Theo một cựu chỉ huy của Quân đội Hoa Kỳ ở Châu Âu, quân đội đã suy yếu của Nga dường như không thể đối phó với nỗ lực tấn công đa mặt trận của Ukraine, với các cuộc tấn công đa dạng của Kiev đang tàn phá miền nam Ukraine, Crimea và thậm chí cả biên giới Nga.
Trung tướng về hưu Ben Hodges nói với Newsweek trong một cuộc phỏng vấn rằng “Bộ Tổng tham mưu Ukraine đang chạy vòng quanh Bộ Tổng tham mưu Nga” khi cả hai bên đều tìm cách giành được lợi ích trước khi tình trạng bùn lầy của mùa Thu và băng giá của mùa Đông ập đến.
Những tháng gần đây đã chứng kiến sự gia tăng các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhỏ trên khắp miền Tây nước Nga, một số thậm chí còn tấn công Moscow và gây thiệt hại ở thủ đô. Trong khi đó, các cuộc tấn công lớn vào Crimea bị chiếm đóng đã trở nên phổ biến, khi máy bay không người lái của hải quân và hỏa tiễn hành trình tiên tiến nhắm vào các cơ sở hải quân Nga và các địa điểm phòng thủ quan trọng.
Trong suốt thời gian đó, quân đội Ukraine ở đông nam Ukraine vẫn tiếp tục đẩy mạnh cuộc phản công đã được tiến hành từ đầu tháng 6. Lực lượng mặt đất của Kiev vẫn chưa chọc thủng được lỗ hổng quyết định trong tuyến phòng thủ của Nga khi họ tìm cách đánh sập cái gọi là “hành lang trên bộ” của vùng lãnh thổ bị chiếm đóng nối Crimea với miền Tây nước Nga.
Sự thành công hay thất bại của chiến dịch có thể mang tính quyết định trong việc định hình cuộc chiến, với những nhà quan sát hoài nghi hơn cho rằng tiến triển chậm chạp của cuộc tấn công là tín hiệu cho thấy xung đột đang kết thúc, có lẽ cần phải có các cuộc đàm phán hòa bình mới với Điện Kremlin.
Ít nhất ở Crimea và Biển Đen, Kiev đang phấn chấn vì những thành công liên tiếp. Biệt kích Ukraine đã tấn công bán đảo và tấn công quân đội cũng như các cơ sở của Nga ở đó, trong khi các lực lượng khác của Ukraine tìm kiếm và phá hủy các cơ sở radar và phòng không có giá trị bảo vệ những viên ngọc chiến lược của Crimea.
Trong số đó có Sevastopol, nơi đóng quân của Hạm đội Biển Đen đang bị bao vây và là điểm mấu chốt quyền lực của Nga trên bán đảo. Trong những tuần qua, Ukraine – quốc gia không có lực lượng hải quân thông thường và lực lượng không quân hạn chế – đã gây thiệt hại nặng nề thêm cho hai tàu Nga, trong đó có một tàu ngầm lớp Kilo, và phá hủy trụ sở Hạm đội Biển Đen.
Các hình ảnh vệ tinh gần đây cho thấy phần lớn hạm đội và các tàu chở tên lửa hành trình Kalibr quý giá của Moscow đã rời khỏi Sevastopol . Đây là sự thừa nhận rõ ràng rằng Crimea do Nga chiếm đóng – đôi khi được gọi là “tàu sân bay nổi” của Moscow ở Biển Đen – không ghê gớm như người ta từng nghĩ.
“Điều đó vẫn chưa được xác nhận, nhưng nếu Hạm đội Biển Đen phải rời Sevastopol ngay bây giờ vì họ nhận ra rằng họ rất dễ bị tấn công bởi vũ khí chính xác tầm xa đến mức không thể ở lại đó, thì điều này thực sự ấn tượng,” Hodges —một người ủng hộ việc Ukraine giải phóng Crimea bất chấp sự hoài nghi của phương Tây—cho Newsweek biết.
“Nhưng nó cũng cho thấy lợi ích của việc sở hữu vũ khí chính xác tầm xa có thể tấn công các cơ sở ở Sevastopol, căn cứ không quân ở Saki, trung tâm hậu cần ở Dzhankoy.”
Moscow cũng có những vấn đề trong phạm vi biên giới được quốc tế công nhận của mình. Hodges nói: “Người Ukraine có những chiếc máy bay không người lái đã tấn công các mục tiêu trên khắp nước Nga. Điều này khiến các sân bay thương mại của Nga phải ngừng hoạt động, gây ảnh hưởng đến kinh tế cũng như tâm lý của người dân Nga“.
Crimea dường như là mục tiêu chiến lược cuối cùng của Kiev. Tổng thống Volodymyr Zelensky đã tuyên bố rằng chiến tranh sẽ kết thúc ở Crimea, nơi chiến tranh bắt đầu với sự xuất hiện của Moscow vào năm 2014.
Các đối tác phương Tây đã bày tỏ sự nghi ngờ trước những thách thức chiến thuật do việc giải phóng Crimea đặt ra. Một số người thậm chí còn cảnh báo rằng một cuộc tấn công của Ukraina vào bán đảo có thể thúc đẩy sự leo thang hạt nhân của Nga do tầm quan trọng của nó trong việc tạo ra huyền thoại về chủ nghĩa sa hoàng mới của Tổng thống Vladimir Putin.
Nhưng Kiev tỏ ra không hề nao núng. Mykhailo Podolyak, cố vấn cho người đứng đầu văn phòng của Zelensky, viết trên mạng xã hội vào tháng trước rằng: “Không có ‘lãnh thổ mới của Nga’ hay ‘lãnh thổ bị sáp nhập’ và không có cơ hội để Nga có thể giữ quyền kiểm soát chúng”. “Chỉ có lãnh thổ của Ukraine, bao gồm cả Crimea.”
Hodges từ lâu đã thúc đẩy các đối tác phương Tây – đặc biệt là Tòa Bạch Ốc – cam kết rõ ràng về việc giải phóng Crimea . Ông nói: “Một phần của vấn đề là mọi người không thể tưởng tượng được rằng Nga thực sự có thể mất Crimea”.
“Nếu bạn cầm bản đồ lên và nhìn vào, bạn sẽ hiểu ngay tại sao Crimea lại là địa bàn quyết định của cuộc chiến. Ukraine sẽ không bao giờ có thể xây dựng lại nền kinh tế của mình chừng nào Nga còn chiếm Crimea, bởi vì tất cả các cảng của họ đều nằm trên Biển Đen. sẽ bị chặn hoặc dễ dàng bị gián đoạn. Điều đó là không thể chấp nhận được đối với người Ukraine.”
Nhiều cuộc tấn công nghiêm trọng nhất của Ukraine kể từ giữa tháng 6, bao gồm cả những cuộc đuổi Hạm đội Biển Đen ra khỏi Sevastopol, đều dựa vào công nghệ nước ngoài. Đặc biệt, tên lửa hành trình Storm Shadow/SCALP của Anh và Pháp đã chứng tỏ là một thách thức nghiêm trọng đối với người Nga.
Kiev sẽ cần công nghệ phương Tây tiên tiến hơn để theo kịp nhịp độ tấn công của mình. Tuy nhiên, những diễn biến chính trị gần đây ở Mỹ và Liên minh châu Âu làm tăng nguy cơ nguồn vốn và vũ khí có thể cạn kiệt nếu chiến tranh tiếp tục. Phần lớn sẽ xoay quanh cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào năm tới và khả năng của các quốc gia EU trong việc thúc đẩy các ngành công nghiệp quân sự có vẻ yếu ớt khi đối mặt với xung đột toàn diện.
Hodges nói: “Vấn đề là nếu người Ukraine có khả năng chính xác tầm xa, họ có thể tấn công mọi khâu hậu cần, bảo trì, tiếp nhiên liệu, đạn dược ở Sevastopol”. “Đó là những gì người Ukraine đang làm với sự kết hợp giữa máy bay không người lái và bây giờ là Storm Shadow. Tất nhiên, họ cần rất nhiều thứ này.”
Việt Linh (Theo TheGuardian)