Trong khi cộng đồng quốc tế, bao gồm nhiều quốc gia châu Phi, lên án cuộc đảo chính ở Niger, thủ lĩnh lính đánh thuê người Nga Yevgeny Prigozhin lại có quan điểm riêng.
Trong một thông điệp dài đăng trên mạng xã hội, Prigozhin đổ lỗi cho tình hình ở Niger là di sản của chủ nghĩa thực dân và cáo buộc, không có bằng chứng, rằng các quốc gia phương Tây đang tài trợ cho các nhóm khủng bố ở nước này. Niger đã từng là thuộc địa của Pháp và, trước cuộc đảo chính tuần này, quốc gia này từng là một trong số ít các nền dân chủ trong khu vực.
Prigozhin dường như vẫn còn tự do mặc dù đã lãnh đạo một cuộc nổi dậy vũ trang chống lại Điện Kremlin vào tháng 6.
Cuộc nổi dậy ngắn ngủi đã kết thúc khi Prigozhin và quân đội của ông đồng ý tiến tới Belarus nhưng thủ lĩnh dân quân đã được nhìn thấy ở St. Petersburg vào thứ Năm gặp một chức sắc châu Phi bên lề hội nghị thượng đỉnh giữa các quốc gia châu Phi và Nga.
Sứ mệnh của Prigozhin cũng là một đề xuất kinh doanh. Ông nói rằng công ty quân sự tư nhân của ông, Wagner, có khả năng đối phó với những tình huống như thế đang diễn ra ở Niamey, thủ đô Niger. Hàng trăm nhà thầu của Wagner đang ở nước láng giềng Mali, theo lời mời của chính quyền quân sự của đất nước, để đối đầu với một cuộc nổi dậy Hồi giáo mạnh nhất ở khu vực nơi biên giới của Mali, Burkina Faso và Niger gặp nhau.
Prigozhin nói: “Những gì xảy ra ở Niger đã âm ỉ trong nhiều năm. Những người từng là thuộc địa đang cố gắng kiểm soát người dân các nước châu Phi. Để kiểm soát chúng, những người từng là thuộc địa đang lấp đầy các quốc gia này bằng những kẻ khủng bố và nhiều nhóm cướp khác nhau. Do đó tạo ra một cuộc khủng hoảng an ninh khổng lồ.”
Prigozhin sau đó tiếp tục với màn chào hàng điển hình của mình.
“Người dân phải chịu đựng. Và đây là (lý do) tình yêu dành cho PMC (công ty quân sự tư nhân) Wagner, đây là hiệu quả cao của PMC Wagner. Bởi vì một ngàn binh sĩ của PMC Wagner có thể thiết lập trật tự và tiêu diệt những kẻ khủng bố, ngăn chúng làm hại người dân yên bình của các quốc gia,” ông nói.
Một số cuộc điều tra của CNN và các cuộc điều tra khác của các nhóm nhân quyền đã xác định sự tham gia và đồng lõa của Wagner với các hành động tàn bạo chống lại dân thường ở Sudan, Mali và Cộng hòa Trung Phi, nơi họ được thuê để hỗ trợ lực lượng phòng vệ địa phương chống lại các cuộc nổi loạn và nổi dậy và đàn áp phe đối lập.
Những bình luận của Prigozhin hôm thứ Sáu mâu thuẫn với quan điểm của Bộ Ngoại giao Nga, vốn kêu gọi quân đội “thả ngay lập tức” Tổng thống Mohamed Bazoum.
Việt Linh (Theo Al Jazeera)