Gần ba chục xe tải đã vào Gaza hôm Chủ nhật trong đoàn xe viện trợ lớn nhất kể từ khi cuộc chiến giữa Israel và Hamas bắt đầu, nhưng các nhân viên nhân đạo cho biết sự trợ giúp vẫn thiếu hụt trầm trọng sau khi hàng ngàn người phá kho lấy bột mì và các sản phẩm vệ sinh cơ bản.
Bộ Y tế Gaza cho biết số người Palestine thiệt mạng đã vượt qua 8.000 người, chủ yếu là phụ nữ và trẻ vị thành niên, khi xe tăng và bộ binh Israel truy đuổi điều mà Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu gọi là “giai đoạn thứ hai” trong cuộc chiến bắt đầu từ cuộc tấn công tàn bạo của Hamas vào ngày 7 tháng 10 . Đây là con số chưa từng có trong nhiều thập kỷ bạo lực giữa Israel và Palestine. Hơn 1.400 người đã thiệt mạng về phía Israel, chủ yếu là dân thường thiệt mạng trong cuộc tấn công ban đầu, cũng là một con số chưa từng có.
Thông tin liên lạc đã được khôi phục cho hầu hết 2,3 triệu người dân ở Gaza hôm Chủ nhật sau khi một cuộc ném bom của Israel được người dân mô tả là khốc liệt nhất trong cuộc chiến đã làm gián đoạn các dịch vụ điện thoại và internet vào cuối ngày thứ Sáu.
Israel chỉ cho phép một lượng nhỏ viện trợ được đưa vào. Người phát ngôn của cửa khẩu Rafah, Wael Abo Omar, nói rằng vào Chủ nhật, 33 xe tải chở nước, thực phẩm và thuốc men đã tiến vào cửa khẩu biên giới duy nhất từ Ai Cập.
Sau khi đến thăm cửa khẩu Rafah, trưởng công tố viên của Tòa án Hình sự Quốc tế gọi sự đau khổ của dân thường là “sâu sắc” và cho biết ông chưa thể vào Gaza. Karim Khan, người có tòa án đang điều tra hành động của chính quyền Israel và Palestine kể từ năm 2014, cho biết: “Đây là những ngày bi thảm nhất”.
Khan kêu gọi Israel tôn trọng luật pháp quốc tế nhưng không cáo buộc nước này phạm tội ác chiến tranh. Ông gọi cuộc tấn công ngày 7 tháng 10 của Hamas là vi phạm nghiêm trọng luật nhân đạo quốc tế. Ông nói: “Gánh nặng thuộc về những người cầm súng”.
Quân đội Israel hôm Chủ nhật cho biết họ đã tấn công hơn 450 mục tiêu của phiến quân trong 24 giờ qua, bao gồm các trung tâm chỉ huy của Hamas và các vị trí phóng tên lửa chống tăng. Những cột khói khổng lồ bốc lên trên thành phố Gaza. Người phát ngôn quân đội, Chuẩn Đô đốc Daniel Hagari cho biết hàng chục chiến binh đã thiệt mạng.
Hagari, người cho biết các hoạt động trên bộ đang được tăng cường, cũng nhắc lại lời kêu gọi người dân Gaza di chuyển về phía nam, nói rằng họ sẽ được tiếp cận tốt hơn với thực phẩm, nước uống và thuốc men ở đó.
Israel cho biết hầu hết cư dân Gaza đã tuân theo mệnh lệnh để chạy trốn đến phần phía nam của vùng lãnh thổ bị bao vây, nhưng hàng trăm ngàn người vẫn ở lại phía bắc, một phần vì Israel cũng đã bắn phá các mục tiêu ở cái gọi là vùng an toàn. Hơn 1,4 triệu người ở Gaza đã phải rời bỏ nhà cửa.
Cánh quân sự Hamas cho biết các chiến binh của họ đã đụng độ với quân đội Israel, những người tiến vào Dải Gaza phía tây bắc bằng vũ khí nhỏ và tên lửa chống tăng. Các chiến binh Palestine đã tiếp tục bắn tên lửa vào Israel, bao gồm cả hướng tới trung tâm thương mại của nước này, Tel Aviv.
Thomas White, giám đốc Gaza của cơ quan Liên hợp quốc về người tị nạn Palestine, hay còn gọi là UNRWA, cho biết vụ đột nhập vào kho viện trợ là “dấu hiệu đáng lo ngại cho thấy trật tự dân sự đang bắt đầu bị phá vỡ sau ba tuần chiến tranh và cuộc bao vây chặt chẽ ở Gaza”. “Mọi người sợ hãi, thất vọng và tuyệt vọng.”
Người phát ngôn của UNRWA Juliette Touma cho biết đám đông đã đột nhập vào bốn cơ sở vào thứ Bảy. Bà cho biết các kho hàng không chứa bất kỳ nhiên liệu nào, vốn đang thiếu hụt trầm trọng kể từ khi Israel cắt đứt tất cả các chuyến hàng. Israel cho biết Hamas sẽ sử dụng nó cho mục đích quân sự và nhóm chiến binh này đang tích trữ lượng lớn nhiên liệu cho mình trong lãnh thổ. Tuyên bố đó không thể được xác minh độc lập.
Chương trình Lương thực Thế giới của Liên Hợp Quốc cho biết một nhà kho chứa 80 tấn thực phẩm. Họ nhấn mạnh rằng ít nhất 40 xe tải của họ cần đến Gaza hàng ngày chỉ để đáp ứng nhu cầu lương thực ngày càng tăng.
Tổng thống Joe Biden trong cuộc gọi với Thủ tướng Netanyahu hôm Chủ Nhật “nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường ngay lập tức và đáng kể dòng hỗ trợ nhân đạo để đáp ứng nhu cầu của dân thường ở Gaza,” Mỹ cho biết.
Chính quyền Israel cho biết họ sẽ sớm cho phép thêm viện trợ nhân đạo vào Gaza.
Tuy nhiên, người đứng đầu các vấn đề dân sự tại COGAT, cơ quan quốc phòng của Israel chịu trách nhiệm về các vấn đề dân sự của Palestine, không cung cấp thông tin chi tiết về số tiền viện trợ sẽ có. Elad Goren cũng cho biết Israel đã mở hai đường dẫn nước ở miền nam Gaza trong tuần qua. AP không thể xác minh độc lập rằng một trong hai đường dây có hoạt động hay không.
Trong khi đó, các bệnh viện đông đúc ở Gaza đang bị đe dọa ngày càng tăng. Người dân sống gần Bệnh viện Shifa, bệnh viện lớn nhất lãnh thổ, cho biết các cuộc không kích của Israel trong đêm đã đánh trúng gần khu nhà nơi hàng chục ngàn dân thường đang trú ẩn. Israel cáo buộc Hamas có sở chỉ huy bí mật bên dưới bệnh viện nhưng chưa đưa ra được nhiều bằng chứng. Hamas phủ nhận các cáo buộc.
Cơ quan cứu hộ Trăng lưỡi liềm đỏ của Palestine cho biết các cuộc không kích gần đó của Israel đã làm hư hại một số bộ phận của một bệnh viện khác ở Thành phố Gaza sau khi họ nhận được hai cuộc gọi từ chính quyền Israel hôm Chủ nhật yêu cầu di tản. Một số cửa sổ bị thổi bay và các căn phòng ngập trong mảnh vụn. Cơ quan cứu hộ cho biết các cuộc không kích đã tấn công cách Bệnh viện Al-Quds nơi 14.000 người đang trú ẩn khoảng 50 mét.
Israel đã ra lệnh di tản bệnh viện hơn một tuần trước , nhưng nước này và các cơ sở y tế khác đã từ chối, nói rằng việc di tản có nghĩa là bệnh nhân phải thở máy sẽ tử vong.
Robert Mardini, tổng giám đốc Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế, nói với chương trình “Face the Nation” của CBS: “Trong mọi trường hợp, các bệnh viện không nên bị đánh bom”.
Sự leo thang quân sự đã làm gia tăng áp lực trong nước lên chính phủ Israel nhằm bảo đảm thả 239 con tin bị các chiến binh Hamas bắt giữ trong cuộc tấn công ngày 7 tháng 10.
Hamas nói rằng họ sẵn sàng thả tất cả con tin nếu Israel thả tất cả hàng ngàn người Palestine bị giam giữ trong các nhà tù của họ. Các thành viên gia đình tuyệt vọng của những người Israel bị bắt giữ đã gặp Netanyahu vào thứ Bảy và bày tỏ sự ủng hộ cho một cuộc trao đổi. Israel đã bác bỏ lời đề nghị của Hamas.
Bạo lực đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho cơ sở hạ tầng dân sự của Gaza. Nhà máy điện duy nhất của lãnh thổ đóng cửa ngay sau khi chiến tranh bắt đầu. Các bệnh viện đang cố gắng duy trì hoạt động của máy phát điện khẩn cấp để vận hành lồng ấp và các thiết bị cứu sinh khác, còn UNRWA đang cố gắng duy trì hoạt động của máy bơm nước và tiệm bánh. Khi nước cạn, một số người Gaza đã tắm biển.
Cuộc giao tranh đã làm dấy lên mối lo ngại rằng bạo lực có thể lan rộng khắp khu vực. Israel và nhóm chiến binh Hezbollah của Lebanon đã giao tranh hàng ngày dọc biên giới phía bắc của Israel. Hagari cho biết Israel hôm Chủ nhật đã tấn công ba chi bộ chiến binh bắn từ Lebanon vào Israel và tiêu diệt các chiến binh đang cố gắng xâm nhập. Hamas cho biết lực lượng của họ ở Lebanon đã bắn 16 hỏa tiễn vào thành phố Nahariya của Israel. Hezbollah, một đồng minh của Hamas, cho biết họ cũng đã bắn hỏa tiễn vào một số địa điểm.
Quân đội Israel sáng sớm thứ Hai cho biết phi cơ của họ đã tấn công cơ sở hạ tầng quân sự ở Syria sau khi tên lửa từ đó rơi xuống lãnh thổ mở của Israel.
Theo quân đội Israel, khoảng 250.000 người Israel đã phải sơ tán khỏi nhà vì bạo lực dọc biên giới với Gaza và biên giới phía bắc với Lebanon.
Việt Linh (Theo TheGuardian)