Iran tuyên bố hôm thứ Ba rằng họ đã chế tạo ra một hỏa tiễn siêu thanh có khả năng di chuyển với tốc độ gấp 15 lần âm thanh, thêm một vũ khí mới vào kho vũ khí của mình khi căng thẳng vẫn còn cao với Hoa Kỳ về chương trình hạt nhân của Tehran.
Hỏa tiễn mới – được gọi là Fattah, hay “Kẻ chinh phục” trong tiếng Farsi – đã được công bố ngay cả khi Iran cho biết họ sẽ mở lại các cơ sở ngoại giao vào thứ Ba tại Ả Rập Saudi sau khi đạt được thỏa thuận hòa hoãn với Riyadh sau nhiều năm xung đột.
Phân đoạn được dàn dựng chặt chẽ trên truyền hình nhà nước Iran dường như nhằm cho thấy rằng chính phủ theo đường lối cứng rắn của Tehran vẫn có thể khai triển vũ khí chống lại kẻ thù của mình trên khắp Trung Đông.
“Hôm nay chúng tôi cảm thấy rằng sức mạnh răn đe đã được hình thành,” Tổng thống Iran Ebrahim Raisi phát biểu tại sự kiện. “Cường quốc này là mỏ neo của an ninh và hòa bình lâu dài cho các nước trong khu vực.”
Tướng Amir Ali Hajizadeh, người đứng đầu chương trình hàng không vũ trụ của Lực lượng Vệ binh Cách mạng bán quân sự, đã tiết lộ thứ dường như là một mô hình hỏa tiễn. Hajizadeh tuyên bố hỏa tiễn có tầm bắn lên tới 1.400 km (870 dặm).
Đó là tầm trung đối với kho hỏa tiễn đạn đạo mở rộng của Iran, mà Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran đã xây dựng trong nhiều năm khi các biện pháp trừng phạt của phương Tây phần lớn ngăn cản nước này tiếp cận vũ khí tiên tiến.
Hajizadeh tuyên bố: “Không có hệ thống nào có thể đối đầu hoặc chống lại hỏa tiễn này.”
Tuy nhiên, tuyên bố đó phụ thuộc vào mức độ cơ động của hỏa tiễn. Hỏa tiễn đạn đạo bay theo quỹ đạo mà các hệ thống chống hỏa tiễn như Patriot có thể dự đoán đường đi của chúng và đánh chặn chúng. Sự kiện hôm thứ Ba cho thấy thứ dường như là một vòi phun có thể di chuyển được của Fattah, thứ có thể cho phép nó thay đổi quỹ đạo trong chuyến bay. Đường bay của hỏa tiễn càng bất thường thì càng khó đánh chặn.
Các quan chức Iran đã không công bố đoạn phim Fattah phóng thành công và sau đó tấn công mục tiêu. Hajizadeh sau đó nói rằng đã có một cuộc thử nghiệm trên mặt đất đối với động cơ của hỏa tiễn.
Một cuộc thử nghiệm trên mặt đất liên quan đến việc một động cơ hỏa tiễn được đặt trên giá đỡ và khai hỏa để kiểm tra khả năng của nó trong khi việc phóng hỏa tiễn bằng động cơ hỏa tiễn đó phức tạp hơn nhiều.
Vũ khí siêu thanh, bay với tốc độ vượt quá Mach 5, hoặc gấp 5 lần tốc độ âm thanh, có thể đặt ra những thách thức quan trọng đối với các hệ thống phòng thủ hỏa tiễn vì tốc độ và khả năng cơ động của chúng. Iran mô tả Fattah có thể đạt vận tốc Mach 15 – gấp 15 lần tốc độ âm thanh.
Trung Quốc được cho là đang theo đuổi vũ khí, cũng như Mỹ. Nga tuyên bố đã triển khai vũ khí và cho biết họ đã sử dụng chúng trên chiến trường ở Ukraine. Tuy nhiên, tốc độ và khả năng cơ động không đảm bảo hỏa tiễn sẽ tấn công thành công mục tiêu. Lực lượng không quân Ukraine hồi tháng 5 cho biết họ đã bắn hạ một hỏa tiễn siêu thanh Kinzhal của Nga bằng một khẩu đội Patriot.
Các nước Arab vùng Vịnh liên minh với Mỹ sử dụng rộng rãi hệ thống hỏa tiễn Patriot trong khu vực. Israel, đối thủ chính của Iran ở Trung Đông, cũng có hệ thống phòng không mạnh mẽ của riêng mình.
Vào tháng 11, Hajizadeh ban đầu tuyên bố rằng Iran đã tạo ra một hỏa tiễn siêu thanh mà không đưa ra bằng chứng chứng minh điều đó. Tuyên bố đó được đưa ra trong các cuộc biểu tình trên toàn quốc sau cái chết của Mahsa Amini, 22 tuổi, sau khi cô bị cảnh sát đạo đức của đất nước bắt giữ vào tháng 9.
Thông báo hôm thứ Ba được đưa ra khi Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken bắt đầu chuyến thăm Ả Rập Saudi.
Việt Linh (Theo Al Jazeera)