Chiến tranh đã tàn phá các cơ sở chăm sóc người khuyết tật ở Ukraine, khiến điều kiện sống trở nên tồi tệ hơn và khiến hàng ngàn người phải di tản. Các cuộc điều tra chi tiết về những người họ phải sống trong điều kiện tồi tàn, vô nhân đạo.
Theo báo cáo của các tổ chức phi chính phủ, các nhân viên bị quá tải đã phải trói bệnh nhân vào giường của họ để cố gắng ngăn họ tự làm hại bản thân.
Chiến tranh đã làm gia tăng đáng kể sự căng thẳng đối với một hệ thống vốn đã lung lay nhưng vấn đề còn sâu sắc hơn.
“Chúng tôi tin rằng những nơi này nguy hiểm, bị bỏ rơi và không phù hợp trước chiến tranh… nhưng bây giờ bạn chỉ có nhiều trẻ em hơn, nhân viên quá tải, ít tài nguyên hơn, tổn thương thêm do bọn trẻ mất đi tất cả những người mà chúng từng biết và một tình huống thực sự nguy hiểm đến tính mạng,” Eric Rosenthal, người sáng lập và giám đốc của Disability Rights International (DRI) cho biết.
Có ít nhất 100.000 người sống trong các cơ sở trên khắp Ukraine theo Inclusion Europe, một tổ chức hỗ trợ và dịch vụ người khuyết tật. Những người khác cho rằng con số này cao hơn vì những người chạy trốn chiến tranh cũng đang tìm nơi trú ẩn trong các trung tâm này.
Sự gia tăng số người, kết hợp với số lượng nhân viên giảm, có thể là một sự kết hợp nguy hiểm.
Rosenthal và đồng giám đốc DRI Halyna Kurylo đã vào bên trong các tổ chức của Ukraine sau khi chiến tranh bắt đầu để đánh giá tình hình thực địa.
“Những gì chúng tôi thấy là cái chết từ từ tăng tốc… chúng đang chết hàng loạt,” Rosenthal nói.
“Bạn thấy một đứa trẻ khuyết tật chăm sóc một đứa trẻ khuyết tật khác, bạn thấy hành vi ngược đãi bản thân, tự cắn, tự đánh mình, đung đưa qua lại, nghiến chặt răng,” ông nói thêm.
“Y tá của chúng tôi vào thời điểm đó đã quan sát thấy rằng những đứa trẻ này bị suy dinh dưỡng – mọi người sẽ ngừng ăn nếu họ không còn lý do để sống.”
Kurylo cũng cho biết đã nhìn thấy những đứa trẻ “đôi khi bị trói vào giường hoặc (bị) trói tay“.
Kurylo giải thích: “Không phải các nhân viên muốn điều gì đó tồi tệ với họ, nhưng về cơ bản, họ đã tra tấn những đứa trẻ, bởi vì không có đủ nhân viên để bảo đảm rằng họ không tự sát hoặc chết một cách vô tình. Vì vậy, họ làm bất cứ điều gì có thể để ngăn chặn điều này, để không phải chịu trách nhiệm về sau.”
Rosenthal nói rằng tình hình đã trở nên tồi tệ hơn kể từ đó.
Tại một trung tâm mà Kurylo đến thăm trong tháng này, 12 trẻ em đang ngủ trong một căn phòng đơn được chuyển đổi từ nhà kho. Ở các tổ chức khác, lớn hơn, nhân viên đang phải vất vả để quản lý hơn 200 người.
Kurylo nói: “Có đủ thứ — kiềm chế bằng hóa chất, kiềm chế về thể chất — cho họ uống thuốc quá mức.”
Chiến tranh bắt đầu
Khi chiến tranh nổ ra vào ngày 24 tháng 2, giám đốc của các cơ sở chăm sóc người khuyết tật Ukraine – những người mà theo Kurylo, theo luật không bắt buộc phải có kinh nghiệm chăm sóc lâm sàng – đột nhiên phải lên chiến lược cho bước đi tiếp theo.
“Khi chúng tôi gọi họ để yêu cầu được giúp đỡ, họ nói ‘nhưng chúng tôi có 50, 60, 80% trẻ em nằm liệt giường có vấn đề về vận động, có rất nhiều vấn đề về sức khỏe và chúng sẽ không thể sống sót trên đường…ngay cả khi chúng sống sót đường, chúng tôi không có nơi nào để đưa họ đến, và chúng tôi không có phương tiện đi lại’,” Kurylo kể lại.
Các kế hoạch được thực hiện trên cơ sở từng tổ chức, không có sự chỉ đạo chính thức từ chính phủ.
Rosenthal nói: “Vấn đề lớn nhất là sự thất bại trong lãnh đạo.”
Theo Kurylo, hầu hết những người khuyết tật sống trong cơ sở chăm sóc tập thể đều có gia đình có thể chăm sóc họ với sự hỗ trợ phù hợp.
Kurylo nói: “Rất nhiều tiền đã được đổ vào các tổ chức, trong khi các gia đình có trẻ em khuyết tật, sống trong cộng đồng, sống trên bờ vực nghèo đói vì chiến tranh. “Họ không được tiếp cận với các dịch vụ, không được tiếp cận với thuốc men… họ vô hình và không ai hỗ trợ họ.”
Cần phải quan tâm đến việc hỗ trợ các gia đình có trẻ khuyết tật, cùng với việc suy nghĩ về cách chúng ta từng bước đưa những đứa trẻ có nguy cơ vào các cơ sở này ra khỏi các cơ sở này, tạo ra các kế hoạch để đưa chúng vào cộng đồng.
Các kế hoạch và khuyến nghị chi tiết đã được soạn thảo và chia sẻ với các tổ chức quốc tế và chính phủ Ukraine.
Việt Linh (Theo Huffpost)