Saturday, December 13, 2025

Trung Quốc và ASEAN ký hiệp định thương mại tự do mới giữa lúc chịu ảnh hưởng từ thuế quan Mỹ

Hiệp định nâng cấp “FTA 3.0” mở rộng sang kinh tế số và xanh

Khối Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Trung Quốc hôm thứ Ba đã ký kết hiệp định thương mại tự do nâng cấp, bao gồm các điều khoản mới về kinh tế số, kinh tế xanh và các ngành công nghiệp mới nổi, theo thông báo của Bộ Thương mại Trung Quốc.

ASEAN, gồm 11 quốc gia thành viên, hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc, với tổng kim ngạch song phương đạt 771 tỷ USD trong năm ngoái, theo số liệu của ASEAN.

Động thái này diễn ra khi Trung Quốc tìm cách tăng cường gắn kết kinh tế với khu vực Đông Nam Á, có tổng GDP 3,8 nghìn tỷ USD, nhằm đối phó với hàng rào thuế quan cao do Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt lên nhiều quốc gia trên thế giới.

Bắc Kinh nhấn mạnh cam kết tự do thương mại

Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố hiệp định nâng cấp này “phản ánh cam kết nghiêm túc của hai bên trong việc cùng nhau ủng hộ chủ nghĩa đa phương và thương mại tự do.”

Dù bị chỉ trích vì các hạn chế xuất khẩu khoáng sản hiếm và nguyên liệu chiến lược, Bắc Kinh vẫn đang nỗ lực định vị mình như một nền kinh tế cởi mở.

Phiên bản mới, được gọi là ASEAN–China Free Trade Area 3.0 (ACFTA 3.0), được ký kết tại Hội nghị Cấp cao ASEAN–Trung Quốc lần thứ 28 ở Kuala Lumpur (Malaysia), diễn ra bên lề Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47, có sự tham dự của Tổng thống Trump vào Chủ nhật, trong chuyến công du châu Á.

Tăng khả năng tiếp cận thị trường

Các cuộc đàm phán về hiệp định ACFTA 3.0 bắt đầu từ tháng 11 năm 2022 và kết thúc vào tháng 5 năm nay, ngay sau khi Washington khởi động chiến dịch áp thuế quy mô lớn. Hiệp định thương mại tự do đầu tiên giữa Trung Quốc và ASEAN được ban hành vào năm 2010.

Trung Quốc cho biết, hiệp định mới sẽ mở rộng khả năng tiếp cận thị trường trong các lĩnh vực như nông nghiệp, kinh tế số và dược phẩm, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho trao đổi thương mại và đầu tư song phương.

Cả Trung Quốc và ASEAN đều là thành viên của Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) — khối thương mại lớn nhất thế giới, chiếm gần 1/3 dân số toàn cầu và 30% GDP thế giới. Malaysia vừa đăng cai hội nghị RCEP lần đầu tiên sau 5 năm tại Kuala Lumpur vào hôm thứ Hai.

Một số chuyên gia đánh giá RCEP có thể đóng vai trò vùng đệm giúp giảm tác động từ thuế quan của Mỹ, dù các điều khoản của hiệp định này vẫn yếu hơn so với các hiệp định khu vực khác do lợi ích khác biệt giữa các thành viên.

Cuộc chiến thương mại và “đình chiến tạm thời”

Kể từ khi Tổng thống Trump nhậm chức hồi tháng 1, Mỹ và Trung Quốc đã sa vào cuộc chiến thương mại leo thang, khi Washington áp thuế nặng lên hàng hóa Trung Quốc.

Bắc Kinh gọi các biện pháp thuế quan của Trump là “chủ nghĩa bảo hộ”, trong khi vẫn tăng cường kiểm soát nguồn cung khoáng sản và nam châm chiến lược, lĩnh vực mà Trung Quốc chiếm hơn 90% sản lượng toàn cầu.

Cuối tuần qua tại Kuala Lumpur, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã gia hạn thỏa thuận đình chiến thương mại, và dự kiến Tổng thống Trump cùng Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ quyết định bước đi tiếp theo trong cuộc gặp tại Seoul vào cuối tuần này.

Sau khi ông Trump rời Malaysia vào sáng thứ Hai, Trung Quốc đã tăng tốc thúc đẩy hợp tác kinh tế khu vực, nhấn mạnh tầm quan trọng của thương mại mở và hội nhập khu vực.

Thông điệp từ Bắc Kinh: “Không để thế giới trở lại luật rừng”

Phát biểu tại Diễn đàn Cấp cao Đông Á hôm thứ Hai, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường kêu gọi duy trì chủ nghĩa tự do thương mại:

“Thế giới không thể trượt trở lại thời kỳ luật rừng, nơi kẻ mạnh nuốt chửng kẻ yếu.
Chúng ta phải kiên định bảo vệ hệ thống thương mại tự do, xây dựng mạng lưới thương mại khu vực tiêu chuẩn cao và thúc đẩy hội nhập khu vực một cách mạnh mẽ và hiệu quả.”

(Nguồn: Reuters)

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

MỚI CẬP NHẬT

spot_img