Một nhiệm kỳ tổng thống của Donald Trump, giống như nhiệm kỳ tổng thống của William McKinley, Franklin Roosevelt và Ronald Reagan, đánh dấu sự kết thúc của một kỷ nguyên chính trị Mỹ và mở đầu cho một kỷ nguyên chính trị khác.
Nói chính xác hơn, một kỷ nguyên chính trị trước khi Trump xuất hiện là ngày 16 tháng 6 năm 2015. Vào ngày đó, tổng thống thứ 45 tương lai của Mỹ bước xuống thang cuốn bằng vàng của Tháp Trump để thông báo rằng ông ta sẽ tranh cử để trở thành ứng cử viên của Đảng Cộng hòa.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Để hiểu được sự chuyển đổi này, trước tiên chúng ta phải hiểu rằng Chủ nghĩa Trump không tự nhiên xuất hiện vào năm 2015. Sự di cư của những người có học và giàu có chuyển sang ủng hộ Đảng Dân chủ, cũng như sự ủng hộ của tầng lớp lao động da trắng và gần đây là thiểu số của tầng lớp lao động không phải da trắng cho những người Cộng hòa đã bắt đầu nhận thấy từ những năm 1960.
Về mặt chính trị, sự chuyển đổi lần đầu tiên thể hiện trong cuộc bầu cử tổng thống năm 1972, trong đó các cử tri Đảng Dân chủ thuộc tầng lớp lao động da trắng đã thay đổi và giúp Richard Nixon giành chiến thắng áp đảo trước George McGovern.
Nhưng sự thay đổi này không cố định. Thay vì xây dựng chủ nghĩa dân túy và chủ nghĩa trung tâm thì Ronald Reagan đã thúc đẩy Đảng Cộng hòa tìm cách xây dựng một đế chế toàn cầu của Mỹ thời hậu Chiến tranh Lạnh.
Bị xa lánh bởi một đảng Dân chủ ngày càng cao cấp và tự do về mặt xã hội, nhiều cử tri thuộc tầng lớp lao động da trắng ở các tiểu bang công nghiệp phía Bắc, những người sau này đã bỏ phiếu cho Trump, đã tập hợp lại ủng hộ tỷ phú người Texas Ross Perot vào năm 1992, là người đã tố cáo việc đưa các công việc sản xuất của Mỹ ra nước ngoài, ông đã giành được 19% số phiếu phổ thông — nhiều hơn bất kỳ ứng cử viên bên thứ ba nào kể từ khi cựu tổng thống Theodore Roosevelt ra tranh cử với tư cách là ứng cử viên của Đảng Cấp tiến vào năm 1912.
Trong những năm tiếp theo, một dòng Chủ nghĩa Nixon-Chủ nghĩa Perot tiếp tục tồn tại trong đảng Cộng hòa, nhưng nó được đại diện bởi những nhân vật theo chủ nghĩa dân túy về kinh tế, bảo thủ về mặt xã hội như Rick Santorum và Mike Huckabee.
Điều này cho thấy rằng, giữa Nixon và Trump, đã tồn tại một nhóm cử tri gồm các đảng viên Cộng hòa, cử tri độc lập và một số đảng viên Dân chủ, những người có thể tập hợp lại đằng sau chủ nghĩa dân tộc kinh tế ủng hộ sản xuất, ưa chuộng chính sách thực dụng vì lợi ích quốc gia hơn là các cuộc thập tự chinh tốn kém ở nước ngoài, và một chính sách xã hội ôn hòa.
Tất nhiên, nếu Donald Trump không tranh cử năm 2016 thì sự kiểm soát của chủ nghĩa tự do tân cổ điển đối với Đảng Cộng hòa dưới thời Jeb Bush và những người khác có thể kéo dài đến những năm 2020 hoặc 2030.
Khi Trump thắng cử năm 2016, ông ta đã lật đổ các triều đại Bush và Clinton để tạo dựng một kỷ nguyên mới, qua đó, Đảng Cộng hòa đã bị chia thành bốn phe: Những người ủng hộ Trump duy nhất, những người không bao giờ ủng hộ Trump, những người ủng hộ Trump giả hiệu và những người hậu Trump. Hôm nay chúng ta nói về bốn nhóm người này trong bài bình luận hôm nay.
Những người ủng hộ Trump trung thành và bất chấp
Trump đã sa thải Steve Bannon, người đã giúp ông ta giành chiến thắng bằng cách khai thác các chủ đề dân túy. Và trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ tổng thống, Trump dựa vào con rể Jared Kushner, một người theo chủ nghĩa thành lập hoàn toàn theo truyền thống.
Trump hoàn toàn không có động lực ý thức hệ nào, Trump là tổng thống yếu nhất trong quan hệ với Quốc hội.
Chẳng hạn, ban lãnh đạo đảng Cộng hòa trong quốc hội, vốn kiểm soát cả Hạ viện và Thượng viện từ năm 2017 đến 2019, đã làm bẽ mặt Trump khi từ chối phân bổ bất kỳ khoản tài trợ nào cho lời hứa trọng tâm trong chiến dịch tranh cử của ông với một “bức tường” dọc biên giới Hoa Kỳ-Mexico. Thay vào đó, tổng thống buộc phải ngoan ngoãn ký thành luật cắt giảm thuế lớn cho người giàu do Paul Ryan và những người khác thúc đẩy thông qua Quốc hội, không ngờ điều này hóa ra lại là thành tựu lập pháp quan trọng duy nhất trong nhiệm kỳ tổng thống của Trump. Trump đã tìm cách hòa dịu với Bắc Triều Tiên và không bắt đầu bất kỳ cuộc chiến tranh nước ngoài mới nào, nhưng Trump cũng không kết thúc sự tham gia của Hoa Kỳ vào những cuộc chiến ở Afghanistan, Iraq, Syria và Libya.
Trong khi đó, số lượng thực sự của những người ủng hộ Trump duy nhất vẫn chưa rõ ràng. Nhưng có một mẫu tiêu biểu hơn có thể là đám đông xông vào Điện Capitol của Hoa Kỳ vào ngày 6 tháng 1 năm 2021, bao gồm hỗn hợp những người theo thuyết âm mưu, những kẻ phản động cực đoan, những người yêu nước lầm đường, những kẻ bày trò nghịch ngợm và một thầy cúng đội sừng trâu và một số anh chị, ông bà Mít vàng tóc đen cũng theo đóm ăn tàn.
Những người không bao giờ ủng hộ Trump
Là những người theo chủ nghĩa tân bảo thủ xác định chính sách đối ngoại của Đảng Cộng hòa và những người theo chủ nghĩa thị trường tự do cũng như những người ủng hộ chính sách kinh tế của Đảng Cộng hòa kiểm soát nhập cư lao động giá rẻ.
Họ là những người đã đi từ địa vị tối cao sang địa vị bị hạ bệ trong Đảng Cộng hòa bảo thủ, điển hình là Paul Ryan, từng được coi là tương lai của đảng, đã bị loại khỏi Quốc hội vào năm 2018.
Cuộc chiến giành lấy đảng Cộng hòa sẽ là một cuộc đấu tranh giữa hai nhóm còn lại: Những người hậu Trump và Những người giả Trump.
Những người theo chủ nghĩa Trump giả hiệu
Đây là những cựu đảng viên Cộng hòa của Reagan-Bush, một số trong số họ từng là những người không bao giờ ủng hộ Trump. Họ không muốn từ bỏ Đảng Cộng hòa và sợ phải mất đi sự ủng hộ từ những người vẫn còn ủng hộ Trump.
Những người hậu Trump
Trong tất cả các phe phái trong nền chính trị Mỹ đương đại, những người theo chủ nghĩa hậu Trump là phe có triển vọng nhất.
Một số ít đảng viên Cộng hòa trong Quốc hội, bao gồm Thượng nghị sĩ Josh Hawley, Marco Rubio và JD Vance, cam kết xây dựng một Đảng Cộng hòa hoàn toàn lột xác từ một đảng do giới tinh hoa kinh doanh thống trị và các nhà tài phiệt giàu có sang những người là tầng lớp lao động và đa chủng tộc. Trong khi vẫn là những người bảo thủ truyền thống nhưng Josh Hawley và Marco Rubio đã đấu tranh để có được các khoản tín dụng thuế cao hơn cho trẻ em và gia đình. Đặc biệt, Marco Rubio cũng đã bảo vệ những người lao động đình công trong khi JD Vance kêu gọi chính phủ hỗ trợ miễn phí chi phí sinh con cho tất cả người Mỹ.
Một xu hướng khác của Chủ nghĩa hậu Trump có thể được tìm thấy trong đảng Dân chủ. Kể từ cuộc bầu cử của Trump, Đảng Dân chủ đã tự xác định lại mình là người chống Trump theo phản xạ. Thật vậy, trong nhiều lĩnh vực, nhiệm kỳ tổng thống của Joe Biden đã mang tính chất chống Trump – từ việc ít nhiều từ bỏ việc thực thi luật nhập cư của Hoa Kỳ cho đến việc hỗ trợ “chăm sóc khẳng định giới tính” cho thanh niên.
Tuy nhiên, trong chính sách thương mại và đối ngoại, Biden là người Hậu Trump, dựa trên các chính sách và chủ đề của Trump, đồng thời cố gắng thu hút những người ủng hộ thuộc tầng lớp lao động của ông ở các tiểu bang công nghiệp. Biden đã can đảm cắt giảm tổn thất của Mỹ ở Afghanistan, điều mà Trump đã không làm được. Và Biden đã tiến hành một cuộc chiến thương mại chống lại Trung Quốc một cách mạnh mẽ như Trump, nhưng tinh vi hơn. Giờ đây, với mục tiêu tái tranh cử vào năm 2024, Biden thậm chí còn đang dự kiến áp dụng đường lối cứng rắn hơn đối với vấn đề nhập cư bất hợp pháp.
Lời kết:
Bênh và chống Trump đã và đang đem đến một điều khá tồi tệ tại nước Mỹ ngày nay.
Một cuộc nội chiến chính trị bên trong đảng Cộng hòa sẽ là cuộc chiến giữa Những người theo chủ nghĩa Trump giả hiệu và Những người hậu Trump
Mặc dù mối hận thù trong nội bộ đảng Cộng hòa không phải là mới, chiến lược gia đảng Cộng hòa Jay Townsend cho biết cuộc nội chiến hiện nay là “triệu chứng của một đảng kỳ thị chính sách được liên kết với nhau bởi lòng căm thù đối với đảng viên Dân chủ.”
Nhưng chung quy lại, đây là những cử tri Cộng hòa, cựu đảng viên Cộng hòa, những người bảo thủ truyền thống và những cử tri cũ thất vọng về Trump, họ là những người không thể ủng hộ Trump, những người họ có cùng một suy nghĩ, chỉ một lần sai lầm là quá đủ.
Việt Linh 14.04.2023