CALITODAY (15/10/2025): Giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách (OMB) Russ Vought hôm thứ Tư cho biết số nhân viên liên bang bị sa thải trong thời gian chính phủ đóng cửa có thể vượt quá 10.000 người, trong buổi phát biểu trên chương trình The Charlie Kirk Show.
Thượng viện hôm thứ Tư 15/10 tiếp tục bỏ phiếu lần nữa về dự luật chi tiêu tạm thời (continuing resolution) đã được Hạ viện thông qua, nhằm tái mở cửa chính phủ sau khi dự luật này thất bại 8 lần rồi.
Trước đó cùng ngày, Lãnh đạo Đa số Thượng viện John Thune (Cộng hòa – Nam Dakota) đã tăng áp lực tại Điện Capitol khi lên lịch bỏ phiếu vào thứ Năm 16/10 về dự luật chi tiêu quốc phòng trị giá 852 tỷ USD. Động thái này nhằm buộc các Thượng nghị sĩ Dân chủ phải thể hiện rõ lập trường nếu họ bỏ phiếu phản đối, trong bối cảnh đảng Cộng hòa muốn nhấn mạnh tác động của việc đóng cửa chính phủ đối với an ninh quốc gia.
Cuộc bỏ phiếu hôm nay — để tài trợ chính phủ đến ngày 21 tháng 11 — dự kiến sẽ thất bại. Việc bỏ phiếu bắt đầu lúc 2:30 chiều (giờ miền Đông).
Lãnh đạo phe đa số Thượng viện John Thune (R-S.D.) đã khiến Đảng Dân chủ bất ngờ khi lên lịch bỏ phiếu vào thứ Năm ngày mai 16/10 về việc thông qua dự luật chi tiêu quốc phòng trị giá 852 tỷ USD, giữa lúc chính phủ liên bang vẫn đang đóng cửa.
Dự luật quốc phòng này đã được Ủy ban Phân bổ Ngân sách thông qua vào tháng 7 với sự ủng hộ mạnh mẽ của Đảng Dân chủ — tỉ lệ 26–3. Tuy nhiên, tình hình chính trị đã thay đổi kể từ đó, khi cuộc đóng cửa chính phủ bước sang tuần thứ ba.
Tuần trước, Thune đã thúc đẩy Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng (NDAA) được thông qua tại Thượng viện, và giờ ông đang thách thức Đảng Dân chủ ngăn chặn dự luật chi tiêu quốc phòng, trong bối cảnh Đảng Cộng hòa nêu bật tác động của việc đóng cửa chính phủ gây ảnh hưởng đến an ninh quốc gia.
“Ngay cả viễn cảnh các gia đình quân nhân không nhận được lương cũng không đủ để khiến chính phủ mở cửa trở lại,”
Thune phát biểu tại Thượng viện hôm thứ Tư, ám chỉ đến ngày trả lương 15/10 hôm nay cho hơn 1 triệu binh sĩ.
Tổng thống Donald Trump đã chỉ thị cho Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth sử dụng “mọi nguồn quỹ sẵn có” để đảm bảo binh sĩ không bị chậm lương trong thời gian chính phủ ngừng hoạt động.
Hôm thứ Ba 14/10, Thune đã nộp đơn yêu cầu bỏ phiếu cloture (giới hạn tranh luận) để tiến hành xem xét dự luật chi tiêu quốc phòng, qua đó mở đường cho một cuộc bỏ phiếu thủ tục quan trọng vào thứ Năm 16/10.
Ông nói với các phóng viên rằng ông hy vọng có thể gắn thêm dự luật Lao động và Y tế & Dịch vụ Nhân sinh (HHS) vào dự luật quốc phòng nếu Đảng Dân chủ đồng ý tiến trình này trong tuần.
“Mục tiêu là xem chúng ta có thể gộp thêm bao nhiêu dự luật,” Thune nói. “Chúng tôi muốn tạo ra một gói tổng hợp, giống như lần trước, nhưng điều đó cần có sự đồng thuận.”
“Nếu chúng ta có thể tiến vào giai đoạn bỏ phiếu về dự luật chi tiêu quốc phòng vào ngày mai, thì có thể bắt đầu quá trình thương lượng.”
Tuy nhiên, Thune sẽ cần sự đồng thuận tuyệt đối của cả 100 thượng nghị sĩ để miễn trừ Quy tắc XVI của Thượng viện, quy định không được gộp nhiều dự luật chi tiêu thành một gói khi đưa ra thảo luận.
Trong những năm trước, việc miễn trừ quy tắc này thường là thông lệ, nhưng hiện nay điều đó khó xảy ra vì căng thẳng đảng phái leo thang do cuộc đóng cửa chính phủ.
Mặc dù Đảng Dân chủ đã bỏ phiếu ủng hộ dự luật quốc phòng tại ủy ban vào mùa hè, nhưng họ có thể sẽ ngăn chặn nó khi đưa ra bỏ phiếu toàn thể trong tuần này.
Thượng nghị sĩ Dick Durbin (D-Ill.), một thành viên cấp cao của Tiểu ban Phân bổ Ngân sách Quốc phòng, cho biết hôm thứ Tư 15/10 rằng ông chưa quyết định công khai sẽ bỏ phiếu thế nào.
Ông nói quyết định của Thune “khiến chúng tôi bất ngờ.”
Khi được hỏi ông sẽ bỏ phiếu ra sao, Durbin trả lời: “Chờ xem đã.”
Đảng Cộng hòa chuẩn bị cho tình trạng chính phủ đóng cửa kéo dài.
Đảng Cộng hòa và chính quyền Trump đang chuẩn bị cho một đợt đóng cửa chính phủ kéo dài, đồng thời thực hiện các bước để giảm thiểu thiệt hại chính trị có thể phản tác dụng với họ, trong khi tìm cách gây khó khăn cho phe Dân chủ.
Tòa Bạch Ốc đang tiến hành phân bổ lại ngân sách để đảm bảo quân nhân vẫn nhận được lương trong thời gian chính phủ đóng cửa.
Cách làm này vừa giúp chăm lo cho nhóm cử tri quan trọng đối với Đảng Cộng hòa và ông Trump, vừa ngăn phe Dân chủ có cơ hội bỏ phiếu tài trợ cho quân đội.
Tòa Bạch Ốc gần như thách thức phe Dân chủ phản đối các bước đi của ông Trump — lập trường mà Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Cộng hòa – Louisiana) đã nêu rõ hôm thứ Ba.
“Nếu phe Dân chủ muốn kiện để ngăn binh sĩ được trả lương — thì cứ làm đi,” Johnson nói trong cuộc họp báo tại Điện Capitol.
Văn phòng Quản lý và Ngân sách (OMB) hôm thứ Ba cũng cho biết họ đang tìm cách chi trả cho lực lượng chấp pháp liên bang, có thể là động thái tiếp theo.
Ngoài ra, Tòa Bạch Ốc cũng lên kế hoạch duy trì tài trợ cho Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung Đặc biệt dành cho Phụ nữ, Trẻ sơ sinh và Trẻ nhỏ (WIC).
Thư ký báo chí Tòa Bạch ốc Karoline Leavitt cho biết chính phủ sẽ sử dụng hàng trăm triệu USD từ nguồn thu thuế quan Mục 32 để tài trợ cho chương trình dinh dưỡng này — vốn phục vụ khoảng 6 triệu người mỗi tháng.
Những động thái này gần như đảm bảo rằng tình trạng bế tắc ngân sách sẽ kéo dài hơn đợt đóng cửa 16 ngày năm 2013.
Nhiều người ngày càng tin rằng cuộc đối đầu này có thể kéo dài đến tháng 11 và thách thức kỷ lục 35 ngày của đợt đóng cửa 2018–2019, khi ông Trump kiên quyết đòi ngân sách xây tường biên giới.
“Tôi nghĩ là như vậy,” Thượng nghị sĩ Shelley Moore Capito (Cộng hòa – West Virginia) nói về khả năng chính phủ đóng cửa dài hạn. “Tôi chỉ mong mình sai.”
Bà Capito gọi việc kéo dài đóng cửa là “đáng thất vọng” và nhắc lại lời kêu gọi phe Dân chủ mở lại chính phủ để đàm phán.
“Mọi chuyện thật dễ dàng,” bà nói.
Trong khi đó, phe Dân chủ khẳng định họ sẽ không nhượng bộ trừ khi Đảng Cộng hòa đồng ý gia hạn các khoản trợ cấp bảo hiểm y tế nâng cao, dự kiến hết hạn vào cuối năm nay.
Phe Cộng hòa từ chối thảo luận về bất kỳ giải pháp nào cho đến khi phe thiểu số cho phép chính phủ hoạt động trở lại.
“Tôi nhớ khi phe Dân chủ còn quan tâm đến hậu quả của việc đóng cửa chính phủ,” Lãnh đạo phe đa số Thượng viện John Thune (Cộng hòa – Nam Dakota) phát biểu hôm thứ Ba. “Tôi từng nghĩ họ thật lòng, nhưng giờ rõ ràng những lời đó chỉ vì lợi thế chính trị.”
“Tôi đoán là… phe Dân chủ giờ quan tâm đến việc làm hài lòng phe cấp tiến hơn là làm hài lòng người dân Mỹ,” ông nói thêm.
Ông Johnson cảnh báo hôm thứ Hai rằng tình trạng đóng cửa sẽ kéo dài.
“Chúng ta đang lao vào một trong những đợt đóng cửa chính phủ dài nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, trừ khi phe Dân chủ từ bỏ các yêu sách đảng phái và thông qua một ngân sách sạch, không điều kiện để mở lại chính phủ và trả lương cho nhân viên liên bang,” ông nói.
Khả năng cuộc đối đầu kéo dài sang tháng 11 lại mở ra nhiều rắc rối mới.
Dù các khoản tín dụng thuế bảo hiểm y tế sẽ hết hạn ngày 31/12, phe Dân chủ cho rằng hạn chót thực tế là cuối tháng 10, bởi mùa ghi danh bảo hiểm mới bắt đầu ngày 1/11, nên mọi biện pháp phải hoàn tất trước thời điểm đó.
Phe Dân chủ đã đề xuất ngày 31/10 là hạn tài trợ cuối cùng trong gói nghị quyết tạm thời (CR) của họ — bao gồm việc gia hạn vĩnh viễn các khoản trợ cấp theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng (ACA), phục hồi các quỹ bị Đảng Cộng hòa cắt giảm, và hủy bỏ các khoản cắt giảm Medicaid nằm trong đạo luật “One Big Beautiful Bill Act.”
HẠNH DƯƠNG
Tổng hợp.
