Từ ngày lập quốc đến nay, người Mỹ lần đầu tiên thấy một cựu tổng thống Hoa Kỳ phải đối mặt với cáo buộc hình sự. Tuy nhiên, không giống như cuộc điều tra Russiagate (tức vụ ban tranh cử của Trump có thông đồng với Nga trong năm 2016) và hai phiên tòa luận tội lập kỷ lục của Trump, diễn biến mới nhất, sôi nổi nhất qua vụ Manhattan lần này rất có ý nghĩa.
DA Alvin Bragg đã hoàn thành công việc, khi ông đưa ra cáo trạng buộc tội Trump với hơn 30 tội danh liên quan đến gian lận kinh doanh. Nhưng nếu nhìn nhận sự việc một cách công bằng, khách quan, không đảng phái thì đa số các chuyên gia về luật đều cho rằng có sai phạm xảy ra liên quan đến khoản tiền luật sư Michael Cohen thanh toán cho Stormy Daniels và việc Trump Organization hoàn trả tiền cho anh ta, nhưng nhìn tổng quát các tội trạng có thể được liệt kê ra thì bản cáo trạng có thể bị đánh giá khá tiêu cực, bị cho là một mớ lập luận hơi hỗn độn.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Thời hiệu đối với các tội liên quan đến khoản thanh toán cho Stormy Daniels thực sự đã hết hạn vào năm 2021, lý thuyết pháp lý về thẩm quyền tài phán vẫn chưa được kiểm chứng và bản thân các cáo buộc có thể khó nâng từ tội nhẹ lên trọng tội. Nhưng với thái độ khá tự tin của Alvin Bragg đối với bị cáo Donald Trump dường như đã bị thổi phồng “quá cao”, có lẽ đây là một trận đấu thật thú vị với chuyện thắng thua của vụ kiện lại có liên quan mật thiết đến cuộc tranh cử năm 2024.
Tuy nhiên, tất cả đều công bằng trong chính trị và chiến tranh, và các đảng viên Đảng Dân chủ chắc chắn sẽ hoan nghênh thực tế là một trong số các cuộc điều tra về Trump hoặc hoạt động kinh doanh mờ ám, gian lận của ông ta đã có kết quả.
Nhưng như thế có lạc quan lắm hay không?
Hai cuộc điều tra cấp tiểu bang từ Tổng chưởng lý New York, Letitia James vẫn đang tiếp tục điều tra Trump Organization và từ Biện lý quận Fulton (Georgia) Fani Willis vẫn đang xem xét các cáo buộc gian lận bầu cử, song song với nhiều cuộc điều tra cấp liên bang của cố vấn đặc biệt Jack Smith đang cố gắng đưa ra một vụ kiện chống lại Trump vì 18 tháng cản trở nỗ lực thu hồi tài liệu của chính phủ từ tư dinh của Trump ở Mar-a-Lago, vụ âm mưu đảo chính và vụ đại cử tri đoàn giả mạo.
Phiên tòa xét xử ở Manhattan, New York, có thể kéo dài hàng tháng và thậm chí hàng năm, có thể không mang lại lợi ích gì cho các đảng viên Đảng Dân chủ và cử tri độc lập, nhưng nó có thể mang lại lợi ích trong các cuộc bầu cử sơ bộ.
Tôi nghĩ rằng, vụ án từ Manhattan có thể tạo ra tác dụng ngược đầy bất lợi cho đảng Dân chủ trong năm 2024, bất kể kết quả sẽ như thế nào đều có thể sẽ khiến nhiều cử tri sơ bộ của Đảng Cộng hòa quay lại với Trump. Và nguy hiểm hơn thế nữa, nếu ông ta trở thành ứng cử viên chính thức, điều đó có thể khiến một số cử tri độc lập quay hướng đến Trump. Dù biết rằng trường hợp này thậm chí có thể là một phần trong kế hoạch phức tạp nào đó của Đảng Dân chủ nhằm bảo đảm rằng Trump sẽ giành được vé ứng viên Cộng hòa, bởi vì đảng Dân chủ tự tin sẽ dễ đánh bại Trump trong cuộc bầu cử thực tế tốt hơn so với bất kỳ ứng cử viên nào khác, đặc biệt là Ron DeSantis.
Một bất lợi khác có thể xảy ra từ quan sát bởi công chúng Mỹ khi lần đầu tiên trong lịch sử, một công tố viên của đảng đối lập đưa ra truy tố một cựu Tổng thống của đảng đối lập thêm vào đó là bản cáo trạng dựa trên những tội nhỏ, không quan trọng đã hết thời hiệu 5 năm.
Đây là một phép thử về tính công bằng của hệ thống tư pháp Hoa Kỳ, và tôi rất tiếc phải nói rằng phép thử này có thể sẽ thất bại thảm hại vì một bản án dù nặng hay nhẹ, không quan trọng, mà bởi vì sự phản đối, không thừa nhận tính hợp pháp của hệ thống công lý của đất nước mà những người Cộng hòa là một phần trong đó.
Đối với bất kỳ ai quan tâm đến tương lai của Trump – từ các ứng viên Cộng hòa khác, từ Tổng thống Joe Biden, từ các đảng viên Đảng Dân chủ, từ Ron DeSantis, từ các đảng viên Đảng Cộng hòa trong quốc hội và các nền tảng mạng xã hội, tin tức, truyền hình – thì nên nhớ rằng vụ truy tố từ Manhattan thậm chí không phải là khởi đầu cho sự kết thúc cho khát vọng chính trị của Trump mà có thể đó là sự khởi đầu cho một viễn cảnh chính trị u ám hơn, tàn nhẫn và khốc liệt hơn nếu con quái vật chính trị này tìm lại được với quyền lực thành công trong năm 2024.
Thực sự là các bước tính toán của đảng Dân chủ có hơi mạo hiểm khi đem Tổng thống Biden ra đánh cược khá chắc chắn cho một chiến thắng trước Donald Trump, nhưng thực tế thì không dễ mà cũng không khó. Nhưng tốt nhất họ cần nghĩ đến trường hợp xấu nhất khi Trump vẫn có thể trở thành một Grover Cleveland thứ hai. (Grover Cleveland là Tổng thống thứ 22nd và 24th trong thế kỷ thứ 18)
Lời kết:
Trump là một kẻ phạm nhiều tội tày trời nhưng ông ta cũng có quyền được bào chữa và quyền được xét xử công bằng. Riêng trong vụ án Manhattan, phía đảng Dân chủ đã rơi vào thế “tình ngay lý gian”, vì đúng là Trump có tội, có sai phạm nhưng quan điểm từ phía công chúng không thuận lợi, đa số cho rằng vụ truy tố này nhắm vào Trump vì lý do chính trị thay vì pháp lý. Thông điệp cơ bản ở đây ngụ ý rằng Trump không bị truy tố vì những hành vi sai trái của mình mà vì khuynh hướng chính trị của ông ta.
Và để đáp lại, chắc chắn đảng Cộng hòa sẽ vũ khí hóa hệ thống luật pháp để trả đũa và báo thù, nước Mỹ sẽ trở nên một hệ thống phi dân chủ và người Mỹ sẽ mất dần niềm tin vào hệ thống công lý của đất nước.
Đúng là nước Mỹ đã thiếu may mắn từ khi con quái vật chính trị tóc vàng này xuất hiện, đạp đổ Hiến pháp, hủy hoại nền dân chủ và chia rẽ người Mỹ với nhau. Chỉ tiếc là giới tinh hoa chính trị Mỹ đã thiếu nghị lực, can đảm để giải quyết ung nhọt thế kỷ này một cách dứt điểm.
Đáng buồn cho nước Mỹ!
Việt Linh 04.04.2023