Bộ Giáo dục Hoa Kỳ ngày thứ Tư thông báo sẽ bắt đầu tính lại lãi suất vay cho những người tham gia chương trình Saving on Valuable Education (SAVE) kể từ ngày 1 tháng 8.
Chương trình SAVE – được chính quyền Biden lập ra – đã bị Tòa phúc thẩm liên bang Khu vực 8 tuyên là bất hợp pháp. Kể từ sau phán quyết đó, hàng triệu người vay đã được tạm hoãn thanh toán và không bị tính lãi, với khả năng thời gian hoãn này có thể kéo dài đến mùa hè năm 2026 trước khi người vay buộc phải chuyển sang chương trình khác.
“Hàng triệu người đã ghi danh vào kế hoạch SAVE của chính quyền Biden dựa trên lời hứa hão về việc được xóa nợ và không phải trả đồng nào mỗi tháng, bất chấp việc nhiều tòa án liên bang đã tuyên bố những chính sách đó là bất hợp pháp. Chính quyền Biden thậm chí còn bịa ra cái gọi là ‘tạm hoãn do kiện tụng’ với lãi suất 0%, buộc người đóng thuế phải gánh khoản nợ và khiến người vay không biết phải trả nợ như thế nào cho đúng luật,” Bộ Giáo dục viết trong thông cáo báo chí.
Kế hoạch SAVE từng được nhiều người chọn vì cho phép một số người vay được trả mức $0 mỗi tháng.
Tuy người vay trong chương trình SAVE vẫn chưa phải thanh toán cho đến khi hết thời gian hoãn, nhưng từ ngày 1/8, lãi suất sẽ bắt đầu cộng dồn vào khoản nợ gốc.
Bộ Giáo dục đang kêu gọi những người vay theo SAVE sớm lựa chọn kế hoạch trả nợ mới trước khi thời gian hoãn kết thúc.
Trong đạo luật lớn mang tên “One Big Beautiful Bill”, Đảng Cộng hòa tại Quốc hội đã loại bỏ chương trình SAVE và các hình thức trả nợ linh hoạt khác, chỉ giữ lại hai phương án: Kế hoạch trả nợ tiêu chuẩn và Kế hoạch Hỗ trợ Trả nợ mới (Repayment Assistance Plan). Người vay sẽ phải chuyển sang một trong hai chương trình này trước năm 2028.
“Nhiều năm qua, chính quyền Biden đã dùng những lời hứa ‘xóa nợ’ để giành phiếu bầu, nhưng các tòa án liên bang đã nhiều lần phán quyết những hành động đó là trái luật. Quốc hội lập ra các chương trình vay này để đảm bảo người vay có trách nhiệm trả nợ – nhưng chính quyền Biden lại tìm cách bắt người đóng thuế trả thay,” Bộ trưởng Giáo dục Linda McMahon phát biểu.
“Ngay từ ngày đầu của chính quyền Trump, chúng tôi đã tập trung cải tổ hệ thống vay sinh viên, làm cho đơn giản hơn và minh bạch hơn để phục vụ người vay tốt hơn. Trong nỗ lực đó, Bộ Giáo dục kêu gọi tất cả những người đang trong chương trình SAVE nhanh chóng chuyển sang một kế hoạch hợp pháp, chẳng hạn như Kế hoạch trả nợ dựa trên thu nhập (Income-Based Repayment Plan). Những người ở lại với SAVE sẽ không được hưởng các quyền lợi về khoản vay và không được tính vào thời gian để đủ điều kiện xóa nợ theo luật của Quốc hội,” bà McMahon nhấn mạnh.
Tối thứ Tư, Tổng thống Donald Trump thông báo đã chọn Bộ trưởng Giao thông Sean Duffy đảm nhiệm vai trò quyền Giám đốc NASA sau khi ông bất ngờ rút lại đề cử ban đầu cho vị trí này.
“Sean đang làm một công việc TUYỆT VỜI trong việc quản lý các vấn đề giao thông của đất nước chúng ta, bao gồm cả việc xây dựng hệ thống kiểm soát không lưu hiện đại hàng đầu, đồng thời tái thiết các tuyến đường và cây cầu, giúp chúng trở nên hiệu quả và xinh đẹp trở lại,” ông Trump đăng trên mạng xã hội Truth Social. “Ông ấy sẽ là một nhà lãnh đạo xuất sắc cho Cơ quan Không gian ngày càng quan trọng của chúng ta, dù chỉ trong một thời gian ngắn.”
Hồi tháng Sáu, ông Trump đã bất ngờ rút lại đề cử doanh nhân công nghệ Jared Isaacman làm người đứng đầu NASA – chỉ vài ngày trước khi Thượng viện dự kiến thông qua quyết định bổ nhiệm.
Trong thông báo rút đề cử, ông Trump viện dẫn “các mối liên hệ trong quá khứ” của Isaacman – một ám chỉ rõ ràng đến việc ông này từng quyên góp cho Đảng Dân chủ.
Tuy nhiên, Isaacman cũng từng là đồng minh thân cận của CEO Tesla Elon Musk, người từng giữ vai trò cố vấn đặc biệt của chính phủ, nhưng đã rạn nứt quan hệ với ông Trump. Tổng thống cho biết: “Tôi thấy không phù hợp khi một người bạn thân thiết của Elon – lại hoạt động trong lĩnh vực không gian – được giao điều hành NASA, trong khi NASA đóng vai trò quá lớn trong đế chế kinh doanh của Elon.”
Việc bổ nhiệm này biến ông Duffy trở thành thành viên Nội các mới nhất kiêm nhiệm nhiều chức vụ cùng lúc. Trước đó, Ngoại trưởng Marco Rubio cũng đang tạm thời kiêm nhiệm vai trò Cố vấn An ninh Quốc gia.
Phản hồi trước thông báo của Tổng thống, ông Duffy đăng trên nền tảng X (trước đây là Twitter): “Vinh dự nhận nhiệm vụ này. Đã đến lúc tiếp quản không gian. Bắt đầu phóng thôi!”
Ngày 10 tháng 7 (Reuters) – Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio sẽ có cuộc gặp với Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov bên lề hội nghị các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN tổ chức tại Kuala Lumpur vào thứ Năm, một quan chức cao cấp Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết.
Đây sẽ là cuộc gặp trực tiếp lần thứ hai giữa ông Rubio và ông Lavrov, diễn ra trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump ngày càng tỏ ra thất vọng với Tổng thống Nga Vladimir Putin khi cuộc chiến ở Ukraine vẫn tiếp tục kéo dài.
Lần gặp đầu tiên giữa hai nhà ngoại giao cấp cao diễn ra tại Ả Rập Saudi vào tháng Hai vừa qua, trong khuôn khổ nỗ lực của chính quyền Trump nhằm tái thiết quan hệ song phương và thúc đẩy đàm phán chấm dứt chiến tranh.
Tổng thống Trump – người trở lại cầm quyền năm nay với cam kết sẽ chấm dứt nhanh cuộc chiến bùng nổ từ năm 2022 – đã áp dụng lập trường mềm mỏng hơn với Moskva, khác hẳn với sự ủng hộ mạnh mẽ dành cho Kyiv của người tiền nhiệm Joe Biden.
Tuy nhiên, vào thứ Ba, chỉ một ngày sau khi ông Trump phê chuẩn viện trợ vũ khí phòng thủ cho Ukraine, ông bất ngờ chỉ trích trực tiếp ông Putin, nói rằng những tuyên bố của Điện Kremlin về hòa bình là “vô nghĩa”.
Ông Trump cũng tuyên bố đang cân nhắc ủng hộ một dự luật áp đặt các biện pháp trừng phạt nặng nề đối với Nga, bao gồm thuế quan lên tới 500% đối với các quốc gia mua dầu, khí đốt, uranium và các mặt hàng xuất khẩu khác của Nga.
Khi được hỏi về lời chỉ trích của ông Trump đối với ông Putin, phát ngôn viên Điện Kremlin hôm thứ Tư nói rằng Moskva vẫn “bình tĩnh” trước những nhận xét đó và tiếp tục nỗ lực khắc phục mối quan hệ “đổ vỡ” với Hoa Kỳ.
Cùng ngày, tại hội nghị ở Rome với sự tham dự của các quốc gia ủng hộ Ukraine, đặc phái viên của Tổng thống Trump về Ukraine – ông Keith Kellogg – đã có cuộc gặp với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, mà phía Kyiv mô tả là một “cuộc trao đổi mang tính thực chất”.
Rạng sáng thứ Tư, Nga đã sử dụng số lượng kỷ lục 728 máy bay không người lái để tấn công Ukraine – một đợt tấn công mới nhất trong chuỗi các đợt không kích leo thang gần đây, kết hợp cả drone và tên lửa đạn đạo, đang khiến hệ thống phòng không Ukraine căng thẳng nghiêm trọng trong thời điểm nhạy cảm của cuộc chiến.
Trong chuyến công du châu Á đầu tiên kể từ khi nhậm chức, ông Rubio đến Kuala Lumpur để làm việc với Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và các quan chức cấp cao của chính phủ Malaysia.
Chuyến đi nằm trong khuôn khổ nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm tái định hướng chiến lược về khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, vượt ra khỏi các cuộc khủng hoảng ở Trung Đông và châu Âu – vốn đã chiếm phần lớn sự chú ý của chính quyền Trump. Ông Rubio hiện đang đảm nhiệm đồng thời hai vai trò: Ngoại trưởng và Cố vấn An ninh Quốc gia.
CALITODAY (09/7/2025): Tổng thống Donald Trump hôm thứ Tư 09/7 đã gửi thư thông báo áp thuế nhập khẩu đến 7 đối tác thương mại nhỏ của Mỹ, và cam kết sẽ công bố thêm mức thuế mới đối với các quốc gia khác trong cùng ngày.
Các quốc gia bị nhắm đến trong đợt này — bao gồm Philippines, Brunei, Moldova, Algeria, Libya, Iraq và Sri Lanka — đều không phải là các đối thủ công nghiệp lớn của Mỹ. Động thái này cho thấy một lần nữa Trump, người từng công khai bày tỏ sự yêu thích đối với từ “thuế quan”, vẫn tin rằng việc đánh thuế thương mại sẽ mang lại sự thịnh vượng cho nước Mỹ.
Nhưng bất ngờ, Donald Trump gởi thư cho chính phủ Bazil và đe dọa áp thuế 50% và đạt áp lực đòi tân Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva không được kết án cựu Tổng thống Brazil là Bolsonaro.
Trong bài đăng trên Truth Social của Trump, Donald Trump viết rằng “ông Lula đang tiến hành một “cuộc săn phù thủy cần phải chấm dứt NGAY LẬP TỨC!” liên quan đến các cáo buộc đối với cựu Tổng thống cánh hữu Jair Bolsonaro.”
Phần lớn các phân tích kinh tế cho rằng thuế quan sẽ làm trầm trọng thêm lạm phát và kìm hãm tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, Trump lại sử dụng các sắc thuế này như một công cụ để khẳng định quyền lực tài chính và ngoại giao của Mỹ đối với cả đối thủ lẫn đồng minh. Chính quyền của ông tuyên bố rằng các khoản thuế nhập khẩu này sẽ giúp giảm thâm hụt thương mại, bù đắp một phần chi phí cho các chính sách cắt giảm thuế vừa được ký hôm thứ Sáu, và thúc đẩy việc làm trong lĩnh vực sản xuất quay trở lại Mỹ.
Trong cuộc họp với các lãnh đạo châu Phi tại Tòa Bạch Ốc, Trump nhấn mạnh thương mại là công cụ ngoại giao. Ông nói: “Thương mại có vẻ là nền tảng để tôi giải quyết các tranh chấp giữa Ấn Độ và Pakistan, cũng như Kosovo và Serbia.”
“Nếu các anh đánh nhau, chúng tôi sẽ không thương mại nữa,” Trump nói. “Và có vẻ như cách đó đang khá hiệu quả.”
Vào thứ Hai, Trump đã áp mức thuế 35% đối với Serbia — một trong những ví dụ ông đưa ra về cách dùng thương mại để tạo hòa bình.
Trump nói rằng mức thuế trong các lá thư là dựa trên “lẽ thường” và thâm hụt thương mại. Ông cũng tiết lộ sẽ gửi thư cho Brazil vào thứ Tư hoặc thứ Năm. Riêng với các nước châu Phi đang họp với ông — như Liberia, Senegal, Gabon, Mauritania và Guinea-Bissau — ông nói: “Họ là bạn tôi bây giờ” nên không bị áp thuế.
Trump nói không có quốc gia nào phàn nàn về mức thuế nêu trong thư, mặc dù các mức đó tương tự như mức được công bố vào ngày 2 tháng 4 và đã khiến thị trường tài chính chao đảo. Chỉ số S&P 500 vẫn tăng nhẹ vào chiều thứ Tư.
“Chúng tôi chưa nhận được quá nhiều phàn nàn vì tôi giữ mức thuế ở con số rất thấp, rất bảo thủ,” ông nói.
Liên minh châu Âu (EU), một đối tác thương mại lớn và là đối tượng thường bị ông Trump chỉ trích, cho biết hôm thứ Ba rằng họ không mong nhận được thư từ Trump. Tuy nhiên, vào thứ Hai, Trump đã bắt đầu quá trình công bố thuế bằng cách áp thuế 25% đối với Nhật Bản và Hàn Quốc — hai đối tác thương mại lớn.
Theo thư của Trump, hàng nhập khẩu từ Libya, Iraq, Algeria và Sri Lanka sẽ bị đánh thuế 30%; từ Moldova và Brunei là 25%; và từ Philippines là 20%. Các mức thuế này sẽ có hiệu lực từ ngày 1 tháng 8.
Cục Thống kê Dân số Mỹ cho biết năm ngoái Mỹ có thâm hụt thương mại hàng hóa với các nước này như sau: Algeria 1,4 tỷ USD; Iraq 5,9 tỷ; Libya 900 triệu; Philippines 4,9 tỷ; Sri Lanka 2,6 tỷ; Brunei 111 triệu; và Moldova 85 triệu USD. Tổng cộng, thâm hụt với 7 quốc gia này chỉ là một phần rất nhỏ trong nền kinh tế Mỹ trị giá 30 nghìn tỷ USD.
Các bức thư được đăng trên Truth Social sau khi thời hạn đàm phán 90 ngày với mức thuế cơ bản 10% hết hạn. Trump cho các nước thời gian đến ngày 1 tháng 8 để đàm phán nhưng khẳng định sẽ không gia hạn.
Maros Sefcovic — Trưởng đoàn đàm phán thương mại của EU — nói với các nghị sĩ EU ở Strasbourg, Pháp, hôm thứ Tư rằng EU đã được miễn các mức thuế mới và việc kéo dài đàm phán đến ngày 1 tháng 8 sẽ giúp hai bên “có thêm thời gian đạt kết quả thỏa đáng.”
Hôm 2 tháng 4, Trump đề xuất mức thuế 20% đối với hàng hóa EU, sau đó dọa nâng lên 50% khi đàm phán không tiến triển như mong muốn, rồi lại hạ về mức cơ bản 10%. EU có 27 quốc gia thành viên, bao gồm Pháp, Đức, Ý và Tây Ban Nha.
Các thư áp thuế được Trump viết theo phong cách quyết liệt thường thấy. Ông gọi đây là lời “mời tham gia vào nền kinh tế phi thường của Hoa Kỳ,” đồng thời cho rằng thâm hụt thương mại là “mối đe dọa nghiêm trọng” đối với nền kinh tế và an ninh quốc gia Mỹ.
Tổng thống cũng đe dọa sẽ áp thêm thuế nếu các quốc gia trả đũa. Ông cho biết ông chọn gửi thư vì việc đàm phán trực tiếp quá phức tạp và mất thời gian.
Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba nói hạn chót 1 tháng 8 là cơ hội để kéo dài đàm phán, nhưng cảnh báo rằng các mức thuế sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến ngành công nghiệp và việc làm trong nước.
Bộ trưởng Thương mại Malaysia, Zafrul Aziz, hôm thứ Tư nói rằng nước ông sẽ không chấp nhận toàn bộ yêu cầu từ Mỹ sau khi nhận thư áp thuế 25%. Ông cho biết phía Mỹ yêu cầu thay đổi về đấu thầu chính phủ, tiêu chuẩn halal, tiêu chuẩn y tế và thuế kỹ thuật số — và khẳng định những yêu cầu đó là “giới hạn đỏ.”
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio dự kiến sẽ đến thủ đô Kuala Lumpur của Malaysia vào thứ Năm.
Ai đang trả tiền cho các mức thuế quan của Trump?
Ngày 9 tháng 7 được cho là “Ngày D” cho các mức thuế quan của Tổng thống Trump. Thay vào đó, một lần trì hoãn nữa đã đẩy hạn chót sang ngày 1 tháng 8. Rất có thể đây cũng chưa phải lần trì hoãn cuối cùng, và ngày càng có khả năng các mức thuế quan cực đoan được đề xuất sẽ không bao giờ được thực hiện — chúng chủ yếu chỉ là công cụ đàm phán.
Chính quyền Trump tuyên bố rằng thuế quan sẽ giúp giảm khoản nợ quốc gia 36 nghìn tỷ đô la và khắc phục tình trạng mất cân bằng thương mại. Trong khi đó, giới kinh tế cho rằng thuế quan sẽ làm giá cả hàng hóa tại Mỹ tăng cao và đẩy lạm phát. Những lo ngại đó đã khiến Cục Dự trữ Liên bang (Fed) duy trì mức lãi suất cao, điều mà tổng thống không hài lòng.
Với các quan điểm trái chiều như vậy, có lẽ chúng ta cần nhìn nhận vấn đề một cách cởi mở và khách quan.
Thuế quan là gì?
Thuế quan là các rào cản tài chính nhằm bảo vệ hàng hóa và dịch vụ trong nước. Chúng khiến hàng hóa nhập khẩu trở nên đắt hơn so với giá mà nước xuất khẩu nhận được, và phần chênh lệch này được chính phủ nước nhập khẩu thu về. Nếu một quốc gia không đánh thuế nhập khẩu, nhưng lại bị đánh thuế khi xuất khẩu, thì cán cân thương mại sẽ chịu áp lực tiêu cực — điều mà Hoa Kỳ đã trải qua gần 50 năm. Năm 2024, thâm hụt thương mại của Mỹ vượt 1.2 nghìn tỷ đô la.
Tại sao lại có mất cân bằng thương mại với một số quốc gia? Lý do là vì họ có thể cung cấp hàng hóa với giá rẻ hơn so với giá thành sản xuất ở Mỹ. Nếu những sản phẩm đó được sản xuất trong nước, giá của chúng sẽ cao hơn, khiến người tiêu dùng khó mua hơn.
Tỷ giá hối đoái và ảnh hưởng của nó
Tỷ giá hối đoái cũng tác động đến thâm hụt thương mại. Nếu một quốc gia cố tình giữ giá đồng tiền của họ thấp hơn so với đô la Mỹ, thì hàng hóa của họ sẽ rẻ hơn khi bán tại Mỹ. Trung Quốc đã thao túng tỷ giá như vậy trong nhiều năm, tạo ra mất cân bằng thương mại lớn. Trong nửa đầu năm 2025, đô la Mỹ đã mất giá khoảng 10% so với rổ tiền tệ chính, khiến hàng Mỹ rẻ hơn ở nước ngoài — điều này có thể giảm dần thâm hụt thương mại theo thời gian.
Hiện nay, hầu hết các nước đang phải chịu mức thuế ít nhất 10% khi xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ, trừ khi họ đã đạt được một số “thỏa thuận” với chính quyền. Lưu ý: vì Mỹ có thặng dư thương mại trong lĩnh vực dịch vụ, nên lĩnh vực này không bị ảnh hưởng bởi thuế quan.
Ai thực sự trả thuế?
Thực chất, thuế quan không khác gì một loại thuế. Từ tháng 4 đến tháng 6 năm 2025, Bộ Tài chính Mỹ đã thu được hơn 69 tỷ đô la từ thuế quan và các loại thuế tiêu thụ khác — cao hơn khoảng 40 tỷ so với quý đầu năm. Nghe có vẻ như đây là nguồn thu tích cực. Nhưng nếu xem xét kỹ hơn, ta sẽ thấy khoản thu này thực sự đến từ đâu.
Một phần sẽ được gánh bởi chuỗi cung ứng sản xuất và phân phối. Một phần sẽ được chuyển sang cho người tiêu dùng. Tùy thuộc vào loại hàng hóa — thiết yếu hay không thiết yếu — luật cung cầu sẽ quyết định ai cuối cùng là người chịu chi phí.
Walmart, một trong những nhà nhập khẩu lớn nhất ở Mỹ, đã thông báo sẽ tăng giá để chuyển chi phí thuế quan sang cho người tiêu dùng. Tổng thống chỉ trích họ vì không chịu hấp thụ phần chi phí này. Nhưng tại sao họ lại không được phép tăng giá? Khi chi phí hàng hóa tăng lên, thì giá bán cũng phải tăng theo.
Người tiêu dùng chịu thiệt
Người tiêu dùng có vị thế thương lượng yếu nhất — họ sẽ chịu gánh nặng lớn nhất của thuế quan. Trong nhóm này, những người có thu nhập thấp sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất, vì phần trăm thu nhập họ chi ra cho hàng hóa sẽ cao hơn. Điều này khiến thuế quan trở thành một loại thuế “thoái lùi”.
Tổng thống cho biết mức thuế có thể được điều chỉnh tùy theo phản ứng của từng quốc gia. Ông cũng tin rằng thuế quan sẽ thúc đẩy sản xuất trong nước quay trở lại. Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc vào hành vi tiêu dùng — nếu người tiêu dùng Mỹ vẫn tiếp tục mua hàng nhập khẩu bất chấp giá tăng, thì hiệu quả của việc “trở lại sản xuất trong nước” sẽ hạn chế. Và vì người tiêu dùng Mỹ rất nhạy cảm với giá cả, nên hành vi tiêu dùng chắc chắn sẽ thay đổi.
Chi tiêu thiết yếu như thực phẩm và hàng hóa sinh hoạt có thể ít bị ảnh hưởng. Nhưng các khoản chi tiêu không thiết yếu như du lịch và ăn uống sẽ bị cắt giảm.
Thuế quan chắc chắn sẽ tạo ra một trạng thái cân bằng kinh tế mới, vì chi tiêu tiêu dùng chiếm tỷ trọng lớn nhất trong nền kinh tế Mỹ. Tuy nhiên, vì 70% chi tiêu tiêu dùng là dành cho dịch vụ — không bị ảnh hưởng bởi thuế — nên tác động sẽ phần nào giảm nhẹ. Hơn nữa, vì nhóm người giàu chiếm hơn một nửa tổng chi tiêu tiêu dùng, và họ là nhóm ít bị ảnh hưởng nhất bởi thuế quan, nên tác động chung đến nền kinh tế cũng sẽ dịu đi.
Điểm mấu chốt là: chưa ai biết chắc liệu các mức thuế quan này có được thực hiện rộng rãi hay không. Hầu hết các nhà kinh tế tin rằng hậu quả sẽ tiêu cực, có thể đẩy kinh tế toàn cầu vào suy thoái. Ngược lại, tổng thống Trump tin rằng thuế quan sẽ giúp nước Mỹ giàu có hơn và giảm nợ công.
Nếu lịch sử là một lời cảnh báo, thì thuế quan có thể dẫn đến thảm họa kinh tế. Câu hỏi đặt ra là liệu các mức thuế cực đoan mà tổng thống đề xuất có thực sự được thực thi hay không. Những người tỉnh táo cho rằng: khả năng là không.
Sheldon H. Jacobson, Ph.D., là giáo sư tại Trường Kỹ thuật Grainger, Đại học Illinois Urbana-Champaign. Ông là một nhà khoa học dữ liệu, chuyên sử dụng phân tích dựa trên rủi ro để giải quyết các vấn đề chính sách công.
Trump áp thuế 50% đối với Brazil !
Hoa Kỳ sẽ áp thuế 50% lên hàng hóa từ Brazil bắt đầu từ ngày 1 tháng 8, Tổng thống Trump thông báo trong một bức thư gửi chính phủ nước này vào thứ Tư, viện dẫn vụ kiện pháp lý nhắm vào cựu Tổng thống Jair Bolsonaro và các công ty công nghệ Mỹ làm lý do cho mức thuế này.
Mức thuế 50% là mức cao nhất được công bố cho đến nay trong loạt thư mà ông Trump gửi cho các lãnh đạo thế giới trong tuần này, sau khi ông hoãn thời hạn áp thuế trả đũa sang ngày 1 tháng 8. Trước đó, mức thuế này dự kiến có hiệu lực vào thứ Tư, sau khi bị tạm dừng từ tháng Tư.
Bolsonaro, lãnh đạo cánh hữu của Brazil và là đồng minh lâu năm của ông Trump, hiện đang bị xét xử ở Brazil vì bị cáo buộc âm mưu đảo chính chống lại chính phủ đương nhiệm của Tổng thống Luiz Inácio Lula da Silva – một vụ án pháp lý mà ông Trump chỉ trích mạnh mẽ trong thư gửi ông da Silva.
“Cách mà Brazil đối xử với cựu Tổng thống Bolsonaro, một nhà lãnh đạo được tôn trọng rộng rãi trên thế giới trong nhiệm kỳ của ông ấy, bao gồm cả bởi Hoa Kỳ, là một nỗi ô nhục quốc tế,” ông Trump viết trong bức thư được đăng trên nền tảng Truth Social của ông.
Động thái này được đưa ra sau khi ông Trump viết một thông điệp dài vào thứ Hai trên Truth Social để bày tỏ sự ủng hộ Bolsonaro, gọi vụ án hình sự là một cuộc săn phù thủy mang động cơ chính trị do Tòa án Tối cao Brazil khởi xướng nhằm vào nhà lãnh đạo bảo thủ, đồng thời liên hệ với các rắc rối pháp lý của chính ông.
“Đây chẳng khác gì một cuộc tấn công vào một đối thủ chính trị – điều mà tôi biết quá rõ… HÃY ĐỂ BOLSONARO YÊN!” ông Trump viết.
Bolsonaro nói với tờ Wall Street Journal vào tháng 11/2024 năm ngoái rằng ông trông đợi ông Trump sẽ sử dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế để chống lại chính quyền của ông da Silva nhằm giúp ông quay trở lại quyền lực ở Brazil, nơi ông cũng đang bị cấm tranh cử cho đến năm 2030.
Chính quyền ông Trump hiện đang tranh chấp với Tòa án Tối cao Brazil về các hành động của Thẩm phán Alexandre de Moraes nhằm dập tắt cái mà ông cho là ngôn từ thù hận từ phe cực hữu Brazil – cả trong nước và tại Hoa Kỳ.
Elon Musk từng gọi ông de Moraes là “nhà độc tài” vào năm ngoái sau khi vị thẩm phán này đóng cửa nền tảng X của ông ở Brazil hơn một tháng. Công ty truyền thông của ông Trump – chủ sở hữu của Truth Social – và nền tảng chia sẻ video Rumble cũng đã kiện ông de Moraes vào đầu năm nay, cáo buộc ông đã kiểm duyệt bất hợp pháp các cuộc thảo luận chính trị trên mạng xã hội tại Hoa Kỳ.
Tổng thống Brazil da Silva và ông de Moraes cho biết họ sẽ làm mọi cách để bảo vệ nền dân chủ non trẻ của đất nước, sau khi hàng ngàn người ủng hộ ông Bolsonaro tấn công thủ đô Brazil bằng bạo lực vào ngày 8 tháng 1 năm 2023 – khiến người ta liên tưởng đến vụ bạo loạn ngày 6 tháng 1 năm 2021 tại Điện Capitol ở Mỹ.
“Việc bảo vệ nền dân chủ tại Brazil là việc của người Brazil,” ông da Silva phát biểu hôm thứ Hai sau thông điệp ủng hộ Bolsonaro của ông Trump đưa ra. “Chúng tôi là một quốc gia có chủ quyền. Chúng tôi không chấp nhận bất kỳ sự can thiệp hay giám hộ nào từ bên ngoài.”
Mức thuế 50% có thể còn tăng cao hơn nữa, theo bức thư công bố hôm thứ Tư. Đáp lại các vụ kiện và án phạt từ Brazil đối với các công ty công nghệ Mỹ, ông Trump viết rằng ông đã chỉ đạo Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) mở cuộc điều tra thương mại theo Mục 301 của Đạo luật Thương mại năm 1974. Điều này có thể dẫn đến các mức thuế bổ sung, vượt qua mức “thuế trả đũa” 50%.
Mức thuế này sẽ là cú sốc lớn đối với mối quan hệ thương mại hàng hóa trị giá 92 tỷ USD với Brazil – quốc gia mà Mỹ đạt thặng dư thương mại 7,4 tỷ USD trong năm 2024, theo Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ. Brazil là đối tác thương mại lớn thứ 16 của Mỹ, với kim ngạch xuất khẩu từ Mỹ sang Brazil đạt 49,7 tỷ USD trong năm 2024, và nhập khẩu từ Brazil là 42,3 tỷ USD.
Đồng real của Brazil đã mất hơn 2% giá trị so với đồng đô la vào chiều thứ Tư 09/7 sau thông báo của ông Trump.
Chính quyền ông Trump từ lâu đã tập trung vào việc giảm thâm hụt thương mại trong các cuộc đàm phán với nhiều quốc gia khác, và trong thư gửi Brazil, ông cũng viện dẫn thâm hụt thương mại là một mối đe dọa đến an ninh quốc gia – dù thực tế Mỹ đang có thặng dư thương mại với Brazil.
“Xin hiểu rằng các mức thuế này là cần thiết để sửa chữa nhiều năm chính sách thuế quan và phi thuế quan cũng như các rào cản thương mại của Brazil, vốn đã gây ra tình trạng thâm hụt thương mại không thể duy trì đối với Hoa Kỳ,” ông Trump viết.
Tuy nhiên, phần lớn nội dung trong thư lại tập trung vào cách đối xử với ông Bolsonaro – người đã thiết lập quan hệ thân thiết với ông Trump trong nhiệm kỳ đầu, khi cả hai cố gắng đưa quốc gia của mình đi theo hướng bảo thủ hơn – cũng như cách Brazil đối xử với các công ty công nghệ Mỹ. Theo ông Trump, các mức thuế sẽ được áp dụng để đáp lại “những cuộc tấn công độc hại vào các cuộc bầu cử tự do” và “quyền tự do ngôn luận căn bản của người Mỹ”, đề cập đến các nền tảng mạng xã hội có trụ sở tại Mỹ.
Các container tại Tecon Rio Grande, cảng container của Cảng Rio Grande ở miền nam Brazil. Quốc gia này là một trong những nước mới nhất nhận được thư từ Tổng thống Donald Trump, thông báo về mức thuế sẽ áp dụng đối với hàng hóa của họ kể từ ngày 1 tháng 8, trừ khi đạt được thỏa thuận thương mại.
Tổng thống Donald Trump hôm thứ Tư đã đe dọa áp mức thuế 50% lên hàng hóa từ Brazil bắt đầu từ ngày 1 tháng 8, theo một bức thư ông gửi cho Tổng thống Brazil, Luiz Inácio Lula da Silva.
Trong bức thư được đăng trên Truth Social, Trump cáo buộc ông Lula đang tiến hành một “cuộc săn phù thủy cần phải chấm dứt NGAY LẬP TỨC!” liên quan đến các cáo buộc đối với cựu Tổng thống cánh hữu Jair Bolsonaro.
Bolsonaro, người từng khoe khoang về mối quan hệ thân thiết với Trump, hiện đang bị xét xử vì bị cáo buộc âm mưu đảo chính để lật đổ Lula.
CNN đã liên hệ với Bộ Ngoại giao Brazil để yêu cầu bình luận.
Khác với 21 quốc gia khác cũng nhận được thư từ Trump trong tuần này, Brazil ban đầu không bị áp mức thuế “có đi có lại” vào tháng 4. Hàng hóa từ Brazil trước đây chỉ bị áp mức thuế tối thiểu 10%, giống như đa số các quốc gia khác bị nhắm tới trong chính sách thuế “có đi có lại” của Trump.
Ngoài ra, Mỹ đang có thặng dư thương mại với Brazil lên đến 6,8 tỷ USD vào năm ngoái, nghĩa là Mỹ xuất khẩu sang Brazil nhiều hơn nhập khẩu từ quốc gia này.
Đây không phải lần đầu tiên Trump dùng đe dọa thuế quan để gây áp lực lên các quyết sách nội bộ của quốc gia khác.
Hồi đầu năm, ông từng đe dọa áp thuế 25% lên hàng xuất khẩu từ Colombia, và tăng lên 50% nếu nước này không chấp nhận tiếp nhận người bị trục xuất từ Mỹ. (Cuối cùng, Colombia đã đồng ý nhận lại người bị trục xuất và tránh được mức thuế này.) Trump cũng đã áp thuế lên hàng hóa từ Mexico, Canada và Trung Quốc với lý do các nước này tạo điều kiện cho di cư bất hợp pháp và buôn bán fentanyl vào Mỹ.
Tuy không hài lòng với việc xét xử Bolsonaro, Trump viết rằng “sẽ không có thuế nào nếu Brazil hoặc các công ty của nước bạn quyết định xây dựng hoặc sản xuất hàng hóa ngay tại Hoa Kỳ.” Đây là đề nghị mà Trump cũng đã gửi đến các nguyên thủ quốc gia khác trong loạt thư tuần này.
Danh sách “tấn công bằng thuế” ngày càng dài của Trump
Những quốc gia nhận thư vào thứ Tư còn có: Philippines, Sri Lanka, Moldova, Brunei, Algeria, Libya và Iraq — với mức thuế lên tới 30% trên hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ. Các mức thuế mới sẽ có hiệu lực từ ngày 1 tháng 8, nếu không có thỏa thuận đạt được.
Mức thuế đối với hàng hóa từ Sri Lanka, Moldova, Iraq và Libya thấp hơn so với mức Trump công bố hồi tháng 4.
Trong khi đó, thuế đối với Philippines và Brunei lại cao hơn.
Mức thuế với Algeria giữ nguyên ở mức 30%.
Kể từ khi Trump công bố chính sách thuế “có đi có lại” vào tháng 4, Mỹ và các đối tác thương mại đã đàm phán nhiều thỏa thuận mới. Tuy nhiên, rất ít thỏa thuận đã đạt được kết quả.
Tại cuộc họp nội các hôm thứ Ba, Trump tuyên bố: “Một bức thư nghĩa là một thỏa thuận.” Nhưng dường như nhiều nước không xem các bức thư này như vậy.
Trong tất cả các thư (trừ thư gửi Tổng thống Lula của Brazil), Trump nhấn mạnh vấn đề lớn nhất là thâm hụt thương mại, tức là Mỹ mua hàng hóa từ các quốc gia đó nhiều hơn lượng hàng hóa Mỹ xuất khẩu sang họ. Trump cho biết các mức thuế được đưa ra để đáp lại các chính sách mà ông cho là cản trở hàng hóa Mỹ được tiêu thụ ở nước ngoài.
Trump khuyến khích các nhà lãnh đạo thế giới chuyển hoạt động sản xuất sang Mỹ để tránh thuế. Nếu các nước trả đũa bằng cách tăng thuế đối với hàng Mỹ, Trump đe dọa sẽ tăng mức thuế đối với hàng hóa từ nước đó nhập vào Mỹ lên tương ứng.
Donald Trump trò chuyện với Jair Bolsonaro trong bữa tối có sự tham dự của hai vị tổng thống khi đó tại Mar-a-Lago ở Palm Beach, Florida, vào ngày 7 tháng 3 năm 2020. Ảnh: Jim Watson/AFP/Getty Images
Trump đã gửi 22 bức thư về thuế trong tuần này, và có thể sẽ còn gửi thêm nữa.
Các nhà kinh tế của JPMorgan hôm thứ Tư viết trong một báo cáo gửi khách hàng có tựa đề “Một ngày nữa, một bước gần hơn tới Ngày Giải phóng” rằng mức thuế 50% đối với hàng hóa Brazil là điều bất ngờ nhất. (“Ngày Giải phóng” là cách họ gọi ngày 2 tháng 4, khi Trump công bố chính sách thuế “có đi có lại.”)
“Có khả năng những mức thuế này sẽ không bao giờ được áp dụng, điều mà một số người trên thị trường đang hy vọng,” các nhà kinh tế nhận định về các đe dọa mới nhất của Trump.
Thứ Tư 09/7 lúc 12:01 sáng theo giờ ET là hạn chót ban đầu mà Trump đặt ra từ ba tháng trước để các nước ký thỏa thuận thương mại với Mỹ, nếu không sẽ lập tức bị áp thuế cao hơn. Tuy nhiên, vào thứ Hai, ông đã gia hạn thời hạn đến ngày 1 tháng 8.
Bolsonaro, thường được gọi là “Trump của vùng nhiệt đới,” đang bị xét xử ở Brazil vì cáo buộc âm mưu lật đổ kết quả bầu cử năm 2022. Ông và hàng chục cộng sự bị buộc tội âm mưu đảo chính, bao gồm cả kế hoạch ám sát Tổng thống được bầu Luiz Inácio Lula da Silva, theo cáo buộc từ công tố viên. Bolsonaro phủ nhận mọi hành vi sai trái.
Thống đốc California Gavin Newsom ra ngoài tiểu bang, trò chuyện với cử tri tại các nhà thờ và quán cà phê ở South Carolina – điều mà nhiều người cho là bước tiếp theo cho chiến dịch tranh cử tổng thống, dù ông từ chối bình luận trực tiếp về cuộc đua năm 2028.
Đây là chuyến đi kéo dài hai ngày đến tiểu bang Palmetto, nơi Newsom kêu gọi các lãnh đạo và cử tri Đảng Dân chủ địa phương phát huy vai trò trong thời điểm chính trị hiện tại và tập trung nỗ lực vào cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2026 sắp tới.
Vào thứ Ba, Newsom dừng chân tại năm địa điểm ở góc đông bắc của South Carolina. Một trong những điểm dừng là quán LilJazzi’s Cafe ở thành phố Florence.
“Lời kêu gọi của tôi với các bạn là hãy nhận ra rằng các bạn có thể định hình tương lai. Tương lai không chỉ là một trải nghiệm – nó là điều chúng ta có thể tạo ra. Tương lai nằm trong chính các bạn. Chính quyết định – chứ không phải hoàn cảnh – sẽ quyết định số phận và tương lai của chúng ta,” Thống đốc Dân chủ phát biểu. “Bạn có khả năng đó bởi vì bạn có thứ mà Donald Trump không có – thứ mà Trump chưa bao giờ thực hành. Ông ta có thể có quyền lực chính thức của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ, nhưng bạn có quyền lực đạo đức.”
Newsom cũng đề cập đến các thảm họa thiên nhiên gần đây và phản đối việc chính trị hóa các sự kiện ở Texas.
“Tôi đã từng là nạn nhân của điều đó,” Newsom nói, ám chỉ việc các vụ cháy rừng ở California bị chính trị hóa và ông bị chỉ trích bởi các quan chức Đảng Cộng hòa. “Thật phi thường. Những người đó chính là những người giờ đang chỉ trích, nhưng tôi sẽ không để mình bị lôi kéo theo cách của họ. Tôi chọn không hành xử như vậy. Đây không phải là lúc để làm chính trị. Đây là lúc để hỗ trợ. Và tôi ủng hộ Greg Abbott. Tôi ủng hộ phó thống đốc của ông ấy.”
Chủ quán LilJazzi’s Cafe, bà Andrena Mullins, cho biết bà trung lập về chính trị nhưng cũng nhìn nhận nước Mỹ hiện đang cần thay đổi.
“Tôi chỉ muốn gói gọn bằng một từ – chúng ta cần tình yêu,” Mullins nói.
Newsom kết thúc ngày thứ Ba bằng chuyến thăm tại quận Kershaw, cùng với Dân biểu Jim Clyburn. Trong phần giới thiệu, Clyburn ca ngợi Newsom là “người đàn ông khôn ngoan” và “một người Mỹ vĩ đại” vì đã đến thăm South Carolina.
Tuy nhiên, không phải người dân South Carolina nào cũng đón tiếp ông nồng nhiệt. Tổng Chưởng lý Cộng hòa Alan Wilson, người đang tranh cử chức Thống đốc South Carolina, ra tuyên bố: “Chúng tôi không cần phiên bản méo mó của nước Mỹ mà Gavin Newsom đại diện ở tiểu bang Palmetto này.”
Chiến lược gia Đảng Dân chủ Steve Maviglio, người thường chỉ trích Newsom, cho rằng vị thống đốc California đang khởi động sớm chiến dịch vận động ở tiểu bang có vị trí quan trọng trong kỳ bầu cử sơ bộ.
“Cứ tính toán đơn giản thì có thể đây sẽ là tiểu bang đầu tiên bỏ phiếu chọn ứng viên tổng thống của Đảng Dân chủ trong lần tới,” Maviglio nói.
Khi nhắc đến cựu Tổng thống Trump, Newsom cáo buộc ông và chính quyền của mình hành xử bằng sự tàn nhẫn và gây chia rẽ. Ông dẫn chứng việc sử dụng lực lượng di trú một cách cứng rắn tại công viên MacArthur ở Los Angeles gần đây và nói rằng, “Ông ta không muốn Hợp chủng quốc Hoa Kỳ, ông ta muốn những tiểu bang chia rẽ.”
Newsom cho rằng Đảng Dân chủ còn quá mềm yếu trong việc phản kháng lại Trump và kêu gọi các đảng viên Dân chủ phải quyết liệt hơn vào lúc này.
“Chúng ta không thể đồng lõa bằng cách thụ động vào thời điểm này,” ông nói. “Chúng ta không thể đứng nhìn như người ngoài cuộc. Chúng ta phải hành động.”
Newsom kể với một nhóm cử tri ở South Carolina rằng ông từng lớn lên ở quận Placer, vùng nông thôn – nơi ông mô tả là “một trong những quận bảo thủ nhất nước Mỹ.”
“Ông ấy đang cố tách mình khỏi hình ảnh gốc gác San Francisco vì điều đó khiến ông bị gắn mác là một người tự do cực đoan – điều này không có lợi cho những tham vọng chính trị sau này,” Maviglio nhận định.
Lần gần nhất Newsom đến South Carolina là năm 2024 để vận động cho Tổng thống Joe Biden. Ông Trump đã thắng tiểu bang này dễ dàng vào năm 2020, và đến năm 2024, Biden đã thay đổi lịch bầu cử sơ bộ, đưa South Carolina lên làm tiểu bang mở màn. Lịch trình năm 2028 vẫn chưa được xác định, nhưng South Carolina vẫn sẽ là một trong những tiểu bang đầu tiên – và then chốt.
CBS Sacramento đã liên hệ văn phòng Newsom để hỏi ai chi trả cho chuyến đi lần này. Họ chuyển câu hỏi sang đội ngũ chính trị của ông, nhưng không nhận được phản hồi.
Cảnh sát Tuần tra Xa lộ California (CHP) chịu trách nhiệm bảo vệ Newsom, và họ cũng đi cùng ông trong chuyến đi này.
Tel Aviv — Tổng thống Trump đã gặp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu lần thứ hai trong hai ngày vào thứ Ba tại Tòa Bạch Ốc. Họ đã thảo luận về những nỗ lực đạt được thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas ở Gaza và, Netanyahu nhấn mạnh, để đảm bảo việc thả 50 con tin Israel vẫn được cho là bị giam giữ tại vùng lãnh thổ Palestine bị tàn phá — 20 người trong số họ mà nhà lãnh đạo Israel gần đây cho biết vẫn còn sống.
Netanyahu, trong một thông điệp video được chia sẻ trên mạng xã hội sau cuộc gặp thứ hai với ông Trump, cho biết Israel sẽ không từ bỏ sứ mệnh “hoàn thành mọi mục tiêu”, bao gồm “loại bỏ năng lực quân sự và quản lý của Hamas, qua đó đảm bảo rằng Gaza sẽ không còn là mối đe dọa đối với Israel nữa”.
Các phái đoàn từ Israel và Hamas, vốn từ lâu đã bị Israel và Hoa Kỳ chỉ định là một nhóm khủng bố, đang ở Qatar đàm phán về các điều khoản chính xác của một thỏa thuận tiềm năng. Nhưng trong khi các cuộc đàm phán vẫn tiếp diễn, thì chiến tranh cũng vậy.
Các viên chức tại Bệnh viện Nasser, ở thành phố Khan Younis, phía nam Gaza, cho biết hôm thứ Tư rằng 40 người đã thiệt mạng trong các cuộc không kích mới của Israel, bao gồm 17 phụ nữ và 10 trẻ em. Quân đội Israel, vốn từ lâu đã cáo buộc Hamas giấu vũ khí và chiến binh trong và bên dưới cơ sở hạ tầng dân sự, cho biết họ đã tấn công hơn 100 mục tiêu khủng bố ở Gaza trong ngày qua.
Tổng thống Trump mô tả cuộc chiến ở Gaza tuần này là một thảm kịch mà ông “muốn giải quyết”. Đối với hơn 2 triệu người dân Gaza đang đói khát và phải di dời, lệnh ngừng bắn không thể đến sớm hơn được nữa.
Đề xuất hiện đang được thảo luận, nếu có thể thống nhất các chi tiết, sẽ cho phép ngay lập tức đưa lương thực, thuốc men và các nhu yếu phẩm khẩn cấp khác vào Gaza để giảm bớt nỗi đau khổ và tuyệt vọng do 21 tháng chiến tranh gây ra.
Nó cũng sẽ chấm dứt các cuộc tấn công quân sự không ngừng nghỉ — mà Lực lượng Phòng vệ Israel khăng khăng chỉ nhắm vào Hamas, nhưng cũng đã giết chết hàng ngàn thường dân, nhiều người trong số họ là phụ nữ và trẻ em. Theo Bộ Y tế Gaza do Hamas điều hành, không phân biệt giữa thường dân và chiến binh trong số liệu của mình, gần 60.000 người đã thiệt mạng trong vùng đất ven biển hẹp này trong suốt cuộc chiến.
Một ngọn lửa bùng cháy khi người Palestine kiểm tra địa điểm Israel không kích vào các tòa nhà tại khu chợ Phố cổ Gaza, ở Thành phố Gaza, ngày 9 tháng 7 năm 2025.Dawoud Abu Alkas/REUTERS
Nhiều người Israel cũng mong muốn ngừng bắn. Vào thứ Ba, lễ tang đã được tổ chức cho năm người lính trẻ thiệt mạng trong một vụ nổ ở Gaza.
Cuộc chiến liên tục và việc 50 người Israel tiếp tục bị giam cầm đang kéo dài thêm chấn thương quốc gia bắt đầu từ vụ tấn công khủng bố do Hamas dàn dựng vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, khiến khoảng 1.200 người bị sát hại và 251 người khác bị bắt làm con tin.
Một trong những người Israel được cho là vẫn còn sống ở Gaza là Evyatar David, người được nhìn thấy lần cuối vào tháng 2 khi Hamas bắt anh và người bạn tù Guy Dallal chứng kiến cảnh những con tin khác được thả trong thời gian ngừng bắn tạm thời. Anh trai của David, Ilay, nói rằng gia đình cầu nguyện rằng anh sẽ là người tiếp theo, nhưng họ quá sợ hãi để hy vọng.
Ilay cho biết gia đình luôn chuẩn bị tinh thần cho sự thất vọng.
“Chúng tôi đã học được cách bảo vệ tâm hồn mình”, ông nói. “Và không chỉ chúng tôi, mà cả quốc gia của chúng tôi cũng đang bị chia cắt”.
Theo một quan chức nắm rõ các cuộc đàm phán, giải pháp được đề xuất hiện tại bàn đàm phán là lệnh ngừng bắn kéo dài 60 ngày, trong thời gian đó Hamas sẽ trao trả một số con tin Israel còn lại, và quân đội Israel sẽ dừng cuộc tấn công và rút quân khỏi một số khu vực ở Gaza.
Trong một dấu hiệu cho thấy các nhà đàm phán có thể sắp đạt được thỏa thuận, đặc phái viên của ông Trump là Steve Witkoff dự kiến sẽ trở lại Qatar vào tuần này.
Các Thượng nghị sĩ Dân chủ đang có kế hoạch đưa ra luật mới để thành lập một cơ quan giám sát mới nhằm theo dõi hành vi và hành động của Tòa Bạch Ốc của Tổng thống Trump và các chính quyền tương lai.
Dự luật, sẽ được chính thức công bố vào thứ Tư bởi một nhóm Dân chủ Quốc hội, yêu cầu một tổng thanh tra giám sát Văn phòng điều hành của Tổng thống. Dự luật đã được thử nghiệm trước đây, nhưng có tính cấp thiết mới, theo các tác giả của nó.
“Tổng thanh tra tiến hành giám sát độc lập quan trọng trong các cơ quan khác nhau trong nhánh hành pháp. Nhưng điều tương tự không đúng khi nói đến Tổng thống và Tòa Bạch Ốc — nơi không có tổng thanh tra”, Thượng nghị sĩ Adam Schiff, một đảng viên Dân chủ California, người bảo trợ cho dự luật, cho biết. “Điều đó nên thay đổi, bất kể ai đang tại vị”.
Schiff cho biết một tổng thanh tra giám sát các văn phòng và nhân viên Tòa Bạch Ốc sẽ “đảm bảo rằng không có Tổng thống hay chính quyền nào đứng trên luật pháp”.
Schiff, một kẻ thù lâu năm của Trump và đã giúp điều tra tổng thống, cho biết – đã nhận được sự chỉ trích gay gắt từ ông Trump – “Các tổng thanh tra yêu cầu các cơ quan liên bang chịu trách nhiệm bằng cách loại bỏ gian lận và lạm dụng, và luật này sẽ thực hiện sự giám sát tương tự đối với chức vụ cao nhất của quốc gia chúng ta”.
Các nhóm giám sát và đạo đức từ lâu đã ủng hộ việc thành lập một tổng thanh tra để giám sát nhân viên và văn phòng Tòa Bạch Ốc. Dân biểu Rosa Delauro, một đảng viên Dân chủ Connecticut, người cũng bảo trợ cho dự luật này, đã đề xuất một dự luật tương tự vào năm 2017 trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump.
Delauro cho biết, “Đây là một sự kiểm tra quan trọng đối với quyền hành pháp đã quá hạn từ lâu”.
Đảng Dân chủ tại Quốc hội đã chỉ trích ông Trump trong nhiều năm qua vì cáo buộc xung đột giữa lợi ích kinh doanh của ông và vai trò tổng thống của ông – một cáo buộc mà chính quyền Trump từ lâu đã phủ nhận , nói rằng tài sản của ông được quản lý bởi các con ông.
Dự luật này phải đối mặt với nhiều khó khăn trong Hạ viện và Thượng viện do GOP kiểm soát, và giới lãnh đạo đảng Cộng hòa khó có thể đưa dự luật này ra bỏ phiếu. Dự luật năm 2017 của DeLauro đã không được thông qua ngoài Ủy ban Giám sát Hạ viện. Và nỗ lực mới nhất của đảng Dân chủ nhằm đưa Tòa Bạch Ốc vào diện kiểm tra và giám sát chặt chẽ hơn từ bên ngoài chắc chắn sẽ bị chính quyền và những người ủng hộ coi là một động thái chính trị đảng phái.
Hàng chục tổng thanh tra làm việc trên khắp chính quyền liên bang để kiểm toán, thanh tra và điều tra các cơ quan, nhằm mục đích loại bỏ lãng phí, gian lận và hành vi sai trái. Trong những năm gần đây, các thanh tra đã phát hiện ra các vấn đề về thời gian chờ đợi tại các trung tâm y tế dành cho cựu chiến binh, các bữa tiệc xa hoa do người nộp thuế tài trợ và hành vi sai trái về tình dục của nhân viên cơ quan. Những người giám sát này thường phục vụ trong nhiều chính quyền và hiếm khi bị sa thải.
Nhưng Tòa Bạch Ốc và đội ngũ nhân viên không được một văn phòng như vậy giám sát. Văn phòng điều hành của Tổng thống có hàng trăm nhân viên, bao gồm các trợ lý chủ chốt như thư ký báo chí của tổng thống, chánh văn phòng và cố vấn an ninh quốc gia.
Debra Perlin, phó chủ tịch của tổ chức Citizens for Responsibility and Ethics có trụ sở tại Washington, DC, cho biết: “Văn phòng điều hành của Tổng thống — trung tâm hoạch định chính sách và quản lý liên bang — thiếu hình thức giám sát nội bộ quan trọng này, tạo điều kiện cho những kẻ tham nhũng ở cấp cao nhất của chính quyền trốn tránh trách nhiệm giải trình trước công chúng”.
Ông Trump đã làm dấy lên mối lo ngại về khả năng của các cơ quan giám sát trong việc giám sát các chính sách, quyết định và nhân viên của chính quyền. Ông Trump đã sa thải hơn một chục tổng thanh tra liên bang trong những ngày đầu nhiệm kỳ thứ hai của mình, gây ra một vụ kiện dân sự liên bang đang diễn ra của các viên chức bị sa thải, những người cáo buộc rằng việc sa thải là bất hợp pháp.
Chính quyền cũng đã sa thải cựu giám đốc Văn phòng cố vấn đặc biệt, Hampton Dellinger, người giám sát nhân viên trên khắp các cơ quan liên bang.
Dellinger — người đã từ bỏ cuộc chiến pháp lý chống lại việc sa thải mình sau khi tòa phúc thẩm đứng về phía ông Trump — đã nói với ” 60 Minutes ” vào đầu năm nay: “Tôi không muốn thúc đẩy chương trình nghị sự của tổng thống hoặc cản trở nó. Tôi chỉ cố gắng đảm bảo rằng luật pháp được tuân thủ.”
Chính quyền đã lập luận rằng tổng thống có quyền cách chức tổng thanh tra. Ông Trump gọi việc sa thải các giám sát viên là “một việc rất bình thường cần làm”.
Ông Trump cũng đã bổ nhiệm một số người đại diện trung thành vào các vị trí giám sát khác trong chính quyền của mình, làm dấy lên câu hỏi về tính độc lập của họ. Tổng thống đã chọn người dẫn chương trình podcast cánh hữu và là người trung thành với MAGA Paul Ingrassia để lãnh đạo Văn phòng Cố vấn Đặc biệt.
Nga đã phát động cuộc tấn công bằng máy bay không người lái lớn nhất vào Ukraine trong một ngày kể từ khi cuộc chiến bắt đầu cách đây hơn ba năm, khi Không quân Ukraine cho biết hôm thứ Tư. Trong một tuyên bố, không quân cho biết Nga đã bắn 728 máy bay không người lái Shahed và mồi nhử, cũng như 13 tên lửa, trong đêm.
Tổng thống Volodymyr Zelenskyy cho biết trong một bài đăng trên mạng xã hội rằng hầu hết các máy bay không người lái của Nga đã bị máy bay không người lái đánh chặn của Ukraine bắn hạ, nhưng một số vũ khí đã vượt qua được hệ thống phòng không. Các công tố viên Ukraine được hãng thông tấn Pháp AFP trích dẫn cho biết năm thường dân đã thiệt mạng do máy bay không người lái đâm vào các phương tiện cá nhân ở thị trấn Rodynske ở vùng viễn đông, trong khi ba người nữa đã thiệt mạng khoảng 10 phút sau đó ở Kostiantynivka, nơi lực lượng Nga đang áp sát.
Các quan chức cho biết hai người cũng bị thương ở khu vực Kyiv trong cuộc tấn công. Tuy nhiên, Zelenskyy cho biết mục tiêu chính của các cuộc tấn công của Nga là thành phố Lutsk ở phía tây bắc, nằm gần biên giới Ukraine với Ba Lan và Belarus và là nơi có các sân bay do quân đội Ukraine sử dụng.
Zelenskyy cho biết vụ tấn công “xảy ra đúng vào thời điểm mà rất nhiều nỗ lực đã được thực hiện để đạt được hòa bình, thiết lập lệnh ngừng bắn, nhưng chỉ có Nga vẫn tiếp tục bác bỏ tất cả”.
Cuộc tấn công lớn của Nga diễn ra một ngày sau khi Tổng thống Trump cam kết gửi thêm vũ khí tới Ukraine và trực tiếp chỉ trích Tổng thống Nga Vladimir Putin.
“Tôi không hài lòng với Putin, tôi có thể nói với bạn điều đó ngay bây giờ, bởi vì ông ấy đang giết rất nhiều người”, ông Trump phát biểu trong cuộc họp nội các tại Nhà Trắng hôm thứ Ba.
Lời cam kết tăng cường cung cấp vũ khí cho Ukraine được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Lầu Năm Góc tuyên bố sẽ tạm dừng cung cấp một số lô hàng vũ khí cho Ukraine, với lý do lo ngại về kho dự trữ vũ khí của Mỹ đang cạn kiệt.
“Chúng tôi nhận được rất nhiều lời chỉ trích từ Putin”, ông Trump nói thêm vào thứ Ba. “Ông ấy lúc nào cũng rất tốt bụng, nhưng hóa ra lại vô nghĩa”.
Khi được hỏi về những lời chỉ trích, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov trả lời các phóng viên vào thứ Tư rằng Moscow “khá bình tĩnh về vấn đề này”, theo hãng thông tấn Reuters.
Trong một bài đăng trên mạng xã hội, Zelenskyy cho biết cuộc tấn công lớn của Nga là “một bằng chứng nữa” cho thấy cần phải áp dụng nhiều lệnh trừng phạt kinh tế hơn đối với Nga.
Vụ tấn công mới nhất của Nga xảy ra khi Zelenskyy dự kiến gặp phái viên của Trump là Keith Kellogg tại Ý, trước Hội nghị Phục hồi Ukraine khai mạc vào thứ năm tại Rome, theo hãng thông tấn Interfax-Ukraine.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đến gặp Giáo hoàng Leo XIV tại dinh thự của giáo hoàng ở Castel Gandolfo, phía đông nam Rome, ngày 10 tháng 7 năm 2025.ANDREAS SOLARO/AFP/Getty
Zelenskyy cũng sẽ có cuộc gặp lần thứ hai với Giáo hoàng Leo XIV và các nhà lãnh đạo châu Âu khác khi ông tìm cách thuyết phục các đối tác quốc tế của mình tăng cường gây sức ép lên Nga và hỗ trợ cho Ukraine.
Hội nghị sẽ chứng kiến các nhà lãnh đạo chính trị và doanh nghiệp châu Âu tụ họp để thảo luận về các biện pháp thúc đẩy đầu tư cho công cuộc tái thiết đất nước Ukraine bị chiến tranh tàn phá.
