mỹ, và sẽ đặt ra câu hỏi nghiêm trọng về việc liệu Mỹ có còn được tin tưởng trong các cuộc đàm phán trong tương lai không.”
Đây cũng không phải là lần đầu tiên Iran bị ông Trump “phản bội” khi đang cố gắng đạt được một thỏa thuận về chương trình hạt nhân.
Năm 2018, ông Trump rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân đạt được dưới thời cựu Tổng thống Obama – thỏa thuận đã làm giảm mạnh lượng uranium làm giàu của Iran. Đáp lại, Iran đã tăng cường làm giàu uranium, loại bỏ các thiết bị giám sát và bắt đầu tích trữ trở lại.
Chính điều đó đã dẫn tới cuộc không kích của Israel đầu tháng này.
“Hoa Kỳ đang ở thế tiến thoái lưỡng nan,” bà Davenport nói. “Nếu mục tiêu của Mỹ là ngăn chặn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân, thì giải pháp ngoại giao giờ đây sẽ rất khó khăn, không chỉ về mặt chính trị do mất uy tín, mà cả về mặt kỹ thuật – vì chúng ta có thể sẽ không bao giờ biết liệu toàn bộ uranium làm giàu của Iran có còn được kiểm soát không.”
“Chúng ta cũng có thể không bao giờ biết toàn bộ số máy ly tâm của họ còn tồn tại hay không.”
Ảnh vệ tinh chụp các tòa nhà tại Trung tâm Công nghệ Hạt nhân Isfahan vào ngày 16/6 và sau cuộc không kích ngày 21/6 cho thấy sự tàn phá rõ rệt.
“Bất kỳ thỏa thuận ngoại giao nào trong tương lai sẽ phải khác hoàn toàn với những gì Mỹ từng cố gắng đàm phán trước đây – nếu cơ hội đàm phán còn tồn tại,” bà nói.
Cũng có những lo ngại rằng chương trình hạt nhân của Iran, hoặc những gì còn lại, sẽ được di dời xuống lòng đất. Điều đó có thể bắt đầu với lượng uranium làm giàu hiện chưa rõ tung tích.
“Nếu lượng đó vẫn còn nguyên vẹn và Iran giữ được, họ có thể dùng nó để làm giàu thêm trong một cơ sở bí mật, và tạo ra đủ vật liệu cho nhiều vũ khí hạt nhân chỉ trong vài tháng,” – ông Nicholas Miller, Phó giáo sư Chính phủ tại Đại học Dartmouth, chuyên gia về phổ biến hạt nhân, nhận định.
“Nếu họ nghĩ rằng có thể thành công, thì các lãnh đạo Iran có thể cho rằng phát triển vũ khí hạt nhân là cách bảo hiểm tốt nhất chống lại âm mưu thay đổi chế độ từ bên ngoài,” ông nói thêm.
Miller cho rằng các cuộc tấn công đã khiến “nguy cơ Mỹ bị cuốn sâu vào xung đột” gia tăng.
“Tùy vào mức độ và cách thức Iran trả đũa, ông Trump có thể cảm thấy cần phải đáp trả. Israel cũng có thể thuyết phục chính quyền Trump hỗ trợ phá hủy phần còn lại của chương trình hạt nhân Iran,” ông nói.
Davenport cũng cảnh báo rằng vấn đề này có thể không được giải quyết dứt điểm, và điều đó có thể đồng nghĩa với một cam kết lâu dài hơn những gì ông Trump mong muốn.
“Nguy cơ là nếu Mỹ muốn ngăn chặn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân trong tương lai, nước này có thể sẽ phải tấn công Iran hết lần này đến lần khác. Bởi vì Iran sẽ giữ lại kiến thức đó, và nguy cơ Iran sở hữu vũ khí hạt nhân không thể bị xóa bỏ hoàn toàn.”
“Nếu Mỹ mở rộng mục tiêu và tìm cách lật đổ chế độ Iran, điều đó sẽ gây bất ổn nghiêm trọng trong khu vực – và không phải là một chiến lược hiệu quả để ngăn chặn phổ biến hạt nhân về lâu dài,” bà kết luận.
Nga sẵn sàng hỗ trợ Iran:
Nga sẵn sàng hỗ trợ Iran trong cuộc xung đột đang diễn ra ở Trung Đông, ngày Thứ Hai hôm qua, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi đã gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin, để trao đổi quan điểm sau đợt leo thang căng thẳng nghiêm trọng do Mỹ tấn công 3 cơ sở hạt nhân của Iran.
Trên thực tế, phía Iran sẽ có thể thông báo cho Nga về các đề xuất hỗ trợ cần thiết cũng như cái nhìn của Iran về tình hình hiện tại.
Những phát biểu trên được đưa ra sau khi Tổng thống Trump tuyên bố vào tối thứ Bảy rằng các lực lượng Mỹ đã ném bom ba cơ sở hạt nhân của Iran tại Natanz, Isfahan và Fordow rất thành công tốt đẹp.
Các vụ ném bom này đã khiến Mỹ trở thành mục tiêu trực tiếp của Iran trong các cuộc trả đũa và biến Washington thành một bên tham chiến tích cực trong cuộc chiến ở Trung Đông vốn được khơi mào bởi các cuộc không kích của Israel nhằm vào Iran kể từ hôm 13 tháng 6.
Trump không phải là một chính trị gia, càng không phải là một nhà chiến lược; Trump chỉ là một người kinh doanh gặp thời và hiếu thắng, chuyên quyền độc đoán nên quyết định của Trump trong cuộc dội bom tấn công vào Iran sẽ là một mối đại hoa tiềm ẩn kéo dài cho nước Mỹ trong những ngày tới vì chủ thuyết “Nước Mỹ trên hết” và chính sách áp thuế toàn cầu đã khiến Mỹ đơn độc một mình, trong khi Iran có Nga, Trung Quốc, Bắc Hàn, Cuba, Yemen, Lybia, Syria và các nước Hồi giáo cực đoan cùng hợp sức chống Mỹ!
( The Hill ) – Tổng thống Trump hôm thứ Hai đã chỉ trích giới truyền thông khi các nhà báo đưa tin về sự không chắc chắn xung quanh mức độ phá hủy tại các cơ sở hạt nhân của Iran bị Hoa Kỳ tấn công vào cuối tuần.
Trump đã chỉ trích các phóng viên và giám đốc điều hành tại CNN, ABC News và NBC News sau các cuộc tấn công của Hoa Kỳ . Nhiều hãng tin đã đưa tin về thiệt hại đối với các cơ sở của Iran và câu hỏi liệu các địa điểm này có bị phá hủy hoàn toàn hay không, như tổng thống đã nói trước đó.
“Các địa điểm mà chúng tôi tấn công ở Iran đã bị phá hủy hoàn toàn, và mọi người đều biết điều đó. Chỉ có Tin tức giả mới nói bất cứ điều gì khác để cố gắng hạ thấp, càng nhiều càng tốt — Và thậm chí họ còn nói rằng chúng đã bị ‘phá hủy khá nhiều!’” Trump đã đăng.
“Những kẻ đê tiện trong giới truyền thông không bao giờ dừng lại, và đó là lý do tại sao lượng người xem của họ đang ở mức THẤP NHẤT MỌI THỜI ĐẠI — KHÔNG CÓ ĐỘ TIN CẬY!” ông nói thêm.
Bài đăng của Trump được đưa ra trong cuộc họp tại Phòng Tình hình với các thành viên trong nhóm an ninh quốc gia sau khi Iran bắn tên lửa vào một căn cứ của Hoa Kỳ ở Qatar.
Hoa Kỳ đã tấn công ba cơ sở hạt nhân của Iran vào thứ Bảy: Fordow, Natanz và Isfahan. Trump mô tả các mục tiêu trong bài phát biểu trước toàn quốc là “hoàn toàn và toàn diện bị xóa sổ”, điều mà ông nhắc lại trong một bài đăng trên mạng xã hội vào cuối Chủ Nhật.
Nhưng các chuyên gia thừa nhận sẽ mất thời gian để xác định mức độ thiệt hại do các cuộc không kích của Hoa Kỳ gây ra, và một số báo cáo nêu ra khả năng Iran đã di chuyển một số uranium làm giàu của mình ra khỏi những địa điểm đó trước khi tấn công.
“Thiệt hại cuối cùng của trận chiến sẽ mất một thời gian, nhưng đánh giá thiệt hại ban đầu cho thấy cả ba địa điểm đều chịu thiệt hại và sự phá hủy cực kỳ nghiêm trọng”, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Tướng Dan Caine cho biết hôm Chủ Nhật.
Tờ New York Times đưa tin có bằng chứng cho thấy Iran đã di chuyển thiết bị và uranium khỏi địa điểm Fordow trong những ngày gần đây, trích dẫn lời của hai quan chức Israel. Tờ Times cũng trích dẫn tin nhắn văn bản từ người đứng đầu Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế cho biết Iran đã di chuyển kho dự trữ uranium của mình.
