Tổng thống Javier Milei hôm thứ Tư đã công bố các sáng kiến sâu rộng nhằm chuyển đổi nền kinh tế đang gặp khó khăn của Argentina, bao gồm nới lỏng quy định của chính phủ và cho phép tư nhân hóa các ngành công nghiệp nhà nước như một cách để thúc đẩy xuất khẩu và đầu tư.
Nhà tự do cánh hữu đã công bố các quyết định cho nền kinh tế lớn thứ hai Nam Mỹ chỉ vài giờ sau khi hàng ngàn người Argentina xuống đường ở thủ đô để phản đối các hành động thắt lưng buộc bụng và bãi bỏ quy định được thực hiện vào tuần trước bởi Milei.
Các cuộc biểu tình diễn ra tương đối yên bình sau khi chính phủ đưa ra cảnh báo về việc chặn đường phố.
Vào khoảng thời gian bắt đầu cuộc biểu tình thu hút hàng ngàn người tuần hành, cảnh sát đã xô xát một thời gian ngắn với một số người biểu tình và hai người đàn ông đã bị bắt. Nhưng sự kiện này kết thúc mà không xảy ra tắc nghẽn đường phố trên diện rộng như thường lệ trong những năm qua.
Không nản lòng trước cuộc biểu tình, Milei sau đó đã công bố các biện pháp này trong một bài phát biểu trên truyền hình toàn quốc.
Milei nói: “Mục tiêu là bắt đầu con đường xây dựng lại đất nước của chúng ta, trả lại tự do và quyền tự chủ cho các cá nhân và bắt đầu chuyển đổi số lượng lớn các quy định đã ngăn chặn, đình trệ và làm ngừng tăng trưởng kinh tế ở đất nước chúng ta”.
Khoảng 300 thay đổi này sẽ đánh dấu nhiều công ty chính phủ phải tư nhân hóa và nới lỏng các biện pháp bảo vệ đối với người thuê nhà, nhân viên và người mua hàng.
Sau thông báo, người dân ở một số khu phố ở Buenos Aires đã đập nồi để thể hiện sự không đồng tình. “Cacerolazos” – những cuộc biểu tình ồn ào chống chính phủ trong đó mọi người đập nồi soong – đã trở thành biểu tượng ở Argentina trong những năm gần đây khi người dân muốn bày tỏ sự tức giận của mình.
Chính quyền của Milei cho biết họ sẽ cho phép biểu tình, nhưng đe dọa sẽ cắt các khoản viện trợ công cho bất kỳ ai chặn đường. Những người tuần hành cũng bị cấm mang gậy, che mặt hoặc đưa trẻ em đến biểu tình.
Những người tuần hành tiến về quảng trường Plaza de Mayo mang tính biểu tượng của Buenos Aires, nơi diễn ra các cuộc biểu tình có từ thời chế độ độc tài của đất nước những năm 1970. Cảnh sát đã cố gắng ngăn chặn người biểu tình chiếm toàn bộ đại lộ, và cuối cùng nhiều người vẫn đi trên vỉa hè và lấp đầy khoảng một nửa quảng trường.
Eduardo Belliboni, một trong những người tổ chức cuộc tuần hành, cho biết những người biểu tình phải đối mặt với “một bộ máy đàn áp khổng lồ”. Nhóm Polo Obrero cánh tả của Belliboni có lịch sử lâu dài dẫn đầu việc làm tắc nghẽn đường phố.
Vào cuối cuộc biểu tình, những người tổ chức đã kêu gọi các công đoàn trong nước tuyên bố tổng đình công.
Hôm nay là bài kiểm tra đầu tiên của Milei về cách chính quyền của ông sẽ ứng phó với các cuộc biểu tình chống lại các biện pháp gây sốc kinh tế mà theo ông là cần thiết để giải quyết cuộc khủng hoảng nghiêm trọng ở Argentina.
Các bước này bao gồm phá giá 50% đồng peso của Argentina, cắt giảm trợ cấp năng lượng và vận tải cũng như đóng cửa một số bộ của chính phủ trong bối cảnh lạm phát tăng cao và nghèo đói gia tăng.
Người biểu tình “có thể biểu tình bao nhiêu lần tùy thích. Họ có thể đến các quảng trường .. nhưng đường phố sẽ không bị đóng cửa”, Bộ trưởng An ninh của Milei, Patricia Bullrich, nói với truyền thông địa phương.
Bullrich đã công bố một “giao thức” mới để duy trì trật tự công cộng cho phép lực lượng liên bang giải tỏa những người chặn đường mà không cần lệnh tư pháp và cho phép cảnh sát xác định – thông qua các phương tiện video hoặc kỹ thuật số – những người biểu tình và cản trở đường phố công cộng. Cảnh sát có thể tính phí cho họ về chi phí huy động lực lượng an ninh.
Một số nhóm cho rằng nghị định thư đã đi quá xa và hình sự hóa quyền biểu tình.
Các nhóm lao động, xã hội và nhân quyền Argentina hôm thứ Ba đã ký một bản kiến nghị yêu cầu Liên Hợp Quốc và Ủy ban Nhân quyền Liên Mỹ can thiệp chống lại các thủ tục trật tự công cộng mới. Tài liệu nói rằng giao thức an ninh “không tương thích với các quyền tự do hội họp và lập hội, tự do ngôn luận và phản kháng xã hội” được hiến pháp Argentina công nhận.
Hôm thứ Hai, chính phủ đã thông báo rằng những người chặn đường có thể bị loại khỏi danh sách trợ cấp công cộng nếu họ nằm trong danh sách đó.
Ở Argentina, một số người nhận được hỗ trợ xã hội trực tiếp từ chính phủ, nhưng những người khác nhận được hỗ trợ thông qua các tổ chức xã hội có liên kết trực tiếp với các văn phòng liên bang. Chính quyền của Milei cho biết nhiều nhóm trong số này sử dụng điều này như một cách để buộc mọi người xuống đường biểu tình để đổi lấy sự ủng hộ.
Một cuộc thăm dò gần đây của Đài quan sát Tâm lý xã hội ứng dụng của Đại học Buenos Aires cho biết 65% những người được khảo sát đồng ý với việc cấm tắc nghẽn đường phố.
Milei, một nhà kinh tế 53 tuổi, người nổi tiếng trên truyền hình với những lời lẽ tục tĩu chống lại cái mà ông gọi là đẳng cấp chính trị, đã trở thành tổng thống với sự ủng hộ của những người Argentina vỡ mộng trước cuộc khủng hoảng kinh tế.
Việt Linh (Theo TheGuardian)