Một công đoàn nhân viên liên bang đã khởi kiện chính quyền Trump hôm thứ Sáu, sau khi phát hiện các email phản hồi tự động của nhân viên Bộ Giáo dục mang nội dung quy trách nhiệm cho Đảng Dân chủ về việc chính phủ đóng cửa.
Liên đoàn Nhân viên Chính phủ Mỹ (AFGE), thông qua Democracy Forward và Nhóm Tố tụng Public Citizen, đã gửi thư yêu cầu chấm dứt và đồng thời nộp đơn kiện Bộ Giáo dục vì đã sử dụng lời lẽ chính trị trong thư phản hồi tự động của nhân viên.
“Nhân viên liên bang vốn đã phải chịu thiệt hại tài chính khi không được trả lương do cuộc khủng hoảng chính trị này,” Everett Kelley, Chủ tịch Toàn quốc AFGE, tuyên bố. “Giờ đây, chính quyền đã trực tiếp và cố ý vi phạm quyền Tu chính án Thứ Nhất của người lao động khi thay thế email vắng mặt bằng ngôn ngữ đảng phái mà không có sự đồng ý của họ.”
Nội dung email gây tranh cãi
Theo NBC News, các email tự động gửi đi từ Bộ Giáo dục tuần này viết: “Ngày 19/9/2025, Hạ viện đã thông qua H.R. 5371, một nghị quyết duy trì ngân sách tạm thời. Đáng tiếc, các Thượng nghị sĩ Dân chủ đang chặn dự luật này tại Thượng viện, dẫn đến việc thiếu ngân sách.”
Đảng Dân chủ đã từ chối bỏ phiếu cho dự luật nhằm buộc gia hạn trợ cấp bảo hiểm y tế theo Đạo luật ACA và đảo ngược các cắt giảm Medicaid, trong khi Đảng Cộng hòa khẳng định không nhượng bộ. Sự bế tắc này khiến Washington rơi vào tình trạng tê liệt.
Trong khi đó, Hạ viện do Cộng hòa kiểm soát đã cho các nghị sĩ về nhà và dự kiến trở lại vào giữa tháng 10, sau khi Thượng viện giải quyết.
Lập luận pháp lý
Đơn kiện cáo buộc chính quyền biến nhân viên liên bang thành “loa phát ngôn” cho đảng Cộng hòa. “Việc chính phủ áp đặt giọng nói chính trị lên nhân viên liên bang là điều xúc phạm sâu sắc,” luật sư Cormac Early thuộc Public Citizen Litigation Group cho biết.
Các luật sư cho rằng hành động này vi phạm Đạo luật Hatch năm 1939, vốn cấm nhân viên liên bang tham gia hoạt động đảng phái chính trị, đặc biệt là những người quản lý các chương trình sử dụng ngân sách liên bang.
“Đây là sự lạm dụng chưa từng có, biến quy định cấm đảng phái như Đạo luật Hatch thành trò cười,” đơn kiện nêu rõ.
Một nhân viên Bộ Giáo dục nói với NBC News rằng họ đã cố gắng thay đổi email thành thông điệp trung lập, nhưng các quan chức lại đổi ngược về bản phản hồi mang tính chính trị.
Kết luận
Đơn kiện nhấn mạnh: “Đặc biệt nguy hiểm là nỗ lực của chính quyền nhằm cưỡng ép tiếng nói của những nhân viên cấp thấp trong hệ thống công vụ phi đảng phái, biến họ thành công cụ tuyên truyền chính trị.”
Là vị Giáo hoàng người Mỹ đầu tiên, Leo XIV có ảnh hưởng đáng kể cả về mặt tinh thần lẫn địa chính trị, và những phát biểu của ngài có thể định hình nhận thức quốc tế về đề xuất này trong thời điểm then chốt đối với cả người Israel và người Palestine. Sự ủng hộ của ngài đối với lệnh ngừng bắn và nhấn mạnh nhu cầu nhân đạo phản ánh mong muốn toàn cầu về sự ổn định khi các xung đột tiếp tục và nỗ lực ngoại giao đang được tăng cường.
Kế hoạch của Trump, được Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ủng hộ, được coi là một bước đi có thể quan trọng trong việc chấm dứt xung đột hiện nay. Tiếng nói từ Vatican có thể mang trọng lượng đạo đức đến các cuộc thảo luận ngoại giao giữa các cường quốc, Hamas và các bên liên quan trong khu vực.
Phát biểu khi rời nơi cư trú mùa hè ở Castel Gandolfo, Giáo hoàng Leo bày tỏ ủng hộ một đề xuất nhằm chấm dứt chiến tranh, gọi đây là “một đề xuất thực tế” với những yếu tố “rất thú vị” mà ngài hy vọng Hamas sẽ chấp nhận trong khung thời gian đã đặt ra. Ngài cũng tiếp tục kêu gọi thả các con tin bị Hamas bắt giữ vào ngày 7/10/2023.
“Dường như đây là một đề xuất thực tế,” ngài nói. “Có những yếu tố mà tôi nghĩ rất thú vị, và tôi hy vọng Hamas sẽ chấp nhận trong khung thời gian đã quy định.”
Ngài cũng bày tỏ lo ngại về một đoàn tàu gồm hơn 50 tàu chở viện trợ đến Gaza, dự kiến sẽ cố gắng vượt qua phong tỏa hải quân của Israel trong đêm khi tiến gần đến 150 hải lý từ lãnh thổ Palestine. Leo XIV cho biết ngài hiểu phản ứng của những người tổ chức trước cái mà ngài gọi là “tình trạng khẩn cấp nhân đạo thực sự,” nhưng cảnh báo về nguy cơ bạo lực.
Chính phủ Ý đã cảnh báo rằng Israel có thể xem đoàn tàu này là “hành động thù địch” và kêu gọi các tổ chức cùng hợp tác, thay vào đó đề nghị chuyển viện trợ qua Cyprus với sự đảm bảo của Giáo hội Công giáo rằng viện trợ sẽ đến tay người Palestine.
Trong khi đó, vào thứ Ba 30/9, Giáo hoàng Leo XIV đã mạnh mẽ chỉ trích các chính sách nhập cư tàn nhẫn của Tổng thống Donald Trump và những người ủng hộ ông, cho rằng họ dường như không thực sự “ủng hộ sự sống.”
“Người nói ‘Tôi chống phá thai nhưng lại ủng hộ án tử hình’ thì không thực sự ủng hộ sự sống,” Giáo hoàng Leo XIV nói. “Người nói ‘Tôi chống phá thai nhưng đồng ý với cách đối xử phi nhân với người nhập cư ở Hoa Kỳ,’ tôi không biết liệu điều đó có được xem là ủng hộ sự sống hay không.”
Những bình luận của Đức Giáo hoàng Leo XIV được đưa ra nhằm trả lời câu hỏi của các phóng viên về kế hoạch của Tổng giáo phận Chicago trao giải Thành tựu trọn đời cho Thượng Nghị sĩ Dick Durbin. Dân biểu Đảng Dân chủ Illinois, nơi sinh quán của Giáo hoàng. Thượng Nghị sĩ kỳ cựu này, 80 tuổi, là người ủng hộ mạnh mẽ quyền phá thai và quyền lợi của người nhập cư, đã thông báo vào tháng 4 rằng ông sẽ không tái tranh cử sau bốn thập kỷ trong cơ quan công quyền.
Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt — một tín đồ Công giáo sùng đạo, thường được chụp ảnh đeo thánh giá và cầu nguyện cùng nhân viên trước các buổi họp báo — đã phản đối bình luận của Giáo hoàng Leo XIV tại một cuộc họp báo ở Tòa Bạch Ốc vào thứ Tư 01/10.
“Chúng tôi bác bỏ rằng có sự đối xử phi nhân đối với những người nhập cư trái phép ở Hoa Kỳ dưới chính quyền này,” Leavitt phản ứng nhanh trước khi sử dụng chiêu bài của phe MAGA để né tránh.
“Đã có sự đối xử phi nhân đáng kể với những người nhập cư trái phép dưới chính quyền trước,” Leavitt khẳng định, đồng thời chỉ trích “con dê tế thần” ưa thích của phe hữu, là cựu Tổng thống Joe Biden. Leavitt tiếp tục khẳng định rằng người nhập cư đã bị “buôn bán, cưỡng hiếp, đánh đập, và trong nhiều trường hợp bị giết” dưới thời chính quyền Biden nhưng không đưa ra bằng chứng nào.
Sau đó, trong cùng một hơi, Leavitt nói: “Bạn cũng phải xem xét cách đối xử phi nhân từ phía một số người nhập cư trái phép.”
Đây không phải là lần đầu tiên vị lãnh đạo sinh tại Mỹ của Giáo hội Công giáo Rôma chỉ trích chính quyền cực kỳ theo kiểu “Thiên Chúa giáo” của Trump. Vào tháng 2/2025, Giáo hoàng Leo XIV — khi đó là Hồng y Robert Francis Prevost — đã công khai chỉ trích Phó Tổng thống JD Vance, người đã cải đạo sang Công giáo khi trưởng thành. Hồng y khi đó phản đối tuyên bố của Vance về một “thứ bậc Kinh Thánh” cứng nhắc, cho rằng nó quy định cách các tín hữu Cơ đốc nên ưu tiên yêu thương ai trước ai.
“JD Vance sai: Chúa Jesus không yêu cầu chúng ta xếp hạng tình yêu dành cho người khác,” Hồng y lúc đó viết khi chia sẻ một bài bình luận trên National Catholic Reporter, trong đó đã chỉ trích phát biểu của JD Vance.
Thượng viện bác bỏ các biện pháp chấm dứt đóng cửa chính phủ.
Thứ Sáu 03/10, Thượng viện gồm cả đảng Dân chủ và Cộng hòa đều không thông qua được các dự luật cạnh tranh nhằm cấp ngân sách cho chính phủ, kéo dài tình trạng đóng cửa sang tuần tới. Kết quả thất bại đã được dự đoán trước.
Ngay sau khi các cuộc bỏ phiếu thất bại, phe Cộng hòa tại Hạ viện cho biết sẽ kéo dài kỳ nghỉ đến ngày 13/10, nhằm gây áp lực lên các Thượng Nghị sĩ Dân chủ.
Đảng Dân chủ tại Thượng viện nói rằng Hạ viện Cộng hòa (GOP) cần có mặt ở Điện Capitol để đàm phán một thỏa thuận mới, nên quyết định này càng làm tăng khả năng chính phủ sẽ đóng cửa cho đến giữa tháng 10.
Một đợt đóng cửa dài hơn có thể bắt đầu gây ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế. Đảng Dân chủ tin rằng áp lực kinh tế sẽ buộc phe Cộng hòa phải nhượng bộ, dẫn đến một thỏa thuận.
Sáng thứ Sáu, thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt thông tin rằng Văn phòng Quản lý và Ngân sách (OMB) đang phối hợp với các bộ trưởng nội các để xem xét khả năng sa thải nhân sự, một bước đi đẩy chính quyền vào vùng pháp lý chưa từng có tiền lệ.
Tổng thống Trump đã gặp Giám đốc OMB Russ Vought hôm thứ Năm hôm qua để bàn về vấn đề sa thải.
“Các cuộc thảo luận vẫn đang diễn ra giữa OMB và các cơ quan, họ đang tích cực xác định những chỗ có thể cắt giảm và sa thải trong trường hợp việc đóng cửa chính phủ không sớm chấm dứt,” Leavitt nói.
Thiệt hại mới nhất từ việc đóng cửa là báo cáo việc làm tháng 9. Cục Thống kê Lao động cho biết báo cáo này sẽ bị trì hoãn do nhân sự bị cho nghỉ việc tạm thời.
Thượng viện chuẩn bị cho các cuộc bỏ phiếu CR vào thứ Hai. Thượng viện sẽ thử lại vào tối thứ Hai sắp tới để phá vỡ thế bế tắc ngân sách đã dẫn đến đóng cửa chính phủ. Lịch Thượng viện được cập nhật, bắt đầu từ 17:30 với các thủ tục bỏ phiếu cho nghị quyết tiếp tục do phe Dân chủ soạn thảo, sau đó là nghị quyết đã được Hạ viện thông qua.
Hạ viện hủy bỏ các cuộc bỏ phiếu tuần tới.
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Cộng hòa – Louisiana) chính thức hủy các cuộc bỏ phiếu trong tuần tới khi đóng cửa tiếp diễn, với mục tiêu gây sức ép buộc Thượng viện Dân chủ chấp nhận dự luật tạm thời “sạch” do GOP soạn thảo. Thông báo coi tuần tới là “thời gian làm việc tại địa phương” đã được đọc trong phiên họp chiều thứ Sáu.
Dự luật mở cửa chính phủ thất bại tại Thượng viện.
Đảng Dân chủ tại Thượng viện lần thứ tư bỏ phiếu bác bỏ dự luật của Hạ viện nhằm tài trợ cho chính phủ đến ngày 21/11 và kết thúc đợt đóng cửa đã kéo dài ba ngày, khiến hàng chục nghìn nhân viên liên bang phải nghỉ việc. Lãnh đạo phe đa số Thượng viện John Thune (Cộng hòa – Nam Dakota) không giành thêm được phiếu Dân chủ nào, kết quả 54–44, thiếu 6 phiếu để thông qua. Ba Thượng Nghị sĩ trong khối Dân chủ bỏ phiếu ủng hộ: Catherine Cortez Masto (Nevada), John Fetterman (Pennsylvania) và Angus King (Maine, độc lập). Thượng Nghị sĩ Rand Paul (Cộng hòa – Kentucky) là người Cộng hòa duy nhất bỏ phiếu chống.
Thượng viện tiếp tục thất bại trong nỗ lực mở lại chính phủ Đảng Cộng hòa hứa sẽ thảo luận với phe Dân chủ về việc gia hạn trợ cấp bảo hiểm y tế trong ACA, vốn sẽ hết hạn cuối năm nay. Nhưng Thune nói ông chưa thể cam kết. Phe Dân chủ yêu cầu gia hạn này phải được gắn kèm dự luật ngân sách ngắn hạn. Cộng hòa còn đề nghị đưa các dự luật chi tiêu thường niên ra bàn nếu chính phủ được mở lại, nhằm trao cơ hội cho Dân chủ thúc đẩy các ưu tiên chi tiêu. Một Thượng Nghị sĩ Cộng hòa cho biết hôm thứ Năm họ “rất gần” đạt được thỏa thuận với 8–9 phiếu Dân chủ, nhưng sáng thứ Sáu, Lãnh đạo phe Dân chủ Chuck Schumer kêu gọi toàn khối bác bỏ dự luật của Hạ viện trừ khi có nhượng bộ lớn về tín dụng thuế bảo hiểm.
Lãnh đạo GOP đang xem xét không trở lại Washington và hủy các cuộc bỏ phiếu đã lên lịch tuần tới nếu đóng cửa chưa chấm dứt, nhằm ép Dân chủ Thượng viện ủng hộ dự luật tạm thời của GOP. Chủ tịch Mike Johnson ám chỉ kế hoạch này trong cuộc họp báo sáng thứ Sáu: “Hạ viện sẽ quay lại làm việc ngay khi Chuck Schumer cho phép chúng ta mở cửa chính phủ.”
Các nạn nhân của Epstein sẽ trở lại Capitol Hill tuần tới.
Các nạn nhân của Jeffrey Epstein sẽ quay lại Capitol Hill vào tuần tới trong một sự kiện do nhóm lưỡng đảng tổ chức, nhằm thúc giục chính quyền Trump công bố hồ sơ mật về tội phạm tình dục quá cố này. Các Hạ Dân biểu Thomas Massie (Cộng hòa – Kentucky), Ro Khanna (Dân chủ – California) và Marjorie Taylor Greene (Cộng hòa – Georgia) trước đó đã tổ chức sự kiện công khai với những người sống sót để vận động cho bản kiến nghị buộc chính quyền phải công bố hồ sơ.
Hồ sơ cho thấy Epstein đi lại cùng “những phụ nữ trẻ”
Một số tài liệu dường như là hồ sơ kiểm tra hành khách do cơ quan liên bang lập khi Epstein nhập cảnh tại các sân bay ở Mỹ. Trong một vài trường hợp, các hồ sơ này đề cập đến những phụ nữ trẻ vị thành niên.
Một hồ sơ năm 2011 từ Sân bay Quốc tế Newark Liberty có tên Epstein cho biết một hành khách “khai rằng anh ta đang ‘tìm một cuộc hẹn hò’ và tin rằng cô gái là đủ tuổi hợp pháp. Hành khách này khai rằng anh ta đã ngồi tù 1 năm và đang trong thời gian quản chế, nhưng đã hoàn thành tất cả các yêu cầu của tòa án.”
Epstein từng bị giam tại Florida trong hơn một năm vào cuối những năm 2000, sau khi nhận tội liên quan đến mại dâm.
Một hồ sơ khác từ năm 2013 tại Sân bay Quốc tế Palm Beach cho biết một hành khách “đang đi cùng với vài phụ nữ trẻ nhưng đều đủ tuổi.”
Tướng Lực lượng Đặc nhiệm Mỹ nghỉ hưu
Người đứng đầu Bộ Tư lệnh Tác chiến Đặc biệt Hoa Kỳ (USSOCOM), Tướng Bryan Fenton, đã nghỉ hưu vào thứ Sáu hôm nay 03/10.
“Khi tôi bàn giao quyền chỉ huy, tôi làm điều đó với sự tự tin tuyệt đối vào khả năng của các bạn trong việc tiếp tục công việc quan trọng này. Tương lai của USSOCOM tươi sáng nhờ con người của chúng ta, cam kết giành chiến thắng và nỗ lực không ngừng để đổi mới,” Fenton – vị chỉ huy thứ 13 của USSOCOM – viết trong một bức thư được công bố hôm thứ Năm.
“Cảm ơn các bạn vì sự cống hiến, sự phục vụ và cam kết không lay chuyển đối với sự xuất sắc. Vinh dự lớn nhất của tôi là được phục vụ cùng các bạn và với tư cách là chỉ huy của các bạn,” ông Fenton nói thêm.
USSOCOM có trụ sở tại Căn cứ Không quân MacDill, Tampa, Florida, là cơ quan huấn luyện, tổ chức và trang bị lực lượng đặc nhiệm từ Hải quân, Không quân, Lục quân và Thủy quân lục chiến để thực hiện các nhiệm vụ chống lại “các tác nhân nhà nước và phi nhà nước nhằm bảo vệ và thúc đẩy chính sách, mục tiêu của Hoa Kỳ.”
Fenton giữ chức chỉ huy USSOCOM từ tháng 8/2022, kế nhiệm Tướng Richard D. Clarke, một tướng bốn sao của Lục quân đã nghỉ hưu.
Trong thư, Fenton – từng là chỉ huy Bộ Tư lệnh Tác chiến Đặc biệt Hỗn hợp tại Fort Bragg, Bắc Carolina – ca ngợi binh sĩ, nhà thầu, dân sự và những người khác vì đã sẵn sàng “vượt lên trên cả nhiệm vụ để bảo vệ đất nước và lợi ích của chúng ta.”
“Trong ba năm qua, chúng ta đã đối mặt với môi trường an ninh toàn cầu thay đổi nhanh chóng. Bất chấp sự phức tạp và bất định, các bạn đã liên tục thể hiện khả năng thích nghi, đổi mới và vượt qua,” ông viết.
Hôm thứ Ba, Tướng Thomas Bussiere – Tư lệnh Bộ Tư lệnh Tấn công Toàn cầu của Không quân – cũng tuyên bố nghỉ hưu vì “lý do cá nhân và gia đình.”
“Chỉ để làm rõ, Tướng Fenton đã có kế hoạch nghỉ hưu, điều đó không liên quan đến bài phát biểu của Bộ trưởng Chiến tranh,” Kristina Wong, cố vấn của Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth, cho biết tối thứ Năm trên mạng xã hội X.
Hegseth đã có bài phát biểu trước các quan chức quân đội cấp cao của Mỹ hôm thứ Ba tại Quantico, Virginia, công bố tiêu chuẩn thể lực cao hơn – kể cả cho các tướng lĩnh cấp cao – đồng thời thay đổi quy trình khiếu nại và điều tra nội bộ.
Vào tháng 8, Thượng viện đã phê chuẩn đề cử Phó Đô đốc Hải quân Frank Bradley làm người kế nhiệm Fenton.
Thẩm phán gọi hành vi lạm dụng bạn gái cũ của Combs là “sự áp bức”.
Combs xin lỗi, nói đã rút ra bài học.
Công tố viên đề nghị mức án hơn 11 năm, nhưng tòa tuyên hơn 4 năm.
3/10 (Reuters) – Ngôi sao hip-hop Sean “Diddy” Combs hôm thứ Sáu bị kết án hơn 4 năm tù giam sau khi bị kết tội vận chuyển gái mại dâm để thực hiện các màn trình diễn tình dục kết hợp ma túy, trong phiên xử gây chấn động tại tòa liên bang Manhattan.
Combs, 55 tuổi, giữ vẻ bình thản khi Thẩm phán Liên bang Arun Subramanian tuyên án 50 tháng tù, kết thúc một phiên tòa kéo dài cả ngày. Ông có thể được trả tự do trong chưa đầy ba năm nhờ được trừ thời gian giam giữ từ khi bị bắt ngày 16/9/2024 tại Brooklyn.
Các cáo buộc và phán quyết
Combs đối diện mức án tối đa 20 năm tù sau khi bồi thẩm đoàn kết tội ông vào tháng 7 với hai tội danh sắp xếp cho nam hộ tống vượt tiểu bang để tham gia “Freak Offs” – những buổi trình diễn tình dục với bạn gái của ông, có sử dụng ma túy, trong khi ông quay phim và thủ dâm.
Tuy nhiên, ông được tuyên trắng án đối với các cáo buộc nghiêm trọng hơn như tội phạm có tổ chức và buôn người tình dục – vốn có thể khiến ông lãnh án chung thân.
Dù vậy, thẩm phán cho rằng bản án nặng là cần thiết do hậu quả mà Combs đã gây ra cho ca sĩ R&B Casandra Ventura và một phụ nữ giấu tên trong hồ sơ là “Jane”.
“Đây không phải chỉ là tình dục, ma túy và trò tiêu khiển, mà là sự áp bức, khiến cả Ventura và Jane nhiều lần nghĩ đến việc tự kết liễu,” Subramanian nói.
Lời xin lỗi và kháng án
Trước khi tuyên án, Combs đã quay sang xin lỗi Ventura và Jane: “Tôi biết mình sẽ không bao giờ đặt tay lên bất kỳ ai nữa,” ông nói, đồng thời cam kết sẽ kháng cáo.
Luật sư bào chữa Marc Agnifilo cho rằng thẩm phán đã “đi ngược lại phán quyết của bồi thẩm đoàn.”
Gia đình và các yếu tố giảm nhẹ
Trong phiên xử, các con của Combs lên bục cầu xin khoan hồng, nói rằng cha mình đã thay đổi trong năm qua. Con gái 18 tuổi Jessie bật khóc: “Thưa tòa, ông ấy vẫn là cha chúng tôi, và chúng tôi vẫn cần ông trong cuộc đời.”
Luật sư bào chữa cũng trình chiếu video về hoạt động thiện nguyện của Combs – từ chơi đùa với con, trò chuyện với học sinh trường công, đến tham gia Marathon New York để gây quỹ từ thiện.
Thẩm phán thừa nhận các yếu tố giảm nhẹ, trong đó có đóng góp xã hội và hoạt động thiện nguyện, song khẳng định hình phạt vẫn phải phản ánh sự nghiêm trọng của tội trạng.
Ý nghĩa rộng hơn
“Không gì có thể xóa bỏ nỗi đau Combs đã gây ra, nhưng bản án hôm nay ghi nhận tác động nặng nề của tội ác,” luật sư của Ventura phát biểu.
Kết thúc phiên tòa, thẩm phán gửi lời cảm ơn đến Ventura và Jane vì đã dũng cảm ra làm chứng, nhấn mạnh họ đã khích lệ những phụ nữ khác lên tiếng về bạo lực tình dục: “Con số những người mà các bạn truyền cảm hứng là không thể đong đếm được,” Subramanian nói.
3/10 (Reuters) – Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Sáu kêu gọi Israel lập tức ngừng ném bom Gaza sau khi Hamas đồng ý thả con tin và chấp nhận một số điều khoản trong kế hoạch của Mỹ nhằm chấm dứt chiến tranh, dù các vấn đề gai góc như giải giáp vẫn chưa được giải quyết.
Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết nước này đang chuẩn bị cho việc “thực thi ngay” giai đoạn đầu kế hoạch Gaza của Trump, bao gồm việc thả các con tin Israel theo phản hồi từ Hamas.
Hamas hôm thứ Sáu đã công bố phản hồi đối với kế hoạch 20 điểm của Trump, sau khi tổng thống Mỹ đưa ra hạn chót đến Chủ nhật để chấp nhận, nếu không sẽ đối mặt với “hậu quả nghiêm trọng”.
Trump, người tự khẳng định mình là nhân vật duy nhất có thể mang lại hòa bình cho Gaza, đã đầu tư nhiều vốn chính trị để chấm dứt cuộc chiến kéo dài hai năm khiến hàng chục ngàn người thiệt mạng và làm đồng minh Israel ngày càng bị cô lập trên trường quốc tế.
“Israel phải lập tức ngừng ném bom Gaza để chúng ta có thể đưa các con tin ra ngoài an toàn và nhanh chóng!” Trump viết trên Truth Social. “Chúng ta đã bắt đầu thảo luận chi tiết. Đây không chỉ là vấn đề của Gaza, mà là hòa bình lâu dài ở Trung Đông.”
Văn phòng Netanyahu tuyên bố Israel “sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với Tổng thống và ê-kíp của ông để chấm dứt chiến tranh, phù hợp với các nguyên tắc do Israel đề ra và gắn liền với tầm nhìn của Tổng thống Trump.”
Thực địa căng thẳng
Người dân Gaza cho biết, sau thông điệp của Trump, xe tăng Israel vẫn pháo kích vào đường Talateeni – tuyến huyết mạch của Gaza City – và máy bay quân sự tiếp tục không kích nhiều khu nhà tại quận Remal.
Tại Khan Younis cũng ghi nhận nhiều đợt không kích, dù chưa có báo cáo thương vong.
Lãnh đạo đối lập Israel Yair Lapid kêu gọi Netanyahu ủng hộ kế hoạch: “Israel cần tuyên bố tham gia thảo luận do Tổng thống Trump dẫn dắt để hoàn tất thỏa thuận.”
Gia đình các con tin Hamas đang giam giữ cũng thúc giục Netanyahu “lập tức ra lệnh đàm phán để đưa tất cả con tin trở về.”
Áp lực quốc tế
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron viết trên X rằng: “Cam kết của Hamas cần được theo sát ngay lập tức,” nhấn mạnh nỗ lực quốc tế nhằm kết thúc chiến sự.
Israel phát động chiến dịch tại Gaza sau cuộc tấn công do Hamas dẫn đầu ngày 7/10/2023 khiến khoảng 1.200 người Israel thiệt mạng và 251 người bị bắt làm con tin. Theo số liệu Israel, hiện còn 48 con tin, trong đó 20 người còn sống.
Chiến dịch quân sự Israel đã khiến hơn 66.000 người Gaza thiệt mạng, đa số là dân thường, theo Bộ Y tế Gaza. Phần lớn dải đất này bị tàn phá, trong khi các hạn chế viện trợ đã gây nạn đói nghiêm trọng. Liên Hiệp Quốc và nhiều chuyên gia nhân quyền kết luận Israel đã phạm tội diệt chủng, nhưng chính phủ Netanyahu khẳng định họ chỉ tự vệ.
Những điểm còn bất đồng
Trong phản hồi, Hamas không cam kết giải giáp và phi quân sự hóa Gaza như yêu cầu của Mỹ và Israel, đồng thời bác bỏ rút quân theo từng giai đoạn thay vì rút ngay toàn bộ.
Một quan chức Hamas nói với Al Jazeera: “Chúng tôi sẽ không giải giáp cho đến khi Israel chấm dứt chiếm đóng Gaza.”
Kế hoạch của Trump bao gồm: ngừng bắn ngay lập tức, trao đổi toàn bộ con tin Hamas giữ với tù nhân Palestine trong nhà tù Israel, Israel rút quân theo lộ trình, Hamas giải giáp, và thiết lập một chính quyền chuyển tiếp do quốc tế giám sát.
Hamas trong phản hồi cho biết sẵn sàng bàn giao việc quản lý Gaza cho một “cơ quan kỹ trị độc lập của Palestine” được sự hậu thuẫn của các nước Arab và Hồi giáo, nhưng vẫn yêu cầu được tham gia vào các cuộc thảo luận về tương lai Gaza.
Trước đó trong ngày, Trump cảnh báo rằng “Địa ngục sẽ bùng nổ” nếu Hamas không chấp nhận kế hoạch trước 6 giờ chiều Chủ nhật (giờ Mỹ).
Qatar cho biết đang phối hợp cùng Ai Cập và Mỹ để tiếp tục đàm phán triển khai kế hoạch.
Trump đóng băng ít nhất 28 tỷ USD dành cho các khu vực Dân chủ, đe dọa thêm việc cắt giảm việc làm liên bang.
Thống đốc Pritzker gọi đây là hành động “bắt cóc con tin”.
Nỗ lực tái mở cửa chính phủ thất bại tại Thượng viện khi hai bên tiếp tục đối đầu.
Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Sáu đã đóng băng khoản tài trợ 2,1 tỷ USD cho hệ thống giao thông công cộng tại Chicago, khiến một thành phố lớn do Đảng Dân chủ lãnh đạo rơi vào tình cảnh thiếu hụt ngân sách, sau khi nỗ lực chấm dứt tình trạng chính phủ đóng cửa một lần nữa thất bại tại Thượng viện.
Đến ngày thứ ba của cuộc khủng hoảng, Trump gia tăng áp lực buộc Đảng Dân chủ chấp nhận kế hoạch của Cộng hòa nhằm khôi phục ngân sách liên bang. Tuy nhiên, đề xuất này thất bại với tỷ lệ phiếu 54–44, không đạt ngưỡng 60 phiếu, đồng nghĩa tình trạng đóng cửa sẽ kéo dài ít nhất tới thứ Hai.
Chiến dịch gây áp lực
Chính quyền Trump hiện đã đóng băng ít nhất 28 tỷ USD dành cho các bang và thành phố Dân chủ, sử dụng quyền lực của chính phủ liên bang để trừng phạt đối thủ chính trị. Giám đốc Ngân sách Russ Vought cho biết khoản tiền dành cho tuyến tàu điện trên cao ở Chicago bị giữ lại để tránh “chảy qua các hợp đồng dựa trên chủng tộc”.
Trump từ lâu đã biến Chicago, thành phố lớn thứ ba nước Mỹ, thành mục tiêu công kích và từng đe dọa điều Vệ binh Quốc gia tới đây.
Thống đốc Illinois JB Pritzker – một nhà phê bình Trump nổi bật và được xem là ứng viên tổng thống tiềm năng của Dân chủ năm 2028 – lên án động thái này là “hành động bắt cóc con tin”.
“Đây chỉ nhằm ghi điểm chính trị nhưng lại gây hại cho nền kinh tế và những người lao động phụ thuộc vào phương tiện công cộng,” ông viết trên mạng xã hội.
Tòa Bạch Ốc cho biết họ cũng đang xem xét đóng băng các khoản tài trợ cho Portland, Oregon – nơi từng chứng kiến nhiều cuộc biểu tình lớn thời kỳ Trump đầu tiên.
Ngoài ra, Trump còn đe dọa sa thải thêm nhiều viên chức liên bang, ngoài 300.000 người đang bị buộc rời việc trong năm nay. Theo một nguồn tin từ Tòa Bạch Ốc, hàng chục cơ quan đã nộp kế hoạch cắt giảm nhân sự.
Bầu không khí “mất thiện chí”
Nhiều nghị sĩ Cộng hòa không phản đối chiến dịch gây áp lực này, dù nó làm suy yếu quyền kiểm soát chi tiêu vốn thuộc về Quốc hội. Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson nói: “Ông ấy có đang gây áp lực không? Có lẽ vậy. Và tôi ủng hộ điều đó.”
Tuy nhiên, một số khác lo ngại động thái này sẽ khiến đàm phán thêm bế tắc. Thượng nghị sĩ Thom Tillis, người đang tham gia thương lượng, cảnh báo: “Làm như vậy sẽ tạo ra một môi trường đầy mất thiện chí.”
Thế bế tắc chưa có lối ra
Tại Washington, Thượng viện đã bác bỏ cả kế hoạch ngân sách của Cộng hòa lẫn đề xuất thay thế của Dân chủ, rồi tạm nghỉ tới thứ Hai. Hạ viện cũng nghỉ họp cả tuần tới, đồng nghĩa không thể bỏ phiếu cho bất kỳ thỏa hiệp nào.
Nếu kéo dài qua thứ Hai, đây sẽ là đợt đóng cửa dài thứ tư trong lịch sử Mỹ. Đợt lâu nhất kéo dài 35 ngày (2018–2019), cũng dưới thời Trump.
Chiến dịch gây áp lực lần này không lay chuyển được Đảng Dân chủ: chỉ có 3 nghị sĩ của họ ủng hộ kế hoạch của Cộng hòa. Dân chủ khẳng định gói chi tiêu phải kèm mở rộng trợ cấp y tế hậu COVID sẽ hết hạn cuối năm nay, trong khi Cộng hòa muốn tách riêng vấn đề này. Hiện trợ cấp giúp 24 triệu người Mỹ có bảo hiểm, và gần 80% công chúng ủng hộ duy trì, theo khảo sát của Quỹ Kaiser.
Hệ quả của đóng cửa
Khoảng 1,7 nghìn tỷ USD – tương đương một phần tư chi tiêu liên bang – đã bị đình trệ. Trong khi đó, các chương trình y tế, hưu trí và trả lãi cho khoản nợ 37,5 nghìn tỷ USD vẫn tiếp tục.
Đợt đóng cửa lần này, thứ 15 kể từ năm 1981, đã tạm ngưng nhiều hoạt động như nghiên cứu khoa học, giám sát tài chính, và làm gián đoạn công việc của khoảng 2 triệu viên chức liên bang. Dù vậy, quân đội, nhân viên an ninh hàng không và một số vị trí “thiết yếu” vẫn phải làm việc mà không được trả lương ngay.
Hôm thứ Sáu, Bộ Lao động không công bố báo cáo thất nghiệp hằng tháng, khiến Phố Wall thiếu dữ liệu về sức khỏe nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Nếu tình trạng kéo dài, nó có thể ảnh hưởng đến du lịch hàng không, trợ cấp lương thực cho hàng triệu người dân, buộc tòa án liên bang phải đóng cửa và khiến viên chức liên bang lỡ kỳ lương đầu tiên vào giữa tháng 10.
Chính quyền Trump đã gửi 230 triệu đô la tới Lebanon trong một hành động phút chót để cứu số tiền này khỏi hết hạn trong thời gian chính phủ đóng cửa, khoản hỗ trợ giúp bảo vệ lệnh ngừng bắn mong manh giữa Beirut và Israel.
Khoản tiền này nhằm mục đích tăng cường sức mạnh cho quân đội Lebanon trong nỗ lực giải giáp Hezbollah, lực lượng chính trị và quân sự do Iran hậu thuẫn đã bị suy yếu nghiêm trọng bởi các hành động của Israel nhưng chưa bị đánh bại hoàn toàn.
“Hôm qua chúng tôi đã có thể chi được khoảng 230 triệu đô la”, một phụ tá quốc hội thuộc đảng Dân chủ nói với các phóng viên trong cuộc họp báo ngày 1 tháng 10.
“Đó không phải là số tiền lớn, nhưng đối với một quốc gia nhỏ như Lebanon thì đó thực sự là số tiền đáng kể.”
Reuters đưa tin rằng 190 triệu đô la đã được chuyển cho quân đội Lebanon và 40 triệu đô la đã được chuyển cho Lực lượng An ninh Nội địa.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao cho biết sự hỗ trợ của Hoa Kỳ nhằm hỗ trợ lực lượng vũ trang của Lebanon “khi họ nỗ lực khẳng định chủ quyền của Lebanon trên khắp đất nước và thực hiện đầy đủ Nghị quyết 1701 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, khuôn khổ khả thi duy nhất cho một thỏa thuận an ninh lâu dài cho cả người Lebanon và Israel”.
Nghị quyết 1701 của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc là thỏa thuận ngừng bắn năm 2006 giữa Israel và Lebanon. Hezbollah đã tấn công Israel sau cuộc tấn công của Hamas vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, dẫn đến hơn một năm giao tranh xuyên biên giới. Hoa Kỳ đã làm trung gian cho một lệnh ngừng bắn giữa chính phủ Lebanon và Israel vào tháng 11, với điều kiện quân đội Lebanon phải giải giáp Hezbollah.
Trợ lý quốc hội đảng Dân chủ cho biết khoản ngân sách phút chót dành cho Lebanon giúp chính phủ thực hiện các điều khoản của lệnh ngừng bắn và cũng coi đây là một ví dụ về thành công của công tác lưỡng đảng.
Chính phủ Hoa Kỳ đã đóng cửa vào thứ Tư do cuộc đấu đá gay gắt giữa Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ, điều này có thể gây nguy hiểm cho nguồn tài trợ và làm nổi bật hậu quả nguy hiểm tiềm tàng của việc đóng cửa đối với chính sách đối ngoại và các ưu tiên về an ninh của Hoa Kỳ.
Ed Gabriel, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành Lực lượng đặc nhiệm Hoa Kỳ tại Lebanon (ATFL), cho biết khoản tiền này sẽ cho phép người Lebanon “nâng cao” công tác dọn dẹp Hezbollah khỏi phía nam sông Litani và bắt đầu các hoạt động ở Thung lũng Bekaa và phía bắc sông Litani.
Gabriel phát biểu với The Hill qua cuộc điện thoại từ Beirut rằng: “Tôi nghĩ thách thức đối với chính phủ Lebanon là phải có đủ nguồn lực cần thiết để hoàn thành công tác giải trừ quân bị trong năm tới, với trọng tâm là hoàn thành ở phía nam sông Litani trong vòng vài tháng tới”.
Gabriel đến Beirut trong một chuyến công du dự kiến có sự tham gia của các thành viên Quốc hội, những người sẽ gặp gỡ các quan chức cấp cao của Lebanon để tận mắt chứng kiến cách đồng đô la Mỹ được sử dụng. ATFL là một tổ chức phi lợi nhuận, phi đảng phái, tập trung vào việc củng cố mối quan hệ bền chặt giữa Hoa Kỳ và Lebanon.
Gabriel cho biết: “Đây là cơ hội kịp thời để triệu tập các thành viên Quốc hội để họ có thể truyền tải những thông điệp rất mạnh mẽ tới Chính phủ Lebanon về việc tiến lên phía trước với tốc độ nhanh hơn, nhưng cũng để cảm ơn họ về những nỗ lực cho đến nay, điều luôn cần thiết để tăng cường yếu tố tin cậy để tiến về phía trước”.
“Vậy thì đó là thời điểm hoàn hảo để điều đó xảy ra. Tiếc là nó đã không xảy ra.”
Sự ổn định ở Lebanon là ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Trump, một phần trong nỗ lực chung của ông nhằm đạt được “hòa bình vĩnh cửu” ở Trung Đông — bắt đầu bằng việc giải quyết cuộc chiến của Israel ở Gaza. Nỗ lực này cuối cùng nhằm chấm dứt ảnh hưởng của Iran trong khu vực và làm trung gian hòa giải mối quan hệ giữa Israel và các nước láng giềng.
“Tôi nghĩ chính quyền chắc chắn đã nhắm đến mục tiêu cuối cùng là hòa bình giữa Lebanon và Israel. Điều này khá rõ ràng”, Gabriel nói.
“Về phía Lebanon, họ sẽ nói rằng mục tiêu cuối cùng của họ là một Lebanon ổn định, thịnh vượng và hòa bình với tất cả các nước láng giềng. Vì vậy, cả hai bên đều sử dụng từ hòa bình, với những nhấn mạnh khác nhau.”
Tom Barrack, đại sứ của Trump tại Thổ Nhĩ Kỳ và đặc phái viên về Syria, cũng đã tiếp quản hồ sơ Lebanon, đã đến Beirut cùng với Morgan Ortagus, đặc phái viên tại Lebanon và là cố vấn của Phái đoàn Hoa Kỳ tại Liên hợp quốc.
Vào tháng 8, Barrack đã hỗ trợ nhân viên trong chuyến đi tới Beirut cùng Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen (DN.H.), thành viên cấp cao của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện; Dân biểu Joe Wilson (RS.C.) và Thượng nghị sĩ Lindsey Graham (RS.C.), một đồng minh cấp cao của Trump.
Shaheen, phát biểu từ Beirut, cho biết việc tăng cường lực lượng vũ trang và thúc đẩy cải cách tài chính là những ưu tiên chính của Hoa Kỳ đối với quốc gia này.
Trong những phát biểu mang tính hiếu chiến hơn, Graham đã đổ trách nhiệm cho Beirut phải giải giáp Hezbollah mặc dù các hành động quân sự đang diễn ra của Israel ở phía nam đất nước, bị chỉ trích là vi phạm các điều khoản của lệnh ngừng bắn.
“Việc họ [Israel] có rút quân hay không, điều đó phụ thuộc vào việc các anh [Liban] làm gì. Vậy nên đừng nói với tôi nữa, ‘Chúng tôi sẽ không giải giáp Hezbollah cho đến khi Israel làm gì đó’. Nếu đó là mô hình, các anh sẽ thất bại”, Graham nói.
“Đất nước này đang thụt lùi chứ không phải tiến lên. Nếu không thực hiện việc giải giáp người Palestine và Hezbollah, và biến quân đội Lebanon thành kho vũ khí trung tâm của đất nước, thì nếu không làm điều đó, bạn sẽ chẳng đi đến đâu cả.”
Tòa án Tối cao đã thụ lý vụ án Tu chính án thứ hai tiếp theo vào thứ Sáu, đồng ý thụ lý vụ kiện phản đối lệnh cấm mang vũ khí giấu kín trên tài sản cá nhân của Hawaii mà không có sự đồng ý rõ ràng của chủ sở hữu.
Ba cư dân Hawaii và một nhóm bảo vệ quyền sở hữu súng địa phương, được chính quyền Trump hậu thuẫn, đã thúc giục các thẩm phán xem xét lại phán quyết thấp hơn ủng hộ luật của tiểu bang.
Trong một lệnh ngắn gọn, các thẩm phán đã ấn định phiên tòa sẽ được xét xử trong kỳ họp tới. Phán quyết dự kiến sẽ được đưa ra vào mùa hè năm sau.
“Bùm!” Harmeet Dhillon, người đứng đầu bộ phận dân quyền của Bộ Tư pháp, đã viết trên X, gọi đây là một vụ án “quan trọng”.
Đây là vụ án mới nhất của Tòa án Tối cao áp dụng bài kiểm tra Tu chính án thứ hai mở rộng được đưa ra vào năm 2022, yêu cầu các biện pháp kiểm soát súng phải phù hợp với truyền thống quản lý súng đạn trong lịch sử của quốc gia.
Điều này đã khiến các tòa án cấp dưới bãi bỏ nhiều quy định về súng trên khắp cả nước, nhưng các thẩm phán cũng chia rẽ về các khía cạnh áp dụng bài kiểm tra.
Năm ngoái, tòa án đã cung cấp hướng dẫn bổ sung bằng cách phán quyết một tội liên bang về việc sở hữu súng của người bạo hành gia đình là hợp hiến. Bộ Tư pháp và các nhóm bảo vệ quyền sở hữu súng đã yêu cầu các thẩm phán tiếp tục xem xét các vụ án liên quan đến Tu chính án thứ Hai để làm rõ thêm.
Hawaii là một trong số nhiều tiểu bang mặc định cấm người có giấy phép mang súng vào tài sản tư nhân mở cửa cho công chúng trừ khi chủ sở hữu tài sản đồng ý rõ ràng, chẳng hạn như treo biển báo.
Những người thách thức thúc giục Tòa án Tối cao giải quyết tranh chấp để giải quyết sự chia rẽ giữa tòa phúc thẩm đã duy trì luật của Hawaii và tòa phúc thẩm ở Bờ Đông đã bãi bỏ một điều khoản tương tự ở New York.
“Phạm vi và hiệu lực của quy định mặc định của Hawaii do đó chứng minh rằng quy định này không phục vụ bất kỳ mục tiêu chính đáng nào, mà chỉ đơn giản là nhằm cản trở việc mang theo vũ khí. Điều đó rõ ràng là vi hiến”, Bộ Tư pháp viết trong các văn bản tòa án ủng hộ đơn kháng cáo.
Hawaii thúc giục các thẩm phán bác bỏ thách thức và thay vào đó cho phép nhiều tòa án cấp dưới cân nhắc về vấn đề này.
Hawaii viết: “Những người thỉnh cầu muốn rút ngắn giai đoạn thẩm định quan trọng này của tòa án cấp dưới”.
Vào thứ sáu, một thẩm phán ở Georgia đã đặt ra thời hạn hai tuần để một cơ quan nhà nước chỉ định một công tố viên mới cho vụ án can thiệp bầu cử ở Quận Fulton năm 2020 chống lại Tổng thống Trump và các đồng minh của ông, nếu không thẩm phán giám sát vụ án sẽ bác bỏ hoàn toàn.
Thông báo ngắn gọn từ Thẩm phán Tòa án cấp cao Quận Fulton Scott McAfee được đưa ra sau khi tòa án cấp cao của Georgia vào tháng trước đã bác bỏ yêu cầu tiếp tục truy tố vụ án của Biện lý Quận Fulton Fani Willis .
Thẩm phán Tòa án cấp cao Fulton Scott McAfee đã đưa ra thời hạn gấp rút cho Hội đồng Công tố viên Georgia, hay PAC, trong một lệnh ngắn gọn được đưa ra vào thứ sáu.
McAfee viết: “Nếu một công tố viên được chỉ định hoặc đại diện của PAC không nộp đơn xin ra hầu tòa hoặc không yêu cầu gia hạn cụ thể trong vòng 14 ngày kể từ ngày Thông báo này được ban hành, Tòa án sẽ ra lệnh bác bỏ mà không có thành kiến vì không có lý do truy tố”.
Văn phòng của bà đã bị hủy tư cách vì “có dấu hiệu không đúng mực đáng kể” xuất phát từ mối quan hệ lãng mạn của bà với một công tố viên cấp cao trong vụ án.
McAfee cho biết Hội đồng Công tố viên Georgia phải tìm người thay thế, nếu không ông sẽ bác bỏ vụ án vì không đủ điều kiện truy tố trong vòng 14 ngày mà không có thành kiến, nghĩa là các cáo buộc có thể được đệ trình lại.
Trump và hơn chục đồng minh của ông đã bị cáo buộc tội tống tiền vào năm 2023 vì cáo buộc họ âm mưu phá hoại chiến thắng bầu cử tổng thống năm 2020 của cựu Tổng thống Biden tại Georgia. Trump và hầu hết các bị cáo đều không nhận tội.
SAN FRANCISCO ( KRON ) — Một chiếc xe Tesla đã lao khỏi cầu vượt cao tốc và đâm xuống đường liên bang 280 bên dưới vào tối thứ Tư. Theo Sở Cứu hỏa San Francisco, một cuộc gọi đã đến vào khoảng 9:47 tối.
Hai người lớn đã được cứu khỏi chiếc Tesla màu trắng bị rơi xuống mái. Cả hai người lớn được cứu đều được đưa đến trung tâm chấn thương với những vết thương ở mức độ trung bình, Sở Cảnh sát San Francisco (SFFD) cho biết.
Đoạn video do người dân ghi lại hậu quả của vụ tai nạn cho thấy chiếc Tesla màu trắng nằm trên nóc xe, được bao quanh bởi lực lượng cứu hộ trên đường cao tốc. Phía trên cầu vượt, một đám đông người dân hiếu kỳ đứng xem, dùng băng cảnh báo màu vàng phong tỏa một đoạn lan can cầu vượt, nơi chiếc Tesla dường như đã đâm xuyên xuống lòng đường bên dưới.
KRON4 đã liên hệ với Sở Cảnh sát San Francisco để biết thêm thông tin.
