Thưa ông Chủ tịch Hạ viện, thưa bà Phó Tổng thống, đệ nhất phu nhân và phu quân Phó Tổng thống.
Thưa tất cả thành viên của Quốc hội và Nội các, các vị lãnh đạo Quân đội, các vị Chánh án, các Thẩm phán đã nghỉ hưu của Tòa án Tối cao và tất cả các bạn, những đồng bào của tôi.
Trước hết, tôi xin gởi lời chúc mừng đến tất cả thành viên của Đại hội lần thứ 118 và tân Chủ tịch Hạ viện, Kevin McCarthy, tôi rất mong được làm việc cùng với ông.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Tôi cũng muốn chúc mừng nhà lãnh đạo mới của Đảng Dân chủ tại Hạ viện và là Nhà lãnh đạo Thiểu số Da Đen đầu tiên trong lịch sử, Hakeem Jeffries.
Xin chúc mừng Lãnh đạo Thượng viện phục vụ lâu nhất trong lịch sử, Mitch McConnell.
Và xin chúc mừng Chuck Schumer, trong tư cách là Lãnh đạo Đa số Thượng viện với một nhiệm kỳ nữa với một đa số lớn hơn.
Và tôi muốn dành sự công nhận đặc biệt cho người mà tôi nghĩ sẽ được coi là Chủ tịch Hạ viện vĩ đại nhất trong lịch sử của đất nước này, bà Nancy Pelosi.
Câu chuyện của nước Mỹ là một câu chuyện về sự tiến bộ và khả năng phục hồi. Chúng ta cần phải tiến về phía trước và không bao giờ bỏ cuộc.
Đất nước chúng ta là một trường hợp đặc biệt nhất trên thế giới khi chúng ta là quốc gia duy nhất thoát khỏi mọi cuộc khủng hoảng mạnh mẽ hơn so với khi chúng ta rơi vào cuộc khủng hoảng đó.
Hai năm trước đây, nền kinh tế của chúng ta đang bị trì trệ, nhưng giờ đây, khi tôi đứng đây tối nay, chúng ta đã tạo ra con số kỷ lục 12 triệu việc làm mới, nhiều việc làm được tạo ra chỉ trong hai năm, nhiều hơn bất kỳ tổng thống nào từng tạo ra trong bốn năm.
Hai năm trước, đại dịch Covid đã khiến các doanh nghiệp và trường học của chúng ta phải đóng cửa và cướp đi của chúng ta rất nhiều thứ kể cả những mạng sống quý giá. Giờ đây, sau hai năm, chúng ta đã vượt qua đại dịch Covid.
Và cũng hai năm trước đây, nền dân chủ của chúng ta đã phải đối mặt với mối đe dọa lớn nhất kể từ sau Nội chiến. Mặc dù bị những thành phần phản dân chủ đe dọa phá hủy, nhưng nền dân chủ của chúng ta vẫn không bị khuất phục và vẫn đứng vững.
Khi chúng ta tập trung nơi đây tối hôm nay, chúng ta đang viết chương tiếp theo trong câu chuyện vĩ đại của nước Mỹ, một câu chuyện về sự tiến bộ và khả năng phục hồi. Tôi muốn nói với các nhà lãnh đạo trên thế giới này rằng, đất nước của chúng ta đã và đang phục hồi một cách mạnh mẽ.
Như quý vị đã biết bao lâu nay, hai đảng chính trị lớn của đất nước, đảng Dân Chủ và đảng Cộng Hòa thường xảy ra những khó khăn khi làm việc chung với nhau.
Nhưng trong hai năm qua, chúng tôi đã cố gắng chứng minh rằng những người hoài nghi về sự hợp tác lưỡng đảng đã nghĩ sai.
Vâng, chúng tôi đã không đồng ý rất nhiều. Và đã có những lúc các đảng viên Đảng Dân chủ phải hành động một mình. Nhưng dù vậy, đến phút cuối cùng, cả hai đảng đều cố gắng gạt bỏ những bất đồng, tiến lại gần nhau và cùng làm việc vì đất nước này.
Những nhà lập pháp của cả hai đảng đã cùng nhau thông qua luật cơ sở hạ tầng lớn nhất trong một thế hệ, xây dựng những cây cầu để kết nối giao thương, đi lại cho những người dân Mỹ, thông qua một trong những đạo luật quan trọng nhất từ trước đến nay, giúp đỡ các cựu chiến binh Mỹ và cùng nhau giúp đỡ các quốc gia Đồng Minh để bảo vệ một Châu Âu mạnh hơn và an toàn hơn.
Tôi đã ký hơn 300 dự luật lưỡng đảng kể từ khi trở thành Tổng thống. Từ Đạo luật chống Bạo hành Đối với Phụ nữ, đến Đạo luật Cải cách Số lượng Bầu cử, đến Đạo luật Tôn trọng Hôn nhân bảo vệ quyền kết hôn.
Hỡi những người bạn Cộng Hòa của tôi, nếu chúng ta đã có thể làm việc cùng nhau trong kỳ Đại hội 117 trước đây, thì không có lý do gì chúng ta không thể làm việc cùng nhau trong kỳ Quốc hội mới thứ 118 này.
Hầu hết những người dân Mỹ đã cùng gởi đến cho chúng ta một thông điệp rõ ràng, rằng những cuộc chiến vì quyền lực sẽ chẳng đưa chúng ta đến đâu cả, chỉ khiến đất nước bị chia rẽ và đi thụt lùi.
Xin hãy nghĩ đến việc phục hồi linh hồn dân tộc để cùng xây dựng lại một nước Mỹ tốt hơn và mạnh hơn, cùng thống nhất tất cả những người Mỹ dù khác màu da thành một khối đại đoàn kết duy nhất của Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ.
Kính thưa quý vị, trong cương vị là một Tổng thống, tôi muốn thay đổi mọi thứ về cơ bản, để bảo đảm nền kinh tế hoạt động hiệu quả cho tất cả mọi người để tất cả chúng ta có thể cảm thấy tự hào về những gì mình làm được.
Trong nhiều thập niên qua, đã có quá nhiều công việc sản xuất được chuyển ra nước ngoài khiến các nhà máy trong nước phải đóng cửa. Để xây dựng được một nền kinh tế vững chắc và ổn định, nó phải hoạt động từ dưới lên và từ giữa ra chứ không phải từ trên xuống. Vì khi tầng lớp trung lưu làm tốt thì người nghèo sẽ có một nấc thang đi lên và người giàu vẫn không bị mất đi lợi ích. Như vậy, tất cả chúng ta đều làm tốt và cùng nhau hưởng lợi.
Vì vậy, xin hãy nhìn vào kết quả. Tỷ lệ thất nghiệp hiện nay đang ở mức 3,4%, là mức thấp nhất trong 50 năm. Tỷ lệ thất nghiệp gần như thấp kỷ lục đối với người lao động Da đen và La tinh.
Chúng tôi đã tạo ra 800.000 công việc sản xuất được trả lương cao, là mức tăng trưởng nhanh nhất trong 40 năm.
Chúng ta cần phải đồng ý với nhau rằng, nước Mỹ không thể dẫn đầu thế giới về sản xuất vì trong nhiều thập niên qua, chúng ta chỉ nhập khẩu sản phẩm và xuất khẩu việc làm. Nhưng giờ đây, chúng ta đang làm rất tốt khi chúng ta đang xuất khẩu các sản phẩm của Mỹ và tạo ra việc làm cho người Mỹ.
Và với vấn đề lạm phát, xin hãy hiểu rằng, đây là một vấn đề toàn cầu do đại dịch làm gián đoạn chuỗi cung ứng và cuộc chiến của Putin đã làm gián đoạn nguồn cung cấp năng lượng và thực phẩm, đây không phải là vấn đề lạm phát của riêng nước Mỹ, tôi xin nhắc lại, đây là vấn đề khó khăn chung của thế giới.
Nhưng ngay cả khi thế giới đang lao đao, vất vả với lạm phát thì đất nước chúng ta đã vượt qua được những trở ngại và đang ở vào vị trí tốt hơn bất kỳ quốc gia nào khác trên thế giới, điều đó có nghĩa là lạm phát trong nước đang giảm, và chúng ta cần phải hành động nhiều hơn nữa.
Khi đất nước chúng ta bị lạm phát tấn công cho đến nay, giá xăng đã giảm $1,50 một gallon kể từ mức cao nhất, lạm phát thực phẩm đang đi xuống, mức lạm phát chung đã giảm hàng tháng trong sáu tháng qua và thu nhập đang dần tăng lên.
Ngoài ra, trong hai năm qua, con số kỷ lục 10 triệu người Mỹ đã đăng ký thành lập những doanh nghiệp nhỏ mới, đó chính là những ngọn đuốc hy vọng cho nền kinh tế quốc gia và tôi cảm thấy rất vui mừng vì điều đó.
Năm ngoái, khi đứng nơi đây, tôi đã từng chia sẻ với các bạn một câu chuyện về thiên tài và khả năng của người Mỹ. Chất bán dẫn, những con chip máy tính có kích thước rất nhỏ cung cấp năng lượng cho mọi thứ từ điện thoại đến xe hơi. Và những con chip này được phát minh ngay tại nước Mỹ. Mỹ đã từng sản xuất gần 40% số lượng chip trên thế giới.
Nhưng trong vài thập niên qua, chúng ta đã đánh mất lợi thế của mình và chỉ sản xuất được 10%. Vì trong đại dịch, hầu hết các nhà máy sản xuất chip ở nước ngoài đều đóng cửa và các nhà máy ở Mỹ cũng không phải là ngoại lệ.
Một chiếc xe hơi ngày nay cần tới 3.000 chip mỗi chiếc, nhưng các nhà sản xuất xe hơi Mỹ không thể sản xuất đủ xe hơi vì không có đủ chip, chính vì thế mà giá xe hơi đã tăng lên. Mọi thứ khác, từ TV, tủ lạnh đến điện thoại cầm tay cũng vậy. Chúng ta cần cố gắng nhiều hơn và không để điều đó xảy ra một lần nữa.
Đó là lý do tại sao chúng tôi đã cùng nhau thông qua Đạo luật Khoa học và CHIPS lưỡng đảng. Chúng tôi đang bảo đảm một dây chuyền cung ứng chip cho nước Mỹ đến từ nước Mỹ. Với đạo luật mới này, chúng tôi sẽ tạo ra hàng trăm ngàn việc làm mới trên khắp đất nước. Điều đó sẽ đến từ các công ty đã công bố đầu tư hơn 300 tỷ đô la vào sản xuất của Mỹ trong hai năm qua.
Tại Columbus, Ohio, Intel đang xây dựng các nhà máy lớn sản xuất chất bán dẫn và điều đó sẽ tạo ra khoảng 10.000 việc làm, bao gồm 7.000 việc làm trong công việc xây dựng và 3.000 việc làm sau khi các nhà máy hoàn thành. Những người sẽ làm việc ở nhà máy này sẽ có mức lương 130.000 đô la một năm và nhiều công việc khác không yêu cầu bằng đại học.
Tất cả đang bắt đầu thật tốt đẹp. Nhưng để duy trì nền kinh tế mạnh nhất thế giới, chúng ta cũng cần phải có một cơ sở hạ tầng tốt nhất thế giới.
Đất nước chúng ta đã từng là số 1 thế giới về cơ sở hạ tầng, sau đó tụt xuống vị trí thứ 13.
Giờ đây chúng ta tìm đường quay trở lại vì chúng ta đã cùng nhau thông qua Luật Cơ sở hạ tầng Lưỡng đảng, là khoản đầu tư lớn nhất vào cơ sở hạ tầng kể từ Hệ thống Xa lộ Liên bang của Tổng thống Eisenhower.
Hiện tại, chúng tôi đã tài trợ cho hơn 20.000 dự án, kể cả tại các sân bay lớn từ Boston đến Atlanta đến Portland.
Các dự án này sẽ đưa hàng trăm ngàn người vào công việc xây dựng các đường xa lộ, cầu, đường sắt, đường hầm, cảng và sân bay, nước sạch và internet tốc độ cao trên khắp nước Mỹ.
Và chúng ta chỉ mới bắt đầu. Dự luật này sẽ giúp đoàn kết hơn nữa toàn nước Mỹ. Tôi xin chân thành cảm ơn những người bạn Cộng Hòa của tôi đã bỏ phiếu cho dự luật này. Và với những người bạn Đảng Cộng hòa đã bỏ phiếu chống nhưng vẫn yêu cầu tài trợ cho các dự án ở địa phương của họ thì xin đừng lo lắng. Tôi đã hứa sẽ trở thành tổng thống cho tất cả người Mỹ. Chúng tôi sẽ tài trợ cho các dự án của bạn.
Chúng tôi đang thay thế các đường ống dẫn nước bằng chì độc hại dẫn đến 10 triệu ngôi nhà, 400.000 trường học và trung tâm chăm sóc trẻ em, để mọi trẻ em và người lớn ở Mỹ đều có thể uống nước sạch.
Chúng tôi muốn bảo đảm rằng mọi cộng đồng đều có quyền truy cập Internet tốc độ cao, giá cả phải chăng. Và khi chúng tôi thực hiện những dự án này, chúng tôi sẽ mua hàng của chính những công ty của người Mỹ tại Mỹ.
Tối nay, tôi cũng công bố các tiêu chuẩn mới yêu cầu tất cả các vật liệu xây dựng được sử dụng trong các dự án cơ sở hạ tầng liên bang phải được sản xuất tại Mỹ.
Và trong nhiệm kỳ của tôi, tôi muốn rằng, những con đường xa lộ và những cây cầu của Mỹ sẽ được làm bằng sản phẩm của Mỹ.
Kế hoạch kinh tế của tôi là đầu tư vào những nơi có những người đã bị lãng quên. Giữa những biến động kinh tế trong bốn thập niên qua, quá nhiều người đã bị bỏ lại phía sau hoặc bị đối xử như thể họ vô hình. Đó là lý do tại sao chúng ta đang xây dựng một nền kinh tế mà không ai bị bỏ lại phía sau.
Công việc đang quay trở lại, niềm tự hào đang quay trở lại, vì những lựa chọn mà chúng ta đã thực hiện trong hai năm qua. Đây là kế hoạch chi tiết để xây dựng lại nước Mỹ và tạo ra sự khác biệt thực sự trong cuộc sống của người dân Mỹ.
Với Đạo luật Giảm lạm phát mà tôi đã ký thành luật, chúng tôi đang thực hiện những lợi ích mạnh mẽ để giảm chi phí chăm sóc sức khỏe của người dân Mỹ. Big Pharma đã tính phí hàng trăm đô la một cách không công bằng cho mọi người – và họ đã kiếm được lợi nhuận kỷ lục, chúng tôi không cho phép tiếp tục điều đó, chúng tôi giới hạn chi phí insulin ở mức 35 đô la một tháng cho người cao niên tham gia Medicare.
Luật này cũng giới hạn chi phí thuốc tự trả cho người cao niên tham gia Medicare ở mức tối đa $2.000 mỗi năm trong khi thực tế có nhiều loại thuốc, như thuốc trị ung thư đắt tiền, có thể có giá trên $10.000 một năm.
Giảm chi phí thuốc theo toa không chỉ tiết kiệm tiền cho người cao tuổi mà điều này còn cắt giảm thâm hụt liên bang, tiết kiệm cho người nộp thuế hàng trăm tỷ đô la cho các loại thuốc theo toa mà chính phủ mua cho Medicare.
Nhưng hiện nay, có một số thành viên ở đây đang đe dọa bãi bỏ Đạo luật Giảm lạm phát. Nhưng xin đừng nghĩ rằng, nếu quý vị cố gắng làm bất cứ điều gì để tăng giá thuốc theo toa, tôi sẽ phủ quyết.
Tôi cũng rất vui mừng mà nói rằng hiện nay có nhiều người Mỹ có bảo hiểm y tế hơn bao giờ hết trong lịch sử. Kỷ lục 16 triệu người được ghi danh theo Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng. Nhờ luật mà tôi đã ký năm ngoái, hàng triệu người đang tiết kiệm được 800 đô la một năm cho phí bảo hiểm của họ. Nhưng, lợi ích đó sẽ hết hạn sau năm 2025.
Hãy nhìn xem, Đạo luật Giảm lạm phát cũng là khoản đầu tư quan trọng nhất từng có để giải quyết khủng hoảng khí hậu. Giảm hóa đơn tiện ích, tạo việc làm cho người Mỹ và dẫn dắt thế giới đến một tương lai sử dụng năng lượng sạch.
Chúng tôi đang xây dựng 500.000 trạm sạc xe điện được lắp đặt trên toàn quốc và giúp các gia đình tiết kiệm hơn 1.000 đô la một năm với các khoản tín dụng thuế để mua xe điện và các thiết bị tiết kiệm năng lượng.
Chúng tôi muốn những tập đoàn giàu có nhất cần phải trả phần thuế công bằng của họ. Hệ thống thuế hiện tại của chúng ta đơn giản là không công bằng. Một ví dụ dễ nhận thấy là vào năm 2020, 55 công ty lớn nhất ở Mỹ đã kiếm được 40 tỷ đô la lợi nhuận và không phải trả thuế thu nhập liên bang? Điều đó là không công bằng.
Nhưng bây giờ, vì luật mới mà tôi đã ký, các công ty giàu có đó phải trả tối thiểu 15%.
Theo kế hoạch của tôi, những ai có thu nhập dưới 400.000 đô la một năm sẽ không phải trả thêm một xu tiền thuế.
Trong hai năm qua, chính quyền của tôi đã cắt giảm thâm hụt hơn 1,7 ngàn tỷ đô la – mức giảm thâm hụt lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Dưới chính quyền trước, thâm hụt ngân sách của Mỹ đã tăng lên trong 4 năm liên tiếp. Vì những khoản thâm hụt kỷ lục đó, không có tổng thống nào làm tăng nợ quốc gia trong bốn năm nhiều hơn người tiền nhiệm của tôi.
Một số người bạn Đảng Cộng hòa của tôi muốn chiếm lấy nền kinh tế làm con tin trừ khi tôi đồng ý với các kế hoạch kinh tế của họ. Nhưng tôi nghĩ tất cả các bạn cần biết rõ kế hoạch của họ là gì. Thay vì bắt những người giàu phải trả phần công bằng của họ, một số đảng viên Cộng hòa muốn Medicare và An sinh xã hội ngừng hoạt động cứ sau 5 năm. Điều đó có nghĩa là nếu Quốc hội không bỏ phiếu để giữ chúng, những chương trình đó sẽ biến mất. Một số các đảng viên Cộng hòa cực đoan nói rằng, nếu chúng tôi không cắt giảm An sinh xã hội và Medicare, họ sẽ để nước Mỹ vỡ nợ lần đầu tiên trong lịch sử của chúng ta. Tất nhiên, tôi sẽ không để điều đó xảy ra.
Vì vậy, tối nay, tất cả chúng ta hãy đồng lòng đứng lên hãy cùng đứng lên và cho họ thấy rằng, họ không thể, không được quyền cắt bỏ An Sinh Xã Hội và Medicare của những người Mỹ.
Chúng ta cũng hãy đảm bảo rằng các bậc cha mẹ đang đi làm, họ phải được trả lương khi nghỉ phép vì lý do gia đình và y tế, cũng như dịch vụ chăm sóc trẻ em với chi phí phải chăng để giúp hàng triệu người có thêm việc làm.
Chúng ta cũng hãy khôi phục toàn bộ Tín dụng thuế dành cho trẻ em, thứ đã mang lại cho hàng chục triệu bậc cha mẹ một chút không gian để thở và cắt giảm một nửa tình trạng nghèo ở trẻ em, xuống mức thấp nhất trong lịch sử.
Hãy thông qua kế hoạch của tôi để chúng ta có được các dịch vụ chăm sóc tại nhà cho người cao tuổi và người khuyết tật mà họ cần và hỗ trợ những người lao động đang làm công việc nặng nề này.
Hãy mang đến cho mọi người Mỹ con đường dẫn đến sự nghiệp tốt cho dù họ có học đại học hay không.
Một mong muốn của tôi, đó là hãy cấm vũ khí tấn công một lần và mãi mãi. Chúng tôi đã làm điều đó trước đây. Tôi đã lãnh đạo một cuộc đấu tranh để cấm chúng vào năm 1994. Trong 10 năm lệnh cấm được ban hành, các vụ xả súng hàng loạt đã giảm xuống. Sau khi đảng Cộng hòa để nó hết hạn, các vụ xả súng hàng loạt đã tăng gấp ba lần. Vì vậy, chúng ta hãy cấm vũ khí tấn công một lần nữa.
Và chúng ta cũng hãy cùng nhau giải quyết vấn đề nhập cư và biến nó thành vấn đề lưỡng đảng như trước đây. Nếu các bạn không thông qua luật cải cách nhập cư toàn diện của tôi, thì ít nhất hãy thông qua kế hoạch cung cấp thiết bị và sĩ quan để bảo vệ biên giới của tôi. Và hãy giúp cho những người đang có tình trạng tạm thời, công nhân nông trại và những người lao động thiết yếu trở thành công dân hợp pháp.
Quốc hội phải khôi phục quyền mà Tòa án Tối cao đã tước bỏ vào năm ngoái để bảo vệ quyền lựa chọn theo hiến pháp của mọi phụ nữ. Chúng tôi đang làm mọi thứ có thể để bảo vệ khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản và bảo vệ quyền riêng tư của bệnh nhân. Nhưng nếu Quốc hội thông qua lệnh cấm phá thai trên toàn quốc, tôi sẽ phủ quyết.
Chúng ta hãy thông qua Đạo luật Bình đẳng lưỡng đảng để bảo đảm những người Mỹ trong cộng đồng LGBTQ, đặc biệt là những người trẻ chuyển giới, có thể sống an toàn trong sự tôn trọng.
Thế giới đang nhìn về nước Mỹ. Gần một năm trước đây, sau khi Vladimir Putin phát động cuộc chiến tàn khốc chống lại Ukraine. Một cuộc xâm lược tàn nhẫn, gợi lên hình ảnh về cái chết và sự tàn phá mà Châu Âu phải gánh chịu trong Thế chiến thứ hai. Nhưng nước Mỹ và các quốc gia Đồng Minh sẽ luôn đứng về phía những kẻ yếu thế, cô độc và giúp bào vệ nền dân chủ của thế giới. Chúng tôi chống lại sự xâm lược của Putin. Chúng tôi sẽ luôn sát cánh cùng người dân Ukraine.
Trước khi tôi nhậm chức, câu chuyện kể về việc Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa ngày càng gia tăng quyền lực và nước Mỹ đang tụt dốc trên thế giới. Điều này giờ đây không còn nữa. Tôi đã nói rõ với Chủ tịch Tập cận Bình rằng chúng ta tìm kiếm sự cạnh tranh chứ không phải xung đột.
Ngày nay, chúng ta đang ở vị trí mạnh nhất trong nhiều thập niên để cạnh tranh với Trung Quốc hay bất kỳ quốc gia nào khác trên thế giới. Nếu Trung Quốc đe dọa chủ quyền của chúng tôi, chúng tôi sẽ hành động để bảo vệ đất nước của mình.
Tất cả chúng ta phải lên tiếng. Không có chỗ cho bạo lực chính trị ở Mỹ. Ở Mỹ, chúng ta phải bảo vệ quyền bầu cử chứ không phải đàn áp quyền cơ bản đó. Chúng ta cần phải tôn trọng kết quả của cuộc bầu cử hợp pháp của đất nước, không ai được phép lật đổ ý chí của người dân. Chúng ta phải duy trì thượng tôn pháp luật và khôi phục niềm tin vào các thể chế dân chủ của chúng ta.
Sự căm ghét và chủ nghĩa cực đoan dưới mọi hình thức không có bến đỗ an toàn ở nước Mỹ.
Đất nước chúng ta, quốc gia duy nhất trên thế giới được xây dựng dựa trên một lý tưởng cao cả và tốt đẹp đang ở trạng thái tốt nhất. Lạc quan. Hy vọng. Nhìn về phía trước.
Chúng ta cần giữ nước Mỹ luôn là một ngọn hải đăng cho thế giới. Chúng ta là Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ và không có gì vượt quá khả năng của chúng ta nếu chúng ta sẳn sàng cùng nhau làm những điều tốt nhất vì người dân Mỹ.
Chúa sẽ phù hộ tất cả chúng ta.
Xin cảm ơn tất cả các bạn.
Việt Linh 08.02.2023
(Bản quyền phiên bản tiếng Việt này thuộc về baocalitoday.com)