Một người chỉ trích thỏa thuận cho biết: “Việc điều chỉnh hướng đi cần thiết vẫn chưa được bảo đảm”, đồng thời nói thêm rằng “điều chúng tôi cần là một sự thay đổi theo cấp số nhân”.
Các đại biểu tại hội nghị thượng đỉnh về khí hậu quốc tế COP28 đã đồng ý hôm thứ Tư sẽ loại bỏ việc tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch trong một thỏa thuận đầu tiên báo hiệu sự kết thúc có thể xảy ra của thời đại dầu mỏ, mặc dù một số người tham gia cho biết hiệp ước này chưa đi đủ xa.
Thỏa thuận, được chủ tịch cuộc họp COP28, Sultan al-Jaber của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, công bố trước sự hoan nghênh nhiệt liệt, cam kết cộng đồng quốc tế tránh những tác động tồi tệ nhất của biến đổi khí hậu và hướng tới một tương lai ít carbon.
Đây là lần đầu tiên hội nghị thượng đỉnh COP đồng ý loại bỏ nhiên liệu hóa thạch, nhưng ngôn ngữ này không dừng lại ở việc kêu gọi loại bỏ dần chúng, khiến một số quốc gia thất vọng.
Thỏa thuận này trải qua hai tuần đàm phán phức tạp và kêu gọi hành động có ý nghĩa nhằm giảm lượng khí thải carbon nhằm hạn chế nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng lên không quá 1,5 độ C (2,7 độ F) so với mức tiền công nghiệp.
Văn bản dài 21 trang và hơn 11.000 từ, “bày tỏ mối quan ngại sâu sắc rằng năm 2023 được coi là năm ấm nhất được ghi nhận” và kêu gọi hành động “khẩn cấp” để duy trì giới hạn 1,5 độ trong tầm tay.
Al-Jaber nhấn mạnh sự cần thiết phải có hành động cụ thể, phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh: “Chúng tôi làm những gì chúng tôi làm chứ không phải những gì chúng tôi nói“.
Wopke Hoekstra, ủy viên châu Âu về hành động khí hậu, nói với các nhà báo rằng thỏa thuận này là “sự khởi đầu cho sự kết thúc của nhiên liệu hóa thạch“.
Manish Bapna, chủ tịch và giám đốc điều hành của Hội đồng bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, một nhóm vận động môi trường, cho biết: “Đây là lời kêu gọi hành động báo trước một bước chuyển hướng không thể đảo ngược khỏi năng lượng bẩn trong quá khứ và vạch ra lộ trình hướng tới một tương lai năng lượng sạch công bằng hơn”.
Ông nói thêm: “Bây giờ là lúc biến tham vọng toàn cầu thành hành động vì khí hậu – và không được phép bỏ lỡ một giây phút nào”.
Ember, một tổ chức tư vấn về biến đổi khí hậu có trụ sở tại London, cho biết trong một tuyên bố trên X rằng thỏa thuận này đánh dấu “lần đầu tiên thế giới công nhận quy mô tham vọng cần có trong thập niên này để xây dựng hệ thống năng lượng sạch mới: tăng gấp ba lần năng lượng tái tạo và tăng gấp đôi.”
Một số quốc gia đã vận động hành lang để có ngôn ngữ cứng rắn hơn trong thỏa thuận và bao gồm cam kết “loại bỏ dần” nhiên liệu hóa thạch, một hành động bị các thành viên của các quốc gia sản xuất dầu thuộc OPEC, dẫn đầu là Ả Rập Saudi phản đối.
Việc lựa chọn Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, một nhà sản xuất dầu lớn và thành viên OPEC, làm chủ nhà cho hội nghị thượng đỉnh COP đã gây tranh cãi và bị chỉ trích vì có thể gây ra xung đột lợi ích. Al-Jaber, chủ tịch hội nghị thượng đỉnh, cũng là Giám đốc điều hành của công ty dầu khí quốc gia UAE, ADNOC.
Al-Jaber đã lập luận rằng mặc dù việc loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch là không thể tránh khỏi nhưng ông đã kêu gọi ngành dầu mỏ tham gia vào quá trình chuyển đổi.
Thỏa thuận này không được hoan nghênh rộng rãi.
António Guterres, tổng thư ký Liên hợp quốc, cho biết trên nền tảng X sau thỏa thuận rằng thông điệp của ông gửi tới những người phản đối đề cập rõ ràng về việc loại bỏ nhiên liệu hóa thạch là quá trình chuyển đổi là không thể tránh khỏi.
Việt Linh (Theo CBS News)