Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy tuyên bố sẽ dỡ bỏ “hệ thống diệt chủng của Nga.” Trong khi đó, quốc hội Phần Lan đang chuẩn bị bỏ phiếu về dự luật mở đường cho việc gia nhập NATO.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đã kêu gọi giới lãnh đạo Nga và tất cả những người liên quan đến việc Nga xâm lược đất nước của ông phải chịu trách nhiệm trước tòa án quốc tế.
“Chúng tôi sẽ tháo dỡ toàn bộ hệ thống diệt chủng của Nga này, từ các bánh răng cho đến các kiến trúc sư, và đưa chúng ra trước các phán quyết pháp lý,” Zelenskyy nói trong bài phát biểu video hàng ngày của mình. Các bình luận được đưa ra sau cuộc họp với Trưởng công tố viên Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) Karim Khan ở Kiev hôm thứ Ba.
Trong khi tổng thống Ukraine thừa nhận đây sẽ không phải là một kỳ tích dễ dàng, ông nói “đáp trả tội ác của Nga trước hành động gây hấn này một cách chính xác về mặt pháp quyền và chính xác với sức mạnh của tòa án quốc tế là điều sẽ đóng vai trò như một trong những đảm bảo an ninh tương lai lâu dài cho cả người Ukraine và các quốc gia khác.”
Zelenskyy tiếp tục nói rằng cuộc xâm lược Ukraine của Nga chắc chắn sẽ có những hậu quả pháp lý đối với những người lên kế hoạch, phê duyệt và thực hiện nó. Theo ông, không chỉ những kẻ thực hiện kế hoạch mà cả “lãnh đạo chính trị và quân sự cao nhất của nhà nước khủng bố” cũng cần phải chịu trách nhiệm.
Một cuộc điều tra về tình hình ở Ukraine của ICC đã được tiến hành. Tòa án ở The Hague xem xét các tội ác chiến tranh, tội ác chống lại loài người và tội diệt chủng. Tuy nhiên, vì Quy chế Rome là cơ sở pháp lý cho tòa án nên tòa án không thể có hành động chống lại lãnh đạo Nga vì cả Nga và Ukraine đều không phải là bên tham gia thỏa thuận.
Vì lý do này, Zelenskyy đã thúc đẩy thành lập một tòa án đặc biệt tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào tháng 9.
Dưới đây là một số diễn biến đáng chú ý khác liên quan đến cuộc chiến ở Ukraine vào thứ Tư, ngày 1 tháng 3:
Quốc hội Phần Lan bỏ phiếu về luật thành viên NATO
Các nhà lập pháp Phần Lan chuẩn bị bỏ phiếu về một dự luật có thể cho phép nước này gia nhập NATO trong nỗ lực ứng phó với bối cảnh an ninh đang thay đổi của châu Âu. Dự luật dự kiến sẽ được thông qua với đa số lớn trong quốc hội.
Thụy Điển và Phần Lan đều đang chuẩn bị tham gia liên minh phòng thủ. Họ đã nộp đơn vào tháng 5 năm 2022, đình chỉ hàng thập niên trung lập. Phần Lan có chung đường biên giới dài 1.340 km (832 dặm) với Nga là lý do chính thúc đẩy quyết định gia nhập NATO.
Để hai nước gia nhập, 30 quốc gia thành viên của NATO phải nhất trí đồng ý chấp nhận họ. Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary vẫn chưa phê chuẩn việc gia nhập của các nước Scandinavi. Quốc hội Hungary dự kiến sẽ thảo luận về vấn đề này vào thứ Tư và sẽ bỏ phiếu vào tuần tới.
Thổ Nhĩ Kỳ đã chặn các đơn gia nhập những lo ngại về an ninh đối với Thụy Điển. Ankara cho biết Stockholm đang hỗ trợ và bảo vệ những gì Thổ Nhĩ Kỳ tin là những kẻ khủng bố người Kurd.
Do lập trường cứng rắn của Ankara đối với việc gia nhập của Thụy Điển, đã có suy đoán rằng Phần Lan có thể gia nhập NATO trước. Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã nhiều lần hối thúc Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary chấp nhận đơn xin gia nhập liên minh quân sự phương Tây của Phần Lan và Thụy Điển.
Các bộ trưởng ngoại giao G20 gặp nhau ở Ấn Độ khi chiến tranh Ukraine bùng phát
Các bộ trưởng ngoại giao G20 dự kiến gặp nhau tại New Delhi vào thứ Tư, với cuộc chiến ở Ukraine đe dọa làm lu mờ những nỗ lực của Ấn Độ nhằm củng cố sự thống nhất.
Sergey Lavrov của Nga dự kiến sẽ tham dự cuộc họp. Nhà ngoại giao hàng đầu của Hoa Kỳ Antony Blinken cũng sẽ đến New Delhi, tuy nhiên một cuộc gặp giữa hai người vẫn khó xảy ra vì họ đã không ở cùng phòng kể từ cuộc họp G20 vào tháng 7 năm 2022.
Theo Bộ Ngoại giao Nga, ông Lavrov sẽ sử dụng sự tham dự của mình để cáo buộc phương Tây muốn “trả thù cho sự biến mất không thể tránh khỏi của các đòn bẩy thống trị khỏi tay họ“.
“Chính sách phá hoại của Mỹ và các đồng minh đã đặt thế giới bên bờ vực thảm họa, gây ra sự thụt lùi trong phát triển kinh tế xã hội và làm trầm trọng thêm tình hình của các nước nghèo nhất”, một tuyên bố bằng tiếng Anh của Bộ này cho biết.
Ấn Độ dự định làm Chủ tịch G20 để tập trung vào các vấn đề như giảm nghèo và đảm bảo tài chính khí hậu, tuy nhiên, cuộc chiến Ukraine và tác động toàn cầu của nó dự kiến sẽ chi phối chương trình nghị sự của cuộc họp.
Nga: Cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào Crimea đã bị đẩy lùi
Bộ Quốc phòng Nga cho biết quân đội nước này đã đẩy lùi điều mà họ gọi là cuộc tấn công quy mô lớn bằng máy bay không người lái vào Crimea của lực lượng Ukraine mà không có bất kỳ thương vong nào, các hãng thông tấn Nga đưa tin.
Họ cho biết sáu máy bay không người lái đã bị bắn hạ và bốn chiếc khác “bị vô hiệu hóa”.
Các báo cáo được đưa ra một ngày sau khi các quan chức Nga đổ lỗi cho Kiev về một số cuộc tấn công bằng máy bay không người lái trong lãnh thổ Nga.
Ukraine đã không nhận trách nhiệm cho các cuộc tấn công.
Tổng thống Belarus Lukashenko gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình
Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko đã tới Trung Quốc để gặp gỡ các nhà lãnh đạo Trung Quốc, khiến nhiều người lo ngại rằng Bắc Kinh có thể thay đổi lập trường về cuộc chiến ở Ukraine. Lukashenko nói với người đồng cấp Trung Quốc Tập Cận Bình rằng đất nước ông “hoàn toàn ủng hộ” các đề xuất của Bắc Kinh về việc chấm dứt chiến tranh ở Ukraine trong cuộc gặp giữa hai bên.
Chuyến thăm của nhà lãnh đạo Belarus diễn ra chỉ vài ngày sau khi Trung Quốc đề xuất một kế hoạch chi tiết nhằm chấm dứt giao tranh ở Ukraine. Đề xuất này nhận được phản ứng hoài nghi trên toàn cầu do không đề cập đến bất kỳ sáng kiến mới nào nhằm chấm dứt xung đột hay yêu cầu Nga rút quân hoàn toàn.
Tuy nhiên, Lukashenko nói rõ rằng ông ủng hộ kế hoạch này.
“Cuộc họp hôm nay diễn ra vào thời điểm rất khó khăn, đòi hỏi những cách tiếp cận mới, không chính thống và những quyết định chính trị có trách nhiệm“, Lukashenko nói, theo nhận xét do các phụ tá của ông đưa ra.
Ông nói với Chủ tịch Tập Cận Bình: “Chúng nên nhằm mục đích đầu tiên và quan trọng nhất là ngăn chặn việc trượt vào một cuộc đối đầu toàn cầu sẽ không có người chiến thắng”.
Nga là một trong những đồng minh thân cận nhất của Belarus, vì Lukashenko đã cho phép quân đội Nga sử dụng lãnh thổ của mình làm bàn đạp cho cuộc xâm lược của họ chỉ hơn một năm trước.
Việt Linh (Theo Deutsche Welle)