Ngày 11 tháng 7 (Reuters) — Tổng thống Donald Trump hôm thứ Sáu đã đến thăm vùng Hill Country tan hoang vì lũ chớp ở Texas và bênh vực chính quyền liên bang lẫn tiểu bang trước làn sóng chỉ trích về công tác ứng phó, sau khi ít nhất 120 người, bao gồm hàng chục trẻ em, thiệt mạng trong trận lũ kinh hoàng cách đây một tuần.
Tại cuộc thảo luận bàn tròn sau chuyến thị sát quận Kerr – tâm điểm của thảm họa – ông Trump ca ngợi Thống đốc Texas Greg Abbott và Bộ trưởng An ninh Nội địa Kristi Noem vì đã “thể hiện xuất sắc.”
Chính quyền Trump, cũng như giới chức tiểu bang và địa phương, đang đối mặt với nhiều câu hỏi gay gắt về việc liệu đã có thể làm nhiều hơn để cảnh báo và bảo vệ người dân trước trận lũ, xảy ra bất ngờ vào rạng sáng ngày 4 tháng 7, đúng ngày Quốc khánh Mỹ.
Khi một phóng viên đề cập đến sự tức giận của nhiều gia đình vì thiếu cảnh báo sớm, ông Trump tỏ ra phẫn nộ:
“Tôi nghĩ mọi người đã làm rất tốt trong hoàn cảnh như vậy. Tôi không biết anh là ai, nhưng chỉ có người tệ hại mới đặt ra câu hỏi như vậy.”
Một số nhà phê bình cho rằng việc cắt giảm ngân sách dành cho Cơ quan Khí tượng Quốc gia (NWS) và Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Liên bang (FEMA) – hai đơn vị chủ lực trong hệ thống phản ứng thảm họa của Mỹ – đã góp phần làm trầm trọng thêm tình hình.
Giới chức Trump phủ nhận điều này, cho rằng các đợt cắt giảm không ảnh hưởng đến khả năng dự báo của NWS, dù thừa nhận một số văn phòng địa phương bị thiếu nhân sự.
Tổng thống né tránh các câu hỏi về việc thu hẹp hoặc xóa bỏ FEMA, đồng thời chuyển giao nhiều chức năng cho chính quyền tiểu bang và địa phương.
“Lúc khác tôi sẽ nói,” Trump trả lời hôm thứ Ba khi bị chất vấn về tương lai của FEMA.
Trước khi trận lũ xảy ra, quận Kerr đã từ chối triển khai hệ thống cảnh báo sớm vì không xin được ngân sách từ tiểu bang.
Lawrence Walker, 67 tuổi, cư dân Kerrville gần ba thập kỷ, cho biết chính quyền địa phương và bang không đầu tư đủ cho phòng chống thảm họa, bao gồm cả hệ thống cảnh báo.
Khi được hỏi về mức độ ứng phó của chính quyền, ông đáp:
“Tạm ổn kể từ lúc nước dâng đến 8 feet (khoảng 2,4 mét).”
Cơ quan lập pháp bang Texas dự kiến sẽ nhóm họp trong phiên họp đặc biệt cuối tháng này để điều tra vụ lũ và cấp ngân sách cứu trợ.
Thống đốc Abbott bác bỏ câu hỏi về trách nhiệm, gọi đó là “ngôn ngữ của kẻ thất bại.”
Vẫn còn hàng chục người mất tích
Các đội cứu hộ hôm thứ Sáu tiếp tục tìm kiếm trong lớp bùn đất dày đặc ở vùng Hill Country, nơi nhiều người vẫn mất tích. Không còn nạn nhân nào được tìm thấy sống sót kể từ ngày xảy ra lũ.
Mưa lớn đổ xuống vào rạng sáng 4/7 khiến dòng nước dâng cao như “bức tường nước” tràn xuống sông Guadalupe, gây nên thảm họa chết chóc nhất trong gần 6 tháng đầu nhiệm kỳ của Tổng thống Trump.
Sáng thứ Sáu, khi ánh nắng rọi qua mây đen, các đội tìm kiếm đội mũ bảo hộ lục soát từng inch dọc theo bờ sông, đánh dấu thiệt hại và thu dọn đống đổ nát.
Buổi chiều, Tổng thống Trump cùng Đệ nhất phu nhân Melania Trump và Thống đốc Abbott đến một khu vực gần sông, nơi ông được báo cáo tình hình giữa cảnh đổ nát.
Quận Kerr nằm trong vùng được mệnh danh là “hành lang lũ chớp,” từng hứng chịu những trận lũ chết người nhất nước Mỹ. Chỉ trong vòng một giờ vào ngày 4/7, lượng mưa vượt quá 30 cm, khiến mực nước sông dâng từ 1 foot lên 34 feet (hơn 10 mét), cuốn trôi mọi thứ trên đường đi.
Giới chức Kerr cho biết hơn 160 người vẫn chưa được xác định tung tích, nhưng chuyên gia cảnh báo con số thường bị phóng đại sau thiên tai.
Trong số người thiệt mạng có 67 người lớn và ít nhất 36 trẻ em, nhiều em trong số đó đang tham gia trại hè Camp Mystic – một trại Cơ đốc giáo dành cho thiếu nữ bên bờ sông đã hoạt động gần 100 năm.
Jon Moreno, 71 tuổi, cư dân lâu năm ở Kerrville có nhà nằm trên cao nên thoát nạn, nói rằng phản ứng từ chính quyền các cấp là “được”. Dù ông nghe nhiều tranh luận về chuyện “nên có còi báo động,” nhưng cho rằng điều đó cũng không ngăn được hậu quả, vì nhiều người vẫn thích xây nhà dọc bờ sông.
“Không thể tránh khỏi đâu,” ông nói.
“Tôi không muốn sống ở đó… nguy hiểm quá.”
Tại một trạm xăng Stripes ở Kerrville, một dòng chữ lớn màu trắng được sơn lên tường tố cáo “Dự luật Vĩ đại và Tuyệt đẹp của Trump” đã “cắt mất nguồn ngân sách khẩn cấp của chúng tôi.”
Gói luật lớn của ông Trump – vừa được Quốc hội do Đảng Cộng hòa kiểm soát thông qua – bao gồm cắt giảm thuế và chi tiêu ngân sách, đã được ký thành luật cùng ngày trận lũ đổ xuống Texas.
