Ngày 25 tháng 6 (Reuters) – Tổng thống Mỹ Donald Trump muốn tăng lương cho binh sĩ, đầu tư thêm vào tên lửa công nghệ cao và máy bay không người lái trong ngân sách quốc phòng năm tới, đồng thời cắt giảm nhân sự Hải quân và giảm số lượng tàu chiến cũng như chiến đấu cơ F-35 để tiết kiệm chi phí, theo tài liệu ngân sách công bố hôm thứ Tư.
Với tổng giá trị 892,6 tỷ USD, đề xuất ngân sách quốc phòng và an ninh quốc gia này gần như không thay đổi so với năm nay.
Ngân sách này – bao gồm cả các hoạt động liên quan đến vũ khí hạt nhân do Bộ Năng lượng thực hiện và tăng ngân sách cho an ninh nội địa – thể hiện dấu ấn của Trump bằng cách chuyển tiền từ một số loại vũ khí và dịch vụ để tài trợ cho các ưu tiên của ông.
Tòa Bạch Ốc cho biết khoản tài trợ này sẽ được dùng để răn đe sự gây hấn của Trung Quốc ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương và phục hồi cơ sở công nghiệp quốc phòng.
Phần lớn ngân sách dành cho lá chắn tên lửa Golden Dome – một chương trình phòng thủ chủ lực của Trump – nằm trong một đề xuất ngân sách riêng và không được đưa vào bản đề xuất gửi Quốc hội lần này.
Trong ngân sách năm 2026, Trump đề nghị mua ít chiến đấu cơ F-35 hơn (do Lockheed Martin sản xuất) và chỉ đóng ba tàu chiến. Hải quân cho biết việc mua tàu ngầm lớp Virginia (do General Dynamics và Huntington Ingalls Industries sản xuất) cùng với 15 tàu khác sẽ nằm trong một dự luật phân bổ ngân sách riêng.
Ngân sách cũng đề xuất tăng lương 3,8% cho quân nhân, nhưng đồng thời cắt giảm chi phí bằng cách loại biên các vũ khí cũ – bao gồm tàu và máy bay – vốn có chi phí vận hành cao. Theo kế hoạch, lực lượng lao động dân sự của Hải quân sẽ giảm 7.286 người.
So với ngân sách năm cuối của Tổng thống Biden – vốn yêu cầu mua 68 chiếc F-35 cho năm tài khóa 2025 – đề xuất năm 2026 của Trump chỉ yêu cầu 47 chiếc.
Đề xuất này đã làm dấy lên tranh luận tại Quốc hội, nơi Tiểu ban Quốc phòng của Ủy ban Phân bổ ngân sách Hạ viện đang thúc đẩy một dự luật cho năm 2026 yêu cầu mua 69 chiếc F-35 – nhiều hơn cả đề xuất của Biden năm ngoái.
Ngũ Giác Đài tiếp tục ưu tiên mua sắm vũ khí và đạn dược chiến lược. Không quân vẫn duy trì đầu tư vào các loại tên lửa tấn công ngoài tầm phòng không như Joint Air to Surface Standoff Missile – Extended Range (JASSM-ER) và Long Range Anti-Ship Missile (LRASM) – những loại có tầm bắn xa hơn và hiệu quả hơn trong khu vực Thái Bình Dương.
Ngược lại, ngân sách lại yêu cầu mua ít tên lửa Precision Strike Missile (PrSM) – loại sẽ thay thế tên lửa ATACMS hiện đang được sử dụng ở Ukraine. Cả ba loại tên lửa kể trên đều do Lockheed Martin sản xuất.
Ngân sách cũng tăng chi tiêu cho các loại drone nhỏ – một phần nhờ những bài học rút ra từ chiến trường Ukraine, nơi máy bay không người lái cho thấy khả năng tác chiến hiệu quả với chi phí thấp.
Bản đề xuất chi tiết này được công bố trong bối cảnh Đảng Cộng hòa đang tranh luận về các ưu tiên chi tiêu quốc phòng trong gói ngân sách khổng lồ trị giá 150 tỷ USD mang tên “One Big Beautiful Bill Act.” Đạo luật này đã được Hạ viện thông qua và sẽ cấp khoản tài trợ ban đầu 25 tỷ USD cho hệ thống lá chắn tên lửa Golden Dome gây tranh cãi của Trump.
Chi tiêu quốc phòng thường chiếm khoảng một nửa ngân sách tùy ý của Hoa Kỳ; phần còn lại được dành cho các lĩnh vực như giao thông, giáo dục, ngoại giao và các bộ khác.
