Chính phủ Slovakia hôm Thứ Sáu đã thông qua kế hoạch cung cấp cho Ukraine phi đội gồm 13 máy bay chiến đấu MiG-29 từ thời Liên Xô, trở thành quốc gia thành viên NATO thứ hai chú ý đến lời yêu cầu của chính phủ Ukraine về việc cung cấp máy bay chiến đấu để giúp chống lại cuộc xâm lược của Nga. .
Thủ tướng Eduard Heger cho biết trong một cuộc họp báo công bố quyết định rằng chính phủ của ông “đang ở phía bên phải của lịch sử.” Trước đó, Heger đã tweet rằng viện trợ quân sự là chìa khóa để đảm bảo Ukraine có thể tự bảo vệ mình và toàn bộ châu Âu trước Nga.
Ba Lan đã thông báo hôm thứ Năm rằng họ sẽ cung cấp cho Ukraine khoảng một chục chiếc MiG-29, bắt đầu với 4 chiếc dự kiến sẽ được chuyển giao trong những ngày tới. Cả Ba Lan và Slovakia trước đó đều cho biết họ sẵn sàng đáp ứng yêu cầu của Ukraine về máy bay quân sự, nhưng chỉ với tư cách là một phần của liên minh quốc tế rộng lớn hơn.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết các máy bay được hứa hẹn là một ví dụ khác về việc các thành viên NATO “nâng cao mức độ tham gia trực tiếp của họ vào cuộc xung đột”.
“Việc chuyển giao thiết bị đương nhiên sẽ không có bất kỳ tác động nào đến kết quả của chiến dịch quân sự đặc biệt, nhưng nó có thể mang lại nhiều bất hạnh hơn cho Ukraine và người dân Ukraine,” ông Peskov nói trong một cuộc họp báo với các phóng viên.
Bộ trưởng Quốc phòng Slovakia Jaroslav Nad cho biết Slovakia sẽ nhận được 200 triệu euro (213 triệu USD) từ Liên minh châu Âu dưới dạng bồi thường và vũ khí không xác định trị giá 700 triệu euro (745 triệu USD) từ Hoa Kỳ để đổi lấy phi đội MiG-29 của họ.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đã nhiều lần yêu cầu các nước phương Tây cung cấp máy bay chiến đấu, nhưng các đồng minh NATO đã từ chối, với lý do lo ngại về việc leo thang vai trò của liên minh trong cuộc chiến.
Đáp lại thông báo của Ba Lan hôm thứ Năm, Hoa Kỳ cho biết quyết định của Warsaw sẽ không ảnh hưởng đến Tổng thống Joe Biden, người đã từ chối lời kêu gọi cung cấp F-16 của Mỹ cho Ukraine, và các quốc gia khác phải giải thích lập trường của họ.
Zelenskyy đã kêu gọi trực tiếp Heger về máy bay tại hội nghị thượng đỉnh EU ở Brussels vào tháng trước.
Slovakia đã cho ngừng hoạt động các máy bay MiG của mình vào mùa hè do thiếu phụ tùng thay thế và chuyên môn để giúp bảo dưỡng chúng sau khi các kỹ thuật viên Nga trở về nước. Trong trường hợp không có máy bay riêng, các thành viên NATO là Ba Lan và Cộng hòa Séc đã tham gia giám sát không phận Slovakia.
Trước cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào tháng 2 năm 2022, Ukraine có vài chục chiếc MiG-29 được thừa hưởng sau sự sụp đổ của Liên Xô năm 1991, nhưng không rõ có bao nhiêu chiếc vẫn còn phục vụ sau hơn một năm chiến đấu.
Chính phủ Slovakia đã đưa ra quyết định ký một thỏa thuận song phương với Ukraine về máy bay phản lực chỉ có quyền hạn hạn chế sau cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm vào tháng 12 đã hạ bệ chính phủ liên minh được thành lập sau cuộc bầu cử năm 2020 của đất nước.
Cuộc bầu cử tiếp theo được ấn định vào tháng 9, khi phe đối lập có cơ hội chiến thắng cao. Các nhà lãnh đạo của nó bao gồm cựu Thủ tướng theo chủ nghĩa dân túy Robert Fico, người phản đối hỗ trợ quân sự cho Ukraine và các biện pháp trừng phạt của EU đối với Nga và cho biết chính phủ Slovakia không có nhiệm vụ cung cấp máy bay chiến đấu cho Ukraine.
Slovakia đã ký thỏa thuận mua 14 máy bay chiến đấu F-16 Block 70/72 của Mỹ, nhưng việc giao hàng đã bị lùi lại hai năm đến đầu năm 2024.
Việt Linh (Theo The Real News Network)