CALITODAY (06/12/2025): Việc Tổng thống Trump sử dụng quyền ân xá đang gây ra nhiều chỉ trích khi ông ban hành các lệnh ân xá và giảm án, đôi khi dường như mâu thuẫn với chương trình nghị sự của ông và tập trung chủ yếu vào những người bị truy tố hoặc kết án trong thời chính quyền Biden.

Hôm nay, Thượng Nghị sĩ Chris Murphy (D-Conn.) của đảng Dân Chủ tuyên bố rằng việc Trump ban hành các lệnh ân xá và giảm án là chủ yếu kiếm tiền, tham nhũng hối lộ. Ông nói: 

“Đây là một hoạt động kiếm tiền – cho Trump, gia đình ông, bạn bè trong lĩnh vực tiền điện tử, và các nhà vận động chính trị liên kết với Trump mà những người xin ân xá phải trả tiền.”

Trong suốt nhiệm kỳ, Trump đã nhiều lần chỉ trích việc sử dụng quyền ân xá của cựu Tổng thống Biden, thậm chí từng ám chỉ rằng các lệnh ân xá của Biden là “vô hiệu” vì có cáo buộc rằng Biden đã sử dụng autopen để ký.

Đồng thời, Trump cũng tận dụng quyền ân xá của riêng mình để ưu ái các đảng viên Cộng hòa và đồng minh. Ông thường bị cho là bị thúc đẩy bởi sự tức giận về các cáo trạng nhắm vào bản thân trong thời chính quyền Biden, khẳng định những người ông ân xá cũng là nạn nhân tương tự.

Trump bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai bằng việc ban hành ân xá cho gần như tất cả các bị cáo liên quan đến vụ tấn công Điện Capitol ngày 6/1/2021.

Kể từ đó, ông đã ân xá cho nhiều đảng viên Cộng hòa từng bị kết tội và ân xá cho người sáng lập sàn giao dịch tiền điện tử Binance, có mối quan hệ kinh doanh với gia đình Trump.

Gần đây nhất, Trump đã gây tranh cãi với cả đảng Dân chủ và Cộng hòa khi quyết định ân xá cho Juan Orlando Hernández, cựu tổng thống Honduras, người đã bị kết tội liên quan đến ma túy vào năm ngoái trong một vụ án bắt đầu từ nhiệm kỳ đầu tiên của Trump. Thậm chí một số thành viên GOP cũng đặt câu hỏi về quyết định này, trong bối cảnh chính quyền Trump từng thực hiện chiến dịch công khai nhắm vào các tàu vận chuyển ma túy bằng các cuộc tấn công quân sự.

“Những lệnh ân xá mà Trump ban hành là một vụ bê bối lớn và ngày càng tăng mà không nhiều người bàn đến,” Thượng Nghị sĩ Chris Murphy (D-Conn.) cho biết tuần này. “Đây là một hoạt động kiếm tiền – cho Trump, gia đình ông, bạn bè trong lĩnh vực tiền điện tử, và các nhà vận động chính trị liên kết với Trump mà những người xin ân xá phải trả tiền.”

Trump đã tỏ ra thách thức trước các chỉ trích và câu hỏi về quyết định ân xá của mình. Tổng thống và các quan chức Tòa Bạch Ốc thường bảo vệ các quyết định này bằng cách cho rằng đó là phản ứng lại những gì họ coi là Bộ Tư pháp bị “vũ khí hóa” trong thời Biden.

“Tổng thống Trump đã sử dụng quyền hiến định của mình để ban hành các lệnh ân xá và giảm án cho nhiều cá nhân. Và những lệnh ân xá mà ai nên chỉ trích duy nhất là của Tổng thống Autopen, người đã ân xá và giảm án cho những tội phạm bạo lực, bao gồm cả kẻ giết trẻ em và kẻ sát nhân hàng loạt – chưa kể đến các lệnh ân xá chủ động mà ông ta ‘ký’ cho thành viên gia đình như Hunter khi rời nhiệm sở,” phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Abigail Jackson cho biết.

Các lệnh ân xá của Trump lại trở thành tâm điểm chú ý tuần này khi ông ân xá cho Hernández, người bị kết tội vào tháng 6/2024 vì âm mưu phân phối hơn 400 tấn cocaine và nhận hàng triệu đô la hối lộ từ các kẻ buôn ma túy để vận chuyển số ma túy này.

“Ông ta là tổng thống, và có một số ma túy đang được bán ở đất nước của họ, và vì ông ta là tổng thống nên họ nhắm vào ông ấy. Đó là một cuộc săn phù thủy khủng khiếp của Biden,” Trump nói về quyết định của mình.

Quyết định ân xá này đã vấp phải chỉ trích từ cả hai phía, bao gồm các nhà lập pháp nghi ngờ liệu nó có gửi đi thông điệp mâu thuẫn so với chiến dịch quân sự của chính quyền Trump nhằm nhắm vào các tàu buôn ma túy ở Caribbean.

“Tôi ghét điều đó. Đó là một thông điệp khủng khiếp,” Thượng Nghị sĩ Thom Tillis (R-N.C.) nói với báo giới tuần này. “Thật khó hiểu khi một mặt chúng ta nói có thể cân nhắc xâm lược Venezuela vì buôn ma túy, và mặt khác lại tha cho ai đó” là kẻ bị bắt quả tang và đã nhận tội chuyển mua túy hằng nghìn tấn vào Hoa Kỳ.

Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt lập luận rằng quyết định ân xá của Trump không mâu thuẫn với chương trình nghị sự rộng hơn của ông.

“Tôi nghĩ rằng Tổng thống Trump đã rất rõ ràng trong việc bảo vệ nước Mỹ để ngăn chặn ma túy bất hợp pháp vào biên giới, dù bằng đường bộ hay đường biển,” Leavitt nói với báo giới. “Ông cũng rõ ràng rằng muốn sửa chữa những sai trái của Bộ Tư pháp bị vũ khí hóa dưới chính quyền trước.”

Đây là ví dụ mới nhất về việc Tòa Bạch Ốc lên tiếng bảo vệ Trump trong vài tuần gần đây về việc sử dụng quyền ân xá.

Trump từng bị xem xét vì ân xá cho người sáng lập Binance Changpeng Zhao và sau đó cố gắng giảm nhẹ vụ việc bằng cách nói rằng ông không biết Zhao là ai khi ban hành ân xá.

Như trường hợp của Hernández, Tòa Bạch Ốc khi đó lập luận Trump đang sửa chữa một vụ truy tố quá mức trong thời Biden.

Tòa Bạch Ốc cũng lập luận tương tự tuần này khi được hỏi về quyết định giảm án cho David Gentile, cựu giám đốc quỹ đầu tư tư nhân bị kết tội gian lận năm 2024.

“Tại phiên tòa, chính quyền không thể chứng minh bất kỳ tuyên bố gian lận nào liên quan đến ông Gentile,” Leavitt nói trong một buổi họp báo. “Đây là một ví dụ khác được báo cáo cho tổng thống về việc Bộ Tư pháp bị vũ khí hóa dưới chính quyền trước, và do đó, ông đã ký giảm án này.”

Trump tiếp tục nhấn mạnh cáo buộc chính quyền Biden hành xử không công bằng khi thông báo tuần này rằng ông ân xá cho Dân biểu Henry Cuellar (D-Texas) và vợ ông, Imelda, những người bị truy tố năm ngoái về tội nhận gần 600.000 USD hối lộ và rửa tiền.

Một số bình luận viên nghi ngờ liệu ân xá có giúp Cuellar giữ ghế trong cuộc bầu cử khó khăn năm tới hay không, nhưng Trump khẳng định động lực của ông là đảo ngược cáo buộc mà ông coi là có động cơ chính trị từ chính quyền Biden.

“Joe Ngủ Gật đã nhắm vào Dân biểu, thậm chí cả vợ tuyệt vời của ông ấy, Imelda, chỉ vì nói SỰ THẬT,” Trump đăng trên Truth Social.

Cuellar trở thành nhà lập pháp mới nhất từng đối mặt cáo buộc hối lộ, gian lận hoặc tham nhũng nhận được ân xá.

Trước đó, tổng thống đã giảm án cho George Santos, cựu Dân biểu Cộng hòa từng bị khai trừ khỏi Hạ viện và nhận tội gian lận điện tử và đánh cắp danh tính nghiêm trọng. Ông cũng ân xá cho cựu Dân biểu Cộng hòa Michael Grimm (N.Y.), người bị kết tội gian lận thuế. Trump cũng ân xá cho cựu Thống đốc Illinois Rod Blagojevich, một đảng viên Dân chủ trở thành người ủng hộ Trump sau khi chấp hành án tham nhũng.

Một quan chức Tòa Bạch Ốc nhắc đến phát biểu của Leavitt tháng trước khi bà nói rằng chính quyền coi các lệnh ân xá “với sự nghiêm túc tối đa.”

“Ông ấy là người đưa ra quyết định cuối cùng,” Leavitt nói về Trump. “Và khi nhậm chức, ông ấy rất rõ ràng rằng quan tâm nhất là xem xét ân xá cho những cá nhân bị lạm dụng và sử dụng bởi Bộ Tư pháp Biden, và bị truy tố quá mức bởi một DOJ bị vũ khí hóa.”

Đây là những gì Đảng Dân chủ nên làm để giành đa số tại Quốc hội
 

Ngày càng nhiều người Mỹ nhận ra rằng Tổng thống Trump giống như “con bò mộng trong cửa hàng đồ sứ”, hành động liều lĩnh làm suy yếu hiệu quả của các cơ quan liên bang, khiến nước Mỹ trở nên đắt đỏ hơn, làm gia tăng thất nghiệp, đe dọa sức khỏe của người dân và làm tha hóa hệ thống tư pháp.

Một cuộc thăm dò của hãng tin AP vào tháng 11 cho thấy chỉ 33% người trưởng thành ở Mỹ chấp thuận cách Trump điều hành chính phủ, giảm từ 43% vào tháng 3. Trong khi các cuộc thăm dò khác cho thấy tỷ lệ ủng hộ Trump ở mức trên 40%, không cuộc thăm dò nào cho thấy ông nhận được sự ủng hộ của đa số người Mỹ.

Sự ủng hộ của công chúng dành cho Trump nhiều khả năng sẽ còn giảm sâu hơn khi cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt trầm trọng thêm do các mức thuế quan và các chính sách gây hại khác của ông, cũng như khi ngày càng nhiều thông tin được phanh phui về mối liên hệ của ông với tội phạm tình dục Jeffrey Epstein. Điều này có thể tạo điều kiện để Đảng Dân chủ giành quyền kiểm soát Hạ viện và Thượng viện trong cuộc bầu cử năm 2026.

Để giành chiến thắng, Đảng Dân chủ cần đoàn kết xung quanh những chính sách được người dân ủng hộ, nhằm khắc phục những thiệt hại to lớn mà Trump đã gây ra và xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho người Mỹ.

Trump tái đắc cử vì ông hứa sẽ giảm nhập cư trái phép, kiềm chế lạm phát, giúp chăm sóc y tế trở nên phải chăng hơn và làm nhiều điều khác để cải thiện cuộc sống của người dân. Ngoài việc bắt giữ và trục xuất người nhập cư — thường không theo đúng trình tự pháp luật — ông hầu như không thực hiện được những cam kết đó.

Đô đốc báo cáo với các nhà lập pháp về các cuộc không kích ngày 2/9

Thay vào đó, Trump đã dành phần lớn thời gian để điều tra và truy tố các đối thủ của mình, cũng như làm giàu cho gia đình. Ông đã “thương mại hóa” chức tổng thống, giúp tài sản ròng của gia đình ông gần như tăng gấp đôi, lên ước tính 10 tỷ USD kể từ khi tái đắc cử, theo tạp chí Forbes.

Trong các cuộc bầu cử tháng 11, cử tri bất mãn với Trump đã bầu các ứng viên Dân chủ thuộc nhiều khuynh hướng khác nhau. Thành phố New York sẽ có một thị trưởng theo khuynh hướng xã hội chủ nghĩa dân chủ, nhưng còn nhiều người Dân chủ ôn hòa được bầu hơn — bao gồm các thống đốc và Dân biểu bang ở New Jersey và Virginia, cũng như các quan chức địa phương ở nhiều nơi.

Dù Đảng Dân chủ không đồng thuận về mọi vấn đề, chúng tôi vẫn chia sẻ nhiều niềm tin chung. Các ứng cử viên Quốc hội năm tới nên ủng hộ những lập trường sau đây về các vấn đề trong nước để tận dụng sự phản đối của cử tri đối với những thất bại của Trump và đưa ra một con đường tốt hơn cho tương lai.

Vì mục tiêu giảm chi phí sinh hoạt, họ nên đạt được các thỏa thuận giảm thuế quan mang tính đối ứng với các quốc gia khác nhằm hạ giá hàng nhập khẩu và mở rộng thị trường cho hàng xuất khẩu của Mỹ, qua đó tạo thêm việc làm. Trump đã áp đặt các mức thuế này lên phần lớn các quốc gia mà không có sự phê chuẩn của Quốc hội, và chúng đang khiến cuộc sống tại Mỹ trở nên đắt đỏ hơn.

Đảng Dân chủ nên cam kết cải cách hệ thống nhập cư để cho phép nhiều người hơn được vào Mỹ hợp pháp và tạo ra con đường nhập tịch. Chấm dứt các chiến dịch truy quét những người nhập cư mà “tội” duy nhất của họ là ở Mỹ không có giấy tờ hợp pháp. Việc trục xuất hàng loạt đang gây ra tình trạng thiếu hụt lao động, làm trầm trọng thêm khủng hoảng chi phí sinh hoạt bằng cách đẩy giá thực phẩm, nhà ở và các nhu yếu phẩm khác lên cao.

Họ nên khôi phục hơn 24 tỷ USD mà Trump đã cắt khỏi các dự án năng lượng sạch, cùng với khoản tín dụng thuế lên tới 7.500 USD cho người mua xe điện và mức khấu trừ thuế 30% cho các chủ nhà lắp đặt pin năng lượng mặt trời. Điều này sẽ giúp năng lượng trở nên rẻ hơn và tạo thêm việc làm, đồng thời chống biến đổi khí hậu.

Để giải quyết tình trạng thiếu hụt từ 4 đến 7 triệu căn hộ và nhà ở giá phải chăng tại Mỹ, họ nên phát động một quan hệ đối tác giữa chính quyền liên bang, bang, địa phương và ngành xây dựng nhà ở nhằm gia tăng nguồn cung nhà ở giá rẻ.

Để thực hiện trách nhiệm giáo dục con em chúng ta, họ nên đảo ngược việc Trump dismantle (giải thể, làm suy yếu) Bộ Giáo dục và khôi phục hàng tỷ USD cùng hàng nghìn việc làm mà ông đã cắt giảm khỏi bộ này.

Họ nên cải cách hệ thống thuế để những cá nhân giàu có và các tập đoàn lớn phải đóng phần thuế công bằng của mình. Đồng thời, họ nên hủy bỏ việc cắt giảm ngân sách của Sở Thuế vụ (IRS) để cơ quan này có thể mạnh tay trấn áp các hành vi trốn thuế của giới giàu có.

Đảng Dân chủ phải chấm dứt “cuộc chiến” của Trump chống lại đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI), vốn đang lan truyền định kiến và cản trở sự thăng tiến của những người không phải là đàn ông da trắng dị tính. Nước Mỹ sẽ phát triển tốt hơn khi mọi người đều có cơ hội phát huy hết tiềm năng và khi thành tựu của tất cả người Mỹ được tôn vinh.

Về chăm sóc y tế, Đảng Dân chủ nên cam kết gia hạn các khoản trợ cấp của Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng (Affordable Care Act) dự kiến hết hạn vào cuối năm nay, để ngăn việc 22 triệu người Mỹ phải chứng kiến phí bảo hiểm y tế của họ tăng hơn gấp đôi. Họ cũng nên khôi phục nguồn tài trợ nghiên cứu y học mà Trump đã cắt giảm.

Họ cũng nên cam kết chấm dứt việc Trump “vũ khí hóa” Bộ Tư pháp và các cơ quan liên bang khác để nhắm vào các đối thủ của tổng thống. Họ nên khôi phục khoảng 500 triệu USD trong các khoản cắt giảm ngân sách mà Trump đã đề xuất đối với FBI, đồng thời trả lại cho cơ quan này vai trò ngăn chặn khủng bố và đấu tranh với các tội phạm nghiêm trọng, thay vì tuần tra các thành phố để truy bắt người nhập cư không có giấy tờ.

Đảng Dân chủ cũng nên chấm dứt việc Trump triển khai quân đội và Vệ binh Quốc gia tại các thành phố của Mỹ, đồng thời tăng tài trợ cho các sở cảnh sát địa phương và các sáng kiến cộng đồng nhằm phòng chống tội phạm.

Những lập trường trên không chỉ giúp các ứng viên của Đảng Dân chủ thu hút cử tri, mà quan trọng hơn, còn mang lại lợi ích cho nước Mỹ.

Với thông điệp và những người truyền tải phù hợp, Đảng Dân chủ có thể chứng minh rằng việc giành được đa số tại Hạ viện và Thượng viện vào năm tới là vô cùng quan trọng, nhằm đóng vai trò kiểm soát và cân bằng đối với nhiệm kỳ tổng thống mang tính hủy hoại của Trump.

Sabrina Carpenter phản đối Tòa Bạch Ốc dùng nhạc của mình cho video về ICE

Tòa Bạch Ốc hôm thứ Sáu đã đăng tải một video ghi lại các vụ bắt giữ của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE), được ghép với một đoạn clip đã bị chỉnh sửa của nữ ca sĩ nhạc pop Sabrina Carpenter trong chương trình “Saturday Night Live” (SNL), chỉ vài ngày sau khi họ sử dụng một ca khúc của cô trong một video tương tự.

Đoạn video được lấy từ lần xuất hiện của Carpenter trên SNL vào ngày 18/10, mở đầu bằng cảnh cô đứng trên sân khấu cùng diễn viên Marcello Hernández. Giọng nói của cô bị chỉnh sửa thành câu: “Tôi nghĩ mình cần phải bắt ai đó vì quá ‘bất hợp pháp’,” trong khi ca khúc “I Get the Bag” của Gucci Mane vang lên ở phần nền.

Trong phần độc thoại gốc, nữ ca sĩ nói: “Tôi nghĩ mình có thể cần bắt ai đó vì quá nóng bỏng.” Hernández, đưa hai cổ tay về phía trước như thể bị còng, đáp lại: “Thôi được, tôi tự ra đầu thú.”

Bài đăng mới xuất hiện chỉ vài ngày sau khi Tòa Bạch Ốc công bố một đoạn montage tương tự về các vụ bắt giữ của ICE, được lồng với ca khúc “Juno” của Carpenter. Video lặp đi lặp lại lời bài hát “have you ever tried this one?” (bạn đã từng thử kiểu này chưa?), một câu ám chỉ đến các tư thế tình dục khác nhau.

“Video này thật độc ác và ghê tởm,” nữ ca sĩ phản hồi bài đăng (hiện đã bị xóa) của Tòa Bạch Ốc. “Đừng bao giờ lôi tôi hay âm nhạc của tôi vào việc phục vụ cho một chương trình nghị sự vô nhân đạo của các người.”

Người phát ngôn Tòa Bạch Ốc Abigail Jackson đã đáp trả Carpenter bằng “một thông điệp kiểu Short n’ Sweet,” ám chỉ đến album năm 2024 của cô.

“Chúng tôi sẽ không xin lỗi vì đã trục xuất những tội phạm nhập cư bất hợp pháp nguy hiểm, những kẻ giết người, hiếp dâm và ấu dâm ra khỏi đất nước này,” Jackson nói. “Bất kỳ ai bảo vệ những quái vật bệnh hoạn đó hẳn là ngu ngốc — hay là chậm chạp?”

Cho đến nay, ngôi sao nhạc pop vẫn chưa phản hồi gì về bài đăng mới nhất này.

The Hill đã liên hệ Tòa Bạch Ốc để xin bình luận sau khi bài đăng ban đầu bị gỡ bỏ.

Nhiều nghệ sĩ và nhà sáng tạo nội dung trước đây cũng đã chỉ trích Tòa Bạch Ốc vì sử dụng âm nhạc hoặc các tư liệu của họ cho video hay bài đăng quảng bá mà không xin phép. Hồi tháng 10, Kenny Loggins từng yêu cầu ông Trump không sử dụng nhạc của ông ta sau khi tổng thống đưa ca khúc “Danger Zone” vào một video do trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra để công kích các cuộc biểu tình “No Kings”.

Công ty Pokémon quốc tế (The Pokémon Co. International) cho biết vào tháng 9 rằng chính quyền không hề xin phép sử dụng nhạc chủ đề “Pokémon” trong một video montage bắt giữ của ICE khác, được ghép cùng các cảnh từ phần mở đầu của loạt phim hoạt hình.

Nhiều nhạc sĩ khác, bao gồm John Fogerty của Creedence Clearwater Revival, Phil Collins, The Rolling Stones, Brendon Urie của Panic! At The Disco, cùng với gia đình của Tom Petty và Leonard Cohen, cũng đã kêu gọi ông Trump không sử dụng nhạc của họ trong chiến dịch tranh cử năm 2020.

Vào tháng 10, chính quyền cũng từng phản ứng trước ca khúc “Bad Day” của nhạc sĩ Zach Bryan, trong đó có đề cập đến việc thực thi luật nhập cư. Lời bài hát có đoạn:
“Và ICE sẽ đến phá cửa nhà bạn, cố gắng xây một ngôi nhà mà chẳng ai còn xây nữa, nhưng tôi có một chiếc điện thoại, lũ trẻ thì sợ hãi và đơn độc.”
Bài hát này được hiểu là mang tính chỉ trích chương trình nghị sự của chính quyền Trump.

Bộ trưởng An ninh Nội địa Kristi Noem gọi bài hát của Bryan là “thiếu tôn trọng … không chỉ với lực lượng thực thi pháp luật mà còn với đất nước này, với từng cá nhân đã từng đứng lên chiến đấu vì tự do của chúng ta.”

Bryan cho biết anh chỉ chia sẻ một đoạn ngắn của bài hát và nói thêm: “Điều này cho thấy một câu chuyện có thể bị biến thành sự chia rẽ như thế nào khi bị nhồi nhét xuống cổ họng chúng ta thông qua mạng xã hội.”

“Bài hát này nói về tình yêu của tôi dành cho đất nước này và cho tất cả mọi người trong đó, hơn bất cứ điều gì,” anh nói thêm khi đó.

Trump khích lệ các Thượng Nghị sĩ Indiana về việc phân chia lại khu vực bầu cử.

Tổng thống Trump hôm thứ Sáu đã ca ngợi những động thái phân chia lại khu vực bầu cử mới nhất tại bang Indiana, đồng thời gây sức ép lên một số Thượng Nghị sĩ bang để ủng hộ bản đồ mới, vốn có thể mang lại thêm hai ghế cho Đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2026.

Ông Trump gọi bản đồ cập nhật là “công bằng hơn nhiều” và “được cải thiện”, đồng thời chúc mừng các lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Quốc hội bang Indiana vì đã thông qua một bộ ranh giới bầu cử Quốc hội mới vào sáng thứ Sáu.

“Đó là vinh dự của tôi khi giành chiến thắng tại Indiana sáu lần, bao gồm cả các cuộc bầu cử sơ bộ, vào các năm 2016, 2020 và 2024, và Bản đồ mới này sẽ mang đến cho những người dân tuyệt vời của Indiana cơ hội bầu thêm HAI Dân biểu Cộng hòa trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2026,” ông viết trên Truth Social.

“Thượng viện bang Indiana hiện phải thông qua Bản đồ này, NGUYÊN TRẠNG, và gửi đến bàn làm việc của Thống đốc Mike Braun, CÀNG SỚM CÀNG TỐT, để mang lại một Chiến thắng to lớn cho Đảng Cộng hòa tại ‘Hoosier State’ và trên toàn quốc,” ông Trump tiếp tục. “Tôi được biết rằng 9 Thượng Nghị sĩ này, một số sẽ tái tranh cử năm 2026 và một số vào năm 2028, cần được khích lệ để đưa ra quyết định đúng đắn.”

Tổng thống sau đó liệt kê tên các nhà lập pháp bang: Blake Doriot, Brett Clark, Brian Buchanan, Dan Dernulc, Ed Charbonneau, Greg Goode, Jim Buck, Rick Niemeyer và Ryan Mishler.

“Hãy để tiếng nói của bạn được nghe thấy rõ ràng và mạnh mẽ để ủng hộ việc các Thượng Nghị sĩ này làm điều đúng đắn,” ông nói thêm.

Các đường ranh giới Quốc hội mới, do Đảng Cộng hòa đề xuất hôm thứ Hai, đã được thông qua với tỷ lệ phiếu 57–41 — và có lợi cho Đảng Cộng hòa ở cả 9 khu vực bầu cử của bang, trong bối cảnh GOP tìm cách giữ vững thế đa số mong manh của mình. Nếu được triển khai, bản đồ này sẽ làm suy yếu các khu vực bầu cử số 1 và số 7, hiện đang do Dân biểu Frank Mrvan (Đảng Dân chủ) và André Carson (Đảng Dân chủ) đại diện.

Biện pháp này đang đối mặt với tương lai không chắc chắn tại Thượng viện bang, dự kiến sẽ xem xét vào thứ Hai.

Trong những tháng gần đây, ông Trump và các đồng minh đã gây sức ép lên các bang do Đảng Cộng hòa kiểm soát để vẽ lại bản đồ bầu cử trước thềm cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm sau. Các nỗ lực tại bang Indiana được đẩy mạnh sau khi lãnh đạo Thượng viện không thu đủ phiếu để tiếp tục tiến trình phân chia lại khu vực bầu cử.

Tổng thống thậm chí còn đe dọa sẽ ủng hộ các ứng cử viên thách thức trong bầu cử sơ bộ đối với những Dân biểu Cộng hòa phản đối việc phân chia lại khu vực bầu cử giữa nhiệm kỳ. Một số nhà lập pháp bang từng tỏ ra hoài nghi về vấn đề này cũng cho biết họ đã bị nhắm mục tiêu bằng các vụ báo tin giả về tội phạm (swatting) và đe dọa đánh bom.

Thống đốc Mike Braun (Đảng Cộng hòa) đã bày tỏ sự ủng hộ đối với các nỗ lực này sau khi ông Trump cảnh báo rằng ông “phải tạo ra kết quả” trong việc bổ sung thêm ghế cho GOP.

Hôm thứ Năm, Tòa án Tối cao đã mang lại cho ông Trump một chiến thắng trong cuộc đua phân chia lại khu vực bầu cử khi khôi phục bản đồ mới nhất của bang Texas — bản đồ này mang lại cơ hội để Đảng Cộng hòa giành thêm tới 5 ghế. Tháng trước, một hội đồng thẩm phán liên bang tại bang này đã chặn việc thực thi các đường ranh giới mới trong cuộc bầu cử năm 2026 sau khi dự luật thông qua bản đồ được Thống đốc Cộng hòa Greg Abbott ký thành luật.

Cuộc chiến tại “Bang Ngôi sao Cô đơn” (Texas) đã mở ra cánh cửa cho các cuộc đấu tranh phân chia lại khu vực bầu cử khác — bao gồm cả các nỗ lực do Đảng Dân chủ phát động nhằm đối trọng với Đảng Cộng hòa. Tuy nhiên, một số biện pháp trong số đó đã làm dấy lên các khiếu kiện pháp lý.

Brian Cole Jr. là ai, nghi phạm trong vụ bom ống ở Washington D.C.?

Các cơ quan liên bang hôm thứ Năm thông báo rằng một vụ bắt giữ đã được thực hiện trong cuộc điều tra kéo dài gần năm năm về các quả bom ống được đặt bên ngoài trụ sở của Ủy ban Dân chủ và Cộng hòa vào tối hôm trước cuộc tấn công vào Điện Capitol ngày 6/1/2021.

Brian Cole Jr., 30 tuổi, bị bắt tại nhà ở Woodbridge, Virginia, và bị buộc tội vận chuyển thiết bị nổ qua các bang và cố ý phá hoại bằng vật liệu nổ. Tội danh đầu tiên có mức án tối đa 10 năm tù và tội danh thứ hai có mức án tối đa 20 năm tù.

Cole không đưa ra lời bào chữa trong phiên tòa đầu tiên vào thứ Sáu 05/12. Công tố viên Charles Jones cho biết chính phủ sẽ ưu tiên một số tài liệu khám phá, bao gồm một cuộc thẩm vấn dưới quyền cảnh sát kéo dài bốn giờ với nghi phạm.

Các quả bom ống được đặt
Sở Cảnh sát Metropolitan D.C. (MPD) đã phát hiện và vô hiệu hóa 2 quả bom ống tại 2 trụ sở của hai đảng, theo thông tin từ Trưởng ban Robert Contee vào ngày 6/1/2021.

Trong những tháng tiếp theo, FBI đã công bố đoạn video của một nghi phạm có thể mặc áo hoodie, giày Nike Air Max Speed Turf và đeo khẩu trang. Họ ban đầu đưa ra phần thưởng 50.000 USD cho bất kỳ thông tin nào dẫn đến nghi phạm, sau đó tăng lên 75.000 USD và rồi 100.000 USD.

Video cho thấy nghi phạm, mang balo, đi bộ trên vỉa hè đến trụ sở hai đảng. Video kéo dài từ 7:30 đến 8:30 tối, thời điểm mà FBI cho biết các quả bom đã được đặt.

“Những quả bom ống này là thiết bị có khả năng phát nổ, có thể gây thương tích hoặc tử vong,” Steven D’Antuono, lúc đó là trợ lý giám đốc phụ trách văn phòng FBI tại Washington, hiện đã nghỉ hưu, cho biết.

Nghi phạm được xác định
Theo hồ sơ buộc tội mà NBC News có được, Cole từng làm việc tại văn phòng của một người bảo lãnh tại Bắc Virginia. Anh tốt nghiệp Trường Trung học Hylton vào năm 2013.

Nghi phạm là một trong bốn người con, không đăng ký cử tri và không có hồ sơ hình sự, theo Associated Press. Một bạn học cũ tiết lộ với AP rằng Cole ít nói.

“Anh ấy không nổi bật,” bạn học cũ nói. “Nhớ lại thì anh ấy cư xử tốt và trầm lặng.”

Sau khi bị bắt vào thứ Năm 04/12, Cole thừa nhận với FBI rằng anh ta đã đặt các quả bom bên ngoài các trụ sở. Anh cũng nói rằng động cơ liên quan đến các tranh cãi xung quanh cuộc bầu cử tổng thống 2020, theo NBC.

Tuy nhiên, động cơ rõ ràng vẫn chưa được tiết lộ. Trước và sau khi thất bại trước cựu Tổng thống Biden, Tổng thống Trump từng tuyên bố cuộc bầu cử là “gian lận.”

Sau vụ bắt giữ, một hàng xóm nói với NBC rằng Cole sống khép kín và thường được thấy đi dạo cùng một chú chó Chihuahua.

“Không phải là người mà tôi nghĩ sẽ muốn làm hại ai đó vì bất kỳ lý do gì,” người hàng xóm nói. “Chỉ là một người trầm lặng, thích đi dạo cùng chó và sống khép kín.”

Một người thân của Cole nói với đài WUSA 9, chi nhánh CBS, rằng nghi phạm “giống như một đứa trẻ” và “anh ấy không làm việc đó.”

Nguyên nhân dẫn đến việc bắt giữ Cole
Sau nhiều năm điều tra với ít diễn biến, Công tố viên Mỹ tại D.C. Jeanine Pirro cho biết hôm thứ Năm 04/12 rằng bằng chứng pháp y đã dẫn đến việc bắt giữ Cole.

Pirro lưu ý rằng hơn 230.000 nắp ống tương tự như loại dùng để làm bom đã được bán ra. Nghi phạm được cho là đã mua 12 nắp ống màu đen và hai nắp mạ kẽm từ bốn cửa hàng Home Depot khác nhau tại Bắc Virginia từ tháng 10/2019 đến tháng 11/2020, cùng nhiều vật dụng khác, theo đơn buộc tội hình sự.

Các bằng chứng khác bao gồm dữ liệu điện thoại di động, cho thấy điện thoại kết nối với các trạm gần hai trụ sở vào ngày 5/1. Xe của Cole cũng được nhìn thấy di chuyển gần lối ra South Capitol Street, cách nơi giám sát quay được cảnh nghi phạm đặt bom chưa đến nửa dặm.

Lực lượng thực thi pháp luật đã phải ứng phó nhanh, trong khi các sĩ quan đang tập trung vào cuộc biểu tình tiến đến Capitol khi các nhà lập pháp chuẩn bị xác nhận chiến thắng của Biden.

“May mắn thay, những quả bom này không phát nổ, dù chúng hoàn toàn có thể. Nhưng đừng nhầm lẫn, nghi phạm bom ống này đã gieo rắc nỗi sợ hãi cho cộng đồng chúng ta,” Darren Cox, trợ lý giám đốc phụ trách Văn phòng Washington, cho biết hôm thứ Năm.

Chính phủ đang tìm cách tạm giam Cole trước phiên tòa. Phiên điều trần tiếp theo của anh được ấn định vào ngày 15/12.

Gallego kêu gọi chính quyền Trump tăng cường giám sát visa H-1B

Thượng Nghị sĩ Ruben Gallego (D-Ariz.) đã gửi một lá thư vào ngày thứ Tư, kêu gọi các quan chức chính quyền Trump tăng cường giám sát việc các tập đoàn lớn sử dụng visa H-1B cho lao động nước ngoài.

Trong lá thư, Gallego bày tỏ ủng hộ các chương trình nhập cư dành cho lao động có tay nghề cao, những chương trình “thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo ra việc làm có thu nhập tốt cho người lao động Mỹ.”

“Đồng thời, chúng ta phải đảm bảo các chương trình này không bị lợi dụng để hạ thấp hoặc thay thế nhân viên Mỹ, đặc biệt khi Giấc mơ Mỹ ngày càng xa vời đối với giới trẻ,” ông viết.

Gallego lưu ý rằng khi các công ty công nghệ lớn sa thải hàng trăm ngàn nhân viên, họ cũng đã tuyển dụng hơn 30.000 lao động nước ngoài theo chương trình H-1B. Tác động này, đặc biệt đối với các sinh viên mới tốt nghiệp, cho thấy “có nhiều lao động trẻ người Mỹ mong muốn được đào tạo và đảm nhận những vị trí này.”

Thượng Dân biểu Đảng Dân chủ từ Arizona dẫn báo cáo của Viện Bank of America cho biết, mặc dù tỷ lệ thất nghiệp tổng thể đã ổn định, “tỷ lệ thất nghiệp của lao động trẻ vẫn tiếp tục tăng, đạt 7,4% vào tháng Sáu.” Ông cho rằng xu hướng này cho thấy “Giấc mơ Mỹ trở nên không thể đạt được đối với hầu hết thanh niên.”

“Mục tiêu của chương trình visa H-1B là phát triển kinh tế và bổ sung lực lượng lao động Mỹ — không phải để thay thế,” ông tiếp tục. “Với số lượng sinh viên Mỹ tốt nghiệp đại học thất nghiệp có bằng cấp và kỹ năng liên quan, việc các tập đoàn sa thải lao động Mỹ trong khi đồng thời tuyển dụng lao động H-1B đặt ra những câu hỏi quan trọng.”

Gallego tiếp tục đưa ra một loạt câu hỏi nhằm đảm bảo các visa lao động đặc biệt này tuân thủ mục tiêu của chương trình và “không thay thế lao động Mỹ.”

Các câu hỏi này bao gồm việc liệu có thêm các cuộc điều tra về gian lận và lạm dụng visa, cách chính quyền ưu tiên kiểm tra các công ty, và liệu có chú trọng hơn đến các tổ chức sa thải lao động Mỹ để thay bằng người H-1B hay không.

Lá thư được gửi tới Bộ trưởng Lao động Lori Chavez-DeRemer, Giám đốc Cơ quan Di trú và Nhập tịch Mỹ Joseph Edlow, và Tổng chưởng lý Pam Bondi.

Tổng thống Trump đã bảo vệ việc đưa thêm lao động nước ngoài đến Mỹ, từng lập luận rằng không có đủ công dân Mỹ “có những tài năng nhất định” để đảm nhận các công việc cụ thể. Tổng thống đã đề xuất ưu tiên tuyển dụng lao động nước ngoài có kỹ năng cao và mức lương cao, thay cho hệ thống xổ số bằng một “mức hạn ngạch số lượng.”

Tuy nhiên, vào tháng Chín, tổng thống đã tăng phí đăng ký visa H-1B lên 100.000 USD. Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick giải thích rằng động thái này sẽ khuyến khích các công ty tuyển dụng lao động Mỹ trong bối cảnh chính quyền siết chặt vấn đề nhập cư.

Việc tăng phí này đã dẫn đến một vụ kiện liên bang từ một liên minh gồm các tổ chức tôn giáo, nhà cung cấp dịch vụ y tế, công đoàn, chuyên gia giáo dục đại học và nhiều bên khác. Họ lập luận rằng “bệnh viện sẽ mất nhân viên y tế, nhà thờ mất mục sư, lớp học mất giáo viên, và các ngành công nghiệp trên toàn quốc có nguy cơ mất những nhà đổi mới quan trọng,” Democracy Forward, một thành viên trong liên minh, cho biết trong một thông cáo báo chí vào tháng Mười.

Quyết định này và sự ủng hộ của tổng thống đã gây xôn xao trong giới bảo thủ. Dân biểu Marjorie Taylor Greene (R-Ga.), người gần đây đã tách khỏi Trump, viết trên mạng xã hội rằng bà “vững chắc” phản đối việc lao động Mỹ “bị thay thế bởi lao động nước ngoài, như với H-1B.”

Người dẫn chương trình và bình luận viên bảo thủ Matt Walsh cũng lên tiếng, kêu gọi chính quyền “cho người Mỹ thực sự một cơ hội.”

“Ngay cả khi đúng là chúng ta không có đủ người tài năng trong nước, điều mà không đúng, đó càng là lý do để ngừng nhập khẩu lao động nước ngoài,” Walsh viết. “Chúng ta cần đào tạo người của chính mình.”

Việc tăng phí cũng có thể ảnh hưởng đến Thung lũng Silicon. David Bier, giám đốc nghiên cứu nhập cư tại Viện Cato, từng nói với The Hill rằng điều này sẽ “dẫn đến ít đổi mới hơn, sản lượng thấp hơn và tăng trưởng kinh tế chậm lại tại Mỹ.”

Trump nói Biden phải chịu trách nhiệm về khủng hoảng khả năng chi trả.

Tổng thống Trump vào thứ Bảy 06/12 tiếp tục chỉ trích các cuộc thảo luận xung quanh giá cả tăng cao và vấn đề chi phí sinh hoạt, phần lớn đổ lỗi cho người tiền nhiệm về “khủng hoảng khả năng chi trả”.

Ông Trump đặc biệt nhắm vào phân tích của nhà môi giới chứng khoán Peter Schiff, người gần đây xuất hiện trên chương trình Fox & Friends của kênh Fox News, gọi vị khách này là “kẻ ghét Trump đã chứng minh là sai lầm.”

“Hoặc là chương trình đã sai, hoặc đang đi theo hướng khác,” Trump viết trên Truth Social vào sáng thứ Bảy. “Ông ấy nghĩ giá cả đang tăng trong khi thực tế chúng đang giảm đáng kể. Giá xăng đã xuống còn 1,99 USD một gallon hôm qua ở một số bang, và giảm mạnh kể từ Biden.”

“Các mặt hàng khác hầu hết đều giảm. Biden gây ra KHỦNG HOẢNG KHẢ NĂNG CHI TRẢ, TÔI ĐANG SỬA CHỮA NÓ, cùng với mọi thứ khác!” Trump tiếp tục. “Nhiều vấn đề, như biên giới, đã được giải quyết. Hãy xem ‘người đặt cái tên’ đã đưa gã này lên!”

Chính quyền Trump trong vài tuần gần đây phải đối mặt với áp lực về vấn đề khả năng chi trả, mà tổng thống gọi là “trò lừa đảo của Đảng Dân chủ.” Tuy nhiên, các mối quan ngại về chi phí ngay cả với các nhu yếu phẩm cơ bản đã được làm nổi bật trong thời gian chính phủ đóng cửa kỷ lục dài và sau khi Đảng Dân chủ giành chiến thắng quan trọng trong chu kỳ bầu cử 2025.

Trong chiến dịch tranh cử 2024, tổng thống cam kết sẽ “giảm giá nhanh chóng” ngay từ ngày đầu nhậm chức — nhưng thị trường biến động và sự bất ổn xung quanh các mức thuế quan rộng lớn của ông dường như đã đẩy giá lên cao. Dữ liệu từ Bộ Thương mại vào tháng 9, là thông tin mới nhất có sẵn, cho thấy lạm phát lõi đã tăng lên 2,8% so với cùng kỳ năm trước.

Tuy nhiên, Trump cho rằng chương trình kinh tế của ông đang mạnh, nhấn mạnh chi phí xăng dầu và thuốc men giảm. Đồng thời, chính quyền ông đã thực hiện các biện pháp chống lại giá cả cao — cho thấy Tòa Bạch Ốc nhận thức được các mối quan ngại này.

Tháng trước, khi tham dự McDonald’s Impact Summit, ông nói người Mỹ “may mắn đến mức điên rồ” vì ông đã thắng trong năm 2024.

“Phúc lợi tăng, mọi thứ đều tăng. Công việc nhà nước tăng, công việc thực tế giảm,” Trump nói với đám đông, ám chỉ điều kiện dưới chính quyền Biden. “Vậy là bạn sẽ có thảm họa đó, và trên hết, thay vì 20 nghìn tỷ USD vào, bạn sẽ mất 10 nghìn tỷ USD ra khỏi đất nước chúng ta.”

Các mức trung bình khảo sát cho thấy Trump đang mất điểm với cử tri về kinh tế — bao gồm cả những người ủng hộ ông.

Trong một khảo sát thực hiện cuối tháng 11, gần 50% người được hỏi cho rằng Trump đã làm giá cả tăng nhiều hơn là giảm. 24% nói ngược lại, 17% nói “khá giống nhau” và 10% không chắc chắn.

Theo số liệu trung bình của Decision Desk HQ (DDHQ), tỷ lệ ủng hộ tổng thống đang ở mức 42%, trong khi tỷ lệ không ủng hộ là 55%. Con số này thấp hơn khoảng một tháng trước, khi tỷ lệ ủng hộ trung bình là gần 46% và tỷ lệ không ủng hộ khoảng 51%.

Trump và các đồng minh lập luận rằng các lợi ích từ “One Big Beautiful Bill Act” được ký vào tháng 7 vẫn chưa phát huy hết, bao gồm các khoản đầu tư từ các đối tác thương mại nước ngoài.

Có thể rút ra một số điểm tương đồng với chương trình kinh tế “Bidenomics” của tổng thống trước. Chính quyền trước đã mất nhiều năm thuyết phục rằng nền kinh tế đang đi đúng hướng sau đại dịch COVID-19, mặc dù cử tri lo ngại họ đang bị lạm phát đè nặng.

Người nhập cư không có giấy tờ xứng đáng được chăm sóc sức khỏe .

Tháng trước, một trong những học sinh mẫu giáo mà tôi tư vấn khi đang thực tập công tác xã hội đã vắng mặt hầu hết tuần. Học sinh này nghỉ học từ thứ Ba đến thứ Sáu. Vào thứ Sáu, giáo viên quyết định gọi điện cho mẹ của em để xem tình hình ra sao.

Học sinh đã bị ốm, nhưng mẹ em không thể đưa con đi khám bác sĩ vì họ không có tiền — cũng không có Medicaid. Họ không thể nhận Medicaid vì là người nhập cư không có giấy tờ.

Vì không có quyền truy cập bảo hiểm y tế liên bang, bà mẹ không thể đưa con đi khám bác sĩ hoặc nhận thuốc cần thiết.

Viện Chính sách Thuế và Kinh tế (Institute on Taxation and Economic Policy) cho biết, năm 2022, người nhập cư không có giấy tờ đã đóng góp 96,7 tỷ USD vào thuế liên bang, tiểu bang và địa phương. Người nhập cư không có giấy tờ chỉ chiếm 27% tổng số dân nhập cư ở Mỹ.

Điều đó có nghĩa là, theo số liệu của viện, 14 triệu người sống ở Mỹ đã đóng góp gần 97 tỷ USD vào thuế nhưng không nhận lại gì. Phần lớn, 59,4 tỷ USD, là thuế liên bang, và 37,3 tỷ USD là thuế tiểu bang và địa phương.

Bất chấp quan niệm phổ biến, người nhập cư không có giấy tờ không nhận được trợ giúp từ chính phủ liên bang do luật cải cách phúc lợi mà Tổng thống Bill Clinton ký năm 1996. Họ bị hạn chế truy cập phiếu thực phẩm, phúc lợi xã hội, Medicaid, Medicare và thậm chí các kế hoạch theo Đạo luật Chăm sóc Giá cả Phải chăng (ACA).

Luật yêu cầu bạn phải có số An sinh Xã hội (Social Security Number) để đủ điều kiện nhận hầu hết các loại trợ cấp phúc lợi. Chỉ những “người nước ngoài đủ điều kiện” mới được hưởng các quyền lợi theo định nghĩa “lợi ích công liên bang.” Những người nước ngoài đủ điều kiện bao gồm thường trú nhân hợp pháp, người được tị nạn, người tị nạn và một số nhóm khác. Những người còn lại được coi là “người nước ngoài không đủ điều kiện.”

Mặc dù họ đóng hàng tỷ USD thuế liên bang, luật liên bang ngăn cấm người nhập cư không có giấy tờ truy cập vào các chương trình mà tiền thuế của họ giúp duy trì. Ít nhất, luật có thể cho họ được Medicaid, điều này cũng sẽ có lợi cho xã hội.

Hiện tại, họ chỉ đủ điều kiện nhận Medicaid khẩn cấp, chỉ bao gồm “chăm sóc y tế ngắn hạn, cấp bách như sinh nở,” với một số tiểu bang mở rộng cho các dịch vụ như chạy thận nhân tạo và điều trị ung thư.

Ở các tiểu bang có số lượng người nhập cư không có giấy tờ lớn nhất, chi phí Medicaid khẩn cấp chỉ chiếm dưới 1% ngân sách Medicaid của tiểu bang.

Viện Chính sách Thuế và Kinh tế lưu ý rằng hơn một phần ba thuế mà người nhập cư không có giấy tờ đóng góp là dành cho thuế lương, phục vụ các chương trình mà họ không được phép sử dụng.

Theo viện, năm 2022, người nhập cư không có giấy tờ đã đóng “25,7 tỷ USD thuế An sinh Xã hội, 6,4 tỷ USD thuế Medicare và 1,8 tỷ USD thuế bảo hiểm thất nghiệp.” Họ đang trả tiền cho các dịch vụ mà họ không thể tiếp cận.

Nếu chính phủ liên bang quyết định cấp quyền làm việc cho tất cả người nhập cư không có giấy tờ, đóng góp thuế của họ sẽ tăng lên vì lương cao hơn và tỷ lệ tuân thủ thuế cũng tăng.

Viện đưa ra kịch bản, nếu cấp quyền làm việc cho tất cả người nhập cư không có giấy tờ, đóng góp thuế của họ sẽ tăng thêm 40,2 tỷ USD mỗi năm, tổng cộng 136,9 tỷ USD cho thuế liên bang, tiểu bang và địa phương. Trong 40,2 tỷ USD, 33,1 tỷ USD sẽ vào ngân sách liên bang và 7,1 tỷ USD còn lại vào ngân sách tiểu bang và địa phương.

Quốc hội nên sửa đổi luật cải cách phúc lợi của Clinton để cho phép người nhập cư không có giấy tờ ít nhất được truy cập Medicaid. Nếu họ có bảo hiểm y tế, họ có thể đi khám bác sĩ, sẽ giúp họ khỏe mạnh hơn. Một lực lượng lao động khỏe mạnh sẽ năng suất hơn. Năng suất tăng đồng nghĩa lợi nhuận tăng. Điều này có thể thúc đẩy kinh tế. Ai là người thua trong kịch bản này?

Hãy để tôi nói ai thắng: Những người lao động nhập cư không có giấy tờ, các doanh nghiệp thuê họ và nền kinh tế.

Các công viên quốc gia sẽ thu thêm 100 USD phí vào cổng đối với du khách quốc tế vào năm 2026

Ngay trước Lễ Tạ ơn, Bộ Nội vụ Hoa Kỳ đã công bố một loạt thay đổi có thể ảnh hưởng đến cách bạn tham quan các công viên quốc gia vào năm 2026. Trong số đó có một kế hoạch mà chính quyền Trump đã theo đuổi trong nhiều tháng: thu phí phụ trội đối với du khách quốc tế.

Theo chỉ đạo của Tổng thống Trump, Bộ Nội vụ — cơ quan quản lý Dịch vụ Công viên Quốc gia — đã đưa vào đề xuất ngân sách cho năm tài chính 2026 việc áp dụng phí phụ trội này cho du khách quốc tế. Vào thời điểm đó, đề xuất dự kiến khoản phí này sẽ mang về hơn 90 triệu USD.

Trong khi người Mỹ phải trả phí cao hơn tại các điểm du lịch quốc tế, như Bảo tàng Louvre, nơi tăng giá vé cho khách không thuộc EU, thì du khách nước ngoài chưa phải trả thêm phí khi tham quan các công viên quốc gia ở Mỹ.

Điều này sẽ thay đổi khi bước sang tháng 1.

Phí America the Beautiful cho du khách quốc tế
Bộ Nội vụ xác nhận rằng du khách quốc tế sẽ phải trả 250 USD cho thẻ America the Beautiful, thẻ này “bao gồm phí vào cổng và phí tiện ích tiêu chuẩn (sử dụng hàng ngày) tại hàng ngàn địa điểm giải trí do sáu cơ quan liên bang quản lý.” Thẻ tương tự có giá 80 USD đối với công dân Mỹ.

Tại 10 công viên quốc gia được tham quan nhiều nhất, du khách quốc tế sẽ phải trả 100 USD mỗi người tại cổng vào, trừ khi họ đã sở hữu thẻ America the Beautiful:

• Acadia
  
• Bryce Canyon
  
• Everglades
  
• Glacier
  
• Grand Canyon
  
• Grand Teton
  
• Rocky Mountain
  
• Sequoia & Kings Canyon
  
• Yellowstone
  
• Yosemite
  
• Zion
  

Ước tính rằng trong tổng số 331,8 triệu lượt tham quan kỷ lục tại các công viên quốc gia vào năm ngoái, có 14,6 triệu lượt là du khách quốc tế.

Tại sao một số công viên quốc gia lại thu phí vào cổng?
Du khách không phải cư dân Mỹ sẽ không được hưởng 10 ngày miễn phí vào cổng mà Dịch vụ Công viên Quốc gia sẽ cung cấp vào năm 2026. Các ngày này được gọi là “ngày miễn phí chỉ dành cho cư dân Mỹ”, gồm:

• Ngày Tổng thống, 16/2
  
• Ngày Tưởng niệm, 25/5
  
• Ngày Quốc kỳ, 14/6 (cũng là sinh nhật của Trump)
  
• Cuối tuần Ngày Độc lập, 3-5/7
  
• Sinh nhật lần thứ 110 của Dịch vụ Công viên Quốc gia, 25/8
  
• Ngày Hiến pháp, 17/9
  
• Sinh nhật Theodore Roosevelt, 27/10
  
• Ngày Cựu chiến binh, 11/11
  

Trước đây, các ngày miễn phí cũng được áp dụng vào Ngày Martin Luther King, Jr., ngày đầu tiên của Tuần lễ Công viên Quốc gia vào tháng 4, Ngày Quốc khánh Juneteenth, kỷ niệm Đạo luật Great American Outdoors Act và Ngày Công viên Công cộng Quốc gia. Những ngày này hiện không được liệt kê trong danh sách ngày miễn phí trên website của NPS.

Hiện tại, chỉ có 106 trên tổng số 475 địa điểm do Dịch vụ Công viên Quốc gia quản lý thu phí vào cổng. Các công viên đắt nhất — như Yellowstone, Yosemite và Zion — thu 35 USD cho mỗi xe riêng. Phí vào cổng được sử dụng để “nâng cao trải nghiệm của khách tham quan” theo Luật Tăng cường Giải trí Trên Đất Liên bang (Federal Lands Recreation Enhancement Act).

Trump tăng chi phí xây phòng khiêu vũ ‘lớn hơn và đẹp hơn nhiều’ giữa làn sóng chỉ trích
Tổng thống Trump vào thứ Bảy đã bảo vệ chi phí cao liên quan đến dự án phòng khiêu vũ tại Tòa Bạch Ốc, nói với những người chỉ trích rằng không gian này sẽ “lớn hơn và đẹp hơn nhiều” khi hoàn thành.

Trump trước đó đã chỉ trích Kaitlan Collins, phóng viên chính của CNN tại Tòa Bạch Ốc, vì đã hỏi về sự thay đổi của mức giá.

“Caitlin Collin’s của CNN Tin Giả, luôn ngu ngốc và khó chịu, đã hỏi tôi tại sao phòng khiêu vũ mới lại tốn nhiều tiền hơn so với dự tính một năm trước,” tổng thống viết trên Truth Social, viết sai tên nhà báo. “Tôi trả lời vì nó sẽ gấp đôi kích thước, và chất lượng hoàn thiện cũng như nội thất đã được nâng lên mức cao nhất.”

“Cột SPAN cũng đã được tăng đáng kể để phục vụ việc quan sát,” ông tiếp tục. “Thực tế, dự án vẫn nằm trong ngân sách và tiến độ, giống như mọi công việc của tôi luôn vậy.”

Trump thêm: “Nó chỉ là lớn hơn và đẹp hơn nhiều so với kế hoạch ban đầu. Thú vị là, và ít khi được báo cáo, không có đồng tiền thuế nào tham gia. Toàn bộ chi phí được thanh toán từ các khoản quyên góp tư nhân.”

Tòa Bạch Ốc ban đầu thông báo vào tháng 7 rằng phòng khiêu vũ, liền kề cánh Đông, sẽ tốn 200 triệu USD. Giá này nhanh chóng tăng lên, với tổng thống nói rằng sẽ là 300 triệu USD. Một quan chức Tòa Bạch Ốc nói với ABC News vào cuối tháng 10 rằng chi phí sẽ là 350 triệu USD.

Mặc dù Trump trước đó nói rằng việc xây dựng sẽ không ảnh hưởng đến các tòa nhà hiện có, dự án đã gây tranh cãi sau khi toàn bộ cánh Đông bị phá dỡ vào tháng 10.

Trong quá trình phá dỡ, Tòa Bạch Ốc đã công bố danh sách các công ty lớn quyên góp để giúp trang trải chi phí phòng khiêu vũ. Danh sách bao gồm Amazon, Apple, Google, Meta Platforms, Lockheed Martin, Comcast Corporation, Microsoft, Palantir Technologies, Union Pacific Railroad và T-Mobile. Trump cũng nói rằng ông đang đóng góp một phần tài chính cá nhân của mình cho dự án.

James McCrery II và công ty kiến trúc của ông ban đầu được chọn để thực hiện dự án cho đến khi chính quyền xác nhận vào thứ Năm rằng Shalom Baranes, người đã thiết kế các tòa nhà chính phủ trong nhiều năm, sẽ tiếp quản. McCrery sẽ vẫn tham gia dự án với vai trò tư vấn.

“Shalom là một kiến trúc sư xuất sắc, tác phẩm của ông đã định hình bản sắc kiến trúc của thủ đô quốc gia chúng ta trong nhiều thập kỷ và kinh nghiệm của ông sẽ là tài sản quý giá cho việc hoàn thành dự án này,” phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Davis Ingle từng nói trong một tuyên bố.

Dự án và việc phá dỡ đã nhận nhiều chỉ trích từ các nhà lập pháp, nhà bình luận, sử gia và các cư dân cũng như nhân viên Tòa Bạch Ốc trước đây. Mặc dù cánh Đông đã gây tranh cãi kể từ giai đoạn xây dựng ban đầu dưới thời Tổng thống Thomas Jefferson đầu những năm 1800, các nhà phê bình hiện đại chủ yếu xem việc cải tạo của Trump là “một mất mát đối với quốc gia chúng ta,” cựu Đệ nhất phu nhân Michelle Obama nói.

Michael LaRosa, một trợ lý Tòa Bạch Ốc dưới thời chính quyền Biden, gọi đây là “đáng buồn” nhưng “có lẽ cần thiết,” trong khi con gái của cựu Tổng thống Clinton, Chelsea Clinton, ví việc này như “một quả cầu phá hủy di sản của chúng ta.”

Danh sách nhà tài trợ đã gây lo ngại cho các nhà lập pháp. Thượng Nghị sĩ  Elizabeth Warren (D-Mass.) và 10 đảng viên Dân chủ khác đã gửi thư tới các công ty liên quan, đặt câu hỏi liệu có “bất kỳ thỏa thuận đôi bên cùng có lợi nào” liên quan đến các vụ kiện chống độc quyền và điều tra hay không.

Một cuộc khảo sát của Washington Post-ABC News-Ipsos vào tháng 10 cho thấy 56% người Mỹ “phần nào” hoặc “rất” phản đối dự án mạnh mẽ này.

Don Bacon tiếp tục chỉ trích Hegseth: ‘Tôi nghĩ tôi đã thấy đủ rồi’
 

Dân biểu Don Bacon (Cộng hòa-Nebraska) đã nâng mức độ chỉ trích Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth vào thứ Sáu 05/12, cho rằng các quyết định gần đây của người đứng đầu Ngũ Giác Đài đã “làm mất uy tín của ông ấy.”

“Tôi đã từng lên tiếng trước đây,” ông nói với Dasha Burns của Politico, người cũng dẫn chương trình Ceasefire trên C-SPAN. “Sau vụ Signalgate, tôi nghĩ tôi đã thấy đủ. Điều tôi thực sự muốn thấy là ai đó chịu trách nhiệm — thừa nhận một sai lầm.”

“Và rồi khi ông ấy đổ lỗi cho truyền thông hay, bạn biết đấy, các nhà báo về câu chuyện đó, điều đó thực sự — đã làm mất uy tín của ông ấy,” ông bổ sung.

Dân biểu Nebraska nhấn mạnh rằng Hegseth “đã có một số vấn đề” trước các phiên điều trần xác nhận, sau khi Tổng thống Trump đề cử ông dẫn dắt Ngũ Giác Đài. Nhưng khi đã được xác nhận, Bacon nói ông muốn cho cựu người dẫn chương trình Fox News “một cơ hội công bằng.”

“Nhưng những gì tôi đã thấy là những gì tôi gọi là quyết định tồi,” vị Dân biểu, người sẽ nghỉ hưu vào cuối nhiệm kỳ, nói với Burns.

Những phát biểu của ông Bacon xuất hiện sau khi một báo cáo giám sát được công bố đầu tuần này phát hiện rằng Hegseth đã gây nguy hiểm cho binh lính và vi phạm chính sách của bộ bằng cách sử dụng điện thoại cá nhân để gửi thông tin mật về một cuộc tấn công sắp diễn ra vào các mục tiêu Houthi ở Yemen qua ứng dụng Signal.

Vào thứ Năm, Bacon nói rằng tuyên bố của chính quyền Trump rằng báo cáo này đã minh oan cho Hegseth là “hoàn toàn vô lý” và chỉ trích lãnh đạo Quốc phòng vì không chịu thừa nhận mình đã sai.

“Một nhà lãnh đạo phải đứng lên, nói, ‘Tôi đã sai. Tôi chịu trách nhiệm. Tôi đã học được bài học. Tôi sẽ không làm lại.’” ông nói với CNN. “Điều làm tôi bận tâm hơn là phản ứng và hành vi sai trái thực sự, vì điều đó thực sự làm giảm uy tín của ông ấy với tư cách là một nhà lãnh đạo.”

Hegseth cũng đang chịu sự giám sát trong những ngày gần đây sau khi xuất hiện thông tin rằng Bộ trưởng Quốc phòng đã ra lệnh một cuộc tấn công thứ hai vào một chiếc tàu bị cáo buộc chở ma túy đến Mỹ, sau khi những người sống sót được nhìn thấy bám vào thành tàu. Ông phản đối các cáo buộc rằng đã ra lệnh cho các lãnh đạo quân đội “giết hết mọi người” và cho biết ông không có mặt trong phòng khi lệnh tấn công “double tap” được đưa ra.

Chính quyền Trump và Bộ trưởng Quốc phòng tiếp tục bảo vệ các cuộc tấn công ở Caribe giữa lúc căng thẳng gia tăng với Venezuela về buôn bán ma túy — mặc dù phần lớn trách nhiệm đã được chuyển sang Đô đốc Hải quân Frank Bradley, người đã báo cáo với các nhà lập pháp vào thứ Năm về vụ tấn công ngày 2/9 sau đó.

Bacon cũng chỉ trích các hạn chế mới của Ngũ Giác Đài đối với truyền thông trong cuộc phỏng vấn hôm thứ Sáu, liên kết điều này với việc Hegseth bị cho là “không chịu chịu trách nhiệm.”

“Ví dụ, không chịu trách nhiệm trong Signalgate, nhưng lại đặt ra các quy định với truyền thông, nơi mà bây giờ ông ấy có một số nhà báo hạng hai hoạt động tại Ngũ Giác Đài, còn tất cả, bạn biết đấy, Fox và New York Times, Washington Post, họ đều ở ngoài Ngũ Giác Đài,” ông nói.

Ông bổ sung: “Và rồi chúng ta có những quy định rằng căn cứ, chúng ta có các căn cứ quân sự trong các quận của chúng tôi, họ không được phép nói chuyện với chúng tôi vì, bạn biết đấy, mệnh lệnh của ông ấy là không được nói chuyện với bất kỳ ai trong Quốc hội trừ khi các câu hỏi thực sự đã được Ngũ Giác Đài kiểm duyệt trước.”

Bacon không phải là Dân biểu Cộng hòa duy nhất đặt câu hỏi về các hành động của Hegseth, và một số người đã kêu gọi Bộ trưởng Quốc phòng cung cấp thêm thông tin về tính hợp pháp của các cuộc tấn công. Những người khác đã yêu cầu lãnh đạo Ngũ Giác Đài từ chức.

Mặc dù bị chỉ trích, Bộ Quốc phòng vẫn tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công vào các tàu và “khủng bố ma túy” ở Caribe. Trump và Tòa Bạch Ốc cũng phản bác về việc cần sự phê chuẩn của Quốc hội trong cuộc chiến chống các băng đảng ma túy.

Trung Quốc đang phóng đại ảnh hưởng của mình về khoáng sản đất hiếm

Khi Tổng thống Trump tới Bắc Kinh đầu năm tới để hoàn tất một thỏa thuận thương mại mới, Trung Quốc sẽ triển khai một trong những chiêu áp lực yêu thích của mình: hạn chế xuất khẩu các nguyên tố đất hiếm.

Tháng trước, Thomas Friedman của The New York Times cảnh báo rằng mối đe dọa của Trung Quốc trong việc cắt xuất khẩu đất hiếm có thể “gấp mười lần các mức thuế của Trump.” Ông đúng khi nói Bắc Kinh coi những khoáng sản này như một công cụ đòn bẩy chiến lược, nhưng câu chuyện thực sự phức tạp hơn. Thị trường nhỏ, đổi mới đang thu hẹp khoảng cách, và các nước đồng minh đang xây dựng các chuỗi cung ứng thay thế nhanh hơn nhiều người tưởng.

Khoáng sản quan trọng bao gồm hàng chục vật liệu thiết yếu cho công nghệ hiện đại, từ lithium và graphite cho pin đến gallium cho bán dẫn. Nguyên tố đất hiếm là một tập hợp riêng biệt gồm 17 kim loại trong danh mục rộng hơn này. Trong khi Trung Quốc có những điểm đòn bẩy quan trọng với các khoáng sản khác, thì nguyên tố đất hiếm là vũ khí đàm phán ưu tiên của họ.

Vào tháng 4/2015, sau khi Trump áp thuế mới, Trung Quốc đã áp dụng kiểm soát xuất khẩu đối với đất hiếm và nam châm hoàn thiện, nhằm gây áp lực tức thì lên chuỗi cung ứng trong quá trình đàm phán. Điểm lớn hơn của Friedman — rằng Bắc Kinh coi đất hiếm là đòn bẩy đàm phán — phù hợp với hành động của Trung Quốc. Nhưng Mỹ có thể làm giảm sức mạnh này thông qua đầu tư và chính sách thông minh, mà không cần phản ứng thái quá.

Đất hiếm không hiếm trong vỏ Trái Đất; điều hiếm là khả năng tách và tinh chế chúng một cách hiệu quả. Quá trình hóa học phức tạp và thường tạo ra chất thải phóng xạ. Đó là lý do Trung Quốc chiếm lĩnh thị trường — họ đầu tư vào công nghệ chế biến và chấp nhận chi phí môi trường mà các nước khác không chịu.

Nhưng sự thống trị đó có giới hạn. Cơ sở khai thác đất hiếm phân bố đa dạng về địa lý, và năng lực tinh chế mới đang được triển khai tại Úc, Jordan và thậm chí tại Mỹ. Bộ Quốc phòng gần đây đã cam kết gần 700 triệu USD cho các công ty Mỹ — Vulcan Elements và ReElement Technologies — để xây dựng các cơ sở sản xuất nam châm trong nước, có thể thay thế khoảng một nửa lượng nhập khẩu hiện nay trong vài năm tới.

Toàn bộ thị trường đất hiếm toàn cầu quan trọng, nhưng chỉ trị giá 5–10 tỷ USD mỗi năm — ít hơn nhiều so với số tiền người Mỹ chi cho thức ăn thú cưng. Quy mô nhỏ này có nghĩa Trung Quốc có thể thao túng giá trong năm tới. Tuy nhiên, việc giành lại ngay cả một phần khiêm tốn của chế biến toàn cầu không quá tốn kém và có thể làm giảm ảnh hưởng của Bắc Kinh.

Tất nhiên, hạn chế xuất khẩu đất hiếm sẽ gây gián đoạn — giá tăng, chuỗi cung ứng căng thẳng, sản xuất chậm lại cho các nhà thầu quốc phòng và nhà sản xuất xe điện. Nhưng chúng ta đang bước vào giai đoạn đàm phán kéo dài nhiều tháng, thậm chí nhiều năm. Và trong khi Bắc Kinh chỉ đang tạo áp lực, các giải pháp thay thế đang tiến triển.

Tái chế và đổi mới đang thu hẹp khoảng cách nhanh hơn nhiều so với dự đoán của các nhà phân tích. Khác với dầu mỏ hay nhựa, đất hiếm có thể tái sử dụng vô hạn. Hơn nữa, tái chế đất hiếm không bẩn như quy trình chế biến mới. Các công ty như Urban Mining thu hồi chúng từ thiết bị điện tử đã bỏ, và Apple tái chế neodymium từ iPhone cũ. Thị trường tái chế toàn cầu — khoảng 1,5 tỷ USD hiện nay — dự kiến sẽ tăng gấp đôi vào năm 2032.

Tại Minnesota, Niron Magnetics đang phát triển nam châm vĩnh cửu hoàn toàn không dùng đất hiếm. Công nghệ sắt-nitride của họ hoạt động tốt ngang hoặc hơn nam châm đất hiếm truyền thống ở nhiệt độ cao. Các nhà đầu tư bao gồm GM, Stellantis và Samsung. Niron đã khởi công nhà máy đầu tiên.

Những đột phá của Niron, được hỗ trợ bởi Aims National Laboratory và Oak Ridge National Laboratory, cho thấy cách nghiên cứu và phát triển liên bang có mục tiêu có thể mang lại lợi ích chiến lược to lớn. Ngoài vật liệu mới, còn có con đường nhanh hơn để độc lập mà đã hoạt động.

Sản xuất tại các nước đồng minh là một lựa chọn khác. Một trong những tác giả của bài viết này đã tham gia dự án đất hiếm ở Jordan. Địa chất hứa hẹn, kỹ thuật đơn giản, và công nghệ tách mới có nghĩa một cơ sở chế biến có thể đi vào hoạt động trong vòng một năm. Nhưng không nhà đầu tư nào dám cam kết dự án ở nước ngoài khi Trung Quốc có thể phá giá bất kỳ lúc nào. Vũ khí thực sự của Bắc Kinh không phải là khan hiếm, mà là thao túng thị trường khiến đầu tư phương Tây đóng băng.

Giải pháp đơn giản hơn nhiều người nghĩ. Mỹ chỉ cần giảm rủi ro cho đầu tư tư nhân. Development Finance Corporation có thể cung cấp bảo lãnh vay, Defense Logistics Agency có thể đưa ra mức giá sàn chống lại việc phá giá của Trung Quốc, và U.S. Trade and Development Agency có thể tài trợ các nghiên cứu khả thi. Đây không phải các chương trình tốn kém. Với mức tài trợ hiện tại, Mỹ có thể thúc đẩy một thập kỷ phát triển đất hiếm cùng đồng minh.

Bắc Kinh muốn thuyết phục Washington rằng đất hiếm là quân át chủ bài của họ. Không phải vậy. Đây là một thị trường nhỏ, dễ bị ảnh hưởng bởi đổi mới, tái chế và đầu tư khiêm tốn. Đòn bẩy của Trung Quốc đang giảm — và nếu Mỹ giữ bình tĩnh, “vũ khí” đó sớm sẽ chỉ còn là một đòn lừa gạt.

HẠNH DƯƠNG

Tổng hợp.