(AP) – Một quan chức Hoa Kỳ cho biết hôm thứ Ba, chính quyền Tổng thống Trump đã phê duyệt khoản viện trợ trị giá 30 triệu USD cho một tổ chức do Mỹ và Israel hậu thuẫn đang phân phát thực phẩm tại Dải Gaza – một hoạt động đang vấp phải chỉ trích từ nhiều tổ chức nhân đạo khác.
Đây là lần đầu tiên được biết đến việc chính phủ Mỹ tài trợ cho hoạt động cứu trợ của Tổ chức Nhân đạo Gaza (GHF) trong bối cảnh cuộc chiến Israel–Hamas đang diễn ra. Tổ chức này đã nộp đơn xin tài trợ từ Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) – một cơ quan đang bị giải thể và sắp được sáp nhập vào Bộ Ngoại giao như một phần trong kế hoạch cắt giảm viện trợ nước ngoài sâu rộng của chính quyền Trump.
Việc GHF xin tài trợ đánh dấu một xu hướng gây tranh cãi: các công ty tư nhân do cựu nhân viên tình báo và cựu binh Mỹ điều hành đang phân phát viện trợ tại những vùng xung đột ác liệt nhất thế giới, phối hợp cùng chính phủ các nước đang tham chiến.
Quan chức Mỹ, đề nghị giấu tên vì tính nhạy cảm của vấn đề ngoại giao, cho biết việc tài trợ trực tiếp cho GHF là nhằm “cung cấp viện trợ nhân đạo hiệu quả và dễ tiếp cận cho người dân Gaza.”
Thông báo trên được đưa ra trong bối cảnh bạo lực bùng phát tại nhiều khu vực gần các điểm phân phát thực phẩm mới của GHF kể từ khi chúng đi vào hoạt động hồi tháng trước. Trong tuyên bố chính thức, GHF bác bỏ thông tin của AP về việc có người bị giết gần các địa điểm của họ, và khẳng định đã phân phát khoảng 44 triệu suất ăn cho người Palestine cần giúp đỡ.
Tuy nhiên, theo lời kể của nhân chứng Palestine và các quan chức y tế địa phương, lực lượng Israel nhiều lần nổ súng vào đám đông đang tìm kiếm thực phẩm, khiến hàng trăm người thiệt mạng trong vài tuần gần đây. Quân đội Israel nói họ chỉ bắn cảnh cáo khi người dân “tiếp cận lực lượng một cách đáng nghi”.
Nhân chứng cho biết hôm thứ Ba, binh sĩ Israel đã nổ súng vào đám đông đang cố gắng tiếp cận một điểm phân phát thực phẩm của GHF ở phía nam Gaza, khiến ít nhất 19 người chết và 50 người bị thương, theo thông tin từ Bệnh viện Nasser và Bộ Y tế Gaza. Quân đội Israel chưa đưa ra bình luận nào về vụ việc.
Israel hiện đang muốn thay thế hệ thống phân phối do Liên Hợp Quốc và các tổ chức cứu trợ quốc tế điều phối, bằng GHF. Cả Israel và Hoa Kỳ đều cáo buộc Hamas đánh cắp viện trợ, dù không đưa ra bằng chứng. Trong khi đó, Liên Hợp Quốc, các tổ chức nhân đạo liên kết, và nhiều tổ chức cứu trợ hoạt động tại Gaza phủ nhận hoàn toàn việc có sự đánh cắp đáng kể từ phía Hamas.
Các tổ chức LHQ, chuyên gia nhân đạo và các nhóm cứu trợ quốc tế đã liên tục cảnh báo trong nhiều tháng qua rằng hơn 2 triệu người dân tại Gaza đang bên bờ vực nạn đói. Mặc dù Israel gần đây đã nới lỏng phong tỏa thực phẩm và hàng cứu trợ, nhưng Văn phòng Cứu trợ Nhân đạo Liên Hợp Quốc cho biết lượng hàng vào Gaza vẫn bị hạn chế nghiêm trọng, mô tả tình trạng hiện nay là “nhỏ giọt” so với nhu cầu cấp thiết.
AP từng đưa tin hôm thứ Bảy rằng GHF đã đề nghị chính quyền Trump cấp ngân sách để duy trì hoạt động, giữa làn sóng chỉ trích từ LHQ, các tổ chức nhân đạo và các chuyên gia. Họ cáo buộc tổ chức này phối hợp với các mục tiêu chính trị-quân sự của Israel trong cuộc chiến kéo dài 21 tháng với Hamas, vi phạm nguyên tắc trung lập của hoạt động cứu trợ nhân đạo.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Tammy Bruce hôm thứ Ba cho biết bà không có thông tin nào để cung cấp liên quan đến việc tài trợ cho GHF.
