Các tay súng đến từ trên không, trên biển và trên đất liền. Họ bắn vào dân thường, bắt con tin và buộc các gia đình phải rào chắn trong nhà vì lo sợ cho tính mạng của mình.
Một ngày bắt đầu bằng tiếng còi báo động không kích vang lên vào sáng sớm nhưng đến giờ ăn trưa đã trở thành một trong những cuộc tấn công kinh hoàng nhất mà Israel từng trải qua trong 75 năm tồn tại. Những kẻ tấn công từ Hamas, nhóm phiến quân Hồi giáo kiểm soát Dải Gaza nghèo khổ và đông dân cư, đã khiến hàng trăm người thiệt mạng và hàng trăm người khác bị thương khi màn đêm buông xuống.
Mặc dù Israel không lạ gì với các cuộc tấn công khủng bố, nhưng cuộc tấn công hôm thứ Bảy là chưa từng có – đặc biệt là vì thiếu cảnh báo. Quân đội Israel hôm thứ Bảy nhận thấy mình đã mất cảnh giác, bất chấp nhiều thập niên quốc gia này đã trở thành một cường quốc công nghệ, tự hào là một trong những lực lượng vũ trang mạnh nhất thế giới và có một cơ quan tình báo hàng đầu.
Các câu hỏi dành cho chính quyền Israel là vô số. Đã hơn 17 năm kể từ khi một binh sĩ Israel bị bắt làm tù binh chiến tranh trong một cuộc tấn công vào lãnh thổ Israel. Và Israel chưa từng chứng kiến kiểu xâm nhập này vào các căn cứ quân sự, thị trấn và kibbutzim kể từ cuộc giao tranh từng thị trấn trong cuộc chiến giành độc lập năm 1948. Làm thế nào một nhóm khủng bố từ một trong những khu vực nghèo nhất thế giới có thể tiến hành một cuộc tấn công tàn khốc như vậy?
“Toàn bộ hệ thống đã thất bại.“ Jonathan Conricus, cựu phát ngôn viên quốc tế của Lực lượng Phòng vệ Israel, cho biết: “Toàn bộ kiến trúc phòng thủ rõ ràng đã không cung cấp được khả năng phòng thủ cần thiết cho dân thường Israel”.
“Đây là một khoảnh khắc kiểu Trân Châu Cảng đối với Israel.”
IDF đã nhiều lần né tránh các câu hỏi về việc liệu sự kiện hôm thứ Bảy có phải là một thất bại tình báo hay không. Người phát ngôn quân đội, Trung tá Richard Hecht nói rằng Israel đang tập trung vào cuộc chiến hiện tại và bảo vệ mạng sống của dân thường.
Hecht nói: “Chúng ta sẽ nói về những gì đã xảy ra về mặt tình báo sau đó. Rõ ràng là người dân Israel đã không được bảo vệ đầy đủ‘
Dù là ngẫu nhiên hay cố ý, các cuộc tấn công xảy ra một ngày sau lễ kỷ niệm 50 năm một cuộc xung đột không lường trước khác, khi liên minh các quốc gia Ả Rập tiến hành một cuộc tấn công bất ngờ chống lại Israel vào Yom Kippur, ngày linh thiêng nhất trong lịch Do Thái, vào năm 1973.
Kể từ khi Israel rút khỏi Gaza năm 2005, nước này đã chi hàng tỷ USD để bảo vệ biên giới khỏi các cuộc tấn công. Điều đó đã tấn công vào bất kỳ loại vũ khí nào được bắn từ bên trong Gaza vào Israel và ngăn chặn những kẻ khủng bố cố gắng vượt biên từ trên không hoặc dưới lòng đất bằng cách sử dụng các đường hầm. Để ngăn chặn các cuộc tấn công bằng tên lửa, Israel đã sử dụng Iron Dome, một hệ thống phòng thủ tên lửa hiệu quả được phát triển với sự trợ giúp của Hoa Kỳ.
Israel cũng chi hàng trăm triệu USD để xây dựng hệ thống biên giới thông minh với cảm biến và tường ngầm, theo Reuters, hệ thống này được hoàn thành vào cuối năm 2021.
Các quan chức Israel gần như chắc chắn sẽ xem xét xem những hệ thống đó đã thất bại ở đâu vào thứ Bảy. Tính đến sáng thứ Bảy, Israel cho biết Hamas đã bắn 2.200 quả rocket, mặc dù họ không công bố số liệu bao nhiêu trong số đó đã bị đánh chặn. Các quan chức chưa bình luận về việc hàng rào biên giới có thực hiện đúng chức năng của nó hay không.
Aaron David Miller, cựu nhà đàm phán của Bộ Ngoại giao về các vấn đề Trung Đông, nói rằng: “Tôi không nghĩ người Israel đã lường trước được điều này sắp xảy ra.“
Cách Israel phản ứng có thể sẽ không chỉ liên quan đến việc tăng cường biên giới. Lực lượng Phòng vệ Israel đã bắt đầu các cuộc không kích ở Gaza nhắm vào cơ sở hạ tầng của Hamas, khiến hàng trăm người chết và bị thương.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết nước này sẽ “bắn trả với cường độ mà kẻ thù chưa từng biết đến”, trong khi quan chức hàng đầu phụ trách các hoạt động ở vùng lãnh thổ Palestine, Thiếu tướng Ghassan Alian, nói rằng Hamas đã “tự mở cổng địa ngục.”
Conricus, cựu phát ngôn viên của IDF, cho biết các sự kiện hôm thứ Bảy sẽ buộc Israel phải ủng hộ lời tuyên bố đó và đáp trả “theo cách mà họ chưa từng phản ứng trước đây”.
Việt Linh (Theo France24)